24ste Jaargang DINSDAG 14 FEBRUARI 1933 No. 7432 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN VOLKSPARTIJ CONTRA STAATSPARTIJ 3)e£eicbdi^Sou/fca/nt DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling: Voor Leiden 19 cent per week 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal Franco per post f 2.95 per kwartaal Het Geillustreerd Zondagsblad is voor de Abonnó's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geillustreerd Zondagsblad 9 cent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50. V Een debatvergadering. Over het nut van debatvergaderingen kan men verschillend denken. "Wij zijn er geen voorstanders van tenzij in bijzondere gevallen. Wij hebben debatvergaderingen bijgewoond en meege maakt, waarvan wij aangename herinne ringen hebben bewaard, waarvan wij de overtuiging hebben meegenomen, dat er, hoewel waarschijnlijk niemand „bekeerd" was, meer ktaaiheid was gebracht. Maar die debatvergaderingen, welke wij bedoe len, werden gehouden in een vrij rustige sfeer, werden niet beschouwd door de be zoekers of een deel van hen als een soort sensatie Er is gisteravond in Leiden een debat vergadering gehouden tusschen een spre ker van de R.-K Staatspartij en een spre ker van de R.-K. Volkspartij. Op een geruimen tijd geleden gehouden vergade ring der R.-K. Volkspartij was door een der debaters, lid van de R.-K. Staatspartij, deze debatvergadering toegezegd. En zij is gisteren, onder leiding van de R.-K. Pro- pagandaclub „Dr Schaepman", gehouden in de Stadsgehoorzaal. Wij hebben gisteravond bijgewoond een avond van begrootingsdebat in den Leid- schen gemeenteraad, waar sprekers van verschillende partijen hun beginselefii en opvattingen tegenover elkaar hebben ge zet. Maar, als wij dan de stemming, die er op deze Raadsvergadering heerschte, ver gelijken met de opwinding, welke zoo als wij vernamen vele bezoekers van de tegelijkertijd gehouden debatvergadering had aangegrepen, dan moet toch worden geconstateerd, dat de sfeer in de Raads vergadering aangenamer was en beter geschikt of wil men minder onaange naam en minder ongeschikt voor een ge- dachtenwisseiing, dan de feer in de Stads gehoorzaal En door dit te constateeren ligt open voor ons het bezwaar tegen debat-vergade ringen, speciaal ook tegen debatvergade ringen als tusschen R.-K. Staatspartij en R.-K. Volkspartij. Toch kan een uitzondering op den regel goed zijn. En de gisteravond, onder goede leiding, gehouden debatvergadering zal wel een nuttig effect hebben gehad bij meer dere aanwezigen.. Zij heeft n.l. voor wie de R.-K. Volkspartij nog niet goed kenden, deze beter doen kennen in haar voorzit ter en in de geestesgesteldheid van vele harer leden. En dat achten wij nuttig. Meer willen wij er niet van zeggen. BINNENLAND DE REGEERINGSCRISIS. MINISTER-PRESIDENT BIJ DE KONINGIN. Naar men ons bericht heeft de Konin gin Maandagnamiddag den premier jhr. mr- Ch. J. M. Buyo ae Beerenbrouck in audiëntie ontvangen. H. M. bad een onder houd met minister Ruys, dat ongeveer twee uren duurde. MINISTERRAAD BIJEEN. Maandagmiddag na de audiëntie van den minister-president bij de Koningin om vijf uur is een buitengewone vergade ring van den Ministerraad gehouden. HEDEN GEEN KAMERZITTING. Van bevoegde zijde verneemt het „Han delsblad", dat het niet in het voornemen schijnt te liggen tegen heden een vergade ring der Tweede Kamer bijeen te roepen. De heer Albarda heeft alleen, naar wij hooren, het verzoek tot met spoed bijeen roepen der Tweede Kamer aan den voor zitter dier Kamer gezonden. Aan dit ver zoek van een enkel lid der Kamer behoeft de voorzitter echter niet te voldoen. Hier in kan de oorzaak schuilen dat de voor zitter de Tweede Kamer niet tegen heden, 14 dezer bijeen heeft geroepen. Nu verluidt echter, dat de soc.-dem. Tweede Kamerfractie hedenmiddag om half drie in het Kamergebouw in spoed vergadering bijeen is geroepen. Het ligt voor de hand dat uit die frac tie-vergadering een verzoek tot spoedige bijeenroeping der Kamer, door dc ver- eischte tien of meer leden ceteekend, zal worden verzonden. NIEUWE EBURGEMEESTER VAN MIDDELBURG. Kaar wij vernemen zal de Staatscou rant van hedenavond bevatten een K. B., houdende de benoeming van den heer M. Fernhout, burgemeester van Kampen tot burgemeester van de gemeente Middel burg. STAKING TE AALSMEER. Bij brandstoffenhandel. Maandagmiddag is staking uitgebroken onder het personeel van den brandstoffen- handel der firma Jongkind, waarvan de op slagplaatsen te Aalsmeer en te Aalsmeer- Oost gevestigd zijn. Het betreft hier een loonconflict, waarbij 20 arbeiders betrok ken zijn. NIEUWE LEENINGEN NEDERLAND. Tot een bedrag van ƒ350.000.000. Iagediend is een wetsontwerp tot het aangaan van één of meer geldleeningen ten laste van het Rijk. Hierbij wordt de minister van Finan- gemachtigd tot het te gelde maken van schuldbewijzen ten laste van het rijk tot zoodanig bedrag, als noodig is ter verkrij ging van een som van ten hoogste 350.000.000. Die tegeldemaking kan geschieden het zij ineens tot het geheele beloop van dit bedrag, dan wel achtereenvolgens bij ge deelten er van op de tijdstippen, die de minister van Financiën dienstig zal ach ten. In de Memorie van Toelichting wordt gezegd, dat door do uitgifte der 4 pet. leening 1933, groot ƒ296.000.000, en de plaatsing der 4.4 pet. leening 1933, groot 3.723.000, welke krachtens art. 6 der be- leggingswet bij het Invaliditeitsonds is opgenomen, gebruik is gemaakt van de machtiging, vervat in de derde leenings- wet 1932 tot het te gelde maken van schuldbewijzen ten laste van het rijk, ter verkrijging van ten hoogste 300 millioen. Het valt te voorzien, dat eerlang op nieuw een beroep op de geldmarkt zal moe ten worden gedaan. Het beloop der vlot tende schuld maakt het opnemen van nieuw geld ter consolidatie wensohelijk, terwijl daaraan een verdere conversie van schuld ware te verbinden. Ten einde op het geschiktste tijdstip tot één en ander te kunnen overgaan, vraagt de minister de in het ontwerp ver vatte machtiging. De bepalingen van het wetsontwerp stemmen overeen met die van vorige leeningwetten. .EEN VERGADERING VAN MARINE PERSONEEL. Deernis met de slachtoffers van „De Zeven Provinciën". Maatregelen voor de toekomst Vrijdagavond kwamen de hoofdbesturen van den Bond van Christelijk Marineper soneel, de Ver. van Technici der Kon. Ma rine en de R.K. Ver. van Marinepersoneel „St. Christophorus" te Den Helder bijeen. Mede aanwezig waren de beide geestelijke adviseurs der confessioneele bonden Bij den aanvang van deze bijeenkomst 'werd met een enkel woord gememoreerd de dien morgen in Straat Soenda plaats ge had hebbende ontmoeting tusschen de in handen van muiters zijnde „Zeven Provin ciën" en het Ned. Eskader waardoor het optreden van de muitende bemanning tot een ramp is geworden voor onze Marine. Groote deernis had men voor de slachtof fers die op zoo tragische wijze hebben moe ten ervaren waartoe volharden in afkeu renswaardig optreden leiden moet. Het aanvankelijk doel van deze bijeen komst was door de ontknooping van dit drama voor een deel vervallen. Vandaar dat thans hoofdzakelijk besproken werd, maatregelen te nemen opdat gebeurtenis sen als hebben plaats gehad voorkomen kunnen worden. Verschillende denkbeelden werden daarbij besproken en practische middelen aangegeven. Verder werd besproken welke maatrege len moeten worden genomen om minder juiste denkbeelden welke thans de publie ke opinie beheerschen, weg te nemen, waar bij vooral naar voren diende te komen dat de bijna 1100 leden van bovengenoemde organisaties niet alleen in woorden maar ook metterdaad zich achter de regeering R.-K. KAMER-CENTRALE LEIDEN. Met het oog op den politeken toestand, ingetreden door het votum der Tweede Kamer op 9 Februari j.l., tengevolge waar van een Kamerontbinding als een ernstige mogelijkheid moet worden beschouwd, heeft het Partijbestuur besloten, op grond art. 3 Kiesreglement, de termijnen van het Kiesreglement te wijzigen en voor de pro cedure een versneld tempo vast te stellen. In verband hiermede is devergadering .n de R.-K. Kamer-Centrale Leiden niet op 25 Februari, doch op a.s. Zaterdag 18 Februari op plaats en tijd als is aangege- PASPOORTEN. Verhooging der kosten. De regeering stelt voor bet vroeger be staande onderscheid tusschen paspoorten voor één persoon en paspoorten voor twee of meer personen weder in te voeren en de kosten te verhoogen tot resp. 5 en 7.50. Geldigheidsduur blijft gehandhaafd NEDERLAND EN DE GOUDEN STANDAARD. De Regeering acht het behoud van den gouden standaard een der voorwaarden tot herstel. De regeering deelt in de Memorie van Antwoord op het voorloopig verslag der Eerste Kamer over de rijksbegrooting me de, dat zij met groote kracht meent te moeten vasthouden aan den gouden stan daard, zij acht dit een der voorwaarden, waaronder op den duur een gezonde we deropbouw van het economisch leven mo gelijk is. WAT CONSUMPTIE MELK IS. In vervolg op de beschikking van den minister van Economische Zaken en Ar beid, waarbij de gemeenten werden aange wezen, in welke een vergunning noodig is om met consumptiemelk te venten, is een nieuwe beschikking verschenen, waarin het begrip consumptiemelk aldus nader wordt omschreven: geheel of gedeeltelijk ontroomde melk; karnemelk; yoghurt; acidophilus melk en producten, verkregen door geheel of gedeeltelijk ont-roomdo melk met bacteriën te enten; room, onafhankelijk van het vetgehalte; karnemelkspap; havermoutpap; rijstpap; mengsels van melk, al dan niet geheel of gedeeltelijk ontroomd, en cacao; voor zoover deze producten kennelijk be stemd zijn om, zonder tot een ander pro duct te worden verwerkt, al dan niet recht streeks aan verbruikers te worden afgele verd alle melk en de hier genoemde producten, weike kennelijk bestemd zijn om al dan niet rechtstreeks te worden afgeleverd aan hotels, restaurants, lunchrooms, kantoren, fabrieken, ziekenhuizen en daarmee gelijk te stellen inrichtingen, bakkers, banketbak kers, boreiders van consumptie ijs. INVOERREGELING VAN BOTER. Ter bekrachtiging van het Kon. besl., waarbij de invoer van boter opnieuw aan een tijdelijke beperking werd onderworpen en wel voor den tijd van een jaar en op de zelfde basis als zulks geschiedde in dc per 31 December j.l. afgeloopen regeling, is thans eens wetsontwerp ingediend. I In de toelichting wordt o.m. gezegd: I Voor eon verlaging van het percentage moet thans geen aanleiding aanwezig wor den geacht, omdat gedurende de afgeloo pen contingenteeringsperiode dc invoer on geveer 50 pCt. van het totaal contingent bereikte, hetwelk op zich zelf reeds een zeer gering percentage van het totaal ver bruik hier te lande uitmaakt. Bovendien laat het thans voorgestelde percentage de mogelijkheid van normale handelsbetrekkingen met de belanghebben de landen onverlet, hetgeen zeker niet het geval zou kunnen zijn bij een effectieve ver- Dit nummer bestaat uit DRIE bladen. VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Viering van den verjaardag van 's Pausen kroning. Opening van den nieuwen Vati- caanschen radio-zender. (2de Blad.) Een interview met Adolf Hitler. ((2de BI.) Het Fransche saneeringsplan met 359— 225 stemmen door de Kamer aangenomen. (2de Blad). Heden begrafenis van de slachtoffers te Neunkirchen. (Buitenl. Bcr. 2de Blad). BINNENLAND. Minister Ruys bij de Koninging. (1ste blad.) De regeling voor consumptiemelk. (lste blad. De schade aan boord van de „Zeven Pro vinciën" valt mee. (Ned. O-Indiö 2de Blad). OPENBAAR DEBAT IN DE STADSGEHOORZAAL. Intensiever samenwerking van genoemde organisaties zal aan een en ander nog meer kracht bijzetten. Een comité werd gevormd om de op deze bijeenkomst besproken plan nen nader uit te werken. INVOERBEPERKING VLEESCH. Ingediend is een wetsontwerp tot rege ling van den invoer van versch, gekoeld en bevroren rund- en kalfsvleesch, waarbij het K.B. tot beperking van den invoer wordt bekrachtigd. Een opgewonden en rumoerige avond. Er was overweldigende belangstelling voor den „bokswedstrijd", voor het open baar debat tusschen Staatspartij en Volks partij, dat gisteravond in de Stadsgehoor zaal werd" gehouden. De zaal stroomde vol met enthousiasten en nieuwsgierigen; er heerschte een rumoerige stemming alsof het werkelijk om een bokswedstrijd ging. Mot Argus-oogen bespiedden de leden der Propaganda-club, of er schapen, die niet tot de ééne kudde behoorden, in de ruime schaapstal wilden binnendringen. Er zullen wel enkelen listig door de con trole zijn gekomen, niaar velen kunnen het niet geweest zijn. Zoo zaten daar vele honderden mannen en vrouwen, alleit één van geloof, maar verdeeld in politieken zin. Do Volkspar- tijers hadden voor een sterke „claque" ge zorgd en daarvoor leden uit alle deelen des lands, zelfs tot uit Leeuwarden bijeen geroepen. Deze groep had in rechterzijdo van het spreekgestoelte plaats genomen en maakte het den debater van de Staats partij zeer lastig. Hun optreden was som tijds zóó storend, dat de voorzitter der bijeenkomst, mr. Donders, cnkolo malen met schorsing der vergadering dreigde. Het was een opgewonden avond. Van weerszijden waren instemming en afkeu ring beiden al naar gelang de spreker die aan het woord was uitbundig. Dc Staatspartijers hebben zich tegenover den heer Wes-seling uitermate behoorlijk ge dragen, wanneer men hun houding verge lijkt met die dor Volkspartijers. Een aardig moment was het kort maar puntig debat tusschen den heer Wesse- ling cn het Kamerlid den heer Engels, die waar do spreker zijn persoon noemde alle recht had om te intorrumpoeren. Toen de debater van de Staatspartij, Piet Kasteel, rcplioeerde en in de laatate rondo zijn tegenstander „legde" kon dc heer Wesseling zich niet meer inhouden. Hij trad naar voren cn wilde wederom het woord nemen, wat het echter door het publiek werd belet. De volle maat van spreektijd was hem immers reeds toege meten. Het kan niet anders, of de voorzitter, mr. Donders, heeft zich de sympathie van beide partijen verworven, door het lank moedige, maar vooral strikt en partijdig leiden van deze rumoerige vergadering. De Christelijke groet Dc avond werd goopend door don voor zitter der Propagandaclub ,.Dr. Schacp- j man", mr. H. F. A. Donders, die de bijeon- I komst opende met den chr. groet, welke, eenstemmig uitgesproken, door do zaal I daverde. Dit zoo vertrouwde eeresaluut aldus de voorzitter is een duidelijk blijk, dat wij hier to zamen gekomen zijn als broe- 1 ders en zusters in één geloof. (Toejuichin gen). Dit legt bijzondere verplichtingen op niet alleen tegenover elkaar, maar ook tegenover de buitenwereld. Want het staat vast, dat een deel der buitenstaanders uiteraard niet bet beste deel zich bui tengewoon zou verlustigen in tweedracht tusschen hen, die door de heiligste bin den verbonden zijn en dat, ondanks alles, willen blijven. 1 Daarom drukte spr. met klem op 't hart rustig overtuiging tegen overtuiging te 1 hooren plaatsen. Het doel van dezon avond is, nu niet eens op een afstand, maar on der één dak van man tot man met open vizier te zeggen, wat op den grond des harten leit, en zoo mogelijk nader tot elkaar te komen. De kampioen der Volks partij C. D. Wesseling. Het woord was allereerst aan den deba ter der R. K. Volkspartij, den heer C. D. Wesseling uit Den Haag. Er wordt zoo vaak beweerd, zeide spr., dat er geen belangstelling meer bestaat voor politiek, maar als men deze zaal ziet, dan zijn er geen artiston die een voller gebouw kunnen trekken dan de lieer Kae- teel en ik. Spr. bracht dank aan de Pro pagandaclub voor dezen avond en vertel de, dat de Volkspartijers gekomen waren niet alleen uit stad en omgeving, maar zelfs uit stedon als Leeuwarden. De politieke splitsing der Katholieken beschouwde spr. als natuurlijk en ver wees hierbij naar Liberalen en Vrijz.-De- mocraten. Anti's on C. H„ S. D. A. P, en O. S. P. De Staatspartij heeft nu eenmaal do Volkspartij naast zich. Dit is geen groot bezwaar, want beide partijen heb ben één basis, één geloof. Do beide par tijen staan naast elkaar als het gaat ora de behartiging van godsdienstige, zedelij ke en kerkelijke belangen. Veronderstellen wij, dat Mgr. Nolens nog loefdo, dan zou den do Volkspartijers, wanneer zij in de Kamer komen, zich gaarne in die zaken bij zijn leiding hebben neergelegd. Waarom is men beangst, dat wij, Volks partijers, minder serieus in deze kwesties zouden zijn. Tegenover deze gedachte, wil spreker do stelling zetten, dat de Volks partij méér en krachtiger juist voor deze belangen opkomt dan de Staatspartij. Groote grief van ons is, dat, ondanks dab de Staatspartij daartoe de macht had, «r niets gekomen is van eon wijziging van art. 177 L R., van opheffing van proces sieverbod of van horstel van het Gezant schap bij de H. Stoel. Waarom heeft de Staatspartij dat niet gedaan? Omdat zij zich coaliseert met par tijen die diametraal tegenover het Katho licisme staan. Do Volksjjartij zou zoo gaar ne zien, dat de katholieken hun eerstge boorterecht niet voor een dergelijke kwan sel verdeden. Spreker komt nu tot de programma's d*r Staatspartij. Met terughoudendheid zal spreker zich daarover uiten, omdat heb toch niets geeft wat voor programma do Staatspartij heeft. Men voert het een voudig niet uit. Spr. wijst op groote leuzen bij de ver kiezing in 1929 maar wat heeft het volk ondervonden van Jhr. Ruys, „den edel man die voor het volk werkt?" Spreker weet, dat de crisis geen nationaal vraag stuk is, maar wat heeft men gedaan om de gevolgen van dat vraagstuk te lenigen: Niets anders dan met mondjesmaat werk verschaffing en een schamele uitkocring. Waar is van de genomen maatregelen een spoor te ontdekken van naastenliefde, of van een vóóropstellen zooals do Volks partij doet van den arbeid. Nimmer is het kapitalisme zoo verschrik kelijk naar voren getreden als na den oor log. Spr. wijst op verschillende schandalen; spr. had een staatsingrijpen gewenscht bij b.v. het uitkoopen der Draadnagclfabriek Van Tien te lie mond. Er zijn geen groote werken aan de orde gesteld, geen groote 'ndustrieën opgericht of in het leven ge houden. Moeite heeft het gekost om van dit Christelijk Ministerie onder Kath. sig natuur gedaan te krijgen, dat de demping der Zuiderzee wordt voortgezet.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1933 | | pagina 1