I
£óe0L
MAANDAG 20 FEBRUARI 1933
No. 7437
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
IPRESBUR©
24ste Jaargang
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het üeillustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103C03, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50,
Dit nummer bestaat uit DRIE
bladen.
Wat was het ergste?
Over de wijze waarop de muiterij
van „De Zeven Provinciën" is onder
drukt wordt ook onder ons verschillend
gesproken. Met de erkenning, dat de
bemanning van het schip herhaalde som
maties heeft gekregen, stelt men toch ook
de vraag, waarom er ook nog niet eerst
een waarschuwingsbom is geworpen. Dit
is een vraag, die ons inziens heel rede
lijk en gemotiveerd is en welke ook
waarschijnlijk nog wel in de Kamer zal
worden gesteld, zoodat wij er een ant
woord op mogen verwachten.
Maa.r eens zijn wij het toch allen over
het feit, dat de regeering krachtig
móest optreden, en dat de muiters, die
een zestal sommaties of waarschuwingen
hebben genegeerd, zelf het gebruik van
geweld hadden kunnen voorkomen, als
ze maar hadden gewild.
Dat de communisten dit niet erken
nen, is vanzelf sprekend.
Maar niet als vanzelfsprekend mag
het worden beschouwd, dat ook de
S. D. A. t\ in deze zich vierkant stelt
tegenover liet gezag. Niet tenzij
de S. D. A. P. heelemaal de democratie
over boord heeft geworpen en slechts
slippendraagster is van het communisme,
de partij van de dictatuur, de z.g. dic
tatuur van het proletariaat 1
De houding, die de S. D. A. P. ïn deze
aanneemt, maakt 't duidelijk, dat zij
hetgeen met „De Zeven Provinciën" is
gebeurd, niet principieel beoordeelt,
maar.... er politieke munt uit wil slaan,
een zeker revolutionair gestemd deel van
haar volgelingen er mee in het gevlij
wil komen. Zoo i s het, helaas
Weet gij wat eigenlijk in de heele
droeve geschiedenis met „De Zeven Pro
vinciën" het ergste is 1 Wij zullen
dit beantwoorden met aan te halen de
meening van een s o c.-d emocraat
en niet de eerste de beste! met
wien wij het volkomen eens zijn. In
de „Groene Amsterdammer" schrijft
prof. J. Goudriaan, lid van de S.D.A.P.,
o.m.:
„Het ergste is het feit. dat
noch hij (Duys), noch de voorzitter
der Tweede Kamerfractie duidelijk
en hard heeft uitgesproken, dat de
S.D.A.P. de muiterij onvoorwaarde
lijk afkeurt.
Het ergste is, dat men heeft
nagelaten namens de S. D. A. P. een
beroep te doen op de opstandelin
gen om hun verzet tegen het wet
tig gezag onmiddellijk te staken.
Want de taak van een groote de
mocratische partij, die zich haar
verantwoordelijkheid tegenover het
geheele volk bewust is, bestaat niet
in het zich encannaillec'en met de
reactionaire, anarchistische instinc
ten, die in elke volksmassa sluime
ren en in tijd van nood maar al te
gemakkelijk tot uitbarsting komen.
„De taak van een verantwoorde
lijke democratische partij is een taak
van opvoeding. Zij moet elk harer
leden, zij moet elk staatsburger
het bewustzijn inprenten van zijn
rechten èn van zijn plichten. Met
name den onafwijsbaren plicht van
vrijwillige onderschikking onder bet
gezag, dat hij, als staatsburger, zelf
ïnede heeft tot stand gebracht. Het
gezag, waarop hij, dank zij de de
mocratie, ten allen tijde èn door
middel van zijn organisatie èn door
middel van zijn gekozen vertegen
woordiger, zijn critiek kan doen
gelden.
„Een democratische partij behoort
haar volgelingen duidelök te ma
ken, dat de ergste misdaad, waar
aan zij zich kunnen schuld'"? maken,
bestaat in de onwettige of onloyale
aantasting van het op wettige en
loyale wijze tot stand gekomen ge
zag. De onwettige aantasting van
het wettig gezag is een misdaad
tegen de democratie zelf.
..En wanneer, ondanks haar be
leid, deze onwettige aantasting toch
plaats vindt, dan behoort een de-
mocratische partij om 'f ever of
zij zelf aan 't bew'ip is of ïn oppo
sitie is zich loyaal om de regee
ring te scharen en deze to steunen 1
in het hoog hoeden van het wettig
gezag, waarop èn regeeringspartij
èn oppositie gemeenschaappelijk be
rusten. Zij kan de regeering ter ver
antwoording roepen later. Zoo
lang het democratisch gezag be
dreigd wordt, is er maar één leue:
Hoog het gezag. Weg met de anar
chie". 1
We hebben in dit citaat onderstreept
het begin van de alinea's, waarin prof.
Goudriaan zegt, wat in deze hij het
ergste vindt.
Men ont-houde dat, als de S. D. A. P.
met demagogische phrasen tracht op te
zetten en op te hiteen tegen de regee
ring. Men onthoude ook, wat de socia
listische professor verder schrijft in het
zelfde artikel:
Een democratische partij, dia de
verdediging van het gezag in tijd
van nood aan anderen overlaat,
pleegt verraad aan haar eigen be
ginsel; zij speelt in de kaart der
reactie.
Democratische leiders, die er in
gnuiven wanneer aan dat gezag een
slag wordt toegebracht, moeien het
a. b. c. van de democratie nog lee-
ren.
Het is dit soort kinderkamerde
mocraten, dat de democratie in de
afgeloopen dagen verduiveld veel
kwaad heeft gedaan.
Men kan de vraag stellen en men
zal haar na het gebeurde opnieuw
moeten stellen: Is de S. D. A. P.
wel een democratische partij?
Tenslotte zegt prof. Goudriaan het
volgende:
De gelegenheid voor een massa-
psvchose is nog nooit zoo gunstig
geweest als thans en nog nooit is
de massale infectie zoo bewust stel
selmatig toegepast als thans.
Wie in dit milieu met bet vuur
der revolutie speelt, is een misdadi
ger, een misdadige kwajongen of
een idioot.
De S. D. A. P. kan het met de beoor
deeling van haar partijgenoot doen. Een
beoordeeling, die wij hier citeeren we
herhalen het omdat wij er ons
on al bij saicnen aansluiten.
DE INVLOED DER R.K.
STAATSPARTIJ.
Wat de resultaten onzer partij be
treft, het is nooit prettig, althans zoo
voelt het de spreker van het ocgenbhk j
den roem te verkondigen van een
groep of beweging, waartoe men zelf I
behoort. Daarom slechts dit sobere j
woord: wie onbevooroordeeld de staat-
kundige geschiedenis van heo Neder-
landsche volk in de laatste 3o jaren over
ziet en daarbij in redelijke beoordeeling
cnze wel krachtige, maar toch minder
heidspositie niet vergeet, zal moeten
erkennen, dat, dank zij mede den invloed
onzer Partij, tal van eiscken eener prin-
cipieele gezins- en welvaartspolitiek kon
den verwezenlijkt worden. Ook hier kan
een vergelijking met andere landen leer
zaam zijn.
Uit de radio-rede, gisteren
door mr. D. Beaufort O. F. M.
gehouden.
POLITIEKE AGENDA.
De volgende data verdienen de aandacht
onzer katholieke kiezers:
1. Zaterdag 25 Februari: Vergadering
van den Partijraad der R.K. Staatspartij
te Amsterdam.
2. Zondag 5 Maart: Stemming in de
katholieke "kiesvereenigingen voor de can-
didatenlijst.
3. Woensdag 15 Maart: Officieele can
didaatstelling voor de Tweede Kamer.
4. Woensdag 26 April: Verkiezing voor
leden van de Tweede Kamer in de 18 rijks-
kieskringen.
5. Zaterdag 6 Mei: Sluiting van de zit
ting der Staten-Generaal.
6. Dinsdag 9 Mei: Opening van de nieu
we zitting der Staten-Generaal.
Bovendien maken wij er opme kzaara ou.
dat vanaf 23 Februari de kiezerlijs-t ter in
zage ligt ten stadhuize. Het is van belang
zich te overtuigen of men op deze lijst voor
komt. 1
UIT DE R.K. STAATSPARTIJ
„POLITIEKE ADVIES EN".
Er is vergaderd in de verschiTende kies
kringen en gecombineerde kieskringen
over de vraag: moet er aan de kiezers een
advies worden gegeven over de keuze van
definitieve Kamer-candidaten; en, zoo ja,
hoe moet dat advies dan luiden.
Hier volgen resultaten van de gehouden
besprekingen.
Dordrccht-Leiden-Friesland-
Groningen.
Een vergadering gisteren te Amsterdam
gehouden, nam het besluit, om voor den
omschreven zetel te adviseeren den heer
A. G. Loerakker en voor de vrije zetels
minister Verschuur en het zittend kamer
lid Kampschoer.
Haarlem—Den Helder.
Advies voor den omschreven zetel: Mr.
Hellenberg-Hubar; vrije zetels: Ch. v. d.
Bilt (Haarlem) en J. Groen Azn, (Zd.
Scharwoude).
Amsterdams'-Gravenhage
—Rotterdam.
Zaterdagmiddag heeft in Den Haag de
aangekondigde vergadering plaats gehad
van de afgevaardigden der drie rijkskies
kringen Amterdam, 's-Gravenhage en Rot
terdam tot vaststelling van de eerste vier
plaatsen op de gecombineerde groslijst
voor de drie genoemde steden.
De uitslag der besprekingen was als
volgt:
No. 1 als candidadl voor den eersten
omschreven zetel en als lijstaanvoerder mr.
C. M. J. F. Goseling, Amsterdam. No. 2
werd de tweede omschreven zetel met als
candidaat ir. L. J. M. Feber, Den Haag.
Van de 34 ingekomen candidaten voor
de vrije zetels werden resp. no. 3 en no. 4
de heer W. Steinmetz, Amsterdam en
mej. J. M. J. A. Meyer, Rotterdam.
Utrecht
Te Utrecht vergaderde de Bond van R.
K. Kiezers in den Rijkskieskring Utrecht,
Na een tweetal vrije stemmingen werd
gekozen tot geadviseerd candidaat voor
den vrijen zetel de heer G. W. J. v. Koe
verden uit Buren.
Voor den kwaliteitszetel voor onderwijs
zaken werd bij enkele candidaatstelling als
geadviseerde candidaat aangewezen de
heer J. G. Suring.
Overijsel—Drente.
Voor deze beide kringen werden gead
viseerd: voor den omschreven zetel: prof.
mr. Aalberse en voor den vrijen zetel de
heer A. H. J. Engels.
Den Bosch—Zeeland.
In de kringen Den BosohZeeland wer
den voor de vrije zetels geadviseerd: 1. mr.
F. Teulings (Den Bosch), K. L. van de Putt
(Eindhoven) en Max van Poll (Helmond).
Tilburg.
Te Breda had de vergadering plaats van
den Rijkskieskring Tilburg.
Voor de omschreven zetels werden aan
gewezen do heeren C. J. Kuiper, Utrecht
en Dt. L. Kortenhorst, Den Haag.
Na een ruime bespreking werd besloten
voor de twee niet-omschreven zetels geen
politiek advies te geven. (64 stem
men tegen 39).
Als volgorde voor de omschreven zetels
werd bepaald: 1. C. J. Kuiper (arbeid), 2.
dr. J. Kortenhorst (werkgever), waardoor
tevens de heer Kuiper als „lijstaanvoerder"
aangewezen is.
Maastricht,
In Roermond vergaderde de R.K. Kie-
zersbond voor Limburg.
Het resultaat van de besprekingen was
hier, dat voor den omschreven zetel econo
mische en sociale zaken, algemeen maat
schappelijke positie der werknemers, werd
aangewezen de heer H. Hermans, die te
vens lijstaanvoerder zal zijn.
Voor de tweede plaats, den omschreven
zetel voor land- en tuinbouw, werd beslo
ten geen advies te geven. Vor de derde
plaats, den eersten vrijen zetel, werd aan
gewezen Jhr. mr. Ch. Buys de Beeren-
brouck; terwijl voor de vierde en vijfde
plaats geen politiek advies werd
gegeven.
BINNENLAND
VOORNAAMSTE NIEUWS.
GEEN GUNSTIG VOORUITZICHT.
In een politieke rede, te 's-Gravenhage
gehouden, wees dr. H. Colijn er op, hce
minister De Geer in het afgeloopen jaar
stond voor een tekort van f 150 millioen.
De helft ongeveer is gevonden door bezui
nigingen en de tweede helft door ver
hooging der middelen. Wat de belastingen
betreft was de boog hiermee al strak ge
spannen. Maar zelfs al zouden alle maat
regelen de uitwerking hebben, welke mi
nister De Geer er zich van voorstelt, dan
nog zou de komende begrooting een tekort
van ten minste 120 mill, gulden aanwijzen!
Geen gunstig vooruitzicht^ helaas!
REGEERING EN TWEEDE KAMER.
De regeering stelt prijs op behandeling van
verscheidene wetsontwerpen, w. o. tot
heffing van een weeldeverteringsbe asting.
De voorzitter van den ministerraad heeft
den voorzitter der Kamer medegedeeld,
dat de regeering prijs stelt op de behan
deling van de volgende wetsontwerpen:
le. betreffende verhooging der heffingen
wegens de afgifte en de verlenging van de
buitenlandsche paspoorten;
2e. tot goedkeuring van het op 31 October
1931 te Kopenhagen tusschen Nederland
en Denemarken ges.oten handels- en
scheepvaartverdrag
3e. tot goedkeuring van de overeenkomst
nopens het gebruik van bereid opium;
4e tot goedkeuring van het verdrag tot
regeling van de walvischjacht
5e. tot goedkeuring van het verdrag tot
ontwikkeling van de middelen tot het voor
komen van den oorlog;
6e. tot goedkeuring van het verdrag no
pens het heffen van belasting op vreemde
motorrijtuigen
7e. tot goedkeuring van het verdrag tot
het brengen van eenheid in de verkeers-
teekens
8e. tot wijziging van de grens tusschen
de gemeenten Stad en Ambt Hardenberg;
9e. tot wijziging en verhooging van het
Vile hoofdstuk B der Rijksbegrooting vooi;
1933;
10e. tot het aangaan van één of meer
geldleeningen ten laste van het Rijk;
He. tot heffing eener weeldeverterings-
belasting;
12e. tot wijziging en aanvulling van en
kele artikelen der Pensioenwet;
13e. tot onteigening ben behoeve van een
spoorwegverbinding van de Oranje-Nassau-
mijnen met het spoorwegemplacement van
de Staatsmijnen te Nuth;
14e. tot toepassing van art. 83 der Comp
tabiliteitswet van het Rijk tot de stichting
„Academische Klinieken" te Utrecht en de
bijdrage in de exploitatiekosten van deze
stichting over 1931;
15e. tot verzekering van mijnarbeiders
tegen geldelijke gevolgen van invaliditeit
en ouderdom
16e. tot vaststelling van de Surinaamsche
begrooting voor 1933;
17e. tot vaststelling van de Curaijaosche
begrooting voor 1933;
18e. de Indische begrooting 1933;
19e. tót bekrachtiging van een door den
Gouverneur-Generaal vastgestelde ordon
nantie;
20e. tot voorziening in de behoefte aan
geldmiddelen in verband met de aflossing
van de Nederlandsch-Indische pond-ster.
iing-leemngen 1921 C en 1923 B;
21e. betreffende proefnemingen met een
mechanisch bedrijf voor rijst en andere ge
wassen in Suriname;
22e. tot kwijtschelding aan de te Bata
via gevestigde handelsvennootschap „Firma
Volker, Aannemers", van een bedrag van
400.000 wegens huur van aan het Land
toebehoorend tinbaggermateriaal.
Verder zouden in het algemeen de wets
ontwerpen omtrent welke een b anco ver
slag is uitgebracht, kunnen worden afge
daan.
Een nadere opgave zal nog volgen, o.a.
van eemge crisis-ontwerpen, die nog moeten
worden ingediend.
Ten slotte zou ook het ontwerp tot wij
ziging van de Crisispachtwet in aanmer
king kunnen komen voor behandeling.
VERKIEZINGEN IN ZICHT!
Weer een nieuwe partij.
Tn een druk bezochte vergadering, welke
heden in Hctel Terminus te Utrecht werd
gehouden, ondpr voorzitterschap van dr.
R. de Waard uit Groningen is opgericht
de Algemeen Demccrr tische Unie. De-e
partij heeft een urgentie-program voor de
a.s. verkiezingen vastgesteld en zal met
eigen candidaten uitkomen.
BUITENLAND.
Het conflict Columbia—Peru heden voor
den Volkenbondsraad. (2de blad).
Duitschland onder Nazi-bewind. Verbod
van verschillende bladen. (2de blad).
De strijd om Jehol. (2de blad).
BINNENLAND.
Mr. Henri Viotta is gisteren te Mon-
treux overleden. (Letteren en Kunst, 1st©
blad).
De regeering heeft aan den voorzitter
van de Tweede Kamer bericht, dat zij prijs
stelt op de behandeling van verscheidene
wetsontwerpen, w.o. dat tot heffing van
een weeldeverteringsbelasting. (1st© blad).
De nieuwe Duitsche invoerrechten op
land- en tuinbouwproducten, op visch en
honing. (1ste blad).
De candidaatstelling van de R -K. Staats
partij. Vergadering Kamercentrale Lei
den. „Politieke adviezen". (1ste on 3de
blad).
Overval op sigarenwinkelierster t Amster
dam. (Gem. Ber., 2de blad).
Smokkelarij van pootaardappelen. (Gem.
Ber., 2de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De winter weer als spelbreker bij de
voetbalcompetitie. (3de blad).
De Zesdaagsche te Stuttgart. Pijnen
burg— Richli aan den kop. (3de en lsto
blad).
Het Oostelijk voetbal-elftal verslaat de
Bristol Rovers. (3de blad).
Nieuw Europeesch Zwemrecord van
Corrie Laddé. (3de blad).
Een beslissingspartij tusschen Soussa en
Moons om den titel van Europeesch bil
jartkampioen. (3de blad).
-nuteiUjk':
GA NAAR
Donkersteeg, Leiden. Telef. 1322
STEUNSCHOENEN
EN HET LEED IS GELEDEN!
HET DR. SCHAEPMANFONDS.
Een eigen huis voor de R. K. Staatspartij!
In „De R.K. Staatspartij" wordt mede
gedeeld, dat de stichting ,.Dr. Schaepman-
fonds" thans in staat is, om het Partij-
secretariaat een huis ter beschikking te
stellen, waarin het Partij-bestuur liet
steeds groeiende werk beter zal kunnen
volbrengen, dan thans het geval kon zijn.
Aangekocht is een groot pand. Mauritskade
•25 Den Haag, dat voor een deel door het
Partij-secretariaat na de verkiezingen
zal worden betrokken.
HOOGERE PRIJS VOOR DE TARWE.
Gevolg van wijziging van het
rraalpercentage.
Door de verhooging van het maalper-
centage van inlmdsche tarwe in het voor
broodbereiding bestemde meel van 25 pet.
tot 35 pet. is het mogelijk geworden den
aan de tarwebouwers toegezegden richt
prijs van 12.per 100 kg. ook inderdaad
te bereiken. Dientengevolge heeft reeds
de Centrale Tarwe-Organis-tio besloten
den aan de gewesten toegelaten richtprijs
van 9 75 te verhoogen tot 11.75. In ver
band hiermede zullen do gewesten Noord-
Holland en Zuid-Holland een nabetaling
doen van in Noord-Holland 2.— en in
Zuid-Holland f 1.90 op de reeds afgele
verde tarwe. Wanneer deze nabetaling zal
geschieden, zal nader worden vastgesteld.
Ook de wijze waarop voor-de nog te le
veren tarwe de hoogcre prijs betaald zal
worden, zal nader aan de telers worden
j bericht.
