ZATERDAG 4 MAART 1933
No. 7448
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Heeren Middenstand
24ste Jaargang
S)e CckUcfie(Soii^<Mvt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geillustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geillustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Medodeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin ba-
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur «n
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
waaronder geillustreerd Zondags
blad.
V „Massale infectie".
Prof. dr. ir. J. Goudriaan Jr., tot voor
kort lid van de S.D.A.P., schreef onlangs
in de „Groene Amsterdammer":
De gelegenheid voor een massa^psy-
chose is nog nooit zoo gunstig geweest
als thans en nog nooit is de massale in
fectie zoo bewust stelselmatig toegepast
als thans.
Wie in dit milieu met het vuur der
revolutie speelt is een misdadiger, een
misdadige kwajongen of een idioot.
Natuurlijk behoeven wij niet te vreezen,
dat onder ons, Katholieken, ook maar
iemand zou spelen met „het vuur der re
volutie"!
Maar wèl zijn er ook onder ons, die als
t ware een spel spelen met als we 't ook
zoo mogen zeggen het vuur der ontevre
denheid.
Wij kwalificeeren dezulken niet, zooals
prof. Goudriaan de sociaal-democraten, die
hij op 't oog had, toen hij het bovenstaan
de schreef.
Maar dat dezulken een zeer groote ver
antwoordelijkheid op zich laden, dat hun
optreden een kiem van heel ernstig kwaad
in zich draagt moet toch ten slotte een
ieder kunnen begrijpen!
En degenen, die wij hier bedoelen, zijn
't spreekt vanzelf niet de menschen
van de, misschien vaak scherpe, maar dan
toch altijd redelijke en opbouwende cri-
tdek 't zijn degenen, die bewust of onbe
wust de menschen in de waan brengen, dat
de oeconomische toestand in ons land over
't algemeen veel en zelfs heel veel beLer
zou kunnen zijn, als de huidige regeering
maar meer helder doorzicht en sociaal be
sef had gehad. Zij, die deze suggestie op
wekken, spelen met het vuur der ontevre
denheid
Dol antipapisme.
Het verkiezingsprogram van de Her-
vormd-Gereformeerde Staatspartij (ds. C.
A. Lingbeek) luidt als volgt:
Handhaving van de wering der Room-
sohe Missie van de Protestantsche Zen-
dingsvelden in Indië;
Ontbinding in Nederland en overzee-
sche gewesten van de Jezuieten-orde;
Ontbinding van de Communistische
Partij Holland en van de Communistische
partij in Indië;
Uitsluiting van kloosterlingen van de
bevoegdheid om lager en middelbaar on
derwijs te geven, subsidiair verminde
ring hunner salarissen tot op één derde;
Een bijzondere belasting op de kloos
tergoederen.
Jezuieten en.... Communisten worden
op één lijn gesteld! De grootst denkbare
grofheid in een zekere geestesgesteldheid,
welke een obsessie is geworden....
Vier van de vijf alinea's van het pro
gram zijn gewijd aan de bestrijding van de
Katholieken.
Lingbeek c.s vormen geen meerderheid.
Maar daar zijn er méér, in wier denken en
streven iets of veel van dat Lingbeekiaan-
sche werkt en wroetdoch die er niet
zoo open mee in het licht komen.
Dat wij, Katholieken, toch niet.... in
sluimeren,* niet de oogen sluiten voor de
rondom ons van vele zijden dreigende ge
varen
Uw RETRAITE in het
St. Clemenshuis te
Noordwijkerhout
van 11—14 MAART.
Aanmelding bij de Directie (Tel. 6048)
TWEEDE KAMER
Indische Begrooting - Wijriging
Crisispachtwet
De afdeeling Defensie der Indische be
grooting is door de Kamer aangenomen met
42 tegen 25 stemmen. Behalve de commu
nisten en socialisten hebben ook de vrijzin
nig-democraten tegengestemd, echter niet
op grond van hun verzet tegen de Indische
vloot- on legerorganisatie, doch op den door
den heer Joekes ontwikkelden formeelen
grond, dat er, tengevolge van de intrekking
der begrooting in Indië, geen rechtsgeldige
begrooting was.
De gisteren besproken motie-Joekes tot
terugzending van het wets-ontwerp tot
kwijtschelding van 400.000 gulden aan de
firma Volker te Batavia, naar Indië. werd
met de zeer groote meerderheid van 60
tegen 9 stemmen aangenomen. Tegen stem
den de Vrijheidsbond en de heer Van Dijk
(A.-R.).
Bij de behandeling van het wetsontwerp
tot wijziging van de Pensioenwet hadden
de heeren Van Braambeek (S.D.A.P.)
en S u r i n g (R.K.) zich uitgesloofd tot het
indienen van amendementen ten bate van
arbeidscontractanten, wachtgelders en
ambtenaren, die meerdere betrekkingen te
gelijk hebben bekleed. Al hun moeite was
echter vergeefsch, want de Minister
van Financiën verklaarde de amen
dementen voor onaanvaardbaar; en toen de
.heer Ketelaar (VJ).) vroeg, welke be-
teekenis daaraan in de gegeven politieke
omstandigheden moest worden gehecht,
antwoordde de minister, dat het wetsont
werp zou worden ingetrokken, indien de
amendementen mochten worden aangeno
men. Daar het wetsontwerp verschillende
verbeteringen bracht, moesten de amenda-
toren wel voor deze „argumentatie"' opzij
gaan. Dat zij wrevel verwekten, bleek even
wel toen de minister verklaarde geen be
zwaar te hebben tegen een amendement
van Braambeek, betreffende het verleenen
van heelkundige hulp, ofschoon hij over
tuigd was. dat de betreffende bepaling
reeds in de wet voorkwam. Als dit zoo is,
merkte de heer Schouten (A.R.) scherp
op, waarom wilt gij, minister dan de wet
nog onleesbaarder maken dan zij al is? En
de geheele rechterzijde stemde tegen het
amendement, dat met 38 tegen 24 stemmen
werd verworpen, waarna het wetsontwerp
z.h.s. werd aangenomen.
Ook alle amendementen op het wetsont
werp tot wijziging der Crisispachtwet, wer
den na een vrij langdurige discussie, inge
trokken. Zooals men weet beoogt dit ont
werp le Ook de tuinbouwbedrijven in de
Crisispachtwet te betrekken; 2e de onbil
lijkheid weg te nemen dat een pachter zon
der eenig risico en altijd met voordeel een
verzoek tot ontheffing of vermindering van
pacht kan indienen, tengevolge van de be
paling,- dat de pachtbetaling wordt opge
schort, zoolang het verzoek aanhangig is.
Hij bereikt dus altijd uitstel van betaling,
boe onbillijk zijn vorderingen ook mogen
zijn. Voortaan zaï hij j 5.— onkosten moe
ten maken bij hei aanhangig maken der
procedure en 5% rente over dat gedeelte
dier pacht dat hij moet betalen, en wel
over het tijdperk tusschen de indiening en
de beslissing over zijn verzoek. Bovendien
zal de kantonrechter dadelijk na de eerste
bemiddelingspoging omtrent de betalings
plicht hebben te beslissen. Nn alle amende
menten zijn ingetrokken, zullen deze bepa
lingen dus onveranderd het Staatsblad be
reiken.
Deelen we tenslotte mede dat de M i n i s-
tervanBuitenlandsche Za
ke n op vragen van den heer W ij n k o o p
(C.P.) antwoordde, dat onze gezant te Ber
lijn ten aanzien van de brandstichting in
het Rijksdaggebouw geen stappen bij de
Duitsche regeering had gedaan maar dat
de Duitsche regeering wel inlichtingen bij
onzen gezant had ingewonnen. Op de we
dervraag van Wijnkoop wat voor inlichtin
gen waren gevraagd en gegeven, antwoord
de de minister, dat hij daaromtrent hier
geen verklaring had af te leggen, wat bij
den heer Wijnkoop en in den socialistischen
hoek nogal verontwaardiging wekte.
BINNENLAND
STAKING DUURT VOORT.
In het visschersbedrijf te IJmuiden.
De onderhandelingen, die sedert eenigen
tijd door de bij het conflict in het vissche-
rijbodrijf te IJmuiden betrokken partijen
onder leiding van burgemeester Rambon-
net als bijzonder bemiddelaar werden ge
voerd. zijn gisteren beëindigd zonder eenig
resultaat te hebben opgeleverd. De 6takixig
j duurt derhalve onveranderd voort.
NIEUWE BEPALINGEN VETTEN
EN OLIëN
Met ingang van 3 Maart In werking volgens
wijziging van het Crisis-Zuivel-Besluit
De Crisis-Zuivel-Centraie brengt onder
de aandacht van belanghebbenden, dat ten
gevolge van de wijziging van het Nieuw
Crisis Zuivel-Besluit II 1932 en de daar
mede verband houdende beschikkingen, met
ingang van 3 Maart 1933 de volgende
nieuwe bepalingen gelden:
1. Voor eigen gebruik mag men per ge
zin niet meer dan 21/2 K.G. vet ongebande-
rokeerd in voorraad hebben, dat men zelf
uit rauw vet heeft gesmolten. Het gevolg
hiervan is, dat bakkers, restaurants enz.
niet meer in onbeperkte hoeveelheid rauw
vet kunnen uitsmelten en opslaan. Aan
stichtingen, inrichtingen enz. kan een groo-
tere hoeveelheid worden toegestaan. Zij
dienen zich dienaangaande tot de Centrale
te wenden.
2. Voor slagers is de minimum hoeveel
heid vet, die zij ongebanderolleerd buiten
een voor het publiek toegankelijk deel van
hun perceel voorhanden mogen hebben,
van 5 K.G. teruggebracht op 2 K.G. Zij mo
gen dus thans in bereid- of opslagplaats on-
gebandero.leerd voorhanden hebben ten
hoogste 50 K.G. vet in eenheden van ten
minste 2 K.G.
3. Tot dusver was de kleinste gebande-
rolleerde eenheid, die kon worden verkocht
1/4 K.G. Thans zijn er ook merken voor 1
ons reuzel en ander vet, waardoor vet en
reuzel per ojis kan worden verkocht.
4. Het is verboden leeg verpakkingsma
teriaal van boter, margarine, reuzel, vet en
olie te vervoeren of te verkoopen, indien
zich daarop nog bevindt een krachtens de
Crisis-Zuivelwet vastgesteld merk. Tevens
is het verboden verpakkingsmateriaal,
waarop zich nog een zoodanig merk be
vindt, te vervoeren of te verkoopen, indien
daarin wordt vervoerd of verkocht een an
dere waar dan waarvoor het merk is vast
gesteld.
5. Met ingang van 1 April a^. moeten
alle ponds- en halfpondspakjes margarine
op de wikkel zijn voorzien van een speciaal
merk, terwijl eveneens met ingang van dien
datum op de wikke.s van margarine A vier
maal moet staan gedrukt „Margarine A" in
plaats van „margarine"'.
6. Met ingang van 13 Maart a.s. is ook
het vervoer van olie, die bij 15 gr. C. vloei
baar is en die tot dusver nog niet onder de
controle van de Crisis-Zuivel-Centrale ge
bracht was, zonder geleidebiljet verboden.
Dit geldt zoowel voor olie in grootverpak
king als voor olie in flesschen voorzien van
kleinhandelszegei. Slechts de winkelier mag
één flesch oüe voor huishoudelijk gebruik
zonder geleidebiljet afleveren, mits de
flesch van een kleinhandelszegel is voor-
Het vorenstaande geldt niet voor ruwe
niet geharde lijnolie, medicinale ricinusolie,
medicinale levertraan en aetherische oliën.
7. De Crisis-Zuivel-Centrale stelt winke
liers, die voorraden olie op flesschen heb
ben, in de gelegenheid die flesschen van
kleinhandelszegei te voorzien en voor zoo
ver zij voorraden olie in grootverpakking
hebben, kunnen zij die olie op flesschen tap
pen of in overleg met de Crisis-Zuivel-Cen
trale die olie vervoeren naar een fabriek,
welke voor ben die olie op flesschen tapt.
Zoodanige geleidebiljetten worden door de
Crisis-Zuivel-Centrale gratis verstrekt, ter
wijl ook voor bovenbedoelde kleinhandels
zegel geen heffing verschuldigd is, doch
slechts een administratie.oon van 0.2 cent
per heele flesch of 0.1 cent per halve flesch.
8. Voor ruwe raapolie, waaronder ook
verstaan wordt koudgeslagen raapolie (z.g.
boterolie) en patento.ie, is bovendien afle
vering door den winkelier voor huishoude
lijk gebruik van een hoeveelheid van maxi
mum 1 liter toegestaan zonder geleidebiljet
en zonder de bij andere oliën vereischte
verpakking in flesch met kleinhandelszegel.
9. Voor vervoer naar grootverbruikers
van patentolie verstrekt de Crisis-Zuivel-
Centrale geleidebiljetten zonder heffing
voor grootere hoeveelheden dan 1 liter.
10. Grossiers, die olie in grootverpakking
ontvangen ter af.evenng in flesch aan hun
klanten, kunnen daaromtrent met de Crisis-
Zuivel-Centrale een regeling treffen.
11. Voor winkeliers, die hun bedrijf uit
oefenen per wagen of auto (venters) heeft
de Crisis-Zuivel-Centrale een regeling ge
troffen, waarbij de voorraad olie in hun
wagen of auto aanweizg, door een zakboek
model A gedekt wordt. Belanghebbenden
kunnen zich te dezer zake tot de Crisis-Zui
vel-Centrale wenden.
12. Winkeliers, die gewoon zijn olie bij
hun cliëntéle aan huis te doen bezorgen,
kunnen een zakboek model B bekomen,
waardoor bet mogelijk gemaakt wordt, tot
een maximum van 8 heele f.esschen of 16
halve flesschen gelijktijdig voor 8 of 16 ver
schillende klanten mede te geven. Ook deze
zakboeken model B kunnen bij' de Crisis-
Zuivel-Centrale worden aangevraagd.
Overigens zullen de geleidebiljetten voor
import, vervoer en export van olie geheel
op denzelfden voet worden behandeld als
zulks tot dusver met de geleidebiljetten
voor vetten het geval was. Ook de heffing
zelf bedraagt voor oliën evenals voor vet
ten 35.2 cent per K.G. behoudens voor leve
ring aan erkende bedrijven voor technische
doeleinden en aan erkende bedrijven, welke
een gebanderolleerd product afleveren, zoo
als margarinefabrieken en vetsmelterijen.
De Crisis-Zuivel-Centrale vestigt er in
het bijzonder de aandacht op, Gat voorrad-
Hen eveneens door deze heffing worden ge
troffen en dat men zich daaraan niet kan
onttrekken door vermenging of verwerking
van de aan heffing onderworpen vetten en
oliën.
Tevens in verband met het feit, dat
mengsels, zoowel van belaste als van onbe
laste oliën en vetten, te allen tijde aan hef
fing onderworpen zijn, gelden voor vetzuren
dezelfde voorschriften als voor vetten, on
verschillig hoe hoog het daarin voorkomen
de percentage neutraal vet is.
Eene circulaire, bevattende uitvoerige in
lichtingen betreffende de verstrekking en
behandeling van geleidebiljetten voor olie,
kan worden aangevraagd bij de Crisis-Zui
vel-Centrale onder oirculairenummer 8231.
Ten overvloede wordt er nogmaals op ge
wezen, dat hetgeen hierboven over olie is
medegedeeld, niet geldt voor ruwe, niet ge
harde lijnolie, medicinale ricinusolie en me
dicinale levertraan, voorzoover deze oliën
niet zijn vermend met vetten en oliën en
voor aetherische oliën.
HET UITVOEREN VAN
BOUWWERKEN.
De commissie inzake werkverschaffing
samengesteld door: Nederlandsche Aanne-
mersbond, Patroonsbond voor de Bouwbe
drijven in Nederland, Nederl. R. K. Bond
van Bouwpatroons, Alg. Ned Bouwarb«i-
dersbond, Nèd. R. K. Bouwvakarbeiders
bond „St. Joseph'', Ned. Chr Bouwarbei-
dersbond en Chr. Nationale Bouwvakar
beidersbond in Nederland, heeft aart het
College van Burgemeester en Wethouders
der verschillende gemeenten do volgende
circulaire gericht:
,.De Commissie voor Werkverschaffing,
samengesteld uit de aan de kop van dit
schrijven genoemde organisaties is in het
leven geroepen, tengevolge van den bijzon
deren druk, welken reeds geruimen tijd hot
bouwbedrijf ondervindt.
Wij spreken van een bijzonderen druk,
omdat naast de gewone gevolgen, welke
genoemd bedrijf van de crisis ondervindt,
er andere zijn, die den druk in zeer bijzon
dere mate verzwaren.
Wat toch is het geval.
Door de zeer groote werkloosheid, welke
er ook in ons land heerscht, wordt aller
wegen naar middelen uitgezien, om de
werklooze arbeiders zooveel mogelijk aan
arbeid te helpen.
Dit streven op zich zelf verdient alle
waardeering en steun, zoo zelfs, dat wij ons
van den plicht ontslagen achten, hiervoor
motieven aan te geven.
Deze pogingen om aan de werklooze ar
beiders werk te verschaffen hebben reeds
een grooten omvang aangenomen en wor
den reeds geruimen tijd toegepast.
Een en ander leidt er toe, dat de ge
wone werkverschaffingsobjecten, als ont
ginning van gronden, bebosschingen e.d.,
hoe langer hoe spaarzamer worden en der
halve naar andere objecten wordt uitgezien.
Dit laatste heeft tot gevolg gehad, dat
verschillende overheidsorganen, als ook
het Rijk zelf, voor werkverschaffing in aan
merking hebben doen komen objecten,
welke dat naar onze stellige overtuiging
niet zijn.
Wij bedoelen bier het uitvoeren van wer
ken, die uitgesproken tot het bouwbedrijf
behooren, als: het graven van kanalen, het
maken van rioleeringen, het aanleggen en
hernieuwen van straten, het maken van
sportparken, met bijbehoorende werken,
het bouwen van bruggen en sluizen, het ver
beteren of aanleggen van afwateringen e.d.
werken meer.
Dientengevolge worden belangrijke stuk
ken werk aan het bouwbedrijf onttrokken
en daardoor voor het overgroote gedeelte
aan hen, die gewoon zijn, door arbeid in dit
bedrijf in hun onderhoud te voorzien.
De werkloosheid, die reeds meergenoemd
bedrijf in hevige mate teistert, wordt daar
door in niet onbelangrijke mate vergroot,
terwijl het economisch effect in feite toch
niet anders is dan een zeer sterke verplaats
sing van werkloosheid.
Een en ander heeft tot gevolg dat de
bouwvakarbeider? voor een deel permanent
tot werkverschaffings-arbeiders gedegra
deerd worden, terwijl de werkgevers voor
de hier bedoelde objecten eenvoudig uitge
schakeld worden.
Dat laatste is een gevolg van subsidie,
die het Rijk aan die Gemeenten, die tot uit-
voering van werken, hier bedoeld, overgaan,
toekent, omdat verbonden aan het verstrek-
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De ontwapeningsconferentie. (3e blad).
Aan den voor-avond van de rijksdagver
kiezingen in Duitschland. (le blad).
BINNENLAND.
Nieuwe bepalingen omtrent oliën en vet
ten. (late blad).
Onderhandelingen te IJmuiden mislukt
(lste blad).
Een Duitsche vliegtuig zou op de Groote
Heide bij Venlo wapens en verkiezingspam
fletten in beslag hebben genomen. (Gem.
Ber. 4de blad).
Wielrijder te Nieuwe Pekela door auto
gegrepen en gedood. (Gem. Ber. 4de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Voorbeschouwing Nederland—Hongarije.
(4de blad).
De inschrijvingen voor het wereldkam
pioenschap biljarten drie banden. (4de
blad).
DETWEEDE KAMERVERKIEZING
STEMMEN IN EEN ANDERE
GEMEENTE.
De datum van de stemming voor de
Tweede Kamer is 26 April. Deze dag valt
voor vele kiezers nog in de Paoschvac&n-
tie, zoodat zij al licht uit hunne standplaats
afwezig zijn. Ook anderen kunnen reeds
nu weign, dat zij op 26 April buiten de ge
meente vertoeven, waar zij op de kiezers
lijst staan.
Daarom zij medegedeeld, dat do Kies
wet het mogelijk maakt, dat men in plaats
van in de gemeente, op welker Kiezerslijst
men voorkomt in een andere gemeente aan
de stemming deelneemt.
Uiterlijk tot en met 12 April kan elke
kiezer de verklaring afleggen, dat hij van
deze bevoegdheid gebruik wensoht te ma
ken
Hij moet zioh daartoe in porsoon ter
secretarie van een gemeento aanmelden,
onverschillig welke gemeente. Daar wordt
een verklaring ingevuld.
Deze regeling is eveneens van groot be
lang voor kiezers, die verhuisd zijn, maar
nog in hun vroegere woonplaats op de kie
zerslijst staan.
Men wachte vooral niet tot hot laatste
oogenbiik.
ken van die subsidie als regel de voorwaar
de is: Uitvoering door de Ned. Heide Maat
schappij.
Deze, voor ons bedrijf funeste toestand
heeft ons genoopt, ons tot U to wenden,
met het beleefd maar dringend verzoek,
aan die methode van werkverschaffing niet
mede te werken.
Het is uiteraard geenszins onze bedoeling
uitvoering van bovenbedoelde werken tegen
te gaan. Integendeel, het verdient alleszins
toejuiching dat zoo veel mogelijk werkge
legenheid geschapen wordt.
Wat wij van U vragen is dit:
Indien U tot uitvoering van genoemde en
andere werken, dit tot het bouwbedrijf bc-
hooren, overgaat, doe dat dan op normale
wijze geschieden. Dat wil zeggen: breng ze
op de gewone manier aan de markt en laat
ze door bouwarbeiders onder do algemeen
geldende arbeidsvoorwaarden uitvoeren.
Vertrouwende dat U aan ons o.L billijk
en gerechtvaardigd verlangen zult widen
voldoen".
KIESCOMITé'S.
Opgericht vu een kiescomité-Dcerenborg,
bestaande uit de heeren: A. H. J. Moes,
voorz. Schoonhoven, sccr. v. d. Hanze te
Schoonhoven. H. J. van de Poll, secr. Bo
degraven, secr. Ver. van R. K. Gemeente
raadsleden in den Statenkieskring Gouda.
J. J. Ruijs, Woerden, voorz. v. d. Hanze te
Woerden. J. G. van Sohaik, Alfcn, voorz.
St. Paulas, afd. Alfen. A. J. J. Verroen,
Schoonhoven, voorz. R. K. Besturenbond
te Schoonhoven, leden.
Ook is opgericht een kiescom.it é-Mol-
kenboer, bestaande uit de heeren A. Ber
gers, W. Bouchier, C. T. Doeswijk, G. W.
J. Pollroann, L. Schrijvers (allen Leiden)
en H. Otto, Sassenheim.
Verder vernemen wij dat actie wordt
gevoerd ter verkiezing van den Heer J. A.
Duinisveld, te Zoetenueor.
