24ste Jaargang MAANDAG 24 OCTOBER 193* No. 7337 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN BINNENLAND e £eidóeHe(2oii/ta/nt DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling: Voor Leiden 19 oent per week f 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal Franco per post f2.95 per kwartaal Het Geillustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 een per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met Geillustreerd Zondagsblad 9 oent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Ad vertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50. Dit nummer bestaat uit drie bladen V Wat de goede zede eischt. Onder de rubriek „Gemengde Berich ten" lezen we wel 'ns van een of ander vreemd geval, waarbij iemand, blijkbaar in een al dan niet schuldige ontoereken baarheid, een ander, dien hij toevallig ont moet, en met wien hij niets te maken heeft, plotseling aanvalt en beleedigt Aan zulk 'n optreden zijn we menig keer herinnerd, toen we eenigen tijd geleden lazen en vernamen, hoe werden beschuldigd en gegriefd vele personen, die staan (en ook van wie men slechts méénde, dat ze staan!) in eenigerlei relatie met de Lemvog, de Leidsche Exploitatie-maatschappij van Onroerende Goederen, van welke maat schappij zoo ongeveer niets zou deugen! En dit geschiedde dan vaak óók door menschen, die eigenlijk niets met de heele zaak te maken hadden, en die er ook niets van wisten, tenzij van hooren zeggen. Wij hebben in onze courant onmiddellijk deze campagne als onredelijk en immoreel afgekeurd en veroordeeld. Niet omdat wij daartegenover positief een pleidooi wilden voeren voor de financieele en commercieele soliditeit en stevigheid van genoemde maatschappij wij gevoel den ons niet daartoe geroepen en wij doen dat ook niet in de courant voor eenige an dere financieele en commercieele onderne ming. De reden, waarom wij ons hebben gesteld tegenover de beschuldigers van Lemvog, die, zooals we zeiden, vele personen met grievende insinuaties be kladden de reden was, dat wij een der gelijke insinuatie-campagne veroordeelden als onrechtvaardig voor de aangevallen per sonen en verderfelijk voor de publieke zede. En nu werpe niemand ons tegen, dat wij verkeerde daden zouden willen recht pra ten; dat wij publiek gestelde afkeurens waardige handelingen niet ook publiek als zoodanig zouden willen gekwalificeerd zien. Niets is minder waaT. Onze verontwaardiging gaat uit tegen die kletsers en kladderaars, die beschuldi gen en insinueeren zonder feiten te noe men. Dezulke begaan een onrechtvaardig heid tegenover hun mede-menschen en hun handeling is ook verderfelijk voor de pu blieke zede, als zij niet algemeen wordt gediskwalificeerd. Wij hebben onze afkeer van een dergelijke optreden daar om niet ommanteld, maar klaar te kennen gegeven. En nu heeft, zooals gemeld, de Officier van Justitie bij de Arrondissemente-recht- bank te 's Gravenhage verklaard uit de hem overgelegde insinueerende beschuldi gingen tegen den directeur van de Lemvog, en een anderen eveneens beschuldigden persoon, geen feiten te hebben kunnen constateeren, welke reden geven voor een gerechtelijke vervolging. En hiermede 's de zaak dus voor den Rechter uit! Hoe zullen zich nü gedragen de lieden, die deze en andere personen in en buiten de krant hebben gehoond en ge griefd met hun insinueerende beschuldi gingen Zullen zij voortgaan of zullen zij zwijgen? Zullen nu zwijgen die paar leden van de S. D. A. P., die in de socialistische pers een hartelijk welkom ontmoetten, omdat die pers bij zijn huidige redactie nu een maal een voorkeur heeft voor alles wat jsensatie" wekt, ook al is het leugen en laster. Zullen zij nu zwijgen. Dat zou laf zijn. Zij moeten óf nu zelf bewijzen geven voor hun geuite beschuldigingen óf die beschuldigin gen intrekken bij gebrek aan bewijs. Zoo eispht het de publieke-zede! Dat en dat al leen kan de houding zijn van de bedoelde lieden, als zij prijs stellen op eer en goeden naam. WIE ZIJN TIJD BEGRIJPT, PROPAGEERT DE KATHOLIEKE PERS BESTRIJDING WERKLOOSHEID. VERMEERDERING VAN WERK GELEGENHEID BEPLEIT. Vrij uitvoerige beschouwingen zijn in het afdeelingsonderzoek der Tweede Kal mer over de Rijksbegrooting 1933 gehou den over het in dezen tijd sterk op den voorgrond tredend vraagstuk der werk losheid. Algemeen hechtte men als hulp middel ter bestrijding van den crisisnood de allergrootste waarde aah de vermeer dering van werkgelegenheid. Het is beter zoo drukten zich ver soheiden leden onder instemming van vele anderen uit 200.000.000 uit te geven voor nuttige werken dan 100.000.000 voor ondersteuning vian werkloozen. Bij zeer vele leden had het in dit verband teleurstelling gewekt, dat de regeering de Zuiderzeewerken niet wenscht voort te zetten. Eveneens werd voortzetting of ter handneming van an dere groote werken bepleit. Aanleg van wegen, bruggenbouw, verbetering der spoorwegtoestanden bij Amsterdam^ Rot terdam en Den Haag, bebossohing van de duinen, werden met name aanbevolen. Enkele andere leden weifelden of ver dere inpoldering van Zuiderzeegronden wel in overeenstemming zou zijn met de groote kosten. Verscheiden leden zagen ook in verkorting van den arbeidsduur een uitnemend middel om de werkloos heid te verminderen. Van verschillende zijden werd het ver trouwen uitgesproken dat de regeering het vraagstuk van de jeugdige werkloo zen, in de Troonrede vermeld, met den grootsten spoed zal ter hand nemen. Verscheiden leden wezen er op, dat in menig ander rijk de economische toe stand van den arbeider veel ongunstiger is dan in Nederland. Sommige leden waarschuwden tegen het doen verrichten in werkverschaffing van gewone werken, welke in elk geval tot stand zouden moeten worden ge bracht zooals herhaaldelijk geschiedt. Immers heeft dit tengevolge dat de loon- standaard in de bij die werken betrok ken bedrijven tot het .peil der werkloos- heidsuitkeeringen wordt teruggebracht, hetgeen zij alleszins ongewensoht achten. Ook de steunverleening aan werkloo zen maakte een onderwerp van gedach- tenwisseling uit. Verscheiden leden be treurden, dat de commissie-Weiter, op grond van cijfers welke op een zeer be langrijk punt onjuist waren, een verla ging der steunnormen heeft aanbevolen. Andere leden verklaarden niet te kun nen beoordeelen of het voorstel van de commissie-Weiter al dan niet aanbeve ling verdient. Verscheiden leden verklaarden zich geenszins te kunnen vereenigen met. het denkbeeld, een gedeelte van de uitkee- ringen aan de werkloozen te vervangen door verstrekkingen in natura. Andere leden waren van meening, dat zoodanige verstrekking aanbeveling zou verdienen. Sommige leden achtten het dringend noodig, dat naast de Rijkssteunregeling een algemeene regeling zal worden tot stand gebracht met betrekking -tot de uitkeeringen van dien aard uit andere openbare kassen, met name die der ge meenten. Verscheiden leden wenschten, dat de regeering ten spoedigste de regeling der werkloozenzorg aan een nader onderzoek zou onderwerpen om daarna de noodige maatregelen te treffen. CUMULATIE VAN INK0MTEN. Uit Overheidskassen. In het afdeelingsonderzoek der Twee de Kamer over de Rijksbegrooting 1933 is ook bovengenoemde kwestie ter spra ke gebracht. Volgens vele leden blijft een algemee ne bij de wet vastgestelde regeling noo dig. Andere leden gevoelden hiervan de noodzakelijkheid niet. Sommige leden gaven als hun mee ning te kennen dat onderscheid behoort te worden gemaakt tusschen inkomsten waarvoor men werkt en die waarvoor men niet werkt. Verscheiden leden von den in deze bespreking aanleiding be denking te doen hooren tegen de her haaldelijk voorkomende vervulling van vacatures door de benoeming van per sonen, die uit hoofde van andere door hen vervulde betrekkingen salaris of pensioen genieten. BEVORDERING UITVOER TUIN- BOUWPRODUCTEN. De actie van particulieren en K. v. K. Het lid van de Tweede Kamer de heer Kampschöer heeft den Minister van 'Eco nomische Zaken en Arbeid gevraagd: 1. Heeft de minister kennis genomen van de actie welke door particulieren en Ka mers van Koophandel wordt gevoerd om door middel van een georganiseerden in ternationalen goederenruil o.m. den uitvoer van tuinbouwproducten te bevorderen? 2. Is de minister van oordeel, dat deze actie krachtig gesteund dient te worden? 3. Is de minister niet van meening, dat het beter ware dat deze actie gecentrali seerd geschiede en onder toezicht van de overheid DE FINANCIEELE TOESTAND DER GEMEENTEN. B. en W. van R o 11 e r d am stellen den gemeenteraad voor, inzake de Ge meen tefondsbelasting de gemeente van de eerste in de tweede klasse te plaat sen en tegelijkertijd het aantal opoenten te brengen van 80 op 85. Verder achten zij het noodig, op een nader te bepalen wijze de loonen en sa larissen van het gemeentepersoneel met 900.000 gld. te verminderen. B. en W. van Enschede stellen den gemeenteraad voor, de opcenten op de gemeentefondsbelasting te verhoogen tot 80, hoogere pensioenbijdrage van het gemeentepersoneel, verhooging van ver schillende schoolgelden en heffingen. DIRECTIE EN PERSONEELRAAD NED. SPOORWEGEN. Conferentie uitgesteld. De tegen a-s. Dinsdag uitgeschreven conferentie tusschen de directie en den personeelraad van de Nederlandsohe Spoorwegen, waar de kwestie van de door de directie ingediende loonsverlagingsvoor- stellen zeer waarschijnlijk aan de orde zou worden gesteld hoewel zulks niet uit de agenda blijkt ia uitgesteld tot Woensdag 9 November a.s. PRIJSDALING HOUDT HALT. Indexcijfers voor arbeidersgezinnen stijgen De indexcijfers van het gemeentelijk Amsterdamsch bureau van statistiek over de laatste drie maanden vertoonen weer een zekere stijging. Vergeleken met Juni van dit jaar waren de kosten van het levensonderhoud in Sep tember van het levensonderhoud gestegen met 0.1 pet.voor de gezinnen der meer- gegoeden vertoonen zij nog een daling, en wel met 0.6 pet. Terwijl de posten brood, kaas, kruidenierswaren, kleeding, schoei sel en toilet-, wasch- en schoonmaakartike len nog gedaald zijnterwijl de prijs daling voor rund- en schapenvleeseh, de door de regeeringsmaatregelen veroor zaakte prijsstijging van het varkensvleesch nog heeft opgevangenzijn de posten brandstoffen, (verhooging van den petro- leumprijs), en eieren en vetten belangrijk gestegen. Vooral de vetten zijn ten ge volge van de jongste wettelijke maatrege len veel duurder geworden. PROPAGANDA VAN DE FASCISTEN ONDER KATHOLIEKE JONGEREN. De St. Joseph Gezelienvereeniging wil geen leden, die fascist zijn. In het Kolpingsblad, het orgaan van het Centraal Verbond der St. Joseph Gezelien vereeniging in Nederland, ^cHrijft de cen trale praeses, rector Van Galen, dat de fas cistische organisaties onder de jongeren werken om hen voor de fascistenbeweging te winnen. De centrale praeses waarschuwde ernstig tegen die beweging en schrijft als con clusie: Met machtiging van Z.H.Exc. den Bis schop van Haarlem, Mgr. J. D. J. Aenge- nent, verbied ik eiken gezel lid te worden of te zijn van de fascistische beweging in welken vorm ook. Ik verzoek dringend de leiding der Ge- zellenvereenigingen alle aandacht aan deze zaak te wijden en onherroepelijk eiken ge zel uit het Verbond te verwijderen, die, ondanks waarschuwing, lid wil blijven van den Fascisten Jongerenbond. SECRETARIS-GENERAAL DEPARTE MENT VAN DEFENSIE. Tot secretaris-generaal van het departe ment van Defensie is met ingang van 1 Jan. a.s. benoemd de heer C. P. van Ginkel, ad ministrateur, hoofd'der derde afdeeling B. (personeel Landmacht). R.-K. MIDDENSTANDSBOND IN HET BISDOM HAARLEM. De Najaars-Centrale Raad 1932. Naar wij vernemen is als definitieve da tum voor den Najaars-Centralen Raad van den R.-K. Middenstandsbond in het Bisdom Haarlem thans bepaald Woensdag 16 No vember a.s. De vergadering vindt plaats in Den Haag, Gebouw Amicitia, Westeinde. Des avonds zal aan de deelnemers door de afdeeling Den Haag van den Bond een gezellig samenzijn worden aangeboden. ONTHULLING VAN EEN CHRISTUS MONUMENT TE NIJMGEN. Tocht van 10.000 mannen. Zondagmiddag werd de jaarlijksche bo- detocht van de mannen van katholiek Nij megen gehouden naar het Klooster K.o- ningsgaard op Berg en Dal bij Nijmegen voor de jaarlijksche audiëntie bij den Chris tus Eucharisticus. Deze bedetocht droeg ditmaal een bijzon der karakter door de onthulling van het monument van den Eucharistischen Ko ning, welke plechtigheid geschiedde door Z. H. Exc. Mgr. A. F. Diepen, Bisschop van Den Bosch. In deze zwijgende biddende stoet van duizenden mannen, allen boven de achttien jaar, werd geen enkel vaandel of symbool medegedragen. Omstreeks half drie waren de eerste groepen op Koningsgaard aangekomeu, waar onmiddellijk het Christusmonument door Mgr. A. Diepen werd onthuld en ge wijd. Bij deze plechtigheid waren wel 10 A 15000 menschen tegenwoordig. Na de onthulling van het monument hield Mgr. A. Diepen een treffende toespraak, waarbij hij allereerst hulde bracht aan de duizenden katholieken van Nijmegen, die op zoo spontaan en vrijmoedige wijze een tref fende hulde brachten aan den Koning Eucharisticus. De onthulling van het mo nument was een heerlijk blijk van diepe vereering voor den Koning der Koningen, die als zoodanig moet heerschen in de ge wetens der katholieken, in de kerk, in de gezinnen en ook in staat en maatschappij, wanneer geloof en zeden gemoeid zijn met het staatsbestuur de staatsregeling. De feestrede werd tijdens het Lof uitge sproken door dr. Feron uit Roermond, die zijn bewondering uitsprak over de groot- sche huldiging welke hij hier mocht bijwo nen en hij nog zelden had aanschouwd. Spreker hield in een schitterende rede een treffende beschouwing over het Koning schap van Christus. Spreker noodigde de duizenden uit neer te knielen en in een vijfminuten stilte een gebed te storten voor den Troon des Konings en als een stille audiëntie te houden met Hem, die over alles heerscht en allen regeert tot bestwil van het geheele menschdom. Na deze stille audiëntie werd het Tan tum Ergo gezongen en werd aan de dui zenden de Zegen met het Allerheiligste ge geven. De ontelbaren, die het laatste uur der plechtigheid den guren regen hadden ge trotseerd, verdrongen zich om het monu ment, waarvoor bloemen gelegd waren. Het monument is vervaardigd door den beeldhouwer Everaerts. „Maandagmorgen". SOCIALISTISCHE BETOOGING OP 8 NOVEMBER. Inmenging van den minister gevraagd. Het Tweede-Kamerlid, de heer Keestra, heeft den minister van Binnenlandsche Za ken gevraagd: 1. Heeft de minister kennis genomen van de berichten in verschillende bladen, blij kens welke van communistische en onaf- hankelijk-socialistisehe zijde gedreigd wordt met verstoring der betooging, welke op 8 November a.s. te 's-Gravenhage door de S. D. A. P. en het N. V. V. zal worden ge houden? 2. Ziet de minister in de feiten, zooals deze zich ontwikkelen, en die er op wijzen dat op dien dag weder ernstige ongeregeld heden zullen plaats hebben, geen aanlei ding om alsnog te bevorderen of invloed aan te wenden, dat de toestemming voor het houden der genoemde demonstratie wordt ingetrokken, opdat het dreigende gevaar voor de politieambtenaren en de monstranten alsnog wordt afgewend? 3. Is de minister bereid, ook in het ver volg het mogelijke te doen om het geven van toestemming te voorkomen voor het houden van betoogingen, waarbij de kans op ernstige ongeregeldheden klaarblijkelijk is, en derhalve zijn bemiddelenden invloed op het bevoegde plaatselijk gezag aan te wenden, nu het niet tot de directe ma-cht van het centraal gezag behoort, voor orde en gezag gevaarlijke betoogingen te ver bieden? VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. De Broqueville vormt een nieuw Belgiscn kabinet. (2e blad). Rede van Mussolini te Turijn. (2e blad). De werkloosheid in de V. S. en de a.s. winter. (2e blad). Groote brand in Japaa (Buitenl. Ber. 2e blad). BINNENLAND. Regeeringssteun aan den tuinbouw. (3de blad). Een botsing tusschen tram en auto te A'dam. Eén doode drie gewonden. (Gem. Ber, 3de blad). Zware fabrieksbrand te Zaandam. Ongeveer een ton schade. (Gem. Ber. 3de blad en Laatste Ber.). Brand in een drogisterij te A'dam. (Laat ste Ber.). Stuwdam te Smitde doorgebroken. (Gem. Ber. 3de blad). 4. Indien de laatste vraag onverhoopt ontkennend wordt beantwoord, op welken grond meent de minister dan, dat zijn in menging ongewenscht is? Radio-raad adviseert den mi nister verzoek van de Vara in te willigen. „Het Volk" meldt, dat in een telegrafisch bijeengeroepen spoedvergadering van den Radioraad ter sprake is geweest het ver zoek van den minister van Waterstaat om advies omtrent de aanvrage van de V.A R. A., die op 8 November beschikking wilde hebben over zendtijd, zulks in verband met de Houtrust-demonstratie; en dat de Ra dioraad met groote meerderheid van stom men besloten heeft den minister te advi- seeren op het verzoek van de V.A.R.A. in gunstigen zin te beslissen. HET H00GER ONDERWIJS IN ONS LAND. Statistiek 1930—1931. Bij het. Centraal Bureau voor de Statis tiek te 's-Gravenhage is verschenen de sta tistiek van het hooger onderwijs in Neder land over 19301931. Het is een goed over zichtelijk werk, waar veel uit te halen is. De toelichtende tekst is bewerkt dgor dr. Philip J. Idenburg, chef der afdeeling on- derwijs-statistiek. We vinden eerst een historisch statistisch overzicht over 1830—1930 met tabellen en grafieken. In 1909 kwamen er per millioen inwoners 799 studenten van de universiteiten en hooge scholen, in 1930 was dat aantal 1520 per mil lioen inwoners. Het percentage meisjesstu denten steeg van 13 9 in 1913 tot 21.3 in 1930. Het aantal studenten der universiteiten en hoogescholen was in 1930—1931 in totaal 9465 benevens 251 toehoorders en 21 met alleen een studentenkaart, dat der hooge scholen 2596 en 69 toehoorders, dus ruim 12.000, de toehoorders niet meegerekend. Staat 18 dor statistiek geeft de aantallen hoogleeraren en docenten aan. Daaruit blijkt, dat er waren te: Leiden: 64 gewone, 4 buitengewone en 11 bijzondere hoogleeraren, 36 privaat-docen ten, 15 lectoren en 3 andere docenten. Utrecht: 69 gewone. 8 buitengew., 24 bijz., 27 privaatdoc. en 15 Rectoren. Groningen48 gewone, 2 buitengew., 3 bijz., 12 privaatdoc., 9 lectoren. Amsterdam: (Gem, Univ.) 66 gew., 16 buitengew., 8 bijz., 32 privaatdoc., 21 lec toren. Amsterdam: (vrije) 21 gew., 4 buitengo- ACTIE RIJKS PERSONEEL. „St. Paulus" aanvaardt het compromis voorstel. De centrale groep rijkspersoneel van den Ned. R. K. Bond van Overheidspersoneel „St. Paulus'' kwam Donderdag te Utrecht onder leiding van haar voorzitter den heer L. F. Guit bijeen. Uitvoerig werd besproken de positie waarin „St. Paulus" kwam te verkeeren door de besprekingen in dc Centrale Com missie en de daaruit voortvloeiende onder handelingen met de Regeering.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1932 | | pagina 1