24ste Jaargang
ZATERDAG 11 MAART 1933
No. 7454
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
WORDT THANS HET
CENTRUM AANGEPAKT?
^£eidóeH£0ot4/&m!'
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geillustreerd Zondagsblad is voor de Abonnó's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geillustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I!
GIRONUMMER 103C03, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Verschillende Centrumbladen verboden.
MISHANDELINT VAN EEN PRELAAT.
OOK VERGADERINGEN VERBODEN.
Het centrumsblad, de katholieke „Koel-
nische Volkszeitung" en de bij denzelfden
uitgever verschijnende „Koelner Lokalan-
zeig-er"zijn voor den tijd. van drie dagen
verboden.
De „Neue Pfalzisehe Landesztg.", het
centrumsorgaan van Palts, is gisterenmid
dag door S.A-lieden bezet, die het haken
kruis en de zwart-wit-roode vlag op het ge
bouw hesehen.
Een in 't gebouw gevonden zwart-rood-
gouden vlag werd op straat verbrand.
Dit bravourstuk werd opgeluisterd met
zang: het Horst Wessellied.
Het certrumsorgaan in Cosel, de „Cose-
ler Ztg." is van 11 tot en met 13 Maart ver
boden.
In verband met dit verbod werd gister
morgen de uitgeverij van het blad te Co
sel door S.A.-mannen bezet.
De politiepresident te Keulen heeft de
eerst toegestane vergadering van de Keul-
sche centrumspartij, waarin "burgemeester
dr. Adenauer zou spreken over de ge
meenteraadsverkiezingen van a.s. Zondag,
„uit overweging van openbare veiligheid"
verboden.
Gisteren zou de Cenrtum-partij te Mun
ster een meeting beleggen waar landdag-
afgevaardigde graaf v. Galen en andere
vooraanstaande leden het woord zouden
voeren.
De bijeenkomst is evenwel door de poli
tie verboden „wegens gevaar voor de
openbare veiligheid, orde en rust".
De opperpresident der provincie Opper-
Silezië heeft de te Gleiwitz verschijnende
„Oberschlesiche Volksstimme", een Cen
trums-orgaan en alle kopbladen voor den
duur van drie dagen verboden. Thans is de
pertrumpcs in Boven-Silezië zoo goed als
geheel verboden.
Prelaat Ulitzka mishandeld.
In Opper-Silezië is de bekende Centrums
afgevaardigde prelaat Ulitzka door S A.-
mannen aangevallen en mishandeld. Men
heeft de daders niet gestraft, dochhet
het in Opper-Silezië verschijnende Cen
trumsblad verboden.!
TEGEN DE JODEN.
Het Poolsche televraafagentschap meldt:
De. Minister van Binnenlandsóhe Zaken
van Saksen heeft vijftien gezinnen van
Joodsche burgers, die reeds talrijke jaren
te Leipziv wonen, ondanks de interventie
van het Poolsche consulaat, bevel gege
ven Duitschland te verlaten, waardoor zij
van hun middelen van bestaan worden be
roofd. De Poolsche legatie te Berlijn
houdt zich met de zaak bezig.
EEN OPROEP VAN HITLER.
De „Völki scher Beobachter" publiceert
een proclamat:e van rijkskanselier Adolf
Hitler aan de S. A. en S. S.-mannen, waar
in o.a. het volgende wordt gezegd: Gewe-
tenlooze sujetten, voornamelijk communisti
sche spionnen, trachten, de partij door hun
optreden te compromitteeren, een optre
den, dat in geenerlei verband staat met
het groote werk der nationale opstanding,
doch dat hoogstens de prestaties van onze
beweging kan neerhalen. Speciaal wordt
gepoogd, door het lastig vallen van buiten
landers en van auto's met buitenlandsche
vlaggen, de partij, resrertievelük Duitsch
land, in conflict met het buitenland te
brengen.
Dergelijke elementen dient gijzelf onver
wijld te ontmaskeren en ter verantwoor
ding te roenen. Gij dient hen onmiddellijk
aan de politie over te leveren, onverschil
lig wie zij ook mogen zijn.
Slechts in die gevallen, waarin aan de
instructies tegenstand wordt geboden of
waarin zooals ook voorheen uit hinderla
gen overvallen wórden verricht, moet aan
dezen tegenstand onmiddellijk en grondig
de kop worden ingedrukt.
Het zich meester maken van personen,
het lastig vallen van auto's of storingen
in het zakenleven dienen principieel ach
terwege te blijven.
Heftige rede van Göring.
Ook minister Göring heeft gisteren, en
vel te Essen, een rede gehouden over de
>p handen zijnde gemeenteraadsverkiezin
gen. Buitengewoon scherp sprak de minis
ter tegen het Centrum, dat hij verweet,
veertien jaar lang den marxisten ter zijde
te hebben gestaan.
Verder hekelde spreker heftig het feit,
dat vele hooggeplaatste amtbenaren hun
verwanten openbare posten hebben be
zorgd. Göring kondigde in dit verband aan
dat bij den Rijksdag een wetsontwerp zal
worden ingediend, waarbij de regeering
het recht krijgt, bepaalde ambtenaren niet
alleen zonder toekenning van pensioen te
ontslaan, doch hen ook kan dwingen, de
bedragen te restitueeren, die zij ten on
rechte hebben betrokken.
Spreker verklaarde voorts, niet objectief
doch integendeel subjectief te zijn. Wan
neer thans, aldus Göring, wordt beweerd,
dat de bevolking in hevige opwinding ver
keert, omdat Joodsche warenhuizen tijde
lijk gesloten zijn geweest, dan vraag ik:
Spreekt het niet vanzelf, dat wij Duit-
schers eindelijk verklaren: Koopt niet bij
de Joden, maar bij de Duitschers. Ik zal
zonder aanzien des persoons een beroep
doen op de politie, overal waar aan het
Duitsche volk nadeel wordt berokkend,
maar ik weiger, van de politie een lijfgar
de voor Joodsche warenhuizen te maken.
GEEN PLAATS VOOR DE
COMMUNISTEN.
De nat.-soc-ialistische partij heeft gis
teravond te Frankfort a. Main een verkie
zingsvergadering gehouden, waarop na
prins August Wilhelm en de gouwleider
Sprenger rijksminister van Binnenlandsehe
Zaken, dr. Frick, het woord heeft gevoerd.
De minister sprak o.a. over de politiek
der regeering ten opzichte van het com
munisme, de sociaal-democratie en het
Centrum.
Wat het communisme betreft, aldus
Frick, moet het eens en voor altijd uit zijn
met de lieden, die zich door het buiten
land laten betalen en het eigen land ver
raden. Op 21 Maart is bij de opening van
den nieuwen Rijksdag voor de communisten
geen plaats in het parlement. Men moet
zichzelf en den Rijksdag weer aan vrucht
baren arbeid wennen. Daartoe wordt den
communisten in concentratiekampen de ge
legenheid gegeven. Wanneer zij weer tot
nuttige leden der natie zijn opgevoed, dan
zijn zij als volwaardige volksgenooten wel
kom.
Niet alleen de communisten moeten ver
dwijnen, aldus Frick, maar ook hun roode
trawanten van de sociaal-democratie. Want
de sociaal-democratie is de wortel, die het
communisme heeft gekweekt. Dat is het
doel van Adolf Hitler en wie Adolf Hitler
in de afgeloopen 14 jaren heeft leeren be
grijpen, weet, dat hij dit doel ook zal we
ten te bereiken.
DE NIEUWE PARLEMENTEN.
Nadat aanvankelijk was bepaald, dat de
Pruisische Landdag Dinsdag 21 dezer zou
bijeenkomen, hebben de rijkscommissaris
sen voor Pruisen gisteravond besloten, het
Huis pas tegen Woensdag 22 Maart bije>en
te roeoen. Naar de parlementsdienst van
het Wolff-bureau verneemt, berust dit be
sluit op den wensch, om generaal Litzmann
die als oudste afgevaardigde in jaren zoo
wel den Rijksdag als den Pruisischen
Landdag moet openen, zijn taak door een
eventueel samenvallen der beide openings-
zittingen niet te bemoeilijken.
Naar uit Bremen wordt gemeld, beeft
het Bremensche parlement in zijn gisteren
gehouden zitting een door de Duitsch-na-
tionalen en nationaal-socialisten ingediend
voorstel tot ontbinding van het parlement
aangenomen. Tevens werd een sociaal-de
mocratisch voorstel aanvaard, om de vrij
heid van drukpers en van vergadering tij
dens den verkiezingsstrijd te waarborgen.
De verkiezingen voor het nieuwe parle
ment vinden op 2 April plaats.
De Badensche Landdag zal vogens be
richten uit Karlsruhe vooralsnog niet bij
eenkomen. Weliswaar was hij reeds tegen
14 dezer bijeengeroepen voor het aanhoo-
ren van een regeringsverklaring en reor
ganisatie van het kabinet, doch op ver
zoek van den rijkscommissaris voor Ba
den, Wagner, is de bijeenroeping weer in
getrokken.
Muncheris burgemeester met „verlof".
Naar de „Völkisehe Beobachter" ver
neemt, is den eersten burgemeester van
Munchen, Schamagl, verlof verleend. Hij
zal voorloopig worden vervangen door den
tweeden burgemeester.
Het blad meldt verder, dat bevel is ge
geven alle leiders der communisten en van
den Reichsbanner in Beieren te arrestee
ren, een streng onderzoek naar wapens in
te stellen en op alle openbare gebouwen
de hakenkruis vlag te hijschen.
Nat.-soc. gevangenen bevrijd.
Naar bekend wordt, zijn in den nacht
van Donderdag op Vrijdag te Munchen een
aantal nationaal-socialistische gedetineer
den door hun aanhangers uit de gevange
nissen bevrijd. De commissaris voor bet
Beiersche departement van Justitie heeft,
thans bepaald, dat de bedoelde perrsonen
niet opnieuw gevangen zullen worden ge
zet, „daar de waardigheid en het fatsoen
der Duitsche justitie vereischen, dat de vrij
heidsstrijders van Adolf Hitler op vrije
voeten blijven."
In de Beiersohe Palts is het gisteren bij
de uitvoering der door den rijkscommissa
ris gegeven instructies op verschillende
plaatsen tot botsingen gekomen. Te Oppau
weigerde de burgemeester toe te staan, dat
op het gemeentehuis de hakenkruisvlag
zou worden geheschen. Er ontstond een
schietpartij, waarbij één persoon werd ge
dood. Te Pirmasens werd een aantal win
kels gesloten60 communisten en leden
der organisatie-Reichsbanner werden ge
arresteerd. Te Landau werd de eenheids-
prijzenwinkel gesloten.
De bankcrisis in de V.S.
ROOSEVELT'S NIEUWE
VOORSTELLEN.
Drastische beperking der uitgaven.
President Roosevelt heeft thans de ver
wachte boodschap gericht tot het Con
gres, waarin hij dit lichaam verzoekt hem
onmiddellijke bevoegdheden te verleenen
voor drastische beperkingen van de regee-
ringsuitgaven. Voorgesteld wordt het natio
naal deficit van vijf milliard dollar weg ie
werken, ten eerste door veimindering van
de uitbetaling aan oorlogsveteranen en ten
tweede door vermindering van het aantal
ambtenaren. Verder zullen bezuinigingen
ten beloope van 500 millioen dollar op cle
andere uitgaven' worden aangebracht. Een
desbetreffend wetsontwerp zal binnenkort
worden ingediend.
Waarschijnlijk Maandag hervatting der
bankzaken.
President Roosevelt heeft voorts een de
creet onderteekend om de hervatting der
bankzaken, waarschijnlijk Maandag a.s. op
ruime schaal mogelijk te maken. Krachtens
dit decreet zal aan de meerderheid der
banken worden toegestaan de loketten te
heropenen.
In de verordening wordt uitdrukkelijk
vastgesteld, dat het goud-embargo streng
gehandhaafd blijft. Geen enkele uitvoer
van goud mag plaats hebben, tenzij deze in
overeenstemming is met de voorschriften
van den minister van Financiën of wanneer
voor een dergelijke transactie de goedkeu
ring van dezen minister verkregen is.
De banken zullen geen uitbetalingen in
goud verrichten en zullen geen transacties
in buitenlandsche valuta's mogen uitvoeren,
tenzij deze plaats hebben in verband met
de normale en legitieme behoeften van
den handel of als gevolg van de redelijke
behoeften van reizigers. Ook zijn deze
transacties toegestaan, wanneer zij dienen
voor de afwikkeling van contracten, wel
ke vóór 6 Maart zijn aangegaan.
Intusschen heeft de schatkist aan de
banken een telegrafisch bericht gezonden,
waarin wordt medegedeeld, dat weldra een
regeling het Federale Reserve Systeem
aangesloten banken' instructie zal worden
gegeven om een vergunning aan te vra
gen, indien zij wenschen te heropenen.
De banken buiten het Federale Reserve
Systeem staande, zullen haar loketten mo
gen heropenen met machtiging van de auto
riteiten, welke in de betrokken staten toe
zicht op het bankwezen uitoefenen.
De banken te Philadelphia en Rochester
verstrekken plaatselijke clearinghouse-cer-
tifioaten ten behoeve van loonbetalingen
Deze certificaten worden als geld geac
cepteerd, doch zijn geen wettig betaalmid
del. Te Detroit zal Maandag een bedrag
van 31 million dollar in certificaten in om
loop worden gebracht
Weer een bom voor Roosevelt
In het postkantoor van Watertown is
wederom een bom gevonden die bestemd
was voor president Roosevelt. Men gelooft,
dat de afzender van dit pakket dezelfde is.
als die van het postpakket, dat de vorige
i week door de posterijen werd ontdekt.
V Communisten en Socialisten
Zouden zij in Nederland een eenheids
front gaan vormen?
Er wordt aan gewerkt!
Het politiek bureau der Communistische
Partij Holland publiceertin „De Tribune"
een uitvoerig manifest aan alle socialisti
sche arbeiders en aan de besturen van de
S.D.A.P., de O.S.P. en de R.S.P., waarin de
C.P.H. zegt bereid te zijn, de aanvalleu
op de sociaal-democratisohe organisaties
te staken, indien zij de strijdende eenheid
der arbeiders ondersteunen.
Daartoe doet het politiek bureau de vol
gende voorstellen:
A. Communisten en socialisten beginnen
dadelijk met de organisatie van de af
weer tegen de opkomende golf van reac
tie, die de politieke en vakorganisaties
der arbeidersklasse, het stakingsrecht,
de vrijheid van drukpers, vergadering en
demonstratie voor de arbeidersklasse be
dreigt.
Zij organiseeren gemeenschappelijk co-
mité's van actie in de bedrijven, aan de
stempellokalen .en m de arbeiderswijken
en ai weer groepen ter bescherming van
de rechten en eigendommen der arbei
dersklasse.
Zij organiseeren massa-protesten door
middel van demonstraties en vergaderin
gen ter ondersteuning van de Duitsche
arbeidsklasse in haar strijd tegen het
facisme en voor de gemeenschappelijke
afweer van het opkomend fascisme in
Nederland.
B. Communisten en socialisten begin
nen onmiddellijk met het organiseeren
van een massa-beweging, ondersteund
door de politieke proteststaking voor de
onmiddellijke in vrijheidsstelling van de
gevangen genomen matrozen in Indië en
van alle politieke gevangenen in Indiö
en Nederland.
C. Communisten en socialisten begin
nen onmiddellijk met de organisatie van
het protest van de arbeiders, door mid
del van meetings, demonstraties en sta
kingen tegen de loonsverlagingen en ver
slechtering der arbeidsvoorwaarden, te
gen aanslagen op de sociale verzekering,
tegen verlaging van den werkloozen-
steun, tegen ontslagen uit de bedrijven,
tegen de prijsopdrijving der levensmidde
len, tegen den pacht- en hypofcheekwoe-
ker en den belastingdruk op de werken
de boeren en middenstand.
Wij hebben meermalen er op gewezen,
dat in de S.D.A.P. velen sterk naar de
communistische zijde overhellen, terwijl
om dezen te ontzien en niet af te stooteu
de leiding vaak heen en wéér zwabbert.
Maar.... of de S.D.A.P. zóó ver zal wil
len gaan, als de Communisten haar voor
stellen, betwijfelen we toch vooralsnog.
DWANGSTAAT.
„IN HET VRIJE NEDERLAND".
Uit „Het Volk" van 9 Maart:
Wat nu in de Kamer gebeurt, is heel
erg. Het geheele burgerlijke deel van do
Kamer bezegelt de verwijdering van so
ciaal-democraten uit bezoldigde betrek
kingen van de weermacht".
Er verder:
In de Nederlandscho Grondwet staat,
dat iedere Nederlander tot elke landsbe
diening benoembaar is, dat het recht
der ingezetenen tot vereeniging en ver
gadering wordt erkend en dat de pers
vrijheid heerscht. Deze grondwettige
rechten, vormenue de nationale vrijheden
van het Nederlandsche volk, het wezen
cler gansche plechtig afgekondigde con
stitutie, worden door de Regeering en
alle burgelijke partijen in den vodden
bak geworpen, nu het tegen de sociaal-
democratie gaat. Er is nog slechts één
groote partij in Nederland, die op den
bodem van de democratische grondwet
staat: de S.D.A.P. In den naam van het
Staatsgezag wordt do grondwet te grab
bel gegooid.
De grondwet verdedigd tegen de
aanslagen der burgerlijke partijen, ver
dedigen wij de democratie. De grondwet
vertrappend zijn de burgerlijke partijen
contra-recolutionnair Er is nog slechts
één partij van de wet, recht en orde: de
S.D.A.P."
Ondanks klachten op het Nijmeegsch
congres der S.D.A.P. geuit over de sensa-
tioneele en onware „journalistiek" die de
Arbeiderspers er op na houdt, gaat „Het
i Volk" door met do volksmis-leiding. De
S.D.A.P., altijd onbetrouwbaar, altijd de
partij met de twee aangezichten, wil, dat
hare leden vrijwillig in de weermacht zul-
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Verschillende Centrurr.bladen in Duitsch
land verboden. (1ste blad).
Nieuwe voorstellen van Roosevelt inzake
de bankcrisis in de Ver. Staten. (1ste blad).
De dader van den moordaanslag op Roo
sevelt ter dood veroordeeld. (2e blad).
Groote aardbeving in Californië. Reeds
100 dooden en 2500 gewonden. (Telegram
men).
BINNENLAND.
De Tweede Kamer keurde de steunrege
ling voor bollentrekkers goed. (1ste blad).
De Tweede Kamer keurde het wetsont
werp tot evenredige vrachtverdeeling in de
binnenvaart goed. (1ste blad).
De aanhoudende smokkelhandel en de
gevaren in hot grensgebied. (Gem. Ber. 3de
blad).
len kunnen dienen en tegelijkertijd dio
weeimacht ondermijnen.
Thans klinkt het bijna aandoenlijk: „Er
is nog slechts één groote Partij in Neder
land, die op dèn bodem van de democrati
sche grondwet staat: de S.D.A.P."
Denkt de redactie hier misschien aan
1918, of aan de juichtonen die de S.D.A.P.
aanhief toen de muiters op de Zeven Pro
vinciën, ons land een blamage bezorgden.
Iedere Nederlander is tot (?lko landsbe
diening benoembaar.
Zeer juist, maar wanneer men als lands
dienaar benoemd wordt, dan heeft men
niet alleen recht op salaris, maar dan heeft
men „ook" bepaalde verplichtingen. Wan
neer een marinier tot landsdienaar wordt
benoemd dan neemt hij ook op zich het
land te dienen, zijn overheid te gehoorza
men.
Is er in ons land geen recht meer van
vereeniging en vergadering? De socialis-ti-
sche marinebond, een der hoofdschuldigen
van het drama der Zeven Provinciën, heeft
het goed van de partij afgekeken.
De leiders van den bond hebben plech
tig en vrijwillig beloofd het land te dienon
en de krijgstucht te eerbiedigen, maar
met hun andere gezicht ageeren zij tegen
diezelfde krijgstucht en betoonen zij zich
de dappere aanhangers van de partij der
„dappere ongehoorzaamheid".
Laat de S.D.A.P. toe, dat zich Commu-
nisten als leden der S.D.A.P. aanmelden?
Minister Deckers heeft gezegd, dab voor
militaire ambtenaren óók verboden is het
lidmaatschap van fascistische organisaties,
weerbaarheidscorpsen zijn.
Dat vindt de S.D.A.P. prachtig, dat geeft
hen een zucht van verlichting. Nu is er
plots geen dictatuur, geen strijd met de
Grondwet. De partij met de twee aange
zichten.
BINNENLAND
„EET MEER KAAS".
In de huishoudschool te Amersfoort is
Vrijdagmiddag een tentoonstelling gehou
den van kaas en kaasgerechten. Motief voor
deze expositie is geweest de uitspraak van
oud-minister Posttuma: „indien ieder Ne
derlander boven 10 jaar 50 gram kaas per
week meer gebruikt, zal dit het verbrak
van kaas in eigen land zeer ben goede ko
men". Op alle mogelijke manieren zijn ge
rechten gemaakt van cn met kaas en de
dames-leeraressen hebben onder leiding
van de directrice, mej. ton Bosch, vele be
zoeksters aan zich verplicht, vooral ook
omdat de recepten, in oen handig boekje
verzameld, werden aangeboden. Hiermede
j werd nog de liefdadigheid betracht boven
dien, want de opbrengst van de boekjes
komt ten goede van het crisiscomité Amers
foort.
