24ste Jaargang
VRUDAG 6 JANUARI 1933
No. 7399
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
S)e£cidóclie(5ou^ömt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post .-r.f2.95 per kwartaal
Het Geillustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 een per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent. met
Geillustreerd Zondagsblad 9 oent.
TEL INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit VIER
bladen.
Heffing eener Weelde-
verteringsbelasting
Nog deze maand komt bij de Tweede
Kamer in behandeling het wetsontwerp
houdende heffing eener weeldeverterings-
belasting. De Begeering acht het noodig,
ter versterking der inkomsten van 's Rijks
schatkist een belasting op sommige weelde-
uitgaven te heffen.
In beginsel bestaat tegen een weeldebe
lasting geen bezwaar. Integendeel heeft zij
belangrijke voordeelen. Eenerzijds toch
strekt zij er toe, dat de bevolking in haar
weelde-uitgaven eenigszins wordt getem
perd, terwijl.zij anderzijds mogelijk maakt,'
dat de lasten, welke op inkomen en vermo
gen drukken, worden verlicht, waardoor de
kapitaalvorming wordt bevorderd. Een ont
werp tot heffing van een dergelijke belas
ting zou dan ook in de Kamer zeker geen
tegenstand ontmoeten, indien dat zóó zou
zijn samengesteld, dat de belasting aan
haar doel zou beantwoorden: n.l. gelijk
matig zou drukken op het verbruik van
alle in aard met elkaar overeenstemmende
artikelen, welke als weelde-artikelen zijn te
beschouwen, en bij uitsluiting zou komen
ten laste van hen, die weelde-uitgaven
doen.
Dit ideaal is intusschen moeilijk volko
men te verwezenlijken. Want onder de
weelde-artikelen zijn er waarvan de heffing
der belasting niet tot haar recht kan ko
men, wegens het gemak van ontduiking der
belasting bij aankoop in het. buitenland
(b.v. parelen), andere waarbij het toezicht
op den. binnenlandschen aanmaak onver
vulbare eischen zou stellen door de veel
heid der inrichtingen, waarop zou zijn toe
te zien (b.v. producten van eostuumnaai-
sters), weder andere, die een zoodanige
technische kennis van de ambtenaren zou
den eischen, als met in korten tijd is te
verkrijgen (b.v., kristal in onderscheiding
van glas). En ten slotte zou een belasten
van alle weelde-artikelen een zoo groote
uitbreiding van het toezicht en eene be
moeilijking van de industrie op zoo groote
schaal medebrengen, dat daartegen onge
twijfeld om die reden verzet zou rijzen.
Is hierin de reden te vinden, dat slechts
een deel der als weelde-artikelen aan te
merken goederen in de belasting wordt
betrokken, de wensch, een bevredigende
opbrengst van de belasting te verkrijgen,
lieeft er anderzijds de Begeering inderdaad
toe geleid, van de industrieën, die nu een
maal toch aan de controle werden onder
worpen, een betrekkelijk groot deel der pro
ducten te belasten.
Dat de belasting het nadeel heeft, dat
zij weelde-artikelen ook bij hen treft, voor
wie zij niet als zoodanig zijn aan te mer
ken (b.v. piano's van musici), is volgens de
Begeering niet aan het stelsel der wet te
wijten.
Dergelijke bezwaren zijn niet geheel te
voorkomen, maar behooren tot de schaduw
zijde, die bij geen enkele belastingwet, hoe
juist ook in opzet en strekking, volkomen
zijn te vermijden.
De bedoeling is de belasting te heffen
van de goederen, genoemd in een bij de
wet behoorende tabel, bij levering h i e r t e
lande aan een kooper, door hen die de
goederen hier te lande vervaardigen,
bereiden of bewerken.
Met levering aan een kooper wordt ge
lijk gesteld levering in consignatie. Ook
wordt met levering gelijkgesteld het be
schikken voor eigen gebruik of verbruik
over goederen uit den eigen bedrijfsvoor
raad, door hen die deze goederen hier te
lande vervaardigen, bereiden of bewerken.
De tabel bevat 58 posten van goederen
soorten, welke onder de belasting vallen,
als, om slechts enkele te noemen: kleeding-
stukken van bout en pelswerk, radiotoestel
len, fotografietoestellen, aardewerk, lijfsie
raden, piano's, installaties voor centrale
verwarming, karpetten, meubels, electri-
sche installaties enz.
De belasting wordt berekend naar 10 ten
honderd van den gezamenlijken verkoops
prijs der in dezelfde levering begrepen
goederen; ter voorkoming van ontduiking
is bepaald, dat de belasting ook verschul
digd is, indien aan de goederen deelen of
onderdeelen ontbreken, of indien zij worden
afgeleverd in niet afgewerkten staat; goe
deren in gedemonteerden staat worden met
goederen in niet gedemonteerden staat ge
lijk gesteld.
Bij de betaling van hpt geleverde is de
verkrijger tevens verplicht de belasting te
voldoen aan dengene die de levering heeft
verricht. Hij, die de levering heeft verricht,
is tegenover het Rijk aansprakelijk voor de
be] sting; van de goederen, waarvoor be
las. ng verschuldigd is, wordt, indien zij
het Rijk worden ingevoerd, een bijzonder
invoerrecht geheven van 12% van de waar
de.
De wet verplicht dengene die er hier te
lande zijn bedrijf van maakt goederen, die
onder deze belasting vallen, te vervaardi
gen, te bereiden of te bewerken, daarvan,
onder overlegging van een uittreksel uit
het Handelsregister, waarin zijn bedrijf is
ingeschreven, aangifte te doen ten kantore
van den ontvanger der accijnzen voor de
plaats, waar hij zijn bedrijf uitoefent, bin
nen 14 dagen na het in werkingtreden van
de betreffende wetsbepaling, of zoo hij
eerst later zulke goederen gaat vervaardi
gen etc. alvorens met de aflevering dier
goederen te beginnen.
De aangever is voorts verplicht in de
daarvoor bestemde registers ter plaatse
waar het bedrijf wordt uitgeoefend van dag
tot dag boek te houden van de door hem
verkregen en afgeleverde goederen, van
de verkoopprijzen, van de namen en adres
sen der koopers, zulks onder vermelding
der dagteekening en van de verschuldigde
belasting.
Bij onjuiste boekhouding kan de inspec
teur der accijnzen (onverminderd het in
stellen van een bekeuring indien daartoe
termen bestaan) den nalatige een aanslag
opleggen waarvan het beding het v ij f-
voud van hetgeen naar de hem ten
dienste staande gegevens te weinig is be
taald niet overtreft.
Belanghebbende kan echter beroep aan-
teekenen, indien hij zich met een aanslag
bezwaard acht en wel binnen veertien da
gen na den dag van uitreiking van de be
schikking van de Inspecteur. Het beroep
moet worden ingesteld bij den Directeur
der invoerrechten en accijnzen.
Bij de Koninklijke Boodschap van 28 Mei
1926 tot aanbieding van het ontwerp tot
heffing eener weeldevertermgsbelasting
was tevens gevoegd een. ontwerp tot hef-
fingp eener hotel belasti ng.
Ter geruststelling van dè hotelhouders
kan worden medegedeeld, dat naar de mee
ning der 'Rtegeering thans niet tot de in
voering eener hotelbelasting kan worden
overgegaan, omdat het hatelbedrijf een
zeer moeilijken tijd doormaakt, terwijl het
toch reeds door andere heffingen zwaar
wordt belast.
BINNENLAND
RIJKSHULP AAN GEMEENTEN.
Eischen van opcenten-heffing.
Het aantal gemeenten, dat om de be
grooting sluitend te maken, rijkshulp in
den vorm van bijdrage in de algemeene
kosten der gemeentehuishouding behoeft,
neemt begrijpelijkerwijze steeds toe, we
gens" de enorme uitgaven, die vooral door
werkloozensteun op de gemeenten worden
,gelegd.
Bekend is intusschen, dat het rijk, ook
al in aanmerking genomen den staat van
's Rijks financiën, niet dan in de uiterste
noodzakelijkheid tot het verleenen van
dezen steun overgaat. Moet eenerzijds op
de uitgaven der gemeente daartoe zooveel
als slechts eenigszins mogelijk is zijn be
snoeid, anderzijds eischt het Rijk, dat de
plaatselijke belastingen tot het uiterste
worden opgevoerd, alvorens rijkssubsidie
tot het sluitend maken der begrooting
wordt verleend.
Thans heeft, naar wij vernemen, de re
geering aan Ged. Staten der onderschei
dene provincies medegedeeld, dat in dit
geval naast 100 opcenten op de gemeente
fondsbelasting, de opcenten op de perso-
neele 'belasting tot niet minder dan 200
moeten zijn opgevoerd, zonder dat de
hoofdsommen volgens de wet op de per
soneel e belasting voor verlaging in aan-
merking zijn gebracht.
GEMEENTEARCHITECT VAN HUIZEN
GESCHORST.
Toen in den gemeenteraad van Huizen
de begrooting aan de orde kwam, legde de
heer D. Boerhout (Chr.-Hist.) de verkla
ring af, dat vele raadsleden geen vertrou
wen hebben in de begrooting van Open
bare Werken, die is opgesteld door den
hoofdambtenaar, omtrent wiens handelin
gen een justitieel onderzoek gaande is.
Andere leden verklaarden niet in de
commissie zitting te willen nemen alvo
rens deze kwestie in geheime zitting be
sproken is.
In de daarop gehouden geheime zitting
hebben zeven van de elf leden den eisch
gesteld, dat de bedoelde hoofdambtenaar
de gemeente-architect moet worden
geschorst alvorens zij de begrooting willen
behandelen.
Na heropening der openbare zitting werd
het voorstel-Boerhout (C.-H.) om den ge
meente-architect te schorsen, aangenomen.
De voorstemmers verklaarden allen, dat
het justitieel onderzoek hun te lang duur-
de en schorsing in het belang der ge
meente nbodzakelijk is.
De heeren van Kappen (neutr.) en Kooy
(Herv. kiezers) wilden den uitslag van het
onderzoek afwachten.
De burgemeester, de heer Egberts, had
zich sterk tegen het schorsingsvoorstel
verzet. De verdiensten, die de gemeente-
architect heeft, aldus zeide hij, moet men
afwegen tegenover het geval waar het nu
om gaat.
Nadat het voorstel was aangenomen,
verklaarde hij, dat hij het niet zou uitvoe
ren en het aan de Kroon ter vernietiging
zal voordragen.
De raad ging daarop over tot de benoe
ming van een begrotingscommissie.
DESTRUCTIE VAN VEE-CADAVERS.
Gecentraliseerd groot bedrijf gewenscht.
De minister van Binnenlandsche Zaken,
jhr. mr. J. Ch. M. Ruys de Beerenbrouck,
heeft een brief gezonden aan de Tweede
Kamer over het vraagstuk van een destruc
tor in het westen des lands. Wij ontleenen
er aan:
„Overeenkomstig een toezegging heb ik
het plan van een destructor voor het wes
ten des lands, waarvoor onder voorbehoud
van medewerking van de Staten-Generaal
een contract van geldleening met de N.V..
Thermo-Chemisóhe Fabrieken gesloten is,
doen onderzoeken in een vergadering, die
op 16 December in mijn departement ge
houden is,
„In die vergadéring waren, met den di
recteur-generaal van de Volksgezondheid
en den waarnemend veterinair hoofdinspec
teur van de Volksgezondheid, aanwezig
vertegenwoordigers van het Koninklijk Ne-
derlandsch Landbouwcomitéden Christe-
1 ijk en Boeren- en Tuindersbondden R.-K.
Nederlandschen Boeren- en Tuindersbond
de afdeeling N.-Holland, Zuid-Holland,
Utrecht en Gelderland van de Vereeniging
van Nederlandsche Gemeenten, organisa
ties, die bij het vraagstuk ten nauwste be
trokken zijn. Ook was aanwezig het lid
van de Tweede Kamer de heer W. van der
Sluis, burgemeester van Goor, die reeds
jaren het werk van de N.T.F. in de practijk
heeft leeren kennen. Het lid der Kamer do
heer C. van den Heuvel was mede uitge-
noodigd, maar niet ter vergadering aanwe
zig.
„In de vergadering werd de voorgeschie
denis van het onderwerp uiteengezet.
„De vergadering was van oordeel, dat
een gecentraliseerd groot bedrijf de voor
keur verdient boven een aantal kleine be
drijven; een groot bedrijf kan het meest
economisch werken en zonder onevenre
dige lasten volledige waarborgen voor de
hygiëne gevenhet verschaft ook zeker
heid, dat de voordeelige en de nadeelige
gemeenten op gelijke voet behandeld wor
den.
Voor destructoren, werkend voor een
klein gebied, zijn nadeelige gemeenten veel
bezwarender.
„De besturen der gemeenten in het ge
bied, waarvoor de destructor te Woerden
zal worden opgericht, zijn van oordeel, dat
zij bij de naamlooze vennootschap veilig
en zeke zijn, wat bij het plan-De Kroes
(destructor te Ovèrschie) niet het geval is.
„Er werd op gewezen, dat onderzoek in
het buitenland heeft uitgemaakt, dat cen
tralisatie de beste vorm voor een bedrijf
van destrcutie van vee en vleesch is. Met
klem werd ook weersproken de mededee-
ling, dat vele gemeenten in de naamlooze
vennootschap geen vertrouwen hebben.
Overleg met den heer
De Kroes.
„Aan de vergadering werd ook mede
gedeeld, dat den heer De Kroes in een bij
eenkomst op mijn departement inlichtingen
zijn gevraagd aangaande zijn plannen am,
mocht het plan van de naamlooze ven
nootschap niet doorgaan, dat zelfde ge
bied te bewerken. Daarbij bleek hij
slechts een raming van 162.000 te hebben,
maar niet een plan, dat berekend was op
het gebied, dat de naamlooze vennoot
schap met haar nieuwen destructor zal be
werken, en daarbij bleek ook niet, dat hij
in staat is het groote kapitaal, ongeveer
9 ton, dat noodig zou zijn voor een derge
lijk plan, langs particulieren weg te ver
schaffen. Zou hij Rijksteun noodig hebben,
dan zou hij gelijkstaan ten deze met de
naamlooze vennootschap, die dan, als heb
bende de oudste rechten, zou moeten
voorgaan.
„Bij dat onderhoud en dit is ook aan
de vergadering medegedeeld is den
heer De Kroes gevraagd, of het juist was,
dat bij zijn bedrijf zich reeds honderd ge
meenten hadden aangesloten. Uit het ant
woord bleek, dat enkele gemeenten waren
aangesloten,
„Van verschillende zijden werd er op ge
wezen, dat een financieele opzet, als de
heer De Kroes overlegde, volstrekt onvol
doende is.
„Van belang is, dat het plan van de
naamlooze vennootschap zóó is, dat de ge
meenten alleeir dan een matige uitkeering
moeten doen, wanneer zulks noodig is om
de exploitatie sluitend te maken.
„Op grond van al deze overwegingen
was de vergadering eenstemmig van oor
deel, dat er tegen het contract met de
naamlooze vennootschap geen bezwaar be
staat, en was haar grootst mogelijke meer
derheid van gevoelen, dat het onverant
woordelijk zou zijn het plan van de naam
looze vennootschap los te laten.
„In aansluiting van het vorenstaande
veroorloof ik mij nog op het volgende te
wijzen: De herinnering, dat toen de regee-
i'ing niet voor het oprichten van destruc
tiebedrijven zorgde particulieren en ge
meenten dat hebben gedaan, berust ten
deele op een misverstand. Ingevolge de
wet rust op de gemeenten de taak voor
destructie te zorgen; de regeering heeft te
dien aanzien geen wettelijke plichten.
„Met betrekking tot de gestie van de
naamlooze vennootschap te Bergum valt
op het volgende te wijzen. De contracten
met de gemeenten in de noordelijke pro
vinciën hielden aanvankelijk in, dat de
naamlooze vennootschap aan de gemeenten
jaarlijks een zeker bedrag zou uitkeeren.
De ervaring leerde, dat dit optimisme niet
verwezenlijkt werdoverwegende, dat zij
door haar werk aan de gemeenten kosten
bespaarde, heeft de naamlooze vennoot
schap met de besturen overlegd over een
wijziging van de contracten in dien zin, dat
de gemeenten een matige vergoeding aan
de naamlooze vennootschap zouden beta
len. Op deze ervaring is voortgebouwd bij
de voorbereiding van dèn tweeden destruc
tor.
„Het is niet juist, dat de naamlooze
vennootschap belangrijke bijdragen vraagt.
Er is geen grond om regiering of naam
looze vennootschap te verwijten, dat zij
zich niets hebben aangetrpkken van de
vroeger met de gemeenten aangegane ver
bintenissen. De regeering stond buiten die
verbintenissen, waarvan zij onkundig was,
doordat de naamlooze vennootschap, had
een voldoende aantal gemeenten gecon-
tractueerd, den tweeden destructor met
particulier kapitaal zou hebben gesticht.
„Toen de onderhandelingen met de
naamlooze vennootschap gevoerd werden,
naderde de fatale termijn van 1 Juni 1932
voor de gemeenten- om te .voorzien in de
destructie. Het ligt voor de hand, dat do
regeering, voorziende, dat die tweede des
tructor vóór dien dag niet gereed zou kun
nen zijn, het voornemen opvatte, den ter
mijn met een jaar te verlengen en daar.
van aan de naamlooze vennootschap kennis
gaf. Ik vermag niet in te zien, welke reden
voor aanstoot in dit alles gelegen kan
zijn."
DE LOONSVERLAGING BIJ DE
NEDERLANDSCHE SPOORWEGEN.
De Directie der Nederlandsche Spoorwe
gen heeft, teneinde tegemoet te komen aan
het verzet der spoorwegbonden tegen de
oorspronkelijke plannen om de bestaande
korting van 5 pet. om te zetten in een
loonsverlaging van 10 pet., in te gaan op
1 Januari 1933 ,zioh na langdurige onder
handelingen bereid verklaard om, indien
daarvoor met de organisaties overeenstem
ming zou zijn verkregen, hare voorstellen
aidiis te wijzigen:
1. De loonsverlaging van 10 pet. zal te
ruggebracht worden op 8 pet.
2. Bovendien is de directie bereid een
bijdrage aan het zieken- en ondersteunings
fonds voor bet gezin van de personeels
leden ten laste der Maatschappijen te rie
men.
3. Deze maatregelen gaan eerst met 1
April a.s. in.
4. De directie zal verder toezegging doen
dat zij in de bedrijfsuitkomsten van 1933 en
1934 geen grond zal vinden om te komen
tot verdere loonsverlagingsvoorsteien.
De verschillende organisaties zullen zich
omtrent deze voorstellen nader beraden.
Steunuitkeeringen te Rotterdam.
In de maand November 1932 werd aan
werkloozensteun en onderhoud te Rotter
dam bijna acht ton meer uitbetaald dan in
dezelfde maand voor het jaar 1931, geiijk
blijkt uit het thans door B. en W. aan den
raad aangeboden maandelijksche overzicht
van door den Gemeentelijken Dienst voor
Maatschappelijk Hulpbetoon in de eerste
elf maanden van 1932 verleenden onder
stand en toegekende uitkeeringen. In de/.e
elf maanden werd bijna tien millioen gul
den meer uitgekeerd dan in de overeen
komstige periode van 1931, hetgeen in ver
gelijking met dat jaar een stijging der uit
gaven met meer dan 100 pet. beteekent.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De vroegere president der Vereen. Staten
Calvin Coolidge plotseling overleden. (3e
blad).
Senator Borah verdedigt in den Senaat
der Ver. Staten de houding van Frankrijk
inzake de betaling der oorlogsschulden. (3e
blad).
De ramp van de „Atlantique". Het aan
tal vermisten officieel op 19 gesteld. (Bui-
tenl. Berichten 3e blad).
BINNENLAND.
Ook de tweede aangehoudene in de
moordzaak te Numansdorp heeft bekend.
(Gem. Ber. 3de blad).
LEIDEN.
De herdenking van Willem van Oranje
in do Leidsche Universiteit (4de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De biljartwedstrijden om het 2e klasse
kampioenschap.
HET WEER OP ZONDAG.
Waarschijnlijk koeler en gaandeweg
rustiger.
De weersgesteldheid in ons land onder
ging na jl. Zondag een vrij groote veran
dering doordat zij onder den invloed kwam
te staan van een zeer uitgebreid depres
sie-gebied, waarvan het centrum in de
omgeving van IJsland lag. In het alge
meen was er in de ligging van dit de-
pressiegebied sedert de vorige week niet
veel verandering gekomen maar de lucht-
drukking in het centrum was gedaald tot
beneden 700 m.M. Met gevolg hiervan
was dat de depressie niet alleen in om
vang toenam maar ook, dat het lucht
druk-verval over West-Europa veel groo-
ter werd en over en rondom de Noordzee
zeer zware stormen woeden.
Hoezeer de depressie ook in omvang
was toegenomen bleef haar invloed op
den weerstoestand bij ons betrekkelijk
gering. Het voornaamste gevolg van dien
invloed was, dat het weer over het alge
meen onrustigeer werd. Het voorbijtrek-
ken van kleinere secundaire depressies in
het Noord-Westen veroorzaakte hier
eenigszins regenachtig weer. Tot een alge-
heelen omslag in storm- en regenweer is
echter niet gekomen, doordat na Woens
dag de enorme depressie, die geheel door
koude luchtmassa's was omgeven, begon
af te sterven.
De vooruitzichten voor het weer in de
eerstvolgende dagen hangen er geheel
van af of de aan de Westzijde der depres
sie invallende koude Noord-Westelijke
luchtstroom tot onze omgeving zal kun
nen doordringen of dat de toevoer van
warm-vochtige lucht uit het Zuiden zal
aanhouden.
Er zijn goede gronden om aan te nomen
dat het eerste gebeuren zal. Dan zal men
bij stijgenden barometer Westelijken wind
en afkoeling kunnen verwachten. Waar
schijnlijk zal dan het weer eerst eenigszins
buiig zijn om vervolgens langzaam rusti
ger te worden en weer op te klaren. In
het algemeen is echter de tijd, waarop
dit gebeuren zal, onzekerder dan de wijze
waarop de veranderingen zich zullen vol
trekken. Kans op vorst is er nog niet.
Benoeming directeur-secretaris
Nederlandsche Bank.
Bij K. B. is met ingang van 15 Januari
bij de N.V. De Nederlandsche Bank be
noemd tot directeur-secretaris mr. J. Wes
terman Holstijn en zulks voor den tijd van
zeven jaar.
De heer Westerman Holstijn maakte
reeds deel der directie uit en wel sinds
1921. Voor dien tijd was hij ook werkzaam
bij De Twentsche Bank en de Javasche
Bank.
