ZATERDAG 21 JANUARI 1933
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
VOORNAAMSTE NIEUWS.
Z4ste Jaargang
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij rooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Bet Geillustreerd Zondagsblad is voor de Abonnés ver
krijgbaar tegen betaling van 50 oen per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent. met
(ieillustreerd Zondagsblad 9 oent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelmgen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden waarin be
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f0.50.
Dit nummer bestaat uit vüt bladen
waaronder geïllustreerd Zondags-
blad.
De allerergste wereldramp.
De berichten over Sovjet-Rusland zijn
moeilijk te controleeren.
Maar berichten uit verschillende bron
nen, waarvan men de juistheid zeker met
zoo maar kan loochenen, gewagen van een
verschrikkelijken hongersnood in het enorme
Rijk. En een hongersnood, die geen ge
volg is van een misoogst; die er heerscht,
ondanks dat de oogst normaal was!
Maar zelfs, al zouden deze berichten niet
juist zijn wat wij niet kunnen veronder-
stel.en dan nóg zal men momenteel toch
niet naar Sovjet-Rusland als naar een heil
staat kunnen verwijzen
Doch voor ~ns is het niet op de eerste
plaats de vraag, hoe de toestand in Sovjet-
Rusland momenteel feitelijk is. Ook
buiten het Bolsjewistische Rusland zijn in
dezen tijd de economische moeilijkheden
niet gering!
Onze afke~r en wij mogen zeggen: af
schuw gaat allereerst uit naar de be
ginselen, naar het systeem van het Comma-
nisme, als zoodanig.
Een systeem van dictatunr, van
volslagen onderdr u k k i n g van
depersoonlijke vrijheid in het
maatschappelijke leven, staatkundig, so
ciaal en economisch.
En dkt systeem moet aanstonds
of na langeren of korteren tijd de mensch-
heid stoffelijk en zedelijk diep naar bene
den drukken, omdat het in strijd is met de
natuur van den mensch.
En daarom omdat dat systeem in
strijd is met de naluut van den mensch
is het ook in strijd met de Katholieke be
ginselen, met de leer van de Kerk.
Doch er is méér, waarom wij het Com
munisme beschouwen en bestrijden als een
geweldige ramp voor de menschheid.
Het ontrukt den mensch niet alleen zijn
persoonlijke vrijheid in het maatschappe
lijk leven, om hem te maken tot een willoos
rad in het groote raderwerk, maar het
ontrooft den mensch ook zijn persoonlijke
vrijheid voorzoover mogelijk om God
te d i e n e n!....
Och, peen, wij gelooven natuurlijk geen
oogenbiik aan de mogelijkheid, dat één
Katholiek openlijk of verborgen een i ge
sympathie zou geven aan hei Communisme
verblind door het feit. dat ook in het
Communisme niet alles verkeerd en
slecht is.
Wij staan tegenover het Communisme
als radicale tegenstanders, niet allereerst
om de f e i t e 1 ij k h e d e n. die het Com
munisme in de practijk heeft gebracht
hoewel de feitelijke bestrijding van
den Godsdienst al voldoende is, om er een
a f s c h n w van te hebben maar aller
eerst, omdat de beginselen, het
8 y s t e e m van het Communisme, a 1 8
zoodanig, lijnrecht tegenover het
Christendom staan.
En zóó beschouwen en beoordeelen wij
het Communisme als de allerergste wereld
ramp.
De bestrijders van het
communisme.
Het Communisme vindt zijn propa
gandisten onder zijn voorstanders èn
onder zijn tegenstanders.
Tegenstanders van het Communisme,
die in de practijk van het maatschappe
lijke, sociale leven hun eigenbelang als God
aanbidden, terwijl zij toch vroom ter kerke
gaan als geloovige Protestanten of vooraan
staande Katholieken dezulken vooral
propageeren. natuurlijk onbedoeld en onbe
wust, het Communisme.
Het Communisme vindt zijn b e s t r ij-
ders zijn bestrijders, die het met suc
ces afweren of terugdringen uit de har
ten van het volk, dat in zijn nood om uit
komst smeekt onder de Christenen, die
Dr. SCHAEPMAN
Vandaag is het dertig jaar geleden, dat
dr. Schaepman is overledendat deze Ka
tholiek deze priester, deze groote mensch
is ontvallen
En vele gedachten dringen zich op de
zen herdenkingsdag naar voren ook vele
lessen, die deze groote man ons heeft ge
geven.
Eén van deze lessen noemt de bekende
driestar-schrijver in de „Volkskrant" te
recht bijzonder actueel; en wij citeeren
hier genoemden schrijver met instemming.
„Vele lessen heeft dr. Schaepman ons
nagelaten, maar geen misschien is in deze
dagen van verwarring zóó sprekend, zóó
actueel om dit woord te gebruiken, als zijn
eerbied voor. zijn trouw aan de eenheid
der Katholieken.
Dr. Schaepman heeft als staatsman, in
de politiek moeilijke jaren doorgemaakt.
Niet alleen had hij om zijn vooruitstre
vendheid. radicalisme zou zeker groot or
gaan van de overzijde het tegenwoordig
noemen, velen tegen zich, maar naast te
genwerking bleef miskenning en zelfs ver
dachtmaking hem niet bespaard.
Hij was grooter dan zijn tegenstanders,
hij wist dat wat hij voorstond niet allèen
goed maar noodzakelijk was; hij was er
van overtuigd dat zijn bestrijders de partij
op verkeerde wegen leidden.
Indien ooit iemand recht had gehad
om zich af te scheiden van de leiders, om
een afzonderlijke positie in te nemen, om
zijn aanhangers in een eigen korps om
zich te verzamelen, dan ware het dr.
Schaepman geweest.
Maar hij deed het niet, hij dacht er niet
aan: niet in scheuring en splitsing zocht hij
zijn krachthij stelde geen eischen en
voorwaarden.
Hij werkte, hij volhardde, hij overwon.
Hij bezat vertrouwen, geduldhij beid
de zijn tijd.
Hij wist welk een macht de Katholieken
door hun eenheid konden zijn. en hij wist
ook dat zij door verdeeldheid hun invloed
zouden verspelen, wat niet om het te loor
gaan van den invloed het ergst was, maar
om het verlies, dat daardoor de katholieke
zaak niet verstaan als affaire, maar als
cause, zooals de „Maasbode" dezer dagen
opmerkte leed
Tegenwoordig schijnt men geen geduld
en geen vertrouwen meer te bezitten en
lijkt men wel aangetast door de epidemie
van den haast.
Moge de les van dr. Schaepman, indien
ze niet wordt verstaan door sommjge heet-
gebakerden hun ijver en goede bedoelin
gen blijven intact worden begrepen door
de massa, die hem niet het minst eert om
de wijze waarop hij zich tegenover tegen
slag en tegenwerking gedroeg: als een
groot man."
BINNENLAND
DE NIEUWE DUITSCHE
INVOERRECHTEN.
„Jede Kartoffeleinfuhr ist überflüssig".
Dat wij niet zoo héél ver mis waren, toen
wij schreden, dat de nieuwe Duitsche in
voerrechten (op kool en) op aardappelen
verder zaken doen op dit gebied met
Duitschland practisch onmogelijk zullen ma-
ben blijkt thans wel zonneklaar uit hetgeen
het Wolff-bureau „van bevoegde zijde", dat
is dus uit Duitsche regeeringskringen, ver
neemt:
„Die Neuregelung der Kartoffelzölle ging
von der Erwagung aus, daas Deutschland
absoluter Selbstversorger auf dem Kartof-
felmarbt ist. Darum ist ;ede Einfuhr an
Kartoffeln überfluüssig".
invoerrecht van 1 September tot 14 Februa-
Wij herinneren er nog even aan. dat dit
ri wordt gebracht van 2 op 4 mark per
100 kg.; van 1 April tot 31 Augustus van
4 op 6 mark. Gedurende de rest van het
jaar. dus van 15 Februari tot 1 April, blijft
het 20 mark.
Het recht op caseïne zal voortaan 60
mark bedragen, dat is tien maal zooveel
als tot dusver! Gedenatureerde wordt ech
ter geheel vrij.
Het tarief voor witte kool wordt gebracht
op 6 mark per 100 k.g.; voor roode en sa-
voye moet 4 mark betaald worden.
ook in het verkeer met andere menschen
Christen zijn en zich Christen too-
nen.
Het Communisme kan en moet bestre
den worden door de beleving van
het Christendom en de beleving
van het Christendom is de noodz a k e-
ijke voorwaarde vcfor de vrucht
baarheid en doeltreffendheid van andere
mogelijke bestrijdingsmiddelen
WIJNKOOP EN DE COMMUNISTISCHE
PARTIJ.
Een ridder der droevige figuir.
Volgens een verslag in het orgaan der
C. P. heeft de heer Wijnkoop op het jong
ste congres wéér op het zondaarsbankje
moeten plaats nemen en daar een verkla
ring afgelegd, die als volgt luidt:
„In de eerste plaats de kwestie, hoe het
gekomen is, dat in 1930 de arbeiders van
de vroegere Wijnkoop-groep zich in over-
groote meerderheid hebben aangesloten bij
de Comintern.
Het is duidelijk, dat het een gevolg is
geweest van de juiste po.itiek van de
Comintern, dat reeds m 1929 en meer nog
m 1930 de onweerstaanbare drang kwam
van onder op onder de arbeiders van de
vroegere Wp.-groep om de revolutionnaire
strijd in Nederland te voeren onder het
vaandel van, op het program van en vol
gens de strategie en de taktiek van de
Communistische Internationale en al hare
organen, in het bijzonder dus van de Hol-
landsche sectie der Comintern, de C. P. H.
Dat bepaa.de elementen, speciaal in
Friesland, dat niet hebben begrepen, is op
zichzelf een uitdrukking van een ontoelaat
bare oppositioneele praktijk, waartoe ik
door mijn strijd tegen de Comintern in de
jaren 1925—1930 de grondslag heb gelegd,
een praktijk, die niet alleen in de wortel
moet worden b.ootgelegd, maar door juiste
bolschewistische strijd en Leninistische
analyse moet worden uitgeroeid.
Bovendien schept het bestaan van deze
stemmingen het ernstige gevaar van het
renegaten dom.
Ik heb in de jaren 1930—1932 mijn kracht
aangewend om alle resten van de Wp.-
ideologie uit te roeien in het belang van
de eene noodige bo.sjewistische strijd-tak
tiek. ook. m Nederland.
Ik begrijp dat niet alleen bet verleden,
maar ook het heden *.Jjn mijn eigen optre
den daaraan nog schuld moet zijn. dat dit
nog niet volledig gelukt is. Ik onderschrijf
volkomen wat de partijleiding en de afge
vaardigde van de Comintern daaromtrent
hebben gezegd.
Ik acht het met hen noodig, nog na dit
congres een ontleding te geven van de ken
merkende fouten die in de periode 1925
1930 aanleiding zijn geworden van de strijd
tegen de Comintern en die ideologie volko
men te likwideeren.
Ik ben ervan overtuigd, dat dit noodig
is en dat dit mede een voorwaarde zal
worden voor een werkelijke bolsjewistische
eenheid van de C.P.H. Hie toch reeds in het
stadium is van de mogelijkheid en dus van
de absolute noodzaak van nu reeds in snel
tempo te worden de massale strijd-partij
van het Nederlandsche pro etariaat op de
grondslag van het bolsjewistische eenheids
front.
In zal gelijk in de periode 1930—1932 zoo
mogelijk met nog meer kracht daaraan wer
ken niet alleen maar zoo werken dat in het
komende jaar. de Wp.ideologie zoo volko
men mogelijk is gehkwideerd.
Ik roep alle partijgenooten en speciaal
hen, die met de oude tradities nog behept
zijn op, dit in zichzelf te overwinnen en de
partij dit eerst noodige werk met al hun
kj-acht en met volkomen loyaliteit te steu
nen''.
DE SPOORWEGEN.
De loonsverlaging.
Naar het „Hbld." verneemt, zal het
hoofdbestuur van den Prot. Chr. Bond van
Spoor- en Tramwegpersoneel aan het op 27
Januari a.s. te Utrecht te houden buiten
gewoon congres adviseeren om de voorstel
len van de directie inzake de loonsverla
ging, ingaande 1 April a.s., te aanvaarden.
Vrije Zaterdagnamiddag.
De directie der Nederlandsche Spoorwe
gen heeft aan den Personeelraad medege
deeld, dat zij bereid is den vrijen Zaterdag
middag in te voeren voor het geheele per
soneel van den Dienst van Weg en Werken,
mits het totaal aantal werkuren van dit
personeel niet minder wordt.
Om daartoe te geraken kunnen de vak
bonden een keuze doen uit twee maatrege
len. n.l. verkorting van den middagschaft
tijd met een half uur of de aanvang van
den werktijd in de maanden Maart tot en
met September te vervroegen.
Indien de vakbonden een dezer maatre
gelen aanvaarden, zullen ongeveer 7000 per
sonen daarvan profiteeren.
DE SPEENVARKENS.
Te veel liefhebbers!
Naar wij vernemen, zijn de aanvragen
om speenvarkentfes door de verschillende
plaatselijke crisiscomité's zóó talrijk, dat
de varkenscentrale pomenteel niet aan
alle verzoeken kan voldoen.
Daarbij komt, dat de aanvoer door de
boeren niet zóó vlot geschiedt als men
wel had gehoopt. De Varkenscentrale zal
echter trachten, de aflevering zoo spoedig
mogelijk te doen geschieden.
Een recept er bij.
In de oude vischhal op de Nïeuwmarkt
te Amsterdam zal de volgende week
Woensdag de uitreiking beginnen van
speenvarkens. Gezinnen van maatschappe-
lijken steun van zeven personen en meer
zullen dan in de gelegenheid zijn een half
speenvarken met een half pond gesmol
ten rundvet te krijgen voor een kwartje.
De volgende week zijn 800 speenvarkens
beschikbaar. Deze varkens worden ge
slacht in Uithoorn en het vleesch wordt
dan aan het abottoir daar ter stede ge
keurd.
Bij de uitreiking van het vleesch, waar
voor vooraf bons worden toegezonden,
wordt een recept gevolgd omtrent de be
reiding.
80 pCL afgekeurd.
Door een exportslagerij te Twelïo waren
1200 speenvarkens aangekocht. Bij de keu
ring zijn er echter circa 80 pCt, afgekeurd
voor de consumptie. Deze dieren kwamen
hoofdzakelijk uit Overijsel en Gelderland.
IN MILITAIREN DIENST OVERLEDEN.
Gratificatie uitgekeerd.
De minister van Defensie heeft de
Tweede Kamer inlichtingen verstrekt op
het adres van J. W. Brugman, te Almeio,
houdende verzoek om schadeloosstelling m
verband met het overlijden van zijn in
militairen dienst zijnden zoon.
De advocaat van Brugman had een ver
zoek tot schadevergoeding ingediend, aan
gezien het overlijden door de ouders gewe
ten werd aan het onrechtmatig, althans niet
voldoende zorgvuldig handelen van den
Staat.
Uit het door den minister ter zake in
gestelde uitvoerige onderzoek ie echter ge
bleken, dat dit ,niet het geval is geweest,
zoodat van een recht op schadevergoeding
aan de zijde van de ouders geen sprake kon
zijn. Aangezien de minister echter zeer met
het lot van de ouders begaan was, heeft bij
hun bij zijn beschikking van 11 Juli een
gratificatie ten bedrage van f 500 toege
kend. na bij den burgemeester van Alme
lo inlichtingen omtrent hun omstandighe
den te hebben •ingewonnen.
Geen malaise.
Het is een verblijdend bericht, dat in
dezen moeilijken tijd, waarin vele indus-
triëele ondernemingen het bedrijf hebben
moeten stop zetten, een fabriek te Bever
wijk zich niet alleen door de moeilijkheden
weet heen te slaan, maar tot uitbreiding
kan overgaan.
De Vereenigde Chemische Fabrieken
„Ceta-Bever", die met 40 tot 50 menschen
werkt, is bezig :haar bedrijf uit te breiden
om zich in het in aanbouw zijnde nieuwe
fabrieksgedeelte toe te leggen op de fa
bricatie van een nieuw product dat zij
binnenkort in den handel zal brengen.
De saneering van het Bakkersbedrijf.
De vee! besproken „saneering" van het
bakkersbedrijf treedt, voor wat Amsterdam
betreft, met ingang van Maandag a.e. in
werking.
Er is Donderdag, naar de „Tel." verneemt,
een vergadering gehouden van bakkersor
ganisaties, bekoorende tot de vier natio
nale bonden, welke reeds het saneerings-
contract, geldig te verklaren voor het ge
heele land en eventueel dan aan te gaan
met de maal-industrie. geteekend hebben
In deze bijeenkomst is besloten een
„plaatselijke Bakkerij Commissie" in bet
leven te roepen.
De werkzaamheden zullen, zooals reeds
gezegd, Maandag 23 Januari aanvangen
Tot deze werkzaamheden behooren, zoo
deele men mede. het nemen van maatre
gelen tot de verkrijging van een redelijken
broodprijs. De prijsbepaling zal geschieden
in overleg met de Broodcommissie uit dep
Levensmiddelenraad. Het bureau zal te
vens zijn aandacht wijden aan een stre
ven, dat beoogt te bomen op den duur tot
een inperking van het aantal bedrijven.
De „Tel." verneemt, dat het saneeringa-
contract voor het geheele land nog niet
door partijen geteekend is. Er wordt nog
een na/der overleg gepleegd met de maal-
industrie, vertegenwoordigd in de Ned.
Vereeniging van Meelfabrikanten- A.s.
Woensdag zal nog een vergadering gehou
den worden.
BUITENLAND.
De Chineesch-Japansche kwestie te Ge-
nève (3de blad).
De Duitsche rijksdag tegen 31 Januari
bijeengeroepen. (3de blad).
Massa-verbanning in Rusland. (3e blad).
De conferentie tusschen Hoover en Roo
sevelt (3e blad).
BINNENLAND.
Slachtoffers van het ijs. (Gem. Ber. 4de
blad).
Brand In een wijnhandel te Ginneken.
(Gem. Ber. 4de blad).
Schip in nood bij Schokland. (Gem. Ber.
4de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De jubileumwedstrijden van den K. N. S.
B. te Davos. Koetrr.an eerste. Nieuw
wereldrecord Liselotte Land beek. (4de
blad).
Uitgestelde voetbalwedstrijden. (4de
blad).
Het conflict in de textielnijverheid te
Apeldoorn.
Gistermiddag is ten gemeentehuize te
Apeldoorn een conferentie gehouden onder
leiding van den Rijksbemiddelaar in het
derde district tusschen partijen, betrokken
bij het geschil over de loonen op de deken
weverij en spinnerij „Transvaal" to En
schedé, t.w. de firma Van Heek Co.
eenerzijds en de arbeidersorganisaties
Eendracht',. „Unitas", en „St. Lambertus"
anderzijds. De firma Van Heek had mede
gedeeld, de loonen niet te kunnen heretel
len.
Van deze conferentie werd het volgen
de communiqué verstrekt: Van arbeiders
zijde werd er op aangedrongen om de loons
verlaging geheel of gedeeltelijk terug te
nemen, of althans eenige garantie te ge
ven, voor zoover het in dit bijzondere ge
val onvermijdelijk is, althans te garandee
ren, dat zij slechts d&n zal gelden, indien
er 4^ dag of langer gewerkt zal worden.
Van werkgeverszijde werd de toezegging
gedaan, dat men er naar zou streven, den
tegenwoordigen werktijd zooveel mogelijk
te handhaven-
Nat. Boeren- Tuinders- en Middenstands
partij.
Gemeld wordt: In hotel Coomans te
Rotterdam had een drukbezochte vergade
ring plaats van de afd. Zuid-Holland van
bovengeneomde partij. De besprekingen
waren hoofdzakelijk gewijd aan het door
het hoofdbestuur gevraagde advies voor do
candidaatstelling bij de a.s verkiezingen.
Met algemeene stemmen werd allereerst
besloten, het hoofdbestuur den wensch fco
kennen te geven, den heer A. Braat, aftre
dend Gamerlid, over het geheele land No.
1 te plaatsen op de candidatenlijst.
Verder werd besloten, te adviseeren,
candidaat te stellen in den Kieskring-
Dordrecht de heeren: J. v. d. Berg (Slie-
drecht), J. J. L. v. Zuylen (Den Haag), H.
v. Dijk (Leerdam), P. J. Rosenbooni (Bode
graven) en J. van Hoven (OudrAlblas)in
den Kieskring Den Haag: J. J. L. v. Zuy
len (Den Haag), Oliemans (Pijnackcr), N.
C. Kwint (Den Haag), L. Verburg (L.
Ruige Weide) en C. Neef (Lekkerkerk)in
den Kieskring Rotterdam: J. J. L. v. Zuy
len (Den Haag), C. Nee (Lekkerkerk)f, L.
Verbure (L. Ruige Weide), N. C. Kwint
(Den Haag) en Oliemans (Pijnacker), in
den kieskring Leiden: P. J. Rosonbom
(Bodegraven), B. Surpyt (Bodegroven), L.
Verburg (L. Ruige Weide), P. Michielsen
(Reouwijk) en G. den Hertog (Alphen aan
den Rijn).
De volgorde op de lijst werd bepaald
door het bij schriftelijke stemming behaal
de aantal stemmen.
