WOENSDAG 10 MEI 1933 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD PAG. 6 BUITENLAND DUITSCHLAND HITLERIAANSCHE MAATREGELEN. Arrestaties bij de Ver. GTanzstoTT. Twee directeuren van de Vereinigte Glanzstoff-Fabriken, Oarl Benrath en dr. W. Springorum, welke maatschappij, zoo als bekend, deel uitmaakt van het concern der Algemeene Kunstzijde-Unie, zijn giste ren te Essen gearresteerd. Dr. F. Blüthgen, voorzitter van den raad van commissaris sen, tegen wien eveneens een bevel tot in hechtenisneming was uitgevaardigd, be vindt zich op hot oogenblik in Nederland. De beide arrestanten hebben tegen hun in hechtenisneming geprotesteerd. Deze sensationeele arrestaties hebben in West-Duitschland groot opzien gebaard. Volgens officieele mededeelingen zijn deze maatregelen genomen wegens overtreding van zekere bepalingen van heb Wetboek van Koophandel en het opstellen van on juiste balansen. ,»Tel." „Gelijkschakeling" van de banken? In verband met de arrestaties van eeni- ge bankdirecteuren, welke in de laatste da gen plaats hadden, heerscht in Berlijnsche bankkringen groote opwinding. Men verwacht, dat de „gelijkschakeling'' ook bij de groote banken doorgevoerd zal worden en in verband hiermede belangrijke wijzigingen bij verschillende directies zul len plaats hebben. Enkele directeuren van de Dresdener Bank zijn gisteren reeds niet meer op hun post verschenen. Nog deze maand aanzienlijke renteverlaging? De NSK verneemt, dat gisteren onder voorzitterschap van den Rijkscommissaris voor het bedrijfsleven, Dr. H. C. Wagener, een bespreking heeft plaats gehad met ver tegenwoordigers van banken en crediet-in- stellingen betreffende een verlaging van de rente. Men is reeds tot overeenstemming geko men betreffende de te nemen maatregelen. Het bedrijfsleven zal er op kunnen reke nen, aldus NSK, dat no» deze maand een aanzienlijke renteverlaging zal worden in gevoerd. De definitieve beslissing zal pas vallen na den terugkeer van den presi dent der Rijksbank uit Amerika. Terechtstellingen. In de gevangenis van Plötzensoe is gis termorgen de metselaar Ernst Reins te rechtgesteld, die in 1931 in Schöneberg een brievenbesteller om het leven gebracht en beroofd had. Na afloop van de terechtstelling werd de voltrekking van het vonnis op de aan plakzuilen bekend gemaakt. Tegelijkertijd met den moordenaar Reins is Dinsdagochtend in de strafgevangenis Plötzensee de moordenaar van den chauf feur Ponick, Johannes Kabelitz, terecht gesteld. Kabelitz had in Januari 1931 den chauf feur Ponick doodgesohoten en beroofd. Te Weiden is de 46-jarige knecht Schie ter, die wegens drievoudigen moord ter dood veroordeeld werd, gisterochtend ont hoofd. De opvoeding der jeugd. De Pruisische minister van onderwijs heeft aan de opperpresidenten als leiders der schoolbesturen, een lang decreet ge richt ter aanvulling van vroegere uiteen zettingen va-n den minister. De minister verklaart daarin, dat de kwestie der aexueele onderrichting der jeugd, gelijk ze bij een Teligieus-zedelijke opvoeding en in 't belang eener gezonde lichamelijke en geestelijke ontwikkeling van het opgroeiend geslacht noodig is, noch door een intellectueel ingekleede voorlichting, noch door een loutere nuttig- heidsethiek in het kader van het onder richt geven omtrent ziekten kan worden opgelost. Principieel blijve dit onderricht zaak van de ouders. Slechts waar deze in gebreke blijven, zou, na overleg met hen, op hun wensch in bepaalde gevallen bij jongens door een geschikten onderwijzer, bij meisjes door een geschikte onderwijzeres, al naar de omstandigheden zijn in overleg met den zielzorger, den huis- of den schoolarts, die taak zijn over te nemen. Maar ook hier kan er slechts sprake zijn van een individueel© behandeling, zonder eenigen onderrichtsdwang. SOCIALISTEN UrT DE RAADSZAAL. Tumult in den raad van München. De sociaal-democratische leden van den gemeenteraad te München, die geen ge volg wilden geven aan het verzoek van den burgemeester, om in hun eigen be lang de zaal te verlaten, zijn door de nat.- socialistisohe gemeenteraadsleden verwij derd. Bij het begin van de zitting legde wet houder Ammers namens de nat.-socialis- tische gemeenteraadsleden een verklaring af, waarin hij o.a. zeide: „De soc.-democra- tische fractie heeft in de vorige zitting bij het huldebetoon, bewezen aan rijkskanse lier en rijksstadhouder generaal von Epp, demonstratief de zaal verlaten. Dit optre den beteekent een onbeschaamde provooa- tie, niet alleen- van onze fractie, maar van de goheele bevolking van München. Wij weigeren daarom verder met de Marxisti sche arbeidersverraders samen te werken en eischen van de sociaal-democratische fractie voorgoed uit den gemeenteraad te verdwijnen". Toon de wethouder uitgesproken was, begonnen de nat.-socialisten te roepen: „Er uit''. Burgemeester Fiehler sloot de zitting e en spoorde de sociaal-democraten in hun eigen belang aan, de zaal te verlaten. Daar de sociaal-democraten hieraan geen gevolg gaven, werden zij door de nat.-so cialisten uit de zaal verwijderd. De kamer van de soc.-democratische fractie werd ver zegeld en door een S.A.-post bewaakt. FRANKRIJK PARIJS HANDHAAFT ZIJN STANDPUNT. In zake den December-termijn van de schuld aan Amerika. De Franse he ministerraad heeft zich in zijn eergisteren gehouden zitting met de kwestie der oorlogsschulden bezig gehou den. Een officieel communiqué is niet ge publiceerd, terwijl men in officieele krin gen weigert, inlichtingen over het bespro kene te verstrekken. Des ondanks wordt in de wandelgangen der Kamer verklaard, dat de groote meer derheid der leden van het kabinet een be taling van den op 15 December 1932 ver ballen termijn der oorlogssohulden aan de Vereenigde Staten weinig gezind is. Ook hot parlement schijnt niet bereid te zijn, een wijziging te brengen in zijn destijds in genomen standpunt, aangezien naar in de wandelgangen werd opgemerkt, „de be sprekingen te Washington geenerlei ver andering hebben gebracht in den toestand, die indertijd tot staking der betalingen aan Amerika heeft geleid". ENGELAND MACDONALD OVER ZIJN AMERIKAANSCHE REIS. In het Lagerhuis begonnen gisteren de discussies over de economische wereldcon ferentie en het jongste bezoek van MacDo nald aan Washington. De debatten werden geopend door MacDonald, die de Kamer mededeelde, dat hij slechts zeer weinig kon toevoegen aan hetgeen hij Donderdag 1.1. gezegd heeft. Met betrekking tot de oorlogsschulden verklaarde hij, dat men te Washington ab soluut eenstemmig van meening was, dat de economische wereldconferentie niet met volledig succes bekroond zou worden als de schuldenkwestie niet voor het einde der conferentie werd opgelost. Men heeft nooit erover gedacht, aldus MacDonald, de kwestie der oorlogsschul den aan de conferentie zelf voor to leggen. De onderhandelingen over de schulden moe ten gelijktijdig en parallel met de econo mische besprekingen door een andere groep van personen worden voortgezet. Het doel van deze onderhandelingen moet zijn een permanente regeling te tref fen. De datum van 15 Juni zal een moeilijk te overschrijden „barrière" zijn maar men moet niettemin kalm de mogelijkheden tot een oplossing de revue laten passé eren en inmiddels moet niets gezegd worden, wat de moeilijkheden zou kunnen vergrooten, zoodat een verwijdering dier „barrière" on mogelijk zou worden. Met betrekking tot het tariefbestand zeide MacDonald, dat hieromtrent met de regeering der Vereenigde Staten van ge dachten gewisseld wordt en dat hij thans in staat was te verklaren, dat onder be scherming van de essentieele positie der beide regeeringen zeer gunstige vooruit zichten bestaan, dat een overeenstemming omtrent de opportuniteit van een onmid- dellijken tarief wapenstilstand bereikt zal worden. Een tariefbestand zal evenwel niet de voortzetting verhinderen van het werk, dat Groot-Brittannië reeds begonnen is, over eenkomstig de bekende verklaringen. MacDonald deelde verder mede, dat de regeering der Vereenigde Staten bereid is nog meer dan vroeger aan de pacificatie van Europa deel te nemen, door indien de ontwapeningsconferentie tot een bevredi gend resultaat komt, te willen deelnemen aam consultatieve paoben, waardoor de vei ligheid van Europa en de veiligheid der door een oorlog bedreigde landen zal wor den vergroot. Dit-, zeide MacDonald, is reeds een aanzienlijke stap voorwaarts. Stimson is dit werk begonnen en de tegen woordige regeering der Vereenigde Sta ten is bereid nog verder te gaan en een vastomlijnde en gezaghebbende verklaring af te leggen. Deze verklaring zal te gelc- genertijd te Washington worden afgelegd, wanneer de kwestie nogmaals bestudeerd zal zijn en de detailpunten zullen zijn uit gewerkt. Beide regeeringen, zeide MacDonald verder, begrijpen elkaar thans volkomen en zijn vastbesloten al het mogelijke te doen om de conferentie te doen slagen en om haar hulp te blijven verleenen, om den in den boezem van de vredelievende volken van Europa bestaanden angst weg te ne men. MacDonald, die vier en dertig minuten sprak, legde sterken nadruk op het woord „vredelievend". Lansbury, die na MacDonald hot woord nam, verklaarde, dat hij nu omtrent de po litiek der regeering nog evenveel wist als na de verklaring va-n Donderdag, en be weerde dat de rede van MacDonald een voudigweg een reeks woorden was, welke geen enkel concreet voorstel inhield. SPANJE ALGEMEENE STAKING IN SPANJE. Een mislukking. Tegen gisteren was te Madrid en Cadiz, benevens in een aantal steden van Gali- cië en Aragon de algemeene staking uit geroepen, die 48 uur zou duren. Het pa rool er toe was uitgevaardigd door de anarchistische en syndicalistische vakver- eenigingen als protest tegen de houding, welke de regeering tegen het algemeen verbond van vakvereenigingen aanneemt. De staking kan evenwel als mislukt wor- lukt worden beschouwd. Te Barcelona is het bedrijf in de open bare diensten gewoon doorgegaan. De tram en de taxi's reden als gewoonlijk. Verscheidene daden van sabotage worden evenwel gemeld. Deze waren vooral tegen de electriciteitsfabrieken gerioht. Ge tracht is twee electrische centrales met dynamiet te verwoesten. Een groep syn dicalisten is aangehouden, die een gehei me vergadering hield. Stakende syndicalisten hebben te Ali cante verschillende daden van sabotage gepleegd. Oa. hebben zij de rails van den spoorweg met dynamiet vernield. Het kwam tot botsingen met de politie, waar bij twee arbeiders gedood en verscheidene gewond werden. Te Bilbao kwam het tot een schiet partij tusschen de betoogers en de politie. De syndicalisten hebben hier den electri- schen spoorweg bezet. Zij werden echter door de politie verdreven en kregen en kele gewonden. Te Jotiva werd de politie door de sta kers aangevallen. Bij de daarop volgende botsing werden drie personen gedood en verscheiden anderen gewond. Volgens mededeelingen van het mini sterie va-n binnenlandsche zaken werd gisterochtend in een der drukke straten van Madrid een auto van de crimineele politie door een groep syndicalisten aan gevallen. Bij dezen aanslag was een vrouw betrokken, die in een mand verscheidene bommen had verborgen, welke op den po- litie-wagen werden geworpen, waar zij ontploften, zoodat de auto vernield werd. Van de zes inzittenden werd een gedood en vijf ernstig gewond. In het vuurgevecht dat volgde, werd een man gedood en tal va-n personen gewond. 40 personen zijn gearresteerd. GRIEKENLAND VENIZELOS VOOR DEN RECHTER. Wegens medeplichtigheid aan den staatsgreep van Piastiras. De Atheensohe rechtbank heeft als haar oordeel uitgesproken, dat Venizelos be recht moet worden wegens medeplichtig heid aan den jongsten staatsgreep van ge nei-aal Piastiras. Dit voor de wijziging der machtsverhou dingen in Griekenland wel typeerende be richt brengt de roerige dagen, welke Athene begin Maart beleefde, weer in de herinnering. Den dag na de parlements verkiezingen, die een nederlaag oplever den voor Venizelos' liberale partij, wierp generaal Piastiras zich in den prillen mor gen om 4 uur in den nacht bezette hij het ministerie van Oorlog tot dictator op. Deze dictatuur zou slechts één dag duren. Via het ovérgangskabinel>Otho- naios kreeg Griekenland in minder dan een week het huidige bewind van Tsal- daris. Al dadelijk vroegen, op het bericht van Piastiras' staatsgreep, vélen in Athene zich af, wat en vooral wie daar wel achter zou zitten. Twee dagen voor de verkie zingen was Piastiras uit Saloniki te Athe ne aangekomen, waar hij bij Venizelos rapport moet heben uitgebracht over den toestand in Macedonië; en hij moet zelfs in den nacht van den- staatsgreep in Veni zelos' woning hebben vertoefd, eer hij de officieren ging halen, die hem bij de in stelling van zijn dictatuur moesten hel pen. Athene moest in elk geval constateeren, dat Venizelos niet van zins of bij machte was Piastiras tot de orde te roepen^ en toen na den staatsgreep de partijleiders bijeenkwamen, was het eveneens Venize los, die inwilliging van Piastiras' eischen trachtte te verkrijgen. Hij slaagde hierin echter niet. Tsaldaris, de overwinnaar in den verkiezingsslag, wist te bewerken, dat eerst Plastira-s verdween alvorens over den verderen gang van zaken werd beraadslaagd. BRITSCH-INDIE DE ONGEHOORZAAMHEIDS CAMPAGNE. Officieel wordt medegedeeld, dat de voorzitter der Congres-partij op voorstel van Gandhi de ongehoorzaamheidscam pagne voor den duur van zes weken heeft opgeschort. „Wanneer dö politieke atmosfeer even betrokken blijft, als zij thans is", zoo ver klaarde Gandhi heden, „en ik de beproe-, ving der vastenperiode overleef, zal ik de regeering verzoeken, in de gevangenis te mogen terugkeeren." WA1 ANDERE BLADEN BUITENL. BERICHTEN. Een rood-wlt-blauwe roos. Een bloemkweeker in Tsjecho-Slowakije is er ingeslaagd, een rood-wit-blauwe roos te kweeken. Daar dit de nationale kleuren van Tsje- eho-Slowakije zijn heeft de man de roos „Tsjeoho-Slowaaksche republiek" genoemd. De bloem is tentoongesteld op de rozen- tentoonstelling te Blattna. SCHRIJVEN: DE OPDRACHT AAN DR. COLIJN. De Tijd (R. K.) is van oordeel, dat een nationaal kabinet, steunend op wat de soc.-dem. plegen te noemen een burgerlijk blok, niet mogelijk of ge- wenscht is. „Wij begrijpen niet dat een man met zoo helder inzicht als dr. Colijn dit blijkbaar niet inziet. Of was dit aanbod sleohts een ge baar, en verwacht de formateur, dat de R.-K. Kamerfractie, zonder wier 28 leden hij onmogelijk een meerderheid of zelfs maar een dragelijke minder heid kan vormen, evenals ongetwij feld de Vrijzinnig-democratische frac tie, voor de eer zal bedanken, en dat hij dan, op grond daarvan, van het vormen van dit „nationaal" kabinet kan afzien?" Het blad besluit: „Naar onze meening zou de positie van den kabinetsformateur het sterkst zijn geweest, als hij aanstonds en rechtstreeks had aangestuurd op het kabinet, dat hij wilde, en met reden ook verwachten kon dat hij het zou kunnen formeeren. Nu wekt hij onnoodige ontstemming en wantrouwen, terwijl hij juist noo dig heeft medewerking con amore, en volledig vertrouwen." De V olkskrant meent, op grond van informaties bij enkele politici, dat de kansen van dr. Colijn zóó gering zijn, „dat feitelijk van een onmogelijkheid moet ge sproken worden." Het blad gaat dan als volgt voort: Het is, tenzij de liberalen zichzelf gansoh verloochenen, ten eenenmale uitgesloten, dat de Katholieken met die heeren op één program zouden kunnen samenwerken. Diè poging van Colijn zal mensche- lijkerwijze gesproken, stellig misluk ken. Het zou ons niet verwonderen, in dien de heer Colijn daarmee reeds gerekend heeft. Hij, de „nationale" man, zal de liberalen een oogenblik het genoegen gegrind hebben te wor den „gehoord". De vraag is, of een parlementair kabinet te formeeren is mede steunen de op de Christelijk-Historischen en de vrijzinnig-democraten. Het wil ons voorkomen, dat deze twee partijen zóó weinig met elkaar gemeen heb ben, dat samenwerking op een vast accoord welhaast tot de onmogelijk heden behoort. Blijft over een rechts-parlementair kabinet. De heer Colijn zal, voelen wij de verhoudingen good aan, zich ten slot te in die stelling terugtrekken. Niemand zal uit het oog verliezen,! dat het ook zeer moeilijk zal zijn op die groepen permanent te kunnen bouwende afstand tusschen die par tijen was tot nu toe dikwijls op tal van punten te groot. Dooh het blijft mogelijk. Indien de gezonde sociaal-economische politiek van het program der R.-K. Staatspar tij de ehristelijk-historischen niet al te zeer afstoot, dan bestaat er een kansje. De leiding der christelijk-historische Tweede Kamerfractie berust nu groo-. tendeels bij de heeren De Geer en Slotemaker de Bruine. De laatste behoort stellig niet tot de reaction- nairen; de eerste moge op het gebied der financiën afwijkende opvattingen huldigen, er is als practisch staats man, mee te praten, in elk geval ze ker zoo goed als met den heer Colijn.1 Lukt het den heer Colijn uiteinde- lijk'niet een rechts-parlementair kabi- 1 net te formeeren, dan zal hij de Ko ningin moeten berichten niet geslaagd I te zijn. Na die poging blijft er dan prac tisch niet veel meer over dan iemand opdracht te geven wederom een extra parlementair kabinet te vormen. Uit een en ander moge blijken, dat het niet zoo bijzonder gemakkelijk is ;j uit de crisis te komendat het in elk geval nog wel eenige dagen zal kun nen duren vóór de oplossing gevon- den is." DE JEZUÏET. - HIJ MOET HANGEN. Wij lezen in de Tijd: „Het orgaan van de Evangelische Maatschappij, „De Protestant", klaagt den „Jezuïet" pater Borromaeus de Greeve aan, dat hij in een redevoering nationaal-socialistische sympathieën zou hebben geuit, en het blad vraagt: „Bestaat er misschien verband tus schen het échec van den Jezuïeten pater en de ministerieele Oekase van den ultra-roomschen Minister, dat Nat. socialisten ge«n lid van burgerwach ten meer mogen zijn?" De christelijke-historisohe Nederlan der voelt het Protestantisme door der- gelijken laster van den „Protestant" geblameerd: „Met zulk een giftige ver dachtmaking denkt men een nationale beweging te dienen, het is om te schreien". En het blad wijst zijn anti- papistischen geloofsgenoot terecht: „Wel is ons bekend, dat pater Borro maeus de Greeve géén Jezuïet is, doch Franciscaan, men schrijft er dus maar op los". De Jezuïet moet hangen, concludeer de de Protestant. Maar hij is Franciscaan. Hindert niet, hij heet Borromaeus, hij moet hangen GEWELDIGE WOLKBREUK. Uit Wellington wordt gemeld: Een ge weldige wolkbreuk heeft plaats gehad in het district Puniwhakau, ten Oosten van Stratford, waardoor groote oppervlakten bouwland, wegen en bruggen onder water zijn gezet. Heuvelhellingen zijn ondergespoeld en stukken grond in de dalen gestort. Wegen en rivieren zijn bezaaid met boomen. Veel vee is verloren gegaan, doch men- schenlevens vallen niet te betreuren. DRONKEN HEERSCHAP MET EEN REVOLVER. 2 Personen gedood, zes gewond. Uit Hellin, in de provincie Albaseta (Spanje) wordt gemeld, dat een lid van de guardia civil, die in staat van dronken schap verkeerde, ruzie zocht met verschil lende bezoekers van een café. De man trok daarbij zijn revolver en loste een aantal schoten, met het noodlot tig gevolg, dat twee personen werden ge dood en zes gewond, waarvan twee zeer ernstig. De moordenaar is gearresteerd. De me nigte was razend en trachtte den man te lynchen. Later werd nog een vergeefsche poging gedaan, om de gevangenis, waarin hij was opgesloten, in brand te steken. GOED AFGELOOPEN TOCHT DOOR DE POOLZEEëN. Gister is de ijsbreker „Sibiriakof" te Ar changel aangekomen na zich door het ijs van de Poolzeeën een weg te hebben ge baand van Europa naar Azië via de Pool zeeën en vervolgens door den Indische Oceaan terug naar Noord-Rusland. De jacht op pelsdieren in het Noorden heeft men met groot succes kunnen uitoefenen. Bij de aankomst te Archangel werd de bemanning met groot enthousiasme out- vangen en men heeft een groot feest ge organiseerd ter eere van den behouden te rugkeer der Poolhelden. Man eiv^ouw zijn één in hun lof feler „Zij "-crème. Zij is inder daad even oimisBaar voor de verzorging van huid en teint <fer vrouw, als voor den man die op pjünlops, spiegelglad en onbe rispelijk schereifgesteld is. In prijzen van 20—75 cent. 4629 NED. OOST-INDIE DE DIENSTWEIGERAARS BIJ DE MARINE. Achttien Europeesche matrozen veroordeeld. Aneta seint uit SoerabajaGisteren ston den voor den Zeekrijgsraad 18 Europee sche matrozen terecht wegens dienstwei gering. Tegen een der beklaagden werd een ge vangenisstraf van een jaar geëi'scht, tegen twee beklaagden 10 maanden en tegen de 15 anderen acht maanden, allen met aftrek van den tijd, doorgebracht in preventieve hechtenis. Bovendien werd voor aoht beklaagden verwijdering uit den militairen dienst ge- LAND- EN TUINBOUW NED. WEST-INDIE CURASAO WEIGERT DEN TOEGANG. Peruaansch eskader mag niet ankeren. Aneta seint uit Willemstad: Drie Pe- ruaansche oorlogsschepen, de kruiser „Al- mirante Grau" en twee onderzeebooten, onderweg naar Leticia via de Amazone, arriveerden gistermorgen voor Willem stad. De oorlogschepen werd de toegang geweigerd. Slechts een verblijf van acht uur in de Cura<jao-baai ten Z.O. van Wil lemstad werd toegestaan voor bunkeren en het innemen van provisie. De uitvoering van het saneeringsplan in het bloembollenbedrijf. Naar het Weekblad v. Bl. cult, verneemt, zal de door de regeering» noodig bevonden registratie der bedrijven en inventarisatie van de beplante oppervlakte met hyacin then, narcissen en tulpen zeer spoedig ter hand genomen worden. Door het Departe ment zijn de voorbereidende maatregelen reeds aangevangen. De registratie zal ge meentewijze geschieden onder leiding van de burgemeesters, die door vakkundige controleurs zullen worden bijgestaan. Verder vernemen wij dat te Haarlem een bureau voor den regeeringscommissaris wordt ingericht van waaruit voorzien wordt in de regeling van het toezicht op den export. Alles wordt met den meesten spoedie voorbereid om de vertraging die reeds ontstaan is, zooveel mogelijk onge daan te maken. KOOPT BIJ HEN, DIE IN UW DAGBLAD AD VERTEEREN!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1933 | | pagina 6