VERSLAG DER TWEEDE KAMER.
24ste Jaargang
DONDERDAG 27 OCTOBER 1932
No. 7341»
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week - f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geillustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 oen per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geillustreerd Zondagsblad 9 oent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Ad ver tentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
VEEL TEGENSTAND TEGEN DE VOORGESTELDE TARIEFS-
VERHOOGINGEN HET WETSONTWERP WORDT
WAARSCHIJNLIJK HEDEN VERWORPEN
MINISTERIEËLE OF KABINETSCRISIS?
(Van onzen parlementairen medewerker).
De beraadslagingen van gisteren hebben
inderdaad de opheldering gebracht, welke
wij zeiden te verwachten. Het is eigenlijk
volkomen duidelijk, dat er in de Tweede
Kamer een groote meerderheid aanwezig
is, die tegen de verhooging van het tarief
van invoerrechten met 30 pet. is gekant. Im
mers, niet alleen de heeren Oud (V. D.)
#n Albarda (S. D. A. P) hebben hunne
redevoeringen tegen het wetsontwerp ge
houden van hen kon men niet anders
verwachten maar ook de heeren C o-
1 ij n (A.-R.) en Snoeck Henkem a ns
(C.-H.) de leiders hunner partijen hebben
zich onomwonden tegen dit wetsontwerp
uitgesproken. Aangezien gisteren de heer
B i e r e m a (V. B.), die onder zijn part ij-
genooten nog het meest objectief staat ten
opzichte van voorstellen tot tariefverhoo-
ging en de heer Kersten (St. Ger.) ook
al weinig twijfel lieten aan hunne stem te
gen het wetsontwerp, zou men moeten
concludeeren dat een groote meerderheid
inderdaad ook tegen zal stemmen. Het is
echter duidelijk dat in dit geval, zooals in
zoovele andere, nog andere overwegingen,
dan die welke op den inhoud van het wets
ontwerp betrekking hebben, een rol zullen
spelen bij de beslissing welke zal vallen.
Zonder eeaigen twijfel zal de overweging,
of men in dezen tijd het kabinet ten val
wil brengen, overwegenden invloed uit
oefenen. Want het gaat hier inderdaad om
een kabinetskwestie. Dit is duidelijk ge
worden, nu de Minister van Binnenland-
sche Zaken, tevens Minister-President, van
daag vrijwel den geheelen dag achter de
Reaeeringstafel is blijven zitten.
Uit de rede van den heer Rutgers v.
Rozenbur g (C.-H.) kan men wel reed*
afleiden, dat de Chr. Hist., wier geest
verwant de Minister van Financiën is, als
het er op aankomt, het wetsontwerp zullen
slikken. Hoe het met de Katholieken staat
is ook nog niet naar buiten duidelijk ge
worden. Het is waar, dat de heeren F1 e s-
k e n s (R.-K.) en Kortenhor s t (R.-K.)
duidelijk te verstaan hebben gegeven, dat
zij bereid waren, wanneer hun eenige toe
zeggingen worden gedaan, met name ten
aanzien van de technische herziening van
het tarief, over de bezwaren, die ook zij
hadden, heen te stappen en hunne stem
men aan het wetsontwerp te geven. Ook de
heer van Voorst tot Voorst (R.-K.)
bleek wel bereid óver zijne zeer ernstige
bezwaren zich heen te zetten. Het moet
echter worden betwijfeld, of hiermede het
gevoelen van alle Katholieke leden is
weergegeven. Terwijl bij de andere rechfc-
sehe partijen de leiders het woord hebben
gevoerd, heeft de heer Aalberse ge
zwegen, zoodat men moet aannemen dat
ten deze in de Katholieke fractie mis
schien nog geen volstrekte eenstemmigheid
is bereikt. Wat daarvan echter ook zij: el-
bestaat een groote waarschijnlijkheid, dat,
ook al zou de geheele Katholieke fractie
zich achter de Regeering scharen, het wets
ontwerp geen meerderheid zal krijgen. Het
is immers niet aan te nemen, dat zich
geen enkel lid der Anti-Revolutionaire
fractie achter hare leider zou scharen. En.
aangezien 46 stemmen van de linkerzijde
tegen het wetsontwerp wel vast staan en
in de Katholieke fractie 2 vacatures onver
vuld zijn, behoeven slechts 3 of 4 anti-revo
lutionairen hunne stem tegen uit te bren
gen, om het wetsontwerp te doen kelderen
en daarmede een kabinetscrisis uit te lok
ken. Tenzij dus op het laatste oogenblik
nog een compromis wordt gevonden wat
echter na de zeer duidelijke verklaringen
van den heer Colijn niet al te waarschijn
lijk lijkt moet men concludeeren dat het
wetsontwerp en daarmede de Regeering in
ernstig gevaar verkeert.
Wat waren nu de voornaamste be
zwaren die tegen het wetsontwerp werden
ingebracht.. Het meest steekhoudend was
wel dit bezwaar, dat ons tarief van invoer
rechten zuiver fiscaal is, d.w.z.: het is niet
bedoeld als maatregel van bescherming
voor onze eigen industriemaar het legt
alleen lasten op de ingevoerde artikelen.
Overeenkomstig dezep opzet zijn b.v. in
het tarief allerlei grondstoffen en half-fa-
brikaten belast, welke indien zij in afge
werkte producten zijn verwerkt, soms zelfs
minder belast zijn dan de belasting voor
onze industrie bedraagt.
Om een voorbeeld te noemen de z.g.
clocbes, het halffabrikaat, iwaarvan de in
dustrie in ons land hoeden maakt, wordt
met 13 pet. belast, terwijl de buitenlandsche
hoeden zelf betrekkelijk minder zwaar wor
den getroffen. Zoo is het b.v. ook met de
persdoeken, welke in de aardewerkindus
trie worden gebruikt. Wanneer nu al der
gelijke artikelen, die eigenlijk alleen wer-
den-belast met oorspronkelijk 5 pet., ten
einde geld in het laadje te brengen, thans
met 13 pet. worden getroffen, dan is dit
precies het tegenovergestelde van bescher
ming onzer industrie. Men begrijpt dus dat
het groote bezwaar van den heer K o r-
tenhorst juist was, dat men een fis
caal tarief ging verhoogeu. tot een percen
tage, dat op zich zelf reeds beschermend
werkt zonder dat men echter te voren op
dat beschermend karakter van dat tarief
heeft gerekend. Ook de heer v. Voorst
tot Voorst toonde nog eens de gevolgen
aan van deze handelwijze, toen hij er op
wees, dat de landbouwproducten over het
algemeen niet beschermd zijn doch de in-
dustrieele producten wel. Het gevolg hier
van is dat de producten der reeds zoo
zwaar beproefde boeren, ten gevolge .van
deze tariefsverhooginig, geen cent méér zul
len opbrengen, doch dat zij wel meer zullen
moetep gaan betalen voor de duurder wor
dende industrieproducten- Deze verhooging
van de kosten van het levensonderhoud
vormde natuurlijk ook het groote bezwaar
van de linkerzijde tegen dit wetsontwerp.
Maar ook de heer C o 1 ij n deelde dit be
zwaar. Hij wees er op, dat menige binnen-
landsche industrie reeds 80 of 90, ja zelfs
100 pet. van de behoefte der binnenland-
sche markt voortbrengt.
Van al deze producten zal dus door ver
hooging van het tarief van invoerrechten
geen cent binnenkomen. Maar wel bestaat
er kans. dat deze producten duurder wor
den. De heer Albarda voegde hieraan
toe dat de regeering hiermede tegen haar
eigen politiek van loonsverlaging en sala
risverlaging rechtstreeks ingaat. Alle spre
kers waren het er verder over eens, dat
het tijdelijk karakter der heffing als een
fictie moest worden beschouwd, omdat,
zooals de heer C o 1 ij n uiteen zette, noch
deze Minister van Financiën noch zijn op
volger na de verkiezingen bij de begrooting
van 1934 de opbrengst van dit nliddel zul
len kunnen missen. Het hoofdbezwaar van
den heer Colijn ging echter tegen de strij
digheid van dit wetsontwerp met het ver
drag van Ouchy een strijdigheid die wel
iswaar door den heer Korten'horst werd be
twist, blijkbaar echter zonder dat deze er
in slaagde den Anti-Rev. leider te overtui
gen.
Aan het eind der vergadering betoogde
nog de heer De Visser (C.), die ten
slotte nog maar één lid als toehoorder had,
dat dit wetsontwerp weer een bewijs was
van het wanhopig pogen der aanhangers
van het kapitalistische stelsel, om uit het
doolhuis te geraken, waarin dit stelsel de
wereld heeft gebracht.
Heden zal de belissing wel vallen.
BINNENLAND
GEEN V.A.R.A.-H OOGTIJ DAG.
De betoogingen op 8 November te
's-Gravenhage zullen niet worden
uitgezonden.
De minister van Waterstaat mr. P. J.
Reymer heeft, met betrekking tot de vra
gen van het Tweede Kamerlid, den heer
Knottenbelt, betreffende 's ministers ver
leening van medewerking aan de V.A.R.A.-
uitzending van de op 8 Novmeber a.a. ter
gelegenheid van de voorgenomen betoogin-
fa LsiiirTan ro/JflTrnnrinir c>n VlP.f. VftrloGV»
van die betoogingen, thans aan den voor
zitter der Tweede Kamer medegedeeld, dat
hij reeds een beslissing heeft genomen.
„Er bestaat bij mij, aldus de minister,
overwegend bezwaar om mijn medewerking
te verleenen ten behoeve van het ruilen
van zenduren. De aangevraagde uitzending
zal dus niet plaats hebben.
„Ik acht het wenschelijk, met het oog
op den vereischten spoed, u hiermede thans
reeds in kennis te stellen. De heer Knot
tenbelt zal, na kennisneming van mijn be
slissing en in verband met hetgeen ik reeds
in mijn vorig schrijven mocht opmerken,
wellicht termen kunnen vinden om van het
opnieuw stellen van zijn vragen af te zien".
CONTINGENTEERINGSONTWERPEN.
Pootaardappelen.
In. het voorloopig Verslag der Tweede
Kamer over het wetsontwerp tot regel'ng
van den uitvoer van pootaardappelen kla
gen enkele leden over de ondeskundigheid
van verschillende controleurs en keurmees
ters bij de uitoefening van toezicht op en
keuring van de pootaardappelen.
Eén lid keurde den voorgestelden maat
regel af omdat er juist groote vraag is naar
ongekeurde pootaardappelen.
Vleesch.
Blijkens het Voorloopig Versla.g der
Tweede Kamer over het wetsontwerp tot
regeling van den invoer van versch of ge
koeld rundvleesch en kalfsvleesch en van
bevroren rund- en kalfsvleesch zouden ver
scheidene leden gaarne vernemen, welk ef
fect door de contingenteering is bereikt.
De verwachte prijsverhooging van het vee
is uitgebleven wel is daarentegen de prijs
van het vleesch gestegen. Andere leden
achtten het percentage nog te hoog,-gezien
de lage veeprijzen. Enkele leden wezen er
op, dat een grooter contingent kan worden
toegestaan door het Kon. Besluit. Zij vroe
gen, of een dergelijke vaststelling niet zou
kunnen geschieden bij de wet.
Boter.
Blijkens het Voorloopig Verslag der
Tweede Kamer over het ontwerp tot wij
ziging van de wet tot regeling van den in
voer van boter werd algemeen de vraag
gesteld of er niet, gezien het feit, dat meu
het surplus van boter -met verlies tracht
uit te voeren, alle redenen zijn het contin
gent te verlagen.
DE WINSTMARGE VAN DEN KLEIN
HANDEL IN BOTER.
Een nac'.en verklaring.
Dezer dagen heeft ten kantore van de
Crisis-Zuivel-Centrale te 's Gravenhage een
conferentie plaats gehad tusschen den Re-
geeringscommissaris van de hulpverleening
aan de melkveehouderij en vertegenwoor
digers van het Comité van samenwerking
uit de drie Nederlandsche Kruideniersbon
den.
Besproken werd een persgesprek, volgens
hetwelk de regeeringscommissaris onlangs
zou hebben verklaard, dat de hooge boter-
prijs het gevolg is van de groote winstmar
ge van den kleinhandel.
Te dien aanzien werd thans vastgesteld,
dat het verschil tusschen de z.g. Leeuwar
der noteering en den prijs, welken de ver
bruiker betaalt, niet bestaat in de winst
marge van den kleinhandel, doch in de hef
fing krachtens de Crisis-Zuivel-Wet, de
marge voor den tusschenhandel en de mar
ge voor den kleinhandel.
CONTINGENTEERING VAN
BROOD-INVOER.
Afkondiging van Kon. besluit eerstdaags
te wachten.
In antwoord op de schriftelijke vragen
van het Tweede Kamerlid mr. Van Helien-
berg Hubar over het onbelemmerd invoeren
bier te lande door buitenlandsche bakkers
van hun producten en betreffende de hef
fing van een compenseerend invoerrecht op
brood, deelt de minister van Economische
Zaken, de heer Verschuur, mede, dat hij
niet kan ontkennen, dat de onbelemmerde
invoer van buitenlandsch brood gemakke
lijk aanleiding kan zijn tot het ontstaan van
een zeker gevoel van onbillijkheid. Een na
dere beschouwing echter van de oorzaken
van den invoer van het buienlandsch brood
doet zien, dat deze invoer een gevolg is van
een complex van factoren, o.w. de verhoo
ging van de meelprijzen ten gevolge van de
Tarwewet in belangrijkheid door andere
factoren wordt overtroffen.
Het komt den minister voor, dat door een
maatregel, die de prijsverhooging ten ge
volge van de tarwewet zal nivelleeren, die
uitvoer weinig zal verminderen. Een maat
regel ten deze zou niet het gewenschte ge
volg teweegbrengen.
De toegezegde overweging in zake het
heffen van een compenseerend invoerrecht
heeft geleid tot een nader onderzoek in ver
band met de inmiddels tot stand gekomen
Crisisinvoerwet, ten gevolge waarvan deze
aangelegenheid werd onderworpen aan het
oordeel der ingevolge deze wet ingestelde
commissie van advies. Bij het onderzoek
kwamen ten aanzien van de uitvoering van
een contingenteering van den invoer van
brood verschillende practische bezwaren
aan het licht, die de mogelijkheid tot con
tingenteering nog twijfelachtig maakten.
Thans is echter een modus gevonden,
volgens we ken, naar het den minister voor
komt, op afdoende wijze aan d"-e moeilijk
heden kan worden tegemoetgekomen, zoo
dat een contingenteeringsmaatregel kan
worden voorbereid, waarvan de afkondiging
eerstdaags zal volgen.
KAASCONTINGENTEERING IN
DU ITSCHLAND VERLANGD.
De Duitsohe rijksbond van zuivelbe
drijven heeft in aansluiting op de pu
blicatie van de botercontingenteering,
onmiddellijk bij het rijksministerie van
Landbouw er op aangedrongen, thans
ook dadelijk over te gaan tot de reeds
aangekondigde contingenteering van
kaas. In verband met dezen eisoh wordt
gewezen op de groote stagnatie in de
Duitsohe kaasbedrijven, welke machte
loos staan tegenover den invoer van kaas
uit het buitenland. De rijksbond ver
klaart ten slotte, dat de contingenbee-
ringsmaatregelen alleen dan van nut
kunnen zijn, indien zij zonder uitstel
worden genomen.
Ook voor andere zuivelproducten wor
den beschermende regeeringsmaatregelen
verlangt. «Tel."
VISCHUITVOER NAAR BELIGIE.
Opheffing der contingenteering?
Volgens een te IJmuiden ingekomen be
richt, is men in Belgische visscherijkringen
de meening toegedaan, dat de contingentee
ring van visch in België binnen afzienbaren
tijd zal worden opgeheven. Gaat zulks
door, dan zal daarvoor ongetwijfeld eene
verhooging van het invoerrecht in de plaats
komen.
Opgave van vetten.
Bij beschikking van 11 October 1932, op
genomen in de Ned. Staatscourant van dien
datum, heeft de minister van Economiscne
Zaken en Arbeid bepaald, dat ieder, die
op 8 October 1932 meer dan 500 K.G. vet
ten in zijn bezit had, bij vervoer waarvan
na dien datum een heffing verschuldigd zou
zijn, daarvan opgave moet doen bij de Ori-
sis-Zuivel-Centrale, Laan van Meerdervoort
84 te 's-Gravonhage.
Van bevoegde zijde vestigt men er de
aandacht op, dat bij niet-nakoming van de
verplichting tot voorraadopgave de over
treder kan worden gestraft met hechtenis
van zes maanden of geldboete van 10.000,
terwijl de voorraad verbeurd kan worden
verklaard.
DE BEDRIJFSRADENWET-
VERSCHUUR.
Aan den minister van Economische
Zaken ^n Arbeid, mr. T. Verschuur,
heeft, naar wij vernemen, het R. K.
Werkliedenverbond heden een telegram
verzonden van den volgenden inhoud:
„Het bestuur van het R. K. Werklie
denverbond wenscht Uwe Excellentie ge
luk met door .de Tweede Kamer bij groo
te meerderdheid aanvaarde ontwerp
Bedrijfsradenwet, hetwelk principieel van
groote beteekenis is en bij beleidvolle,
maar krachtige hanteering van groote
practische waarde worden kan voor ont
wikkeling maatschappelijke verhoudin
gen, tot heil van het geheele volk.
Onze beste wenschen vergezellen het
ontwerp op verderen weg naar Staats
blad.
DE BRUIJN, voorzitter.
SCHUTTE, secretaris."
„Volkskrant".
UIT DEN ZAANDAMSCHEN RAAD.
Besluit tot 6 pet. loonkerting voor het
gemeentepersoneel.
De gemeenteraad van Zaandam heeft
na scherpe debatten, het voorstel van
B. en W. tot tijdelijke loonkorting van
het gemeentepersoneel met 6 pet. waar
bij do eerste 1000 loon vrij zijn, (niet-
kostwinners 500) aangenomen met 21
2 stemmen. Tegen stemden het commu
nistisch en het O. S. P.-raadslid.
Uit den Amsterdamschen Raad.
Bij de debatten in den Amsterdamschen
Raad, gisteravond, welke liepen over een
saneeringsplan inzake de Volkshuisvesting,
ontstond door een redevoering van den
communist Huizinga rumoer, doordat de
voorzitter hem het woord ontnam. Met 31
tegen 5 stemmen nam de raad het voorstel
van den burgemeester aan om hem van
het debat uit te sluiten.
Zijn fractie-genoot Schalker onderging'
hetzelfde lot, waarna de voorzitter de ver
gadering voor eenige oogenblikken schorste
en de publieke tribune liet ontruimen.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Geen conflict doch overeenstemming
gewenscht tusschen Pruisen en het Rijk.
(2de blad).
Hongeroptocht te Londen. (2de blad).
BINNENLAND.
De voorgestelde verhooging der invoer
rechten in de Tweede Kamer. (1ste blad).
De leiders van den Kath. Jongen Mid-
denstand in Utrecht bijeen, (lsto blad).
Minister Reymer spreekt het veto uit
over de ruiling van zenduren ten behoeve
van de V. A. R. A. op 8 November, (lsto
blad).
De heer A. M. Hens, oud-lid van den
Raad van Ned. Indië en oud-gouverneur
van Atjeh overleden, (lste blad).
Drama in een hotel te Camp (Rijnland);
man en vrouw uit Rotterdam slachtoffers.
(Gem. Ber., 3de blad).
Wielrijder te Utrecht onder een slippen
de auto gedood. (Gem. Ber., 3de blad).
Autobotsing bij Harmeien; meerdere ge
wonden. (Laatste Ber.).
Vee-smokkelarij over de Belgische grens
in gepantserde auto's. (Gem. Ber., 3de blad)
Werkloozenrelletjes te Haarlem. (Gem.
Ber., 3de blad).
LEIDEN.
De gerr.eente-begrooting voor 1933. (3de
blad).
Een Meisjesgezicht
verliest nimmer zijn frisscho teint en soepele
gaafheid, wanneer men voor de verzorging
van het gelaat „Zij"-Cróme gebruikt.
In prijzen van 2030—45 cn 75 cent.
8186
A. M. HENS t
In den ouderdom van 62 jaar is gis
teren in heb R. K. Ziekenhuis te 's-Gra
venhage overleden de heer A. M. Hens,
oud-lid van den Raad van Ned.-Indië
en oud- Gouverneur van Atjeh en On-
derhoorigiheden.
De overledene was Ridder in de Orde
van den Ned. Leeuw, Ridder in de Qr lo
van Oranje Nassau en begiftigd met de
Pauselijke onderscheiding Pro Ecclesia
et Pontifico en met het eereteeken voor
belangrijke krijgsverrichtingen.
De plechtige Requiem wordt opgedra
gen Zaterdag a.s. te 10 uur in do kerk
van St. Pasohalis Baylon, Wassenaar-
scheweg, waarna om half 12 de begra
fenis op de oude R. K. Begraafplaats
aan do Kerkhoflaan.
Omtrent den staat van dienst van den
heer A. M. Hens kan nog worden medo-
gedeeld, dat hij 22 October 1870 te
I Zwolle werd geboren en in 1895 naar In
dië vertrok, waar hij tor beschikking ge
steld werd van den directeur B. B.
In 1909 werd de heer Hens benoemd
tot controleur in de residentie Timor en
onderhoorigheden, waar hij werkzaam
bleef tot 1912, toen hij aangewezen werd
als tijdelijk assistentresident ran Flores.
In 1914 volgde zijn benoeming tot re
sident van Flores en drie jaar, later, in
1917, zag do heer Hens zich de belang
rijke functie opgedragen van resident
der Zuider- en Oost er-afdeel ing van Bor
neo.
Na nog eenigen tijd resident geweest
te zijn van Palembang werd de thans
ontslapene in 1921 benoemd tot Gouver
neur van Atjeh en onderhoorigheden.
In deze hooge functie diende hij het
land tot 1925, toen hij geroepen werd
tot het lidmaatschap van den Raad van
Ned.-Indië.
In dit college had de heer Hens zit
ting tot 1929, toon hem op zijn verzoek
eervol ont.slag uit 's lands dienst werd
verleend onder dankbetuiging voor do
langdurige en trouwe diensten den lando
bewezen.