24ste Jaargang
ZATERDAG 20 MEI 1933
No. 7513
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
OE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij voornitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaaJ
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 oent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geillustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 tl
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogtte 30 woorden, waarin be
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur «a
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
waaronder geïllustreerd Zondags»
blad.
BINNENLANf
WIE WORDEN MINISTERS?
NAMEN, DIE GENOEMD WORDEN.
Dr. Colijn is druk bezig met de vorming
van een crisis-Kabinet, dat zal zijn een
extra-parlementair Kabinet ad hoe, d.w.
z. met het oog op de crisis en alles wat
daaraan vastzit.
De Haagsch „Avondpost" noemt als mi
nisters van het kabinei^Colijn: mr. J. A.
de Wilde (financiën), Ch. J. I. M. Weiter
(Koloniën) en mr. dr. Deckers (Defensie).
Dr. Colijn schrijft men het voornemen toe,
als minister van Binnenlandsche Zaken op
te treden. Voorts komen zeer ernstig voor
een portefeuille in aanmerking prof. dr. J.
R. Slotemaker de Bruine en mr. H. P.
Marchant.
Ook de „Maasbode" publiceert enkele
namen: voor Binnenlandsche Zaken dr.
Colijn; Buitenlandsche Zaken de heer
Tjarda van Starkenborg Stachouwer, Com
missaris der Koningin in Groningen; voor
Financiën de heer Oud, voor Onderwijs mr.
Marchant en voor Justitie mr. van Schaik.
Minister Verschuur zou zijn aangezocht
voor Economische Zaken, doch zou eenig
bezwaar hebben deze portefeuille aan te
nemen.
Verder werden in verband met de kabi-
nets-formatie nog de namen genoemd van
den heer Rutgers, gouverneur van Suri
name, van dr. H. Lovink, van mr. Romme,
Katholiek Raadslid in Amsterdam.
HET TEKORT OP DE STAATS-
BEGROOTING.
Dr. Colijn wil 200 millioen bezuinigen.
Het Utrechtsch Dagbl. merkt op, dat
zijn mededeeling, dat het tekort op de be
grooting van 1934 tweehonderdzestig mil
lioen moet bedragen, wel is tegengespro
ken en dat ook minister De Geer heeft be
rekend, dat het aanzienlijk lager is, dooh
dat thans het orgaan van den Kabinets
formateur, De Standaard, de juistheid be
vestigt.
Minister De Geer heeft bij zijn bereke
ning het tekort bij voorbaat verminderd
met de opbrengst der nog aan te nemen
omzet- en weeldeverteringsbelasting van
ca. 70 millioen met de verlenging van de
slechts voor een jaar toegestane heffingen
van ca. 30 millioen en het tekort in het
leeningsfonds van 41 millioen, dus totaal
met 141 millioen gulden. Daardoor kwam
hij tot een sterk geflatteerd resultaat.
Bij de tot nu toe gevoerde onderhande
lingen over de oplossing der kabinetscrisis
heeft het tekort van 260 millioen gulden
een groote rol gespeeld, daar het door dr.
Colijn telkens naar voren werd geschoven
en als een doorslaggevend argument voor
de invoering van groote bezuinigingen
werd aangevoerd. Naar men ons verzekert,
verlangde dr. Colijn besparingen ten be
drage van ca. 200 millioen gulden, terwijl
het resteerende bedrag door de omzet- en
weeldeverteringsbelasting zou worden ge
dekt.
EXCESSEN BIJ STRAND- EN
BADLEVEN.
Het bestuur der Federatie van de R. K.
Vrouwenbonden in Nederland en het be
stuur van den Nederlandschen Christen
Vrouwenbond hebben in een tot de minis-
fcèrs van binnenlandsche zaken en justitie
gericht adres gewaagd van de excessen,
die zich bij het strand- en badleven voor
doen, en het verzoek gedaan de noodige
maatregelen te nemen om aan genoemde
excessen paal en perk te stellen.
Naar aanleiding daarvan heeft eerstge
noemde minister de commissarissen der
Koningin uitgenoodigd, de aandacht van
de Burgemeesters op deze aangelegenheid
te vestigem.
Dat de bedoelde burgemeesters (en ge
meentebesturen) aan dat kwaad nu i n-
d e r d a a d hun aandacht mogen wijden
om het zooveel mogelijk tegen te houden.
Dat is plicht!
KATHOLIEKENDAG TE DELFT.
Wij wijzen de bezoekers van den Katho
liekendag te Delft er op, dat de slotver
gadering niet zal worden gehouden in de
Stads-Doelen, maar in de St. Hyppolitus-
kerk (Voorstraat).
CONFLICT SIGARENINDUSTRIE?
Onderhandelingen zonder resultaat
De onderhandelingen aJdius „Voor
uit" die in de afgeloopen week tus-
schon patroons- en werkliedenorganisa-
ties in de sigarenindustrie gevoerd zijn
over de vernieuwing van de collectieve
arbeidsovereenkomst, hebben niet tot een
resultaat geleid. Uiterlijk Zaterdag zullen
de werknemersorganisaties te beslissen
hebben of zij de werkgevervoorstellen
zullen accepteeren. Niet-aanvaarden be-
teekent een conflict.
Met het oog op de vernieuwing van de
collectieve arbeidsovereenkomst in dit be
drijf hadden de patroons verschillende
voorstellen ingediend. Deze hielden een
niet onbelangrijke verlaging in. De pa
troons berekenden deze op hoogstens 7
pet., de werknemers kwamen tot een becij
fering van 7.589 procent, als minmum en
12.0818.63 procent als maximum-verla
ging. Het gemiddelde uurloon wordt op
50 cent berekend, voor velen 42 of 47 ct.
per uur. Bovendien wilden de werkgevere,
althans voor 1933, de vaoantie afschaffen.
Namens de vier samenwerkende arbei
dersorganisaties, de moderne, r.-k., chris
telijke en syndicalistische bonden, zijn de
voorstellen der patroons afgewezen. De
werkgevers hadden zich beroepen op sterk
verminderde prijzen van hetgeen voor het
levensonderhoud noodig is, en op de ster
ke concurrentie, die ongeorganiseerde
patroons en hun personeelen, door sterk
onder de loonen der C.A.O. te werken, hen
aandoen.
Men was elkaar in de onderhandelingen
in sommige opzichten meer benaderd,
doch ten slotte lukte het niet in den loop
der langdurige bijeenkomsten tot alge
heel overeenstemming te geraken. Nadat
de patroons gezegd hadden, dat zij hun
laatste woord haden gesproken, gingen
beide partijen uiteen. Zooals gezegd, is
Zaterdag de laatste datum voor de beelis-
sing of het to een ooniglict zal komen.
ONZE BLOEMEN- EN PLANTEN-
UITVOER.
Zwitserland contingenteert den invoer van
afgesneden bloemen en van levende
planten met wortelstok.
Bij besluit van 23 Maart werden reeds
gecontingenteerdlevende planten als om
schreven onder categorie No. 209 van het
Beglement van Invoer (levende planten
zonder wortelstok).
Thans komt het officieel bericht, dat
de contingenteering uitgebreid zal wor
den ook over de levende planten met
wortelstok, alsmede over afgesneden bloe-
Een leelijke slag dus voor onze Holland-
sche exporteurs, (het percentage is ons
nog niet bekend). De Zwibsersche regee
ring rechtvaardigt deze maatregel met het
feit, dat dergelijke oontingenteeringen
reeds door andere staten werden doorge
voerd en dat dientengevolge in de laat
ste weken een stijgende invoer in Zwit
serland geconstateerd moest worden.
Aan deze motiveering behoeft en mag
zeker niet worden getwijfeld. Vlak daar
naast staat echter ook het feit, dat in de
laatste weken mij monde van den afdee-
lingschef dr. Stücki, en in den vorm van
een communiqué aan enkele Nederland-
sche persmannen, het dreigement geuit
werd, dat Zwitserland tot zijn leedwezen
in den naasten tijd zich genoopt zou kun
nen zien, om tegenover den Nederland
schen export naar Zwitserland beperken
de maatregelen te moeten nemen. Als
grond voor deze revanohe-maatregelen
werd het niet te loochenen feit aange
voerd, dat men in Zwitserland helaas een
steeds sterker terugloopen van den export
naar Nederland moet oonstateeren.
Aan de Zwitsersche regeering is toen
van alleszins bevoegde zijde medegedeeld,
dat het dalen der Zwitsersche exporten
naar Nederland niet is toe te schrijven
aan eenig gebrek van belangstelling of
sympathie voor Zwitserland en zijn bevol
king, doch dat de oorzaak daarvan moet
gezocht worden in de buitengewone ver
liezen, die land en volk op de in zijn kolo
niën geinvesteerde kapitalen geleden
heeft, en nog lijdt, waarvan zelfs het ein
de op heden niet is te overzien.
Wanneer dus Zwitserland zich op het
oogenblik gedwongen ziet, een afweren-
den maatregel te nemen tegen eenige van
onze ni et-onbelangrijke exportartikelen,
dan moge, na de vorengenoemde be
sprekingen met grond worden veron
dersteld. dat tegen allen schijn in de
jongste besnoeiing onzer exporten niet
beschouwd mag worden als een meer of
minder onvriendelijke maatregel tegen
over Nederland en zijn export-handel.
Ten slotte zij opgemerkt, dat onze plan
ten- en snij-bloemen-uitvoer naar Zwitser
land in 1929 een waarde vertegenwoor
digde van 400.000 en in het afgeloopen
jaar een zélfde bedrag. De hoeveelheid
bedroeg resp. 900 en 1000 ton.
„Hbld."
DE HEER C. J. KUIPER RIDDER VAN
ST. GREGORIUS.
In een gisterenmorgen te Utrecht ge
houden Bureauvergadering van het R. K.
Werkliedenverbond, waar de vertegen
woordigers der verschillende Vak- en Pro
vinciale bonden aanwezig waren, heeft de
hoogeerw. heer kanunnik J. G. van Schaik,
Proost van het Metropolitaan Kapittel van
het Aartsbisdom en geestelijk adviseur van
het R. K. Werkliedenverbond, aan den heer
C. J. Kuiper, bestuurslid van het Ver
bond, de ridderorde van den H. Gregorius
den Grooten overhandigd.
Oorspronkelijk was het de bedoeling, dat
deze onderscheiding aan den heer Kuiper
zou worden overhandigd op de voorjaars
vergadering van het R. K. Werkliedenver
bond op 20 Juni a.s. Maar daar de onder
scheiding wat vroeger is toegekend, heeft
de plechtigheid reeds gisteren in een klein
gezelschap plaats gevonden.
's Middags om 3 uur bracht de heer O.
J. Kuiper een bezoek aan Z. H. Exc. Hgr.
J. H. G. Jansen, die den nieuw benoemden
Gregoriu8-ridder met de onderscheiding
gelukwensohte.
MILLIOEN EN PLANNEN IN
ROTTERDAM.
De Raad van Rotterdam heeft, zooals
gemeld, met algemeene stemmen goedge
keurd het voorstel van B. en W. om in be-
gineel te besluiten tot den aanleg van een
tunnel onder de Maas in de richting Park
kade Oharlois ter verbinding van rechter
en linkeroever van de Maas te Rotter
dam. B. en W. kregen opdracht de mede
werking van Rijk, Provincie en particulie
ren te verkrijgen, ter financiering van dit
plan, dat 24 millioen zal kosten.
Voorts heeft de raad eveneens met alge
meene stemmen besloten tot den aanleg
van een boscb en park met speelweide,
zwembad, strandbad, volkstuinen, planten
tuin enz. ter grootte van 270 H.A., rond de
Kralingsche Plas.
DE „VOORUITGANG" VAN DE O.S.P.
De Onafh. Soc. Partij kondigde enkele
maanden geleden do uitgave van een dag
blad aan. Haar weekblaadje van 3 maal
per week zou spoedig tot een dagblad uit
groeien. Er werd reeds een soort leening
of geldinzameling voor uitgeschreven.
Thans lezen we in de „Faxkei", ergens
verstoken ui een verslag van een partij-
bestuursvergadering:
„Waar echter de abonnementsprijs van
„De Fakkel" (15 cents per weok) te hoog
is voor de arbeiders die lage loonen ont
vangen of werkloos zijn en die bovendien
naast „De Fakkel'" een dagblad noodig
hebben en daar bovendien de mogelijkheid
om tot een dagblad te komen, voorloopig
niet aanwezig is, besloot het P.B., in over
eenstemming met den algemeen in de par
tij uitgedrukten wensch, den abonnements
prijs tot 10 oents per week te verlagen. Het
zal echter niet mogelijk zijn voor dien prijs
een 3 maal per week uitkomend bad te
leveren, zoodat „De Fakkel" in de naaste
toekomst 2 maal per week zal verschijnen".
Dat ziet er dus niet bepaald frisch uit.
Teruggang inplaats van vooruit. En er valt
uit te conoludeeren, dat zij, die meenen
dat de O.S.P., tusschending tusschen so-
sialisme en communisme, een onding ie,
nog zoo'n ongelijk niet hebben.
NED. R. K. BOND VAN KRAAM
VERZORGSTERS.
Deze week had de jaarvergadering plaats
van den R. K. Bond van Kraamverzorg
sters, waarvan het aantal leden ongeveer
met 60 vertegenwoordigd was.
De Haagsohe afd. had de eer haar
bondsleden als gastvrouw te ontvangen.
Nadat in de CongT©gatie kapel der St.
ThereBiakerk de H. Mie met zang was op
gedragen door de plaatselijke Adviseur,
Pastoor Grol S.J., gebruikten de leden kof
fie in de Pastorie en trokken daarna por
touringscar naar het Roomhuis (Bosch-
hek).
Bij aankomst werd door den voorzitter,
dr. M. v. Bouwdijk Bastiaanse, de verg. ge
opend met den Ohr. groet.
Bij stemming werd de voorzitter met
alle stemmen opnieuw gekozen, terwijl in
plaats van mej. Hendrik» (aftr.), mej.
Sweerts, Haarlem, in het bestuur gekozen
werd.
De afd. Breda kwam met het verzoek tot
radicale oplossing der lastige insigne-kwes
tie.
De discussie eindigde met de opdracht
aan het hoofdbestuur, om pogingen aan te
wenden bij de Commissie inzake Kraam
hulp een beter stalen insigne te verkrijgen
dan het tot nu toe bestaande, dat onprac-
tisoh, niet mooi en zelfs leelijk is en bijna
door geen enkele Kraamverzorgster gedra
gen wordt. Vooral met het oog op de on
eerlijke .concurrentie van ongediplomeerde
Kraamverzorgsters en gediplomeerde ba
kers die zich ook kraamverzorgsters noe
men.
DE ZOMER WEER GEKOMEN.
Den 6den Mei trad na een paar warme
dagen een sterke afkoeling in, die een ge
volg was van den inval van eon kouden
luchtstroom uit het Noorden in West-
Europa. Deze oorzaak en het verdere ver
loop van het afgekoelde weer waren ge
heel overeenkomstig aan de afkoeling, die
elk jaar om dezen tijd optreedt, en, omdat
zij steeds omstreeks de z.g. IJsseiligen
voorkomt, naarnaar genoemd wordt.
Nu is het merkwaardig, dat in den re
gel het koele weer ongeveer tien dagen
duurt. Ook ditmaal is dat het geval ge
weest.
Tegen den 17den Mei begon de toevoer
van koude lucht sterk te verminderen, de
oorzaak der afkoeling hield dus op te wer
ken en het gevolg daarvan was, dat den
18den de temperatuur reeds enkele graden
hooger was geworden.
Gisteren echter kwaiq do toevoer van
koude lucht geheel tot staan. Daardoor
kou de temperatuur onder den invloed
van de zonnestraling overdag sterk stij
gen en kregen wij voor het eerst na tien
dagen weer eens een warmen dag, die bo
vendien windstil en zonnig was en daar
door geheel een zomersch karakter
droeg.
Daar nu de luchtdruk-verdeeling in
Europa gehel gewijzigd is, de hooge druk
over Oost-Europa en de lage in het Wes
ten ligt, krijgt een warme Zuidelijke lucht
stroom in West-Europa meer en meer de
overhand en kunnen wij dus voorloopig
zacht weer verwachten. Dat het weer
daarbij zoo zonnig zal blijven valt te be
twijfelen, eerder zal men nu op eenigen
regen moeten rekenen. De barometer zet
zijn langzame daling voort daar de groo
te depressie in het Westen langzaam naar
het Oosten voortdringt. Maar al krijgen
wij wat regen, de Noordenwind is er nu
uit en de geleidelijke toestrooming van
warme lucht belooft vooralsnog zacht, wel
licht aanvankelijk warm weer en daarme
de zijn wij dan in een periode van meer
zomersch weer gekomen.
Verder werd besloten, een retnaitefonds
te stichten.
Precies één uur kondigde de bel het
diner aan, waarop na afloop een gezellige
rondrit volgde met touringcarc via Kas
teel Oud Wassenaar, Scheveningen, Pier
en terug.
Tot slot van het programma werden de
leden onthaald op een schitterende lezing
van den voorzitter, dr. v. Bouwdijk Bas
tiaanse, over het onderwerp „de Erfelijk
heid".
Na afloop was er een gezellig souper.
De vergadering werd toen gesloten met
den Christel ijken groet en oen tot weer
ziens tot het volgend jaar in Haarlem.
SMALENDE GODSLASTERING.
De nieuwe wet voor het eerst in
toepassing.
Weldra zal voor de eerste keer de Gods-
lasteringswet (art. 147 W. v. S.) worden
toegepast. Op 30 Mei a.s. zullen te Alme
lo twee bestuursleden der partij afdeel ing
Lonneker III der S. D. A. P. terecht
staan wegens smalende godslastering, al
dus de „Tel."'. Het betreft hier de uitgave
en de verspreiding van een verkiezings-
pamflct, getiteld: „Tegen christelijke fas
cisten". Als verdediger zal optreden mr.
Compertz uit Amsterdam.
EENIGE OPLEVING IN DE
INDUSTRIE.
Aangenaam is het to kunnen vermel
den, dat de machinefabriek van Gebrs.
Stork en Co. te Hengelo den laatsten tijd
zoodanig van orders is voorzien, dat ge
leidelijk vele van de vroegere arbeiders
wederom in dienst konden worden gesteld
Men spreekt zelfs van eenige honderden
die er weer werk hebben gevonden.
Ook de Koninklijke Weefgoederenfabriek
heeft weer verschillende krachten in dienst
gesteld. Laten we hopen, dat deze teeke
nen van vooruitgang van blijvenden aard
zullen zijn.
Danktelegram aan de Koningin.
De Nederlandsche Maatschappij voor
Nijverheid en Handel heeft aan H. M. de
Koningin een telegram gezonden van den
volgenden inhoud:
„De Nederlandsche Maatschappij voor
Nijverheid en Handel betuigt H. M. de Ko
ningin haar groote dankbaarheid voor de
treffende woorden waarin H. M. de Ko-
antwoord aan president Roosevelt uiting
heeft gegeven aan een overtuiging die m
het overgroote deel van het volk leeft.
Moge deze daad van Uwe Majesteit
mede van invloed zijn op het wederkeeren
van vertrouwen tuschen de volkeren en op
het herstel van een daaruit voortkomend
vrij handelsverkeer".
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Gunstige stemming ter Ontwapenings
conferentie. Concessie van Duitschland.
(3de blad).
Verklaring van kardinaal Bertram over
de Katholieke vereenigingen en de Nazi's.
(3de blad).
Stabilisatie-plannen van dollar, pond en
yen. (3de blad).
BINNENLAND.
Vuurgevecht tusschen smokkelaars en
douane-beambten. (Gem. Ber. 4de blad).
Diefstallen uit de Kon. Bibliotheek in
Den Haag. (Gem. Ber. 4de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De beide eerste enkelspelen in den Davis-
cupwedstrijd te Berlijn door de Hollanders
verloren. (4de blad).
LEIDEN.
25-JARIG JUBILEUM C v. d. KLAAUW
Zooals vóór enkele dagen reeds werd ver
meld, herdenkt de monteur der electriciteits-
fabriek C. van der Klaauw heden zijn 25-jarig
jubileum.
De jubilaris neemt onder het monteursper-
soneel een aparte plaats in; hij is de oudste
en heeft den geheelen groei der electriciteits-
fabriek meegemaakt. Hij was iemand, op wien
het bedrijf altijd kon rekenen en die in de
afgeloopen periode steeds zijn beste krach
ten aan zijn werk heeft gewijd. Naast het ver
richten van zijn gewone monteurswerk bleek
v. d. Klaauw meer en meer de aangewezen
man te zijn^om moeilijke transporten van
zware toestellen langs den openbaren weg in
het zich steeds uitbreidend leveringsgebied te
leiden en in den loop der jaren heeft hij me
nig kranig stuk werk op dit gebied geleve-
verd. Wanneer „Kees" er bij was konden zijn
chefs gerust zijn; de uitvoering liep dan vlot
van stapel.
Zoo is het dus te begrijpen, dat collega's
en chefs dezen dag voor hem tot een feestdag
wilden maken.
Nadat hij vanmorgen eerst door de directie
was ontvangen en gecomplimenteerd, volgde in
de monteurswerkplaats, alwaar een toepasse
lijke versiering was aangebracht, de huldiging
in eigen omgeving.
Hierbij werd de jubilaris toegesproken door
zijn directen chef, den hoofdinspecteur J. K.
Zierfuss, alsook door den chef van het kabel
net C. J M. v. Oerle, onder wien hij vroeger
werkzaam was.
In hun toespraken herinnerden zijn chefs
aan den voorbeeldigen ijver, waarmede de ju
bilaris zijn werk steeds tot hun volle tevre
denheid had verricht, hem daarbij stellend tot
een voorbeeld voor de jongere monteurs
generatie.
Daarna werd hem namens het monteursper-
soneel door den hoogspanningsmonteur W.
Broers met eenige toepasselijke woorden als
blijvende herinnering aan dezen dag een mooie
stoel aangeboden De heer v. d. Klaauw be
dankte voor de verrassing, welke hem op zijn
juhileumdag was bereid, alsook voor het mooie
caudeau, waarop de algemeene felicitatie
volgde.
En hiermede behoorde ook deze plechtig
heid weder tot het verleden.
