NIEUWJAARS-
ADVERTENTIËN
24ste Jaargang
DONDERDAG 15 DECEMBER 1932
No. 7381
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij rooroitbetaling:
Voor Leiden 19 oent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geillustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 een per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geillustreerd Zondagsblad 9 oent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbel© van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit DRIE
bladen.
V Kerstmis-viering.
In de campagne tegen Kerk en Gods
dienst wordt het communistisch dagblad
de „Tribune" den laatsten tijd bijgestaan
door een blad, dat speciaal en uitsluitend
ten doel heeft „den strijd tegen God": „De
Protestantsche Vrijdenkers". Dit is de Ne-
derlandsche uitgave der Vrijdenkers-Inter
nationale, die te Moskou via Berlijn is ge
organiseerd. Waar het oude „Dageraads"-
orgaan, „De Vrijdenker" niet is binnenge
drongen, in de arbeiderswijken vooral der
groote steden, tracht „De Protestantsche
Vrijdenker" vaste voet te krijgen.
In de maand December wil laatstge
noemd blad een speciale anti-Kerkcam-
Dat wij toch niet onderschatten de be-
teekenis en macht van deze godlooche
naars-campagne, welke in Moskou baar
centrum vindt
Mgr. d'Herbigny, voorzitter der Pro-Rua-
land-Commissie van het Vaticaan, is een
der best ingelichten in Europa ©ver deze
anti-godsdienst-campagne, welke het com
munistische Moskou over de geheele we
reld voert. Het is dan ook meer dan be
grijpelijk, dat zijn lezing, de vorige week
te Rome gehouden, in ieder opzicht tot in
détails gedocumenteerd was. Wij ontleenen
aan deze lezing van Mgr. d'Herbigny oan.
het volgende:
Tot 1930 voerden de communisten een
ietwat clandestiene anti-godsdienst-cam
pagne, doch thans is zij een der voornaam
ste ondernemingen der Communistische
Partij geworden. Overal ter wereld, in ieder
land vindt men thans afdeelingen der
„Bezbosjniki" (goddeloozen), eene organi
satie, welke in Moskou door het Centraal
Bureau wordt bestuurd eu gecontroleerd.
Evenals wij, geloovigen, voor het ons zoo
na aan het hart liggende R.-K. Missiewerk,
gelden inzamelen en missionarissen uitzen
den, doet Moskou thans hetzelfde voor het
ongeloof. Hunne „missionarissen" zijn voor
dit anti-godsdienstig doel in Sovjet-Rus
land op speciaal daartoe opgerichte colle
ges geschoold en hunne leeringen zijn in
alle talen en dialecten gedrukt. Zoo heb
ben om een voorbeeld te noemen
tweehonderd inboorlingen der verschillen
de negerrassen van Afrika de cursussen in
Moskou reeds beëindigd en preeken zij in
hun gewesten „het antwoord der ware
wetenschap tegen den verderfelijken cate
chismus der christelijke zendelingen".
De geheime instructies voor de witte
rassen bevatten oa. het volgende: „De
beste hulptroepen kunne worden verkregen
uit kinderen van 1417 jaar oudevenwel
moet men in verschillende landen ook
trachten „kleine pioniers" reeds op den
leeftijd van zes jaar voor dit werk te vor
men."
Dit zijn enkele feiten, die een schel
licht werpen op de haat-campagne, welke
▼anuit Moskou wordt gevoerd tegen den
Godsdienst en speciaal tegen de Ka
tholieke Kerk.
Deze feiten moeten de oogen openen
van alle Katholieken. Maar moeten ook
den wil doen óp-vlammen van kllen, om
tegenover die campagne een zoo sterk mo
gelijk eenheidsfront der Katholieken te
stellen. Bedenken wij, dat er vooral in
dezen tijd ook hoogere belangen ons zijn
toevertrouwd, dan die waarvoor wij zoo
vaak noodeloos-bitter onder elkaar vech
ten 1
WAAR MOET DAT HEEN?
Aan een artikel in de „Tijd" ontleenen
we de volgende passage:
„Eenerzijds doen wij voor onze werkloo
zen dus niet genoeg anderzijds zullen wij
niet in staat blijken, het groeiend leger
van werkloozen op behoorlijke wijze te blij
ven onderhouden.
Het Rijk zit (evenals vrijwel ieder over-
he ids-orgaan met zijn begrooting aan den
grond; groote tekorten, welke vele millioe-
nen bedragen, zijn op de Rijksbegrooting
nog ongedekt, óók indien de regeering ge
volg geeft aan haar voornemen, over het
algemeen niet méér dan een bijslag van
200 pCt. aan de werkloozenkassen te geven.
Maar wat ons nog erger toeschijnt:
door de hevigheid en de Langdurigheid
der crisis raken de werkloozenkassen der
vakorganisaties uitgeput.
Er zijn werkloozenkassen, welke in
dien de Regeering niet met méér dan 200
pCt. der ledenbijdragen subsidieert reeds j
spoedig niet meer aan haar verplichtingen
zuilen kunnen voldoen, althans reeds spoe
dig met een tekort te kampen zullen heb
ben.
Waar moet dat heen?
Wij zien het oogenblik genaken, dat Ne
derland zijn werkloozen niet langer mensch-
waardig zal kunnen onderhouden.
Het zij verre van ons, den lezer een
schrikbeeld voor oogen te too veren of hem
in een angst psychose te brengen; integen
deel, wij zijn ervan overtuigd, dat alleen
moed en vertrouwen in de toekomst voor
ons betere tijden kunnen doen aanbreken;
maar juist daarom meenen wij den waren
toestand niet te mogen verbloemen: Slechts
door manmoedig de moeilijkheden onder
het oog te zien en door even manmoe-
dig kordate maatregelen te nemen, zul
len wij Nederland, zoo goed en zoo kwaad
als het gaat, door de ellendigste aller cri
sissen héén helpen en ondanks alles de
weerkracht van ons volk behouden.
Vóór alles moet ons streven erop ge
richt zijn, de werkloozen te bevorderen tot
nuttig-werkeiide en in verband daarmee
behoorlijk betaalde leden van onze
maatschappij
Inderdaad vóór alles moet het stre
ven er op gericht zijn om de werkgelegen
heid te verruimen, om productief werk te
verrichten.
In dat streven moeten werkgevers en
werknemers elkaar in onderling vertrou
wen en wederkeerig bereidvaardigheid we
ten te vinden.
BINNENLAND
EERSTE KAMER.
ONTEIGENING VOOR SPOORWEG.
AANLEG.
In de gisteren gehouden vergadering
van de Eerste Kamer is alleen eenige dis
cussie gevoerd over het ontwerp van wet
tot verklaring van het algemeen nut der
onteigening ten behoeve van den aanleg
van een spoorwegverbinding van den
spoorweg HarlingenNieuweschans met
afsluitdijk door de Zuiderzee. Het betrof
hier nog slechts de onteigening, niet den
aanleg zelf, dooh de heer de Gijselaar had
zooveel bezwaren tegen den aanleg van
een nieuwe onrendabele lijn, die z.i. geen
beteekenis had voor het snelverker, dat hij
ook aan dit ontwerp zijn stem niet wensch-
te te geven. Minister Reijmer kreeg bij de
stemming de groote meerderheid (255)
aan zijn zijde.
Bij den aanvang van de vergadering
hadden de voorzitter en de minister van
buitenlandsche zaken namens de regeering
eenige gevoelige woorden gewijd aan de
nagedachtenis van wijlen mr. de Veer, die
zoo kort na zijn benoeming tot burgemees
ter van Middelburg overleden is.
PSYCH0PATHENZ0RG.
Gedurende drie jaar geen nieuw gesticht
noodig.
Verschenen is de memorie van antwoord
aan de Tweede Kamer inzake het wets
ontwerp tijdelijke voorziening met betrek
king tot het ter beschikking van de re
geering stellen van personeel, bij wie tij
dens het begaan van een strafbaar feit
gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke sto
ring der geestvermogens bestond.
De minister meent, dat het in het licht
van de snel gestegen uitgaven voor ieder
duidelijk moet zijn, dat hier met kracht
dient te worden ingegrepen, gezien den
noodtoestand der schatkist. Hij zet uit
een, dat de nieuwe terbeschikkingstellin
gen, in geval van aanneming van het ont
werp, zeer aanzienlijk zullen verminderen.
Bij aanneming van het ontwerp en bij uit
gaan van een circulaire aan het openbaar
ministerie in den geest van een verscherp
te interpretatie kan worden aangenomen,
dat gedurende ten minste drie jaren geen
nieuw gesticht, naast „Veldzicht" en de
particuliere asyls te Rekken en te Heiloo,
noodig zal zijn.
De algemeene raa-d voor ps.vchopathen-
zorg heeft zich in zijn advies met nadruk
voor een tiidelijke voorziening verklaard,
in tegenstelling met een definitieve wijzi
ging van de psychopathenwetten, als door
de oommissie-Welter aanbevolen.
DE CRISIS-PACHTWET.
Een belangrijke uitspraak.
De rechtbank te Leeuwarden heeft een
beschikking gegeven, welke in tweeërlei
opzicht voor de toepassing van de Crisis
pachtwet van groot belang is.
Een verhuurder, wiens huurder ten aan
zien van den in Mei van dit jaar vervallen
termijn een verzoek om reductie had ge
richt tot den kantonrechter te Bergum,
had voor dien kantonrechter de niet-ont-
vankeüjkheid van het verzoek van den
huurder betoogd, onder meer op grond, dat
die huurder het eerste gedeelte van de
jaarlijksche huursom, verschenen in No
vember 1931. niet had betaald en dat krach
tens de bepalingen van het huurcontract
door deze wanbetaling ook de termijn van
1932 nu reeds in November 1931 opeisch-
baar was geworden. (De Crisispachtwet
geldt uitsluitend voor huurtermijnen, wel
ke nk 12 Februari 1932 opeischbaar zijn ge
worden).
Ten aanzien van deze voorgedragen ex
ceptie' van niet-ontvankelijkheid, overwoog
de kantonrechter:
Dat aan den kantonrechter in crisis
pachtzaken een dubbele functie is toebe
deeld en wel van bemiddelaar, die trachten
moet eea voor beide partijen aannemelijke
regeling te bewerkstelligen en van rochtei
(geassisteerd door twee bijzitters) wan
neer de pogingen tot een minnelijke schik
king gefaald hebben en-dientengevolge een
beslissing op het request genomen moet
worden
dat derhalve in de laatstbedoelde in
stantie beslist moet worden over de zioh
voordoende juridische geschilpunten en de
kantonrechter niet gerechtigd is om, wan
neer hij er met in slaagt om partijen tot
overeenstemming te brengen, iets anders t©
doen dan de zaak naar de Kamer voor Cri
sispachtzaken te verwijzen.
Op deze gronden verklaarde de kan
tonrechter zich onbevoegd om een onder
zoek in te stellen naar de voorgedragen
middelen van niet-ontvankelijkheid en de
zaak naar de Kamer van Crisispachtzaken
verwees
Met deze uitspraak kon de gemachtigde
van den verpachter mr. K. Westerling te
Leeuwarden, zich niet vereenigen, zoodat
van de beschikking in hooger beroep werd
gegaan bij de rechtbank.
Volgens den verpachter zou de kanton
rechter allereerst hebben uit te maken of
een ingekomen verzoek onder de cnsis-
pachtwet valt en voor de behandeling in
aanmerking komt en zou eerst daarna zijn
taak beginnen om een schikking te bewer
ken of de zaak te verwijzen.
Dit standpunt brengt mede, dat een on
derzoek naar formceele en juridische ge
schilpunten door den kantonrechter zelf
standig kan worden ingesteld en dat alleen
over de economische omstandigheden de
beslissing voor do Kamer van crisispacht
zaken is gereserveerd.
De rechtbank verklaarde bij haar be
schikking deze mcening te deelen en be
sliste, dat de kantonrechter een opgewor
pen exceptie van niet-ontvankelijkheid wel
aan een onderzoek moet onderwerpen.
De rechtbank overwoog tevens ten aan
zien van de opgeworpen exceptie, dat de
bepaling in het huurcontract, dat bij
wanbetaling van den November-termijn
ook de Mei-termijn terstond opvorderbaar
zal zijn, een beroep op de bepalingen der
wet ten aanzien van den Mei-termijn uit
sluit, omdat deze nu reeds vóór 12 Febr.
1932 opvorderbaar was geworden. Ook in
dien van het recht tot onmiddellijke op
vordering door den verpachter geen ge
bruik zou zijn gemaakt, zou dit volgens
de rechtbank niet anders worden, daar
het al dan niet uitoefenen van een recht
aan het bestaan van dit recht niets veran
dert
De beschikking van den kantonrechter
werd derhalve \ernietigd en de pachter in
zijn verzoek om reductie alsnog niet-ont-
vankelijk verklaard.
DE R. K. JONGEREN VREDESBOND
is een af deeling van den R. K. Vredesbond
in Nederland en staat daarmede in zeer
nauw verband.
Hij stelt zich ten doel den wereldvrede
te bevorderen volgens de Katholieke be
ginselen en wel door:
a. Het aankweeken van de vredesge
zindheid in het nationale en internationale
loven.
b. Het in woord en geschrift verbreiden
van de vredesidee volgens de Katholieke
beginselen.
c. Het in studie nemen van het vredes
vraagstuk in zijn verschillende betrekkin
gen.
d. Het zoo mogelijk samenwerken met
gelijkgezinde persouen en vereenigingen
van verwante strekking, zoowol in binnen-
als buitenland.
e. Het organiseeren van ©en jaarlijk-
schen vredesdag.
REGELING WERKVERSCHAFFING BIJ
VRIEZEND WEER.
Circulaire van den minister.
De minister van Binnenlandsche Zaken
heeft de inspecties van de werkverschaf
fing opgedragen aan de besturen der ge
meenten, in welke met subsidie van het
Rijk werk wordt verschaft, een circulaire
to zenden, waarin wordt medegedeeld dat
de minister het met het oog op den win
tertijd noodzakelijk acht, dat ©enige voor
zieningen worden getroffen. In de eerst©
plaats voor het geval, dat vorst optreedt.
Wanneer ton gevolge van vorst of lichten
sneeuwval het werken enkele uren of één
of twee dagen stagneert, kan de regen-ver-
letregeling worden toegepast. In dat geval
geschiedt de uitbetaling van de vergoeding
op het werk.
Wanneer evenwel sprake is van vorst die
langer dan twee dagen duurt, treedt een
andere regeling in werking.
Bij vorst worden de volgende bedragen
uitgekeerd.
In gemeenten waar bij de werkverschaf
fing, ingevolge de door den minister aan
gegeven voorwaarden, het gemiddelde ac-
ooordloon bedraagt: A. 20, 21, 22, 23 en 24
oent: aan ongeorganiseerden ƒ6, aan ge-
organiseerden ƒ6.50, aan kostgangers die
tot de werkverschaffing zijn toegelaten 5,
toeslag voor ©lk gezinslid boven twee
0.50;
B. 25, 26, 27 en 28 cent: resp. 6.50, ƒ7,
6 en ƒ0.50;
C. 29 en 30 cent; rosp. ƒ8, ƒ9, ƒ7, en
ƒ0.75;
D. 31, 32, 33, 34 en 35 cent: resp. 10,
ƒ11, ƒ8 en ƒ1;
7. 36 oent en hooger: resp. ƒ12, ƒ13,
9 en 1.25.
Georganiseerde arbeiders, die bij het in
vallen van vorst bij de werkverschaffing
geplaatst zijn en tijdens de vorstperiode
uit de werkloozenkas trekken, mogen ook
in bovenstaande regeling worden opgeno
men. Voor hen dient van de volle vorst-
uitkeeriug de uitkeering uit de werkloozen
kas te worden afgetrokken. Met eon voor
beeld moge dit worden toegelicht.
Een georganiseerde arbeider met vier
kinderen uit groep B zou ontvangen: Ba
sis ƒ7; voor vier gezinsleden boven twee
ƒ2; totaal 9; af kasuitkeering ƒ8.40;
uit to keeren bedrag 0.60.
Aan kostgangers mag het voor hen be
stemde bedrag worden uitgekeerd gedu
rende den geheelen duur waarvoor de re
geling van kracht is, dus niet slechts
gelijk tijdens het werken wel het gevol is
gedurende drie van de vijf weken.
In gemeenten waar een van rijkswege
gesubsidieerde steunregeling bestaat, mo
gen tijdens de vorstperiode de tewerkge-
stelden, voor zooverre zij behooren tot oen
bedrijf, waarvan de werkloozen door mij in
de steunregeling zijn opgenomen, onder
deze gesubsidieerde steunregeling vallen.
Het Bijk vergoedt van de kosten van
deze regeling hetzelfde percentage als bij
de werkverschaffing het geval is. Water
schappen en particuliere ontginners dra
gen niet bij.
Nu verschillende tewerkgestelden weer
recht op uitkeering uit de werkloozenkas
sen hebben, kan den arbeiders vrijheid
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Frankrijks weigering om Amerika te be
talen en de houding van Engeland. (2©
blad).
Spanning tusschen Italië en Joego-Slavië.
(2e blad).
BINNENLAND.
De Duitsche ballonvaarder overleden.
(Gem. Ber., 4d© blad).
Rotterdamsche vrouw door haar vroe-
geren man bij Brussel doodgeschoten. (Gem.
Ber., 4de b'adL
Hofjager door een wild zwijn aangeval
len. (Laatste Ber.).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Duitsche critiek op het Duitsche voet-
bal-elftal en do Duitsche le«.iers (4de
blad).
Waarom Rausch—Huertgen de Keul-
sche Zesdaagsche niet wonnen. (4de blad).
LEIDEN.
Goede vangst van de Leidsche politie.
(lste blad).
worden gelaten, hetzij bij de werkverschaf
fing geplaatst te blijven, hetzij uit do werk
loozenkas te trekken.
De minister geeft in overweging, de ar
beiders zoo mogelijk niet naar de kassen
te verwijzen. In elk geval acht de minister
het zeer onjuist, indien ongeorganiseerden
volle weken bij de werkverschaffing ge
plaatst mogen blijven en verzekerden naar
de kas worden verwezen.
In de door den minister van binnen
landsche zaken getroffen regeling voor uit-
keeringen aan tewerkgestelden in de werk
verschaffingen bij vorst langer dan twee
dagen, bedraagt voor het meerendeel dor
plattelandstoworkgestelden het verschil in
wekelijksche uitkeering tussohen niet- en
wel tegen werkloosheid verzekerde land
arbeiders enz. slechts 50 ct. De moderne,
chr. en r.k. landarbeidersbonden achten «lit
verschil te klein, en hebben daarin aan
leiding gevonden den minister telegrafisch
om oen audiëntie te verzoeken.
Nieuw Eerste Kamerlid.
Als opvolger van wijlen mr. Do Veer,
komt voor het lidmaatschap der Eerst©
Kamer in aanmerking, jhr. mr. H. A. M. v.
Asch van Wijck, to Doorn, die onlangs be
noemd is tot buitengewoon lid van Ged.
Staten van Utrecht.
VANAF HEDEN TOT EN
MET 28 DECEMBER AS., IS
DE GELEGENHEID OPENGE
STELD: AAN ONS BUREAU,
BEZORGERS IN DÉ STAD, EN
BIJ ONZE AGENTEN, OM IN
HET NUMMER VAN 31 DE
CEMBER DEN GEBRUIKE-
LIJKEN NIEUWJAARSGROET
TE PLAATSEN. DE PRIJZEN
DEZER ADVERTENTIEN ZIJN
1— 4 REGELSƒ0.50
5—8 1_
9—12 1.50
13—16 2.
DE ADMINISTRATIE
