24ste Jaargang
WOENSDAG 11 JANUARI 1933
No. 7403
3)e £cicbclve 6ou/ïatit
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geillustreerd Zondagsblad is voor de Abonnés ver
krijgbaar tegen betaling van 50 oen per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
(ieillustreerd Zondagsblad 9 oent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelmgen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be
trekkingen worden aangeboden of govraagd, huur ea
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
V Dat gaat veel te ver!
Wij willen niet in twijfel trekken de
goede bedoeling van Katholieken, die zich
hebben aangesloten bij de R. K. Volkspartij.
Maar juist aan hen, die zich door een
goede bedoeling hebben laten leiden en
nóg laten leiden, willen wij bij herhaling
ter overweging voorleggen de zoo ernstige
vraag, of de politieke verdeeldheid onder de
Katholieken ten slotte niet Alle goede be
doelingen in vruchteloosheid zal doen ver
dorren en verdrogen.en of dan de wer
kelijkheid ons niet juist iets geheel anders
zal brengen, tegen de wenschen en m strijd
met de rechten aller Katholieken!....
Maar naast deze vraag willen wij aan
die goed-willende leden der R K. Volks
partij ook een andere stellen, en wel deze:
of zij de leiding hunner partij nu werkelijk
beter en hooger schatten en waardeeren
dan die der R. K. Staatspartij....
De „Maasbode" van gisteravond citeert
een rede door den voorzitter der R. K.
Volkspartij, den heer C. D. Wesseling, op
18 Dec. j.l. gehouden, waarvan het verslag
in het orgaan der R. K. Volkspartij aan
onze aandacht was ontgaan.
Wij willen voor heden één enkele uitla
ting uit deze rede hier naar voren brengen
een uitlating, die volstrekt niet uit het
verband van het verslag is gerukt.
De heer Wesseling zeide in zijn rede:
„Wij hebben maling aan den gaven
gulden, zoolang wij onze Hostie
nog hebben3'.
Wij hebben even geaarzeld dit over te
drukken maar het typeert het optreden
van den leider der R. K. Volkspartij.
Terecht zegt de „Maasbode" ervan: „dit
is geen gebruik meer; het is een wal
gelijk schermen met woorden over
de verhevenste geheimen van onze gods
dienst". En verder spreekt het blad van
„een meer dan weerzinwek
kend gesol met den gaven gulden
naast de H. Hostie" en van een „theatraal
gemanoeuvreer" door den heer Wesseling
met zijn katholiciteit.
Wij hopen maar durven, helaas, er
niet op vertrouwen dat ook iemand als
de heer Wesseling zelf zal inzien, dat niet
zóó de katholiciteit van een groep katholie
ken, van hemzelf en zijn partij mag worden
naar voren geschoven.... Dat gaat veel
te verEn het is grof-ergerlijk
BINNENLAND
DE APOTHEKERS EN HUN
ASSISTENTEN.
Men schrijft ons van de zijde der apo
thekersassistenten
Het Werktijdenbesluit voor apotheken
vindt in de kringen der apothekers heftige
bestrijding. Naast him request aan de
Kroon, houdende verzoek om de 'op 1 Fe
bruari a.s. gestelde invoering van het
Werktijdenbesluit op te schorten, hebben
zij thans eon campagne op touw gezet om
hun assistenten een verklaring te doen on
derteekenen, begrijpelijkerwijze tegen hun
wil, waarin deze „om de voor hen zeer na-
deelige gevolgen" verzoeken het Werktij
denbesluit in te trekken.
In het vertoog der apothekers aan de as-
sisten werden deze „zeer nadeelige gevol
gen" nauwkeurig omschreven en bestaan
uit: bekorting der vacantie, betaling van
het plaatsvervangend personeel in die va
cantie, verlaging van salarissen, ontslag en
aanneming van goedkooper personeel..
De apothekers vragen zich voorts af
waarom de assistenten zich met deze moei
lijkheden, voor „enkele luttele uren arbeid''
bezwaren, doch zij achten het noodig al
deze lasten om die „enkele luttele uren ar
beid" op de schouders hunner assistenten
af te wentelen.
UITVOER BLOEMBOLLEN.
Bij Kon. besl. van den 27sten December
1932 (Staatsbl. no. 642) is bepaald, dat de
wet van 31 December 1931 (Staatsblad no.
575), houdende regeling van den uitvoer van
bloembollen, in werking treedt met ingang
van 20 Januari 1933.
CRISISMOEILIJKHEDEN.
Crediethulp voor middenstandsbedrijven.
Het vraagstuk van de hulpverleening
aan middenstandsbedrijven, die door de
crisis in moeilijkheden zijn geraakt, neemt
allengs een meer dringend karakter aan.
Zooals vanzelf spreekt, wordt de nood
zakelijkheid van een algemeene crisismaat
regel met deze strekking in het bijzonder
geïllustreerd door den toestand in enkele
gewesten.
In den loop van 1932 zag de Ned. R. K.
Middenstandsbond zich genoodzaakt voor
de middenstandsbedrijven zelf in West-
Friesland op Regeeringshulp aan te drin
gen.
De voorschotverlening ten behoeve van
den groven tuinbouw in West-Frffesland
heeft in de positie van den middenstand
in het gewest zoo goed als geen verlich
ting gebracht, terwijl van de nieuwe steun
regeling voor den tuinbouw (uitkeeringen
doorgarantie van minimumprijzen) even
min leniging van den nood van den West-
Friesohen middenstand mag worden ver
wacht.
Uit den aard der zaak heeft de N. R. K.
M. het noodzakelijk geacht een verzoek
om rechtstreeksohe steunverleening aan
den middenstand in West-Friesland met
zooveel mogelijk concrete gegevens toe te
lichten.
De R. K. Middenstandsbond in het Bis
dom Haarlem heeft daartoe in de maand
October onder zijn leden in het betreffen
de gewest een enquête gehouden, welke
werd voorbereid door een gecombineerde
besturenvergadering van, en door een spe
ciale crisisyergadering in alle afdeelingen
in West-Friesland.
Bij de-ze enquête werd gevraagd de op
gaven met specificaties te staven.
Uit de enquête bleek, dat 136 West-Frie-
sche middenstandsbedrijven per 1 October
1932 aan vorderingen uitstaande hadden
van vóór 1930: ƒ94.586, over 1930: 57.3S1,
over 193186.384. over de eerste negen
maanden 1932: ƒ83.069. Tezamen ƒ321.420.
Men mag niet de illusie wekken, dat dit
enqête-resultaat den toestand van den
West-Friesche middenstand volledig zou
weergeven.
Buiten den kring der deelnemers aan
deze enquête is .de toestand niet rooskleu
riger dan daarbinnen.
Ongetwijfeld moet het totaalbedrag der
uitstaande vorderingen van den West-
Friesehen middenstand momenteel met
tientallen honderdduizenden worden ge
schreven.
Het is bekend, dat ook in tuinbouwge-
meenten buiten West-Friesland de midden
stand onder deze moeilijkheden gebukt
gaat. In Roelofarendsveen b.v. heerscht
een soortgelijke noodtoestand.
Ook buiten de tuinbouwstreken worden,
hier in mindere, daar in meerdere mate
middenstandsbedrijven gevonden, die, op
zichzelf gezond, door de crisis in moeilijk
heden zijn gekomen.
In Twente heeft momenteel de midden
s-tand zeer in het bijzonder met moeilijk
heden te kampen, als gevolg van den slech
ten toestand in de textielindustrie.
In deze omstandigheden heeft de Ned.
R. K. Middenstandsbond gemeend te moe
ten vragen niet om een tot West-Friesland
beperkten, doch om een meer algemeen
gerichten maatregel.
Aan de Regeering is daarom d.d. 14 Nov.
j.l. verzocht in overweging te nemen ooi
aan middenstandsbedrijven, die door de
crisis in moeilijkheden zijn geraakt, met
medewerking en met garantie van den
staat renteloos het crediet te doen ver
strekken, waardoor zij in staat worden ge
steld te blijven doorwerken.
In aansluiting aan het adres d.d. 14 No
vember en in aansluiting aan de besprekin
gen gevoerd ter audiëntie, welke de Minis
ter van Economische Zaken wel heeft bil
len toestaan aan een vertegenwoordiging
van den Ned. R. K. Middenstandsbond, ter
toelichting van het bovengenoemde adres,
heeft de Bond d.d. 1 December j.l. aan den
Minister doen toekomen een schematisch
uitgewerkte voorstelling van de wijze,
waarop naar zijn meening aan die midden
standsbedrijven, die door de crisis in moei
lijkheden zijn geraakt, crediethulp zou kun
nen en moeten worden verstrekt.
STAKING DUURT VOORT.
Vergadering te IJmuiden.
Dinsdagavond heeft de IJmuider Federa
tie een vergadering belegd voor alle arbei
ders, welke bij het conflict in het vis-
schersbedrijf betrokken zijn. De vergade
ring was door duizend personen bezocht,
zoodat er twee zalen noodig waren om al
len onder te brengen.
Het woord werd gevoerd door de lieeren
van Dugteren en Brandsteder van het
hoofdbestuur van den Centralen Bond van
Haven- en Transportarbeiders. Het resul
taat was dat besloten werd de staking
voort te zetten.
EERSTE KAMER.
Twee ontwerpen aangenomen.
In de vergadering van de Eerste Ka
mer Dinsdagavond gehouden werd
z. h. st. besloten, heden een aanvang te
maken met het afdeelingsonderzoek der
hoofdstukken van de Rijksbegrooting voor
1933.
Aan de orde v,|s vervolgens het wets
ontwerp: machtiging van de ministers van
Waterstaat en van Financiën tot oprich
ting van de N.V. „Haven van Vlissingen"
en tot het sluiten van een overeenkomst
met die vennootschap betreffende de ex
ploitatie, de erfpacht en het gebruik van
havens en haventerreinen en de daartoe be-
hoorende inrichtingen en toekenning aan
die vennootschap van do bevoegdheid tot
het heffen van rechten, dat z. h. st. werd
aangenomen.
Ook het wetsontwerp tot regeling van
den invoer van versoh of gekoeld rund- en
halfs vleesch is z. h. st. aangenomen.
PROF. VERAART EN DE
R. K. ARBEIDERSPARTIJ.
Nog onzekerheid over samenwerking.
In een te Utrecht gehouden vergade
ring van de R. K. Arbeiderspartij heeft
de partij-voorzitter, de heer Vogt uit
Amsterdam het woord gevoerd en o.a.
gesproken over de besprekingen, die het
partijbestuur gehad heeft met prof.
Veraart.
De heer Vogt deelde mede, dat de
Kath. Arbeiderspartij onder geen enkele
omstandigheid weiischte mede te werken
aan het vormen van één katholieke De
mocratische partij, als de idee voorzit,
dat deze partij een b 1 ij v e n d karakter
draagt, in dien zin n.l. dat spr. zijn eigen
partij of een eventueëTfe fusie van de drie
partijen niet wensoht te zien, als blij
vend afgescheiden van de R. K. Staats
partij.
Aangaande de bespreking met prof.
Veraart deelde de heer Vogt mede, dat
in beginsel besloten was tot een fusie
van de groep van prof. Veraart met de
Kath. Arbeiderspartij, terwijl ook een
perscommuniqué in dien zin door prof.
Veraart zou worden uitgegeven. Zoolang
de R. K. Volkspartij zich niet op het
standpunt van tijdelijke afscheiding stelt,
achtte de Kath. Arb. partij samen
gaan met de R. K. Volks jj art ij
o n m o g e 1 ij k.
Toen het bedoelde communiqué in
derdaad verscheen, werd daarin gespro
ken van een samengaan van de drie
groepenf zoodat de Kath. Arb. partij, dio
met prof. Veraart reeds overeenstem
ming had bereikt over de samenwerking
en een gezamenlijk program, nu niet
weet, waar zioh aan te houden.
Spr. deelde verder nog mede een te
genstander te zijn van een afzonderlijke
actie van de drie groepen, waardoor al
leen stemmen verloren zouden gaan en
spoorde de leden aan trouwe leden, de
beste leden, te worden van de stands-
en vakoorganisaties.
R. K. Verbond van Technici in Nederland.
Verschenen is het jaarverslag van het
Plaatsingsbureau van het R. K. Verbond
van Technici in Nederland.
De Arbeidsbeurs voor de R. K. Technici,
wat betreft de werkzoekenden, is met
groote cijfers gestegen. 278 georganiseerde
R. K. Technici hebben zioh in 1932 laten
inschrijven.
Het aantal directe aanvragen door werk
gevers is achteruitgegaan.
Dat de crisistijd ook zeer ernstig is voor
de R. K. Technici spreekt hierdoor vanzelf.
Verzonden werden in 1932: 184 vacatu
res Bouwkundige betrekkingen; 131 vacatu
res Werktuigkundige en machinebouw; 50
vacatures Electrotechnische betrekkingen;
269 vacatures diverse betrekkingen.
In 1931 waren deze cijfers resp. 427, 165,
73 en 112.
In de vacatures „Diverse" werden opge
nomen alle betrekkingen die eenigszins
met* de technische vakken te maken had
den.
De correspondentie nam aanmerkelijk
toe.
In totaal werden in 1932 verzonden: 6521
stuks, tegen 1931: 4545 stuks.
Geplaatst werden door bemiddeling van
het Plaatsingsbureau: 10 R. K. Technici,
tegen 1931: 23 technici.
Een vast bureau van het Plaatsingsbu
reau is tot stancT gekomen, terwijl de uit
gezonden vacature-lijsten een grondige ver
betering hebben ondergaan.
Het Bureau valt onder de Arbeidsbemid-
delingswet 1930 (Koninklijk besluit van 8
December 1931, Staatsblad no. 500).
Hot Bureau is gevestigd: Caumermolen-
weg no. 25 te Heerlen.
DE GEMEENTE-SECRETARIS VAN
AMSTERDAM NEEMT ONTSLAG.
De gemeente-secretaris de heer J. J. Roo-
vers heeft wegens het overschrijden van
den 65-jarigen leeftijd als zoodanig ontslag
genomen.
De „Maasbode3' schrijft naar aanleiding
van het heengaan van dezen voortreffe-
lijken Amsterdamschen hoofdambtenaar
het volgende:
„Na 37 jaren Amsterdam te hebben ge
diend gaat de heer 'Kbovers dus heen. Wei
nig zal hij in zijn jeugd hebben bevroed,
dat hij zijn carrière zou eindigen in het
hooge ambt van secretaris van de hoofd
stad des lands.
De heer Roovcrs begon n.l. zijn maat
schappelijke loopbaan als journalist aan de
Bredasche courant, doch reeds vrij spoedig
verwierf hij zich een plaats op het Breda-
sche raadhuis, waar hij commies 2e klasse
werd Daarna volgde reeds zijn benoeming
tot gemeentesecretaris van Voorhout in
Zuid-Holland en op 1 Maart 1896 volgde de
sprong naar hot Prinsenhof, waar de heer
Roovers als ambtenaar 2e klasse bij den
dienst van Publieke Werken kwam. Gelei
delijk volgden hier de promoties elkaar op.
Een jaar later was de heer Roovers com
mies, in 1902 werd hij hoofdoommies en af-
deelingsdhef en in 1917 promoveerde hij tot
referendaris. Toen reeds was hij een erns
tige candidaat naar de positie van gemeen
tesecretaris, welke in dat jaar vacant kwam.
Als no. 2 verscheen hij op de voordracht,
waarop de heer Valkenburg als eerste be
noemd werd.
In de jaren, die nu volgden, heeft de heer
Roovers eerst recht zijn volle werkkracht
en zijn bijzondere kwaliteiten ontplooid.
Was hij in 1919 reeds opgeklommen tot ad
ministratief directeur van Publ. Werken,
als le waarnemend gemeentesecretaris
moest hij herhaaldelijk in de bres springen
voor den heer Valkenburg, wiens wankele
gezondheid het hem dikwijls onmogelijk
maakte, zijn post op het Prinsenhof te be
zetten.
Ongehuwd gebleven vond hij het niet
meer natuurlijk, dat hij zijn leven geheel
aan zijn werk wijdde en in 1926 volgde de
belooning voor een leven van zoo'n grooten
arbeidslust, want in dit jaar werd de heer
lloovers gemeentesecretaris van Amster
dam.
In deze functie heeft hij zich door zijn
plichtsgetrouwen arbeid en zijn kundigheid
de algemeene achting van het ooilege van
B. en Wvan den raad en van de talrijke
ambtenaren, die onder zijn leiding werk
zaam zijn, veroverd.
Niet alleen in dienst van de gemeente
heeft de heer Roovers zijn tijd wel benut,
daarbuiten liet hij ook zijn kennis niet on-
besteed. Publicaties verschenen van zijn
hand, waarvan wij noemen zijn verhande
ling over de wet van Germinal, den bur
gerlijken stand betreffende, een beschou
wing over de Kieswetvan Houten, over
registratie en gemeentelijk bestuur en een
historische schets van de gemeentelijke fi
nanciën en belastingen. Verder was hij zes
jaren redacteur van het Tijdschrift voor ad
ministratief recht. Maar de grootste vol
doening heeft de heer Roovers wel van zijn
paedagogischen arbeid waarmee hij tal van
leerlingen tot het ambt van gemeentesecre
taris heeft opgeleid'3.
De heer Roovers, die in een der Amster-
damscho bladen genoemd is „een der kun-
digste en bekwaamste hoofdambtenaren die
Amsterdam ooit bezat3', heeft zich ook
steeds getoond: een katholiek van de daad!
VRIJ VAN STEMPELEN.
Onjuist vermoeden van vrijstelling t.a.v.
werkloozen, die. in retraite gingen.
Op vragen van het Eerste Kamerlid Her
mans (s.d.)
Is het den minister bekend, dat op 7
en 10 December j.l. een groot aantal steun
trekkende werkloozen, woonachtig in de ge
meente Huissen (Gelderland), vrij van
stempelen is gegeven, omdat zij drie dagen
gingen doorbrengen in 'b Retraitehuis te
Amersfoort?
Zoo ja, is de minister dan niet van mee
ning dat hier vrijstelling van stempelen is
verleend, omdat terecht kon worden aan
genomen, dat deze menschen geen geldloo-
nenden arbeid zouden verrichten?
Acht de minister het niet onrechtvaardig
waar dus in dit geval van het juiste
denkbeeld is uitgegaan, dat het stempelen
beschouwd moet worden als controle op 't
niet arbeiden door de steuntrekkenden
dat de gevraagde vrijstelling van stempe
len niet is verleend aan die werkloozen, die
deel wenschten te nemen aan de demon
stratie op 8 November j.l.?
Wil de minister maatregelen nemen, dat
voortaan voor alle werkloozen hetzelfde
recht zal gelden?
heeft de minister van Binnenlandsche
Zaken geantwoord:
1. De ongeveer 50 werkloozen uit Huis-
Dit nummer bestaat uit DRIE
bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De besprekingen te Genève over het
wereldherstel en de 40-urige werkweek.
(2e blad).
Nog voortdurend onrust in Spanje* (2e
blad).
De Japanners bezetten wederom een
Chineesche stad. (2e blad).
BINNENLAND.
Mededeelingen betreffendè de Neder-
landsche Varkenscentrale, (late blad).
De oorlog aan het Smokkelfrcnt. (Gem.
Ber. 3de blad).
Oude man te Maastricht van ƒ2700 be
roofd. (Gem. Ber. 3de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De Zesdaagsche te Dortmund. Veel strijd
om de leiding. (3de en 1ste blad).
sen, die uitkeering genietend uit de werk-
loózenkas hunner organisatie, van 7 t/m 10
December 1932 hebben deelgenomen aan
een retraite te Amersfoort, zijn tijdenB den
duur der retraite niet door het bestuur der
kas vrijgesteld van het teekenen der aan-
meldingslijsten; zij hebben die lijsten regel
matig, in het bijzijn van bestuurders, te
Amersfoort geteekend.
2, 3 en 4. In verband met het voorgaan
de kan antwoord op deze vragen achter
wege blijven.
DELFT'S POLITIEKORPS.
Onderzoek door het parket.
Op de feiten van den heer Duys betref
fende het instellen van een onderzoek van
Regeeringswege naar het in het politie
corps te Delft heerschende toestanden,
heeft de Minister van Justitie o.m. geant
woord
Den Minister was reeds een en ander
maal een act ie legen den commissaris van
politie te Delft, met name van de zijde van
den Alg. Nod. Politiebond^ gebleken.
Terwijl deze actie in 1930 den burge
meester aanleiding heeft gegeven tot een
omstandig onderzoek met negatief resul
taat, heeft het parket te 's-Gravenhage
in verband met de aangifto van oen ont
slagen inspecteur en den hoofdinspecteur
van politie, gesteund door verklaringen
van een ander voormaligen inspecteur
dier politie, in 1931 een zeor omstandig
onderzoek ingesteld, waarvan het resul
taat is geweest, dat de ingediende klacht,
behoorlijken grondslag miste en dat moest
worden aangenomen, dat nooli door den
commissaris noch door den hoofdinspec
teur feiten zijn gepleegd, welke hetzij van
strafwaardigen aard zijn, hetzij uit het
oogpunt van politie-administratie 'beden
kelijk en afkeurenswaard zijn.
Het in de vragen vermelde incident
heeft opnieuw tot een onderzoek aanlei
ding gegeven. Het is gebleken, dat de be
trokken inspecteur, die op proef was aan
gesteld, niet voldeed etn dan ook aanzeg
ging had ontvangen, dat hij na verloop
van ijn proeftijd niet zou wordetn gecon
tinueerd. Of tusschen dit feit en den zelf
moord eenig verband bestaat, valt uiter
aard moeilijk te beslissen, doch wel is het
parket na een gedetailleerd onderzoek,
mede van do verschillende grieven, waar
van do vader gelegenheid heeft gehad in
het openbaar uiting te geven, tot de be
paalde slotsom celramen, dat den com
missaris van politie in zijn houding tegen
over den overledene geen verwijt kan
treffen.
Een hernieuwd onderzoek door het par
ket heeft voorts uitgewezen, dat de ge
dachte aan wantoestanden in het Delft-
schc korps allerminst te rcohtvaardigen is.
Hongaarsche kinderen.
Aan pleegouders van Hongaarsche kin
deren wrordt bericht, dat er begin Maart
gelegenheid is voor pleegkinderen om
onder' geleide heen en terug Budapest
te reizen.
Inlichtingen verstrekt mej. F. Beretta,
Helenastraat 25, Den Haag.