24ste Jaargang DONDERDAG 23 FEBRUARI 1933 No. 7440 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling: Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwart-aal Franco per post f2.95 per kwartaal Het Geillustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II GIRONUMMER 103C03, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50. Dit nummer bestaat uit DRIE bladen. V De tweeslachtigheid in de S.D.A.P. Het. gisteren door ons besproken artikel van de socialistische pers, gewijd aan wat de partijgenoot prof. J. Goudriaan Jr. (die intusschen voor het lidmaatschap der S. D. A. P. heeft bedankt heeft geschreven over de houding van de S. D. A. P. rondom het gebeurde met „De Zeven Provinciën", vangt aldus aan: Het is werkelijk sterk, dat een par tijgenoot als prof. J. Goudriaan Jr., juist nadat de Kamerontbinding afge kondigd en een verkiezingsstrijd ge opend is, die in felheid tegen onze par tij alles zal overtreffen, wat tot dusver bijgewoond werd, in een vrijzinnig-de mocratisch blad als „De Groene Am sterdammer" een kras artikel schrijft tegen zijne en onze partij. De S. D. A. Pmartelares. Of althans aangevochten en bestreden, achtervolgd en bekampt in een verkiezingsstrijd, die „in felheid" „alles zal overtreffen, wat tot dus ver bijgewoond werd" Och, de S. D. A. P. maakt 't er ook naar Wij staan principieel niet verder verwij derd van het socialisme dan van het libe ralisme. Onder socia-lisme verstaan wij niet het communisme en wat daarheen streeft. En tóch achten wij het heel verklaar baar, als ook onzerzijds bij verkiezingén de wapens scherper worden gekeerd tegen het socialisme dan tegen het liberalisme. Waarom Omdat het socialisme, in ons land be lichaamd in de S. D. A. P., door zijn tweeslachtighe i d verwarring sticht en zoo gemakkelijk op een dwaalspoor kan brengen. Velen der leiders verkondigen -A en we gelooven graag, dat ze 't oprecht meenen dat de S. D. A. P. alleen langs democra- tischen, parlementairen weg de ver wezenlijking van haar wensohen tracht te bereiken. Maarals men dat verneemt en men constateert dan zoo vele feiten uit de practische politiek der S. D. A. P., dan weet men niet, wat men aan die partij heeft Wij zijn nog niet zoo ver, dat we met de S. D. A. P. kunnen praten over haar program en politiek beleid Wij zijn nog niet zoo ver, omdat er in de S. D. A. P. zelf daaromtrent aller minst klaarheid en eenstemmigheid is. Dat onzerzijds in den komenden verkie- zigsstrijd tegen de S. D. A. P. zal worden gestreden met een „felheid"j die „alles zal overtreffen, wat tot dusver bijgewoond werd" men zal dat wel niet in ernst ver onderstellen. Maar wel zullen wij ons niet alleen in den verkiezingsstrijdtot taak blijven stellen, om het socialisme te doen kenneD en te laten zien, zooals het feitelijk, is, in schijn en in werkelijkheid, en in vaak tegenstrijdige werkelijkheid Daarvoor is volstrekt geen „felheid" noodig; maar wij kunnen niet ontkennen, dat waarheid, zonder meer, al vaak pijn kan doen HAARLEMMERMEER. Sinds enkele dagen bereiken ons klachten uit Abbenes, de Kaag en Nieuw-Vennep over te late bezorging der couranten al daar. Dit euvel is te wijten aan een minder goede regeling bij de Pos terijen. Wij hebben heden maatregelen getroffen waardoor onze abonné's op een tijdige ontvangst kunnen rekenen. DE DIRECTIE. TWEEDE KAMER De Indische begrooting. Het is aan de Kamer duidelijk te bemerken, dat zij de zaken niet met het gewone brio be handelt, nu zij weet tegenover een kabinet te staan, dat over eenige maanden zal zijn af getreden en welks ministers dus ook niet in staat zijn toezeggingen te doen of ook maar in de geringste mate zich te binden voor de toekomst Ook de behandeling der Indische begrooting voor ongeveer een dozijn aanwe zige leden getuigde van een stemming in de Kamer, welke van ontstemming niet zoo heel ver verwijderd lijkt. Dit wil niet zeggen, dat er geen belangrijke redevoeringen zijn gehou den. Met name de katholieke afgevaardigde de heer F eb er, heeft belangrijke pe*spec- tieven voor de toekomst geopend Het debat werd begonnen door den heer Cramer (S.D.A.P.), wiens luchthartige be schouwingen er zoo mogelijk nog toe bijdroe gen zijn in de laatste dagen sterk geschokt prestige verder te doen dalen Den aard rijner redevoering kan men afmeten aan den inhoud van de motie, welke hij voorstelde, en die wilde: ophefifng van het Digoel-kamp, invrij heidstelling van alle geïnterneerden en af schaffing van de exorbitante rechten. Het was zóó klaarblijkelijk te doen om den communis ten de loef af te steken, dat W ij n k o o p van de gelegenheid gebruik maakte om te roepen: „dat hebben wij het vorig jaar al voorgesteld! Van een geheel ander gehalte was de rede voering van den heer Van Boetzelaar (C.H.), die uitvoerig inging zoowel of> den fi- rancieelen als op den economischen toestand en op allerlei detailpunten, die bij de Indische begrooting De crisis treft de Europeesche bevolking scherper dan de Inlandsche, omdat deze laat ste op haar primitieve huishouding kan terug vallen. Voor die Inlandsche groepen, welke het meest bij de uitheemsche industrie zijn betrokken, is dit 't moeilijkste. Daarom moe ten deze geholpen worden, maar meer nog die employé's van meerdere concerns, welke in de goede tijden groot winsten hebben uitgekeerd, maar thans hare employé's op de meest schan delijke en ten hemel-schreiende wijze de laan uitsturen. Wat de economische toekomst be treft, moet gestreefd worden naar een hooger welvaartspeil der Indische bevolking zelve door bevordering eener modern geoutilleerde klein-industrie, te beginnen met de textiel- weverij. Dit is ook noodig om Indië zijn plaats te kunnen doen handhaven in het snel zich industrialiseerende Verre Oosten. Aan het einde der vergadering vroeg de heer De Visser (C.P.) nog verlof om de regeering te mogen interpelleeren over het niet verstrekken van de noodige stukken aan de candidaten der communistische partij, die zich thans in het Digoel-kamp bevinden. Mor gen bij den aanvang der zitting zal hierover worden beslist. EERSTE KAMER De Begrooting. In het vervolg op zijn rede, zeide de heer De Savornnin L o h in a n (Cc.H.), dat ook hij het volgende kabinet het liafst ziet als een rechts parlementair kabinet. Op de basis van gezagshandhaving kan samenwer- king gezocht worden. Er wordt ook gespro- dë ord'e**plegen te komen- Te- j ken over een parlementair kabinet op recht zei deze spreker dat voor de bescher- I broederen grondslag en de Vrijz. democra- ming der Indische maatschappij de exorbi- i t-en schijnen daarbij favoriet te zijn. Hoe tante rechten nog niet konden worden gemist, j moet dat met het ontwapeningsstandpunt doch in hunne toepassing wel met meer waar- dier partij Misschien zal de heer Van Emb- borg kunnen worden omringd. Wat hij over <*en nog eens loeren vóór een defensiebe- het onderwijs zeide, duidt erop, dat bij de i grooting te stemmc!*J behandeling van deze afdeeling een storm Daarbij zou het echter mogelijk zijn, dat zal opsteken. j andere partijen, die de begrooting steeds Teleurstellend was daarentegen de rede van j aanva-arden, er tegen stemmen. A bon en den heer Eerdmans (V.B.), die aanvanke- i tendeur demi mot suffit. De vorming van lijk met allerlei cliché's werkte, als b.v. dat ever het groote nut voor Indië dat in ons be heer is gelegen. Dit is natuurlijk nooit te be wijzen, omdat niemand kan zeggen welke ont wikkeling het Inlandsch bestuur zou hebben genomen, indien het vier of vijf eeuwen, gedu rende welke wij de macht in Indië bezitten, ter zijne beschikking had gehad. Wel kan men zeggen dat, wanneer wij thans zonder meer Indië zouden verlaten, dit zeker niet in het belang zou zijn van de Inlandsche bevolking zelve; omdat dan een chaotische toestand zou ontstaan, en een andere mogendheid spoedig de heerschappij van ons zou overnemen. Het ergste in de rede van den heer Eerdmans was echter, dat hij de geestelijke en zedelijke basis van onze heerschappij in Indië trachtte weg te graven door uitvoerig de stelling te ontwikke len, dat de heidensche culturen van Indië niet inderwaardig mochten heeten, ook niet ©en parlementair kabinet zal dus niet makkelijk zijn. Als bet moet, zal er een extra-parlementair moeten komen. Hoofd zaak is, dat er een krachtige regeering komt. Op den voorgrond zullen staan de kwestie der financiën en die van bet ge zag. Wat zou de S.D.A.P. wel aan het laml hebben gekost als al haar moties, initia tief-voorstellen enz. waren uitgevoerd? VVij stonden voor een volslagen chaos, waarvan de arbeiders in de eerste plaats slachtof fer zouden zijn geworden. Ten slotte komt spr. op de gezagskwes tie. Spr. hoopt, dat schoonschip gemaakt zal worden met alle onbetrouwbare elemen ten op de vloot. Het is een grof schandaal, dat anti-militairisten van den Staat een salaris wenschen te ontvangen om hun „moordbedrijf" uit te oefenen. Het zou eerlijk zijn als de S.D.A.P. zeide: Een soci- delijk opzicht, tegenover de Europeesche cul- i aal-democraat behoort niet op de vloot. tuur. De Leidsche professor werd hierover duchtig onderhanden genomen door den heer F eb er (R.K.), die er zijn teleurstelling en verbazing over uitsprak, dat een man van de Leidsche hoogeschool, welke toch een naam als Europeesch cultuurcentrum heeft op te houden, op zoo ontstellende wijze blijk gaf de essentialia dezer cultuur, de geestelijke erfe nis van Hellas en Rome, doch bovenal die van het Christendom niet te begrijpen, en daar door te geraken tót een zóó defaitistische rede, tot een zóódanigen twijfel aan ons ver mogen om ook de Indische volken op den grondslag dezer cultuur hooger op te heffen, als waarvan hij hier blijk had gegeven. Het gaat er in het geheel niet om den eigen aard De heer Hermans (S.D.j. klaagt over heb langzamerhand teloor gaan van do gemeentelijke autonomie. Ten aanzien van de muiterij zegt spr. dat hij niet veel gemerkt heeft van rouw over dezen opstand. Wel heeft hij rouw in het hart over het bloedig optreden der re geering. Hij is gelukkig te behooren tot hen, die strijden tegen het militairisme dat zul ke barbaarsohheden noodzakelijk schijnt te maken. De heer F o c k (Lib), betreurt dat dit avontuur menschenlevens gekost heeft. Do muiters zijn daarvan de schuld. Zij hadden zich onvoorwaardelijk moeten overgeven. Voor de ontbinding der Tweede Kamer zoo ongunstige omstandigheden moeten re- geeren. De oorzaken dier omstandigheden wegnemen lag buiten haar bereik. Zij heeft tot heden echter met succes het schip van staat weten to besturen. Ons staatscre- diet is ongerept gebleven. Het Kabinet heeft dan ook recht op dankbaarheid eu waardeering. De heer Oudegeest (S.D.) zegt, dat de sociaal-democraten verstandig zullen doen de reddering over te laten aan degenen, die de ontreddering hebben gebracht. Al leen zou een soc.-democraat in buitenge wonen dienst als prof Goudriaan daartoe misschien bereid zijn. Spr. bepleit heffing van 1 pet. op de ver mogens, en van de groote inkomens. Spr. wijst ook op de toenemende grondvoorraad bij particulieren. De vergadering wordt hierna verdaagd. der Indische cultuur weg te nemen, doch juist acht spr. geen enkele aanleiding aanwezig. haar verder te ontwikkelen op den bodem van het Christendom, in welks woning vele ka mers zijn. Deze afstraffing van den Leidschen profes sor, welke met groote overtuiging en welspre kendheid werd uitgesproken, liet niet na op de aanwezige leden indruk te maken. Trou wens de katholieke afgevaardigde was in zijn geheele rede goed op dreef. Hij beklemtoonde den uiterst moeilijken financieelen en econo mischen toestand, erkende de noodzakelijkheid van bezuinigingen, doch drong er met kracht op aan de kindertoeslagen beter te regelen. Dat deze bezuinigingen, die soms uiterst pijn- ijk zijn, spanningen veroorzaken, is niet te ver mijden, De schuld daaraan ligt niet aan hen die thans aan het bewind zijn, doch bij hen die in vorige jaren, bij opgaande conjunctuur, het bestuursapparaat maar steeds hebben uitge breid, alsof er nooit een neergaande conjunc tuur kon komen. In verband hiermede waar schuwde de heer Feber voor de in de toekomst te voeren politiek. Wanneer zich weer een golvende conjunctuur gaat voordoen, moet niet worden overgegaan tot een nieuwe uit breiding van het bestuursapparaat, doch die nen de golftoppen te worden aangewdend om uit de gewone middelen onmiddellijk produc tieve werken te bekostigen. Alleen op deze wijze is verrijking van Indië te verkrijgen, zon der dat een toenemende schuldenlast daarte genover staat. De heer Van Lanschot (R.K.) meent, dat wij inflatie hebben te vermijden tegen eiken prijs. Vóór alles dus een sluitend I budget. De financiën van ons land zien er zeer somber uit, hetgeen spr. met cijfers illustreert. De grootste zorg vormen de j crisistekorten. Over 1932 zal het crisiste kort ruim 56 millioen bedragen. Over dit jaar is het nog niet eens geraamd. Het vol gend jaar op 1 Jan. 1934, zal het leenings- fonds niet eens in staat zijn, de gewone kosten voor rente en aflossing te voldoen. Nu wil de S.D.A.P. alle crisislasten doen dragen door de schatkist, niet door de con- sumenten, maar dan moet zij ook van haar standpunt uit rekenen op een crisistekort van 156 millioen. Wat de politieke situatie betreft is spr. het niet eens met den heer Fock. Er bleef de regeering niets anders over te handelen zooals zij deed. Van twee kwaden moet men het minste weten te kiezen. Bij de a.s. verkiezingen gaat het nu hoofdzakelijk om "behoud van het gezag, dat ontstellend geleden heeft door het ge beurde op de „Zeven Provinciën". Er is nu een roep om een parlementair kabinet. Van meer belang aoht spr. een krachtig Kabinet. De heer A n e m a (A.R.) betoogt, dat cri- tiek op deze regeering wel ongemeen ge- j makkelijk is. Nog geen regeering heeft in HET MYSTERIE ROND THERESE NEUMANN Zes jaar zonder eten of drinken DE KERK WENSCHT EEN ONDERZOEK. Heel de wereld heeft met belangstel ling vernomen dat Therèse Neumann van Konnersreuth, die de 6tigmatie. de afbeeld sels van Christus' wondeteekenen in haar lichaam draagt, besloten beeft om zich te laten onderzoeken in een kliniek, vooral omtrent haar volledige onthouding van spijs en drank gedurende de zes laatste jaren. Wegens de buitengewone belang stelling, die de gebeurtenissen van Kon nersreuth hebben gewekt, en de niteenloo- pende meeningen, die daaromtrent heer- schen, hebben de Beiersche Bisschoppen aan Therèse Neumann verzocht zich te wil len onderwerpen aan een geneeskundige observatie die klaarheid zal brengen in deze vee omstreden kwestie. Na eerst te hebben geweigerd, heeft Therèse thans haar toestemming gegeven. Haar vader stelt zijn verlof evenwel afhankelijk van twee voorwaarden: ten eeiste het onder zoek moet uitsluitend beperkt blijven tot observaties, en ten tweede mogen er geen pogingen worden aangewend om haar te „genezen". De Katholieke bladen zijn algemeen van oordee., dat Therèse Neumann goed doet, wanneer zij zich wil onderwerpen aan een onderzoek, zooals de Beiersche Bisschoppen dat hebben aanbevolen. Dr. Aloys Mager, uit het Benedictijnen klooster te Beuron, een bekend autoriteit op gebied van mystieke theologie, gaat verder; hij zegt, dat Therèse Neumann on getwijfeld zedelijk verplicht is zich te on derwerpen, nu het Episcopaat te kennen heeft gegeven, dat een onderzoek ge- wenscht is. Dr. Mager ervan overtuigd, dat er niet va t te twijfelen aan den aard j der feiten, die herhaaldelijk in Konners- I reuth zijn waargenomen, en evenmin aan de goede trouw en de devotie van Therèse Neumann. „Maar'* zegt Dr. Mager „noch de natuurlijke, noch de bovennatuurlijke oorsprong der verschijnselen van Konners reuth zijn tot heden voldoende onderzocht. En daarom hebben de Beiersche Bisschop pen een nieuw onderzoek voorgesteld, waar bij in de eerste plaats zal worden uitge maakt of Therèse Neumann inderdaad geen spijs of drank gebruikt. Het Beiersche Episcopaat hande t in dit verband geheel in overeenstemming met het verlangen der kerkelijke autoriteiten te Rome". Aan Z.Em. Kardinaal Faulhaber en Z. Excellentie Mgr. Buchberger, de Bissohop van 'Rtegensburg is vanuit Rome een verzoek gericht, om de noodige stappen te doen, om tot klaarheid te komen omtrent de feiten van Konners reuth. Nu het geval Konnersreuth de belangstel ling heeft getrokken van de geheele wereld, kan Rome niet langer lijdelijk toezien. Een onderzoek door deskundigen is thans meer dan ooit een gebiedende noodzaak gewor den. De Bisschoppen wenschen, dat het onder zoek zich zal beperken tot de vraag of The rèse inderdaad niet meer eet of drinkt se dert 1927. Het is bekend, dat zij in 1926 iederen dag nog een weinig water -dronk, maar sinds 1927 neemt zij geen spijs of drank meer tot zich. Therèse ontvangt dage'.ijksch de H. Com munie. Zes jaar geleden werd zij gedurende 14 dagen onafgebroken gecontroleerd door vier zusters, maar het rapport dezer bewaak sters werd niet algemeen als betrouwbaar beschouwd. Therèse is thans 34 jaar: zij werd geboren op Goeden Vrijdag van het jaar 1898. Tot haar twintigste jaax leefde VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. De verkiezingscampagne in Duitschland. (2de Blad). Een Japansch ultimatum inzake Jehol. (2de Blad). Roosevelt krijgt dictatoriale volmachten voor het vaststellen der begrooting. (2de Blad). BINNENLAND. Behandeling van de moordzaak Eschau- zier voor het Haagsche Gerechtshof. (Recht zaken 2de en 1ste Blad). De beklaagde van doodslag op den agent Baas te 's-Gravenhage vrijgesproken we gens gebrek aan bewijs. (Rechtzaken 1ste Blad). De verlaging van de spoorwegtarieven. (l6te Blad) Mislukte overval van twee jongemannen op een groentenhandolaar te Tilburg. (Laat ste Ber.) Dorschmachinefabriek te Vrouwenbuurt- stermolen afgebrand. (Gem. Ber. 3de BI.). Een circulaire van burgemeesters uit de bloembollenstreek aan de banken, waarin de belangen van de bloombollenbcdrijven worden bepleit. (2de Blad). SPORT EN WEDSTRIJDEN. De Zesdaaagsche te Stuttgart strijd om de leiding. (3do en 1ste Blad). Het Ned. Bcndselftal slaat do Engelsche Prof.-ciub Swinden met 8—5. (3de Blad). Nieuw wereldrecord van majoor Camp bell. (3de blad). zij het heel eenvoudige leven van een dorps meisje: toen kwam er plotseling een ver andering. Een hevige brand brak uit in een woning in de nabijheid van het ouderlijk huis. Therèse nam ijverig deel aan het blu$- schingswerk, toen zij plotseling een he vige pijn gevoelde in den rug. Zij viel in zwijm; en, toen zij weer bijkwam, was zij gehee. blind. Maar in 1923 kwam er een plotselinge wijziging in dien toestand. Zij hoorde een stem, die vrcog: „Therèse, wilt gij wederom gezond worden?" Therèse ant woordde: ,,Ik onderwerp mij geheel aan Goda Heiligen Wil. Wat Hij wil is het beste voor mij''. Zij vernam toen, dat zij heel veel zou moeten rijden. Weer eenigen tijd later hoorde zij de stem zeggen: „Therèse gij kunt wederom gaan, sta op van Uw bed".. Dit gebei e op den dag, dat de H. The- resia van Lisioux zalig word verklaard. Twee jaar later, op den dag, dat de H. The- resia werd gecanoniseerd, kreeg Therèse het licht harer oogen terug. In de lente van 1923 kwam er een derde verandering. Therèse had nu visioenen en kreeg de stigmata. Mgr. Schrembs stelde in zijn brochure vast, dat de wonden iedere week bloeden en dat Theresia lijdensvisi- oencn had, die anderhalf uur duurden. (Geen der feiten hier genoemd heeft de Kerk als zoodanig vastgesteld of er een bo vennatuurlijk karakter in erkend. Wij mer ken dit ten overvloede misschien op, om verkeerde conclusies te voorkomen). Afgezien van haar lijden en ondanks het feit dat zij niet eet of drinkt is zij geheel normaal. Een van de meest vreemdsoortige en on verklaarbare verschijnselen is wel, dat zij gedurende hare lijdens visioenen Ara- meensch spreekt, ofschoon zij deze taal nooit heeft geleerd. Dr. Wudst, een Duitsch specialist in Se mitische talen, heeft vele Vrijdagen achter een bij haar geweest en de woorden geno teerd die zij uitsprak. Eens zeide zij een zin, die Dr. Wudst niet begreep. „Therèse" zoo zeide hij, „deze woorden bestaan niet'". „Zij zeggen het toch", antwoordde Therèse. Dr. Wudst ging thuis in zijn boeken zoeken, of do woorden, die hij zoooven vernomen had, toch misschien bekend zouden zijn. In een zijner oudste dictionairs vond hij inderdaad den zin, die Therèse zooeven had uitgespro ken. Met belangste'ling zullen talloozen het verdere verloop van het „mysterie" van Konnersreuth afwachten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1933 | | pagina 1