DE TOESTAND IN DUITSCHLAND
VRIJDAG 16 SEPTEMBER 1932
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 5
Br zijn eigenlijk in eerste instantie vier
menschen verantwoordelijk voor de tot
standkoming van het Verdrag van Versail
les, dat een einde maakte aan den groot
eten oorlog in de menschelijke geschiedenis
Clemenceau, Wilson, Orlando en ik zelf
(Lloyd George). Het wijzigde niet alleen de
nationale grenzen van twee landen, maar
het trachtte een nieuw instituut pleohtig te
bevestigen, dat vredelievend de internatio
nale problemen zou behandelen door de
machinerie van het recht' inplaats van het
mechanisme van het geweld te stellen. Om
dit plan practisch uitvoerbaar te maken,
besloten wij DuitsohLands krijgstoerusting
meedoogenloos te vernietigen, omdat het 't
internationale recht met geweld geschonden
had. Toen de Duitsche gedelegeerden aar
zelden op deze voorwaarden in te gaan, die
het „Vaterland" immers tot onmacht doem
de in een bewapende wereld, schreef Cle
menceau hun een brief namens en op ver
zoek van zijn collega's, waarin hij den Duit-
sohers verzekerde, dat hun ontwapening als
een Voorspel kon beschouwd worden van de
algemeene vermindering der bewapening
van de andere naties. De verplichting hier
toe staat ook uitdrukkelijk vermeld in het
Verdrag. Zij werd door alle onderteeke
naars van het Verdrag aanvaard en door
hun regeeringen geratificeerd. Twee van de
vier, die het Verdrag hadden opgesteld, zijn
heengegaan: Clemenceau en Wilson. Als
een van de twee, die nog in leven zijn, aar
zel ik geen oogenblik Duitschlands verwijt,
dat de overwinnende naties hun belofte niet
hebben nagekomen, als volkomen gemoti
veerd te erkennen. De Duitsche verontwaar
diging over deze schennis van goede trouw
is geen plotselinge uiting van nationale op
gewondenheid, aangewakkerd door gewe-
tenlooze en intrigeerende militairisten. De
Duitsche staatslieden hebben 13 jaar lang
e>en geduld en verdraagzaamheid betoond,
welke het groote volk, dat zij vertegen
woordigen, waardig is. Gedurende al die
jaren werden de bepalingen van het Ver
drag, dat zij in het uur hunner verpletteren
de nederlaag hadden aanvaard meedoogen
loos tegenover Duitschland doorgevoerd,
terwijl de andere staten de onbeschaamd
heid hadden zelfs te weigeren over de na
koming hunner verplichtingen te onderhan
delen.
Eeeds in het voorjaar van 1931 liet de
regeering-Briining de wereld-heel duidelijk
hooren, dat zij niet wilde weten van het
ontwerp-ontwapeningsovereenkomst. Zij
wees er op, dat de eisch, voor gelijkberech
tiging in de ontwapeningskwestie den vrede
van Europa reeds vaak in gevaar had ge
bracht. Deze woorden werden geuit door
een regeering, die er allerminst van ver
dacht kon worden oorlogzuchtig te zijn. Dr.
Brüning is de meest vredelievende staats
man van allen, die ooit het lot van een
groote natie in handen hebben gehad. Zijn
voorzichtige waarschuwing werd met een
onbegrijpelijke onverschilligheid opgeno
men. Toen generaal Von Schleicher een
paar weken geleden echter denzelfden eisch
in meer militairistischen toon liet hooren,
schenen de Europeesche staatslieden bui
tengewoon verrast. Zij beschouwden zijn
eisch als de karakteristieke uitbarsting van
een officier der oude keizerlijke garde, die
openlijk het vredelievende Europa wilde
tarten. Maar zelfs de Engelsche „Times"
geeft toe, dat er niets nieuws in Von
Schliechers eisch te ontdekken valt. Nog
meer teekenend is het misschien, dat de
„Times" de juistheid van dezen eisch er
kent. De „Observer" veroordeelt openlijk
het in gebreke blijven der mogendheden om
na 13 jaren van vrede nog niet hun belofte
na te komen, die zij Duitschland gedaan
hadden, n.l. dat zij zouden ontwapenen als
Duitschland het voorbeeld gaf. De liberale
en labour-pers ondersteunen in dezelfde be
woordingen den Duitschen eisoh.
Een goed overzicht van Europa's bewa-
ipeningstoestand rechtvaardigt Duitschlands
houding volkomen. De cijfers, die ik hier
noem zijn nog nooit gepubliceerd. Zij zijn
niettemin betrouwbaar, daar ze uit de beste
bron afkomstig zijn.
Frankrijk heeft een leger op vredessterk-
te in actieven dienst van 500.000 man, maar
zijn geoefende reserves, gereed om in geval
van oorlog te worden opgeroepen, bedra
gen in totaal ongeveer 5.000.000. Deze mil-
lioenen zijn allen voorzien van de noodige
uitrusting. In him kampen en arsenalen be
vinden zich tienduizenden
duizenden lichte en zrware kanonnen en
honderden tanks. Italië heeft 3.500.000 ge
oefende soldaten met duizenden kanonnen
van elk kaliber. Tsjecho-Slowakije heeft
met een bevolking van 14.730.000 zielen een
vredesleger in actieven dienst van 135.000
man, terwijl zijn geoefende reserves 850.000
man bedragen. Het heeft 8,500 machinege
weren, 840 stukken licht en 336 stukken
zwaar geschut, waarbij we niet mogen ver
geten, dat het een groot aantal tank® be
zit. Vergelijk dit met de afgeperste voor
waarden, waaraan zijn groote nabuur,
Duitschland, zich moet houden. Volgens het
Verdrag van Versailles is de Duitsche repu
bliek een leger toegestaan van 100.000 man,
zonder geoefende reserves. De Stahlhelm
en het bruine leger mogen uitstekend troe
pen-materiaal leveren als er geweren waren
om ze mee uit te rusten, zonder wapens
echter zijn ze niets meer dan een goed ge
drilde, maar weerlooze bende.
Hoe staat het nu met de uitrusting van
het Duitsche leger? Tsjecho-Slowakije heeft
8.500 machine-geweren, Duitschland zijn er
volgens het Verdrag van Versailles 2.200
toegestaan. Tsjecho-Slowakije heeft 840
lichte kanonnen, Duitschland 294. Tsjecho-
Slowakije heeft 336 zware kanonnen,
Duitschland mag er hoogstens 17 hebben.
Tsjecho-Slowakije heeft ongeveer 40 tanks,
Duitschland geen een.
Geenwonder, dat de Tsjecho-Slowaaksche
minister van buitenlandsche zaken een vage
en nietzeggende resolutie door de conferen
tie van Genève in elkaar liet zetten. Hij
was niet bang voor Duitschlands gelijkbe
rechtiging. Hij is altijd toch het arme werk
tuig van Frankrijk geweest. Dezen keer is
hij te ver gegaan, overschatte zich zelf en
behartigde de belangen van zijn beschermer
niet goed. Want hij heeft Duitschland in
opstand gebracht tegen dit complot van sa
menzweerder®, waarvan hij het instrument
is.
Nemen we een anderen buur van Duitsch
land: Polen. Zijn leger bestaat in vredes
tijd uit 247.832 man. De reserve-troepen, die
het bij het uitbreken van een oorlog kan op-
roe,pen, bedragen 1*874.000 man. Het heeft
10.400 machinegeweren. Zijn artillerie be
schikt over 1515 lichte kanonnen en 360 van
zwaar kaliber. Tevens bezit het 70 tanks.
Het Fransche geld heeft deze kleinere mo
gendheden in staat gesteld zich zoo reus
achtig te bewapenen.
Het is Frankrijks politiek steeds geweest
Duitschland te omringen met een haag van
scherpe speren. Duitschland ligt machte
loos ter neer, omringd door groote en kleine
vijandige mogendheden, die alle tot de tan
den gewapend zijn en hun zware artillerie
gericht hebben op een Duitschland, dat hul
peloos is tegenover zulk een verpletterende
overmacht. Geen zich zelf respecteererffle
natie kan zich zulk een vernedering laten
welgevallen.
Wat zal er nu gebeuren? Als we in
Frankrijk, Engeland of Duitschland een
staatsman hadden van groot formaat, dan
zou men zich aan voorspellingen mogen wa
gen. Jammer genoeg worden echter de
staatszaken in deze drie landen waargeno
men door personen, die de Schot „very
worthy men'' zou noemen, wat zooveel be-
teekent als zeer achtenswaardige menschen,
maar ook niets meer. Italië wordt geregeerd
door een verstandig man, die weet wat hij
wil. Maar Frankrijk en Engeland hebben
zijn moedige en verstandige leiding in deze
kwestie genegeerd. Lord Beaverbrook
schrijft in een sensationeel artikel
„Europa bereidt zich voor op een nieu
wen wereldoorlog. De wapenfabrieken heb
ben overvloed van werk. In de laboratoria
wordt hard gewerkt. De generale staven
zijn voortdurend bezig plannen uit te wer
ken. Er heerseht een groote activiteit in
bijna ieder land. Het is allemaal voor het
zelfde doeloorlog".
Ik aarzel deze huiveringwekkende voor
stelling van zaken klakkeloos aan te ne
men. Maar dat deed ik ook in 1914. Het
bloedbad zou te verschrikkelijk zijn. Juist
omdat de veronderstelling hiervan mij zoo
krankzinnig leek, wilde ik het niet geloo-
ven. De oorlog brak toen niet plotseling uit
met voorbedachte rade, maar teneinde
rade. Tegenwoordig zijn er teveel middel
matige geesten, die aan de bewegingen der
groote naties richting moeten geven of niet
geven....
LLOYD GEORGE.
BUITENLAND
ONTWAPENING
DUITSCHLAND WEER NIET
VERSCHENEN.
In de budgetaire commissie der
ontwapeningsconferentie.
heeft de Roemeensche
voorzitter Radulesco de budgetaire com
missie van de ontwapeningsconferentie
heropend zonder met een woord over de
afwezigheid van het Duitsche lid Worms
te reppen. Het secretariaat heeft nog steeds
i geen officieele mededeeling ontvangen over
het wegblijven van de Duitsche delegatie
bij de a.s. zitting van het bureau van de
ontwapeningsconferentie, doch hieraan
[wordt hier niet meer getwijfeld.
Ook de Amerikanen hebben geen gede
legeerde naar de budgetaire commissie ge
zonden. Dit heeft echter een geheel andere
oorzaak, n.l. bezuiniging, aangezien het
ontwapeningscrediet uitgeput is en niet
vernieuwd kan worden vóór de nieuwe bij
eenkomst van den senaat. De Amerikaan-
sche gezant te Bern Wilson, zal echter
Amerika in de zitting van het bureau ver-
Men verwacht, dat Henderson en. Beneej
de rapporteur, reeds a.s. Maandag naar
Genève zullen komen. Wat men op het bu
reau zal doen zonder de Duibschere kan
men niet voorzien. In ieder geval acht men
het niet uitgesloten, dat belangrijke ont
wapeningsbesprekingen gedurende de a.s.
volkenbondsvergadering zullen plaats heb
ben, nu de Duitsche regeering heeft bekend
gemaakt, dat haar delegatie door den mi
nister van buitenlandsche zaken Von Neu-
rath gepresideerd zal worden.
Henderson ever Berlijns eisch.
De voorzitter der ontwapeningsconferen
tie, Henderson, heeft gisteren een rede ge
houden op een lunch, aangeboden door den
national en vredesraad. Met betrekking tot
Duitschland en zijn voormalige bondgenoo-
ten verklaarde hij, dat er zich onder de
deelnemers aan de ontwapeningsconferen
tie vele voorstanders bevinden van het on
middellijk nemen van maatregelen in de
richting van bevrediging der Duitsche
eischen. Henderson gaf als zijn oordeel te
kennen, dat het werk der conferentie de
volgende week kan worden hervat en dat,
wanneer er slechts goede wil wordt be
toond, de genoemde aangelegenheid met
den arbeid der conferentie kan worden
vereenigd op een wijze, welke niet slechts
van voordeel zal zijn voor Duitschland en
zijn vroegere bodngenooten, doch ook voor
Europa en zelfs voor de geheele wereld.
'isw
De Duitsche eisch ia zake gelijke rechten
op bewapeningsgebied, aldus Henderson,
zou het bureau der conferentie, en ook do
conferentie zelve in een uiterst kritieke po
sitie kunnen brengen. Trekt Duitschland
zich van de conferentie terug, dan zou het
zich volgens sommigen van Europa ver
vreemden. Er bestaat echter ook een be
tere 'weg, die, naar Henderson hoopt, zal
worden ingeslagen, wanneer n.l. de voor
malige geallieerde en geassocieerde mo
gendheden ten spoedigste bijeenkomen en
verklaren, dat het haar bedoeling is de
Duitsche uitzonderingspositie zoo spoedig
mogelijk te doen verdwijnen.
Lord Cecil, die eveneens het woord voer
de, was van oordeel, dat het recht van
Duitschland, zijn bewapening geregeld tb
zien, volgens dezelfde beginselen welke
ook voor de andere staten gelden, niet kan
worden ontkend. Dit vloeit duidelijk voort
uit de te Parijs onderteekende documen
ten. Deze gelijkheid dient echter bereikt
te worden door vermindering der bewape
ning van de andere staten, en niet door
uitbreiding der Duitsche bewapening. Zou
de conferentie concludeeren tot vermeer
dering der bewapening, dan zou dit aan
leiding geven tot algemeene verontwaardi
ging.
Uit Berlijn wordt gemeld, dat de Duit
sche regeering in verband met de aan
staande vergadering van het bureau der
ontwapeningsconferentie een schrijven
heeft gericht tot den voorzitter der confe
rentie Henderson. Dit schrijven zal heden
te Genève aan Henderson ter hand worden
gesteld en zal dan vermoedelijk ook gepu
bliceerd worden.
SPANJE
NOG ALTIJD ONRUST.
Kerk in brand gestoken.
Uit Dona Mancia wordt gemeld, dat in de
kerk van Maria ten Hemelopneming brand
is uitgebroken. Men gelooft, dat de muren
en altaren met benzine waren begoten.
Te Bilbao heerseht groote onrust.
Kwaadwilligen hebben twee palen van het
electrische net vernield en poogden de
trams te laten ontsporen.
Een extremist werd gearresteerd.
BRITSCH-INDIE
GANDHI'S DREIGEMENT.
Vrees, dat hij 't inderdaad zal uitvoeren.
In leidende Hindoe-kringen vreest men
dat Gandhi inderdaad zijn voornemens om
zich van voedsel te onthouden, tot de dood
erop volgt, ten uitvoer zal brengen.
De Hindoe-leider Pandit MaLavya heeft
een Hindoe-conferentie bijeengeroepen, die
Zaterdag a.s. te Delhi bijeenkomt, om den
toestand te bespreken.
In tegenstelling met het bericht, dat
Gandhi bij het begin van zijn vasten in
vrijheid zou worden gesteld, wordt thans
gemeld, dat men besloten heeft, hem naar
een particuliere woning over te brengen,
zoodra hij zijn hongerstaking begint, ter
wijl men hem zal verbieden, deze woning
te verlaten.
CHINA
MANDSJ0EKW0 DOOR JAPAN
ERKEND.
Verdrag geteekend.
In tegenwoordigheid van Henry Poe-ji,
het uitvoerend hoofd van Mandsjoekwo, en
generaal Moeto, den vertegenwoordiger
van Japan, heeft Japan het verdrag getee
kend, waarbij de autonome staat Mandsjoe-
kwo erkend wordt.
In het erkennings-verdrag bevestigt de
Mandsjoerijsche regeering tevens de be
staande rechten en belangen, vallende on
der de verdragen en overeenkomsten, en de
contracten, zoowel de publieke als parti
culiere. Verder stemmen beide regeeringen
er in toe, samen te werken ter handha\ing
van de nationale veiligheid, waartoe de
noodzakelijke Japansche strijdkrachten in
Mandsjoerije gelegerd zullen worden.
Gelijktijdig met de officieele mededeeling
van de erkenning door de Japansche regee
ring, heeft de Chineesche regeering een te
genaanval gedaan in den vorm van pro
testnota's aan Londen, Parijs, Washington,
Rome en Genève, waarin Japan er van
wordt beschuldigd de territoiale en admi
nistratieve soevereiniteit van China te
hebben geschonden en waarin een onmid
dellijke internationale actie wordt ge
vraagd. In een telegram aan den Volken
bond zegt de Chineesche regeering, dat het
optreden van Japan een directe schending
van de resolutie der Assemblée beteekent.
In gelijkluidende nota's aan de andere on
derteekenaars van het negenmogendheden-
verdrag wordt de actie van Japan een di
recte schennis van het verdrag genoemd
en de dringende bijeenroeping van een con
ferentie geëischt.
In een in krachtige termen opgestelde
nota aan Japan, zegt de Chineesche regee-
ring, dat de erkenning van Mandsjoekwo
uitgelegd kan worden ajs een openlijke
schending van de territoriale en administra- I
tieve integriteit van China.
ZUID-AMERIKA
NIEUW BEROEP OP BOLIVIA EN
PARAGUAY.
Tot staking der vijandelijkheden.
De neutnale mogendheden hebben thans
nogmaals bij Paraguay en Bolivia erop aan
gedrongen, dat zij onmiddellijk de vijande
lijkheden zullen staken en een gedemili
tariseerde zone zullen instellen, doordat
beide partijen hun troepen over een af
stand van tien K.M. doen terugtrokken. De
neutralen verklaren zich bereid, een oom
missie naar den Gran Chaoo te zenden, ten
einde zich ervan te vergewissen, of deze
overeenkomst zou worden nagekomen.
De Boliviaansche minister van Buiten
landsche Zaken Gutierraz heeft den secre
taris-generaal van den Volkenbond het
volgende telegram gezonden: „Ik heb net
telegram ontvangen, dat gij mij op 10 de
zer in opdracht van den voorzitter van den
Volkenbondsraad hebt gezonden, waarin
deze de hoop uitspreekt, dat de beide bij
het conflict betrokken regeeringen u, met
het oog op de toegenomen spanning in het
Ohaoo-gebied, binnenkort de maatregelen
zullen mededeelen, welke zij willen nemen
om het gevaar te doen verdwijnen. In ant
woord daarop moet ik u mededeelen, dat
mijn regeering den wapenstilstand, die door
de neutrale mogendheden was voorgesteld,
heeft aanvaard, doch dat deze ten gevolge
van de onaanvaardbare voorwaarden, wel
ke Paraguay heeft gèpteld, mislukt is. Bo
livia beperkt zich thans tot een verdedi
gend optreden. Hij heeft dus het staken
der vijandelijkheden niet in zijn macht. Ik
heb zooeven aan de neutrale mogendheden
geantwoord, dat mijn regeering zich op
nieuw accoord verklaart met een wapen
stilstand, ten einde te trachten, een oplos
sing te vinden". Dit telegram is ter kennis
gebracht van den Volkenbondsraad en van
de leden van den Volkenbond.
Volgens een officieel communiqué uit La
Paz worden sinds gisteravond 10.000 man
Paraguayaansche troepen in bedwang ge
houden door een klein Boliviaansch garni
zoen in het fort Boqueron, dat zich held
haftig verdedigt. De kazernes te La Paz
zijn overvol met vrijwilligers. Dames uit de
voornaamste kringen hebben zich ter be
schikking gesteld van het Roode Kruig.
Paraguay viert weder een overwinning I
De minister van Oorlog van Paraguay
heeft het volgende communiqué gepubli
ceerd: „Een sterke afdeeling Boliviaansche
troepen, welke den vijand wa-s komen ver
sterken, is door onze troepen in de pan
gehakt. Tot dusver zijn veertien mitrail
leurs, alsmede een aantal geweren en mu
nitie buitgemaakt". In de straten van As-
suncion verdringt zich een geestdriftige
menigte, die over deze nieuwe overwinning
jubelt.
BUITENL. BERICHTEN.
BERGINGSWERK BIJ 0RAN.
Relaas van den machinist.
De bergingswerkzaamheden na de spoor
wegramp bij Oran zijn nog in vollen gang.
Omtrent het aantal slachtoffers zijn de be
richt-en met elkaar in strijd. Terwijl in som
mige berichten nog steeds melding wordt
gemaakt van 120 dooden, heeft het Fran
sche ministerie van Oorlog de mededeeling
ontvangen, dat het aantal dooden 55, dat
der gewonden 223 bedraagt. Het is echter
mogelijk, dat een aantal dooden nog niet is
geborgen; naar schatting liggen er nog on
geveer dertig onder de puinhopen bedolven.
Van de in het ziekenhuis opgenomen ge
kwetsten zijn er in den afgeloopen nacht
drie overleden.
De machinist van den trein, die tot de
overlevenden behoort, vertelde, dat hij in
een scherpe bocht plotseling bemerkte, dat
de locomotief overhelde. Een seconde later
stortte de trein zich in den afgrond. Zon
der een oogenblik te aarzelen sprong de
machinist van de locomotief, zoodat hij
slechte geringe schaafwonden heeft opge-
loopen.
Tusschen Tlemcen en de plaats, waar de
ramp zich heeft afgespeeld, rijden sinds
Donderdagmorgen voortdurend hulptreinen,
die de gewonden naar het dorp brengen,
waar hun de eerste hulp wordt verleend. De
plaats van de ramp levert een afgrijselijken
aanblik op. Verminkte lichamen, keukenge
rei en geweren liggen chaotisch door el
kaar. Nog steeds klinkt uit de versplinterde
wagens het hulpgeroep van slachtoffers, die
tusschen ijzeren balken beklemd liggen.
EFFECTEN-SMOKKELARIJ BLOEIT.
Zes arrestaties te Berlijn.
De politie is een nieuwe omvangrijke
smokkelarij van effecten op het spoor geko
men. Woensdag en gisteren hebben in ver
band daarmede te Berlijn zes arrestaties
plaats gehad. Naar vernomen wordt is in
totaal- voor meer dan drie millioen mark
aan effecten voor buitenlandsche rekening
verkocht, waarvan de opbrengst, in strijd
met de voorschriften, niet op geblokkeerde
rekening is geboekt, doch over de grens is
De kinderverlamming in Duitschland.
Met ingang van Woensdag zijn alle scho
len van Eberswalde tot 12 October gesloten
om een verdere verbreiding van de kinder
verlamming tegen te gaan.
Gisteren is reeds het eerste slachtoffer
aan deze ernstige en zeer besmettelijke
ziekte gestorven.
DE HONGER-ELLENDE IN RUSLAND.
Tegen den winter de ergste opstand
verwacht.
Ondanks de streng© censuur, welk© op
berichten naar het buitenland wordt uitge
oefend, is de speoiale Russisch© correspon
dent van de „Daily Express" erin geslaagd,
de volgende bijzonderheden aan zijn blad
mee te deelen over den honger-opstand in
sovjet-Rusland, waarvan wij dezer dagen in
't kort melding maakten.
Door den honger gedreven, aldus de cor
respondent, bestormden groote troepen ar
beiders te Ivanovo Voznesensk de opslag
plaatsen der regeering en plunderden deze.
Zoodra deze voorvallen te Moskou be
kend werden, werden troepen van het roode
leger en van de Russische geheime politie,
de Gepoe, naar het opstandige gebied ge
zonden, welke er na een hevigen strijd,
waarbij herhaaldelijk op de menigte werd;
gevuurd, in slaagden de orde te herstellen.
In Moskou heeft men in verband hier
mede getracht, het tekort aan voedsel en
kleeding aan te vullen door de rantsoenen
welke aan de sovjet-arbeiders worden uit
gereikt, met de helft te verminderen. Niet
tegenstaande dezen ingrijpenden maatregel
komen geregeld verontrustende berichten
binnen, waaruit blijkt, dat de collectieve
landbouwbedrijven in het geheel niet in
staat zijn voldoende graan te produceoren,
om Rusland, van voedsel te voorzien.
Het is een publiek geheim, dat de groote
massa 'Russische arbeiders en boeren bitter
ontgoocheld is, iets, wat tot alles kan lei
den, als de prikkel van den honger en de
koude heviger worden met het naderen van
den winter.
De onlusten in Ivanovo-Yoznesensk wor
den dan ook beschouwd als het voorspol op
den meest ernstigen opstand, welken Rus
land heeft gekend, sinds de dagen van de
bolsjewistisceh revolutie.
STRENGE WINTER IN AANTOCHT?
Wegens de vulkaanerupties in
Zuid-Amerika.
De geweldige uitbarstingen van de vulka
nen, die over een oppervlakte van 400 vier
kante mijlen verspreid liggen in het grens
gebied van Argentinië en Chili, hebben do
temperatuur in Zuid-Amerika aanmerkelijk
verlaagd. De vulkanische asch, die tot in de
allerhoogste lagen van de atmosfeer werd
omhoog gespoten, houdt de zonnestralen
veel meer tegen dan het zwaarste wolken
dek. Wanneer de erupties eenigen tijd aan
houden, kan de temperatuur over een groo-
ter gebied, zelfs over de geheele aarde ver
scheidene graden dalen.
Alle heftige vulkanische uitbarstingen
werden door een koude-periode gevolgd. Do
strenge winter en de koude zomer van 1910
waren voorafgegaan door de geweldige uit
barstingen van de Temboro op het eiland
Soembawa (Nederlandsch-Indië).
De koude-periode van 1884'86 was een
gevolg van de uitbarsting van den Kraka-
tau (27 Augustus 1883).
Het koude jaar 1903 volgde op de ontzet
tende ramp van de Pelée op het eiland
Martinique en de koude winter van 1912
'13 op de uitbarsting van de Katmai.
Op grond van deze waarnemingen voor
spellen de meteorologen een strengen win
ter als een gevolg van de vreeselijke uit
barstingen van de Zuid-Amorikaansche vul
kanen in het voorjaar.
Dubbelganger van den ouden Rockefeller.
Te New York heeft een stokoude man ge
bruik gemaakt van zijn frappante gelijkenis
met den 93-jarigen petroleumkoning Rocke
feller en zich voor den millionnair uitgege
ven. De oplichter, eveneens een 90-jarige,
die ongeveer 60 jaar van zijn leven in de
gevangenis heeft doorgebracht en pas een
paar maanden geleden uit do Sing-Sing
ontslagen werd, ging zeer handig te werk.
Met een deftig gezicht en zonder een
woord te zeggen, ging hij in een of ander
café zitten en wachtte. Het duurde natuur
lijk niet lang, of men had Rockefeller op
gemerkt; het portret van den petroleum
koning staat immers dagelijks in de Ameri-
kaansche bladen en elke Amerikaan kent
hem. Na eenigen tijd verscheen dan iemand,
die den moed had, 'Rockefeller aan te spre-*
ken. Genadiglijk antwoordde deze en stond
den een of anderen heer toe hem behulp
zaam te zijn bij het doen van zijn inkoo-
pen. Dat deed de betrokkene natuurlijk
graag, want het is niet voor een ieder weg
gelegd, in het gezelschap van Rockefellor
gezien te worden.
Zoo bezocht het tweetal dan verschillen
de winkels en warenhuizen, en elke eige
naar was dolblij aan de wenschen van den
beroemden ouden heer te kunnen voldoen.
Mocht er al eens twijfel opkomen, dan werd
die terstond weggenomen door het feit, dat
de heer in gezelschap den ouden man steeds
met zijn naam aansprak. Bovendien kon het
vreemd lijken, dat Rockefeller zelf inkoo-
pen ging doen, maar och, millionnairs heb
ben wel eens van die zonderlinge invallen.
Dat de grijze petroleumkoning niet direct
betaalde was natuurlijk niet meer dan ge
woon. Als Rockefeller zich dit niet eens
kon permitteeren, wie dan wel.
Dit spelletje duurde een paar weken, en
op die manier kwam de pseudo-Rockefeller
er warmpjes in te zitten. Toen er na een,
poosje nog niet betaald was, werd een win
kelier zoo vermetel, den heer Rockefeller
een rekening te sturen. En toen kwam de
zwendel aan het daglicht: 5?e winkelier
kreeg te hooren, dat de oude heer Rockefel
ler nog nooit iets in zijn winkel gekocht
had en ergens in het Westen partijtjes golf
speelde. De politie werd van de zaak ver
wittigd en het duurde niet lang, of de dub
belganger zat achter slot en grendel.
WIE ZIJN TIJD BEGRIJPT,
PROPAGEERT DE
KATHOLIEKE PERS
