REGELING DER
HUISINDUSTRIE
uit de radio-wereld
de wrekende
gerechtigheid.
MAANDAG 22 AUGUSTUS 1932
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD PAG. S
Bij de Tweede Kamer ia ingediend een
wetsontwerp tot wotlelijke regeling van de
huisindustrie.
De middelen om misstanden
weg te nemen.
De middelen, die de webgevers in ver
schillende landen hebben beproefd om mis
standen weg te nemen, waren aanvankelijk
•uitsluitend van administratie ven aard, zoo-
als registratie van huisarbeiders en publi
catie van stukloonen. Merkbare uitwerking
hebben deze middelen niet gehad. Van
daadwerkelijk verbeterd optreden was
eerst sprake toen een wet de mogelijkheid
schiep om minimuuiloonen vast te stellen.
Toch kan ter bestrijding van de misstan
den het volstaan worden met een regeling
betreffende de vasts'elling van mimmum-
ioonen. Aan dezen bedrijfsvorm tooh zijn
ernstige nadeelen inzonderheid van hygië-
niechen aard verbonden, omdat de uit
oefening van het bedrijf in hoofdzaak ge
schiedt in woningen of in gebouwen, wel
ke tevens geheel of gedeeltelijk bewoond
jworden, althans niet in behoorlijk ingerich
te werkplaatsen. Om deze nadeelen tegen
te gaan dient de mogelijkheid te bestaan,
om op grond van groiaa^ voor de gezond
heid, de zedelijkheid %f het leven bepaalde
soorten van arbeid in dergelijke ruimten te
verbieden of alleen toe te staan onder be
paalde voorwaarden.
De daartoe strekkende voorschriften
kunnen niet beperkt biijven tot de eigen
lijke huisindustrie, omdat in het zelfstan
dig kleinbedrijf zich soortgelijke misstan
den voordoen als in de huisindustrie.
In de middelen, om bot vaststelling van
minimumloonen in de huisindustrie te ko
men, heeft do ervaring ook tot een alge
meen aanvaard stelsel geleid. Terwijl ook
buiten de huisindustrie hier en daar rege
lingen hebben bestaan of nog bestaan, om
loonen door de overheid rechtstreeks te doen
vaststellen of langs wettelijken weg door
scheidsrechters of door het bindend ver
klaren van arbeidsovereenkomsten te doen
vaststellen is voor de'huisindustrie het doel
steeds het beste bereikt door het stelsel,
dat het duidelijkst belichaamd en het meest
omvangrijk toepassing heeft gevonden in de
Engeleche Trade Boards Act. Het is dit
stelsel, dat ben grondslag ligt aan het thans
aangeboden wetsontwerp.
De grondgedachte daarvan is dat in een
bedrijfstak, waarin de huis arbeiders loo
nen verdienen, die, in vergelijking met loo
nen voor gelijksoortigen arbeid in fabrie
ken of werkplaatsen, abnormaal laag zijn
en bierdoor oorzaak worden van overmati-
gen arbeid kinderarbeid en benadeeüng
van het gezinsleven, een raad of commissie
kan worden ingesteld, waarin vertegen
woordigers van ondernemers en arbeiders
zitting hebben en die tot taak heeft te on
derzoeken of het gewenscht is minimum
loonen vast te stellen en bij bevestigende
beantwoording van deze vraag zoodanige
loonen vast te stellen dan wel daartoe
strekkende voorstellen te doen aan de be
voegde overheid.
Overzicht
De minister geeft in de toelichting voorts
een historische uiteenzetting van de ont
wikkeling der huisindustrie en een over
zicht van wat in andere landen te dezer
zake wettelijk geregeld is.
De tegenwoordige beteekenis der huis
industrie in Nederland wordt kort samen
gevat als volgt:
Mandenmaken geschiedt in Noord-Bra
bant en Gelderland op groote schaal in
huisindustrie. De loonen zijn zeer laag, de
werktijden lang. Het bedrijf is kwijnend,
in verband met de concurrentie met andere
verpakkingsmiddelen als kisten, kratten,
doozen en zakken.
TeenschiUen komt in een kort seizoen
als huisindustrie voor in Utrecht, Gelder
land en Noord-Brabant Het is een bijver
dienste.
Meubelmaken en stoffeeren geschiedt in
enkele grooto stoden in huisindustrie. De
loonen zijn belangrijk lager dan in fabrie
ken. Er wordt gewerkt in gebrekkige loka
len, oa. op zolders.
Oocosmattenwevon en -zoomen geschiedt
in Gelderland De loonen zijn laag en de
werktijden lang. Veel vrouwen en kinder
arbeid komt voor.
Biezen vlechten en biezenmattonmakeii
geschiedt in Ovorijsol Genenmuidön e.o.
De mogelijkheid bestaat, dat deze arbeid
sterk zal verminderen of zal eindigen, wan
neer de droogmaking der Zuiderzee verder
gevorderd is.
Handweven in Noord-Mrabant is uitster
vend, en reeds bijna geheel verdwenen.
Kousenb reien oven zoo.
Kousen herstellen voor oen fabriek komt
in on om Haarlem voor.
Noppon'en stoppen van wollen stoffen
geschiedt in Tilburg in huisindustrie en
komt ook elders, waar wollenstoffonfabrie-
ken zijn, voor, moest als bijverdienste voor
gehuwde vrouwen.
Linnen- en stofknoopenmaken geschiedt
in een 50-tal gezinnen in Gelderland.
Lampenkappen maken (bekleeden) komt
in enkele steden voor.
Schoenen stikken voor fabrieken komt
in Noord-Brabant voor uit gobrek aan
voldoende stiksters op de fabriek.
Schoenen herstellen komt. in steden voor
in dienst van schoenwinkels.
Kleermakers zijn als huisarbeider» over
al te vinden. Velen werken volgen* de loon-
bepalingen van een collectieve arbeidsover
eenkomst. Zeer veel heorenconfectie, die
vroeger in huisindustrie door mannon werd
vervaardigd, is nu fabrieksproduct, waar
aan hoofdzakelijk vrouwen werken.
Naaisters (damesoonfectie en lingerie)
zijn als huisarbeidersters bij lange na niet
zoo talrijk meer als 10 it 20 jaar geleden,
zulks ails gevolg van de gerationaliseerde
fabriekmatige productie.
Erwten lezen geschiedt in hondorden ge
zinnen in Zeeland, Friesland Groningen
en Zuid-Holland tegen lage loonen. Veel
vrouwen- en kinderarbeid komt hierbij
voor. De arbeid wordt verricht door de
armste gezinnen.
Groenten schoonmaken (inclusief boonen
afhalen en uitjes schillen) wordt door de
conservenfabrieken in huisindustrie uitge
geven. Het is seizoenarbeid en vormt voor
de gezinnen een bijverdienste. Hoofdzake
lijk heeft men hier vrouwen- en kinder
arbeid.
Garnalen pellen komt in visscherspLatit-
sen veel voor. De loonen zijn laag. Veel
vrouwen- en kinderarbeid treft men hier
aan. De werktijdon zijn ongeregeld. Men
werkt o.a. in de vroege mogenuren. Deze
arbeid zal voor de Zuiderzeeplaatsen (Har
derwijk is de grootste producent) vanzelf
ophouden nu de afsluitdijk dicht is.
Suikergoed verpakken geschiedt voor en
kele fabrieken in Zeeland en Noordbrabant.
Sporadisch komt ook voor dat oarbon-
nage-arbeid, boekbinden, allerlei reparat.io-
werk enz. door handelaren die zelf goen
werkplaats hebben, aan huisarbeiders
wordt uitgegeven.
Ook geschiedt dit door hotels en restau
rants met linnengoed en groente. Het zak-
kenplakken in huisindustrie heeft het al
lang moeten opgeven tegen de machine.
De huisindustrie neemt geen
belangrijke plaats meer in.
Uit deze opsomming blijkt wel, dat de
huisindustrie geen belangrijke plaats meor
innoemt. De kleedingindustrie vraagt bet
meest de aandacht met het oog op de loon-
drukkende werking, die de huisindustrie
op het georganiseerde bedrijf uitoefent en
op de exploitatie der huisnaaisters.
Bij het erwten lezen staat het vraagstuk
in nauw verband met de armoede en zal
met zorg moeten worden nagegaan, in hoe
verre van den nood der gezinnen misbruik
wordt gemaakt en of loonsverhoogin/g zal
leiden tot ophoffin.g der huisindustrie, die
voor velen de voornaamste bestaansbron ia.
De betrekkelijk gunstige toestand van
tegenwoordig in vergelijking met 15 en
meer jaren geleden levert, naar het oordeel
van den minister, geen reden op om invoe
ring eener wettelijke regeling betreffende
tie huisindustrie achterwege te laten.
In do eerste plaats is zoodanige regeling
noodig ter bestrijding van thans nog be
staande misstanden.
In de tweede plaats bestaat or geen
waarborg, dat de vermindering der huis
industrie mot bij wijziging der conjunotuur
voor een vermeerdering zal plaats maken.
Er is toch geen reden om aan te nemon, dat
er in de toekomst geen ondernemers zul
len zijn, die misbruik zullen maken van
don arbeid van arme personen, vrouwen en
kinderen, wanneer daar voordeel moo to
behalen is.
Administratie.
Vier administratieve hulpmiddelen wor
den voorgesteld om te bereiken dat de huis
arbeider en de arbeidsinspectie bekend zijn
met het loon en de arbeidsinspectie kan
nagaan, welke huisarbeiders voor een werk-
geovr werkzaam zijn, waar zij huisarbeid
verricht-én en welke loonen zij eventueel
moeten ontvangen en welko zij uitbetaald
hebben gekregen:
le. het loonbookje dat vanwege den bur-
gemoosbor der gemeente, binnen welke de
huisarbeider woont, wordt afgegeven:
2o. het huisarbeidersregister, dat den
werkgever en do arbeidsinspectie in staat
stelt te weten, waar huisarbeid wordt ver
richt;
3o. do loonlijst;
4o. het loonrogisber, waaruit do betrok
kenen de naleving der loonbepalingen kun
nen oontroleerén.
Huisarbeidsccmmissifls.
Een aantal artikelen bevat een regeling
van de taïtk, de gevoegdheden en de samen
stelling der plaatselijke en der centrale
hui-sarbcidisconxniissies, benevens van de
bevoegdheid van den minister om loonbe
palingen vast te stellen.
Do taak der huisarbeidscommissies ;s
uitsluitend adviseerend, terwijl iedere oom
missie slechts bemoeiing heeft met één of
meer aangegeven bedrijfstakken en eerst
ontstaat, wanneer de minister zulks voor
die bedrijfstakken noodig acht.
Bij het ontwerpen van de artikelen, die
op de huisarbeidscommissies betrekking
hebben ,is uitgegaan van de gedachte dat
de mogelijkheid moet bestaan voor één of
meer bedrijfstakken hetzij alleen een cen
trale huisftrbeidsco'ttunissie naatst plaatse
lijke huis-arbeidscommissies, hetzij alleen
één of meer plaatselijke huisarbeidrscom-
miisaioa.
De voornaamBto taak dor huisarbeids-
commis-sies is het ontwerpen van loonbe
palingen. De minister stelt deze vast, doch
hij kan hiertoe niet overgaan, alvorens
daarvoor een ontwerp te hebben gevraagd,
hetzij aan de bevoegde, plaatselijke, hetr.j
aan do bovoegde oentrale huisarbeidscom-
missie, zulks naa-r gela-ng hij van meening
is, dat de loonen plaatselijk, dan wel voor
het geheclc land behoijren te worden vast
gesteld.
GEMENGDE BERICHTEN
DROEVIG ONGELUK OP DE
WAAL BIJ NIJMEGEN.
ROEIBOOT OMGESLAGEN.
Twee Jonge menschen verdronken.
Gistermiddag heeft op de rivier de Waal
bij Nijmegen een ernstig ongeluk plaats
gehad, dat aan twee jonge menschen het
leven heeft gekost.
De 28-jarige Van der Veer zou omstreeks
Programma's voor Dlnslag 23 Augustus.
Huizen, 206 M.
Uitsl. KR O-uitzending.
8.00 —0.15 Morgenooncort.
10.0010.50 Gramofoon.
10.60—11.30 Muziek van Beethoven (Gra-«
mofoon).
11.3012.00 Godsdienstig halfuurtje door
Pastoor Perquin.
12.151.45 Lunchconoort door hot KRO-
trio o.l.v. Piet Lustenhouwer.
I.452.00 Gramofoonmuziek.
2.002.30 Vrouwenuurtje (le dag).
2.302.45 Gramofoon.
2.453 45 Pleohtige opening van hot
nieuwe gemoentehuis te Roermond door H.
K. H. prinses Juliana.
3.454.15 Causerie over Waschbehande-
ling.
4.307.10 Het KRO-orkest o.l.v. Johan
Gerritsen.
7.107.30 Causerie van pater J. Colsen
C.M. over „Do Mijnstreek".
7.45—8.00 Verbondskwartiertje.
8.00—9.00 Het Tilburgseh Politie Muziek
corps o.l.v. H. J. F. v. Abeelon.
9.009.15 Vaz Dias.
9.1510.00 „Moord" een luguber blij
spel.
10.00—11.00 Het KRO-kunstonsemble.
II.00—12.00 Gramofoon.
Hilversum, 1875 M.
Uitsl. AVRO-uitzending.
8.00 Gramofoonpl.
9.00 AVRO-kleinorkest o.l.v. N. Treep.
10.00 Morgenwijding.
10.15 Gramofoonpl.
11.00 Orgelconcert F. Hassenaar, m.m.v.
J. Stroomenbergh (baslbariton).
12.00—2.15 AVRO-kamerorest' o.l.v. L.
Schmidt, m.m.v, „The Three Syncopators"»
2.30 Voorlezen door Mario Holtrop.
8.00 Gramofoonpl.
3.30 Uit het Grand Hotel te Scheve-
ningen: Jack Hollis' orkest.
4.30 "Kinderuur.
5.30 Kovacs Lajos en zijn orkest. Re-
reinzang: Bob Scholte.
6.00 Onderwijsfonds Binnenvaart.
6.30 Vervolg Kovacs Lajos.
7.30 3de Guitaar-kwintet, Boecherini.
Heinrich Albert (guitaar) en leden van het
Omroeporkest.
8.00 Omroeporkest o.l.v. N. Treep, m.m.v.
de „3 Brüdor Nehring" (xylofoon), Sohut-
te's Attractieband en Wouter Locb, o.a.
Ouv. „Dichter und Bauer", Suppé; 2cle
Slavische Rhapsodic, Friedomann en A.V.
R.O.-marsoh, Treep,
10 00 Vaz Dias.
10.1511.00 Omroeporkest o.l.v. N,
Treep, o.a. Wiener Extrablatter, wals,
Translateur.
11.00—12.00 Dansmuziek uit hotel „At
lanta", Rotterdam.
Daventry, 1554 M.
10.35 Morgenwijding.
10.50 Tijdsein en berichten.
12.20 Orgelconcert Rog. Foort.
1.20 Leonardo Kemp's orkest.
2.202.50 Gramofoonpl.
4.20 Schotsch Studio-orkest o.l.v. G. Dal-
nes m.m.v. Elsie Black (alt).
5.35 Kinderuur.
kwart voor vijf met zijn 3l-jarige verloofde
mej. M. M. oen roeitochtje gaan maken.
Hij had daartoe in de z.g. vluohthaven een
roeiboot gehuurd. Toen het bootjo buiten
de haven kwam, passeerde daar juist oen
sleep. Vermoedelijk tengevolge vaji zuiiging
is het roeibootje met groote kracht tegen
het eerste schip achter de sleepboot geva
ren. Het bootje sloeg om on beide inzit
tenden geraakten te wa-tor. v. d. V. greep,
evenals het meisje zich nog vast aan bet
anker van het schip, terwijl zij mot de
andere hand de roeiboot omklemden. Deze
boot maakte echter water en verdween na
korten tijd in de diepte. Va-n der V. heeft
6.20 Berichten.
6.50 Beethoven's liederen door G. Par
ker (bariton).
7.10 Leting.
7.40 Fransohe muziek, Hilda Dederich
(piano), BBC-orlrest o.l.v. A. Boult, o.a.
Ouv. „Dame blanche", Boieldiou en Fant.
„Africa", Saint-Saëns.
9 00 Vaudeville, o.a. Sydney Bainos en
tijn band.
10.00 Berichten.
10.20 „The Eiffel Tower" (Los Mariés de
la Tour Eiffel), comedie van Jean Cocteau.
11.20—12.20 Dansmuziek door hot BBC-
dansorkest o.l.v. Honry Hall.
„R a d i o-P a r i e", 1725 M.
8.05, 12.20 en 7Gramofoonpl.
8.20 „Le Ohalot", van Adam, m.m.v. or
kest en solisten o.l.v. Labis.
9.50 Vervolg conoert, oa. Ballet égyp-
tien, Luigini.
Kalundborg, 1153 M.
12.20—2.20 Concert uit „Rest. „Wivex*.
3.505.50 Radio-blans-orkest o.l.v. J, An
ders en, m.m.v. K. J. Kling* (zang) en V.
Fischer (piano).
8.20 Radio-tooneel: „En Folkefjonde",
van Ibsen.
10.35 Vioolreoital door L. Prejl, m.m.v.
E. Jensen (piano), o.a. Polonaiso No. 3 in
A gr. t., Wieniawsky.
10.55—12.50 Dansmuziek.
Langenberg, 473 M.
7.258.20 doneert uit Bad Pyrmont.
11.4012.20 Gramofoonpl.
lfi.201,35 Concert uit Stuttgart.
1.502.50 Concert door werklooze mu
sici o.l.v. Salger.
5.20—6.35 Concert door het Kurorkest
Bad Schlangenbad.
8.20 Uit Weenent Operetteconoert door
J. Holzer's orkest m.m.v. solisten, o.a. uit
„Die gesohiedene Frau", Fall on „Fatinit-
za", Suppé
9.03 Bach-Busoni-concert door koor on
orkest m.m.v. solisten o.l.v. Busohkötter,
oa. Pianoconcert op. 39 voor orkest en
mannenkoor, Busoni.
Rome 441 m.
99 05 „Lodoletta", opera in drie aeten
van Pietro Madcag-ni.
B r u s s e 1, 508 en 338 M.
508 M.: 12.20 Gramofoonpl.
5.20 Concert o.l.v. Kumps.
0.50 Gramofoonpl.
8.20 Concert o.l.v. Walpot.
0.20 Concert uit het Casino te Knook©
o.l.v. Candaol, m.m.v. mevr. Watte (zang),
o.a. 1ste Hongaarscho Rhapsodic, Litszt.
Hierna: Gramofoonplaton.
338 M.: 12.20 Gramofoonpl.
5.20 Concert o.l.v. Walpot.
6.50 Gramofoonpl.
8 20 Ital. en Fransche Operamuziek o.l.v.
J. Kumps m.m.v. Eve Gavq (zang), o.a. uit
„AIda", VerdiBarbier van Sc villa, Ros
sini en „Mignon", Thomas. Hierna grft-
mofoonplaten.
Z o o s c n, 1635 M.
8.20 Concert door 214 werklooze musici.
0,35 „Aleko", opera in één acto mot mu-
ziok van Rachmoninoff.
10.30 Berichten en hierna tot 12.20 con
cert uit Hamburg.
daarbij ook het anker losgelaten en zonk
weg. Vermoedelijk is hij onder het schip te
rechtgekomen; in ieder geval men heeft
niets meer van hem gezien. Do schipper
stak het meisje, dat zicb nog aan het an
ker vasthield, een vaarboom toe, dooh zij
was reeds zoo ver uitgeput, dat zij deze
niet meer kon grijpen. Even later verdween
ook zij in de diepte. Ofschoon men nog
geruimen tijd do omgeving heeft afgezocht
ie men er niet in geslaagd de lijken der
beide slachtoffers te vinden.
FEUILLETON.
Naar het Duitsch
(Nadruk verboden).
52)
„Mij in de hand te houden", herhaalde
Sigmund ongeloovig. En gij wéét zeker
dat gij goed hebt gelezen?"
„Ik heb den rampzaligen brief wel tien
maal gelezen en ten slotte heeft mijn moe
der mij alles bekend."
„Wat kon zij bekennen juffr. Pollnitz?"
„Dat zij op aandringen van Sandory u
om dat geld gevraagd heeft."
„Als ik voor dit alles maar een verkla
ring kon vinden. Wat mag dien man toch
hebben bewogen zulk een valsch spel met
mij te spelenIk heb hem nooit iets in den
^"eg gelegd, hij heeft mij zijn vriendschap
opgedrongen, ik heb de zijne niet ge
zocht."
„Dat zult ge hem zelf moeten vragen
mijnheer Ruthardt, want ik geloof wel dat
zijn eigenlijke beweegredenen ook mijn
moeder onbekend zijn gebleven. Maar
voor alles verzoek ik u het geld terug te
nemen dat mij sinds vanmorgen als vuur
in mijn handen brandt. Neemt u maar aan
dat mijn moeder het u door mijn bemidde
ling heeft teruggezonden."
Zij reikte hem een gesloten enveloppe
toe, maar Sigmund aarzelde die aan te ne
men.
„Gij weet, dat ik om het geld niet meei
dringend verlegen ben sinds de heer San
dory uit eigen beweging voorstelde om
het mij te leenen."
„Maar ge zijt toch door onze schuld in
ernstige moeilijkheden gekomen, nietwaar?
En go hebt ons voor verachtelijke schep
sels gehouden
„Neen, juffrouw Elli hoe zal ik u er
toch van kunnen overtuigon dat ik ten
opzichte van u nooit een leelijke gedachte
heb gekoesterd
Zij trok plotseling den sluier weg en
keek hem met haar mooie glanzende oogen
aan
„Daar ben ik u dankbaar voor, mijn
heer Ruthardt", zeide zij. „Geloof mij
dat ik nooit zal ophouden u daarvoor
dankbaar te zijn. Maar bevrijd mij nu ook
van deze vrceselijke last. Gij kunt niet
vermoeden, hoo ik sedert vier en twintig
uur verlangd heb naar het oogenblik waar
op ik dit ongelukkige geld weder in uw
handen zou zien.
„Maar moet ik dan niet gelooven, dat
het u veel opoffering kost om het geld
juist nu terug te geven? En het heeft nu
toch werkelijk zoon haast niet."
„Jawel, er is wel haast bij, groote
haast", hield zij met nadruk vol.
„Gij moet u van dezen slechten mensch
los maken, die het zeker niet goed met u
meent gij moet dat onmiddellijk doen.
Ik heb angst genoeg uitgestaan, dat het
misschien al te laat zou kunnen zijn. En ik
begrijp niet hoe u kunt aarzelen om uw
eigendom terug te nemen. Gij wilt me toch
zeker niet beleedigen
„Neen zeker niet", verzekerde hij,
terwijl hij bijna schielijk zijn hand naai
den brief uitstak. „En dat gij zelf geko
men zijt om het mij te brengen. Ik kan
niet zeggen hoe nameloos gelukkig u mij
daarmee gemaakt hebt."
Elli zag hoe hij het geld in zijn borst
zak liet glijden, toen sprak zij na een
diepe zucht: „Nu ik mijn opdracht heb
volbracht wil ik u uj|> naam van mijn moo-
der en ook voor mij zelf dank zeggen voor
de vriendschap die u ons bewezen hebt en
u allo goeds toewenschcn voor uw toe
komst."
Sigmund hield haar kleine hand in de
zijne, oen diepe ontroering haakte zich
van hem meester.
„Moeten wij dan werkelijk alweer af
scheid nemeb, juffrouw Elli zeide hij
eindelijk. Gaat gij vanavond nog naar
Brunn terug?"
Zonder hare hand terug te trekken
schudde zij het hoofd, „Noch van avond,
noch op een andern dag. Ik heb mijn en
gagement verbroken en mij van mijn moe
der gescheiden, die het hare niet op
geven wilde."
En nieuwe angst overviel Sigmund.
„En nu Wat kunt u nu anders doen in
deze omstandigheden dan naar Amerika
te gaan naar uw vader?"
„W at moet ik bij mijn vader doen Ik
ken heip nauwelijks en hij heeft zich nooit
veel aan mij laten gelegen lioggen. Sedert
jaren hebben we geen toeken van leven
meer van hem gehoord. Neen, ik wil ein
delijk weg uit dit zwerversleven. Ik wil
voortaan niets meer met het tooneol te
maken hebben."
„Wat? Het is u dus ernst afstand te
doen van uw kunst?"
„Ik zal eerder van honger sterven, dan
ooit weer een voet op het tooneel te
zetten."
„Maar juffrouw Elli, wat gaat zij dan
doen 1"
„Van een vroeger verblijf in Berlijn
ken ik daar nog een familie. Die willen
mij voorloopig graag een onderkomen ver
schaffen en zij kunnen mij waarschijnlijk
ook aan een betrekking helpen. En omdat
ik de wil heb om te werken zal het mij
wel lukken om me er doorheen te slaan."
Zij waren langzaam doorgeloopen en
liepen nu zwijgend naast elkander voort,
alsof er niets meer te zegen was. Daar
sloeg met dreunende slagen een kerkklok
in de nabijheid.
„Wat is het al laat gewordenschrok
Elli op. „Ik mag me nu niet langer meer
ophouden, als ik nog op tijd aan het sta
tion wil komen voor den avondtrein naar
Berlijn."
„U zult me toch wol toestaan u naar
het Btation te brengen?"
„Heel graag, als het u niet te veel
moeite is."
„Te veel moeite? Ach juffrouw Elli, hoe
graag ging ik met u tot het einde der aar
de 1 Wees niet boos, dat ik het tegen u
zeg. Ik weet wel, dat het onmogelijk ii,
maar wij mogen vandaag toch niet voor al
tijd van elkaar afscheid nemen. Dat zou
ik niet kunnen verdragen. Gij moet mij
zeggen, waar ik u vinden kan als ik me
eens het recht heb verworven u te mogen
zoeken. Wilt u me dat beloovon?"
„Gij zult me spoedig vergeten zijn. Wat
u aan mij interesseerde was ten slotte
toch maar mijn actrice zijn, al zijt gij daar
zelf misschien niet zoo van overtuigd. Gij
zult bij hot tooneel, dat toen nog al uw
belangstelling heeft' spoedig een ander
voorwerp voor uw veroering vinden."
„Wat beoordeeld ge me nu verkeerd",
riep Sigmund uit. „Wat gij als begaafde
kunstenares hebt kunnen doen, zou ik alR
armzalige dilettant niet vermogen. Neen juf
frouw Elli, met mijn dweperij met het
tooneel is hot afgeloopen. Ik heb mijn be
sluit voor de toekomst gemaakt on ik zal
nu eindelijk hot bewijs leveren, dat ik
mans genoeg ben om mij een bestaan te
scheppen. Voor koopman deug ik al o ven-
min als ik voor arts gedeugd zou hebben.
Maar men heeft mij vroeger reeds gezogd,
dat ik een goed leoraar zou kunnen wor
den. Ik zal nog eenmaal do onderbroken
studie opnemen en me voor dat ambt be
kwamen. Ik zal daarmee geen schitorende
positie kunnen krijgen, noch groote geld
sommen bijeenschrapen. Mijn plaats in de
wereld zal een bescheiden bliiven. Maar
als ik die bescheiden plaats heb bereikt,
mag ik je dan komen vragen Elli, en zul jij
het dan niet versmaden mijn eenvoudig
lot met mij te deelen
„Neon", zeide zij duidelijk verstaanbaar
en toen voegde zij er, terwijl zij haar met
een diepe blos bedekt gelaat tot hem op
hief, bij: „En ik zal op je komst wachten,
hoe lang het ook moge duren. Ik zou toch
niemand anders kunnen beminnen dan
jou".
Zij omhelsden elkaar niet, want zij
waren nog midden in de stad en al was
het donker, toch zouden velen het hebben
gezien. Maar zij gingen hand in hand ver
der naar het station en hoewel het zeker
een afscheid voor langen tijd was dat zij
tegemoet gingen, toch juichte en jubelde
het in hun jonge harten. Zij spraken maar
Weinig met elkaar, want do weg was maar
kort en toen zij op het perron kwamen,
stond de trein reeds tot vertrok gereed.
Maar wat zij elkander hadden kunnen zeg
gen, zou toch maar een herhaling geweest
zijn van de verzekering, dat zij trouw op
elkander zouden blijven wachten.
„Tot ziens Vaarwel", klonk hot ovor en
weer. toen de raderen zich knarsend in
beweging zotten en tot de trein uit het
gezicht verdwenen las, bleef öigmund met
zijn zakdoek zwaaien.
(Wordt vervolgd).
