TOONEEL TE OBERAMMERGAU
VRIJDAG 3 MAART 1933 DE LEIDSCHE COUR AN i
DE BRAND IN HET DUITSCHE
RIJKSDAGGEBOUW.
Vragen van het Tweede Kamerlid D. Wijn
koop aan de Nederlandsche regeering.
JUBILEUM DER PASSIESPELEN
DE OORSPRONG DER SPELEN ALS TOONEELSTUK
OPGEVOERD.
Het pestjaar 1633.
Het lid der Tweede Kamer D. Wijnkoop,
is voornemens morgen aan de regeering de
volgende vragen te stellen:
1. Is het de regeering bekend, dat de Ne
derlandsche gezant te Berlijn j.l. Dinsdag
zijn leedwezen heeft betuigd aan de Duit-
sche regeering, in verband met de mededee-
ling, dat een Nederlander betrokken zou
zijn bij de brandstichting in het Rijksdag-
gebouw?
2. Heeft de gezant voor het verrichten
van deze taak enkel gesteund op een mede-
deeling van Duitsche autoriteiten, of heeft
het gezantschap zich tevoren door persoon
lijk contact met den beschuldigde ervan
overtuigd: le. dat de man een Nederlander
is2e. dat het inderdaad de in de berichten
genoeme v. d. Lubbe is?
3. Is het den minister bekend, dat tot
nog toe geen portret van den beschuldigde
door de Duitsche autoriteiten is gepubli
ceerd, terwijl het signalement in de pers
niet overeenkomt met den blijkbaar aan de
Nederlandsche politie bekenden v. d. Lubbe
uit Leiden, waarvan is vastgesteld, dat hij
in geen contact tot de Communistische Par
tij Holland staat?
4. Is het waar, dat de Duitsche autori
teiten bij het Nederlandsche gezantschap te
Berlijn tot dusverre geen enkele informatie
over den zoo even genoemden beschuldig
den Nederlander hebben ingewonnen?
5. Is het de regeering bekend, dat bij
de arbeiders, zoowel hier te lande, als in
•het buitenland, de overtuiging bestaat, dat
men in het gegeven geval te maken heeft
met een provocatie van nationaal-socialis-
tcn, met het doel de communistische partij
te vernietigen en de arbeidersklasse te ter-
roriseeren
VICE-PRESIDENT RAAD VAN INDIë.
Bij Kon. besluit is aan den heer C. W.
Bodenhausen, vice-president van den Raad
van Nederlandsch-Indië, op zijn verzoek,
met. ingang van 2d April, eervol ontslag uit
's Lands dienst verleend, onder dankbetui
ging voor de gewichtige diensten, in moei
lijke omstandigheden door hem aan den
Lande bewezen.
i
LAND- EN TUINBOUW
Het kleine dorpje Obera«nmergau geniet
een wereldberoemdheid. Niet zoozeer, om
dat het om z'n gezonde berglucht veel zie
ken genezing brengt. Ook niet, omdat alle
inwoners van nauwelijks 3000 zielen hout-
snijkunstenaar zijn van beteekenis, maar
omdat de Passiespelen iedere 10 jaren de
vreemdelingen uit alle oorden der wereld
naar dit heerlijk gelegen hoekje der aarde
lokken.
De Passiespelen van Ober-
ammergau.
De lijdensstaties van Jezus Christus wor
den op een reusachtig openlucht-tooneel
(sedert 1930 ook in een nieuw gebouwde
enorme feestzaal) door de dorpsbewoners
vertoond. En de uitvoering heeft zoo'n hoog
peil van artistieke volmaaktheid bereikt,
dat jiit de verst afgelegen werelddeelen
menschen toestroomen, om tenminste een
maal in hun leven de onvergetelijke pas
siespelen gezien te hebben.
•Dit jaar is heb precies 300 jaar geleden,
dat heb idéé der passiespelen ontstond. De
opvoering van het Passiespel berust n.l. op
een gelofte, die de burgers van Oberain-
mcrgau in 1633 afgelegd en tot heden trouw
nagekomen zijn. Ter eere van den 300-jari-
gen terugkeer van dit vreeselijk ongeluks
jaar 1633, toen de Oberammergauers door
het afleggen van hun gelofte van de ramp
zalige ongelukken bevrijd werden, zullen de
jaren 1933 en 34 als jubeljaren in het we
reldbekende dorp aan de Aninier gevierd
worden.
Tijdens den 30-jarigen oorlog woedde in
de Duitsche landen de vreeselijke ziekte,
die de menschheid kent: de pest, die mee
gebracht werd door vreemde soldaten. Hon
derduizenden werden door deze vreeselijke
ziekte uit het leven weggerukt. Overal
eischte zij haar slachtoffers.... arm noch
rijk bleven er van verschoond
Ook het kleine dorpje Oberammergau
moest aan de pest gelooven.... In 1633
werd zij hier overgebracht en begon daar
z'n vreeselijke uitwerking. Reeds waren 84
inwoners weggerukt. De nood van het dorp
had z'n hoogtepunt bereikt.
Oberammergau was veroordeeld om uit
te sterven, als niet door een wonder de
pestadem van het ongelukkige dorp wegge
nomen werd. In de parochiekerk waren de
dorpelingen met hun heele gezin bijeen en
smeekten God vurig om redding van den
ondergang.
Toen, in het oogenblik der grootste ver
twijfeling, legde de burgemeester in naam
der gemeente de vrome gelofte af, om de
lijdensgeschiedenis van Jezus Christus door
de dorpsbewoners in heilig spel voor te
stellen, zoolang Oberammergau bleef be
staan, wanneer God hen van de vreeselijke
pest bevrijden wilde.
En het wonder geschiddeVan dit mo-
DE STEUNMAATREGELEN VOOR
DEN LANDBOUW.
EEN RESUMé DER KOSTEN.
Slachtoffer: „Au., au".
Tandart-s„Waarom schreeuwt U Ik heb
nog geen tand aangeraakt
Slachtoffer: „Neen, maar wel mijn
eksteroog."
CHRISTUS' VAL ONDER HET KlRIUIS.
an verband met de nieuwe steunmaatre
gelen voor den landbouw, waarvan de ro-
geering de ontwerpen heeft afgekondigd,
kan hierbij in een kort bestek gegeven
worden, wat voor den landbouw gedaan is.
Het orgaan van den Noord-Brabantschen
Chr. Boerenbond geeft het volgende lijstje:
Steun aan de suikerbietenteelt (in 1931
7 millioen, in 1932 14 millioen gulden). Waar
naast het wetje op het compenseerend in
voerrecht op suiker, dat een verhooging
van 2.40 per 100 K.G. suiker voor den
binnen'landschen suikerprijs gaf.
Steun aan de aardappelmeelindustrie (in
1931 een crediet van 4 y3 millioen tegen 2
pet., in 1932 2.400.000 steun. Voor 1933 is
een nieuwe steunregeling door dc regee
ring aangekondigd bij de behandeling van
Hoofdstuk X der Rijks begrooting 1933).
Een renteloos crediet voor de bollen-
kweekers (Breezand) ad 50.000.
Een renteloos crediet van 750.000 voor
den tuinbouw in Noord-Holland.
De Tarwewet-1931, neerkomend op een
steun van 10H millioen aan den tarwebouw
(in 1931).
De Crisis-zuivelwet 1932, economisch te
waardeeren op een steun van circa 60 mil
lioen gulden voor de melkveehouderij.
De Crisis-Varkenswet, waarvan de prijs
verhoogende, of wil men de prijsinzinking-
tegengaande werking valt te schatten op
circa 40 millioen gulden.
Garantieregeling ten behoeve van de
kippenhouderij, tot oen maximum bedrag
van 3.493.000.
Steun aan den tuinbouw (garantierege
ling van prijzen van tuinbouwproducten
over 1932) ten bedrage van 5 millioen gul
den.
Steun aan de Griendcultuur, in de Twee
de Kamer aangenomen, ad 100.000.
Wijziging van de Tarwet-1931, door de
Tweede Kamer aangenomen, zal bij een te
vermalen oogst van 300.000 ton en een
richtprijs van 12 gulden of 7 gulden boven
den wereldmarktprijs, neerkomen op een
steun van 21 millioen aan de tarwebouw.
Daarbij komen nog: Crisis-pachtwet-
Ebels, vleeschcontingenteering en invoer-
reohtverhooging van rundvleesch en van
aardappelen.
DE JUDASKUS.
VIERDE BLAD PAG. 14
JOHANNES LANG IN DE ROL VAN
„JOHANNES" EN ANNI RUTZ ALS
MARIA.
ment af keerde de pest zich van Oberam
mergau af en geen mensch werd meer het
slachtoffer der lugubere epidemie.
Oberammergau was bevrijd-
Reeds het volgende jaar, in 1634 vervulde
het dankbare dorp zijn gelofte, afgelegd in
den hoogsten nood De lijdensstaties van
Jezus Christus werden als spel uitgebeeld.
En alle 10 jaren in deze 3 eeuwen herhaalde
men de Passiespelen.
Een onbekende Oberammergauer dichtte
in het jaar 1622 een tekst „Tragedie van
het lijden en sterven van Jezus Christus",
die mondeling van vader op zoon overging
en pas in 1910 in boekvorm uitgegeven
werd. Met geringe wijzigingen wordt thans
nog deze tekst in Oberammergau gespeeld.
Dit jaar worden echter niet de eigenlijke
Passiespelen opgevoerd, maar.de voorge
schiedenis der pa-ssie, het pestjaar 1633. De
beroemde Christus-vertolker Lang, die te
vens burgemeester van Oberammergau en
hoofdregisseur der passiespelen is, heeft het
idee tot het jubileumstuk geleverd, de Fran
kische dichter Leo Weissmantel heeft het
spel gedicht.
Het eerste gedeelte van het stuk, dat
zich nauw bij de Passie aansluit toont het
vreedzaam dorpje Oberammergau op een
Zaterdag voor de kerkwijding. Overal in
Duitschland woedt reeds de pest.... Reeds
is de afschuwelijke ziekte in de onmiddel
lijke nabijheid doorgedrongen. In Oberam
mergau heeft men alle mogelijke voorzich
tigheidsmaatregelen getroffen. Rond het
dorp branden groot e vuren, overa-l heeft
men posten uitgezet, die iederen vreemde
ling het binnentreden in het dorp belet
ten. Dat is de eerste acté van het spel in 5
bedrijven.
De andere acten schilderen de intrede
der pest in het dorp, de vertwijfeling die
zich van de inwoners meester maakt en ten
slotte de aflegging van de Passie-gelofte.
Een Oberammergauer, die in den vreem
de vertoefd heeft, komt bij zijn familieleden
terug. Hij weet niet, dat hij reeds de doods-
kiem der vreeselijke ziekte in zich draagt.
Nauwelijks is hij thuis of hij wordt door de
koorts overvallen en z'n ouders en broers
en zusters bemerken met ontzetting, dat hij
de pest, die men tot nog toe gelukkig ver
wijderd had kunnen houden, in het dorp
gebracht heeft.
DE VERTOLKUR' VAN DE CHRISTUS-
ROL, LANG.
De dokter wordt geroepen. Men wil den
zieke zoo spoedig mogelijk over de grens
van het d-orp brengenMaar het is reeds
te laat. Hij heeft reeds andere bewoners,
met wien hij in aanraking geweest was, aan
gestoken. Een vreeselijk weeklagen begint
in het dorp. Vertwijfeld rennen de men
schen door de straten, smeeken God in den
Hemel om verlossing.vluchten de bos-
schen in. Met inachtneming der historische
gebeurtenissen zijn de scènes van het uit
breken der pest voorgesteld.
Zoo ziet men den pastoor, die juist met
het Allerheiligste onderweg is, en een ster
vende de laatste Teerspijze 'brengen wil, op
de straat, aangevallen door de pest, in el
kander zakken.... men ziet, hoe de mis
dienaars in groote wanhoop de vlucht ne
men, men ziet, hoe de Oberammergauers
nadat het dorp reeds 84 dooden te betreu
ren heeft, met hun heele gezin naar de Moe
der Godsbapel trekken, en hier de gelofte
afleggen, Oberammergau tot. het dorp der
Passiespelen maken, wanneer God de adem
der pest van het ongelukkige dorp weg
neemt.
T>ifc is de inhoud, van het jubileumstuk,
dat reeds 'bij den gemeenteraad ter keuring
is ingediend en op het laatste tafereel na
reeds goedgekeurd werd. Binnenkort zal
bekend gemaakt worden, wanneer de groo
te repetities van dit stuk beginnen en wie
van de dorpsbewoners, die allen buitenge
woon veel aanleg hebben voor het tooneel,
de hoofdrollen krijgen.
In de maanden Juli en Augustus van dit
jaar zal iederen Zaterdag en Zondag dit
stuk ter herinnering aan het pestjaar wor
den opgevoerd. In 1934 zullen de passie
spelen en als inleiding hiervan het nieuwe
voorspel als jubileum-voor stelling opge
voerd worden.
Thans reeds maakt men zich in Oberam
mergau voor het jubeljaar gereed. Ijverig
werken de dorpsbewoners aan hun hout
snijwerken, die door de vreemdelingen zoo
graag gekocht worden.
Men verwacht van de Jubileumspelen
voor Oberammergau een groote finantieele
winst, die het noodlijdende dorp ongetwij
feld goed gebruiken kan.
(Nadruk verboden).
CHRISTUS VOOR PILATUS.