23ste Jaargang
VRIJDAG 2 SEPTEMBER 1932
No. 7294
^e£cicbelie0oiiAmit
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per port f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden,
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, h
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
regel.
Dit nummer bestaat uit vier bladen
De bedreiging van het
Communisme.
Dezer dagen hebben wij medegedeeld
een beriöht uit de „Osservatore Romano",
dat de Russische regeering binnenkort een
nieuw decreet zal uitvaardigen, waardoor
zij hoopt, dat in één slag alle godsdien
sten in Rusland vernietigd zullen worden:
Uiterlijk 31 December 1933 zullen alle
terken, bedehuizen en openbare kapellen,
„geliquideerd" moeten zijn; er zullen nog
eenige gebedshuizen worden aangewezen,
die tijdens het overgangstijdperk gebruikt
mogen worden.
Wanneer deze nieuwe anti-godsdienstige
maatregelen geheel en al uitgevoerd zul
len zijn, blijven er in het geheele gebied
der vereenigde Sovjet-republieken slechts
20 r.-k. kerken over, die nog voor den «ere
dienst bestemd zullen mogen zijn, voor
twee millioen roomsch-katholieken.
Van deze 20 kerken zullen er acht ter
beschikking gesteld worden van de r.-k.
Duitschers, die in Rusland woonachtig zijn.
Geen enkele Katholiek mag
wat hier wordt medegedeeld in een zekere
onverschilligheid langs zich heen laten
gaan.
Het Russische decreet, waarvan hier
sprake is, beteekent een verdere doorvoe
ring van de toch al reeds zoo tyrannieke
godsdienst-vervolging en katholieken-on
derdrukking in Rusland.
Zou wat in Rusland gebeurt, ook hier,
ook in ons land kunnen geschieden? Deze
vraag moeten wij ons stellen en moeten wij
overwegen, als wij over Rusland lezen.
Zou ook hier kunnen triumpheeren het
communisme met zijn onderdrukking van
de vrijheid en tyrannieke onverdraagzaam
heid?
Daar zijn er, die, zorgeloos en argeloos,
die mogelijkhëid uitsluiten. Neen, hier
kan het niet zoover komen!
Maar: waarom niet?
Omdat de meerderheid van ons volk te
verstandig is, om zich door de mooie woor
den van volksmenners te laten spannen
voor de doorvoering van een systeem, dat
de dood is van alle geestelijke vrijheid.
Ja inderdaad is de meerderheid van
ons volk daar te verstandig voor!
Men bedenke wel, dat een minderheid,
zelfs een -betrekkelijk zeer kleine minder
heid, over een meerderheid kan heer-
schen
De f e i t e n in verschillende landen heb
ben dit bewezen
Die minderheid kan langs den weg van
revolutie aan het bewind komen, en dan
sterk staan, doordat zij niet tegenover zich
vindt groote en krachtige politieke par
tijen, wier macht en invloed ten slotte on
breekbaar blijkt.
Maar óók zonder revolutie kan een min
derheid heer en meester worden van den
toestand in een land, als haar, sleohts één
dag- de stembus gunstig is, als zij het ge
daan weet te krijgen, dat hare tegenstan
ders, misleid door kortziohtigheid, of op
haar stemmen of niet stemmen.
En nu willen wij niet beweren, dat er
voorloopig een practische mogelijkheid be
staat, dat in ons land de communisten aan
de stembus een meerderheid zullen krij
gen.... Maar wèl, dat de stembus hun
gunstig kan zijn doordat de uitslag geen
basis vormt voor een in eenswillendhefd
sterke regeering omdat de andere par
tijen onderling te veel verbrokkeld en ver
deeld zijn.
Wie als Katholiek het gevaar van het
communisme wil weren en dat wil na-
tmrliji iedere Katholiek - moet ook de
middelen daartoe willen moet dus ook
willen, een, in zoo groot mogelijke eensge
zindheid gevoerde, kraohtige politiek der
Katholieken.
HET NIEUWE RAADHUIS VAN KATWIJK, DAT BINNENKORT GEOPEND ZAL WORDEN.
BINNENLAND
VERDEELING VAN DEN ZENDTIJD.
Vaste uren voor kleine omroep
organisaties.
Reeds geruimen tijd is in voorbereiding
de definitieve regeling van den zendtijd
voor verschillende bijzondere omroeporga
nisaties.
Naar V. D. verneemt, heeft de Minister
van Waterstaat thans ten opzichte van
twee dezer organisaties een beslissing ge
nomen.
Het Onderwijsfonds voor de Scheepvaart
beschikte tot dusver over een half uur zend
tijd per week, welk half uur elke week af
wisselend door de vier groote omroep-ver-
eenigingen moest worden beschikbaar ge
steld. Thans heeft de Minister van Water
staat bepaald, dat de Vrijdenkers Radio
Omroep-Vereeniging eiken eersten Zater
dag van de maand, te beginnen met 3 Sep
tember a.s. van 19 tot 20 uur zal mogen uit
zenden. De zendtijd voor de V. R. O. moet
worden afgestaan door de V. A. R. A.
B0TERINV0ER IN DUITSCHLAND.
De Nederlandsch-Duitsche besprekingen.
Sinds Dinsdag j.l. werden in Den Haag
de besprekingen voortgezet tusschen de
Nederlandsche en Duitsche onderhande
laars over onzen boterinvoer in Duitsch-
land, waarover men Laatstelijk op 12 en 13
Aug. j.l. in den Haag overleg heeft ge
pleegd.
Naar wij vernemen, is thans het wach
ten op de onderhandelingen die nu van
Duitsche zijde met de Denen en de Fin
nen gevoerd moeten worden, en die, wat
het overleg met Denemarken betreft, reeds
heden, Vrijdag, te Berlijn zullen plaats vin
den. „Hbld."
R. K. MIDDENSTANDSBOND IN HET
BISDOM HAARLEM.
Het naderende Bondsfeest.
In de katholieke middenstandsvereeni-
gingen in het Haarlemsche diocees zijn
thans de voorbereidingen voor het Bonds
feest op Woensdag 7 September te Haar
lem volop aan den gang.
Algemeen zijn de afdeelingsbesturen
doende om op 7 September hun leden in
zoo groot mogelijken getale gezamenlijk
naar Haarlem te voeren.
En met alleen op 7 September, reeds op
Dinsdag 6 September worden alle bezoekers
van het Bondsfeest in Haarlem verwacht
voor deelname aan de feestelijke réunie,
die op den vooravond wordt aangeboden
door de afdeeling Haarlem in verband met
het binnenkort eveneens door haar te her
denken 25-jarig bestaan.
Over deze feestelijke réunie schreef de
voorzitter van de afdeeling Haarlem, tevens
voorzitter van de Jubileum-Commissie, de
heer P. J. M. van Tetering in den Feestgids,
die dezer dagen aan alle deelnemers wordt
toegezonden
,,Het is Dinsdag 6 September, 's avonds
half 9.
We staan aan den vooravond van het
Zilveren Bondsfeest.
De leden van ons Hoofdbestuur en van
de Jubileum-Commissie, tal van bestuurde-
ren der afdeelingen uit Noord- en Zuid-
Holland en Zeeland en lal van individueele
leden, men kan zeggen: de kopstukken on
zer R. K. Middenstandsbeweging, zijn reeds
met hunne dames in de Bisschopsstad aan
wezig.
Evenals vijf jaren gelèden bij het 20-jarig
bestaan zal de Plaatselijke Commissie, ge
vormd uit onze Haarlemsche Vereeniging
(voornamelijk de Voorzitters onzer verschei
dene onderafdeelingen met als Voorzitter
do Vice-President onzer vereeniging, den
heer G. J. Alders) de gasten ontvangen in
feestelijke réunie in de Boven-Kroon-
zalen van Brinkmann.
Officieele en niet-officieele toespraken
zullen worden gehouden; er zal worden ge
zongen; zéér goede bandmuziek zal worden
uitgevoerd en aan het slot een dansje. Ook
om twaalf uur zal men niet door den dik
ken portier worden verjaagd met den be
kenden kreet: „Het is de allerhoogste
tijd
Tijdens deze réunie zal de première ver
toond worden van de origineele en interes
sante film: De jongste Bondsdag te Leiden
•an onzen Katholieken Jongen Midden-
tand!
Als voorzitter van de afdeeling Haarlem
heet ik U hartelijk welkom op deze réunie,
omdat zij is het speciale aandeel van de
afd. Haarlem in deze feestviering van den
Bond.
Maar ook als voorzitter van de Jubileum
Commissie noodig ik U allerhartelijkst uit
tot bijwoning van deze opening der feeste
lijkheden, omdat nog altijd: Een goed be
gin het halve werk is".
Inderdaad, op dezen feestelijken begroe
tingsavond zal de geest gaan waaien, die
deze bondsdagen tot een succes zal maken
De katholiek georganiseerde middenstand
van het Haarlemsche diocees komt bij dit
Zilveren Feest bijeen niet alleen om te
herdenken, wat hij in 25 jaren moeitevollen
arbeid en strijd presteerde en bereikte,
maar vooral om in dit samenzijn als bonds-
broeders krachten te verzamelen voor den
arbeid en strijd die in den komenden tijd in
niet mindere mate te wachten zullen zijn.
Daarom werd deze feestelijke herdenking
zoo eenvoudig mogelijk opgezet, om aan
het geheel een tegelijkertijd massaal en
huiselijk karakter te geven.
Is de réunie toegankelijk voor alle deel
nemers aan het Bondsfeest, dus voor alle
bondsleden, bij de inrichting der gemeen
schappelijke maaltijden op den herden
kingsdag zelf heeft dezelfde gedachte op
den voorgrond gestaan.
Alle katholiek georganiseerde midden
standers en hunne huisgenooten zijn de
welkome gasten op dit Rondsfeest.
Zoo zal dit Bondsfeest als het ware wor
den een gezamenlijk feest van den katho
lieken middenstand, waarheen, uit alle
plaatsen, waar de katholieke middenstands
beweging haar vlag heeft geplant, de leden
in groote groepen zullen optrekken.
DE BOTERPRIJS.
De Crisis-Zuivelcentrale deelt mede, dat
voor de week van 4 tot en met 10 Septem
ber de prijs voor het crisisbotermerk en
voor de vervoervergunning wederom Ï3
vastgesteld op 05 cent per K.G.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
Jaargetijde voor Mgr. dr. Nolens.
Gistermorgen te 10 uur had in de paro
chiekerk van O. L. Vrouw O. O. te Venlo
een plechtige jaargetijde plaats voor de
zielerust van wijlen Mgr. dr. D. Nolens.
In de kerk was een stemmige rouwver-
siering aangebracht.
De plechtige II. Mis van Requiem werd
opgedragen door den weleerw. heer kape
laan J. Brand met assistentie van de wel
eerw. paters Alvarius Hespers O.F.M. en
Leo Robert O.E.S.A. reps, als diaken en
sub-diaken.
Het zangkoor zong do vierstemmige re
quiemmis van Perosi. 0
Onder de talrijke aanwezigen, die in do
kerk tegenwoordig waren merkten we op
den heer Jean Nolens broeder van wijlen
Mgr. en den heer H. Seelen huisvriend van
de familie Nolens. Verder prof. mr. Aal-
berse, voorzitter der Katholieke Tweede
Kamerfractie met het Eerste Kamerlid
Schoenmakers en de Tweede Kamerleden
mr. Teulings, Max v. Poll, Loerakker, Kui
per en v. d. Biltverder den burgemees
ter van Venlo mr. B. Berger met de wet-
houders der gemeente en meerdere raads
leden.
Na afloop van den plechtigen H. Dienst
werd nog een bezoek gebracht aan het
graf van Mgr. Nolens op de R.-K. begraaf
plaats te Venlo.
„Van Klank en Beeld" en Loterij.
Men schrijft ons: In de maand Mei van
dit jaar werd te Amsterdam do interna
tionale tentoonsteling op het gebied van
Radio, Televisie, Gr.imofoon, Klankfilm,
film en fotografie „Klank en Beeld" ge
houden. die blijkens het eenstemmig oor
deel der Pers een groot succes is gewor
den Wel zelden trouwens zal een vak
tentoonstelling met zooveel enthousiasme
door de eerste mannen van Nederland zijn
gesteund. Zetelden in het eere-comité
professoren, Kamerleden en wethouders
van alerlei richting, journalisten, mannen
met wereldnamen, als eere-voorzitters tra
den op, naast den nu overleden en diep-be-
treurden Minister van Staat Dr. J. Th. de
Visser, H.E. Mr P. J. Reymer, Min. van
Waterstaat en E P. Wester veld, oud-Min.;
Alg. Secr. der Kon. Ver. Koloniaal Insti
tuut en last not least de burgemeester van
Amsterdam.
Het zij ons vergund enkele woorden van
wijlen Dr. de Visser te citeoren, waarmede
deze eere-voorzitter de officieele catalogus
inluidde.
„Het is een stoute onderneming om in de
zen tijd een Internationale Tentoonstel
ling als Klank en Beeld te organiseeren en
dan nog wel een van uitsluitend artistiek
karakter. Zij die haar organiseerden ver
dienen dan ook daarvoor hulde en dank.
Want deze tentoonstelling spreekt ons
krachtig van het mooie van onze dagen,
van de ontdekking van tot heden onbe
kende krachten in de natuur, van de won
dervolle toepassing er van."
Doch elke tentoonstelling heeft naast
de artistieke ook een zakelijke zijde. Waar
de leiding hiervan berust bij den heer K.
R. van Staal, oud-wethouder van Financiën
en Economische Zaken van Gouda, lijdt
het geen twijfel dat er ook aan deze zijde
een eminent man aan 't stuur stond en
nog staat.
Want de Klank- en Beeld-Expositie be
hoort nog niet tot het verleden. In Octo
ber 1933 zal er een herhaling, natuurlijk i;
nog verbeterde editie worden gegeven.
Daarop zal elk houder van een „Klank- en
Beeid"-lot vrijen toegang hebben, alleen do
belasting, zal evenals bij elk ander vrij-
biljet, betaald moeten worden.
BUITENLAND.
Verwarde toestand in Ecuador. (2e blad).
binnenland.
Uitvaart Kardinaal van Rossum. De
secretaris, dr. Lijdsman naar Rome ontbo
den. (lste blad).
Drie dooden bij een auto botsing op den
Amsterdamschen Straatweg. (Gom. Bcr.,
3de blad cn Laatste Ber.).
sport en wedstrijden.
Van Egmond op de wereldkampioen
schappen wielrennen te Rome geslagen.
(4de blad).
Zwemwedstrijden van de politie en
adspiranten van de Zijl. (4de blad).
De Ned. rijders op de internationale
Zesdaagsche uitgeschakeld. (4de blad).
het weer op zondag.
Het einde van het mooie weer wel in het
vooruitzicht maar waarschijnlijk niet
vóór de volgende week.
Sedert de vorige weck is in golienl N.W.-
Europa een belangrijke verandering in den
algemeenon weorstoestand gekomen, die de
inleiding schijnt te zijn van een verande
ring, die een einde zal maken aan den
langen clrogon tijd en het zonnige weer.
Het is eohter op het oogenblik nog twij
felachtig of deze verandering voor het
einde der week zal komen.
De nu ingetreden algomeone luchtdruk-
verdeeling komt vrijwel geheel overeen
met die van 58 Augustus, waarop een
droge mooiweer-periodc is trcvolgd. Er i«
echter een belangrijk verschil. De bij IJs
land verschenen zeer diepe depressie ont
wikkelde zich daar onder den invloed van
een krachtige Zuidwestelijken luchtstroom
en deze grootere activiteit in den damp
kring kan gemakkelijk do overhand krijgen
op het gebied van hoogen druk, dat zich
van de Azoren over Z.-W. naar Midden-
Europa uitstrekt en onder den invloed van
secundaire depressies over do Britsche
eilanden aan zijn N.-W.-zijde min of meer
wordt aangetast.
Deze laatste omstandigheid vergroot bij
ons do kans op wisselvallig, eenigszins re
genachtig weer, maar vermoedelijk zal de
storing, welke in den loop van Donderdag
begon, vóór het cindo dor week voorbij
zijn getrokken, terwijl er op dit oogenblik
nog geen aanwijzingen zijn, dat deze spoe
dig door een tweede zal worden gevolgd.
Zeer waarschijnlijk hebben wij tegen het
nde dor week en Zondag goed wöer met
weinig of geen regen, matigen Zuidweste
lijken wind en overdag nog vrij warm weer
des avonds en des nachts koel.
Een nieuwe storing, waarop natuurlijk
meer kans is dan in do laatste weken, zal
niet zonder eon voorafgaande barometer
daling intreden.
(Nadruk verboden).
O, ja van die loterij moet ik U ook nog
iets vertellen. In de eerste plaats natuur
lijk dat ze door en door „safe" is, dat er
op geen enlcel gebiod iets mee kan gebeu
ren. De trokking hoeft in 't openbaar on
der toezicht van Notaris van Ricl plaats.
Voor één gulden heeft men kans op een
Fiat-auto ter waarde van 2275.op een
Bechstoin-vleugel (Keltner's pianohandel,
Heiligeweg) eveneens ter waarde van
2275.op een prijs ter waarde van 500
op vele prijzen ter waarde van 250.en
minder. De kans is veel momcr nog dan bij
de Staatloterij, immers waaneer men drie
loten koopt, dus ƒ3.uitgeeft, heeft mon
in het gelukkigste geval kans tezamen
voor een waarde van OOG.aan prijzen
to ontvangen. En is men ir. het ongeluk
kigste geval en in hot geheol geen „win
naar", dan is het lot nog geen „niet" ge
worden, dan zal men 't r.og niet weg
gooien als 'n met 'n niet uitgeloot „fHaate-
briefje", dan is 't nog „eigen geld", dan
krijg je nog „waar voor je geld": &en vrij
entrée op de mooie en interessante Ten
toonstelling Klank en Beeld 1933.
Zij die Fortuna's gunst zoeken te win
nen, zullen wel zorgen, dat or spoedig géén
Klank- cn Beeld loten zijn te krijge».. Rn
ze zullen daarbij gesteund worden docr de
velen, die de schoone en oprechte woor
den van Dr. de Visser hierboven geei-
1 teerd nazeggen.
