DE BEGROOTINGSDEBATTEN
IN DEN LEIDSCHEN RAAD
DINSDAG 14 FEBRUARI 1933
DE LEIDSCKE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 6
De Algemeene Beschouwingen aangevangen
DE EERSTE RONDE DER ZESDAAGSCHE.
DE HEER VAN ECK TREEDT IN HET
STRIJDPERK.
Nadat do raad Maandagmiddag eorst
een tiental agendapunten had afgedaan,
welke niet zoo heel' veel stof tot bespre
king gaven, werd te tien minuten over drie
begonnen met de algemeene beschouwin
gen van de Gemeentebegrooting.
Dc heer v. E c k begint met een krachtig
protest' tegen het schandalig en onmen-
schelijk optreden van de Nederlandsche
regeering bij de onderdrukking van den
opstand op de Zeven Provinciën.
Dc v o o r z. hamert en wenscht geen
beleediging van de regeering toe te laten.
De heer v. Eek handhaaft toch zijn
protest en spreekt zijn oprechte en vurige
verontwaardiging over het gebeurde uit.
De publieke tribune applaudisseert.
De heer Wilbrink Ben je 't kwijt?
De heer v. Eek zet dan de socialistische
politiek nader uiteen. Om het socialisme
nader te brengen moet men zich niet be
palen tot parlementaire arbeid. Onze ar
beid op gemeentelijk politiek gebied be
perkt zich dus niet tot onzen arbeid in
den raad. Spr. gaat daarna over tot het
schetsen van den economischen toestand,
welke eenerzijds hopeloos is en anderzijds
krankzinnig. Het kapitalisme kan geen
redding brengen, het is geestelijk reeds
dood en heeft zich overleefd.
Alleen het socialisme kan uitkomst bren
gen. Deze crisis zal voorbij gaan, zooa-ls
elke crisis voorbijgegaan is. Door in de
zen tijd de loonen te drukken, graaft het
kapitalisme zijn eigen graf. Men werkt
daardoor de werkloosheid in de hand en
roept zoodoende het gevaar van een alge-
heele economische ineenstorting op. Om
deze ineenstorting te voorkomen is er
slechts -één middel, nl. het consumptie-ver
mogen der massa te verhoogen. Staat en
gemeente moeten daarbij helpen door
groote productieve werken te bevorderen.
Redding zoeken in soberheid en de ver
mindering der verteering is de krankzin
nigheid ten top gevoerd.
Op dit gebied is samenwerking tusschen
socialisten en de rechterzijde onmogelijk.
Doch ook op neutraal gebied acht spr.samcn
werking niet mogelijk en hij meent zelfs
dat de kans op samenwerking en het sa-
mendragen van de regeeringsverantwoor-
delijkheid thans voor goed voorbij is. De
S. D. A. P. zal dus oppositie blijven voe
ren, doch alleen voorzoover dat noodzake
lijk is. Wij zullen het B. en W. niet noode-
loos lastig maken in deze moeilijke tijden.
Wij zullen medewerken tot een goed
financieel beleid als de middelen daartoe
maar niet strekken tot- vermindering van
het levenspeil der arbeiders.
Wethouder Goslinga: Dat is een
contradictio.
De heer v. Eek verdedigt daarna zijn
voorstel, om aan werkloozen electriciteit
en gas te verstrekken tegen een tarief van
5 cent per KWU resp. per M3. en hen tij
delijk to ontheffen van de verplichting van
betaling van vast recht en meterhuur. Ook
verdedigt spr. een voorstel om de meter-
huren in 't algemeen met de helft te ver
minderen.
Men kan niet genoeg doen ter bestrij
ding van de werkloosheid. Men zegge niet,
dat den raad geen schuld treft, en niets
kan doen. Dezelfde partijen, die hier de
macht hebben, hebben ook de macht in de
S ta ten-Gen e raad
De heer Wilrner U weet toch ook
wel, dat het een wereldcrisis is. Is het in
Duitschland zooveel beter?
De heer v. Eek In Nederland is nog
geld genoeg. Zoo arm zijn wij nog niet.
Spr. gaat vervolgens na wat in de ge
meentelijke politiek gedaan kan worden
tot bevordering van het socialisme. Daar
bij moet den gemeenten meer de vrije hand
worden gelaten. De tactiek der regeering
is echter elke gemeentelijke politiek te
beperken tot die politiek, welke in overeen
stemming is met haar eigen arbeiders-
vijandige opvattingen.
Op verschillend gebied is nog terrein te
vinden ter bestrijding van de werkloos
heid, zooals op het gebied van woning
bouw, aanleg en verbetering van de ver
keerswegen, aanleg van teeltgrondon, in
poldering enz. Dat alles kan nog gedaan
worden, en het is krankzinnig dat niet te
doen, terwijl er zoovelen werkeloos rond-
loopen. Gelukkig verzetten hier en daar ook
de Christelijke arbeiders zich tegen de
plannen van de regeering, zooals b.v. in de
resolutie van het R. K. Werkliedenver
bond.
Vervolgens gaat spr. over tot dc bespro
king van de socialistische wensch tot uit
breiding van de overheidsbemoeiing. Niet
om dogmatische redenen hebben do soc.
democraten dezen wensch, maar om dc be
langen der burgers te dienen, nl doordat
het winst-motief uitgeschakeld is bij over
heidsbedrijven. In dit verband verdedigt
spr. zijn voorstel om de wenschelijkheid te
onderzoeken om in navolging van Amster
dam een centralen dienst voor de levens
middelen voorziening in te stellenen zijn
motie, dat de Leidsche Hout in eigendom
worde overgedragen aan de gemeente Lei
den.
In aansluiting met dit laatste voorstel
zal spr. een voorstel indienen om niet mee
to gaan met het plan van B. en W. om de
subsidie aan de Leidsche Hout te vermin
deren.
Vervolgens komt spr. op zijn voorstel,
om zich in beginsel uit te sprekon voor de
invoering van medezeggenschap voor het
gemeentepersoneel.
Zoowel dit als de bovengenoemde voor
stellen zijn slechts een herhaling van bij
vorige bcgrootingen verworpen voorstel
len.
Eveneens herhalingen zijn de verschil
lende voorstellen, welke betrekking heb
ben op de vrije mMeningsuiting. Spreker
leidt deze voorstellen in met een verdedi
ging van het vrije recht van colportage,
dat z. i. een verlengstuk is van het recht
van vrijheid van drukpers.
In aansluiting daaraan passeeren weer
eens de jaarlijksche revue de motie, om op
Zondagmiddag het houden van optochten
met muziek en banieren als regel toe te
staan, en vervolgens do motie om op len
Paaschdag. len Pinksterdag en len Kerst
dag s' middags tooneel-, bioscoop- en mu
ziekuitvoeringen toe te staan.
Vervolgens dringt spr. aan op het ver
zenden van een adres aan de Koningin,
ten einde te komen tot uitbreiding van de
gemeente Leiden. B. en W. hebben reeds
stappen gedaan bij Ged. Staten, doch de
ze laten op antwoord wachten. Speciaal
urgent is stadsuitbreiding in de richting
van Oegstgeest.
Hiermede is spr. gekomen aan het eind
van zijn betoog, waaraan hij nog enkele
algemeene opmerkingen toevoegde, in
hoofdzaak een verheerlijking van het so
cialisme en den klasse-strijd.
Ten slotte bespreekt spr. nog een later
ingediend voorstel om 600.beschik
baar te stellen ten bate van de Drankbe
strijding.
HET A. R. STANDPUNT.
De heer v. Es constateert, dat hij het
in één opzicht met den heer v. Eek eens
is, nl. wanneer hij zegt. dat de strijd van
de S. D. A. P. niet gaat tegen personen
maar tegen stelsels en beginselen. Tegen
deze laatste gaat ook de strijd van de
A. R.-par tij en.
Spr. zal kort zijn. hetgeen mogelijk is,
omdat sprekers partij geen oppositie-partij
is. Niet alle specifiek A. R. wensch en wor
den vervuld, doch dat neemt niet weg, dat
spr. alle medewerking kan toezeggen. Spr.
brengt hulde aan B. en W. dat zij dit jaar
den raad een sluitende begrooting heb
ben kunnen aanbieden. Daaraan is het
vooral te danken, dat de gemeentelijke
autonomie hier nog zoo goed als intact is.
Dat de begrooting kon sluiten is te dan
ken aan een viertal maatregelen nl. belas-
tingverhooging, bezuiniging, korting van
salarissen en aanspreken van reserves.
Belasting-verhooging is een onaange
naam iets, en het is te hopen, dat het daar
bij blijft. Alle lagen van de bevolking zul
len mee moeten helpen om de druk van
het kleine percentage hoogere inkomens te
Lel oen meedragen.
Korting op de salarissen acht spr onder
de gegeven omstandigheden redelijk, ook
in den voorgestelden vorm van pensioen
aftrek verhooging.
Wat het aanspreken van de reserves
betreft, merkt spr. op, dat reserves er zijn-
om in kwade dagen te worden aangespro
ken en thans acht spr. het aanspreken
daarvan gewettigd, hoewel voorzichtig
heid geboden blijft.
Spr. verwondert zich over de meeste
socialistische en communistische voorstel
len die zeker in dezen tijd niet ingewil
ligd kunnen worden, zooals bijv. alle voor
stellen, die betrekking hebben op uit
breiding van de overheidsbemoeiing.
Omtrent de werkloozenzorg merkt spr.
op, dat dit vraagstuk een wereldprobleem
is. waarbij men slechts pogen kan de noo-
den zooveel mogelijk te verzachten. Ook in
dit opzicht is een sluitende begrooting een
eerste eisch. Spr. waarschuwt tegen al te
groote verwachtingen van werkverrui
ming en werkverschaffing, en leest daar
over een uitspraak voor van den Engel-
schen socialist Maodonald.
De S. D. A. P. spreekt iedere raadszit
ting over het werkloosheidsprobleem en
buit dit uit om propagandistische rede
nen. Spr. zet daarna zijn standpunt uiteen
omtrent verschillende voorstellen.
DE VOS-FRACTIE OVER TREUZELEN.
Dc heer Vos zal zich bepalen tot enkele
opmerkingen, hetgeen zijn oorzaak vindt
in het feit, dat hij in z'n eentje een heele
raadsfractie vormt. Spr. heeft in de sectie
vergadering klachten geuit omtrent den
langzamen gang van zaken bij het ge
meentebestuur en heeft o.a, als voorbeeld
aangehaald het treuzelen met de Lorentz-
herdenking. Het antwoord van B. en W.
heeft hem niet bevredigd en hij vraagt
nadere toelichting.
Ook aan het gemeentelijk departement
van onderwijs is de gang van zaken niet
zoo snel als spr. wenscht, hoewel spr. toe
geeft, dat niet elke vertraging geweten
kan worden aan den wethouder van on
derwijs. Hij spreekt zich uit voor het in
stellen van een school-parlement.
Spr. is verheugd'over het sluitend ma
ken van de begrooting doch deze vreugde
is niet onvermengd, omdat dit resultaat
verkregen is o. a. door vermindering van
subsidies aan nuttige instellingen.
AVONDZITTING.
NIEUWE CRITIEK OP MAATSCH.
HULPBETOON.
In de avondvergadering was de eerste
spreekster mevr. B r a g g a a rd e Does,
die onder aanvankelijk minimale belang
stelling van de zijde van den raad, zoowel
als van de publieke tribune aanving met
bespreking van haar voorstel, om aan het
consultatie-bureau voor moeilijke kinderen
de gevraagd subsidie van 600.te ver-
leenen. Door dit bureau te steunen, bespa
ren wij op de onkosten voor gestichtsver-
pleging. Zij bepleit vervolgens meerdere
moederschapszorg vanwege de gemeente en
verdedigt haar voorstel {verleden jaar ook
reeds ingediend) om aan het politie-perso-
neel een volledig gesalarieerde vrouwelijke
kracht toe te voegen, speciaal belast met
vrouwen- en kinderzaken.
Spr. onderwerpt daarna de werkwijze
van Maatsch. Hulpbetoon aan critiek. Met
genoegen erkent zij dat er veel verbetering
is gekomen sinds zij een felle aanklacht te
gen M. H. uitte tijdens de vorige begroo-
tingsdebatten.
Desniettemin heeft spr. nog groote grie
ven tegen dit instituut en heeft zij met
den heer v. Stralen een voorstel inge
diend om de wenschelijkheid uit te spre
ken, dat de aanvragen om steun en de uit-
keering daarvan voor de georganiseerde
werkloozen geschieden via de besturen van
de vakorganisaties. Overigens bluft zij van
meening. dat de gemeente zelf de taak
van M. H. moet overnemen.
Wethouder R o m ij n't Is toch een ge
meentelijke commissie.
Mevrouw B r a g g a a rd e Does:
Maar de raad heeft er niets in te zeg
gen. Zij verdedigt dan ook haar voorstel
tot opheffing van M. H. en om aan B. en
W. de functie van deze commissie op te
dragen, bijgestaan door een commissie van
bijstand uit den raad. Slechts bij deze re
geling verwacht spr. dat onbillijkheden
opgeheven zullen worden welke onder hpt
huidige stelsel nog voortduren en waarvan
zij enkele voorbeelden aanhaalt. Ook pleit
spr. voor de instelling van een beroeps-
instantie en de afschaffing van de z.g.
I kleine vergadering.
I M. H. heeft zeer zeker te veel arbeid te
I verwerken en om dezen te beperken is het
instellen van normen absoluut noodzake
lijk. Voor het afwijken van deze normen
kan men dan bespreking houden in de groo
te vergaderingen. Ook met de gezinsinkom
sten wordt h.i. op verkeerde wijze rekening
gehouden, waarvan spr. weer eenige voor
beelden aanhaalt. Een ander chapiter,
waarover spr. reeds meer gesproken heeft,
is de steun aan de z.g. kooplieden, voor
wie de tijden zoo bijzonder moeilijk zijn
en die weinig meer zijn, dan verkapte be
delaars. Sommige mensc-hen wonen in hui
zen, waarvan de huur boven hun draag
kracht gaat. Het zou billijk zijn, dat een
zeker bedrag voor huurbetaling werd bij
gepast wanneer geen goedkoopere wonin
gen te krijgen zijn. Nog verscheidene desi
derata heeft spr. zooals verstrekking van
lakens en sloopen, verhooging van den
kindertoeslag, opheffing van den stempel-
dwang voor de kinderen van ondersteun
den, mogelijkheid van herziening van af
gewezen gevallen, enz. Spr. zegt, dat ver
scheidene afgewezen personen zich tot den
burgemeester wenden, doch de burgemees
ter wendt zich dan uitsluitend tot M. H.
zelf om inlichtingen; het resultaat is dan
natuurlijk bekend. Zij beklaagt zich over
een gezegde van den voorzitter van M. H.,
dat spr. van haar huis een bijkantoor van
M. H. maakte. Mag zij in haar eigen tijd,
in haar eigen huis niet doen wat zij wil?
Na dit requisitoir erkent spr. nochtans,
dat zij alle respect heeft voor de ambte
naren van M. H.
HET KATHOLIEKE STANDPUNT.
De heer Wilmer vraagt zich af, of het
mogelijk is de gemeente-huishouding op
eenvoudiger basis in te richten, zonder dat
het bestuur daar onder lijdt. Meenen B. en
W. ook niet, dat er een concentreerende
organisatie mogelijk is Wanneer dat mo
gelijk is, zou dat een ideale bezuiniging zijn
en voor de bestudeering van deze vraag is
z.i. alle aanleiding. Wanneer B. en W. met
zoo'n bezuiniging komen, kunnen zij rekenen
op den geheelen raad, als daarbij met de
belangen van het personeel rekening
wordt gehouden. Als voorbeeld noemt
spr. de reorganisatie van de Bank van
Leening.
Ook al leefden wij niet in crisis-tijd, dan
nog zou een dergelijke concentratie ge-
wenscht zijn, gezien de toeneming van de
gemeentelijke werkzaamheden. B. en W.
willen de begrooting sluitend maken met
andere middelen zooals belastingverhoo-
ging, subsidie-vermindering, korting op sa
larissen en aanspreking van reserves. De
vermindering van subsidies acht spr.
meerendeels ongewenscht. Zoo kan spr.
b.v. moeilijk meegaan met verlaging van
de subsidie voor de Vereen. Volksgezond
heid. Alleen op voorwaarde dat B. en W.-
het den charitatieven vereenigingen niet
moeilijk zullen maken bij de inzameling
van gelden van particulieren, kan spr.
hoewel ongaarne meegaan met de voorge
stelde subsidie-verlaging. Spr. hoopt dan
ook, dat aan deze vereenigingen niet meer
het houden van bloempjesdagen e.d. zal
worden geweigerd.
Wat loonsverlaging betreft onder
scheidt spreker twee categorieën. Zij
die loonsverlaging absoluut afwijzen en
daartoe behoort de S. D. A. P. tenmin
ste in het politieke leven, als werkgeefster
niet. Aan den anderen kant staan de
voorstanders van loonsverlaging als mid
del om de crisis te overwinnen.
Spr. staat op het standpunt, dat loons
verlaging zoo lang mogelijk dient te wor
den vermeden. In deze gemeente zijn de
loonen voor het gemeente-personeel niet
hoog en tot verlaging mag niet worden
overgegaan, zoolang er een ander middel
is te vinden om de begrooting sluitend te
maken. Zulk 'n ander middel heeft spr. ech
ter niet kunnen vinden. Blastingverhooging
is haast niet meer door te voeren. Worden
de loonen verlaagd, dan komt aan de orde
de vorm, waarin deze verlaging wordt toe
gepast. En spr. doet een beroep op de
S. D. A. P om mede te werken om dezen
vorm voor het personeel zoo billijk moge
lijk te doen zijn. Er zal n.l. een
voorstel-Bergers worden gedaan, dat billij
ker is dan het voorstel van B. en W. Spr.
juicht het voorstel van B. en W. toe om
den kindertoeslag te verhoogen.
Het beste middel om de crisis te bestrijden
is het doen uitvoeren van productieve wer- 1
ken, zooals de aanleg en verbetering van
straten en wegen, waarvoor de kapitaal-
dienst z.i. mag en moet worden verzwaard.
Natuurlijk binnen zekere grenzen, want bij
een goed financieel beheer kan men beter
de belangen van het proletariaat beharti
gen, zooals de heer v. Eek tevens heeft
verklaard-
In dat licht beschouwd is de voorstel-
len-etroom van. de S. D. A. P. volmaakt
onverklaarbaar. Zouden zij worden aange
nomen, dan zou het financieel beheer to
taal in de war geraken. De S. D. A. P.
mishandelt hier de democratie; zij leidt
niet doch wordt als een kudde gedreven
door de massa. De massa wil dat, derhal
ve stelt de S. D. A. P. dat voor. Dat leidt
naar een dictatuur.
Reeds vorige jaren zijn verscheidene soc.
voorstellen ingediend. Spr. zal daarop niet
meer ingaan. Wel spreekt hij zich uit voor
een drang van gemeentewege om te ko
men tot huurverlaging, maar niet zooals
de heer Knuttel dat voorstelt. Ook keert
spr. zich tegen het losmaken van de rijks
regeling, wel kan spr. meegaan met het
voorstel-v. Stralen om bij de regeering aan
te dringen om aan Leiden eenzelfde rege
ling toe te staan als aan Haarlem. Spr.
keert zich met den heer Kuiper tegen het
te lang aanhouden van personeel in los
sen dienst. Hij spreekt de hoop uit, dat
B. en W. thans spoedig zullen komen met
een praeadvies over de medezeggenschap.
Mevr. Braggaar heeft over M. H. ge
sproken, wat zeer onlogisch is, nu er een
reorganisatie-commissie bestaat. Spr.
vraagt den wethouder verandering te bren
gen in de kwaliteit van do brandstoffen,
welke aan de werkloozen worden ver
strekt. Inzake het voorstel-Verwey om de
L. Duinwater Mij onder gemeentebeheer
te brengen, zegt spr. dat de gemeente als
grootste aandeelhoudster wel degelijk ver
antwoordelijkheid draagt voor het beheer
Nu het eenmaal een semi-gemeentelijk be
drijf is geworden, moet de raad worden
erkend, anders is het maar beter, dat het
geheel en al oen gemeentelijk bedrijf
wortlt.
De heer v. Eek is dit jaar betrekkelijk
kort geweest, doch hij heeft zich thans
weer bezondigd aan eenige groote woor-
den. Hij moest.eens nalaten groote woor-
deA te gebruiken. Niet ontkend kan wor
den, dat de Christelijke arbeidersbeweging
zeer veel bereikt heeft voor de arbeiders.
Spr. heeft waardeering voor de S. D. A. P.
en verwacht van de S. D. A. P. ook eens
waardeering toont voor anderer inzichten.
Spr. vraagt met name wat meer aan
dacht voor de encycliek „Quadragesimo
Anno",, waaruit duidelijk blijkt, dat men
den Katholieken niet verwijten mag, dat zij
voorstanders zijn van „het" kapitalisme.
De ideeën van de encycliek kunnen dik
wijls niet direct in daden worden omgezet,
doch zij werken door en missen hun invloed
niet. Ook de S. D. A. P. kan haar idealen
niet altijd in. de practijk omzetten, zelfs al
heeft men eigens de meerderheid.
Spr. spreekt ten slotte zijn waardeering
uit voor het beleid van B. en W. Echter
zou spr. den wethouder voor Soc. Zaken in
overweging willen geven, niet te veel re
kenmeester te spelenmeer te letten op
hetgeen de billijkheid eischt, dan wat de
verordening precies voorschrijft. Spr. con
stateert echter, dat in deze gemeente door
B. en W. niet minder wordt gedaan ten
bate van de arbeiders dan in welke andere
gemeente ook.
FINANCIEELE ASPECTEN.
De heer V r w e y bespreekt de finan-
cieele verhouding tusschen Rijk en Ge
meente. De wet op deze financieele ver
houding heeft niet aan de verwachtingen
oeantwoord en speciaal niet in dezen tijd,
waarin de gemeenten zooveel moeten bij
dragen in den strijd tegen de werkloos
heid. Het tekort op de begrooting, dat B-
en W. thans willen dekken, is uitsluitend
te wijten aan de werkloozensteun. Conclu
sie daaruit is, dat de gemeenten meer en
meer worden gedrongen in een strijdposi-
tie tegen het Rijk. Gaan wij dus mee met
de financieele voorstellen van B. en W.
dan keuren wij impliciet do politiek der
regeering goed en daartoe leent de S. D.
A. P. zich niet. B. en W, willen op finan
cieele gronden niet overgaan tot eenige
groote openbare werken (doorgaan met de
centrale rioleering, demping Levendaal)
doch dat acht spr. juist funest. In dit ver
band bespreekt spr. de kapitaalspositie
van de gemeente en komt tot de conclusie,
dat de gemeentelijke schuld per inwoner
bedroeg: in 1926 ƒ189.—, in 1927 ƒ196—,
in 1928 229.—, in 1929 214.— in 1930
234.^-. Spr. acht deze schuld geen ondra
gelijke schuld, zoodat spr. meent, dat ei
geen reden aanwezig is om nog iets meer
te leenen ter uitvoering van groote pro
ductieve werken en het verheugt spr., dat
de heer Wilmer daarop eveneens heeft aan
gedrongen.
Yoordeelen van deze productieve wer
ken zijn o.a. een bezuiniging op de uitga
ven voor werkloozensteun, een waardever-
hooging van de perceelen, liggende bijv.
aan het gedempte Levendaal, met als ge
volg verhoogde baten van de personeele
belasting, en mogelijkheid van
van een
enz.
Met vermindering van subsidies als be
zuinigingsmiddel kan spr. zich niet ver
eenigen op verschillende gronden, welke hij
nader ontwikkelt. Deze bezuiniging kan wel
eens illusoir blijken. Spr. keert zich tegen
het voorstel om Leiden te plaatsen in de
2e klasse voor de gemeentefondsbelasting,
omdat men daardoor een groep onder deze
belasting brengt-, welke tot nu toe waren
vrijgesteld, en dus de minst draagkrachti-
gen zijn. Ook met de voorgestelde salaris-
vermindering kan spr. niet meegaan; de
salarissen van het gemeente-personeel zijn
toch al laag genoeg. Spr. geeft toe, dat
het bestaande verschil in pensioenaftrek
ongewenscht is, maar het is de bedoeling
niet, deze ongelijkheid^ weg te ma
ken, doch de bedoeling is te komen tot
salarisverlaging en daartoe kan spr. niet
meewerken, om principieels redenen. Op
de uitnoodiging van den heer Wilmer
wenscht spr. niet in te gaan. De meening,
dat dat salarissen niet mogen worden ver
laad, wordt gedeeld door alle org., ver
tegenwoordigd in het G. O. Wel kan spr.
zich vereenigen met het voorstel om de
reserves aan te spreken.
Spr. verdedigt daarna zijn voorstel ora
de L. Duinwater-Mij. onder gemeentelijk
beheer te brengen. Bij hetgeen de heer
Wilmer zeide, kan spr. zich aansluiten
Waarom zijn de Lichtfabrieken wel een
volledig gemeente-bedrijf en de L. D. Mij.
niet?
Na een voorstel van orde, dat aangeno
men werd, werd de vergadering om vijf
minuten vóór half 12 verdaagd tot Dins
dagmiddag.
KERKNIEUWS
NIEUWE KARDINALE.
Op 13 Maart worden zes Kardinalen
benoemd.
Naar de„Osservatore Romano" meldt,
zullen bij gelegenheid van het consistorium
op 13 Maart a.®. tot kardinalen benoemd
worden:
e Apostolische Nuntius in Roemenië,
Mgr. Dolci;
de Apostolische Nuntius te Washington,
Mgr. Fiunasoni-Biondi;
de Aartsbisschop van Turijn, Mgr. Fos-
sati;
de Aartsbisschop van Quebec, Mgr. Ville-
neuve;
de Aartsbisschop van Florence, Mgr. Dal-
la Costa en
de Aartsbisschop van Weenen, Mgr. In-
nitzer.
Mgr. Fumasoni wordt tevens genoemd als
opvolger van Z.Em. Kardinaal van Rossum,
als prefect der Propaganda-Fide. Ander
zijd® herinnert men zich het bericht, waarin
er sprake van was dat de Paus persoonlijk
de leiding der Propaganda op zich zou ne
men.
NED. OOST-INDIE
DE SCHADE OP „DE ZEVEN
PROVINCIËN" VALT MEE.
Commandant der Zeemacht bezoekt het
pantserschip.
Aneta seint uit Batavia: De comman
dant der Zeemacht in Ned.-Indië, schout
bij-nacht J. F. Osten, bezocht Zondagmor
gen vergezeld van den chef-materieel het
eskader voor het opnemen der aan „De
Zeven Provinciën" toegebrachte schade,
en voor het houden van een conferentie
met den eskader-commandant, kapitein-
ter-zee van Duim.
De schade, welke „De Zeven Provin
ciën heeft geleden, valt mede.
Uit de houding en toon der op Onrust
gebracht arrestanten tegenover de hen
bewakende militaren kan. men opmaken,
dat zij volkomen begrijpen dat het aange
kondigd daadwerkelijk optreden inderdaad
zal volgen zoodra een demonstratie of
poging tot ontvluchting zal worden onder
nomen.
Elke communicatie van Onrust met de
buitenwereld is reeds thans practisch uit
gesloten. Er worden echter nog steeds
maatregelen getroffen om deze isolatie in-
tensiever te maken.
Dicht bij Onrust ligt nog steeds het es-1
kader.
Op onrust werden gisteravond de krijg&l
artikelen aan alle gevangenen voorgelezen
in de Hollandsche en Maleische taal.
De Europeesche en Inheemsche gevan
genen bleven onverschillig in hun krib lig
gen, terwijl alleen de barak commandanten
er, weinig geïnteresseerd, bij stonden.
Het Departement van Marine in Ned.-
Indië meldt, dat de te Koetaradja achter
gebleven bemanning van de „Zeven Pro
vinciën" per a.s. „Oudshoorn" der Kon.
Paketvaart Mij. naar Java zal worden
overgebracht voor het te houden onderzoek
en na aankomst te Tandjong-Priok op
nieuw zal worden geëmbarkeerd op de
„Zeven Provinciën".
GROOTE OVERSTROOMING BIJ
CHERIB0N.
Vijf personen omgekomen.
Aneta meldt uit Cheribon: Gisteren te
vijf uur n.m. is de kali Tji Awi buiten haar
oevers getreden, nabij de dessa Tpigasom
in het Madjalengkasche. Volgens ooggetui
gen was de stand van het water tot boven
de brugleuningen. Een brug over Tji Keroe
is weggeslagen, terwijl eveneens eenige
huizen zijn weggeslagen, waarbij volgens
voorloopige gegevens vijf personen zijn om
gekomen.
De commandant van de marechaussee
compagnie te Madjalengka meldt aan do
militaire autoriteiten te Batavia, dat wij
militairen bijstand verleend heeft bij bet
opsporen van dooden en gewonden en het
tegengaan van diefstallen in de nabijheid
van Cheribon in verband met de oveP
stroomingen.
