DE DUITSCHE
RIJKSDAGVERKIEZINGEN
DE
HITLERIANEN VERDUBBELEN HUN AANTAL
ZETELS, DOCH DE ABSOLUTE MEER
DERHEID HEBBEN ZIJ NIET.
23ste Jaargang
MAANDAG 1 AUGUSTUS 193a
No. 7267
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per poEt r. f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'a ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regeL
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
bet dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
HET CENTRUM OVER DE HEELE LINIE VERSTERKT.
Winst voor de Communisten, groote verliezen der kleine partijen.
Behoudens kleine botsingen een rustige Zone
onrustigen Zaterdagnacht. - Aanslagen te Kon
Gisteren heeft het Duitsche volk voor de
beslissing gestaan, welken weg het kiezen
wilde, den weg der democratie of dien der
dictatuur.
Een duidelijke en overtuigende beslissing
is echter niet gegeven. Wel heeft de meer
derheid der Duitsche kiezers de dictatuur
van Hitier afgewezen, en heeft zich
„slechts'5 37 van het Duitsche volk ach
ter hem geschaard, doc-h aan den anderen
kant is er een toenemend aantal wanhopi-
gen, dat zich achter de roode vaan van
Moskou heeft geschaard.
Zooals uit bijgaande cijfers blijkt, zal
iin den nieuwen rijksdag de Nationaal-
Soeialistische fractie de sterkste
zijn en de plaats der Sociaal-Democraten
innemen.
In vele districten zijn zij in vergelijking
met de Rijksdagverkiezingen van 1930 be
langrijk in stemmenaantal gestegen, het
geen ook te verwachten was, doch in ver
gelijking met de jongste Landdagverkie
zingen zijn zij in verschillende districten
belangrijk in stemmenaantal achteruit ge
gaan.
De S o c i a a 1-D e m o c r a t e n zijn over
bet algemeen in stemmenaantal achteruit
gegaan vergeleken bij de Rijksdagverkie
zingen van 1930, doch vergeleken bij de
Landdagverkiezingen zijn zij bijna overal,
op sommige plaatsen zelfs belangrijk, in
stemmenaantal gestegen.
Een bijzondere vooruitgang boeken bijna
overal de Communisten, die niet al
leen in de steden, maar zelfs ook op het
platteland stemmenwinst hebben behaald.
Het Centrum komt nagenoeg overal
sterker te voorschijn zoowel in vergelij
king met de rijksdagverkiezingen van Sept.
als in vergelijking met de
De Duitseh-Nationalen stonden
er aanvankelijk niet slecht voor en het
schijnt, dat de aanhangers van Hugenberg
die hem bij de Landdagverkiezingen in den
steek hebben gelaten en naar de Natio-
naal-Socialisten waren overgeloopen, voor
een gedeelte zijn teruggekeerd. Bovendien
zal Hugenberg heel wat stemmen hebben
gekregen van de Duitsche Y o 1 k s p a r-
t ij, de Economische Part ij en de
Staatspartij, die bijna overal gewel
dige verliezen hebben geleden en die hier
en daar tot een kwart of zelfs tot één vijf
de van het stemmenaantal der vorige rijks
dagverkiezingen zijn gedaald.
HOE ZULLEN DE PARTIJEN ZIOH
GROEPEER EN 1
Zooals de cijfers zich reeds gisteravond
lieten aanzien stond 't toen reeds vast, dat
de Nazi5s in den nieuwen Rijksdag zeker
niet over een meerderheid zouden kunnen
beschikken. Hun percentage bedraagt 37.2
van het totaal aantal stemmen.
De Duitsch-Nationalen brachten het niet
verder dan 6 pet., zoodat beide partijen te
zamen evenmin over een meerderheid be
schikken.
Zonder medewerking van het Centrum
zal het den Nation. Socialisten in het rijk,
zooals het na de Pruisische verkiezingen
ook in Pruisen het geval was, niet mogelijk
zijn een parlementaire regeering te vormen.
De strijd in den nieuwen Rijksdag zal
gaan tusschen Nationaal-S ocialis-
ten, Sociaa 1-Democraten, C o m-
mjuinisten, Centrum ©n de
Duitse h-N ationale n.
Alle ander partijen lijden ernstige ver
liezen, waarbij de Beiersche Volkspartij
nog een gunstige uitzondering maakt.
Een coalitie van rechts zou wanneer zij
bestond uit Nat.- Socialisten, Duitsch-Na
tionalen, Economische Partij, Landvolk,
Christ. Socialen en Landbond slechts 283
zetels opleveren tegen 324 van de opposi
tie, terwijl de partijen van de coalitie van
Weimar inclusief de Beiersche Volkspar
tij samen 235 mandaten zouden hebben.
Dr. Brüning heeft het dus in de hand,
een parlementaire regeering mogelijk te
maken. Wil Hindenburg een regeering, zoo
als de Grondwet deze voorschrijft, dan zal
hij weer naar dr. Brüning moeten terug-
keeren.
VERSCHEIDENE BOTSINGEN IN HET
RIJK.
De laatste slachtoffers?
Terwijl, naar tot nu toe bekend is, het
Zondag overdag nergens tot noemenswaar
dige incidenten is gekomen, is het in den
nacht op Zondag, zoowel te Berlijn als in
het Rijk tot bloedige botsingen gekomen,
waarbij talrijke personen werden gedood.
Zoo hebben te Essen Zaterdagnacht bot
singen plaats gehad.
In een der buitenwijken ontstond door
tot nu toe onbekende oorzaak een schiet
partij, waarbij een 34-jarige communist en
een 20-jarige nationaal-socialist ernstig ge
wond werden. Twee Schupo's, die in de
nabijheid woonden en zich in verband met
de schietpartij op straat begaven, werden
eveneens getroffen. Zij beantwoordden
het vuur, waardoor een 18-jarige nationaal
socialist een doodelijk schot in het hoofd
kreeg. Eerst toen de politie versterking
had gekregen, kon de orde worden her
steld.
In een andere straat te Essen werden
nationaal socialisten door communisten
overvallen, waarbij eenige nationaal-socia
listen gewond werden. Twee communisten
werden in arrest gesteld.
Te Essen-Berbeck had in den vroegen
ochtend Zondag een botsing plaats tus
schen communisten, sociaal-democraten en
nationaal-socialist-en. Ook hier werd, een
aantal personen gewond en hadden eenige
arrestaties plaats.
Bij Hoyersbach kwam het in een klein
dorp Zaterdagavond voor den aanvang
van verkiezingsvergaderingen van natio
naal socialisten en communisten tot een
hevige vechtpartij. Er werden vele sohoten
gelost. In totaal werden 29 mannen en 3
vrouwen, allen communisten, gearresteerd.
In een communistisch huis had een huis
zoeking plaats, doch wapens werden niet
gevonden.
Ook in verschillende andere plaatsen
hadden botsingen plaats waarbij 'n aantal
personen gewond werd. Vele arrestaties
moesten worden verricht. Uit Brunswijk
wordt gemeld, dat tot Zaterdagmiddag in
het geheele land rust heerschte behalve
eenige kleine incidenten. In Hasselefelde
echter kwam het tot een vechtpartij tus
schen sociaal-democraten en nationaal
socialisten, waarbij geschoten werd. Ook
de communisten namen aan den strijd deel
Een communist werd gedood, een andere
kreeg een schot in het hoofdvier natio
naal socialisten kregen vrij ernstige ver
wondingen.
In Sleeswijk-Holstein had de verkie
zingsdag behalve te Itzehoe, waar een ern
stige vechtpartij heeft plaats gehad, een
rustig verloop.
Bij gelegenheid van de begrafenis van
den onlangs te Friedrichskoog bij een po
litieke botsing gedooden Rijks'banierman is
het Zaterdag te Dithmarschen op verschil
lende plaatsen tot 'botsingen gekomen,
waarbij verscheidene mensohen gewond
zijn.
Te Schiefbahn bij Dusseldorp is het iü
den nacht van Vrijdag op Zaterdag tot een
lag na een
ngsbergen.
tusschen nazi's en com
munisten, waarbij de communist Toeller
door een kogel in het hoofd levensgevaar
lijk gewond werd. De politie doorzocht een
S.A.-tehuis en nam een Flobert-karabijn,
pistolen, degens, ploertendooders en muni
tie in beslag. 34 S.A. lieden werden aange
houden en zullen voor den snelrechter ver
schijnen.
In Reutlingen is het na een groote Hit-
lervergadering tot een gevecht gekomen
tusschen communisten, Rijksbaniermen-
schen en nazi's en tusschen dezen en de po
litie. Vijf politieagenten en twee nationaal-
socialisten werden gewond.
Te Berlijn zijn Zaterdag drie arbeiders
zwaar, zes licht gekwetst in een vuurge
vecht tusschen nationaal-s ocialis ben en aan
hangers van het ijzeren front.
Te Fulda is het Zaterdagavond tusschen
nationaal-socialisten en communisten her
haaldelijk tot hevige botsingen gekomen.
De leider v i S. S. heeft een
communist doodgeschoten.
In de woning van een weduwe te Coburg
zijn achttien geweren en een groote hoe
veelheid patronen in beslag genomen
Volgens de Voss. Ztg. heeft de Berlijn-
sche politie Vrijdagavond te Neukölln een
auto aangehouden, die daar voortdurend
rond reed. In den wagen zaten drie man
nen, van wie de eene heb nationaal-socia-
listische lid van den Rijksdag Görlitzer
was. In den wagen werden drie geladen re-
Dit nummer bestaat uit drie bladen
ADOLF HITLER, de man die won.
volvers en schietvoorraad gevonden. De
mannen, die in hechtenis werden genomen,
zeiden, dat ze aldus gewapend patrouilleer
den, ter bescherming van nationaal-socia
listen, die strooibiljetten rondbrachten en
bij dit werk door communisten werden be
moeilijkt.
Te Mullrose in het district Lebus is een
lid van de Rijksbanier uit Berlijn dat al
daar met een aantal kameraden een pro-
pagandatocht had ondernomen, door natio
naal-socialisten aangevallen. Men sloeg
hem den schedel in In hopeloozen toestand
werd de ongelukkige, die pas gehuwd was,
naar een ziekenhuis gebracht. De daders
konden ontkomen.
Vrijdagavond is het te Hindenburg tot
botsing gekomen tusschen
communisten en a-genten, die een door de
communisten aangevallen persoon te hulp
kwamen. De communisten openden het
vuur op de politie, die eveneens van de
vuurwapenen gebruik maakte en daarbij
den leider der communisten doodde. Bij
het doorzoeken der omringende huizen en
gebouwen werden zeven personen gevon
den, die aan been of schouder waren ge
wond. Drie hunner waren communisten.
Zaterdagnacht heeft de Berlijnsche po
litie nog ongeveer 250 personen ingerekend
die betrokken waren bij politieke vecht
partijen of die verkiezingsleuzen op gevels
en trottoirs hadden geschilderd. 34 der
arrestanten waren gistermiddag nog niet
in vrijheid gesteld.
Zaterdagmiddag trok een groep commu
nisten met ©en os door de straten van
Fulda. Op den kop van het dier hadden
zij een hakenkruis geplakt en de
VOORNAAMSTE NIEUWS.
buitenland.
De verkiezingen voor den Rijksdag. (Ie
pagina.).
Uitnoodiging aan Amerika voor de finan
cieels en economische wereldconferentie.
(3de blad).
binnenland.
Te Onstwedde (Gr.) is gistermorgen een
alleenwonende 80-jarige man in zijn wo
ning vermoord gevonden. (Gem. Berichten
3e blad).
Twee verkeersongelukken met doodelij-
ken afloop te Rotterdam en één bij Arnhem.
(Gem. Berichten, 3e blad).
Actie voor verlaging van invoerrecht op
tulpenbollen in Amerika. (3e blad).
SPORt en wedstrijden.
West-Duitschland wint den atletiekwed
strijd tegen Holland.
De Olympische Spelen te Los Angeles
begonnen.
De nationale tenniswedstrijden te Hil
versum.
Frankrijk behoudt den Davis-Cup.
Leducq winnaar van de Tour de France.
Het schaaktournooi te Bern beëindigd.
L. Z. C. verliest den eersten degradatie
wedstrijd van U. Z. C.
ders riep voortdurend: Heil Hitier! Toen
zioh om dezen optocht een groote men-
sohenmenigte verzamelde, kwam de politie
tussChenbeide en werd de stoet ontbon
den.
Na afloop van deze demonstratie kwam
het tot een botsing tusschen nationaal-so
cialisten en communisten, waarbij de com
munist Frölioh door een leider der S. S.
werd doodgeschoten.
De politie arresteerde dezen man.
De voorloopige uitslag van de Zondag gehouden verkiezing is als volgt
PARTIJEN
NIEUWE RIJKSDAG
OUDE RIJKSDAG
Bij de verkiezing
Bij de ontbinding
Sociaal-Democraten
133
143
136
Nation. Socialisten (Hitier)
230
107
110
Communisten
89
77
78
Centrum
76
68
69
Duitsch-Nationalen
36
41
42
Duitsche Volkspartij
8
30
27
Economische Partij
2
23
21
Beiersche Volkspartij
20
19
19
Duitsche Landvolk
2
19
16
Landbond
2
3
3
Duitsche Staatspartij
4
14
16
Chr. Soc. Volksdienst
4
14
14
Conserv. Volkspartij
4
4
Duitsch Hannoveranen
3
3
Volksrecht Partij
6
6
Duitsche Boerenpartij
2
6
5
Soc. Arbeiders Partij
6
Partijloozen
2