NA DE REDEVOERING VAN STAIIN
ZOEKT 0 EENJOEDE ZAAK?
MAANDAG 30 JANUARI 1933
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 7
Joor Dr. FRIEDRICH MUCKERMANN S.J.
Het orgaan der Duitsche Communisten
geeft met een zeker triomfeerend gebaar
den volledigen tekst van de rede die door
8 tal in gehouden werd bij het einde van
het eerste vijfjarenplan in de volledige
zitting der Centrale Castiole Oommissie
der Communistische Partij. Met groote
letters staat er een kop boven bedoeld
artikel: „De Sovjets veranderen het aan
schijn der aarde".
Natuurlijk wordt aan bet einde van het
artikel luide instemming betuigd met het
behaalde succes, hetgeen onder de waak
zame oogen der Gepoe bij dergelijke ge
legenheden te doen gebruikelijk is.
Stalin proclameerde het welslagen van
deze socialistische proefneming in Sovjet-
Rusland en schermt met heele reeksen cij
fers. Nu moeten we direct opmerken dat
de officieele cijfers, die wordon voorge
legd. betreffende bet Russische Vijfjaren
plan slechts ten deele te constateeren zijn.
Wij moeten dus vertrouwen op de geloof
waardigheid van de Sovjet-regeering. Van
deze regeering weten we. dat ze enkele
jaren geleden het proces tegen de z. g. Pa
rasieten heeft gevoerd. Toen stonden er
hoogstaande ingenieurs en ambtenaars
voor de rechtbank, omdat hun raming niet
klokte met de officieele cijfers.
Deze uitstekende deskundigen werden
voor parasieten uitgemaakt en buiten ge
vecht gesteld. Men heeft hen toen het ver
wijt gemaakt dat zij niet over voldoende
revolutionair enthousiasme beschikten die
het onmogelijke voor mogelijk houdt.
Van sommitre cijfers weten we. zeker
dat ze niet juist zijn. Het is niet waar dat
er in Rusland geen werkloozen-vraag-
stuk. bestaat. Of wil men soms die arbei
ders. die geregeld uit de bedrijven deser-
teeren. of die massa boeren, die men have
en goed ontnomen heeft en die zich in de
collectieve bedrijven niet op hun plaats
gevoelen en die wanhopig langs velden en
wegen dwalen, voorstellen als welver
zorgde leden van het economisch proces.
Zooals een zakenman aan wiens credieU
waardigheid men twijfelt wijst Sfcalin op
do stabiliteit der Russische Valuta. Met
weloverwogen ironie meent hij te mogen
bemerken: „Is het nipt een feit dat zij voor
de/o valuta M^gnitgorsk, Dnieorostroij,
Kusnetzkstroij, de t-ractorenfabrieken van
Stalingrad en Charkoff. de automobielfa
brieken van Gorki en Moslnva hebben ge
bouwd, terwijl we honderdduizenden col
lectieve bedrijven hebben gesticht?
Meenen de heeren soms dat deze uit
stroo en leem gebouwd werden of dat het
tpptp-ia»l daarvoor niet van degelijke
kwaliteit is?
Dat ontkennen we niet. maar ook in het
"Westen kan men zulks getuigen van dui-
zenden fabrieken en schepen en toch lig
gen ze stil.
In den aanvang van zijn redevoering
heeft Stalin gesproken over het enthou
siasme van de arbeidersdelegaties, die
ieder jaar een reis door Sovjet-Rusland
makenT Maar er wordt geen woord ge
rept over de delegaties die juist het te
gendeel beweren, niets over de duizen
den vluchtelingen die aan de Roemeen-
sche grenzen zijn neergeschoten omdat zij
het in het Sovjet-paradiis niet meer kon
den uithouden; er wordt niet gesnroken
over de ingenieurs die in onze vakbladen
een heel ander geluid hebben doen hooren
Daarom kunnen wij de redevoering van
Stalin gerust als een soort propagandis
tisch woord beschouwen.
Maar ook al nemen wij aan dat er in
Rusland werkelijk iets genresteerd is, dan
behoeven we er toch heelemaal niet over
verwonderd te staan, dat Duitsche en
Amerikaansche ingenieurs in het bezet ge
bied dezelfde prestaties verrichten, waar
over wij aan den Rijn en den Roer heele
maal niet meer verbaasd staan. Dat alles
is gebouwd niet met Russische krachten
of met Russisch geld, zelfs ten deele met
buitenlandsch materiaal, door menschen
die waarachtig geen Bolsjewieken waren.
Is er wel iets zoo erbarmelijk voor het
socialisme als zich te tooien met struis-
vogel-veeren, die men bij het .gehate ka
pitalisme heeft uitgetrokken? Men heeft
vergelijkingen gemaakt met de Russische
economie van heden en de kapitabstische
die een wereldcrisis doormaakt. Wij zou
den de crisis spoedig overwonnen hebben,
wanneer wij dezelfde Russische methoden
in toepassing brachten. Rusland zet heel
de bevolking op een hongcr-rantsoen, de
loonen van alle arbeiders worden onmee-
doogenloos verlaagd en met de gelden die
men op die manier heeft uitgespaard
bouwt men auto's waarin de goede door
voede ambtenaar der Russische Commu
nistische partij uitstapjes gaat maken, of
wel propagandatochten onderneemt, om
te laten zien, hoe snel het vijfjarenplan is
volbracht.
We weten immers reeds lang, dat men
het socialistisch beginsel in Rusland reeds
lang heeft prijsgegeven. Bovendien, wat zou
het den mensch baten, als alles model was
gerege d, maar indien hij schade lijdt aan
zijn onsterfelijke ziel. Het moge waar zijn,
dat Rusland nog ooit zal terugkeeren tot
het geloof zner vaderen, dab weet God
alleen thans is de staat in wezen athe-
istisch, vervuld van haat tegen iederen ge-
openbaarden godsdienst, een moordenaar
van bisschoppen en priesters, satanisch ver
volger van ake geloovigen. Toevallig dat
enkele dagen na de rede van Stalin ook
de stem van Trotzky weerklonk, dat de
nood in Rusland zoo hoog was gestegen
dat binnen een ja ar het regime van Stalin
ten val zou zijn gebracht en dat het dan
voor hem (Trot.zki) weer mogelijk zou zijn
om naar Rus and terug te keeren.
W ij zullen deze voorspe.ling niet over-
echatten, maar we moeten toch van den
anderen kant ook niet vergeten dat er
bijna geen man beter in staat is om een
cribisch oordeel te vellen over Rhsland
dan de stichter van het Roode Leger en
de voornaamste medewerker van Lenin.
Nog van meer belang is de eigenaardi
ge toon van de rede van Stalin, Deze re
devoering is n.l. door en door Russisch
nationaal: Rusland moet economisch, mi
litair onafhankelijk worden van geheel de
wereld: overal moet het kapitalistisch
economisch systeem totaal vernietigd wor
den, over de wereld moet de dictatuur van
het proletariaat worden gevestigd. Ieder
een, die nog onder de ban mocht zijn van
de bolsjewistische betoovering, moge thans,
aan de hand van de redevoering van Sta
lin eens rustig overwegen wat ons te wach
ten staat als Rusland eenmaal zegeviert.
Dit wil zeggen dat overal waar de Sovjet
gevestigd wordt hee de burgerlijke maat
schappij behalve arbeiders en kleine boe
ren vernietigd moet worden. De arbeiders
en boeren worden dan in een schrikbewind
gejaagd waaruit ze niet meer kunnen ont
komen.
Wanneer de kapitalistische landen de
Sovjetmacht helpen dan werken ze mee
aan hun eigen ondergang. Iedereen, die
geld, machines en menschelijke arbeids
kracht leent aan Rusland, doet het in de
hoop dat a les nog wel eens rente zal op
brengen. Zij willen dus de positie der Sov
jets versterken. Er is toch geen grootore
tegenstrijdigheid meer denkbaar?
De ondergang van de huidige maatschap
pij is meer dan een zakelijke aangelegen
heid en voor Europa is haar bestaan afhan
kelijk van den ondergang van het christen
dom. Als het christendom zich niet ten taak
stelt de leugenachtige propaganda van het
bolsjewisme te ontmaskeren, dan zullen de
revolutionairen gemakkelijk werk hebben.
Rome heeft duidelijk genoeg haar stem
doen hooren. Wat zullen de staatslieden
van Europa doen en de landen die nog voor
den gruwel van een revolutie zijn gespaard
gebleven?
Intusschen is het een smaad en een
schande dat kortzichtige en eigenzuchtige
kooplieden de politieke ruimte met him ge
sjacher vullen, terwijl in Moscou een be
roep wordt gedaan op den nood die er in
do vijf werelddeelen heerscht en terwijl de
gehoele menschheid smacht naar oon veel
grootscher hervorming der maatschappij.
BUITENL. BERICHTEN
AUTO IN DE SEINE GESTORT.
Drie dooden.
Een met vier personen bezette auto
kwam Vrijdag op een bij Epinay ten noord-,
westen van Parijs over de Seine voerende
brug in botsing met een vrachtauto.
De botsing was zoo hevig, dat de perso
nenauto in de Seine geslingerd werd. Van
de inzittenden kon zich slechts een zich
door zwemmen redden.
Studentenduel met doodelijken afloop.
Bij een sabelduel tusschen twee Goettin-
ger studenten is tic 20-jarige Friedric!'
Jansen uit Oost-Friesland zoo zwaar ge
wond, dat hij korten tijd later is overle
den.
STORM AAN AMERIKA'S KUST.
Halifax geteisterd.
Aan de Atlantische kust van Nieuw
Schotland tot Florida woedt een buitenge
woon zware storm. Door een vloedgolf
werd een deel van de stad Halifax over
stroomd, waardoor honderden woonhuizen
berden vernield. Verschillende uitvarende
groote stoomschepen moesten zoo snel mo
gelijk naar de havens terugkeeren. De
Oceaanschepen zullen met een vertraging
van verscheidene dagen aankomen.
GEWELDIGE KOUDE IN ITALIË.
Dertig graden vorst in de Italiaansche
Alpen.
In geheel Italië hield Zaterdag de he
vige koude nog steeds aan en ging in het
Noorden en in de Appe'nnijnen gepaard met
zwaren sneeuwval.
In de Italiaansche Alpen, nabij de Oos-
tenrijksche grens, is een temperatuur van
30 gr. Celsius onder nul geconstateerd. In
Milaan is zooveel sneeuw gevallen, dat
17.000 man bij de sneeuwruiming te werk
zijn gesteld om het verkeer mogelijk te ma
ken. In de Apennijnen zijn alle hooger ge
legen passen door groote sneeuwmassa's
onbegaanbaar geworden.
In Rome zelf is nog geen 6neeuw geval
len, doch de bewoners kunnen de sneeuw
zien liggen op de Sabijnsche heuvels. Ook
de zomerresdientie van den paus, Castel
Gandolfo, is met sneeuw bedekt.
WAS MATA HARI ONSCHULDIG?
De uit den wereldoorlog bekende Fran-
sche spionne, Marthe Richard, die begiftigd
werd met het legioen van eer, heeft in een
interview met een Reuter-correspondent
vedklaard,1 dat naar haar meening Mata
Hari onscbudig is.
„Ik heb Mata Hari goed gekend, toen
ik tijdens den oorlog voor de Franschen
in Madrid werkte", zeide zij.
„Zij was een mooie danseres, doch m.i.
bezat zij niet het vereischte intellect voor
den geheimen dienst.
De Fransche officier, waarmede zij later
in Parijs vriendschap heeft gesloten, heeft
mij 1/er zelf verteld, nooit met haar over
oorlogszaken gesproken te hebben, en zij
trachtte hem hiertoe ook nooit te bewe
gen,"
Groote branden.
Te Offenbach is de fabriek van gummi
artikelen van Louis Peter, die eerste drie
maanden in gebruik was, afgebrand. De
sohade wordt geschat op 90.000 gulden.
Verder is Zaterdagnacht brand uitgebro
ken in den Westelijke vleugel van het slot
Schwandeck (Zwitserland). Deze vleugel,
die in de 18e eeuw werd gebouwd, is groo-
tendecls verwoest. Oorzaak van den brand
is waarschijnlijk, dat men met een lamp
een bevroren waterleiding heeift willen ont
dooien.
Spionnage-organisatie te Boekarest
ontdekt.
Zaterdagnacht heeft de politie te Boe
karest een wijdvertakte spionnage-organi-
sotie ontdekt. De politie deed een inval in
heb hoofdpostkantoor en arresteerde twin
tig beambten. Zij werden er van beschul
digd, officieele documenten te hebben ver
duisterd en aan het buitenland een af
schrift er van te hebben geleverd.
Ook in de provincie werden talrijke ar
restatie uitgevoerd. De spionnen zouden ge
werkt hebben voor een communistische
organisatie.
Bomaanslag te Philadelphia.
Als gevolg van een bomaanslag op net
huis van den Italiaan Di Silvesdro te Phi
ladelphia zijn vijf personen gewond.
Di Silvesdro, die met zijn familieleden
Donderdag van een bezoek aan Italië naar
Philadelphia was teruggekeerd, is bankier
en rechtsgeleerde, verder voorzitter van de
orde der zonen van Italië, en staat bekend
als een goede vriend van Mussolini. Door
de ontploffing, die waarschijnlijk het werk
is vari anti-fascisten, werd het huis aan
twee kanten zwaar beschadigd, terwijl in
den omtrek alle ruiten werden vernield. Di
Silvesdro. die kort na de ontploffing thuis
kawam, bleef ongedeerd, doch zijn secreta-
ree en vier kinderen werden gewond, ter
wijl de brandweer in de puinhoopen nog
naar mevrouw Silvesdro zoekt.
Tsjechisch gezantschapsgebouw te
Washington doqr brand verwoest
Het Tsjechische gezantschapsgebouw, ge
legen aan do Massachussetts-avenuc te
Washington is Zaterdag door een grooten
brand verwoest. De brand ontstond in de
hoogere verdiepingen, waarschijnlijk ten
gevolge van een schoorsteenbrand. De ge
zant was niet aanwezig. In het huis bevon
den zioh slechts twee bedienden. Het vuur
werd ontdekt door een koetsier. Toen de
brandweer verscheen, stond reeds een
groot gedeelte van het gebouw in vlam
men. Bijna het geheele aktenmateriaal en
verder waardevolle schilderijen, tapisse
rieën zijn verwoest door vuur of water. Het
Oostenriiksohe gezantschap, dat in de on
middellijke nabijheid ligt is gespaard geble"
Uit vijf-en-dertig persone bestaande
smokkelaarsbende gearresteerd.
Douanebeambten uit Bremen en Papen
burg zijn er in samenwerking met beamb
ten der „Landjaegerèi" in geslaagd een
grootsch opgezette smokkelaarsorganisatie
op te sporen en onschadelijk te maken. De
leden dezer organisatie met de voornaam
ste afnemers, in het geheel 35 personen,
konden worden aangehouden. Eenige hun
ner bevinden zich hog in arrest. De smok
kelaars hebben in hoofdzaak fijne tabak
gesmokkeld, waarvoor een hoog invoer
recht moet worden betaald, zoomede kof
fie. De smokkelwaar werd door een uit
twaalf personen bestaande colonne doorge
zonden naar de groote afnemers. De waren
werden in hoofdzaak afgezet naar de streek
van Cloppenburg. Twee centenaren tabak
en koffie konden in beslag worden geno
men, evenals eenige fietsen die bij het
transport der smokkelwaren werden ge
bruikt. Men neemt aan, dat bij elkaar voor
meer dan 700.000 M. invoerrechten zijn ont
doken.
RECHTZAKEN
NOTARIS VEROORDEELD
De Amsterdamsche Rechtbank wees heden
vonnis in de strafzaak tegen den Amsterdam-
schen notaris mr. H .en veroordeelde hem we
gens valschheid in geschrifte door een ambte
naar, die daarbij gebruikt maakt van een mid
del hem uit hoofde van zijn functie ten dienste
staand, meermalen gepleegd tot een gevange
nisstraf van zes maanden, verminderd met den
tijd in voorarrest doorgebracht (ruim 2V*
maand). De rechtbank achtte geen termen aan
wezig om de waarborgsom (/30.000). vervallen te
verklaren, noch vond zij termen voor hem, hem
uit het ambt van notaris te ontzetten, daar de
zaak in handen van de Kamer van Toezicht is.
De rechtbank overwoog, dat door den nota
ris valsche verklaringen zijn afgegeven. Zij
deelde niet het standpunt van den verdediger,
dat de stukken niet als bewijsstukken moeten
dienen, maar dient hieraan een niet te beperk
te opvatting te hechten, in het internationaal
rechtsverkeer is het wel degelijk een bewijsstuk
Uitvoerig werd deze zienswijze in het vonnis
gemotiveerd. Voorts deelde de rechtbank niet
het standpunt van de verdediging om de „auf-
wertung" onzedelijk te noemen
Door de valsche verklaringen is nadeel ont
staan voor de Duitsche steden, die voor bet
„oud-bezit" meer moesten uitbetalen dan voor
„nieuw-bezit", waar het inderdaad was.
De rechtbank achtte het feit van zeer ernsti-
gen aard; door een notaris dient naar waar
heid verklaringen te worden afgelegd. Niet
slechts zijn de Duitsche steden benadeeld, doch
ook aan den naam van het Nederlandsch nota
riaat is afbreuk gedaan. Bij het opleggen van
de straf, wilde- de rechtbank echter rekening
houden met de geestesgesteldheid van verd..
zooals deze door de psychiaters is beschreven.
Zooals men weet kreeg men in de dagen van
de „Aufwcrtung" voor z.g. „oud-bezit" van tal
rijke obligatieleningen van Duitsche steden,
aanmerkelijk meer uitbetaald dan voor' z.g.
„nieuw-bezit".
Hiervan werd op groote schaal zoowel in
als buiten Duitschland misbruik gemaakt.
Gewoonlijk moesten de voor verzilvering over
te leggen bescheiden door een notaris worden
geverifieerd of gecertificeerd. Méér dan één
notaris heeft te goeder trouw wel eens derge
lijke verklaringen voor de hem als „oud bezit'*
aangegeven stukken bevestigd, ook al waren
de papieren in werkelijkheid „nieuw bezit".
Een bankiersfirma te Amsterdam de firma
ie inmiddels gefailleerd maakte hiervan
veelvuldig misbruik cn notaris Mr. M. gaf voor
deze stukken de verklaringen af, dat ze inder
daad „oud bezit" waren. De procuratiehouder
van den bankier werd reeds eenige maanden
geleden veroordeeld in verband hiermede, ter
wijl de bankier naar het buitenland uitweek.
éTegen notaris mr. M. dienden benadeelde
Duitsche steden klachten in bij de Justitie, het
geen er toe leidde, dat deze notaris eenige
dagen voor Kerstmis 1931 werd gearresteerd.
Na het storten van een borgstelling van
30.000 en onder tal van zijn bewegingsvrijheid
beperkende voorwaarden, werd bij na een
voorloopige hechtenis van zes dagen weer in
vrijheid gesteld.
Op 2 November 1932 het vooronderzoek
nam langen tijd in beslag was hij gedag
vaard voor de vierde Kamer, verdacht van
valschheid in geschrifte, sub. oplichting, meer
subs, medeplichtigheid aan oplichting. De no
taris liet echter dien dag verstek gaan, de
rechtbank gelastte zijn medebrenging en eeni
ge dagen later werd de notaris weer gearres
teerd te Wassenaar.
Na het getuigenverhoor gelastte de recht
bank een onderzoek naar verd.'s geestvermo
gens. Hij wérd toerekeningsvatbaar verklaard.
Veertien dagen geleden brachten de psychia
ters hun rapporten uit en werden nog eenige
getuigen gehoord, waarna de Officier van Jus
titie mr. van Dulleman, acht maanden gevan
genisstraf eischte, met aftrek van voorarrest,
door te brengen in de bijzondere strafgevan
genis. Voorts requireerde de officier ontzet
ting uit het ambt van notaris en verbeurd-ver-
klaring van de waarborgsom.
Evenals bij de behandeling der zaak was ook
heden, bij de uitspraak de belangstelling zeer
groot
STADSNIEUWS
TENTOONSTELLING IN DE LAKENHAL
Van religieuss en kerkelijke kunst.
Zaterdagmiddag heeft in het Stedelijk
Mu6eum de Lakenhal de opening plaats
gehad van de tentoonstelling van religieu-
se en kerkelijke kunst, georganiseerd door
do Leidscho Kunstveroeniging en ingericht
door het instituut voor Kerkelijke Kunst
te Amsterdam.
Onder de aanwezigen bij de officieele
opening merkten we o.m. behalve enkelo
bestuursleden van den Leidschen Kunst
kring op den hoogeerw. heer deken A. H. J.
M. Homulle, prof. Knappert namens de
Commissie van Toezicht op hot Stedelijk
Museum de Lakenhal, mevr. v. d. Sande
Bakhuyzen-Gericke, echtgenoote van den
burgemeester, den heer Clemens Meule-
man, directeur van het Instituut voor Kor-
kelijke Kunst te Amsterdam, enz.
De voorzitter van de Leidscho Kunstver-
eeniging, mr. J. Slagter, hield voor de ope
ning een korte rede.
Spr. l>egoa met te wijzen op twee ver
heugende verschijnselen in de moderne
kunst. In de eerste plaats het streven, reac
tie op het impressionisme, om de kunst de
uitdrukking te doen zijn van een geestelijke
werkelijkheid en de kunst dus weer te bren
gen op het niveau, waarop deze in allo groo
te tijdperken stond. Alleen in tijden van
verval verlaagt de kunst zich tot de mm
of meer bedriegelijke nabootsing van de
natuur en verwordt het gevoel tot senti
mentaliteit
In do tweede plaats is er reden tot ver
heviging over de opleving van de kunst
ambachten.
Deze twee verschijnselen waren bij uit
stek geschikt om de opleving te bevorderen
van de religieuse en kerkelijke kunst, welke
immers allereerst behoefte hoeft aan de
verbeelding van verhevener gevoelens, ter
wijl de kerken met een ontwikkeld ritueel
de behoefte hebben aan sohoone voorwer
pen voor de eerstedienst.
Spr. wijst dan op de groote betoebenia
van drio figuren, aan wie voor alles dc op
leving der religieuse en kerkelijke kunst in
ons land is te danken.
Allereerst» Antoon der Kinderen, met
wiens'in 18841888 geschilderde Processie
van het H. Sacrament van Mirakel do ople
ving eigenlijk begint. Na lange omzwervin
gen bevindt zich deze Processie thans weer
op de plaat6, waarvoor -zij ia gemaakt, n.l.
de Begijnhofkerk te Amsterdam.
Naast der Kinderen moet Johan Thorn
Prikker worden genoemd, die al in 1889
verraste met een van nieuwe visie getuigen
de Ohristuskop en wiens latere monumen
tale werk zoo groote invloed heeft gehad,
vooral in Duitschland.
Als derde noemt spr. Jan Toorop, die
zioh omstreeks 190G meer en meer aan re
ligieuse onderwerpen is gaan wijden en die
mede den stoot heeft gegeven tot betere
inzichten betreffende de versiering van
het kerkgebouw Spr. vraagt aandaoht voor
de vele jongeren, die op deze voetsporen
trachten de religieuse en kerkelijke kunst
te zuiveren van wansmakelijkhoden en sen
timentaliteit en haar weer te doen door
gloeien van een levend geloof.
Spr. eindigde met zijn dank uit te spre
ken aan de Lak el hal com miss ie voor de be-
schikbaarstelling der zalen, aan den Direc
teur van het Museum voor zijn hulp en aan
den heer Olemens Meulcman, Directeur
van het Instituut voor Kerkelijke Kunst te
Amsterdam en zijn medewerkers, die deze
Het LEIDSCHWONING- en ZAKENBUREAU
)tt voor alles gratie inlichtingen.
41$ FAGELSTRAAT 5, TEL 3348
tentoonstelling inrichtte en de kunste
naars, die hun werk hiervoor afstonden.
Hiermede verklaardo epr. do tentoonstel
ling voor geopend.
De genoodigden maakten hierna een
rondgang door de tentoonstellingszalen. Op
de expositie komen we nog nader terug.
Ontspanningsavond In het Psychopathen-
asyl.
i£en schrijft ons: Vrijdagavond jJ. had
den de patiënten wan hot Rijksasyl het
voorrecht een gevarieerd programma te mo
gen bijwonen, wat zeker geslaagd mag wor
den genoemd. Den heer van der Pijl, die
deze avond voor het grootste deel had ge
organiseerd, komt daarvoor zeker de dank
baarheid van de patiënten toe en met hem
in de eerste plaats mevrouw van Velzen-
Kolderman, die met haar zang een groot
deel van het programma van dezen avond
ruilde.
Mevrouw van Vel zen-Kolde rman heeft
ongetwijfeld een goed geschoolde stem en
van de door haar gezongen liederen en
aria's mogen we vooral het „Zonnelied" van
Cath. van Rennee uitstekend geslaagd noe
men. Zij werd zeer goed begeleid door den
heer Simonie.
Dan waren daar ook „The Young Fel
lows", die door hun acrobatiek do bewon
dering van alle aanwezigen afdwongeiL
„Tho Popular Jas*" hoeft verder een be
langrijk aandeel in hot slagen van dezen
avond gehad, door mot hun muziek voor
afwisseling tusschen de verschillende num
mers te zorgen.
Na floop d-nkte do Hoofdvernletrer mol
enkele woorden allen, die aan dezen avond
hadden medegewerkt.
Het comité „Herwonnen Levenskracht"
herinnert belanghebbenden eraan, dat prij
zen van de gehouden loterij tot uiteriijk 1
Februari kunnen worden afgehaald ten
huize van den voorzitter, den heer H. Lom-
bert, Stationsweg 8a,
MUZIEK.
Orgelconcert in de Luthersche kerk door
Henri Schouten.
Wij luidden hot voorreoht het eerste con-
oert bij te wonen na de herstelling van het
orgel. Voor wie ingewijd ie in de kunst der
muziek moet er wel haast niets zoo schoons
bestaan als de contnapuntische polyphonic
een stem en wijs waaromhoen meerdere
andere stemmen spelen, dartelen en zicli
uitzingen en de stem opsieren op allerhand
manier. Toen Johann Sebastian Baoh orga
nist werd aan de Thoruaskiroho te Leipzig
was het voorschrift der 17e eeuw in do
Hervormde Kerk, dat na het lozen van het
Evangelie een muziekvortolking moest vol
gen, daar muziek een zeer ingrijpend deel
der godsdienstoefening uitmaakte, en zbo
schreef Baoh al zijn aan God gewijde mees
terstukken voor den kerkdienst. Organist
Schouten speelde „Pnaoludium en fuga in c"
van Baoh, een werk van ongekende boheer-
sohing van etemmeu, doorwerking en tech
nische volmaaktheid. Om dc wonderen der
polyphonie te laten hooren, daarin ia deze
organist volmaakt thuis; het spel wa* het
kunstwerk waardig. De beide Bach-koralen,
zoo kunstig door den meester bewerkt, me
ditatief ale een vroom gebed. Wat immer
waar te nemen ia: in oen zeer versoheiden
programma onderscheidt Henrio Schouten
zich door groote vaardigheid niet alloen,
maar ook door levendige en boeiende re
gistratie en inmuzikale voordracht. Van
de drie kleine nummers van Couperin in
zijn Btatigen zwier en Ram eau in de maje
steit van zijn „Air uiajoetueux", deed het
„Récil de Nesard" van Olérambaulb wel
heel bijzonder aan. Bij do ■reparatie van het
orgel is bijzonder ook gezorgd voor do ef-
fecfcregisterH, die in klankcharme veel ge
wonnen hebbcu. Na dc variatios van Mo
zart en „Canon B majeur" van Schumann,
werken die in stemming en rhythme vol
doende con tras teercri do „Marcia feetivo"
van Boszi, waarin wij hot orgel in vollen
luister hoorden, oen gelat te luisteren naar
de wijdache orgeltonen met „Andante en
finale" uit de Sonate in fis van Céear
Franck" besloot de organist den avond. De
uitvoering hiervan was voortreffelijk van
decoratieve belichting en zuiver analys-
tisch registreeren. Schouten verstaat liet
geheim der registratio, hot stijl-principe,
de karakteristiek. Hot orgel, naar men zogt
uit de 17e eeuw, van oen Hollandschen or
gelbouwer, sympathiek en gevoelig van
klank washelaae! aan slijtage onderhevig.
Door de firma van Leeuwen to Zoeterwou-
de, Hooge Rijndijk, is het instrument gron
dig hersteld. De organist was zoo vriende
lijk ons een en ander te vertellen van de
verbeteringen, die zijn aangebracht. Het
klavier is met twee tonen uitgebreid, cn
horeteld evenals de pedalen, do registers,
do tongwerken, de koppelingen, de wind-
leider en andere belangrijke docelen. Dc
herstelling van dit mooie orgel is een suc
ces. Heel de dispositie is van wanne into
natie door pradhtigon klank van stommen,
wat de middelen in een rijk arsenaal zijn.
waarin organist Schouten het een voor
recht vindt rond te zoeken, en te vinden,
om te komen tot een nobel voorname voor
dracht. J. K.
KOOPT BIJ ONZE
ADVERTEERDERS
