F». SURINGAR Co.
poeder
VRIJDAG 9 JUNI 1933
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 6
DE „EERLOOZEN".
Wanneer de rehabilitatie?
Onder dit „kopje" schrijft de „Msbd.":
Niet alleen onder de Duitsohe Katho
lieken, maar ook in ons land baarde voor
eenige weken de in hechtenisneming van
een aantal prominente katholieke persoon
lijkheden groot opzien.
Zouden al die verwijten van verduiste
ringen, oneerlijkheden en diefstalen van
leidende katholieke mannen op waarheid
berusten Men moest het gerechtelijk on
derzoek afwaohten.
Thans zijn reeds vele, b.v. dr. Hermes,
Th. Esser, Verhülsdonck, na wekenlang in
hechtenis te zijn geweest, op vrije voeten
gesteld.
Ten opzichte van den bekenden leider
der boeren dr. Hermes, die reeds bij zijn
in hechtenisname aan het bestuur van de
boerenvereeniging de verzekering gaf, dat
hij bij al zijn handelingen ten aanzien van
de rijksgelden voor de coöperaties geen
persoonlijk voordeel had nagestreefd, werd
door het onderzoek bevestigd, dat hij in
geen enkel opzicht ongeoorloofde hande
lingen heeft gepleegd.
Ook het disciplianr onderzoek tegen den
Oberbiirgermeister van Keulen, dr. Ade
nauer, heeft tot resultaat gehad, dat hij in
alle ambtsaangelegenheden niets heeft ge
daan, dat niet behoorlijk door besluiten
van den gemeenteraad was goedgekeurd.
't Is wel bedroevend, dat ook de katho
lieke pers in Duitschland dusdanig onder
„Vermundsohaft" is gesteld, dat zij deze,
als eerlooze aan de kaak gestelde personen
niet kan rehabiliteeren.
Hoe zou het er uitzien, als men het le
ven der aanklagers en belasteraars dezer
mannen nu eens openbaar kon maken
Zouden zij er óók zoo gunstig afkomen?
DUITSCHE KATHOLIEKE GEZELLEN-
DAG GEOPEND.
In de Tentoonstelingshal te Munchen is
gisteravond de Duitsohe Katholieke Gezel-
lendag plechtig geopend. Onder de aanwe
zigen bevonden zich o.m. vertegenwoordi
gers van gezellenvereenigingen uit Neder
land, Zwitserland, Danzig, het Saargebied,
Londen, Madrid en Detroit.
BUITENL. BERICHTEN
GEVELTOERIST NEERGEVELD.
In den nacht van 1 op 2 Juni werd te
Dresden een „wilde diamanthandelaar",
die op straat edelsteenen te koop aan
bood door een politie-agent gewaar
schuwd en, toen hij den beambte met
een revolver bedreigde, tijdens het daar
op volgende handgemeen, door een schot
in het hoofd gedood.
Uit het onderzoek van den Dresdener
crimineele politie is thans gebleken, dat
de doode de beruchte ge velklau teraar
Will. Kaasnen uit Berlijn is.
ZWARE BRAND TE BREMERHAVEN.
In Bremerhaven woedt een zware
brand, ontstaan in een opslagplaats van
visohmeel, welke oversloeg op een ka
toenpakhuis. Dank zij het krachtig in
grijpen van de brandweer, geholpen
door de S.A., werd het gevaar voor uit
breiding van het vuur voorkomen.
De opslagplaatsen met den geheelen
voorraad vischmeel en katoen zijn ech
ter een prooi der vlammen geworden.
DE RAMP TE HAMAMATSOE.
Het aantal slachtoffers, dat de explo
sie in het kruithuis te Hamamatsoe
heeft geëischt, is thans gestegen tot 22.
Het aantal gewonden bedraagt 28. Vijf
tig vlietuigen zijn geheel of gedeeltelijk
vernield. De schade wordt momenteel op
6 millioen gulden geschat.
SPADA KRIJGT TWEE JAAR
GEVANGENIS.
De beruchte Corsicaansche bandiet
Spada, die wegens het plegen van tal
rijke moorden door de politie werd ge
zocht en pas onlangs, na zich jarenlang
in het „maquis" schuil te hebben ge
houden, kon worden gearrésteerd, is gis
teren door de rechtbank te Ajaccio tot
twee jaar gevangenisstraf veroordeeld.
UW ADRES VOOR
EAU DE COLOGNE IS
BREESTRAAT 108
SPANJE
NOG SLECHTS 60.000 BANDIETEN IN
MANDSJOERI JE.
BUITENLAND
ONTWAPENING.
SLOTZITTING TE GENèVE.
Japan steekt een spaak in het wiel.
De algemeene commissie der ontwape
ningsconferentie is gisteren tot 3 Juli uit
eengegaan. De commissie besloot op voor
stel van Henderson om het ontwerp-con-
ventie MacDonald niet langer als grond
slag van discussie doch ook als grondslag
'voor de ontwapenings-conventie zelf te
aanvaarden. Hetgeen zeggen wil, dat, als
©t ontwapend wordt, het dan in 't alge
meen gaan zal langs de lijnen, door Mac-
donald aangegeven.
Het slot van de vergadering nam nog
een onverkwikkelijk verloop door dat de
Japansche gedelegeerde Ba to, tot alge-
bedaart smótóm met een
Per stuk 8 ct. Doo^fj/t. Bij Uw drogist
meene verrassing verklaarde, dat Japan
aan een onbeperkt verbod van het lucht
bombardement, waarover de meerderheid
der conferentie het, zooals bekend, is eens
geworden, zijn goedkeuring niet kan geven.
Voorwaarden voor deze goedkeuring
zijn n.l.: Ten eerste de volledige afschaf
fing van de moederschepen voor vliegtui
gen en het absolute verbod om oorlogs
schepen als landingsterrein voor vliegtui
gen te gebruiken en ten tweede, bindende
overeenkomsten, welke het militaire ge
bruik van de burgerlijke luchtvaart verhin
deren.
Sato's verklaringen werden algemeen
opgevat als een poging van Japan om zich
thans reeds voor eventueele besluiten der
ontwapeningsconferentie te vrijwaren.
Het verzet van den Japanschen gedele
geerde achteraf tegen een b#|angrijke be
paling van MacDonald's ontwerp-conventie
maakte een ontmoedigenden indruk.
Onmiddellijk na dit onverkwikkelijk de
bat over het luchtbombardement en de
moederschepen voor vliegtuigen sloot Hen
derson de vergadering der algemeene com
missie met een korte mededeeling, dat deze
op 3 Juli weder zou bijeenkomen. Velen be
twijfelen echter of dit wel mogelijk zal zijn,
want de nog onopgelost gebleven vraag
stukken zijn nog zoo talrijk dat het bijna
een utopie schijnt, te gelooven, dat Hender
son tusschen de eerste en tweede lezing een
compromis zou kunnen tot stand brengen,
vooral daar de staatslieden te Londen zoo
zeer door de vraagstukken der economische
conferentie zullen worden in beslag geno
men, dat zij niet zooveel tijd voor ontwa
peningsbesprekingen zullen hebben als
Henderson wel zou wenschen.
Parijsche besprekingen.
Terwijl Genèv« vacantie neemt, zijn te
Parijs onderhandelaars van Engeland,
Frankrijk en de Vereen. Staten bijeengeko
men om eenige vraagstukken van het ont
wapeningsprobleem onder elkaar te bespre
ken. Hoewel verklaard is, dat de bespre
kingen niet het karakter van een diploma
tieke conferentie dragen, maar slechts een
„particuliere gedachtenwisseling" vormen,
is het duidelijk, dat thans te Parijs feite
lijk het begin is gemaakt met de behande
ling in tweede lezing van het plan-Mac-
Donald. ten einde daarop de ontwapenings
conventie te baseeren, waarover men het
bij de hervatting te Genève eens zou moe
ten worden. Ofschoon het viermogendhe-
denpact niet officieel ter sprake kwam,
heeft de zeer verbeterde sfeer, die door de
onderteekening te Rome is geschapen,
grooten invloed op de besprekingen uitge
oefend.
DUITSCHLAND
DUITSCHLAND BETAALT
NIET.
GEEN DEVIEZEN VOOR VERPLICH
TINGEN ONTSTAAN VÓÓR 15 JULI 1931.
Stil|halte-credieten zijn uitgezonderd.
Met ingang van 1 Juli a.s. zal de Duit-
sche Rijksbank voorloopig de toewijzing
van deviezen voor alle betalingen, die be
trekking hebben op die verplichtingen,
welke bij de bankcrisis op 15 Juli 1931 be
stonden, stopzetten. Hiervan uitgezonderd
zijn de vorderingen, die onder de thans
geldende overeenkomst van stilstand val
len.
De Rijksregeering heeft van haar kant
een wet uitgevaardigd, volgens welke de
Duitsche schuldenaren verplicht worden,
hun betalingen in rijksmarken voort te zet
ten. Deze markbedragen zullen in een spe
ciale conversie-kas gestort worden, totdat
er weer voldoendo buitenlandsche betaal
middelen ter beschikking staan om de ach
terstallige transfers te verrichten.
Dit moratorium moet dus niet beschouwd
worden als een in-gebreke blijven van par
ticuliere schuldenaren.
In overeenstemming met de Rijksbank
komen de stilstand-crediteuren op 13 Juni
a.s. voor een bespreking te Londen bijeen.
De RSiksbank heeft tevens den vertegen
woordigers der crediteuren op langen ter
mijn en do Bank voor Internationale Beta
lingen Bazel verzocht, eveneens in de
komende week voor een conferentie te Lon
den bijeen te komen. De Rijksbank zal bij
deze besprekingen alles wat in haar vermo
gen ligt doen om tot een oplossing van de
sinds lang verwachte en thans ingetreden
transfercrisis te geraken.
REGEERINGSCRISIS IN SPANJE.
President contra premier.
Het Spaansche kabinet^Azana heeft bij
den president der republiek, Alcala Zamo-
ra, zijn demissie ingediend.
Tijdens den gisteren gehouden minister
raad stelde Za/mora den president de vei-
vanging van den minister van Financiën,
Garner, voor, terwijl hij tevens het voor
stel deed, het ministerie van Landbouw,
Handel en Nijverheid in twee departemen
ten te splitsen. Garner is al geruimen tijd
ziek. Zijn functie wordt ad interim door
den premier waargenomen, doch deze is
van oordeel, dat de financieele toestand
des lands den arbeid van een volledige
persoonlijkheid vereisoht.
Op het voorstel tot vervanging van den
minister van financiën antwoordde Za-
mora echter, geen definitief antwoord te
kunnen geven, alvorens met de vertegen
woordigers der Republikeinsche groepen
overleg te hebben gepleegd. Dit antwoord
van den president werd door het kabinet
als een motie van wantrouwen beschouwd
en gaf aanleiding tot het demissie-ver
zoek.
De onderhandelingen over de vorming
van een nieuw ministerie zijn reeds begon
nen. President Zamora had n.l. gistermid
dag een onderhoud met den socialistischen
Cortes-president Besteiro. Dat de socia
listen een nieuw kabinet zullen vormen is
echter nauwelijks te verwachten. Veel
waarschijnlijker wordt de vorming van
een wellicht weer onder leiding van Azana
staand republikeinsch concentratie-kabinet
geacht.
AMERIKA
WELWILLENDE HOUDING VAN
PRESIDENT ROOSEVELT.
Inzake schuldenherziening.
President Roosevelt heeft opnieuw te
kennen gegeven, dat hij bereid is, welwil
lende aandacht te schenken aan elk offi-
oieel verzoek om sohuldenherziening. Hij
herhaalde evenwel, dat de eerste stap
daartoe van de debiteuren moet uitgaan.
In officieele kringen te Washington
wordt de schuldenkwestie niet van zoo
grooot belang geacht. Zouden de schulde
naren geen redelijke voorstellen doen, dan
zal hot Witte Huis zich daarover niet veel
zorgen maken, maar vaji weigeringen om
te betalen eenvoudig kennis nemen. De
Amerikaansche regeering is van oordeel,
dat het bedrag der oorlogsschulden een
veel te gering percentage van het bedrag
van den wereldhandel uitmaakt om voor
een nieuwe regeling en voor valorisatie
van de wereld valuta's absoluut noodzake
lijk te zijn.
De stabilisatie mag trouwens volstrekt
niet overijld geschieden. Elk land moet
veeleer eerst tot een juiste verhouding tus
schen zijn eigen munteenheid en zijn eigen
groothandels-index komen, voordat een
vaste verhouding tusschen de wereldvalu
ta's gevonden kan worden.
LEEST MET AANDACHT
DE
ADVERTENTIEPAGINA'S!
Tegen 230.000 verleden jaar.
Volgens het blad „Dairen Sjimboen"
zijn er thans naar schatting slechts
60.000 bandieten in Mandsjoerije tegen
230.000 verleden jaar.
De nog bestaande benden hebben ge
brek aan minutie en leven in kdmmer-
volle omstandigheden. Feitelijk zijn zij
niet anders dan gewapende landloopers.
In de provincie Heiloengkiang, waar
vroeger de bandieten zeer talrijk waren,
zijn er thauis nog slechts 3000.
ONVEILIG AUTO Bl'S VER KEER IN
TURKIJE.
Vijf struikroovers, gewapend met Mau
sergeweren en revolvers, hebben op een
verlaten weg nabij Broessa een autobus
overvallen. Zij beroofden de passagiers
van hun geld en kostbaarheden en juist
toen zij hiermede gereed waren, naderde
een andere autobus, die zij eveneens aan
hielden. In deze bus zaten echter twee
politiemannen, die het vuur op de roo-
vers openden, hetgeen door dezen be
antwoord werd. De roovers bleken betere
schutters te zijn, zoodat een der agenten
werd gedood en de andere zwaar ge
wond. Nadat de roovers zich uit de
voeten hadden gemaakt, reden de pas
sagiers door en gaven aan de autoritei
ten van Broessa een nauwkeurig signa
lement van de bende. Eer sterke politie
macht is uitgezonden, om de roovers op
te sporen.
BERENPLAAG IN FINLAND.
In de Finsche gebieden langs de
Russische grens wordt den Iaatsten tijd
een aanzienlijke toeneming van het aan
tal beren geconstateerd, welke invasie,
naar men zegt, te wijten is aan het feit,
dat in de sovjet-unie op alle eetbaar
wild een intensieve jacht wordt ge
maakt, waardoor de dieren naar andere
streken worden opgejaagd.
Op een boerderij zijn twee koeien en
een paard gedeeltelijk door beren ver
slonden.
Een der aanvallers kon echter worden
neergeschoten.
In een dorp werd een beer, die een
kudde schapen benaderde, gewond en
met schoten verdreven.
Een patrouille-grenswachten heeft van
een groep van vier beren, die de grens
overstaken, er drie doodgeschoten.
LEEGE HOTELS IN V0RALBERG.
Evenals in Tirol is ook in Voralberg met
de Pinksterdagen duidelijk de terugslag
merkbaar geweest van de Duitsche maat
regelen tegenover reizigers naar Oosten
rijk.
Terwijl bijv. verleden jaar met Pinkste
ren in de haven van Bregenz bijna 20.000
pasagiers werden geteld, waren het dit
jaar slechts ongeveer 1000. In Bregenz
hebben van Zondag op Maandag slechts
ongeveer 60 personen overnacht, terwijl
het anders steeds zóó druk was, dat een
deel der gasten in de omstreken moest
worden ingekwartierd.
Een groot hotel in Lochau, bij Bregenz
hoeft heelemaal geen gasten gehuisvest,
terwijl er verleden jaar met Pinksteren
300 zijn geweest.
In Voralberg alleen schat men de der
ving aan ontvangsten tijdens de Pinkster
dagen op van 600.000 tot 800.000 schil
lings.
BINNENLAND
SANEERING BLOEMBOLLEN BEDRIJF.
NIEUWE KWEEKERS WORDEN NIET
TOEGELATEN.
Toezicht op de wijze van verkoop.
J.L Vrijdagmiddag heeft een deputatie
van bloembollenkweekers en -handelaars
een onderhoud gehad met den inspecteur
aan het Departement van Economische
Zaken. Naar aanleiding hiervan hadden
wij aldus het „VoLk" een interview
met den heer J. Vogels, die van deze de
putatie deel uitmaakte en ons het volgen
de mededeelde.
Hier volgt het interview, welks inhoud
natuurlijk blijft voor verantwoordelijkheid
van genoemd blad:
Het plan komt er vast en zeker; alles is
ad bijna in kannen en kruiken, en binnen
kort zal het plan als koninklijk besduit
worden afgekondigd.
De minimumprijzen voor den export zul
len blijven, terwijl de regeering eveneens
zal trachten de minimumprijzen in het bin
nenland op peil te houden. Men wil dit
trachten te bereiken, door aan de kweekers
te berichten, welk percentage zij voorloo
pig van hun oogst op de markt mogen
brengen en hoeveel zij niet mogen verkoo-
pen; blijkt de markt alles te kunnen opne
men, dan wordt verlof gegeven weer op
nieuw een vastgesteld percentage aan de
markt toe te voeren. Blijkt het restant niet
door de markt te kunnen worden opgeno
men, dan moet dit verplicht en zonder scha
deloosstelling ter vernietiging worden in
geleverd. De kweekers zullen lid moeten
worden van een Kweekers-Centrale, terwijl
de handelaars van een Handels-Centrale
lid moeten worden. Nieuwe kweekers zullen
niet worden toegelaten, terwijl het in Ne
derland uitsluitend aan de bestaande kwee
kers zal zijn toegestaan te blijven telen.
Op den export zal een uitvoerbelasting ko
men van 3 pet. van het factuurbedrag. Zen
dingen voor het buitenland zullen moeten
zijn voorzien van een uitvoeroonsent van
de Handele-Centrale.
•NEDERLANDSCH
FABRIKAAT
5348
De leveringscondities worden geheel aan
de handelaars overgelaten. Zij zullen
slechts moeten kunnen aantoonen, dat de
netto-minimumprijs werkelijk door hen is
gemaakt Een zeer nauwgezette accoun
tantscontrole zal op de uitvoerders van
bloembollen worden toegepast.
In verband hiermede vroegen wij den
heer J. Voges, of de berichten, die her
haaldelijk in het „Weekblad voor Bloem
bollencultuur" werden gelanceerd als offi
cieus of als semi-officieel moesten worden
beschouwd. Het bleek, dat dit geenszins
het geval is, en de heer Voges heeft dan
ook een „ingezonden" aan de redactie van
het weekblad toegezonden, waarin hij op
scherpe wijze afkeuring uit. Dit „ingezon
den" zal vermoedelijk in het nummer van
10 Juni verschijnen.
Volgens den heer Voges, had de inspec
teur de meeste ongerustheid weggenomen,
door te verklaren, dat dergelijke berichten
niets, maar dan ook niets met de offi
cieele regeeringsplannen te maken hadden.
Dat de handelaars b.v. lid zouden moeten
worden van den Bond van Bloembollencul
tuur, noemde hij een hersenschim. Zijn taak
is het algemeen belang, en niet het belang
van enkele groote bloemisten.
Ook zou speciaal attentie worden ge
schonken aan de wijze van verkoop, daar
er h.v. firma's zijn, die irrisenorders op zeer
voordeelige condities aan tulpenorders heb
ben gekoppeld. De tulpen worden dan to
gen den minimumprijs verkocht, terwijl de
irissen, die vrij zijn, tegen een abnormaal
lagen prijs worden verkocht.
Een ander belangrijk vraagstuk bracht
de delegatie nog ter sprake, door er op te
wijzen, dat er in België, Oost-Friesland en
Engeland reeds zeer belangrijke hoeveel
heden bloembollen worden geteeld. Door
de verkoopprijzen te sterk op te drijven,
werken wij op deze wijze het concurrentie
vermogen van het buitenland in de hand.
Ten slotte verklaarde hij steeds voor
iederen belanghebbende disponibel te zijn
en raadde de delegatie aan, niet bang te
?ijn, daar hiervoor enkele reden zou zijn.
De bloembolleninteressenten in de bloem
bollenstreek, in Noord-Holland enz., zien
intusschen met spanning en ongeduld naar
het besluit uit.
HET DEPARTEMENT VAN
SOCIALE ZAKEN.
Het Kon. besluit van instelling Maandag
te verwachten.
Naar wij vernemen, is tegen a.s. Maan
dag het Kon. Besluit te verwachten, waar
bij het nieuwe departement van Sociale
Zaken wordt ingesteld en waarbij prof. dr.
J. R. Slotemaker de Bruine tot hoofd van
dat departement wordt benoemd.
Voorloopig zal minister Slotemaker de
Bruine zijn intrek nemen in het departe
mentsgebouw aan den Bezuidenhoudsche-
weg No. 30, waar een kamer voor hem in
gereedheid is gebracht. In dat gebouw
zullen dan, zij het ook tijdelijk, 3 ministers
zetelen n.l. die van Economische Zaken,
van Onderwijs en van Sociale Zaken. Waar
echter strakB de verschillende afdeelingen
van het nieuwe departement zullen worden
gehuisvest, ie een vraag, waarmede de
Rijksgebouwendienst zich thans druk be
zig houdt. Op het oogenblik zijn de af
deelingen, welke onder don minister van
Sociale Zaken zullen resorteeren, over drie
gebouwen verspreid. Eenige bevinden zich
in het departementsgebouw Bezuiden-hout-
schewcg 30, andere a-an de overzijde, n.l.
aan den Bezuidenhoutscheweg 97, en
weer andere op het Binnenhof in het ge
bouw van het departement van Binnen-
landsche Zaken.
MINISTER OUD.
Bij Koninklijk besluit is, te rekenen van
26 Mei 1933 aan den heer mr. P. J. Oud,
tengevolge van zijn benoeming tot Minis
ter van Financiën, eervol ontslag verleend
uit zijne betrekking van inspecteur der re
gistratie en domeinen.
PROVINCIALE STATEN VAN
ZUID-HOLLAND.
De opvolger van mr. De Wilde.
De voorzitter van het Centraal Stem
bureau voor de verkiezing van leden der
Provinciale Staten heeft benoemd ver
klaard tot lid ,in de vacature mr. de Wil
de, waarvoor eerst benoemd was verklaard
de heer Muiswinkel, die bedankte, de heer
P. v. d. Bas, wonende te Moordxeoht.
BURGEMEESTER VAN HOORN.
Mr. H. C. Leemhorst opvolger van
mr. G. J. Bisschop.
Met ingang van 15 Juni is benoemd tot
burgemeester van Hoorn mr. H. O. Leem
horst.
De nieuwbenoemde burgemeester van
Hoorn, mr. H. C. Leemhorst, is op 30 Juli
1884 te Amsterdam geboren en is aldaar
woonachtig. Hij is oud-secretaris van de
directie van de Kon. Holl. Lloyd.
Thans is hij plaatsvervangend voorzit
ter van den Raad van Beroep (O.) en vo
lontair ter secretarie van Haarlemmerlie-
de en Spaarnwoude. De heer Leemhorst
is de liberale beginselen toegedaan,
DUITSCHLAND ALS ONWILLIGE
BETALER.
Onder dezen titel schrijft de „Nieuwe
Rott. Crt.":
„Mien heeft den Iaatsten tijd heel wat
kunnen lezen over de moeilijkheden, die
Duitschland maakt met het nakomen van
de verplichtingen, die het aan het bui
tenland heeft. Niet alleen gaat het nu over
het stilhouden va lerlei vorderingen op
korten termijn, waardoor ons land reeds
op ontzaglijke wijze ie gedupeerd, maar
ook de belanghebbende bij Duitsche lee
ningen op langen termijn zien zich thans
allorlei moeilijkheden in den weg gelegd
voor wat betreft het overmaken van de
door hen reohtmatig te vorderen bedra
gen aan rente en aflossing op de indertijd
in goed vertrouwen aan den Duitschen de
biteur verstrekte leeningen. Dat er onzer
zijds concessies zijn gedaan b.v. voor wat
betreft de hoogte van'de rente op het ver
schuldigde bedrag van het bekende staats-
crediet is nog daar aan toe. Al dient men
de consequenties van die goedgunstige hou
ding ten opzichte van de particuliere cre-
dietverstrekking allerminst te onderschat
ten.
Doch daarover willen wij het nu niet
hebben. De kwestie waar het thans over
gaat is, of wij er nu maar kalmweg in moe
ten berusten, dat Duitschland allerlei be
zwaren blijft maken of beter gezegd bot
weg weigert, aan zijn verplichtingen te
voldoen, d.w.z. met behulp van een
transfer-moratorium de betaling, waartoe
het gehouden is, eenvoudig op de lange
baan schuift, Men kent de argumenten,
welke de Duitsche autoriteiten voor hun
weigerachtige houding aanvoeren. De
voornaamste ervan is wel, dat de nog ter
beschikking van de Rijksbank staande
vrije reserves aan goud en deviezen een
zóó lagen stand hebben bereikt, dat bij
een verdere daling de gansche functie van
de Rijksbank als centrale credietinstelling
in gevaar zou komen. In dit verband
vraagt men zich echter af, waarom dan de
Rijksbank betrekkelijk kort geleden het
groote herdiscontocrediet dat haar door
buitenlandsche banken was verstrekt,
volkomen noodeloos vervroegd heeft afge
lost, met het gevolg, dat haar goudvoor
raad, medio Fabruari nog ruim 822 mil
lioen bedragende, nu tot veel minder dan
de helft is geslonken. Heeft de Rijksbank
aldus eigenlijk niet willens en wetens een
positie geschapen, waarop men zich thans
beroept om aan rechtmatige verplichtin
gen moeilijkheden in den weg te leggen.
Verder rijst de vraag, waarom de Rijks
bank de teugels van de deviezencontrole
niet zóó vast in handen heeft gehouden,
dat het voor allerlei particuliere debiteu
ren in Duitschland mogelijk is geweest,
op ontzaglijke schaal obligatiën, hier te
lande en elders uitstaande, voor spotprij
zen op te koopen, waardoor dan tooh de
thans er maar steeds weer bijgehaalde
Duitsche deviezenpositie in bijzondere
mate verder moet zijn verzwakt. De Ne-
derlandsche gedelegeerden te Berlijn heb
ben aan dr. Schacht met nadruk ver
klaard, dat er h.i. geen enkele aanleiding
is om te verwachten, dat door een trano-
fermoratorium het doel, dat hij zich stelt,
n.l. versterking van de positie der Rijks
bank als circulatiebank en wederopbouw
van haar reserve aan goud en deviezen
zal worden bereikt. Zij hebben dan ook,
zonder met hun besprekingen eenig nuttig
resultaat te hebben kunnen bereiken, te
gen een dergelijk moratorium ten sterk
ste geprotesteerd.
Duitschland beroept zich op de moeilijk
heden, die zijn internationalen handel in
den weg worden gelegd en verwacht van
de wereldconferentie een oplossing daar
van. Duitschland moet weten, dat het aan
deze conferentio door zijn eigenmachtige
handeling onmiddellijk vooraf het mo
ratorium is vandaag al in werking getre
den een heel slecht begin maakt en na
deze daad moeilijk op vertrouwen, laat
staan op sympathie aanspraak zal kunnen
maken.
Door de Nederlandsche Bank wordt in
gesteld een enquête nuaar de grootte van
onze vorderingen op Duitschland. Of
schoon wij niet willen vooruitloopen op
het resultaat van dit onderzoek durven
wij tooh wel zeggen, dat de schade voor
Nederland over een jaar berekend niet
ver van 100 millioen verwijderd zal zijn.
Wij hopen en verwachten, dat onze re
geering bij een dergelijke schending van
Nederlandsche rechten zal weten, wat
.haar te doen staat."
