S)e £eidóeli£(2otiAa/itt
25
DE H. LYDWINA EN HAAR TIJD
STEMT OP 26 APRIL
NO, I VAN LIJST
EEN ZWARTE DAG VOOR DE
LUCHTSCHEEPVAART
24ste Jaargang
WOENSDAG 5 APRIL 193*
No. 7475
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geillustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geillustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 t
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur «n
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit VIER
bladen.
V Als we 't niet met elkaar eens
zijn.
Er is over de film „het teeken des Krui-
ses" heei wat te doen geweest.
Nooit is een film onder katholieken zóó
verschillend beoordeeld.
Nooit ia zoo heftig geprotesteerd door
katholieken tegen de vertóoning van een
film, die door andere katholieken toelaat
baar of zelfs recommandabel voor volwas
senenen werd geacht.
Er, is, zooals door ons ia medegedeeld, te
Utrecht zelfs een protestvergadering gehou
den van katholieken.
Op die protestvergaderingprotestver
gadering tegen een i m m o r e e 1 e film
zijn door sprekers uitlatingen gedaan, oe-
schuldigingen geuit, die.... van moreel
standpunt bezien, stérk moeten worden af
gekeurd.
Stérk moet worden afgekeurd, als m-
moreel, de insinuatie, dat katholieke
journalisten zich bij hun taak door winst
bejag of door kapitalistische- overwegin
gen laten leiden.
Wij houden hier geen pleidooi voor eigen
zaak. Wij hebben de film „het teeken der
Kruises" afgekeurden na deze afkeuring
(tevoren waren enkele kleine advertenties
aangenomen) heeft de directie onzer cou
rant alle verdere, groote advertenties ge
weigerd. W ij hebben er ons dus niets van
aan te trekken. Maar toch komen wij op
tegen de insinuatie, dat journalisten, die
anders oordeelden dan wij, daarbij
zich zonden hebben laten leiden door winst
bejag of door kapitalistische overwegingen.
Integendeel, wij zijn er van overtuigd, dat
ook deze journalisten zich evenals an-
deze objectieve beoordeelaars, wier oordeel
afweek van het onze zich door een eer
lijke opvatting, vrij van de bedoelde bij-
overwegdngen, hebben laten leiden, al zijn
w ij het met die opvatting radicaal on
eens!
Wat hier rondom de film „het teeken des
Kruises" zioh afspeelt geeft ons aanleiding,
eenige opmerkingen te maken van algemee-
nen aard.
Wij, katholieken, moeten in onzen om
gang, in onze geloofsverdediging ten op
zichte van andersdenkenden irenisch,
d. w. z. vredelievend, zijn. Deze gedrags
lijn wordt ons dikwijls voorgehouden.
Maar velen, die van de waarheid en goed
heid van dezen gedragsregel overtuigd zijn
en hem ook in practijk brengen, schijnen te
meenen, dat zij ben opzichte van eigen ge-
loofsgenooten een tegenovergestelde opvat
ting moeten volgenEn nu weten wij
wel, dat 't onder huisgenooten een stootje
meer kan lijden; dat in een gezin, als 't er
geonweerd heeft, de zon weer gauw door
de wolken breekt.... Maar als er te vóél
stootjes moeten worden verdragen en als
't er te dikwijls onweert, dan gaan de huis
genooten zich toch elders beter op hun ge
mak voelen....
Het irenische, het vredelievende in
de apologie, schijnt onder ons vaak plaats
te moeten maken voor liefdelooze bitter
heid, als 't er om gaat, de beginselen en
gedragingen van mede-katholieken te be-
oordeelen. Wat in de apologie irenisch
heet en als zoodanig wordt gewaardeerd,
wordt dan als zoetsappig halfslachtigheid
veroordeeld. Zóó is vaak het optreden van
katholieken van „jongeren" speciaal!
tegenover geloofsgenooten, in wier begin
selen en gedragingen zij, dikwijls terecht,
inconsequentie meenen te moeten afkeu
ren. En van zulk een liefdeloosheid of e«r-
ger bij het beoordeelen van geloofsgenoo
ten heeft o.i. de bedoelde Utrechtsche pro-
weer een blijk gegeven.
LEEST MET AANDACHT
DE
ADVERTENTIE-PAGINA'S!
Een geestelijke en economische crisis heviger dan nu
VROUWEN, DIE DE WERELD REDDEN
I.
De wereld van nu ligt verslagen door de
economische crisis; wij klagen dat het een
slechte tijd is en denken dat het niet erger
kan. Ook op politiek, zedelijk en gods
dienstig gebied maakt de tegenwoordige
maatschappij gevaarlijke schommelingen.
Neen, zoo erg als nü is het nog nooit ge
weest, zegt of denkt men danMaar
laten wij eens dieper en verder kijken. Dan
zien wij, dat eigenlijk de geheele geschie
denis der menschheid bestaat in een onaf
gebroken strijd tus&chen goed en kwaad, in
een steeds herhaalde wisseling van mach
ten, in een opeenstapeling van menschelij-
ken hartstocht en aflossing van zonden
schuld.
De heilige Lydwina leefde in een tijdsge
wricht als dit: de wereld scheen den onder
gang nabij, hoop op redding was, behoudenB
bovennatuurlijke tusschenkomt uitgesloten.
De politiek van dien tijd werd veelal be-
heerscht door menschen, die krankzinnig
werden door eigen levenswandel, die zich
gedroegen als barbaren in hun persoonlijk
leven en tegenover hun ondergeschikten. De
landen werden verscheurd door burger
twisten (denk aan den Hoekschen en Kabel-
jauwschen), het volk verarmde en werd ge
teisterd door vreeselijke pestepidemieën,
die duizenden slachtoffers maakten. En bij
dit alles maakte ook de Kerk een crisis
door, zooals er vóór noch na dien tijd een
geweest is. Het scheen wel, alsof de hel was
losgebroken en Christus' woord wilde ver
ijdelen. Hij immers had gezegd, dat Hij
met Zijn Kerk zou zijn tot aan het einde
der dagen en dat de poorten der hel haar
niet zouden overweldigen. Wat ook door
den duivel en de menschelijke zwakheid
aan en in de Kerk misdreven is, dat alles
heeft moeten gebeuren om Jezus' woord
stralender dan ooit in waarachtigheid te
laten uitblinken. Want toen het N schisma
de hoofden en harten van zelfs de meest
begaafde onder de Katholieken in verwar
ring bracht, heeft God Zeif ingegrepen om
aan dit werk van den duivel een einde te
maken. Deels tengevolge van deze verwar
ringen ontstonden er op verschillende pun
ten ketterijen, die in hoogmoedig volharden
veel zielen voor de Kerk verloren' deden
gaan. De aarde was gedrenkt in zonden,
er drukte een schuld, die het bijna onmoge
lijk maakte, dat God door Zijn genade al
leen de menschheid tot een beter leven op
wekte. Daartoe was méér noodig, daar
moest in vereeniging met Christus' lijden
geboet worden. De menschheid was in
het algemeen genomen afgeweken van de
Evangelische les van het lijden want al
het lijden en al de ellende werden gedra
gen in verbittering en wanhoop nu moes
ten er zielen komen, die m volle overgave
en met stralende vreugde de schulden der
wereld op zich namen en uitboetten.
Dit alles had God van alle eeuwigheid
voorzien en daartoe voedde Hij met Zijn
genade één van deze uitverkorenen, de
kleine Lydwina, op, die m het jaar 1380 in
Schiedam was geboren.
In dienzelfden tijd leefden er onbe
kend met elkanders bestaan en streven
meerdere heiligen, die ieder 'n taak aan
gewezen kregen, door God geroepen wer
den om mee te werken aan de redding der
menschheid.
Reeds vóór het uitbreken der Westersche
scheuring had Hij aan twee vrouwen de
taak opgelegd Zijn plaatsbekleeders te
waarschuwen, dat ze Avignon moesten ver
laten en Rome weer in bezit nemen. Zoo
probeerde de H. Brigitta van Zweden den
Paus naar Italië terug te brengen, maar hij
stierf voor ze hem overtuigd had. Zijn op
volger, bij wiens benoeming zij tegenwoor
dig is, sterft ook te vroeg. Eindelijk laat de
derde Paus Urbanus zich overhalen en ver
trekt naar Rome, maar als hij het er moede
wordt, keert hij terug naar Avignon om
daar te sterven. Brigitta smeekt nu zijn op
volger Gregorius den Hen opnieuw Frank
rijk te verlaten maar terwijl deze nog wei
felt, sterft zij zelf en eerst na lang aanhou
den van een andere heilige, Catharina van
Siëna, besluit hij de Aipen over te trek
ken. Sint Catharina zet het werk van de
H. Brigitta -voort maar intusschen sterft
Gregorius. Dan ontstaat er weer een nieuw
schisma en tevergeefs tracht de arme hei
lige het kwaad te keeren, als God haar in
1380 tot Zich roept. In 'n visioen beveelt
God aanstonds een andere vrome vrouw,
Ursula van Parma, naar Clemens VII in
Avignon te gaan, maar ook zij doet vergeef-
sche pogingen om den Paus te overtuigen
Een tertiarisse van St. Franciscus, Johan
na van Maillé, bestormt den hemel met
haar vurig gebed, zij laat openbare gebe
den houden, organiseert boetprocessies in
stiften en kloosters om het algemeen be
derf zooveel mogelijk te keeren. In dien tijd
worden de Hollandscbe Lydwina van Schie
dam, de Fransche Coleta van Corbie en de
Italiaansche Francisca Romana geboren.
De H. Lydwina en Coleta spannen beiden
haar beste krachten in om door haar lijden
en dood de H Kerk te redden, maar de
eene is meer actief, de andere passief. Is
dus haar levensloop zeer verschillend, toch
komen ze veel met elkaar overeen: beiden
zijn kinderen van arme ouders, zij worden
beiden op haar eigen gebed van haar uiter
lijke schoonheid beroofd, voortdurend heb
ben zij verschrikkelijke smarten te lijden
en ontvangen de stigmata van den Ge
kruiste. Beiden werden tijdens haar leven
verteerd door 'n zelfden lijdensdorst, doch
alleen Coleta blijft daarbij lichamelijk sterk,
daar ze heel Frankrijk moet doorkruisen
om Clarissenkloosters te stichten, terwijl
Lydwina daarginds haar reizen doet in
haar visioenen, onbeweeglijk liggend op
haar bed. En tenslotte hebben zij nog deze
trek gemeen, dat zij beiden haar vaderland
gered hebben.
De H. Coleta is over het geheel geno
men de bondgenoote van St. Jeanne d'Arc,
in haar strijd tegen de Engelschen; ze staat
haar met bovenmenschelijke kracht terzijde.
Want terwijl St. Jeanne met het materieele
is belast en zelf vecht aan het hoofd van
de troepen, heeft Coleta de zorg voor het
geestelijke deel van den strijd door Cla
rissenkloosters te hervormen en ze te ma
ken tot bolwerken van gebed en verster
ving; de boetvaardigheden harer dochters
werpt ze als het ware in het vuur van den
strijd en geeft zelf blijk van een volhardend
gebed door het kleed van een O. L. Vrouwe
beeld niet los te laten, voor dat de vijanden
van Frankrijk zijn verslagen en naar hun
eigen land 'zijn teruggekeerd.
Lydwina van haar kant beschermt door
de kracht harer smeekingen en smarten
haar vaderland tegen een totale overrom
peling door de Bourgondiërs en verhindert
een vijandelijke vloot Schiedam aan te val
len.
Evenals de H. Brigitta en de H. Catharina
van Siëna is Coleta geroepen om werkdadig
en in eigen persoon het schisma te be
strijden; met den H. Vinoentius Ferrerius
komt zij op het concilie van Constanz tus-
schenbeide en eenige jaren later tracht ze
door woord en daad te verhinderen, dat
door het concilie van Pizza een indringer
in de plaats van den wettigen Paus wordt
gesteld. Menschelijkerwijze gesproken nam
Lydwina geen deel aan strijd, die door haar
onbekende zusters zoo heftig gevoerd werd;
ternauwernood kon zij in het Hollandsche
stadje de groote nooden der Kerk kennen,
maar zij had ongetwijfeld openbaringen
hieromtrent: In ieder geval werd de op
eenstapeling harer smarten een oorlogskas,
waarin Coleta zonder te weten wie ze ge
vuld had. overvloedig heeft geput te zamen
met de H. Francisca Romana.
Deze laatste werd meer in het bijzonder
uitgekozen om haar in de bestrijding van
hel heerschende schisma bij te staan. Fran
cisca was vier jaar jonger dan Coleta en
Lydwina en stamde uit een beroemde Ro-
meinsche familie. Door baar geboorte en
fortuin en haar staat van weduwe verschil
de ze veel van haar twee zusters, maar al
stond ze in sommige punten ver van deze
af, in andere kwam ze weer zeer overeen,
of liever, ze ha-d iets van beiden tegelijk.
In haar werkzaam leven, haar roeping van
zielenbestuurster en orde-stichteres, in de
rol die ze speelt in de politiek van dien
tijd en in den strijd dien ze met den duivel
te voeren heeft, gelijkt ze meer op de H.
Coleta; de H. Lydwina was ze echter meer
in haar voortdurenden omgang met de en
gelen, haar reizen naar het vagevuur om er
zie.en uit te verlossen en in haar heel bij
zondere bestemming om eerherstel te bren
gen voor de zonden der wereld en zichzelf
op te offeren voor de lijdende Kerk.
IN DEN KIESKRING LEIDEN:
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De ramp met de „Akron" heeft aan 73
personen het leven gekost. Slechts 3 over
levenden. Nog twee luchtschepen vernield,
één Amerikaansche en een Fransche. (Ie
blad).
Het verbod van ritueel slachten voor ge
heel Duitschland afgekondigd (4e blad).
De Groenland-kwestie beslist in het voor
deel van Denemarken. (4e blad).
LEIDEN.
De zeereerw. heer pastoor Vijverberg is
gisteren aangereden door een vrachtauto.
(lste blad).
73 SLACHTOFFERS VAN DE RAMP MET DE „AKRON"
Nog twee luchtschepen vernield.
SLECHTS DRIE OVERLEVENDEN.
Was gisteren door een verwarde be
richtgeving en door de hoop, dat al
thans enkele vermisten nog zouden kun
nen worden gered, het aantal dooden
bij de ramp van de „Akron" nog on
zeker, thans blijkt, dat behalve de ge
redden aan boord van het Duitsche
tankschip „Phoebus" geen enkele opva
rende van de „Akron" de ramp heeft
overleefd. Aan boord van de „Phoebus"
werden 4 man gered, van wie de chef-
marconist Copeland eenige uren later
is overleden. Er zijn dus slechts 3 over
levenden van de uit 76 koppen bestaan
de bemanning van de „Akron".
Alle hoop op redding van de vermis
ten, waaronder admiraal Moffett, is
thans geheel opgegeven.
Slechts één lijk, dat van een officier,
is teruggevonden nabij de plaats waar
het luchtschip neerviel.
De positie van het wrak.
Het wrak van het luchtschip bevindt
zich op 39 graden 25 min. N.B. en 73 gr.
53 min. W.L. in de Barnegat-baai.
HET LUCHTSCHIP WAS IN EEN
STORMCENTRUM GERAAKT.
De kustwacht op het Stateneiland
heeft een radio-bericht opgevangen,
waarin kapitein-luitenant Wiley, een der
vier geredden van de „Akron", de cata
strofe beschrijft.
In dit eerste bericht van een overle
vende luidt het:
„Wij namen ongeveer dertig mijlen ten
Zuiden van Philadelphia om omstreeks
acht uur een on weder waar. De aarde
was met nevels bedekt. Het luchtschip
bevond zioh in goeden staat.
Om tien uur passeerden wij de kust.
Bij het Barnegat-lichtsohip zagen we
ons plotseling door bliksemstralen om
geven. De atmosfeer was echter niet
zeer stormachtig.
Tot ongeveer 11 uur vlogen wij in
Oostelijke richting, vervolgens tot mid
dernacht Westwaarts.
Om half één begon het luchtschip
plotseling van een vlieghoogte van 1600
voet met groote snelheid omlaag te val
len. Wij wierpen ballast uit en bereik
ten weldra weer de vroegere hoogte.
Thans waren wij geheel en al door
bliksemschichten omringd en het scheen,
dat wij ons in het centrum van het on-
weder bevonden. Het luchtschip begon
hevig te sidderen en met den neus om
laag te duiken.
Alle manschappen werden gealarmeerd
en opnieuw werd ballast uitgeworpen.
Op dit oogenblik werd de stuurcon-
trole weggerukt en het luchtschip stort
te in zee.
Door de kracht van den val werd het
vernield.
Ik zag vele leden van de bemanning
in het door den bliksem verlichte water
rondzwemmen. Het wrak de „Akron"
dreef snel af".
Geen blikseminslag.
Naar nader uit New York wordt ge
meld, schijnen de verklaringen van de
ooggetuigen van de „Phoebus" en van
de overlevenden van de „Akron" te be
vestigen, dat het luchtschip tijdens een
hevig onweer door verticale windvlagen
is gegrepen en op het water neerge
drukt. Blikseminslag of brand is zoo
goed als zeker uitgesloten.
Of de ramp van hot luchtschip reeds
door de stormvlagen of pas bij de bot
sing op het water werd beschadigd, kon
nog niet worden nagegaan. Do oude
strijd vóór of tegen het luchtschip on
om het principe lichter of zwaarder dan
lucht is door de ramp met de „Akron"
opnieuw ontbrand.
HET WAS EEN ONFORTUINLIJK
SCHIP.
Zeer fortuinlijk is Amerika met zijn
luchtvloot niet. Reeds eenmaal verloor
het een luchtschip als gevolg van een
ramp, namelijk de „Shenandoah", die in
1930 door brand werd vernield. Over .de
„Los Angeles", die Duitsohland krach
tens de bepalingen van het vredesver
drag van Versailles aan de Vereenigde
Staten moest leveren en die door dr.
Eckener zelf over den Atlantischen
Oceaan naar Lakehurst werd gebracht,
hoorde men niet veel klachten, maar
nauwelijks wa-s als grootste luchtschip
der wereld de „Akron" in dienst ge
steld, of de waarschuwingen waren niet
van de lucht.
Telkens en telkens weer verklaarden
deskundigen op constructiegebied, dat
het enorme gevaarte niet luchtwaardig
was. Zelfs besloot do marinecommissie
van het Huis van Afgevaardigden op 27
Januari 1932, een onderzoek te laten in
stellen, speciaal wat de vraag betreft,
of de „Akron" ten aanzien van gewicht
en snelheid aan de eischen voldeed. Do
resultaten, welke deze parlementaire en
quête opleverde, zijn nimmer ruchtbaar
geworden, maar dat ze blijkbaar niet on
gegrond waren, bleek nauwelijks drie
maanden na benoèming der enquête
commissie, toen namelijk op 12 Mei 1932
de „Akron" ter gelegenheid van haar
eerste groote overlandvlucht slechts met
de grootste moeite er in slaagde, behou
den aan den landingsmast op het ylieg-
veld Kearny bij San Diego te meren.
Driemaal achtereen werd de onhan
delbare luchtreus losgeslagen en pas de
vierde maal hielden do trossen bet uit.
Een zucht van verlichting ging door
heel Amerika, waar ieder reeds had ge
vreesd, dat deze eerste groote overland-
reis der „Akron" tevens ook haar laat
ste zou zijn. De moeizame landing op
het vliegveld bij Kearny kostt-e trou
wens twee menschenlevens. Drie der
