VROOM en DREESM ANN
ST. NIC O LA A S -COUR ANT
85
RECLAME
het SI NICOLAAS FEEST
BIJVOEGSEL VAN „DE LEIDSCHE COURANT"
24 NOVEMBER 1932
Mijmeringen over
St. Nicolaas
AANBIEDINGEN
D.
LEIDEN
li
Buiten giert do wind door de bladerloo-
ze takken. Ik hoor regendroppels in een
tonige cadans nedervallen. Hier binnen
brandt heerlijk het kacheltje en spreidt het
licht helle klaarte in heel het vertrek.
Kom, laat ik wat mijmeren over het feest,
hetwelk op handen is, terwijl pen en papier
gereed liggen, om de heen vlietende ge-
dacüten en fantasieën aan de schakels der
letterteekens vast te leggen.
Sint Nicolaas wat al vraagteekens
rijzen bij het hooren van den zoetluiden-
den naam voor mijnen geest op. Wgs hij
rijk? Wat deed hij? Vanwaar die alge-
meene vereering van een Heilige, die reeds
zoo lange eeuwen van het wereldtooneel
verdwenen is? Vanwaar verder die eigen
aardige wijze van Sint Nicolaas-viering,
zich uitend in het geven van geschenken
enz.
Vele dezer en tal van andere vragen,
weike men zich kan stellen, betreffende
het Sinterklaasfeest, zijn gemakkelijker ge
steld dan opgelost. Ja, bij verreweg de
meeste moeten wij eenvoudige menschen-
kinderen ons tevreden houden met een
waarschijnlijk of mogelijk.
Wat met zekerheid van Sint Nicolaas
bekend is, kan in korte woorden saamgevat
worden.
De goede Sint leefde in de vierde eeuw,
was Aartsbisschop van Myra, de hoofd
stad van Lycië. muntte uit door deugden,
inzonderheid door versterving en naasten
liefde en werd begraven in" de kerk te
Myra. Hij werd opgenomen onder het getal
der heilige Belijders. De talrijke wonde-
Ten, bij zijn graf door zijn voorbede ge
wrocht, droegen ten zeerste bij, zijn nage
dachtenis levendig te houden en de ver
eering van Sint Nicolaas te verbreiden,
zoo in de Grieksche als in de Latijnsche
Kerk.
Een menigte tempels werden hem ter
eere gebouwd. In de vijfde eeuw stichtte
Justiniaan te Constantinopel een prachtige
St. Nicolaaskerk, terwijl in dezelfde stad
vier andere tempels hem als een hunner
patroonheiligen vereerden. Ten jare 1807
werden zijn Overblijfselen door koop
lieden naar een Ttaliaansche stad gevoerd
en de mirakelen hier geschiedt, gaven nieuw
voedsel aan de devotie der geloovigen je
gens den heiligen bisschop.
Ook in Rusland draagt men St. Nicolaas
een hooge vereering toe, zoo zelfs, dat zijn
feestdag, na dien der Apostelen, het luis
terrijkst wordt gevierd. Hij staat bekend
als den patroon der kinderen en der sche
pelingen.
Wat nu den oorsprong betreft van onze
St. Nicolaasviering, ofschoon met absolu
te zekerheid niets daarvan gezevd ka a
worden, is het toch zeer waarschijnlijk, dat
deze, ten deele althans, gezocht moet wor
den in de heidensche gebruiken onzer voor
vaderen. Zoo neemt het Kirchenlexion het
als waarschijnlijk aan, dat het reeds bij .de
heidensche Germanen bekende winterfeest
aan den kerkelijken feestdag van St. Nico
laas is vastgeknoopt.
Dr. H. de Gheldere, lid der Koninklijke j
Vlaamsche Academie, schrijft: De eeredienst j
van dezen winter-heilige werd, evenals die i
van Sint Maarten, door de geloofszendin- J
gen hier te lande in de rlaats pes'eH var, I
die voor Wodan met zijn paard. Deze j
afvod, voortaan het kwaad beginsel aan-
duidende, werd, in de St. Nicolaas-omme-
gangen, verbeeld in de gedaante van onzen
zwarten knecht, die aan St. Nicolaas' paard j
vastgebonden was. Ook de dichter Guido j
Gezelle is dit gevoelen toegedaan.
Dr. Jos. Schrijnen, de bekende Limburg-
sche folklorist, heeft de overeenkomst aan
getoond tusschen de verschillende volks
gebruiken en overleveringen, die bij de
oude Germanen Wodan betroffen en die
thans nog voortleven ter eere van Sint Ni
colaas. Zoo het hooi of de haver op den
vooravond in een klomp of schoen klaar ge
zet voor het paard van den goeden Sint.
Zoo het rijden over de daken, het binnen
komen door den schoorsteen, het uitleelen
van geschenken: alles attributen die ook in
de Germaansche volksoverlevering op Wo
dan pasten. Wie nog meer citaten ver
langt en bewijzen, raadplege de degelijk
gedocumenteeerde onstellen van dr. Brom
(zie „Katholiek" 1898), waaraan ik boven
staande aanhalingen ontleende.
Doch al is de tegenwoordige Sint Nico
laasviering hier te lande oorspronkelijk
voortgekomen uit de godsdienstige gebrui
ken en volkssagen onzer heidensche voor
ouders, welke door de christelijke geloofs
verkondigers in katholieken zin gewijzigd
op den H. Nicolaas werden toepasselijk
gemaakt, de Sinter-Klaas-viering verliest
daardoor niet het geringste van hare eer
biedwaardigheid, van hare poëtische
schoonheid en innige aantrekkelijkheid.
Een boom, geworteld in een van nature
vruchtbaren bodem, levert geen betere
vruchten dan een andere, welke geplant
is in een aarde, die door kunstbewerking
vet geworden is. In een Kerk, die van hei-
denschen offertempel of van vrijmetse
laarsloge in een katholiek bedehuis her
schapen is, verheft het geloovige gemoed
zich even gemakkelijk tot God als in een
van oorsprong af Katholieke kerkgebouw
en beide staan even hoog in onze waar
deering. Wij bewonderen niet minder dan
den H. Aloysius, die van zijn prilste jeugd
God bemind en gediend heeft, eene H.
Maria Magdalena en St. Augustijn, welke
na eerst den schepselen al hunne liefde
hebben geschonken, op lateren leeftijd,
door de genade getroffen, het voorwerp
hunner genegenheid hebben veranderd: in
de plaats van het schepsel n 1. beminden
en dienden zij voortaan God en Hem alleen.
Op gelijke wijze blijft ons de feestdag
van den goeden Sint met de eigenaardige
gebruiken, welke 6 December tot een echt
volksfeest stempelen, even bekoorliik. het
zij het dan oorspronkelijk een heidensche
of een christelijke feestdag geweest
is. Steeds straalt 't St. Nicolaasfeest aan
onze blikken in den zachten glans der hui
selijke poësie, blijft het ons een krachtige
aansporing tot practische beoefening der
naastenliefde.
Hoe herleven in deze stonde voor vrije
fantasie de „beelden uit mijn kinderjaren".
't Is Sint Nicolaasavond. Vol blijde ver
wachtingen op de dingen, die komen zul
len, hebben wij, kinderen, reeds gezongen
Zie de maan schijnt door de boomen
Makkers staakt uw wild geraas,
't Heerlijk avondje is gekomen,
't Avondje van Sint Niklaas.
Vol verwachting klopt ons hart,
Wie de koek krijgt, wie de gard.
Afgewisseld door:
Sinterklaas, goed heilig Man,
Trek je beste tabbaard anenz.
of ook door het kreupelrijmpje:
Sinterklaas, kapoentje.
Gooi wat in mijn schoentje,
Gooi wat in mijn laarsje,
Dank u Sinterklaasje.
Gch bij al de vrentrde. beklemt nns hart'V
toch een pnbepaa'de, angstige vreeze voor
het geheimzinnige, waarvan Sinter Klaas
komst vergezeld gaat. Wie zou er alleen
naar den zolder durvenVerbeeldt je.
dat de Sint of zijn knecht, de zwarte Piet.
dan ineens uit het deurtje van den schoor
steen kwam gekropen. Je zoudt het bester
ven van schrik.
Opeens vernemen wij boven onze hoof
den groot leven, een getrappel, een keten
gerammel. Een moment later hooren wij
stappen in de gang. De deur vliegt open en
daar staat Sinterklaas in levende lijve, in
vol bisschoppelijk ornaat voor onze ver
baasde angstige blikken. Met statigen tred
begeeft hij zioh naar de gereedstaande
fauteuil en nu begint een ieders ver
hoor.
Wanneer wij bemerken, dat het vonnis
nog al gunstig uitvalt voor den eerste,
scheppen ook wij moed en na de noodige
vermaningen en waarschuwingen voor de
toekomst, strooit Pieter-de-knecht met
volle handen uit van zijn voorraad peper
noten enz. enz. en vallen wij op en dooi
en over malkander, om een deel van den
buit te bemachtigen.
Nooit waren wij 's morgens zoo vroeg bij
de pinken als op St. Nicolaasochtend.
Wie zou men dan ook behoeven te wek
ken? Hoe vol ongeduld wij ook waren, er
diende gewacht tot heel het gezin klaar
was. Alsdan ving het zoeken aan. Men be
gon in de kamers, waar de goede Sint niet
geweest was of niet komen kon, bij gebrek
aan een schoorsteen. Maar dat hoorde ei
nu eenmaal zoo bij. Geheel het huis werd
doorgesnuffeld, totdat men eindelijk de
woonkamer intrad, waar de tafel beladen
was met alles wat kinderoogen en kinder
harten slechts bekoren kon. Het moet,
dunkt me, een heerlijk oogenblik geweest
zijn voor het hart mijner goede ouders hun
kinderen zoo dol-blijde te zien rondsprin
gen. met trompet, chaco en geweer, met
popr>en en al die heerlijkheden, welke Sin
terklaas hun gebracht had.
En daarna, na de H. Mis. naar oom en
tante, om ook daar de schoen, met hooi ge
vuld. uit te halen Wat al blijde verrassin
gen bracht die dag.
Nochtans brak een der meest vreugde
volle momenten van heel het feest eerst
des avonds aan Weder stond de tafel in
de huiskamer, overdekt met St. Nicolaas-
gaven, ditmaal echter niet voor ons, doch
voor anderen bestemd. Öp het bena«lde
uur gaat de deur open en binnen treden,
eenigszins beschroomd, de arme kinder-
kens. gevolgd door hunne moeders. Dra
heeft de beschroomdheid plaats gemaakt
voor de meest opg&wekfê vroolijkheid bij
het beschouwen van al dat moois en al die
nuttige zaken, daar voor hunne stralende
blikken ten toon gesteld En mijn goed
moedertje, dat o zoo graag haar eigen kin
deren toestond iets van hun Sinterklaas
aan deze arme schaapjes mee te deelen
hare oogen glansden van dubbel genot, ver
oorzaakt door bet blij-schouwspel vai.
vreugdevolle armen en van haar eigen
kroost, practisch deelnemend in hare wel
dadigheid en in de blijdschap der behoef
tige kinderen.
O, hoe goed doet het aan het hart, jaren
nadien, zich het schouwspel weder te bin
nen te brengen. Welk eene zoeten en blijde
herinnering! En hoe duidclrk treedt daarin
te voorschijn de geest der Kerk, die in elk
barer feesten beoogt, haar kinderen vreug
de te verschaffen, hun heil te bevorderen,
den gemeenschappelijken band der onder
linge liefde nauwer toe te halen en allo
standen in heilige liefde te verbroederen.
Moge mede door het Sint Nicolaasfeest
dit voortreffelijke doel in tal van christe
lijke huisgezinnen nagestreeft en bereikt
worden.
VOOR
HANDWERKEN
SACHETS, voor het opber
gen van Nachtjaponnen enz.,
met kopje, van prima kwa
liteit lint, in diverse
tinten 1
BORDUURDOOSJES, inhou
dende schilderijtjes ACV
met materiaal xjf
VOILE KLEEDJES, om zelf
te borduren met kruis- en
platsteek 28
cM
39
HEEREN MODE
ZUIVER WOLLEN HEEREN
SLIP-OVER, diverse
kleuren
1,1!
ZIJDEN HEEREN ZELF-
BINDERS, mooie des
sins, nu als
clame
49
HEEREN SLOBKOUSEN,
nette afwerking, bui- rr/as
tengewoon goedkoop
TAFELKLEEDEN
PARTIJ AANBIEDING
WASCHECHTE GEWE
VEN TAFELKLEEDEN.
125 z 125, indanthren, di
verse dessins en -
kleuren 1
WOLLEN MOQUETTE
TAFELKLEEDEN, 145 x
180 cM., mod. bouclé, des
sins, zoolang de
voorraad strekt
IMIT. HANDWEEF
WERK KUSSENS, pri
ma kapok vul-
lin, 97
Leest vooral de Practische Huisvrouw
December No. 3.
WOLLEN TRICOT DAMES HEMDEN, di-
verse kleuren, met ronden t\ r;C\
hais
ZfJDEN TRICOTV ONDERJURKEN met
ihou^rbanden gffT»®s, diverse q
fOLlEN DAMES ONDtRBLOUSES, met
rnge\jnpuwen 0.9714, mjït korte rv y-Q
'mouwen
TAFELGOEDEREN
KUNSTZIJDEN ONTBIJTLAKENS -iqc
130 x 160, div. gekleurde randen
Bijpassende vingerdoekjes 0.17 14.
WITTE DAMAST TAFELLAKENS, A qq
120 x 150, nieuw dessin slechts VjjO^
Bijpassende servetten 0.2214
UNI GEKLEURDE DEKSERVETTEN 90 x
90 cM., met 4 bijp. vingerdoekjes,
1,45
