DE BEGROOTINGSDEBATTEN IN DEN LEIDSCHEN RAAD WOENSDAG 15 FEBRUARI 1933 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD PAG. 6 Be Algemeene Beichouwingen voortgezet. DE POLITIEK DER S. D. A. P. GEDISKWALIFICEERD. De tweede dag van de stedelijke Zes- daagsche in de politieke -arena van het Nut werd ingezet door den heer Beeken kamp, die den heer v. Eek aanvalt we gens diens opmerking omtrent het gebeur de in Indië, welke opmerking z.i. niet in den Raad thuis hoort. Van zijn kant spreekt hij zijn voldoenig uit over het feit, dat de Nederlandsche regeering haar gezag in Indië heeft weten te handha ven. Ingaande op verschillende uitlatingen van den heer v. Eek, constateert spr. eeni- ge tegenspraak in diens betoog, wat overi gens in soc. kringen niet vreemd is. Z.i. is er geen sprake van aantasting^ der ge meentelijke autonomie; autonomie bestaat slechts zoover dat doelmatig geacht kan worden in grooter verband. De soc-demo- craten schermen trouwens met de autono mie zoolang dat in hun kraam te pas komt. Z.i. is 't decreteeren door soc. partij instanties van de houding van hun af gevaardigden veel erger, dan het toezicht van Rijk en Ged. Staten, dat tenminste op <!e wet stount. Toezicht is noodig, vooral in deze tij den, terwijl er raadsleden zijn, die hun verantwoordelijkheid niet kennen on maar raak voorstellen indienen, welke ruïneus zijn voor do gemeentelijke financiën. Spr. keert zich vervolgens tegen het soc. ver zet tegen loonsverlagingloonsverlaging beteebent daarom nog geen verlaging van het levenspeil. De politiek der S. D. A. P. diskwalificeert spr. als missende elk ver antwoordelijkheidsbesef. DE WINST DER LICHTFABRIEKEN IS GEFINGEERD. Den heer Bosman spijt het, dat hij critiek moet leveren op de wijze om het tekort op de begrooting to dekken. De post. „winst van de lichtfabrieken" is gefin geerd, deze winst is reeds voor 100 pet. geabsorbeerd. Spr. kant zich daarom tegen het opmaken van de reserves. Deze dienen voor do goede gang van zaken in de Licht fabrieken, voor de credietwaardigheid van de gemeente en men mag deze niet opsoupeeren. Beschikt men niet meer over reserves dan moet men leenen, maar dan kan men even goed direct een leening sluiten. Spr. zet dan nader uiteen, hoe men aan die fictieve winst van de Lichtfa brieken is gekomen, n.l door verlaging van het afschrijvingspercentage en een ander boekhoudsysteem. Als B. en W er in ge slaagd waren, den kostprijs te verlagen, dan zouden zij aanspraak kunnen maken op een aandeel ifl do winst. Daar zal het heen moeten. Hoe stellen B. en W. zich voor de steeds stijgende tekorten in de volgende jaren te dekken? Er zijn twee wegen: verhooging der inkomsten en be zuiniging. Aan belasting verhooging komt eens een eind; men zal het voornamelijk in bezuiniging moeten zoeken. Het is jam mer, dat B. en W. daarmede niet reeds in 1931 en 1932 zijn begonnen Thans acht spr. de voorgestelde bezuinigingen absoluut onvoldoende. B. en W. hebben een circu laire gericht tot" de hoofden van dienst of bij hen bezuinigd kan worden. Natuurlijk was daar niets van to verwachten. Sanee ring van een overheidslichaam is uiterst moeilijk; en spr. acht het college van B. en W. daartoe niet in staat. Wil men be zuinigen, dan moet men hardhandig op treden, anders komt men er nooit toe. Spr. beveelt nog een mogelijkheid van bezuini ging aan n.l. afschaffing van enkele roya liteiten boven het verplichte bij do ziekte verzekering. Is men zoo royaal dan blijkt het ziektepercentage veel koóger dan an ders. De lieer Sch üller: Hier is geen scherpslijper aan het woord De lieer Bosman kan zich vereenïgen met het aanspreken van de reserve van het grondbedrijf. Spr. vraagt zich echter af, of Ged. Staten een dergelijko manier van sluitend making wel zullen goedkeu ren. Voor de naaste toekomst ziet hij geen verbetering. Vooral in ons land is geen op leving te zien, en dat komt door de hand having van de hooge loonen. (Bewoging op de publieke tribune). De loonshoogte wordt bepaald door het buitenland en spr. ziet in het kunstmatig hoog houden der loonen één der oorzaken van de groote werkloosheid. Men houdt de productiekosten te hoog en ondervindt dan ook do concurrentie van het buiten land, waartegen men zich door contingen- teering vergeefs tracht te beschermen. Spr. illustreert dit proces met een voor beeld uit do geschiedenis, n.l. de invoering van de stoommachine, die wij te lang uit het land hebben geweerd. De gemeente kan door werkverschaffing en werkverrui ming iets hoewel weinig doen ter be strijding der werkloosheid. Werkverrui ming kunnen wij gerust afschrijven, Ged. Staten go ven geen goedkeuring. De eenig- ste weg is werkverschaffing. De heer v Stralen: Ja, ja, en dan lage loonen. De heer Bosman noemt als object van werkverschaffing de aanleg van sport parken, welke zeer nuttig zijn. Wethouder Goslinga: Ook voor de gemeentekas 1 De heer Bosman: Daar kom ik ook op. Die sportterreinen zullen zichzelf moe ten bedruipen en dat kan als mon er ge schikte mcnschen voor vinden kan. Wan neer B. en W. daartoe over zouden willen vaan. geeft spr. in overweging dat werk niet in eigen beheer te nemen. Ton slotte bepaalde spr. zijn standpunt t.o.v. eenige voorstellen. O.a. ziet hij het nut niet in van het overnemen van de Leidsche Hout in gemeentebeheer en kant hij zich tegen de medezeggenschap van het gemeente^ersoneel. Ook zal hij stem men tegen alle voorstellen, die geld vra gen van de gemeente. VERKNOEID PAPIER. De heer Ber.gers brengt dank aan het college van B. on W. Zijn taak is thans een ondankbare. In de voorstellen-serie van de S. D. A P. ziet spr. een soort zwak te, n.l. een zwichten omwille van de kie zersgunst. Zoolang de soc. met beloften kunnen werken gaat het hun goed, maar in do practijk kan er van die beloften niets komen. Spr. vindt de meesten dier ingediende voorstellen zonde voor het verknoeide pa pier. Aan enkele zal hij zijn stem kunnen geven, zooals blijken zal. Omtrent verlaging der meterhuren zegt spr., dat een verlaging met 50 pet. wel wat veel is, doch hij geeft in overweging tot eenige verlaging over te gaan Spr. kan zijn stem geven aan het voorstel-v. Eek, om muziek-, tooneel- en bioscoopvoorstellin gen toe te staan op len Kerst-, Paasch- en Pinksterdag. Er zijn wel sprekers in de radio, die ergerlijker zijn dan een strijkje in een café. Spr. begrijpt niet hoe de heer v. Eek durft komen met zijn oude stokpaardje van een levensmiddelendienst. Zoo'n dienst is nergens voor noodig. Spr. is voor intrekking van subsidie Leidsche Politie Sportver. en gevoelt er veel voor ora de subsidie voor de Ver. v. Wijkverpleging niet te verminderen. Daarna komt spr. tot de weeggeldtarie- ven op het slachthuis. Hij verwacht niet, dat er van verlaging veel zal kunnen ko men, hetgeen hem spijt, want het is van groot belang, dat de middenstander zijn onkostencijfer kan drukken, hetgeen den consument ten slotte ten goede komt. Ook als middenstander is spr. vervol gens in 't algemeen tegen salarisverlaging van het gemeentepersonel, doch waar geen geld is, kan niet gegeven worden. Besluit men echter tot salarisverlaging, dan kan nog gepraat worden over den vorm. Spr. heeft een voorstel ingediend, waarbij andere wegen worden aangegeven om tot verlaging te komen. De hoogere sa larissen worden er zwaarder in getroffen en de lagere worden zooveel mogelijk op peil gehouden. Spr. zet dat nader in cij fers uiteen. Spr. raadt B. en W. niet aan, over te gaan tot geldlceningen, zoolang men daar buiten kan. De heer Coster noemt de subsidie van 600.voor de Drankbestrijding on- noodig en kant zich derhalve tegen het desbetreffende voorstel-v. Eek. In prin cipe kan spr. meegaan met het voorstel-v. Eek omtrent le Paasch-, Pinkster- en Kerstdag. Spr. verdedigt dan zijn voorstel om een gratificatie te geven aan die leden van het L. Muziekkorps, die daar meer dan 25 jaar aan verbonden zijn geweest. Hij vraagt, of het nog gewenscht is, als de subsidie is in getrokken, dat een lid van den gemeente raad zitting heeft in het bestuur. MEER SOEPELHEID. De heer Wilbrink is dankbaar voor het sluiten van de begrooting, al is hij bang, dat het aan het eind van het jaar wel eens blijken kan, dat de begrooting toch niet gesloten heeft. Z.i. werken B. en W. niet mee, om de Al- gemeene Beschouwingen te bekorten, daar ongeveer alles hierbij is ondergebracht. In 't algemeen meent spr., dat de houding van B. en W. wel wat soepeler mag zijn tegenover den raad, in 't bijzonder de hou ding van den wethouder voor Sociale Za ken, die zijn eigen verantwoordelijkheid wel eens te zwaar voelt. Ondanks de va derlijke vermaning van den heer Bosman, mag deze wethouder gerust soepeler zijn. Komende tot de financiecle positie van de gemeente, berekent spr. dat er ƒ2 mil- lioen wordt uitgegeven aan improductieve uitgaven, als renten en aflossing van lee ningen. Op verschillend gebied, meent spr., had nog best bezuinigd kunnen worden. Hij wijst bijv. op de weinig sobere inrich ting van het nieuwe politieposthuis aan de Steenstraat. In den materieelen dienst moet eerst versoberd worden, voordat men overgaat tot salarisverlaging. Moet het daartoe toch komen, dan is spr. het met den heer Bergers eens, dat de hoogere sa^ irissen het zwaarst getroffen moeten wor den. Overigens ziet spr. weinig verschil tusschen do voorstellen van B. en W. en die van den heer Bergers. Spr. vraagt of B. en W. niet in overleg kunnen treden met het Ilijk teneinde door verdere con versie van leeningen nog meer te komen tot huurverlacing. Hij gaat evenwel niet zoover dat hij meegaat met de revolutio naire voorstellen van den heer Knuttel, die door huurstaking tot verlaging wil ko- Op de voorstellen inzake Maatsch. Hulp betoon gaat spr. niet in, hangende de be sprekingen van de reorganisatie-commissie. Aanleg van industrieterreinen met stra ten acht hij overbodig, zoodra er geen wa terwegen gemaakt kunnen worden. Sympa- moeilijke kinderen. Vindt men de som van thie gevoelt spr. voor het voorstel om ƒ600 te geven aan het consulattie-bureau voor 600 te hoog, dan zal spr 300.voor stellen. Omtrent het voorstel om bioscoopvoor stellingen etc. toe te staan op den middag van le Paaschdag etc., zegt spr., dat hij deze dagen beschouwt als de hoogtij-dagen van het Christendom. Nederland is altijd nog een Christelijke natie en de overheid dient daarmede rekening te houden. De socialisten hebben ook hun hoogtij-dag op 1 Mei. De heer v. Eek: Maar wij laten ieder een toch vrij. De heer Wilbrink: De soc.-democra- ten maken er echter wel aanmerking op, dat op dezen dag door de radio een Oran je-viering plaats heeft, wanneer deze twee vieringen toevallig samenvallen. Hij bepaalt nader zijn houding t.o.v. verschillende voorstellen. Spr. weet wel, dat het aanspreken van de reserves van de lichtfabrieken, bestaat uit een over schrijving van cijfers, doch hij meent, dat de raad in dit geval er wel met mee kan gaan hoewel spr. toegeeft, dat de reserves van de bedrijven in 't algemeen niet die nen om tekorten op de gemeentebegroo- ting te dekken. Spr. verklaart zich eens met den heer v. Eek om de subsidie van 600 voor de Drankbestrijding te handhaven Om aan financieele bezwaren tegemoet te komen, stelt hij voor, ook deze subsidie te brengen op 300. Spr. heeft in zijn rede de S. D. A. P. niet-bestreden, doch dat is ook niet noo dig, daar de S- D. A- P. haar taak niet op vat als een dienen van de gemeente, doch om haar eigen partijpolitiek te dienen. „SOCIAAL GEVOEL". De heer v. Stralen constateert, dat verschillende sprekers den wethouder voor sociale zaken te weinig soepelheid hebben verweten. Spr. is het daarmee eens. Hij acht dezen wethouder een van de onge- schikste personen op deze plaats, daar hem te veel sociaal gevoel ontbreekt. Overigens vindt spr. deze critiek van rechtsche zijde zeer eigenaardig en hij zoekt de oorzaak daarin, dat deze wet houder niet tot de rechterzijde behoort. Deze functie is evenwel een zeer lastige en daarom heelt waarschijnlijk wethouder Goslinga deze taak overgedaan De heer Goslinga heeft arbeiderskiezers te verspe len, de heer Romijn niet. Komende töt de werkloosheidsbestrij ding constateert spr. dat het aantal werk- loozen in Leiden thans meer dan 4.000 be draagt. Dat is de grootste werkloosheid, welke wij sinds 22 jaren hebben gekend. Daartegen moet met kracht worden opge treden. B. en W. zijn echter volgens spr. in verzuim. Van ernstige pogingen om tot werkverschaffing te komen, blijkt den laatsten tijd niets. Waarom maken B. en W. de werkloozensteun niet productief? Het lijkt wel of er een bezuinigingskoorts heerschtmen doet niets, in afwachting van betere tijden en vergeet, dat er groote volkskrachten intusschen verloren gaan. Wegeiis de goedkoopte van het materiaal is het juist nu de tijd om groote werken te doen uitvoeren. Als Ged. Staten hun goedkeuring weigeren, moeten B. en W. een beroep op de Kroon doen. Spr. maakt er aanmerking op, dat in de bestekken van nieuw te bouwen scholen vaak de clausule ontbreekt, dat alleen Leidsche arbeiders te werk gesteld moeten worden. Over bet systeem van werkverschaffing zegt spr., dat hij de houding van den heer Bosman als werkgever e^i liberaal wel be grijpt, doch dat deze vorm van uitvoering van normale werken een verfoeilijke vorm is, waaraan de S. D. A. P. haar medewer king niet kan verleenen. Werkverruiming dient op den voorgrond te staan. Spr. zet de nadeelen van het werkverschaffings systeem uitvoerig uiteen, geillustreerd met voorbeelden. Bepaalde erge excessen zijn opgeheven door tussehenkomst van den wethouder, maar een feit is toch, dat de mensohen. bij het huidige systeem aan den hongersnood worden prijsgegeven. Toch schijnen B. en W, in dezelfde richting te willen doorgaan. Vervolgens bespreekt spr. de wensche- lijkheid van ontspanning en ontwikkeling der werkloozen. Ook hierin treedt z.i. het college van B. en W. te weinig actief op. Het Crisis-comité is daarom niet het aan gewezen lichaam. Spr. verdedigt "clan zijn voorstel om de Leidsche steunregeling gelijk te maken aan die van de groote plaatsen, aan welk voorstel de heer Wilmer zijn steun ver leend. heeft. Het is de bedoeling van dit voorstel niet, om het eenvoudig naar den Haag op te sturen, doch om B. en W. te vens te verzoeken, dat verzoek in den Haag ook met klem te verdedigen. Hij bespreekt vervolgens de verslechte ringen van de steunverleening en wil door middel van een voorstel op één punt de steunregeling te verbeteren. Hij stelt voor, de bepaling, dat de ondersteuning na 24 voor gehuwden en na 18 weken voor kost gangers met 1en de kindertoeslag met ƒ0.15 wordt verminderd, voor bona fide werklorzen trdelijk buiten werking te stel len. Verschillende gemeenten hebben dit zelfde verzoek bij den minister gedaan. Wethouder Goslinga: Tot nu toe tevergeefs. De heer v. Stralen: Ja, maar de aan houder wint. Do vergadering wordt daarna geschorst tot Woensdagmiddag 2 uur. AUTOMOBILIST! .Autorijder, ken uw plichten, Doof op den weg bijtijds uw lichten!" BUITENLAND ONTWAPENING DE CRISIS TEGEMOET De moeilijkheden zullen thans onder de oogen worden gezien De minister van Financiën overweegt de mogelijkheid, om de omzetbelasting ook te heffen op de transacties van de detail-coope- raties, die tot dusver van deze belasting waren vrijgesteld. Ook in zake het verzekeringswezen zullen eenige nieuwigheden ingevoerd worden Het verzekeringspersoneel van buitenlandsche maatschappijen zou een borgstelling moeten verstrekken als garantie voor de taxes, die speciaal voor hen zouden worden ingesteld, v (Tel.» De ontwapeningsconferentie gaat thans vast besloten en met open oogen de onvermijde lijke crisis tegemoet, die de beslissing over baar afloop moet brengen, aldus schrijft het „Handelsblad". Evenals Maandag in de algemeene commis sie was er gisteren in de politieke commissie (die precies dezelfde samenstelling als de algemeene commissie heeft en alleen van etiet heeft verwisseld) een stemming, dat thans zonder verder aarzelen de grootste moeilijkheden zullen moeten worden onder de oogen gezien. Er bestond geenerlei neiging meer om door het benoemen van technische commissies de beslissende besprekingen nog voor een tijdlang te verdagen. Het is te hopen, dat de goede wil om door wederzijd- sche consessies een uitweg uit de moeilijk heden te vinden, even groot zal blijken te zijn als de vastberadenheid waarmede men thans besloten heeft den ononlkoombaren strijd niet langer te vermijden. De politieke commissie moest gisteren vast stellen in welke volgorde zij de haar ter be handeling toevertrouwde veiligheidsquaesties zou behandelen. Er was een bijna angstwekende meegaand heid der gedelegeerden op het punt der pro cedure. Iedereen bleek in te zien, dat aan den vooravond van den beslissenden strijd een schermutseling over quaesties van procedure misplaatst zou zijn. Zoo kwam het, dat Eden en Nadolny zich haastten te verklaren, dat zij bereid waren zich bij den wensch van Paul-Boncour neer te leggen om met de besprekingen van het Europeesche veiligbeidspact te beginnen, of schoon zij er zelf de voorkeur aan gegeven zouden hebben een aanvang te maken met de plechtige bevestiging door de Europeesche staten van de verbintenis om nimmer een oplossing van eenig geschil door geweld te beproeven. Ondanks deze meegaandheid van Eden en Nadolny op dit punt, hebben zij toch hun zin gekregen, omdat Paul-Boncour zelf daar na onmiddellijk zijn eigen voorstel introk en dat Van Eden ei. Nadolny overnam! Zoo zal de politieke commissie dus vandaag beginnen met de behandeling van de nimmer- geweld-verbintenis, waarvoor de Britsche regeering, zooals Eden aankondigde, reeds een precies omlijnd voorstel gereed heeft. Daarna zal dan de groote twistvraag over het Europeesche veiligheidspact aan de orde ko men. Indien de conferentie na de behandeling van deze laatste quaestie nog leeft, zal daarna de uitbreiding der veiligheidsverplichtingen op niet-Europeesche staten worden besproken Paul-Boncour deed in der loop der discus sies nog twee interessante verklaringen, waar van de eerste was, dat Boncour, wederom sprekend over het verband tusschen de ont wapening en de veiligheid, met nadruk ver zekerde dat de aanvaarding van het Europee sche veiligheidspact en van de unificatie der legerorganisaties, inderdaad een aanzienlijke vermindering van het legerpersoneel in alle landen zou moeten tengevolge hebben. De Franschen zien dus blijkbaar meer en meer in, dat zij de verlangde veiligheid met inderdaad belangrijke bewapeningsverminde ring zullen te betalen hebben. In antwoord op de beschouwingen van de „Madariaga", legde Paul-Boncour een tweede belangwek kende verklaring af. De Spaansche gedelegeerde had verklaard dat de komende veiligheidsdiscussie het mini- mumum van een Europeesche anti-geweld-ver bintenis, of het maximum van een zoodanige Europeesche verbintenis plus een Europeesch veiligheidspact zou kunnen brengen, doch dat bovendien ook nog tusschenoplossingen tus schen dit minimum en dit maximum mogelijk zouden zijn, die dienovereenkomstige tusschen oplossingen ook op het gebied der ontwape ning zouden mogelijk maken. Paul-Boncour antwoordde thans, dat derge lijke tusschenoplossingen moeilijk denkbaar zij" De staten zullen óf de verplichting op zich nemen om alle staten die de anti-ge weld-verbintenis schenden gemeenschappelijk te bestrijden óf zij willen zich aan die ver plichting onttrekken. Een tusschending schijnt Boncour niet goed mogelijk. BELGIE EEN GUNSTIGE BEGROOTING Overschot van 150 millioen? De voorbereidende werkzaamheden voor de Belgische begrooting blijken thans zoover ge vorderd te zijn, dat de minister van Financiën Jaspar, in de gelegenheid is nog deze wee bet ontwerp begrooting van 's lands middelen bij het parlement in te dienen. Krachtige maatregelen zijn niet ontzien om de begroo ting in evenwicht te brengen. Zij zkl circa tien millioen francs bedragen, of meer dan een milliard minder uitgaven dan vorig jaar. Zij zou sluiten met circa frs. 150 millioen overschot. Op de begrootingen der diverse departe menten werd opnieuw frs. 350 millioen be zuinigd. De begrootingscredieten voor de werkloosheid werden met frs. 190 millioen verminderd, eenerzijds door een strengere toepassing der reglementen voor het verlee nen van werkloozensteun, anderzijds door het verhoogen der werk-mogelijkheden. Zoo werd cp de buitengewone begrooting, die met frs. 400 millioen gestegen is. een grooter bedrag uitgetrokken voor werken ten behoeve der hy giëne en het wegenonderhoud. Op de ouder domspensioenen werd circa frs. 10 millioen bezuinigd, terwijl de administratieve uitgaven met frs. 150 millioen werden besnoeid. Er werden ook nieuwe inkomsten gecreëerd Van het ontwerp van den minister van Land bouw op de invoervergunningen, wordt een jaarlijksch inkomen van circa frs. 100 millioen verwacht. DUITSCHLAND HARDHANDIGE PARLEMENTAIRE MANIEREN Zitting van Rijksdag-commissie verijdeld. Gistermiddag is de permanente commissie van den Rijksdag opnieuw onder voorzitter schap van Loebe (sociaal-democraat) bijeen gekomen. Evenals de vorige maal ontketenden ook nu, toen Loebe de zitting geopend verklaar de, de nationaal-socialisten een oorverdoo- vend rumoer, dat verscheidene minuten voort duurde, zoodat Loebe er niet in slaagde een verklaring voor de commisise af te leggen. Daarop verhief de Hitleriaansche afgevaar digde dr. Frank zich van zijn zetel, ten einde zijnerzijds een verklaring af te leggen. Ik con stateer, aldus bètoogde Frank, dat de voorzit ter niet in staat is de zitting te leiden, omdat de grootste fractie van den Rijksdag en der halve de vertegenwoordigster van het Duitsche volk niet zal dulden, dat een Marxist zich met de leiding der commissiezittingen zal blij ven belasten. Daar dus de voorzitter niet in staat is het presidium der commissie waar te nemen, belast ik mij als plaatsvervangend voorzitter met de leiding der beraadslagingen Met deze woorden begaf Frank zich naar Loebe s zetel en verdrong dezen van diens plaats, ten einde zelf als voorzitter te gaan fungeeren. De afgevaardigden der sociaal democraten en der communisten verlieten daarop de zittingzaal, waarbij zij door de Hitlerianen werden uitgescholden. De afge vaardigde der Duitsche volkspartij, Norath, die zich eveneens in de richting van den uit gang had begeven en daar een sigaar stond te rooken, werd op een vuistslag in den rug onthaald. Toen hij tegen deze behandeling met kracht protesteerde, werd hij door de nationaal-socialister. uit de zaal geduwd. Dr. Frank opende daarop de zitting op nieuw met een toesoraak, waarin hij de slacht offers van de ontploffingsramp van Neunkir- chen herdacht en uiting gaf aan de overtui ging, dat de nationale regeering zich bewust zou zijn van den plicht, den getroffenen steun te verleenen. Onder algemeene opwinding werd de zitting der permanente commissie vervolgens gesloten. Na de zitting vond een gemeenschappelijke bespreking plaats tus schen de vertegenwoordigers der sociaal-de mocraten en der middenpartijen, ten einde besluiten over verdere stappen te nemen. De afgevaardigde Norath stelde zich onver wijld in verbinding met den leider der Duit sche volkspartij, dr. Dingeldey, opdat de par tij bij den president van den Rijksdag een protest zou indienen. Naar de parlementaire dienst van het Wolffbureau verneemt, is aan dit verzoek intusschen reeds gevolg gegeven. Dr. Dingeldey heeft zoowel aan den Rijksdag voorzitter Goering als bij den voorzitter der nationaal-socialistische Rijksdagfractie dr. Frick telegrafisch een scherp protest doen toekomen en volledige genoegdoening voor het gebeurde geëischt. CHINA DINSDAG BUITENGEWONE V. B.- VERGADERING De Japanners moeten Mandsjoerije ontruimen. De secretaris-generaal van den Volkenbond heeft op grond van een gisteren door de com missie van XIX genomen besluit de buitenge wone Volkenbondsvergadering tegen Dinsdag a.s. bijeengeroepen opdat zij, op grond van art. 15 alinea IV, definitief haar standpunt kan bepalen ten opzichte van het Chineesch Japansche conflict. De aanbevelingen aan de Volkenbondsver gadering voor een practische regeling van het conflict zijn gisteren door de commissie van XIX definitief vastgesteld. Daarin wordt in de eerste plaats geëischt, dat de Japansche troeoen Mandsjoerije ont ruimen en zich binnen de spoorwegzone terug trekken. Verder wordt aanbevolen de drie Oostelijke provincies een autonoom bestuur onder Chineesch gezag te verleenen. Tot de onderhandelingen over de onderdeelen der regeling zullen de negen mogendheden van 't verdrag van Washington en voorts Duitsch- land en Rusland worden uitgenoodigd. Na de zuiver formeele openingszitting op Dinsdag zal de vergadering drie a vier dagen verdaagd worden. Begin van een actie tegen de Sovjets? Uit Genève wordt aan de „New-York He rald" (Parijsche editie) gemeld, dat Mat- soeoka, de Japansche gedelegeerde bij den Volkenbond; er op gezinspeeld heeft, dat de Japansche militaire politiek in Mandsjoerije en Jehol in werkelijkheid wel eens de voor bereiding kan blijken voor een plotselingen slag tegen Rusland. De zinspeling komt voor in het voorwoord, dat Matsoeoka 25 Januari - schreef bij een boekje, waarin de redevoerin gen die hij in December in de Vergadering heeft gehouden, zijn gebundeld. Matsoeoka schrijft dat Japan geen moeilijkheden met Rusland verlangt, doch anderzijds geen uit breiding van het communisme in China wenscht. Hij verklaart, dat er twee opvat tingen in Japan ten aanzien van Rusland heerschen. De eene is dat dit land voor Japan een bedreiging vormt wegens zijn pogingen om het Sovjetisme over het Verre Oosten te verbeiden en wegens de ontwikkeling van het militaire apparaat in de Sovjetunie. De Ja panners die zich ongerust maken over deze gecombineerde militaire ontwikkeling en pro paganda koesteren den wensch Rusland te treffen voordat deze potentieele bedreiging ten

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1933 | | pagina 6