„PINKSTERZEGEN" MAANDAG 16 JANUARI 1933 UE LE1D5CHE COURANT EERSTE BLAD PAG. 2 Stadsgehoorzaal - Leiden Heden- en Morgenavond 8 uur SPREKEND - ZINGEND - MUSICEEREND In het bijprogramraa o.a. groote Rome- Padua-Assisië-reis, het fijne geluidsfilmpje Pierement" en 'n komische geluidsteekenfilm Hedenavond 7 uur opening der loketten. Morgen (Dinsdag) van 11 2 uur kaart verkoop en plaatsbespreking ^an de Stads gehoorzaal. 431 CONTINGENTEERING VAN MANUFACTUREN. Wetsontwerp ingediend. Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp tot regeling van den invoer van bedrukte, geverfde en bontgeweven katoenen manufacturen. Dit ontwerp is de wettelijke voorziening van de regeling, neerge'egd in het K. B. van 12 Deo. 1932 no. 1, waarbij de invoer van genoemde goederen voor een tijdvak van 9 maanden wordt beperkt, voor zoo ver deze te boven gaat 50 pet. van den gemiddelden invoer dier goederen per 9 maanden gedurende de jaren 1929, 1930 en 1931, berekend naar de waarde. Gedurende de laatste maanden is de ka- toen-industrie vrijwel in een noodtoestand komen te verkeeren. In deze precaire om standigheden heeft de Minister het nood zakelijk geacht, die maatrege'en te nemen welke eenigszins tot verlichting van dezen noodtoestand zouden kunnen bijdragen en de positie van de katoen-industrie, althans op de binncnland8che markt zouden kun nen consolideeren. Ofschoon de invoer inderdaad is gedaald bleef deze desondanks de afgenomen con sumptie neg grooter dan voorafgaande ja ren, terwijl tevens in ernstige mate boven de mark hing de dreiging van een abnor male valuta-concurrentie. Door den onderhavigen maatregel wordt de katoenindustrie haar normale aandeel in het binnenlandseh verbruik verzekerd. De minister ontveinst zich niet, dat hier mede de moeilijkheden in dezen industrie tak niet zouden zijn opgelost en een ver dere teruggang van het aantal der in do bedrijven werkzame arbeiders zou kunnen worden tegengegaan. De bcteekenis van dezen contingenteeringsmaatregel is, naar de minister meent, hierin te zien, dat, voor wat den binnenlandsehen afzet betreft, de bestaande werkgelegenheid wordt vei lig gesteld. In overeenstemming met het gedaalde verbruik is het toegelaten percentage vast gesteld op 90 pet. van do hoeveelheid; hierop is met het oog op de waardedaling, welke sinds de basisjaren plaats vond, ter berekening van het waardecontingent, een aftrek toegepast van 40 pet. UITVOERING CR IS IS-V AR KENS WET. De Nederlandsche Varkenscentrale meldt: Bij beschikking van den minister van oeconomische zaken en arbeid is met ingang van 15 dezer het bedrag, dat in gevolge de Crisis-Varker.swet bij slach ting van varkens moet worden betaald, verhoogd van 9 op 10 cent per K.G. ge slacht gewicht. Tegelijkertijd zal de Nederlandsche Varken seentrale den riohtprijs, welke door haar betaald wordt voor de aan haar geleverde varkens van een gewicht beneden 125 K.G. geslacht of 150 K.G. levend gewicht, verlagen van 15 op 14 cent per pond levend gewicht. Het zijn de sleohte vooruitzichten, welke ten aanzien van den afzet van de varkens en het varkensvleesch in het buitenland bestaan, we'ko tot het he men van deze maatregelen genoopt heb ben. Geüik b°kend is. wordt door de Nederlandsche Varkenscentrale, voor de aan haar geleverde varkens een aan merkelijk hcoger bedrag uitbetaald, dan de opbrengst daarvan in het buitenland mogelük maakt. De tekorten, welke door deze hoogere uitbetaling ontstaan, wer den aangezuiverd door de opbrengst van de heffing op de hier te lande gesUcHe varkers. Uit den aard der zaak moet er voor worden crezorvd, dat deze te korten met de opbrengst van do heffing in evenwicht blijven. Bovendien heeft de Nederlandsche Varkenseentrale bes'oten met ingang van 15 dezer bijslag bü den uitvoer van seek te geven vror alle soek. waarvoor dn heff'ng is bet""'d. Het bedrag van de" bijslag zal gelijk zijn aan dat der heffing. 100.000 SPEENVARKENS. Het crisiscomité te Groningen heeft besloten tot het nemen van een proef met de speenvarkens. In het begin van de volgende week zullen er 100 h 200 te Groningen aankomen, die dan zullen wer den verdeeld. De Varkenscentrale zendt de biggen kosteloos tot het Groningsche abattoir, zoodat er s'echts ongeveer 25 pet. kos ten aan slachtloon op elk varken komen. Er zijn reeds 2000 biggen geleverd aan een firma in de buurt van Deventer, om daar voor export te worden geslacht. Oud-Zouaaf overleden. Te St. Nicolaasga (Friesland), overleed in den ouderdom van 86 jaar de oud Pauselijk zouaaf, de heer E. H. Meijer. Van Haarlem naar Bennebroek per autobus. Voor de buslijn HaarlemBennebroek hebben Gedep. Staten thans concessie verleend aan de N.V. Haarlemsche Brockwaybusmaatsohappij. De buslijn zal loopen van het Lorentz- plein te Haarlem naar de Bennebroek- laan te Bennebroek en zal een belang rijke vervoerverbetering vormen voor hen die door het opheffen van de buslijn HaarlemLeiden van een behoorlijk middel van vervoer verstoken waren, omdat de nieuwe tramlijn een andere route volgt. Wij merken hierbij op, dat deze concessie is toegestaan ondanks het verzet van de N.Z.H.T.M. Venten met bloemen op Zondag. Op de vragen van den heer van den Bergh betreffende het toestaan van ven ten met bloemen op Zondagen, waarop volgens de Winkelsluitingswet de verkoop van bloemen in bloemenwinkels is geoor loofd, heeft minister Verschuur o.m. geant woord: Het verbod van venten met bloemen op Zondag vloeit niet voort uit een onwille keurig verzuim van den wetgever, doch is geheel in overeenstemming met de uitdruk kelijke bedoeling van den wetgever om bij de regeling in de Winkelsluitingswet no pens het venten de bepalingen der Zon dagswet welke uitsluitend het venten met geringe eetwaren toestaat intact te laten. Dit destijds te dezer zake door den wetgever ingenomen algemeene stand punt overheerscht de vraag, of het hier besproken verbod al dan niet gewenscht is, waarbij intussohen zij opgemerkt, dat in verschillende gemeenten krachtens het bepaalde in art. 9, eerste lid, der Win kelsluitingswet een afwijkende regeling is tot stand gekomen, welke aldaar het ven ten met bloemen op Zondag in beperkte mate mogelijk maakt. LAND- EN TUINEOUW UITVOER VAN ZUIVEL EN EIEREN. Bedroevende cijfers: 67 millioen minder. Voor den uitvoer van zuivelproducten hebben wij in 1932 ruim 50 millioen gulden minder ontvangen dan in 1931 (boter bijna 23 mi'lioen, kaas ruim 16 millicen), voor den uitvoer van eieren ruim 17 millioen minder. UITVOER VAN BLOEMBOLLEN EN BLOEMEN. De opbrengst in 1932 van bloem bollen bijna 10 millioen gulden minder en van bloemen bijna 4 millioen minder dan in 1931. Ons land heeft volgens de maandsta- tistiek van den in-, uit- en doorvoer, be werkt door het Centraal Bureau voor de Statistiek, in December 988 ton bloem bollen uitgevoerd (waarvan 424 ton naar Groot-Brittannië en 176 ton naar Frank rijk) ter waarde van 456.000, tegen 1901 ton ter waarde van 772.000 in De cember 1931. De jaarcijfers zijn: 47.438 ton (waar van 25.C07 naar Groot-Brittannië, 6263 ton naar Duitschland, 484 ton naar de Vereenigde Staten van Amerika, 2315 ton naar Zweden en 2293 ton naar Frankrijk) ter waarde van 19.172.000 tegen 45.975 ton ter waarde van 2.161.000 in 1931. De uitvoer van afgesneden bloemen, bladeren, green, takken, enz. van sier gewassen bedroeg in December 131 ton (waarvan 51 ton naar Duitschla-nd en 40 ton naar Groot-Brittannië) ter waarde van 332.000, tegen 237 ton ter waarde van 352.000. Jaarcijfers: 3747 ton (waarvan 2010 ton naar Groot-Brittannië en 1044 ton naar Duitschland) ter waarde van 3.34.000, teven 6363 ton ter waarde van 7.843.000. UITVOER VAN AARDAPPELEN. Volgens de maandstatistiek van den in-, uit- en doorvoer, bewerkt door het Centraal Bureau voor de Statistiek, heeft ons land in 1932 ruim 6 millioen gulden minder uitgevoerd dan 1931. UITVOER VAN VRUCHTEN EN GROENTEN. Deze uitvoer heeft volgens de maand statistiek van den in-, uit- en dcorvoer, bewerkt door het Centraal Bureau voor de Statistiek, in 1932 bedragen: 3774 ton ter waarde van 409.000, tegen 4163 ton ter waarde van 486.000 in 1931. Wat anderen er van zeggen H.H. Hanzeleden! Woensdag a.s. is U opgeroepen voor verkiezing van een nieuwen voorzitter, daar de heer Th. Bergers zich niet meer her kiesbaar stelt. Wij allen zijn den heer Bergers zeer dankbaar, dat hij in sombere tijdon het voorzitterschap heeft aanvaard en, on danks zijn drukke bezigheden, zijn tijd heeft gegeven voor het besturen der Hanze en deze heeft opgevoerd tot grooter leden tal. Nu heerenin groote getale naar de vergadering van Woensdag a.s. om een voorzitter te kiezen. Het voorzitterschap is in dezen tijd een moeili:ke taak, daar de Middenstand .op 't oogenblik het meeste in gedrang komt, door de verschillende wotten en belastin gen, en wij dus paraat moeten zijn. In 't oog moet worden gehouden, dat een GRAALFILM Gisteravond draaide in de Stads gehoorzaal „Pinksterzegen". Ook vanavond en morgenavond zal de film worden vertoond. Het stralende enthousiasme der jeugd Bij dit voor haar groote gebeuren, Een zaal vol met menschen, dat doet toch zoo'n deugd, Veel schallende stemmen, veel kleuren. Die kleuren, die zeggen dit ia onze Graal, Dit is nu ons spel, Pinksterzegen; Die stemmen, die zeggen een liefde verhaal, Die schallen en klinken je tegen. Die spreekkoren vrij, zoodat ieder het hoort, Die zeggen zoo schoon' idealen, Die komen vrijmoedig en zoo ongestoord Van liefde en zegen verhalen. Toe, gaat dat eens zien, zooals ieder dat zag En die door de Graal werd genomen Precies in zijn hart, toen die prachtige dag Als een droom op het doek is gekomen. De stemming, die steeg bij dat prachtige spel Van tienduizend enthousiaste En vurige meisjes, die toen heel ons land Op een liefdedaad kwamen vergasten. De zaal was ontroerd, toen het spel was gedaan, Ontroerd door die roepende vrouwen En meisjes. Dus moet u vanavond beslist Of morgen dit spel gaan aanschouwen. TROUBADOUR. voorzitter van een Middenstandsvereeni- ging veel tijd moet kunne geven, stuw kracht moet bezitten, de nooden ook van de kleinen moet kennen en ten slotte een ruggegraat moet hebben, om zijn mee ging veel tijd moet kunnen geven, stuw- nen handhaven, ook tegenover het hoofd bestuur. Laat niemand thuis blijven met de mee ning: och het kan mij niet schelen, maar allen als één man Woensdag a.s. 8.30 uur hotel „Den Burcht". Hanzelid J. S. STADSNIEUWS HET JOODSCHE WEESHUIS. VERGADERING VAN REGENTEN. Het bestuur heeft zijn plicht gedaan. Te Amsterdam werd gisteren een bui tengewone algemeene ledenvergadering ge houden van het Centraal Israëlietisch Wees- en Doorgangshuis alhier, waar in hoofdzaak werd behandeld de bekende malversaties van den penningmeester van het bestuur van deze instelling. De drukbezochte vergadering werd ge leid door prof. dr. J. L. Palache en bijge woond door de oprer-rabbiin A. S. Onder wijzer van Amsterdam en I. Maarsen te VGravenhage. Bij de opening der bijeenkomst wijdde de voorziter allereerst een woord aan de nagedachtenis van mevrouw S. Italië Schaap, in leven directrice der inrichting. De woorden van waardeering werden staande aangehoord. De voorzitter komt dan tot do zaak waarvoor men is bijeengekomen en wijst er op, dat heb publiek al spoedig meer wist dan het bestuur van de instelling zelf over de malversaties van den penning meester. Op al die beweringen zal spreker niet ingaan, want hier is de plaats om een officieele uiteenzetting te geven van deze treurige zaak. Niemand was pijnlijker verrast en nie mand meer verontwaardigd bij het bekend worden van de feiten dan het college van regenten zelf, dat zijn werk zag afgebro ken. Toch is het werk dat met ongeloof lijk veel ijver is tot stand gekomen in Lei den niet verloren gegaan. Het mooie ge bouw staat er nog onbelast en onbe zwaard. De kinderen zijn er; zij hebben hun boterham gehad, zij zullen geen boter ham minder hebben. Laat or« erkennen, zegt spr., dat ons spontaan uit het geheele land de hand is toegestoken. Er moet hersteld worden, wat verloren is. Sor. komt dan tot de vraag hoe het mo gelijk is geweest, dat deze malversaties hebben kunnen plaats vinden zonder dat het bestuur het bemerkte. De heer Viskóper werd in 1919 benoemd tot regent en in 1924 tot penningmeester. Hij had het vertrouwen van het bestuur. Op 10 December j.l. vernam het bestuur uit een advertentie dat de huizen van den heer Viskóper zouden worden verkocht. Verschillendo conferenties hebben toen plaats gehad. De vraag is daar ook ter sprake gekomen of de heer Viskóper aan de justitie zou worden overgeleverd. Op practische gronden is daartoe niet beslo ten. Na het publiek worden van het ge beurde is door den Officier van Justitie in gegrepen en is de penningmeester in hechtenis genomen. Binnen de perken van de statuten, zoo vervolgt spr., heeft het bestuur zijn plicht gedaan. Bij het opvragen van gedeponeerde vaarden was naast de handteekening van den penningmeester ook noodig die van don voorzitter. Er zijn nooit gedeponeerde waarden opgevraagd. Alle stukken moeten volgens de statuten bewaard worden in de brandkast, gegeven worden in open bewaar geving of als onderpand. De stukken wa ren gegeven in open bewaargeving. Na 1925 kerd een commissie tot anzien van de rekening van den penningmeester in de statuten gewijzigd in accountantsonder zoek. In 1931 heeft de accountant Rutten uit Den Haag geadviseerd de balans en re kening over 1930 goed te keuren met de verklaring dat het effectenbezit zich be vond bij een bankinstelling te Den Haag. Deze accountant was te goeder naam en faam bekend. In December 1932- verklaarde deze accountant dat hij zich niot meer wist te herinneren de effecten te hebben gezien. In 1932 heeft hij ze niet gezien, maar de heer Viskóper verklaarde dat zij niet te lichten waren zonder hulp van zijn mede-regenten. Onbegrijpelijk is de nalatigheid van de zen accountant. Het college van Regenten meent te mo gen constateeren dat aan de statuaire voorschriften is voldaan. Nadat alles bekend was, is door een andere accountant een onderzoek inge steld. Dat onderzoek heeft uitgemaakt, dat de boekhouding volkomen in orde was. Spr. herhaalt dat het bestuur in zijn ge heel zich er van bewust is, met de statu ten in de hand naar plicht en geweten te hebben gehandeld. Schuld moet het be stuur ver van zich afwerpen. Het bestuur betreurt dat Viskóper het vertrouwen heeft bescheemd. Spr. besluit met te zeg gen niet te hard in zijn oordeel te zijn. De boel is in de war geloopen. De zaak moot zou gauw mogelijk worden opgeruimd. Er moet gezocht worden naar middelen om herhaling te voorkomen. Vandaar het voorstel tot herziening van de statuten. Hierna werd gelegenheid gegeven tot stellen van vragen. De heer Leverpoll (Arnhem) vraagt of regenten zich ooit vergewist hebben of hetgeen op papier stond aanwezig was en of regenten ooit gebruik hebben ge maakt van hun bevoegdheid na te gaan of de zaak in orde was. De voorzitter antwoordt dat. regenten het nooit hebben gedaan, maar de accoun tant had dit wel behooren te doen. De seéretaris. de heer Levisson, zegt dat in 1928 gebleken is, dat in een safe effecten waren geborgen. Daarvoor is toen door den accountant een opmerking ge maakt. De penningmeester heeft toen ge zegd, dat de stukken bij een bank in Den Haag waren gedeponeerd. Daarna heeft de accountant deze verklaring bevestigd. Toen bekend werd, zegt de heer Levis- son verder, dat de perceelen van den heer Viskóper zouden worden verkocht, heeft deze laatste gezegd, dat van ongerustheid geen sprake behoefde te zijn, want dat hij zonder een tweede handteekening daar toch niet kon aankomen. Spr. is toen naar de bank gegaan en toen bleek, dat er geen bewaargevina was. De heer Menko (Enschede) merkt op, dat wanneer er open bewaargeving is, men een recu ontvangt, dat de bank het recu zendt aan den penningmeester. Herhaalde lijk heeft de accountant gezegd, dat alles in orde was. Machtiging voor en safe is nooit gegeven. Door den heer Levy (Amsterdam) wordt opgemerkt, dat hij vroeger als lid van de commissie tot nazien van de rekening van den penningmeester gezegd heeft, dat dit niet kon gaan in een vloek en een zucht. Hij heeft toen voorgesteld, dat dit werk zou worden gedaan door een accountant. Het accountantskantoor van de heeren Van Dien. Van Uden en Co. heeft het toen gedaan. Later heeft spr. gehoord, dat deze firma er niet meer mee belast is en zich wel eens over de behandeling door het be stuur heeft beklaagd. De voorzitter zegt, dat het een feit is drfc het accountantskantoor Van Dien. Van Uden en Co. de rekening in 1925 heeft na gezien. In 1923 heeft de penningmeester zich weer gewend tot dit accountantskantoor. Er zijn toen bezwaren gerezen, omdat bet on derzoek zou moeten gaan over de jaren 1920, 1927 en 1928. Toen is de heer Rutten benoemd tot accountant. De heer van Dam (Enschede) vraagt of men ooit een bewijs van open bewaarge ving heeft gegeven. De voorzitter zegt: Neen, er is nooit beschikt over effecten in open bewaarge ving. De heer Leverpoll concludeert, dat wel nooit ge'd in open bewaargeving is ge weest. Het bestuur had zich daarvan moe ten overtuigen. "Er is een blind vertrouwen geweest# We hebben nu alles gehoord en nu mogen we er, meent spr., niet meer over reppen. Het zal voor het bestuur een levensles zijn. Het bestuur moet onbe zwaard verder gaan en dient in zijn taak gesteund te worden. Hadden de malversaties drie of vier ja ren geleden plaats gehad dan zou het ge- makkelij) er geweest zijn geld bijeen te bréngen. Men moet thans zien versterking te krijgen van de gewone middelen. Spr. geeft het bestuur in overweging een ren- telooze leening uit te schrijven. Nadat nog enkele sprekers het woord hadden gevoerd, werd overgegaan tot be noeming van een commissie tot voorberei ding van de statutenwijziging. In deze commissie worden benoemd de heeren S. Menko (Enschede), mr. C. A. Cosman (Leiden), H. Kaufmann (Amster dam) en M. H. Pimentel (Amsterdam). Het bestuur krijgt hierna machtiging te doen wat verder gedaan moet worden, wel licht het voeren van een proces. Aan het slot der vergadering dankt de opperrabbijn Maarsen den voorzitter voor de goede leiding* van de vergadering en spreekt zijn voldoening uit over het rustige verloop der bijeenkomst. Hij besluit met een propagandistisch woord. DE KWESTIE-PROF. COLENBRANDER. Commissie van onderzoek. Op grond van de ernstige beschuldiging tegen prof. Colenbrander, ais zou hij pla giaat gepleegd hebben bij de herdenking van Prins Willem van Oranje, ingebracht door dr. P. N. v. Eyck en prof. dr. P. Geyl, hebben curatoren der Leidsche Universiteit BAROMETER. naar waarnemingen verricht m den morgen van 16 Jan. 1933, medegedeeld door het Kon. Ned Meteor. Instituut te De Bildt: Hoogste barometerst.: 769.2 te Riga. Laagste barometerst.: 726.0 te Isafjord. Verwachting tot den avond van 17 Jan.: Zuidelijke Sinds Zaterdag is de diepe depressie bij IJsland blijven afnemen en de hooge drukking in het Oosten trok weer. Oost waarts terug. Een secundaire depressie heeft zich uit het Kanaal naar Frankrijk verplaatst. Nu de hooge druk zich weer over Scandinavië uitbreidt en de barome ter in Oost-Frankrijk blijft dalen, houdt voorloopig de koude luchtstroom uit het Zuid-Oosten aan en zal waarschijnlijk ook bij eenigszins toenemende bewolking de vorst neg aanhouden. Om het Kanaal en in de Golf van Biscaye heeft het vrij zwaar gestormd en viel veel regen, in de Golf van Biscaye waait het nog hard uit Noord West, verder Oostwaarts in Frankrijk valt thans sneeuw, in Duitschland is de lucht grootendeels bedekt bij lichte vorst in het midden matige vorst in het Westen en strenge vorst in het Noord-Oosten. Ook in Scandinavië is de vorst licht tot ma tig behalve aan de Noorsche kust, die even boven het vriespunt is. Indien de luchtdrukstijging in de Golf van Biscaye spoedig ophoudt, zooals waarschijnlijk lijkt, eri de hooge drukking in het Oosten weer iets toeneemt, kan de vorst wel blijven aanhouden. LUCHTTEMPERATUUR: Temperatuur des middags te half drie 1 gr. onder nul. LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.! Van Maandagnamiddag 4.48 uur tot Dinsdagmorgen 7.31 uur. HOOG WATER Hoog water te Katwijk aan Zee op Dinsdag 17 Januari voorm. 6.06 uur en nam. 6.25 uur. AGENDA LEIDEN. Maandag. Vijfde abonnements voorstelling „Voor Zonsondergang", Schouw burg, 8.15 uur. Maandag. Graalfilm „Pinksterzegen", Stads gehoorzaal 8 Uur. Maandag. R. K. S. V. „Sanctus Augustï- nus", Spreker Ir. H. de Goey over Katholieke Maatschappijleer „Eigen Huis",* 8.45 uur. Dinsdag. Graalfilm „Pinksterzegen", Stads gehoorzaal 8 uur. Woensdag,. Jaarvergadering „De Hanze*', Den Burcht, 8.30 uur. Donderdag. Genootschap van den Stillen Omgang, „Clubhuis St. Anto- nius", 8.15 uur. Donderdag. Le-denveigadering R. K. Vrou wenbond, Kleine Stadszaal 8 uur Donderdag, Con Amore, uitvoering* Das Lied von der Glocke, Stadsge hoorzaal, 8 uur. De avond-, nacht- en Zondagdienst dor apotheken wordt van Maandag 16 tot en met Zondag 22 Jan. a.s. waarge nomen door de apotheken: G. F. Re;;st, Steenstraat 35, tel. 1' en A. J. Donk, Dcezastraat 31, tel. 1313. in overleg met het senaatsbestuur besloten, zich omtrent de gegrondheid van de geuite beschuldigingen te doen voorlichten dcor een deskundige commissie, waartoe zijn uit- genoodigd de heeren Kernkamp, hoog- ieeraar te Utrecht, Gosses, hoogleeraar te Groningen en Brugman.,, hoogleeraar aan de Gem. Universiteit van Amsterdam. Het ligt in de bedoeling, de uitslag van dit onderzoek, na bekemen toestemming van de commissie, openbaar te maken. Het verweer van prof. Colenbrander. Professor dr. Colenbrander heeft naar aanleiding van den z.g. op 10 Januari j.L aan De Gids-redactie verzonden, op hede#y

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1933 | | pagina 2