m
KOUSEN voor Serieprijzen
TRIGOTGOEDEREN voor Serieprijzen
In verband met de SEISOEN-VERKOOP, MORGEN (Zaterdag) onherroepelijk
laagste cSag onzer
SERIE-WEEff
Buitengewone Serie°eenSbaedingen ins
Sloopen - Beddelakens - Tafelgoederen - Lingerieën,
Witte Stukgoederen, Huishoudgoederen, Gordijnstoffen,
Matrassen - Karpetten - Dekens, enz. enz.
Ziet de aanbiedingen in onze STOFFENAFDEELINGEN. Zoo goed en vbordeelig koopt u nergens
DRUKWERK
VRIJDAG 10 MAART 1933
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 6
inmimBtfSïaBiKMimaiMMIMiMilli li Haarl.straat hoek Donkersleeg 2-4-6
■M
De Leidsche Begrootings-
debatten
Na tien dagen van loodzwaar debat-
teeren, is de Leidsche Raad er Woensdag
toe overgegaan oni de gemeentebegrooting
voor het jaar 1933 goed te keuren.
Het leed is geleden, de woordenstroom
is over ons heengegaan en wij zien thans
om ons heen naar de resultaten.
Het ontwerp van B. en W. heeft den
storm doorstaan, slechts in één belangrijk
onderdeei is er wijziging gekomen, in zoo
verre, dat de beslissing over het voorstel
om tot uitbreiding der belasting te komen
door middel van herklassificatie der ge
meente in de gemeentefondsbelasting een
paar welken uitgesteld. (De Raad zal dan
wel aan verhooging van opcenten de voor
keur geven boven herklassificatie). Overi
gens zijn er 'n stuk of acht voorstel-en van
raadsleden tegen het afwijzend advies van
B. en W. aangenomen terwijl een even
groot aantal door B. en W. in praeadvies
werd genomen. De rest van de circa tach
tig voorstellen en moties ligt tegen den
grond, verworpen.
Dat is het resultaat van 55 uren praten.
Het eenige resultaat?
Neen, toch niet. Door de geopende slui
zen is tegelijk met den woordenvloed een
som van ruim 7000.— uit de gemeente
kas meegespoeld. En dan praten we nog
over 'n 100.— meer of minder subsidie
aan een nuttige instelling. Eén uur zwij
gen en dat geld was uitgespaard!
Laten we daarom .ïopen, dat er nog een
resultaat te boeken valt, n.l. dat het in
zicht gekomen is, dat er paal en perk ge
steld moet worden aan het voortwoekeren
van dezen praat-uitwas. Wil men propa
ganda maken? Uitstekend, maar dan. niet
met het geld van den belastingbetaler. Of
moet met alle geweld een zelfde richting
uitgestuurd worden, als bij onze Ooster
buren
Wij weten allen, aan welke zijde de
schuldigen zitten. Door de S.D.A.P. is op
hoogst onverantwoordelijke wijze gesmeten
met den tijd en het geld der gemeente, bij
hun langademige verdediging van een voor-
stellen-reeks, welke bij aanvaarding niets
meer of minder dan een catastrophe voor
de gemeente-financiën zou zijn geworden.
Laten wij er over zwijgen, zij zijn ver
worpen.
In dezen tijd meer dan ooit was het zaak
een sluitende begrooting te krijgen. Om
daartoe te geraken waren twee middefen
noodig n.l. bezuiniging op de uitgaven en
verhooging van de inkomsten.
Bezuinigd is er door het snoeimes te zet
ten in verschillende subsidies en door sa-
lanskorting van de ambtenaren en werk
lieden.
Verhooging der inkomsten moest worden
verkregen door het aandraaien van de be-
lastingschroef (herklassificatie der gemeen
te in de gemeente-fondsbelasting stellen
B. en W. voor) en door het aanspreken van
de reserves van gemeentebedrijven.
Om drie vier scharnieren draaide vrijwel
de geheele begrooting Er is wat aan ge
rukt en getrokken I
Subsidie-bezuiniging. Aan den eenen
kant werd betoogd' dat de bezuiniging niet
ver genoeg ging, o.a. door de heeren Huur
man (die de subsidie aan de leeszaal Reu-
vens wilde verminderen en de subsidie aan
de Leidsche Politie-Sportvereeniging af
schaffen) en Bosman (die een soort bezui
nigingsdictator aanbeval); aan den ande
ren kant werd genleit voor handhaving
van verscheidene subsidies, terwijl de heer
Wilmer de aandacht vestigde op de con-
oentreerende reorganisatie van gemeente
diensten als manier van bezuiniging, waar
bij echter rekening dient te worden gehou
den met rechten en belangen van personeel.
Salariskorting. Een der meest on
sympathieke vormen van bezuiniging,
waaraan echter niet te ontkomen viel, daar
niemand een anderen weg kon aanwijzen.
Over den vorm van korting is veel getwist.
B. en W. wilden korten door de pensioens
bijdrage voor alle ambtenaren gelijk te ma
ken tot het wettelijk maximum, waardoor
vooral de oudere ambtenaren, die nog pro
fiteerden van de vroegere lagere korting,
werden getroffen. De heer Bergers wilde
de pensioenaftrek voor allen op 3*/i%
brengen en dan verder eerr gelijke salaris
korting tot zoover als noodig mocht blijken
(6%), waardoor de last op al e ambtena
ren naar evenredigheid zou drukken. B. en
W. hebben ten slotte het pleit gewonnen en
wel op hoogst merkwaardige wijze. Hun
voorstel tot salariskorting is aangenomen
ofschoon bijna de geheele rechterzijde
tegen stemde en omdat bijna de heele lin
kerzijde tegen elke salariskorting was,
Dat lijkt een puzzle, maar, hoe ongeloof
waardig het ook klinke, het voorstel van
B. en W. kwam er, ofschoon de heele raad,
op vier wethouders en de beide A.R., de
heeren v. Es en Huurman na, er tegen was. i
Het voorstel-Bergers zou agnvaard zijn,
WIJ MAKEN
I
BH SOORTEN
I
N.V. „DE LEIDSCHE
COURANT"
indien het voorstel van B. en W. het eerst
in stemming was gekomen, doch het voor-
stel-Bergers werd verworpen met behulp
van degenen die tegen elke salarisverlaging
zijn en toen bleef er niets anders over dan
het voorstel van B. en W. „Nog zoo'n over
winning, zei Pyrrhus, en we gaan naar de
kelder".
Be.asting-verhooging. In deze materie
zijn B. en W. voorzichtig geweest. Toen zij
bemerkten, dat er een stevige oppositie-
wind begon te waaien uit twee hoeken
tegeiijü n.l van de zijde van de heeren
de Beede en Donders, trokken zij hun voor
stel tot plaatsing van Leiden in de 2e
klasse der gemeentefondsbelasting voorloo-
pig im
Aanspreken der reserves. Hier was
vooral de heer Bosman de groote opponent
die zich verzette tegen de wijze, waarop B.
en W. een bedrag uit de spaarpot van de
Lichtfabrieken wilden overhevelen naar de
gemeentekas. Hij werd daarbij gesteund
door den heer de Reede, hoewel diens
tegenkanting minder fel was. Wij zullen
op deze boekhoudkundige kwestie niet in
gaan. daar wij de bezwaren tegen de voor
genomen afschrijving niet zoo zwaar til
len en de raad er eveneens weinig waarde
aan gehecht heeft blijkens de groote meer
derheid, waarmede hij met B. en W. ten
slotte meeging (305).
Langs deze vier groote lijnen bewogen
zich de debatten welke iets met de begroo
ting als zoodanig hadden uit te staan, ge
zwegen van de dozijnen kleine onderdee-
len.
Daarnaast stond het gepraat om geen
erger woord te gebruiken over wat men
euphemistisch noemt „de groote richtsnoe
ren van het algemeen gemeentebeleid",
waar het verband met de stad Leiden soms
zoover zoek was, dat wij in Rusland rond
doolden. Herhaaldelijk waren wij gedwon
gen te luisteren naar de schermutselingen
tusschen den communist en de S.D.A.P., wier
voornaamste woordvoerder, de heer v. Eek
vergeefsche pogingen deed om te ontkomen
aan de zweep van Moskou.
In dit verband moeten wij even een
traan plengen over het heengaan van dr.
Knuttel. Wij vermoeden zoo, dat de heer
v. Eek diens verdwijning als een opluch
ting zal beschouwen, maar wij, persmen-
schen, zullen hem noode missen. Hij bracht
met zijn interrupties fleur en kleur aan
onze verslagen; hij sprong vaak als een
duveltje uit 'n doosje omhoog, wanneer
een socialistische spreker voortkroop over
z'n betoog als een slak op een teerton; hij
kon de dolste dingen zeggen op een ma
nier, dat men er toch schik in had. Maar
ja, hij maakte bij deze begrooting toch één
groote fout, door n.l. een voorstel in te die
nen, dat door hel vermaledijde kapitalisti
sche College warempel in goedgunstige
overweging werd genomen. Door zijn voor
stel van gratis baden voor de werkloozen
wees hij n.l. den kapitalisten den weg om
de werkloozen „zoet te houden" (om in de
communistische terminologie te blijven). Al
dus ging hij heen!
Mr. H. G.
WILT U IETS WETEN?
V raag: Kunt U mij ook in het kort de
levensloop zeggen van Prof. dr. Feron die
dit jaar de vasten-meditaties geeft.
Antwoord: Professor Feron is sedert
1927 hoogleeraar aan het Groot-Seminarie
van het bisdom Roermond te Roermond.
Geboren in 1896. Priester gewijd in 1921.
BUITENLAND
VOLKENBOND
VERONTRUSTENDE HOUDING VAN
PERU.
Een nieuwe nota aan den Volkenbond.
De regeering van Peru neemt een steeds
meer vei ontrustend standpunt tegenover
den Volkenbond in.
in een nieuwe nota heeft zij ertegen ge
protesteerd dat de Volüenbondsraaq reeds
de vo.geade week het rapport oveieenkom-
st.g artikel 15, paiagraaf viei, van het vol-
kenoondsverdrag zaï vaststellen.
Peru wijst erop, dat bij vorige gelegen
heden steeds eerst enquête-commissies wer
den benoemd en eischt, dat tegenover Peru
en Columbia dezelfde langzame en verstan
dige procedure za, worden toegepast.
De openbare meening van Peru zou een
overhaast optreden van den Volkenbonds
raad niet kunnen begrijpen. Zij zou van
méening zijn, cjat de Volkenbondsraad, in
dien hij bij zijn besluit van gisteren zou
blijven, een onwillige, onverdiende en on-
rechtvaardige houding tegen Peru zou aan
nemen.
Peru vergeet maar al te zeer, dat Leticia
een onbetwist deel van het grondgebied van
Columbia uitmaakt en dat Peruaansche
troepen Columbiaansch gebied bezet heb
ben, terwijl van geen enkele zijde van Co
lumbia beweerd wordt, dat dit het gebied
van Peru betreden heeft.
Een commissie van onderzoek, wie in de
zen de aanvaller is, is dus niet meer noo-
dig.
Wanneer Leticia eenmaal door Peru ont
ruimd zal zijn, is de Volkenbond natuur
lijk volkomen bereid, een enquête-commis
sie naar Leticia te zenden, om over de toe
komstige regeling van het geschil tusschen
Peru en Columbia een weloverwogen advies
uit te brengen.
SPANJE
WEER EEN BOM IN EEN KLOOSTER
Naar „El Debate'' meldt, i$ in het kloos
ter van de zusters van de H. Theresia te
Madrid een bom ontploft. Uit een door de
politie ingesteld onderzoek b ijkt, dat de
helsche machine gedeponeerd moet ge
weest zijn in een hoek van de voordeur. Een
venster en de hoofdingang van het klooster
werden ernstig beschadigd. De politie be
waakt nog steeds het gebouw, dat zich be
vindt in een afgelegen stadswijk.
Kort tevoren was op den politiepost van
den „Puente de Vallecas" bericht ontvan
gen, dat ook in de kerk van St. Raymond
een he sche machine ontdekt was, die ech
ter gelukkig niet tot onploffing kwam.
Naar „El Mati" meldt, heeft de gemeen
teraad van Barcelona met 29 tegen 9 stem
men besloten een maximum-belasting van
50 peseta's te heffen op het luiden der kerk
klokken.
OOSTENRIJK
GROOTE SPANNING IN OOSTENRIJK.
Uitroeping a'gemeene staking?
Ten gevolge van de actie der christelijk-
sociale partij en het legitimistische deel van
de Heimwehr, die in de eerste plaats ge
richt is tegen „het brume gevaar" doch te
vens tegen de sociaal-democraten, is de toe
stand ten zeerste verscherpt en heerscht er
in het land groote spanning.
Het blijkt dat de regeering-Dollfus even
eens een verscherping van den toestand
verwacht, er althans op is voorbereid. Bij
alle spoorwegstation»! liggen reeds de mili
taire oproepen gereed, waaruit men af
leidt, dat de mobilisatie der reserve-lichtin
gen van het Bondsleger tot in details i6
voorbereid.
i De nauw met de regeering verwante
Heimwehren zijn bestemd om als hulppoli
tie op te reden. Elke Heimwehr-man te
Weenen heeft instructie, bij wek politie
district te Weenen hij zich moet melden.
Daarentegen wordt tegen den oppositionee-
len nationalen vleugel der Heimwehren
scherp opgetreden. Eenige vooraanstaande
personen der Stiermarkensche Heimwehr,
die gistermorgen te Weenen arriveerden
voor het houden van een bespreking, zijn
door de politie gearresteerd.
De socialistische vakvereenigingen kwa
men gistermiddag in een buitengewone ver
gadering bijeen. De socialistische pers kon
digt belangrijke besluiten aan, die wellicht
zu len bestaan uit het uitroepen van de al-
gemeene staking.
Naar van regeeringszijde verluidt, zou de
regeering voornemens zijn een aantal
grondwetswijzigingen uit te voeren om haar
machtspositie te versterken. Voornamelijk
zou zij de in de huidige grondwet reeds
voorbereide verandering van den Bonds
raad in een „standenraad" ten uitvoer wil
len brengen, waardoor naar men openlijk
toegeeft, aan de aanwezigheid der natio-
naal-socialistsn in dit college een einde zou
komen.
Nationale Raad toch bijeengeroepen.
De tweede vice-president van den Natio
nalen FAiad Straffner, die de officieele
werkzaamheden van het presidium op zich
heeft genomen, heeft den Nationalen Raad
tegen 15 Maart bijeengeroepen. Het is zijn
bedoeling, dat dan de Zaterdag onderbro
ken zitting weer hervat en beëindigd wordt,
om het mogelijke te maken, dat de werk
zaamheden van den president op regelma
tige wijze aan het nieuw tek iezen presi
dium worden overgedragen.
BUITENL. BERICHTEN
CHTNEESCHE BOOT VERGAAN.
Slechts één persoon gered.
Het Chineesche vrachtschip de „Hsin
Ning Tai° is door een lading van 250 var
kens tot zinken gebracht. De passagiers en
de uit 100 koppen bestaande bemanning
kwamen in de golven om het leven. Slechts
één persoon w!st zich zwemmende te red
den. De varkens waren op het laatste
oogenblik vóór het /vertrek aan boord ge
bracht zonder voorkennis der autoriteiten.
Het schip geraakte kort na het vertrek
in een storm en maakte zoo zware slagzij,
dat" de varkens op een hoop werden ge
worpen, waardoor het schip omsloeg en
zonk.
De eenig overlevende werd door een vis-
schersbootje gered.
ENORME BRAND BIJ ARCHANGEL.
Volgens „Aftenposten" woedt er sedert
eind Februari een enorme brand in de hout
voorraden bij Archange.; ook de voorraden
die gereed lagen voor deu export zijn door
het vuur aangetast. Soldaten en alle gevan
genen uit de arbeidskampen werken dag en
nacht om te trachten iets van de voorraden
te redden, doch tot dusver hebben zij
slechts weinig resultaat gehad. Men ge
looft, dat de brand is aangestoken door
contra-revolutionnairener hebben talrijke
arrestaties p'aats gehad en dertig personen
zijn geëxecuteerd.
DRIE PERSONEN OMGEKOMEN BIJ
BRAND TE BOCHUM.
Gistermorgen is te Bochum in een huis
brand uitgebroken, die aan drie rqenschen
het leven heeft gekost. Het vuur ontstond
waarschijnlijk in een levensmiddelenwinkel
en verraste de menschen op de bovenver
diepingen. In een gezin kwamen een man,
een vrouw en een kind om het leven, ter
wijl nog een kind ernstige brandwonden
kreeg. De brandweer was met veel mate
rieel ter plaatse om den brand te bestrijden.
STRIJD TEGEN DE POKKEN IN
BOMBAY.
De openbare gezondheidsdienst te Bom
bay stelt kracht.ge pogingen in het werk
om de pokken-epidemie te bestrijden. In
het district Bombay worden e.ke week
80.000 personen ingeënt, hetgeen een groot
succes is voor den openbaren gezondheids
dienst, daar de Hindoe-bevolking er aan
vankelijk een grooten afkeer van had.
Drie jaar geleden, toen er eveneens een
pokken-epidemie heerschte, weigerde de
Hindoe-bevolking zich te laten vaccineeren
en vielen er in hun kringen talrijke slacht
offers.
EEN DROEVE STATISTIEK.
Iedere 5 minuten een moord.
Amerika behaald ook het record op het
gebied der droeve statiestiek, want iedere
4.4 minuut geschiedt daar een moord:
ieder jaar gebeuren er ruim 12.000 moor
den. Sedert 1900 is het aantal moorden
met ongeveer 350 procent gestegen. Hoe
hooger de cijfers stijgen, des te sneller
loopt alles terug.
DENVER WORDT WEER WILD WEST.
In verband met de ontvoering van den
inmiddels teruggekeerden Oharles Boett-
cher, den 31-jarigen millioenen-erfgenaam,
loopt thans een groot deel van de bevolking
van Denver (Colorado) weer gewapend rond
evenals driekwart eeuw geleden, toen Den
ver nog een klein mijnstadje was. De meeste
welgestelde inwoners hebben met alleen
zelf een revolver op zak, doch hebben óok
hun chauffeurs, tuinlieden en andere be
dienden gewapend.
De chauffeur van een bekend rijk sport
man komt thans in dienst, gewapend met
twee groote revolvers, gestoken in holsters
boven op zijn uniform.
ZEELIEDENSTAKING IN ZWEDEN.
Verzet tegen loonsverlaging.
De Zweedsche bond van zeelieden en sto
kers der koopvaardij heeft besloten in sta
king te gaan; deze stating omvat echter
voorloopig een deel van de arbeiders.
De langdurige onderhandelingen tusschen
de reeders die oorspronkelijk 15% ver
laging der gage hadden geëischt en den
zeeliedenbond zijn mislukt. De overeen
komst liep 31 Januari 1933 af, doch was in
verband met de voortzetting der onderhan
delingen voor onbepaalden tijd verlengd.
HISTORISCHE ATLAS GEVONDEN.
Door Nederlander vervaardigd.
In de bibliotheek der universiteit van
Heidelberg is de atlas gevonden, die ge
bruikt is door Koning Gustaaf Adolf van
Zweden in den dertigjarigen oorlog. De at
las bleek te zijn van Gerard Mercator te
Amsterdam en was gedrukt in 1607.
De omslag in zwaar donkerkleurig leder
is versierd met een medaljon van den ko
ning en draagt het opschrift: Gustavo
Adolfo D G Suec Goth Rex.
De landkaarten zijn geheel met de hand
gek eurd. De atlas bevindt zich nog in goe
den staat, behalve de kaarten van Duitsch-
land, die aantoonen vaak gebruikt te zijn.
De' veldtocht van den koning is er met
roode kruisjes op aangegeven.
VEILIG VERKEER.
,,In den bocht passeeren,
dat is misl
Omdat 't uitzicht dan
belemmerd is".
