m
[PONDERDAG 9 FEBRUARI 1933
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 8
De toestand in Land- en
Tuinbouw
BUITEN RAAST DE STORM....
Wilde regenbuien jagen over het vlakke,
eentonige land, de wegtrekkende winter
zwiept met zijn staart en doet wegen en
straten snel in modderpoelen veranderen.
Het is triest op het platteland. Triest van
buiten, waar de Westerstorm raast, maar
triester nog in menig gezin, waar de eco
nomische storm steeds feller wordt.
Steeds feller. Ondanks de maatregelen
van steun voor diverse onderdeelen van
het-bedrijf, ondanks het ingrijpen van d«n
wetgever in de afdracht der pachtsommen,
waarvan de voordeelen aan andere nood
zakelijk nadeelen berokkenen, zakken we
steeds dieper in het moeras. Ernstig maar
snel, zal overwogen moeten worden, of
niet in een, hopelijk tijdelijke, actieve
handelspolitiek en daarmede gepaard
gaande omzetting van het daarvoor ge
schikte weiland in bouwland een vlucht-
haven moet gezocht worden voor den eco-
nomischen storm die nu in volle kracht
gaat varen over ons weerloos land. In
Duitschland heeft Hugenberg maar twee
duidelijke programpunten meer, als minis-
ler van economisohe zaken. Het eerste is:
het schrappen van alle buitenlandsche
schulden, ook particuliere, en het tweede
luidt: Voor geen cent meer koopen in het
buitenland.
De Duitsche agrarische productie moet
het Duitsche volk voeden. Engeland be
trok in 1931 nog 115.000.000 kg. zuivelpro
ducten. Maar in Oct. van het afgeloopen
jaar, is de inhoud van de conventie van
Ottawa bekrachtigd, waarbij aan de Do
minions d. w. z. we Engelsohe bezittingen
oif met Engeland verbonden Staten prac-
tisch vrije invoer is toegestaan, terwijl de
andere landen d. w. z. De veemarkten in
Nederland gecontigenteerd en met invoer
rechten belast worden. Men moge het nog
zoo verderfelijk achten, dat deze „selfsup
porting" of autarkie hand over hand toe
neemt, men moge de dwaasheid voor ieder
duidelijk achten, het is en flijft een feit.
dat ten spijt van alle conferenties, de we
reld met rassche schreden naar de National-
Oekonomie terugkeert.
Volkomen doelloos en slechts van theo
retisch belang blijkt het mij dan ook, den
vrijen handel in allerlei toonaarden te ver
heerlijken. Het brengt ons geen stap ver
der, want niet wij, maar het buitenland
moet daarvan overtuigd worden en dat
kunnen we niet bereiken. Wil Nederland
„practisoh" blijven, dat zal 't de waarheid
onder de oogen moeten zien en deze is,
dat wij bij een buitenland, dat zich zelf
voorziet, niet anders kunnen, dan ook met
volle aandacht alle krachten aanwenden
op het uitbuiten van de economische mo
gelijkheden, die het eigen land ons biedt.
Wij kunnen niet doorgaan met een econo
mische inrichting" van ons volk; die geba
seerd is op een internationaal handelsver
keer, wanneer dit niet meer bestaat. Wij
zullen daarom er naar moeten streven, in
voerrechten op graan te verkrijgen, waar
van wij jaarlijks nog 1.200.000 H.A. invoe
ren. Déze moeten we nog betalen om daar
na onze zuivelproducten en tuinbouwpro
ducten, die we zelf niet kunnen consumee-
ren, voor afbraakprijzen over de tolmuren
te gooien. Is hiervoor geen meerderheid
te vinden in onze Volksvertegenwoordi
ging, dan zal naar andere middelen moe
ten worden uitgezien, om de instorting van
het platteland te voorkomen.
Wanneer we den toestand op 't platte
land thans bezien, komt men tot do ge
volgtrekking, dat zich weer aan het afspe
len is, wat zich omstreeks 18S0 en even la
ter heeft afgespeeld, nl. dat op vele plaat
sen slechts een klein percentage van de
gevestigde boeren en tuinders zich staande
zal kunnen houden als gevolg van de eco
nomische verhoudingen.
Ziendcroogen wordt 't aantal boeren en
tuinders, dat aan het einde van zijn beta
lingscapaciteiten is gekomen, grooter. Wij
vragen ons af, waar blijft het mensch-
waardig bestaan, de rechtspositie, het
rechtvaardige loon naar prestatie of be
hoefte, waarover we zoo dikwijls lezen,
voor hen, die hebben getracht de sociale
kwestie voor zich zelf op te lossen. Wij
verzakken in het moeras der sociale recht
vaardigheid. Aan de eene zijde sinds jaren
steeds meer lasten op het bedrijf, waar op
zich zelf, bij rentabiliteit der bedrijven,
geen bezwaar tegen bestaat; aan de an
dere zijde steeds minder ontvangsten en
uitmergeling aan alle kanten, met als ein
de: totale confiscatie van honderden land
en tuinbouwers; wel het ergste, wat hun in
deze tijden van depressie zonder weerga,
economisch kan overkomen.. Maar niet
alleen voor hen, die, opgeofferd en ten
gronde gericht, na een- leven van harden
arbeid en soberheid; onteigend van alles
aan den dijk worden gezet. Elke executie
van boeren en tuinders brengt een zee van
ellende mede, voor den middenstand, voor
do naastbestaande daarbij betrokken en
ook voor de landarbeiders.
Het artikel 1793 B. W. en het z. g. zake
lijk recht van de hypotheek geeft den hy
potheekhouder hot recht, om in de meeste
gevallen het geheele onroerend goed op tc
eischen, maar bovendien ook gelijkberech
tigd met zijn tekort mode te deelen bij het
roerend goed. Vandaar, dat ook de mid
denstand veelal maar 5 tot 10 pet. krijgt
uitbetaald van zijn vorderingen.
In ccn publicatie over „de tegenwoor
dige waarde van het grasland" komt B.
Tamminga, directeur van de Coöperatieve
Centrale Landbouwboekhouding, tot dc
ontstellende conclusie, dat thans zelfs van
hot beste grasland in Friesland geen pacht
waarde van eenige beteekenis meer kon
«m f Gooit
Uw geld
niet in het water
U kunt meestal nog beter tien gul
den in het water gooien dan een z.g.
„goedkoope" lamp te branden. Deze
z.g. „goedkoope" lampen zetten Uw
stroom niet in voldoende licht om.
Philipslampen doen dit wel. Om dit
te bewijzen bieden wij U een gratis
w""" lichtmeting bij U thuis aan. Lampen
Mlrtt uit Uw eigen voorraad zijn i
waarborg voor een neutrale
vergelijking. Vult slechts
onze coupon in.
PK
worden berekend. Dit geldt in niet minde
re mate voor den akkerbouw, de tarwe uit
gezonderd, en ook voor den tuinbouw.
Wie echter eens een onderzoek zou in
stellen naar wat in Mei en Nov. door de
boeren en tuinders wordt afgedragen aan
grondrente, zou lot een nog veel meer ont
stellende conclusie komen, nl. dat de be
drijven, die geen opbrengvermogen meer
hebben en vaak verlies opleveren, toch de-
grondrente betalen in het gunstigste geval
met eenige aftrek. Door hen, die geen re
serve meer hebben of credict meer kun
nen krijgen, geschiedt dit door afbraak
van den inventaris en door schuld te ma
ken bij den middenstand. De crisis houdt
in de land- en tuinbouw niet zooveel erger
huis, dan in andere takken van volksbe
staan, maar doordat de zwakke schouders
van den grondgebruiker alleen de last
moeten dragen zijn dc gevolgen voor hem
zooveel erger. Thans verzekeren geldbeleg
gers en scharrelaars, benevens pensioen
fonds- en levensverzekeringen zich het
bezit van den grond voor uiterst lagen
prijs, om straks ten onrechte te profitee-
ren van een langs natuurlijken weg weer
komend herstel of van de Ic laat- genomen
maatregelen. Het doet dan ook wel pijn
lijk aan, op een vergadei'ing van den L. T.
B. te Haarlem te moeten hooren vertel
len door den secretaris, dat een voordeel
uit deze toestand ontstaat, nl. dat de
grond nu meer komt in eigendom van den
gebruiker. Wanneer zelfs leidende perso
nen in onze vakbeweging blijk geven, dat
wij zoo van elk werkelijkheidsbesef ge
speend zijn, dat zij dat durven beweren,
dan moet hun met bekwamen spoed de
keerzijde van de medaille worden getoond.
Op do vakbondvergadcring worden in
leidingen gehouden, over crisiszuivelwet,
varkens crisiswet, pachtwet c.a. Wij zijn de
Regeering erkentelijk voor hetgeen ge
tracht is to doen, om eenige verbetering
te brengen, maar achterwege blijft de
meest doeltreffende en noodzakelijkste cri
sismaatregel, nl. die ten aanzien van de
hypotheken, noodig zoowel voor honderden
pachters als wel voor den gchcelcn hypo
theek boeren en tuindersstand, ongeveer
80 pet. der geheele boeren- en tuindersbe
volking, omdat de helft der pachtovereen
komsten doodloopt op de hypotheekrente.
v. d. WELJDEN.
Fuifnummer: „Draai het licht maai* uit,
hoor, ik lees niet meer in bed."
KOOPT BIJ ONZE
ADVERTEERDERS
In Leiden gevestigd:
G. Ankerman, Zoeterw.singel 73. C.
Binnendijk, hulp in de huish., Lijsterstr. 2.
F. J. Bonnet en fam., smidsknecht, N
Beestem. 9. P. L. J. Coebergh, ingenieur.
iWtto Singel 71. J. II. Colenbrander,
verpleegster, Donkerstceg 19. L. W. N.
van Deursen, Rijnsb.weg 140. ^-,c~
leerd, Warmonderweg 27. I. Ginjaar en
fam., beambte rijksopv.gest., Formosastr.
lSb. P. G. de Graaf, winkelbediende,
Haarlemmerst-r. 2Ö7a. M. A. Hissink,
Rijnsb.weg 62b. J. M. Jong, dienstbode,
Nieuwstr. 9. M. Hartogensis-Jacobs, H.
Rijndijk 24. H. C. M. Kesselring, Plant
soen 39. H. G. Kussen, kelluer, St-eenstr.
20. P. van der Meij, Nieuwe Rijn 3.
P. Moofcen, dienstbode, Rijnsb.weg 34.
Raden Mas 8. Nitihadinegoro, J. v. Goyen-
kadc 8. J. J. J. Nouwens en fam., ga
ragehouder, v. Ledenberchstr. 2. E. J.
M. A. Ottes, winkeljuffr., Stille Rijn 7. M.
C. van der Storm-Overbcek, Hoogewoerd
135 T. H. Overdijk, Hoogewoerd 168. -
J. P. Poot, Nieuwe Rijn 6. O. L. E. de
Raadt en fam., arts, Mariënpoelstr. la.
G. H. R. R. Raukopf, schoenmaker, Hoef-
straat 61. P. A. Rueck, teekenaar, Bo
tha str. 3. J. Rijsbergen, Levendaal 97.
L E. van Schaïk Doelensteeg 9. D.
Schut, dienstbode, Rijnsb.weg 31d. H.
Swart, Groenhovenstr. 6. A. Tegelaar,
kappersbediende, Oude Singel 4. H. van
der Tuin, niach.lziankw. en chauffeur, Jan
Vossenst. 44. C. J. van der Zeeuw en
fam., koopman, Breest-r. 49.
Uit Leiden vertrokken:
M. H. Arens, Oegstgeest, ÏJiiijngeester-
str. weg 36. B. J. W. Bakker, Alkemade,
B 424. R. van den Berg en Fam., Dor
drecht, Bosboom Toussaintstr. 81 rood.
D. Boiuna Nieuwenhuis en Fam., Arnhem,
v. Oldenb. str.. 27. J. Deen, Rhenen, Iiee-
renstr. A 103z. P. B. Smit-Dieben, Dord
recht, Reeweg 12. P. H. Hilbrands-Hak-
kenberg, de Rijp, Rechtest-r. 73. H. Ham-
melburg, Amsterdam, Lepelstr. 69 I. A.
W. Hermans, Schotenland. C. van der
Hoeven en Fam., Sassenheim, Hoofdstr. 148.
K. Horstman, Koudekerk, Hoogewoerd
B 96. J. van der Hulst, Uithoorn, Zijdel-
veld 2. A. K. de Jong, Den Haag, R. J.
Schimmclpennincklaan 1. W. de Jong en
Fam., Weststellingwerf, Munnikeburg 15S.
D. Kleijn en Fam., Zoeterwoude, Rijnc-
gommerstr. G 14. J. F. Knaap, Oegst
geest, Julianalaan 3. H. A. C. van de
Kreke, Den Haag, Schuytst-r. 177. E. Lie-
benwein, St. Veit a/d Glan. M. W. F.
Litti, Oegstgeest, Mauritslaan S. E.
Menninghaus, Oegstgeest, Nassaulaan 54.
M. Mooten, Oegstgeest, Terweeweg 46.
J. O. Ott, Den Haag, Copernicusstr. 114.
C. van den Oudenrijn, Baarn, Molerus-
straat 15. P. W. Pauclsen, Den Haag, v.
Zeggelcnlaan 236. J. van der Poel en
Fam., Warmond, St. Ludwinagest. A. Po
lak Daniels, Amsterdam, Lcidschekade 99.
boven. W. A. do 'Elidder, Rotterdam,
Schiekade 114. P. J. Roem en Fam., Den
Haag, Roelofsstr. 114. J. A. Oh. Rompu
en Fam., Den Haag, Drijfncmstr. 54.
J. NagtegaalRuitenbeek, Oegstgeest, H.
Morschweg 62. O. Scheijgrond, Oegst
geest, Endegeesterstr.weg 9. Raden Si-
git, N. O. Indië. M. R. Tiebout, Avereest,
Ömmerweg I 311. A. L. De Vreese, Rot
terdam, Gr. Visscherijstr. 52b. M. van
Helden—van der Waals, Oegstgeest, Sunia-
fi-astr. 12. C. Werkhoven, Laren, St.
JansBtr. 23a. K. F. van der Wilk, Noord-
wijk, Emmaweg 21. A. F. Zwart, Voor
schoten, Rijndijk 178.
WILT U IETS WETEN?
V raag: Hoe lang kan men licht hebben
van een Kilowatt? Wat is een Kilowatt? Ik
meen 1000 watt. Alzoo zou men dus 10 uur
een lamp sterk 100 kaars van een Kilowatt
kunnen branden.
Antwoord: Zóó eenvoudig is de zaak
niet. Een Kilowatt is inderdaad 1000 Watt.
Als u wilt weten hoeveel stroom een lamp
verbruikt, moet u op den meter nagaan,
hoeveel Kilowattuur verbruikt wordt. Een
Kilowattuur is de hoeveelheid electrische
arbeid, die door een vermogen van 1 Kilo
watt gedurende 1 uur geleverd wordt. Twee
lampen van 100 kaars kunnen een verschil
lend stroomverbruik hebben.
y r a a g W. C. te L. inzake contributie-
betaling en uitkeering begrafenisfonds.
Antwoord: Wanneer men 2 jaar con
tributie achter is en gaat daarna weer ge
woon met betalen door bij een anderen
bode, dan geeft men daardoor de wenech
te kennen in het fonds te blijven. Het is dus
billijk, dat de achterstallige contributie
wordt ingehouden bij een eventueele uit
keering. Wanneer men een schriftelijk be
wijs daarvan vordert, kan de vroegere bode
nimmer dat geld opeischen.
Het tweede geval lijkt ons minder in
de-n haak, tenzij het bedrag van de uitkee
ring precies gelijk is aan het bedrag, dat
de bode ongevraagd heeft voorgeschoten.
U moet evenwel heb volgende bedenken:
ofwel u wilt in het fonds blijven en dan
dient u den bode dankbaar te zijn, dat hij
u door zijn voorschot' in het fonds gehouden
heeft; ofwel u wilt niet in het fonds blij
ven en dan dient u het lidmaatschap op te
zeggen en het niet op een royement te la
ten aankomen.
461e STAATSLOTERIJ I
(Niet officieel!
5de Klasse. 16e LUst
Trekking van Donderdag 9 Februari 1933
HOOGE PftIJZEN
400.— 4 3069 6355 8228 14205 14902
200.— 11070 12707 14749 18116 20236
t 100.— 755 4974 7509 7714 7908 8214 10807 12314
12683 14252 19768 20573
I'rUzen van t 70.—
126
199 260 261 536 542 691
933 1088 1184 1193 1319 1362
1421 1510, 1741 1817 1824 1890 1961 1971
2114 2147 2166 2243 2278 2312 2483 2540
2570 2588 2594 2734 2771 2801 2840 2904
3058 3244 3437 3528 3597 3689 3715 3763
3769 3880 3911 3950 4178 4213 4262 4283
4297 4305 4342 4376 4497 4536 4649 5076
5125 5136 5277 5296 5428 5476 5484 5710
5860 5868 5972 5991 5994 6338 6401 6460
646*4 6565 6671 6772 6827 6900 6989 7210
7422 7542 7543 7562 7565 7631 7725 7794
7814 7838 7859 7947 8199 8207 8237 8239
8276 8328 8344 8413 8440 8465 8518 8621
8674 8676 8903 8952 9039 9078 9148 9277
9433 9458 9475 2730 9790 9838 9929 10101
10209 1023U 10235 10262 10268 10468 10519 10604
10618 10639 10684 10749 10832 10877 10953 10980
11000 11087 11196 11236 11332 11361 11429 11509
11513 11527 11572 11674 11682 11709 11725 11730
11848 11983 11992 12055 12084 12283 12520 12700
12741 12876 13064 13290 13340 13439 13450 13507.
13579 13642 13767 13845 13851 13960 14059 14092
14310 14373 14380 14444 14554 14565 14679 14751
14853 14887 15275 15418 15650 15693 15757 15825
15842 15964 16069 16192 16439 16498 16547 16719
16792 16817 17013 17111 17156 17291 17409 17460
17651 17695 17754 17849 17937 18140 18230 18254
18345 18444 18479 18517 18539 18695 18727 18885
18915 19001 19083 19101 19111 19416 19492 19564
19705 19856 19857 19986 200C9 20076 20096 20222
20445 20473 20572 20594 20597 20667 20845 20865
20921 20959
273 288 301
373 374 384
543
NIETEN
56 143 179 213 259 270
326 327 337 347
391 454 495 532
787 792 794
994 1032 1036
1201 1218 1269
1481 1484 1644
1735 1737 1738
1894 1896 1916
2028 2032 2100
2258 2272 2310
2603 2619 2631
2725
2730 2733 2773
2943 3017 3040
3231 3265 3305
3468 3549 3580
3818 3838 3848
4214 4222 4232
3964 4017 4019
4214 4222 4232
4318 4367 4426
4499 4645 4669
4911 4926 4932
5144 5145 5188
5322 5407 5455
5646 5715 5743
5921 5935 5941
6263 6304 6443
6670 6680 6685
7030 7036 7039
7158 7168 7173
7268 7272 7275
7449 7492 7514
7718 7783 7810
7998 8026 8067
8195 8218 8225
8299 8307 8356
8623 8631 8647
8726 8740 8761
8965 9887 9030
9144 9164 9195
9382 9401 9403
6638 9643 9680
9901
9937 9978 9985
10197 1C288 10300
10383 10443 10470
10624 10705 10725
10833 10860 20867
11109 11110 11131
11379 11380 11383
11591 11679 11688
11869 11883 11915
12083 12131 12163
12305 12400 12424
12532 12602 12652
12765 12787 12789
12910 12948 12951
13087 13094 13124
13300 13353 13379
13607 13616 13649
13868 13904 13942
14076 14117 14224
14440 14454 14465
14603 14611 14642
14831 14836 14862
15095 15120 15163
15390 15395 15513
15637 15657 15744
16003 16021 16031
16219 16221 16250
16556 16588 16590
16710 16735 16791
16903 16920 16928
17009
17070 17104 17133
L7274 17285 17387
17574 17654 17669
17841 17896 17915
17988 17994 18016
18275 18293 18300
18516 18523 18543
18684 18696 18703
18900 18922 18937
19151 19229 19243
19365 19380 19408
19596 19604 19636
19829 19833 19872
20013 20016 20028
20298 20318 20367
20585 20632 20648
20794 20822 20851
Verbeteringen c
12202;-14197 m.
686 709 711 740 741
912 920 943
1056 1106 1123
1344 1424 1471
1679 1731 1734
1827 1865 1872
1937 1977 1993
2675 2704 2710
2822 2829 2911
3094 3142 3199
3353 3391 3459
3672 3744 3760
406B 4154 4203
4279 4280 4308
4479 4490 4493
4808 4816 4826
5016 5075 5117
5238 5265 5316'
5493 5572 5591
5848 5863 6918
7130 7136 7155
7225 7230 7242
7346 7376 7377
7602 7677 7678
7887 7904 7917
1042 1051
1281 1320
1649 1678
1758 1807
1925 1935
2105 2137
2337 2391
2648 2674
2780 2781
3049 3065
3319 3346
3590 3660
3856 3888
4254 4257
4023 4059
4254 4257
4459 4467
4703 4798
4945 4963
5192 5216
5469 5483
5795 5846
5969 5987
6570 6589
6742 6743
7067 7079
7178 7203
7298 7310
7555 7585
7876 7879
8071 8088
8240 8254
8649 8657 8678 8698 8710
9046 9101
9338 9344
9424 9459
9723 9747
9350 9362 9365
9487 9505 9555
9777 9854 9887
10105 10108 10125 10139 10140
10305 10321 10339 10344 10359
10481 10538 10550 10601 10603
10727 10728 10731 10772 10829
10965 10976 10998 11073 11105
11142 11181 11255 11265 11296'
11397 11452 11511 11536 11574
11732 11741 11784 11811 11823
11929 11990 12026 12060 12068
12176 12207 12244 12257 12293
12431 12435 12472 12513 12514
12655 12657 12677 12694 12716
12806 12807 12864 12888 12908
12956 13006 13008 13013 13055
13153 13182 13190 13206 13254
13452 13454 13511 13557 13590
13671 13741 13742 13817 13847
13949 13953 14011 14020 14070
14235 14267 14289 14326 14355
14537 14564 14566 14567 14583
14651 14673 14708 14775 14828
14969 15022 15024 15027 15075
15195 15262 15272 15304 15348
15555 15574 15576 15586 1560b
15747 15787 15871 15899 15981
16087 16123 16183 16193 16210
16271 16401 16424 16458 16484
16599 16613 16622 16624 16647
16812 16814 16820 16838 16873
16932 16935 16970 16973 17007
17139 17189 17211 17226 17261
17439 17445 17498 17510 17532
17675 17681 17701 17704 17756
17956 17961 17964
18031 18091 18143 18160 18266
18349 18351 18372 18453 18496
18548 18573 18582 18606 18666
18751 18777 18834 18844 18884
18961 18971 19077 19100 19126
19267 19269 19299 19309 19351
19414 19424 19476 19515 19568
19658 19726 19776 19797 19813
19883 19934 19963 19964 20001
20064 20100 20119 20138 20276
20379 20405 20450 20528 -0562
20654 20709 20747 20754 20761
20900 20937 20949 20957
e KI. 15e Hist: 12205 m. z.
14199; 18247 m. z. 18247 m. f 70.