3)e
I24ste Jaargang
DINSDAG 2 MEI 1933
No. 7497
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 oent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geillustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
bet dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 80 woorden, waarin be
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Een betere zetel-verdeeling.
Morgen komt in de Eerste Kamer o. m.
aan de orde een wijziging van het kiesstel
sel het stelsel dTïondt reeds gerui-
men tijd geleden door de Tweede Kamer
aanvaard.
Tegen dat stelsel wordt aangevoerd, dat
het de groote partijen te veel bevoordeelt
boven de kleinen.
Maar daartegenover kan oi. met reden
worden beweerd, dat het nu vigeerend
stelsel den kleinen partijen voordeeliger ie
dan den grooten. En in ieder geval is het
een feit, dat aan het stelsel, volgens het
welk nn is gestemd, vele onbillijkheden vast
zitten; dat dit stelsel min of meer spot
met een rechtvaardige verdeeling der ze
tels.
Men bekijke 'ns even de volgende cijfers
De R. EL Staatspartij ging een 36000
stemmen vooruit, de S. D. A. P. 6000 stem
men*' achteruit, zij verliezen beide twee
zetels, de Vrijheidsbond ging 9000 stem
men vooruit, de Vrijz. Democraten liepen
20.000 stemmen achteruit, zij verliezen bei
de één zeteL
De R. EL Staatspartij betaalt 37046
stemmen per zetel. De S. D. A. P. 36303
de Anti-Rev. 35707, de Ohr. Hist. 33975, de
Liberalen 36971, de Vrijz. Democraten
31475, de Communisten 29555, de Staatk.
Geref. 31074.
De R. KL Staatspartij betaald dus voor
eiken zetel 7500 stemmen meer dan de
Communistisohe Partij.
Een wijziging van de kieewet, beoogende
en bereikende een redelijker zetelverdee-
ling en zulk een wijziging houdt in ieder
geval o. i. het stelsel dTïondt in moet
dus uit rechtvaardigheidsoverwegingen
door een ieder worden toegejuicht.
BESTRIJDING VAN DE CRISIS!
WIE ZIJN SCHULDEN BETAALT
De besturen van den Kon. Nederland-
sohen Middenstandsbond, den Ned. R.-K.
Middenstandsbond en de Christelijke Ver-
eeniging van den Handeldr, en Industriee-
len Middenstand verzoeken ons het vol
gende op te nemen:
Service is de eisch van dezen tijd voor
de verhouding van bedrijf tot afnemer.
Service is de eisch, waaraan vooral de
bedrijven van den hand eld rij venden en in-
dustrieelen middenstand, die met het con-
sumeerend publiek in rechtstreeksch con
tact staan, in zoo hoog mogelijke mate
trachten te voldoen.
Er is echter een soort van service, waar
op het koopend of werkzaamheden opdra
gend publiek geen prijs moest stellen.
Dat is de overdreven, de onevenredige
en ongemotiveerde crediet-„servioe".
Onder de maatregelen tot verlichting
van den druk, waaronder het economisch
leven in dezen tijd gebukt gaat, is er een,
die noch aan den Staat, noch aan zijn
burgers, iets behoeft te kosten: het niet
onnoodig uitstellen der betalingen aan de
leveranciers.
De klachten in den winkel- en midden
stand over het traag inkomen der te vor
deren gelden, zijn niet van de lucht.
Ongetwijfeld is aan dit euvel de gedaal
de koopkracht van breede groepen der be
volking mede schuldig.
Maar ongetwijfeld zijn er „slechte" be
talers, die slechts op een aansporing als
deze wachten om goede betalers te wor
den.
Onnoodig uitstel van betaling dupeert
uw leverancier in de ernstigste mate. Hij
heeft do wissels te honoreeren van gros
sier en fabrikant. Hem wordt in dezen tijd
het bankcrediet zooveel mogelijk inge
perkt. Ge kunt dus hem en zijn leveran
ciers en bankiers veel moeilijkheden be
sparen, door op tijd aan uw verpliohtingen
te voldoen.
Gij wilt toch niet een factor zijn, die er
toe medewerkt het gansche bedrijfsleven
in zijn functioneering steeds meer te be
lemmeren tot stilleggens toe?
Stimuleer den bloedsomloop van het
economisch leven zooveel ge kunt. Dat is
ook uw belang.
Anti-crisispolitiek is niet alleen regee-
ringstaak.
Anti-crisispolitiek in dezen zin ligt bin
nen het bereik van*ieder burger.
Stel uw remises niet onnoodig uit!
Waardeer het een goed betaler te kun
nen zijn.
Wees dan ook een goed en vlot betaler.
BINNENLAND
DE SANEERING VAN HET
BL0EMB0LLENBEDRIJF.
Thans een adres aan de Eerste Kamer.
Door het Centraal Bloembollencomité is
het volgende adres gezonden aan de Eer
ste Kamer der Sta ten-Generaal
Het Centraal Bloembollen Comité (waar
toe zijn toegetreden de Algemeene Ver-
eeniging voor Bloembollencultuur, de Bond
van Bloembollenhandelaren, het Hol-
Landsch Bloembollenkweekers Genootschap,
de Vereenigingen „de Narcis", „de Hya
cinth" en „de Tulp", de Bloembollenvei-
lingsvereeniging „West-Friesland", de Bond
van Veilings vereenigingen „Het Westland",
de Bloembollenkweekersvereeniging „Flo-
ralia" en de Nederlandsohe Gladiolus Ver-
eeniging) richt zich tot Uwe Hooge Ver
gadering met het eerbiedig verzoek het
landbouw machtigingswetsontwerp aan te
nemen.
In den beperkten vorm waarin het door
de Tweede Kamer is aangenomen is het
voor de dringende noodzakelijke saneering
van het bloembollenbedrijf onmisbaar. De
Minister van Economische Zaken en Ar
beid, voorgelicht door een door Z. E. inge
stelde deskundige commissie is voornemens
op grond van deze wettelijke regeling,
maatregelen ter saneering van het bloem
bollenbedrijf te nemen, waarnaar reeds
lang door de bloembollenkweekers wtrd
uitgezien.
De urgentie van deze maatregelen is in
verband met de exportbeangen zeer groot.
De verkoop van bloembollen aan het bui
tenland, die reeds in Januari begonnen is,
lijdt sterk onder de onzekerheid ten aan
zien van de stabilisatie van een minimum-
uitvoerprijs, die het prijsniveau, naar men
aanneemt, voldoende zou opheffen, om al
thans zonder ernstig verlies, zij het ook
zonder winst, het jaar 1933 door te komen.
Het is derhalve van het hoogste belang
dat de Minister in staat worde gesteld door
middel van de Landbouwmachtigingswet
aan den uitvoer van bloembollen zoodanige
voorwaarden te verbinden dat daardoor
dit doel worde bereikt, waarmede door de
belanghebbenden in Engeland dat in
1932 niet minder dan 56 pet. van de geheelo
uitgevoerde hoeveelheid bloembollen be
trok in beginsel volle instemming is be
tuigd als een poging om te geraken tot een
reëele basis voor de handelsbetrekkingen
tussohen de beide landen en een einde te
maken aan een van beide zijden afgekeur
de dumping.
Buiten deze zeer urgente aangelegenheid
zullen verschillende reeds ontworpen maat
regelen ter saneering van het bloembollen-
bedrijf slechts mogelijk zijn met medewer
king der Regeering, die daartoe met dan
op grond eener machtigingswet zal kunnen
overgaan.
Zonder het door de Tweede Kamer aan
genomen wetsontwerp in zijn algemeene
strekking te willen beoordeelen, zijn wij
van meening, dat in de tegenwoordige
zorgvolle omstandigheden, het bloembol
lenbedrijf slechts dan in 6tand kan wor
den gehouden, mdien ook Uwe Hooge Ver
gadering aan dit wetsvoorstel hare goed
keuring hecht.
Daar bij de eventueele toepassing der
wet het bij bepaalde maatregelen betrok
ken bedrijfsleven blijkens de Memorie van
Toelichting steeds een zeer aanzienlijken
invloed daarop zal kunnen oefenen wegens
de daarin genoemde „samenwerking met
een solidairen, in organisatieverband wer
kenden boeren- en tuindersstand" mag ver
wacht worden, dat geen maatregelen als
uitvloeisel van deze wet zullen worden ge
nomen, die niet de instemming hebben van
de bevoegde, daarbij betrokken organisa
ties van belanghebbenden.
BEPERKING VEESTAPEL.
De Christelijke Boeren- en Tuindersfoond
in Nederland, de Katholieke Nederland
sohe Boeren- en Tuindersbond en net
Koninklijk Nederlandscb Landbouw-Go-
mité hebben het volgende telegram aan
den Minister van Econ. Zaken en Arbeid,
onder dagteekening van 28 April 1933, ge
zonden:
De Centrale Landbouworganisaties dee-
len Uwe Excellentie mede, dat zij volhar
den bij het door haar en den Alg. Ned.
Zuivelbond op 16 Maart j.l. ingenomen
standpunt inzake beperking veestapel en
verzoeken eerbiedig spoedige uitvoering
van de daartoe strekkende maatregelen.
De Regeeringscommissaris voor de
uitvoering van de Crisis Zuivelwet, de heer
L. Bückmann, zal hedenavond voor de
A.V.R.O. een radiö-rede houden over de
beperking van de rundveestapel. De uit
zending zal om 7 uur aanvangen en tot
7.25 uur duren.
PRINSESSE-VERJAARDAG IN DE
HOFSTAD.
Eenprachtig geslaagd défilé.
De Haagsche burgerij heeft gisterenmid
dag op grootsche en hartelijke wijze Prin
ses Juliana ter gelegenheid van Haar ver
jaardag gehuldigd. Door de goede zorgen
van het Haagsch Comité voor Volksfees
ten is dit huldebetoon geworden tot een
imponeerende ovatie welke Den Haag jong
en oud aan de jarige Prinses heeft ge
bracht.
In de Sophia laan en Plein 1813 had zich
een groote menigte verzameld, welke aan
de ovatie wilde deelnemen. Tallooze mu
ziekkorpsen liepen mede in den stoet en
brachten afwisselend marschmuziek en Va-
derlandsche liederen ten gehoore.
De belangstelling van het publiek was
buitengewoon.
Onder de talrijke deelnemende vereeni
gingen bevonden zich de R. K. Vrouwen
bond, Bond van R. K. Patronaats-commis-
sies voor de stad 's-Gravenhage en de
Graal.
Precies 4 uur zette de stoet zich in be
weging. Voorop liep het politie-muziek-
korps en daarachter kwam een schier ein-
delooze rij van vereenigingen. Langs So-
phialaan, Alexanderstraat, Perkstraat,
Oranjestraat en Paleisstraat werd naar het
Paleis Noordeinde gemarcheerd.
Toen verscheen H. K. H. Prinses Juliana
op het balcon van het Paleis, dat fraai met
eenige tapijten was gesierd. Prins Hendrik
was eveneens tegenwoordig.
Langzaam, onder de vroolijke tonen der
muziek trokken de vereenigingen en or
ganisaties voorbij, de Prinses luid toejui
chende. Onafgebroken duurde het voorbij
trekken der deelnemers. Allen werden op
gesteld op het voorplein voor het Paleis
voorzoover de ruimte althans dit toeliet.
Toen alles meer dan vol stond kwam er
een oogenblik stilte. De Kapel zette het
Wilhelmus in. dat door alle werd medege
zongen. Plechtig klonken de tonen van
ons Volkslied, dat gevolgd werd door ein
daverend hoerageroep en een „Lang leve
de Prinses".
Vervolgens werden nog gezongen het
Vlaggelied en een lied van Nederland, ter
wijl tenslotte het marschlied ,,'t Is plicht,
dat iedere jongen" enz. ingezet werd en
uit volle borst medegezongen werd.
Tot half zes duurde het voorbijtrekken.
Steeds weer nieuwe toejuichingen barstten
los, vaak overgaand in het zingen van na
tionale liederen.
Toen het Nationaal Jongeren Verbond
voorbij marcheerde, boden eenige leden
aan de Prinses een prachtig bloemwerk
aan van hyachinthen, geheel door eigen
krachten vervaardigd. De aanbieders moes
ten op het balcon komen, waar zij door de
Prinses hartelijk bedankt werden.
Even later stapte een klein meisje heel
parmantig uit de stoet, stevende het Pa
leis binnen en werd door een lakei naar
boven gebracht, waar zij aan de Prinses
een fraaie boeket mocht aanbieden. Ook
zij kreeg een vriendelijk woord van de
Prinses. Vervolgens kwam bet Leger des
Heils en hier was ook een klein meisje,
die bloemen aanbood. Nog even later toen
de Scheveningsche vereenigingen voorbij
trokken ging een Scheveningsch meisje
vergezeld van haar vader en moeder naar
binnen om namens haar vereeniging de
Prinses bloemen te geven.
Toen eindelijk de laatste deelnemers
voorbij waren, liet de politie het publiek
eenige oogenblikken vrij en in een oog
wenk was het paleisplein zwart van de
menschen, die de Prinses een warme ovatie
brachten en Haar hartelijk toejuichten.
Vriendelijk dankte Prinses Juliana voor
de Haar gebrachte hulde.
Tenslotte werden de leden van het Co
mité in het Paleis verzocht, waar zij den
dank van de Prinses in ontvangst hadden
te nemen. „Msb."
ACHTERUITGANG VAN VERVOER BIJ
DE H.T.M.
Invoering van een vastrecht-tarief!
De directie van de H.T.M. heeft in een
persconferentie mededeeling gedaan van
de nieuwe maatregelen, tot 't nemen waar
van Raad van Beheer en directie van dit
Gemengd Bedrijf zich genoopt hebben ge
zien.
In de laatste jaren toch is het vervoer
vrij sterk achteruitgegaan, een verschijnsel,
dat zich bij nagenoeg alle tramwegen heeft
doen gelden en dat voor een belangrijk
deel aan de economische crisis moet wor
den geweten, terwijl de invloed ervan in
andere steden dan de Residentie in nog
sterkere mate is ondervonden.
Het jaar 1931 sloot voor de H.T.M. af
met een tekort van 169.000; die achter
uitgang zette zich in 1932 verder voort.
Vergeleken met 1930 vertoonde dit jaar een
vermindering met bijna 15 millioen reizi
gers of 19% en van 663.000.aan ont
vangsten. Het' tekort over 1932 bedroeg
402.000.Gemiddeld waren de maand-
ontvangsten in 1932 55.000 lager dan in
het normale jaar 1930; de stérkste daling
is echter juist voorgekomen in de laatste
maanden van 1932 en ook 1933 is alweer
slecht ingezet. Gaf 1932 reeds een tekort
van 4 ton, dit zou vermoedelijk over 1933
nog met 6 ton stijgen, dus tot één millioen
opklimmen, indien geen bijzondere maat
regelen zouden worden getroffen.
De hierbedoelde maatregelen nu bestaan
in:
Ten eerste een algemeene loonsverlaging
van 2Vs%, hetgeen over een vol jaar ge
rekend een vermindering van lasten met
bijna één ton beteekent. De Personeel raad
van de H.T.M. acht deze loonsverlaging op
grond van de omstandigheden van het be
drijf aanvaardbaar.
Daarnaast is aan B. en W. verzocht, den
prijs van den tractiestroom te verlagen. B.
en W. hebben zich tot herziening bereid
verklaard.
Een zeer belangrijke post van uitgaven
wordt gevormd door de rente, die het Ge
mengd Bedrijf verschuldigd is aan de ge
meente en aan de Haagsche Buurt Spoor
wegen voor de door dezen als obligatie-lee-
ningen verstrekte gelden. Enkele bereid
verklaringen tot renteverlaging zijn reeds
binnengekomen.
De prijzen van knïpkaarten op de Stads-
lijnen van den Haag zullen stijgen.
Ook zal een vastrechttarief worden in
gevoerd. Dit vastrechtarief staat tusschen
een gewoon abonnementstarief en een cn-
kele-reistarief in. Het is te vergelijken met
de bekende vastrechttarieven bij de elec-
triciteits- en gasbedrijven.
Men betaalt dan een vastrecht van 3.
per maand, 8.50 per kwartaal, 16.50
per halfjaar of 32.— per jaar en rijdt ver
der voor 5 cent per rit.
Het voordeel van dit vastrechttarief is
vooral groot voor die reizigers, die wel 3
of meer malen per dag trammen, doch niet
steeds op eenzelfde lijn. Het tarief komt
dan bij 3 ritten per dag neer op gemiddeld
8.3 cent, bij 4 ritten per dag op 7*/s oent,
bij 5 ritten per dag op 7 cent enz.
Tenslotte worden de abonnementen en
maandkaarten op de buitenlijnen, behalve
voor de minima, aanmerkelijk verlaagd.
R. K. MIDDENSTAND IN HET BISDOM
HAARLEM.
Op de dezer dagen gehouden vergadering
van het Hoofdbestuur van den R. K. Mid
denstandsbond in het Bisdom Haarlem
werd besloten onder de leden der organi
satie een krachtige propaganda te voeren
tot het bezoeken van den a.s. Diocesanen
Katholiekendag, vooral nu de sociale or
ganisaties ten volle zijn ingeschakeld bij
de voorbereiding van dezen Katholieken
dag en nu door het bestuur van den Katho
liekendag faciliteiten zijn beschikbaar ge
steld om het bijwonen van den dag door
de leden der sociale organisaties te bevor
deren.
Ingekomen was de ontslagname als
Hoofdbestuurslid van den heer P. J. M
van Tetering te Haarlem.
Door den Bondsvoorzitter werden in een
sympathiek woord de groote verdiensten,
die de heer Van Tetering zich jegens de
katholieke middenstandsorganisatie heeft
verworven, in het licht gesteld.
De voorziening in deze vacature zal aan
de orde worden gesteld op den a.s. Voor-
jaars Centrale Raad van den Bond. Het
Hoofdbestuur besloot in de vacature Van
Tetering oandidaat te stellen de heer F.
J. M. Kuyper te Amsterdam.
De Voorjaars Centrale Raad van den
Bond zal worden gehouden op Woensdag
10 Mei a.s„ des morgens te 10 uur te Den
Haag in het gebouw Amicitia, Westeinde
Na het uitbrengen van he^ jaarverslag
over 1932 door den Bondssecretaris komt
aan de orde een mededeeling over het
Diocesaan Voorschotinstituut en de plaat
selijke Voorschotfondsen, door den heer J
Th. Peters, voorzitter van het Diocesaan
V oorschotinstituut.
Vervolgens zal de Bondssecretaris, de
heer W. Boon, eenige mededeelingen doen
over de jongste uitbreiding van het Eigen
Informatie- en Incassobureau van den
Bond.
Door de afdeelingen zijn een 3-tal voor
stellen ingediend, respectievelijk met be
trekking tot de betere wettelijke regeling
van de inning van kleine vorderingen, de
Bisschoppelijke bepalingen voor reken-
plichtige besturen en de positie van den
handel ten opzichte van groenten, die op
de veilingen onverkocht blijven.
Door den Directeur van het Bondsbu-
reau, mr. F. Bach, zal een inleiding worden
gehouden over het ontwerp Omzetbelasting.
De vergadering zal te 2 uur worden on
derbroken voor een buitengewone Centrale
Raadsvergadering, uitgeschreven voor de
behandeling van het bestuursvoorstel tot
wijziging van statuten en huishoudelijk re
glement van den Bond.
Waar verschillende afdeelingen zij hot
naar de meening van het Hoofdbestuur ten
onrechte van ombouw van den Bond tot
een „bond van leden" een aantasting van
Dit nummer bestaat uit DRIE
bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Het feest van den Duitschen arbeid te
Berlijn. Hitiers program ter bestrijding der
werkloosheid. (1ste blad).
De 1-Mei-viering in het buitenland. Te
Braunau, Hitiers geboorteplaats, is een
SA.-man doodgeschoten. (2de blad).
De moderne vakbeweging in Duitsch-
land wordt „gelijkgeschakeld". (Telegram
men).
Verzet van eenige mogendheden tegen
het tarievenbestand. (2de blad).
De moordaanslag op den president van
Peru. (2de blad).
BINNENLAND.
Vergadering te 's-Gravenhage van den
Centralen Raad van den R.K. Volksbond
in bisdom Haarlem (2de blad).
Botsingen tusschen Fascisten en Joden
te 's Gravenhage. (Gem. Bericht., 3de bLad).
Rumoerige 1-Mei-dag te Haarlem en te
Heerlen. (Gem. Bericht., 3de blad en Laat
ste Berichten).
LEIDEN.
Opening R.K. H. B. S. (1ste blad).
de zelfs tan digiheid der plaatselijke afdee
lingen vreczen, heeft het Hoofdbestuur be
sloten hiertoe geen voorstel te doen. In
deze omstandigheden draagt dan ook het
voorstel tot wijziging van statuten en re
glement over het algemeen slechts een
technisch karakter.
Het voornaamste in de gestelde wijzi
gingen is, dat in nieuw in te voegen arti
kelen in de statuten is neergelegd, de nieu
we verhouding tusschen stands- en vakor
ganisatie in de katholieke middenstands-
beweging, zooals deze is vervat in do nieu
we statuten van don Ned. R. K. Midden
standsbond.
Ir. A. A. H. W. KÖnig.
Bij Kon. besluit is, met ingang van
1 Augustus 1933, aan ir. A. A. H. W.
König te Maastricht, op zijn verzoek,
eervol ontslag verleend als hoofdinge
nieur-directeur van don Rijkswaterstaat,
met dankbetuiging voor de vele en go-
wichtige diensten, gedurende een reeks
van jaren in velschillende bei.rekkingen
den lande bewezen en is hij bevorderd
tot commandeur in de Oido \an Oranjo-
Nassou.
De ongeregeldheden bij de werk
verschaffing Ambt-Hardenberg.
De minister van binnenlandsche zaken
heeft aan het gemeentebestuur van
Ambt-Hardenberg telegrafisch medege
deeld, dat alle arbeiders in de bosoh-
waehterij Hardenberg, die Vrijdag j.l.
aan de relletjes aldaar hebben deelge
nomen, voor onbepaalden tijd van do
werkverschaffing zijn uitgesloten en in
geen enkel opzicht door do gemeente
mogen worden gesteund.
Verder heeft de minister verzocht een
streng politioneel oaderzoek in te stél
len. Aan dit laatste wordt voldaan en
reeds zijn verscheidene personen door
de politie verhoord.
Een radio-geschil.
Gemold wordt: De Philips Gloeilampen
fabrieken hebben Eric Schaper's Radio
te Hilversum in kort geding gedagvaard,
omdat naar haar meening laatstgenoemde
door den verkoop van bouwdoozen voor het
z.g. Eénknops-E-Schoma inbreuk maakt op
do octrooien 7684, 10581 en 10999 van Phi
lips.
De president der Amsterdamsche Recht
bank heeft echter op 1 dezer, uitspraak
doende op het uitvoerige namens Schaaper
gevoerde technische verweer, beslist, dat
hij zonder deskundige voorlichting zich
over deze zaak geen oordcel kan vormen
en in kort geding geen gelegenheid be
staat een deskundige aan te wijzen. De
president heeft daarom het door Philips
gevraagde verbod niet gegeven; Philips
kan echter de zaak op korten termijn bij
de volle Rechtbank aanhangig maken.
