24ste Jaargang
VRIJDAG 14 APRIL 1933
No. 7483
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
GOEDE VRIJDAG
'I
S)e £cid)6che0oii^mit
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geillustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geillustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103C03, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van bet tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin ba
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur eo
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit DRIE
bladen.
door Dr. FRIEDR. MUCKERMANN S.J.
Vandaag ziet men binnen in onze berken
slechts een enkel teeken, dat in allen ern.-?t
en indrukwekkend op den mensch, die in
stilte zit te bidden, neerblikt: het Kruis
des Heeren.
Maar allen, die geloovig opzien naar
dat Kruis, ondervinden daarbij hetzelfde
als diegene die eens in de woestijn den ijze
ren slang aanschouwden. In deze wereld
moeten wij allen een groot leed met ons
mede dragen. Men kan ons niet troosten
met de belofte, dat men ons kruis van on/e
schouders zal nemen. Men kan ons alleen
vertroosting verschaffen door ons te wij
zen op ;s Heeren Kruis.
Dit kruis wordt vergeleken met een le
venden boom. Het Kruis heeft een wonder
bare kracht in zich om een totale omme
keer tot stand te brengen. Wat hier als lij
den der wereld in tragische majesteit voor
ons staat, dat heeft tevens de wereld ver
lost. Dit leed heelt een diepe beieekeni»
gehad en slechts hij, die aan het lijdon
een beteekenis vermag te geven, kan de
menschen in werkelijkheid troosten.
Op aarde zal er altijd lijden bestaan
Iedere wereldbeschouwing, die in een pe
riode, nu de massa ellende en gebrek lijdt,
aan de menschen het waanbeeld van een
Paradijs op aarde durft voorspiegelen,
maakt thans een crisis van vertwijfeling
door. Wie zijn godsdienst alleen laat steu
nen op de hoop, dat hij het leed uit deze
wereld zal kunnen verbannen, baseert zich
op een zwakken grondslag. Het zal hem
nooit gelukken zooals ook in het verleden
niemand daarin geslaagd is.
Wie echter kalm tot zijn kruis kan zeg
gen: ik weet dat mijn Verlosser leeft, be
zit een geheim, dat hem sterk maakt om
alles te dragen. Hij weet dat zijn lijden een
zegen is, waaruit het geluk der wereld ont
spruit.
De moeilijkheid ligt niet in het feit van
het lijden, want dit feit moeten wij eenmaal
aanvaarden en dat kan door geen Commu
nisme en door geen Socialisme uit de we
reld gebannen worden. Het komt er slechts
opaan of ik een zuiver standpunt weet in
te nemen tegenover dat feit, waaraan toch
niets te veranderen is, zoodat ik tenminste
de kunst versta om met dat kruis door
het leven te gaan.
Wij kennen de diepe beteekenis van hot
kruis. Wij weten dat onze tranen in vreug
de zullen veranderd worden. Wij weten dat
die groote liefde sterker is dan de dood.
Vandaag onthult de heilige liturgie het
Kruis. Daarmee legt zy tevens bloot de
meest pijnlijke vraag van ons hart. Want
die vraag: „Waarom moet ik lijden, waar
om moeten zoo heel veel menschen lijden,
waarom zooveel onschuldigen, waaroru
juist ik en deze en gene, waarom zoo vree-
selijk,' waarom juist vandaag, waarom,
waarom", dat is juist de meest gestelde
vraag en de bitterste van alle levensfiloso-
phie. De Kerk weet echter het antwoord.
Ecce lignum crucis Ziet naar het Kruis
hout
Ziet naar het Kruis, waaraan het heil
der wereld hing. Dit antwoord is voldoen
de. Het is zelfs zoo groot, dat het in de hei
ligen Gods juist een verlangen naar leed
en lijden heeft opgewekt. Zij wilden het
niet beter hebben dan hun Verlosser
Zij waren zoo gelukkig ondanks al htm lij
den. Maar dat herhaalt zich ook thans nog
in onLe kerken. Zoo menigeen die neer
knielt om de heilige wonden te kussen
draagt zelf de meest pijnlijke wonden »a
zijn hart. Sidderend en bevend buigt hij
zich neer. Met heete, brandende lippen
kust hij het teeken der verlossing. En hij
staat op met een groote liefde in zijn har*..
Nu gaat het weer. Ik zal het verder weer
volhouden. Christus gaat vooropZiet
naar het kruishout....
GIJ BADT OP EENEN
BERG
ij badt op eenen berg alleen,
enJesu, ik en vind er geen
waar 'k hoog genoeg kan klimmen
om U alleen te vinden:
de wereld wilt mij achterna,
alwaar ik ga
of sta
of ooit mijn oogen sla;
en arm als ik en is er geen,
geen een,
die nood hebbe en niet klagen kan;
die honger, en niet vragen kan;
die pijne, en niet gewagen kan
hoe zeer het doet!
o Leert mij, armen dwaas, hoe dat
ik bidden moet!
GUIDO GEZELLE.
DE DROEFSTE VROUWE
IVl oeder van Hem, die zijn leven
bloedend om ons heeft gegeven,
staat, met priemen in 't harte,
stom de Moeder van smarte,
of ze, nog weenend zoo even,
schreiende voort moet leven.
Weeke toch schouwen die oogen
op wie de knieën gebogen,
rouwig in woord en in harte,
bij zijn Moeder van Smarte
klaagt, door de zonde belogen,
moedloos van onvermogen.
Eén is verbloed in zijn lijen,
één zocht in schuld zijn verblijen,
kindren naar lichaam of harte
voor de Moeder van Smarte:
'k zie, dat haar oogen gaan schreien,
'k weet niet om wien van beien.
fr. E. VAN KROONENBURG, O.F.M.
V Voor wie wij respect hebben
Er wordt in deze weken veel gewerkt.
Er wordt veel arbeid verricht, waarvoor
geen cent wordt betaald.
Alles voor de goede zaak!
Er wordt veel gewerkt door katholieken,
gedreven en gedrongen door liefde voor
de Kerk, door verlangen, om ook in het
openbare leven den Godsdienst erkend en
beleefd te zienHeerlijk enthousiasme!
't Zijn onze politieke propagandisteu,
die hun tijd en arbeidskracht geven en of
feren, opdat den 26en April succes worde
behaald, t Zijn in Leiden de leden en wer
kers van „dr. Schaepman".
Zij hebben bij hun werken, dag-in en
dag-uit, niet de neven-bedoeling, om er
eer of geldelijk gewin mee te behalen....
Voor de meesten hunner is trouwens hot
verkrijgen van een „baantje'' practiscb vrij
wel uitgesloten. Maar daér gaat 't ook niet
om! Zij werken voor de goede' zaa k
niet met woorden, maar met offers van
tijd en arbeidskracht.
Als er een katholieken-bijeenkomst zou
worden georganiseerd, waarbij de élite
op de eerste rijen zit, dan zouden zij daér
behooren plaats te nemen; behoor en,
maar de meesten hunner zullen het niet
kunnen en óók niet willen doen, omdat zij
„maar" „gewone menschen" zijn....
Die werkers onder ons vragen aan de
anderen, die voor het practi6che verkie-
zingswerk (dat zoo noodzakelijk is)
geen aanleg, geen tijd, geen ambitie heb
ben, om 't hun dan althans m o g e 1 ij k te
blijven maken door een offer in geld.
En er zijn onder ons heeren en dames,
die dat verzoek beantwoorden met voor
dat doel een overwinning der katholie
ken aan de stembus! b.v. vier duiten
offeren.... of anderen, die héél royaal
zyn, geven een gulden of zélfs twee gul
den, en meenen, daarmede hun plicht vol
komen en op voorbeeldige wijze te hebben
verricht
Ala 't van derzulken politieke activiteit 1
zou afhangen, zou de Katholieke Kerk in
Nederland niet lang meer haar vrijheid en 1
recht genieten; wij, katholieken, zouden
heel spoedig terugzinken in een ouden toe-
stand van achterstelling en miskenning....
Dat wij allen in deze dagen toch ook
'ns mogen bedenken onze saamhoorigheid
onze saamhoongheid in den
plicht van gemeenschappeljjken
arbeid voor de goede zaak!
BINNENLAND
HET BLOEMBOLLENBEDRIJF EN DE
TWEEDE KAMER
Verzoek om medewerking.
Door het Centraal Bloembollencomité is
het volgende adres gezonden aan de Twee
de Kamer der Staten-Generaal:
„Het Centraal Bloembollen Comité
(waartoe zijn toegetreden de Algemeene
Vereeniging voor Bloembollencultuur, de
Bond van Bloembollenhandelaren, het Hoi-
landsch Bloembollenkweekers Genootschap,
de Vereenigingen „de Narcis", „de Hya
cinth" en „de Tulp", de Bloembollenvei-
lingsveieeniging „West-Friesland", de bond
van Veilingsvereenigingen „Het Westland'",
de Bloembollenkweekersvereeniging „Fio-
ralia" en de Nederlandsche Gladiolus Ver
eeniging) heeft in December van het vo
rig jaar een saneerings-steunplan voor
het bloembollen beiriif bij de Regeering
ingediend^ Het zocht de oplossing voor ie
moeilijkheden, waarin het bedrijf verkeert,
in een garantie van den produktiprys
door het opkoopen van een eventueel sur
plus van voor uitvoer bestemde bloembol
len met een daaraan verbonden inkrimping
van de teelt, en voorts in een verheffing
van het prijsniveau der uit te voeren bol
len door middel van Regeeringsvoorschnf-
ten bij den uitvoer.
Ofschoon een reveling van deze strek
king bij voorkeur vroeg in het begin van
het jaar had moeten tot stand komen, zou
zij nog een nuttig effect kunnen hebben,
indien hare toepassing onverwijld kon wor
den tevemoetgezien.
Alle hoop was daarom gevestigd op de
sipoedige behandeling en aanneming der
machtigingswet, zonder welke de ontwor
pen regeling niet kan worden uitgevoerd.
Door het besluit van Uwe Hooge Ver
gadering om dit wetsontwerp niet op de
agenda te plaatsen, dreigde het geheele
bloembollenbedrijf in de grootste moeilijk
heden te geraken, die tot een financiee'e
ineenstorting aanleiding zouden kunnen
geven. Immers, indien het saneeringsplan
niet in een of anderen vorm zou kunnen
worden uitgevoerd, zou de geheele bloem-
bollenhandel op het buitenland slechte mo
gelijk zijn tegen afbraakprijzen, daar de
voorloopig vastgestelde verplichte mini
mumprijzen dan niet te handhaven zouden
zijn. Na de reeds gedurende de laatste
twee jaren geleden verliezen zou dit nieu
we verlies voor de geheele bollenstreek
niet meer gedragen kunnen worden.
Met bijzondere ingenomenheid mocht
ons Comité vernemen, dat Uwe Hooge
Vergadering eerstdaags opnieuw bijeen zal
komen, waardoor de mogelijkheid geopend
zal worden om vóór 20 April de machti
gingswet in zoodanigen beperkten vorm
tot stand te brengen, dat de uitvoering van
het saneerings- en steunplan voor het
bloembollenbedrijf mogelijk zal zijn.
Het Centraal Bloembollen Comité vei-
oorlooft zich tot Uwe Hooge Vergadering
het dringend verzoek te richten, hiertoe
Uwe medewerking wel te willen verlee-
nen en zoodanige besluiten te willen ne
men, dat de uitvoering van het saneerings-
en steunplan voor het bloembollenbedrijf
op grond van de machtigingswet verze
kerd zij.
LANDARBEIDERSLOONEN
De hoofdbesturen van de „moderne",
chr. en r.-k. landarbeidersbonden hebben
den minister van oeconomische zaken en
arbeid verzocht hen in audiëntie te willen
ontvangen in verband met de loonsverla
ging, welke de landbouwers in vele stre
ken van het land wenschen in te voeren
en de weigering van vele werkgevers met
j "de arbeidersorganisaties inzake de loonen
en verdere arbeiders voorwaarden overleg
i te plegen.
PROF. DR. A. H. M. J. VAN ROOY.
Een onderscheiding.
Aan het einde van het gynaecologen
congres te Birmingham waar prof. dr. A.
H. M. J. van Rooy een lezing heeft ge
houden, werd deze Amsterdamsche hoog
leeraar benoemd tot Honorary Member
of the British Society of Obstetrics and
Gynaecology. Naar de president mede
deelde, een zelden verleende onderschei
ding, die sleohts enkelen buitenlanders,
doch nog geen Nederlandsche gynaeco
loog ten deel viel.
CRISIS BOTERMERK.
De Crisis Zuivel-Centrale maakt be
kend dat voor de week van 16 tot en
met 22 April de prijs van het crisis bo-
termerk op 1.per K.G. en die van
de vervoervergunning voor buitenland-
sche boter op 90ct. per K.G. is vast
gesteld.
CONTINGENTEERING CONFECTIE.
Met ingang van Dinsdag 18 April a.s.
zullen lakjassen voor zoover zij geconfec
tioneerd zijn uit gegummeerde stoffen niet
meer kunnen worden ingevoerd op consen
ten voor de groepen C en D, maar zullen
moeten worden ingevoerd op consenten
voor groep E (rubberkleeding).
Volledige inlichtingen omtrent de uit
voering dezer wijziging zullen belangheb
benden pp aanvraag worden verstrekt door
de Kamers van Koophandel en Fabrieken
voor hunne ressorten.
DE GEHUWDE VROUW IN
GEMEENTEDIENST.
In de op 7 April 1933 gehouden verga
dering van de Centrale commissie van
overleg van de gemeente Rotterdam is
behandeld een door B. en W. bij die com
missie aanhangig gemaakt voorstel, er toe
strekkende om:
le. voortaan geen gehuwde vrouwen
meer in dienst te nemen;
2e. in gemeentedienst zijnde ongehuwde
vrouwen in geval van huwelijk eervol te
ontslaan;
3e. ook reeds in gemeentedienst zijnde
gehuwde vrouwen onder zekere voorwaar
den eervol ontslag te verleenen, zulks ten
zij betrokkenen zijn aan te merken als
kostwinster van een gezin.
Van de acht in de Commissie zitting
hebbende vertegenwoordigers van organi
saties verklaarden er vier zich voor de
sub le en 2e vermelde voorstellen; drie
vertegenwoordigers bleken ook met het
sub 3e bedoelde voorstel in beginsel in te
stemmen.
Vervolgens kwamen in behandeling de
door twee leden ingediende voorstellen,
beide ten doel hebbende, dat de Centrale
commissie B. en W. zou uitnoodigen om
bet aan 278 werklieden der Gemeentelijke
Arbeidersreserve tegen 16 April a.s. we
gens overbodigheid verleende ontslag in
te trekken. Een dezer voorstellen was
reeds in de op 16 Februari 1933 gehouden
vergadering der Commissie ingediend,
maar toen nog niet in behandeling geno
men. Daarna was het op schrift gebracht
en was ook het andere voorstel ingeko
men.
Na bespreking brachten alle acht ver
tegenwoordigers van organisaties hun
stemmen voor de betreffende voorstellen
uit; de delegatie van B. en W. verklaart
zich daartegen.
BELANGRIJKE ORDER.
Installatie van dr e suikerfabrieken
in Britsch-lnüië.
Aan de combinatie Werkspoor—Stork
is, naar de „Telegraaf" verneemt, de ge
heele installatie opgedragen van een
drietal suikerfabrieken in Britsoh-Indië,
elk met een maalcapaciteit van ongeveer
500.000 K.G. suikerriet per etmaal. O.a.
was eveneens door Engelsche, Duitscho,
Belgische en Amerikaansche firma's in
geschreven. De machinefabriek van de
Gebr. Stork te Hengelo zal de stoom
machines en stoomketels leveren en
Werkspoor te Amsterdam de vervaardi
ging der molens, die het riet vermalen,
de transportinrichtingen en verdere ma
chines voor suikerbewerking, evenals de
ijzerconstructies voor de verschillende
gebouwen.
Onlangs was aan dezelfde combinatie
een belangrijke opdracht voor de leve
ring van motoren gegund, waarbq zij
boven verschillende zeer bekende bui-
tenlandsche fabrieken den voorrang ver
kreeg.
Niet vlsschen op Zondag.
De gemeenteraad van Vlist besloot de
politie-verordening aan te vullen met een
bepaling, waarbij het verboden wordt des
Zondags op of aan den openbaren weg
te visschen.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND. j
Witte Donderdag te Rome. (2de blad).
De anti-Joodsche maatregelen in Duitsch-
land. (2de blad).
Eigenaardig verloop van het Vickers*
proces te Moskou. (2de blad).
BINNENLAND.
Verscheidene leden van de Tweede Ka
mer hebben blijkens het voorloonig verslag
bezwaren teqen het wetsontwerp tot wij
ziging van de arbeidsuren in broodbakka-
rijen. (1ste blad).
Zware heidebrand in Brabant (Gem.
Ber., 3de blad).
Paard en wanen op onbewaakten over
weg te Hoeve'aken door trein gegrepen.
Bestuurder gedood. (Gem. Ber„ 3de blad).
Doodeüjke verkeersongelukken te Maas
sluis en Woeste Hoeve. (Gem. Ber- 3de
blad).
824 CANDIDATEN VOOR DE TWEEDE
KAMER.
Aan keuze geen gebrek.
Voor de Tweede Kamerverkiezingen o<p
26 April a.s. is volgens een door Mr. H.
Doorenbos te Middelburg voor het Pers
bureau Vaz Dias gedane telling een
record aantal candidaten gesteld.
Voor de bezetting der honderd Kamer-
zotels hebben zich niet minder dan 824
candidaten aangemeld, tegenover 646 bij
de verkiezingen in 1929.
Wij laten hieronder volgen een over
zicht van het aantal candidaten, geeteld
door de in de Tweede Kamer vertegen
woordigde partijen en groepen in 1929
en 1933 en tezamen het aantal door de
overigo groepen gesteld:
Partijen en Groepen: 1929 1923
Roomse!) Katholieke Staatspartij 61 68
Sociaal Democr. Arb partij 78 72
Anti-Revolutionnaire Partij 88 69
Christelijk Historische Unie 20 30
Liberale Staatsp. De Vrijheidsb. 48 91
Vrijzinnig Democratische Bond 50 54
Staatk. Gereformeerde Partij 13 16
Communistische Partij Holland 52 83
Herv. Geref. Staatspartij 9 19
Nationale Boeren-, Tuinders- en
Middenstandspartij (in 1929
Plattelandersbond) 32 46
Algemeen Democr. Unie (In 1929
Middenp. voor Stad en Land) 6 19
Overige groepen 189 257
648 824
BOEKENWEEK.
De commissie, die zich bezig houdt
met do voorbereiding van do Boeken
week van 29 April tot 6 Mei a.s., is op
"het oogen blik zoo ver met haar taak ge
vorderd, dat zij zich nu reeds een denk
beeld kan vormen van wat er in die
weck over het geheele land zal plaats
hebben.
De deelneming van den boekhandel
blijkt ditmaal zeer algemoen; in alle
doelen des lands, zoowel in dc steden
als in de kleinere, ja zelfs de kleinste
plaatsen, zullen de etalages een bijzon
der verzorgd karakter dragen. Alles zal
worden geconcentreerd op de propagan
da van het Nederlandsche Boek. Óm de
feestelijkheid te verhocgen zal do groen
witte Boeken vlag overal wapperen.
Met veel entrain hebben de boekhan
delaren zich do wenken der Commissie
ten nutte gemaakt. Vele hunner hebban
plaatselijke prijsvragen georganiseerd,
welke dus nog naast de landelijke zullen
worden uitgeschreven. Ook zijn er onder
de populaire schrijvers verscheidene uit-
genoodigd om als spreker op te treden.
Bij de keuze hiervan werd rekening ge
houden met de verschillende richtingen,
om do belangstelling van het publiek zoo
algemeen en volledig mogelijk te doen
zijn.
GEEN DOSSIER VAN
VAN DER LUBBE.
Op de vragen van het Kamerlid Wijn
koop betreffende een dossier, hetwelk
zou zijn aangelegd omtrent den bij de
brandstichting in het Duitsche Rijksdag
gebouw betrokken Nederlander van der
Lubbo heeft Minister Ruys de Beeren-
brouck het volgend' geantwoord:
Aangezien de vragen zijn gebaseerd op
een onjuiste veronderstelling het be-
Ttaan van een dossier zijn zij voor
j beantwoording' niet vatbaar.
