23ste Jaargang
MAANDAG 18 JULI 1932
No. 7255
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BINNENLAND
KERKNIEUWS
LAND- EN TUINBOUW
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.59 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per port f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent»
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f0.50.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
Concept-program 1933 der
R.K. Staatspartij.
Het bestuur der R. K. Staatspartij pu
bliceert (wij verwijzen naar ons 3de blad)
het concept-program 1933.
Een concept-program, waarin
zooals vanzelf spreekt, door de in de R.
K. Staatspartij georganiseerde katholieke
kiezers langs organdsatorischen weg wijzi
ging verandering en aanvulling kan
worden gebracht.
Een program van actie wordt niet ge
vormd door een aaneenschakeling van ver-
kiezings-leuzen. Verkiezingsleuzen
zijn bij een verkiezing onmisbaar, maar 't
is niet noodzakelijk, dat een program van
actie zoodanig is geredigeerd, dat men ze
er woordelijk uit kan overnemen; wel moet
dat program den inhoud voor die leuzen
bieden, haar motiveeren en rechtvaardi
gen.
Bij het samenstellen van het program
van actie 1933 der R. K. Staatspartij heeft
klaarblijkelijk niet voorgezeten het stre
ven, om er in op te nemen verkiezingsleu
zen, die de massa onmiddellijk pakken.
Misschien zou men kunnen zeggen, dat
men té weinig aandacht daaraan heeft ge
schonken.
Doch, bij een wat meer dan oppervlak
kige lezing van dit program zal men moe
ten erkennen, dat verschillende punten
stof bieden voor die a c t u e e 1 e verkie
zingsleuzen, welke nu eenmaal aan de stem
bus niet kunnen worden gemist. Hierbij
zouden wij dan echter wel willen opmer
ken, dat voor enkele punten 'n nadere con
cretiseering, een meer dadelij'k-practisohe
uitwerking in het program zelf ons
gewenscht schijnt.
Aan het program van actie gaan vooraf
enkele principieele richtlijnen. En de for
muleering daarvan is o. i. inderdaad zoo
danig, dat men bij nadere overweging
en bestudeering klaar vóór zich heeft de
groote lijnen, waarlangs de katholieke
staatkunde haar opbouwend werk moet
verrichten. Deze formuleering is eenerzijds
resultaat van en kan anderzijds basis zijn
voor gedegen principieele beschouwingen
over de taak van de katholieke staatkunde
in dezen tijd.
„De komende parlementaire periode zal
in menig opzicht een der gewichtigste en
moeielijkste zijn, die ooit in- de moderne
politieke geschiedenis zijn voorgekomen"
met deze woorden vangt het concept-
program aan, daardoor uiting gevend aan
het besef van de geweldige ernst van de
zen tijd. En het vervolgt: „Meer dan ooit
is dan ook bezinning noodig op beginsel
en practijk; het beginsel, dat de practijk
moet bezielen en gezond houden; de prac
tijk, die het beginsel vruchtbaar moet ma
ken door een uit daden sprekenden wak
keren werkelijkheidszin en vooruitziend
beleid."
„Het program van actie zelve noemt
eenige concrete onderwerpen, die in dezen
tijd op den voorgrond treden", constateert
het partijbestuur. Eenige concrete on
derwerpen; bij de beoordeeling van het
program moet men wél in het oog houden,
dat het geen volledige opsomming van
de wenschen der katholieke kiezers kan
noch wil geven, ook daarom niet, omdat
van kracht blijven de programma's 1922 en
1929. Hoewel wij aanvulling van het pro
gram volstrekt niet a priori zouden willen
ontraden, meenen wij toch goed te doen,
met onder de aandacht te brengen, dat
men in zulk 'n program niet alles moet wil
len opnemen
Onder de bedoelde „concrete onderwer
pen", in het program op den voorgrond
gebracht, zijn er eenige, die onmiddellijk
duidelijk zijn. Wij noemen:
„Regeling van het Pachtvraagstuk on
der volledige erkenning van het sociale
karakter van den grond-eigendom". Een
goed verstaander......
„Wettelijke bepalingen omtrent de uit
oefening van het bankbedrijf, in het bij
zonder ten aanzien van de openbaarheid".
„Wettelijke regeling van geheele of ge
deeltelijke verbindendverklaring van col
lectieve arbeidscontracten" De voor
zichtigheid, die geleid heeft tot de beper
king „of gedeeltelijke", moet o. i. worden
geprezen. Wij staan niet op het stand
punt, dat de wetgever in deze alléén zou
kunnen- regelen en vastleggen, wat van
onder-op is gegroeid; maar wij zijn ook
niet van meening, dat hij met dien groei
uit het bedrijfsleven zelf héélemaal geen
rekening zou behoeven te houden.
Er zijn ook punten in het program, die,
zooals we zeiden, o.i. in het programma
zelf een nadere conoentiseering, een meer
dadelij k-practische uitwerking vragen.
Wat is er bedoeld met „Verder uitbouw
van de organische samenwerking in be
drijf en onderneming"? En vaag in den
volmaabsten vorm is een program-punt als
dit: „Zorg voor de vergrooting der ontwik
kelingsmogelijkheden van het in zich ge
zonde kleinbedrijf'. De zorg van den wet
gever voor het in zich gezonde kleinbedrijf
is een zéér belangrijke zaak, die met een
bijzondere voorliefde op het program van
actie zien, maar juist daarom zouden wij
hoewel de moeilijkheid ervan niet on
derschattend die vaagheid willen doen
vervangen door een meer concreten aan
duiding.
Wij bevelen onzen lezers verder het con
cept-program 1933 der R. K. Staatspartij
ter bestudeering aan!
LANDELIJKE FEDERATIE VAN
R. K. GEMEENTERAADSLEDEN.
In het Jaarbeursgebouw te Utrecht
had Zaterdagmiddag een vrij druk be
zochte algemeene vergadering plaate van
de Landelijke Federatie van R. K. Ge
meenteraadsleden, welke bijeenkomst
werd gepresideerd door den heer J. J.
W. IJsselmuiden, uit Arnhem.
Als belangrijk agendapunt werd behan
deld een voorstel van het bestuur, om
over te gaan tot de uitgifte van een
eigen Vereenigingsorgaan, waarin tevens
vraagstukken van gemeentelijk bestuurs
beleid zullen worden behandeld.
In zijn openingswoord werd dit be
stuursvoorstel door den voorzitter nader
uiteengezet. Reeds is door een uitgevers
maatschappij een buitengewoon voordee-
lig aanbod gedaan, waarbij werd bedon
gen, dat de financieele risico geheel voor
rekening van deze uitgeefster komt, doch
dat de vereeniging de redactie geheel
onafhankelijk behoudt.
Na uitvoerige besprekingen hieromtrent
werd deze voorloopige overeenkomst door
de vergaderinig definitief aanvaard.
In verband met de groote redactio
neels moeilijkheden zal 'het te stichten
orgaan voorloopig maandelijks verschij
nen.
Een niet minder actueel punt op deze
bijeenkomst vormden de besprekingen
omtrent de financiën der federatie.
In zijn inleiding hieromtrent wees de
voorzitter op de financieele moeilijkhe
den, welke zich reeds in de kringen voor
doen, vooral bij het innen der kring-
contri'butie.
Door een oentrale regeling bij het in
nen van de kring- en de federatie-contri
butie, zullen deze strubbelingen voor een
groot gedeelte woeden opgeheven.
In een uitvoerig betoog verklaarde de
heer G. J. Suring, uit Maarssen, zich in
principe tegen een dergelijke regeling,
omdat men dan de autonomie der kring-
besturen aanrandt, door hen de zelfstan
digheid met een eigen 'budget te ontne
men.
Van bestuurszijde werd dit bestreden
op grond, dat de kring geheel zelfstan
dig de gedistribueerde gelden blijft be-
heeren en onafhankelijk een eventueelc
verbetering der kring-financiën ter hand
kan nemen.
Aldus ziet men in deze methode alleen
een andere betere inning der con-
tributiën.
Ook over de voorgestelde contributie-
verhooging werd zeer pitvoerig gedis
cussieerd en waren de meeste aanwezigen
van meening, dat voor verschillende le
den bij de huidige tijdsomstandigheden
deze vrij groote verhooging bezwaren zal'
ontmoeten.
Hierna werd de vergadering gesloten.
INVOERRECHT VERHOOGD.
Op paarden en varkens naar Frankrijk.
De Directie van den Landbouw deelt
mede, dat blijkens telefonisch bericht
van den Rijkslandbouwconsulent te Pa
rijs het Journal Officiel van Zaterdag
het bes-luit bevat, waarbij het invoer
recht op paarden en veulens verhoogd
wordt tot frs. 2000 per stuk en dat op
slaohtpaarden tot frs. 400 per stuk.
CONTINGENTEERING VAN VISCH
IN BELGIE.
Bij Belgische exporteurs van visch te
IJmuiden is van hun vertegenwoordigers
en afnemers in België bericht ontvangen,
dat van heden af het Beheer van het
Belgische Zeewezen te Brussel is over
gegaan tot contingenteering van den in
voer van visch. Deze contingenteering
betreft voornamelijk den invoer van alle
soorten platvisch als schol, schar, tong,
tarbot, enz., alsmede van kleine sohel-
visch, gul, pieterman, poon, wijting en
kleine koolvisch, van welke soorten
slechts 25 pet. van het in 1931 door fac-
toors en handelaars ontvangen kwantum
wordt toegéstaan. Van de overige soorten
ais kabeljauw, groote en middel schel-
visoh, leng, zeepaling, rog, vleet, makreel,
groote en middel sohoolvsdch wordt 90
pet. van het kwantum van verleden jaar
toegestaan. Onzen uitvoer naar België
wordt met deze contingenteering weder
om een ernstige slag toegebracht, welke
niet alleen tal van handelaars, maar in
het bijzonder ook de kustvisseherij ern
stig treft, daar het juist de door de kust
visseherij aangebrachte soorten in het bij-
zender zijn, waarvan de invoer beperkt
wordt. „Tel."
WINKELSLUITINGSWET.
Comité van actie gevormd.
Vertegenwoordigers van de Ver. van
Ned. Cacao- en Ohocoladefabrikanten en
van de Ned. Ver. van Suikerwerk- en
Chocoladefabrikanten hebben te Amster
dam een bespreking gehouden over de
Winkelsluitingswet.
Staande de bijeenkomst werd een co
mité van actie tegen de Winkelsluitings
wet gevormd, waarin zitting hebben ge
nomen als bestuur en tevens uitvoerend
comité de heeren D. J. van Houten Jr.,
lid der firma C. J. van Houten Zn.,
Weesp, voorzitter; L. Jamin, lid der fir
ma C. Jamin, Rotterdam, vice-voorzitter;
B. H. Welknann, secretaris-administrateur
der Ned. Ver. van Suikerwerk- en Oho
coladefabrikanten, Amsterdam, secreta
ris; mr. G. Freem, secretaris der Ver.
van Ned. Cacao- en Chocoladefabrikan
ten, penningmeester, en verder als leden
de heeren H. A. Bakels, commissaris der
N.V. J. C. Kiene Co., Amsterdam; M.
de Beer, ged. commissaris der N.V. „De
Faam", Breda; G. J. Droste Jr., directeur
der N.V. Droste's Cacao- en Chocolade
fabrieken, Haarlem; A. J. M. van Iersel,
directeur der N.V. „Kwatta", Breda; en
L. A. Hagers, directeur der N.V. Beu
kers en Rijneke, Rotterdam.
Besloten werd het comité uit te brei
den met vertegenwoordigers van winke-
liersvereenigingen en van vereenigingen
en bonden van winkeliers uit de aan
verwante takken van handel en industrie.
Het secretariaat van het comité is ge
vestigd: Marnixstraat 380, Amsterdam;
telefoon 36213.
EEN COMMUNISTISCHE REL.
Zaterdagavond werd in het „Eigen Huis",
Prinsengracht 723, te Amsterdam, een be
sloten fascistische vergadering gehouden.
Een aantal communisten zag kans in de
vergadering door te dringen, waar het spoe
dig tot een handgemeen kwam. Ofschoon
de communisten hun tegenstanders met
messen te lijf gingen, was hun succes niet
van langen duur en stonden zij spoedig en
niet zonder kleerscheuren buiten de deur.
De roode helden argumenteerden toen te
gen de fietsen der fascisten, waarvan zij er
enkele de gracht inwierpen. Had de politie
wat spoediger aan het verzoek om assi
stentie voldaan, zoo deelde men ons mede,
dan had veel van de herrie kunnen worden
voorkomen.
Later op den avond, tijdens het zoeken
naar de verdronken fietsen, hield zij een
oogje in het zeil. Een en ander trok nogal
belangstelling
Op relletjes beluste elementen zijn zich
de laatste dagen weer danig aan het roe
ren. De herrie van communisten en Joden
op het Waterlooplein en in de Utrechtsche-
straat schijnt nog maar een inleiding te
zijn geweest.
BOETE-PROCESSIE TE HEILOO.
Voor de tuinders van den L. T. B.
Aan rector J. P. Kok, geestelijk advi
seur van den L. T. B. werd Vrijdag het
volgende schrijven toegezonden.
Zeereerw. heer.
Op deT gisteren te Haarlem gehouden
tuinders vergadering hebben we met smart
de noodkreten kunnen beluisteren. De
nood in onze groote gezinnen is ook wer
kelijk verbijsterend. Ik vond 't gisteren
Iheelemaal niet geschikt om U de vol
gende vraag te stellen, bovendien nie
mand behoeft te weten, wie dit initiatief
nam
Zouden we geen massa-demonstratie
kunnen houden te Heiloo? Ale 2 a 3
duizend mannen eens ter beevaart gin
gen? Er leeft Goddank, nog Geloof, Hoop
en Liefde in onze harten.
Zou O. L. Heer in buitengewone tij
den, ook geen buitengewone daden wil
len gesteld zien? Waar natuurlijke hulp
ontoereikend is, zouden we tot O. L. Vr.
ter Nood onze toevlucht kunnen nemen.
De wereld mag wel zien, dat wij geloo-
ven, hopen en beminnen en ik ben over
tuigd, dat deze demonstratie wel zal
slagen. Ik zelf heb meermalen hulp on
dervonden van Haar en waar Zij één
'helpt, helpt Zij ook duizenden, als deze
er deemoedig om vragen.
Als u eerw. door uwe bemoeiing dit
eens in de afdeelingen kan brengen? De
nood is wel zoo hoog, dat dit voorstel
niet met een glimlach ontvangen zal
worden. Overigens onderwerp ik dit ge
heel aan uw advies. Met eerbied en
'hoogachting.
Rector Kok juicht dit denkbeeld ten
zeerste toe en schreef ons naar aanlei
ding daarvan het volgende:
Het zal een ieder duidelijk zijn, dat
bovenstaand schrijven mij uit het hart
was gegrepen en dat daarom aanstonds
besloten werd gevolg te geven aan de
sympathieke gedachte van den inzender.
Op denzelfden avond werd aan de
pastorie te Heiloo vastgesteld, dat op
Zaterdag 23 Juli a.s. om 10 uur een
plechtige H. Mis zou worden opgedragen
op Runxputte, waaronder een toespraak
zal worden gehouden. Om half één zal de
boete-processie plaats vinden. Circa 13.45
is alles geëindigd en kan een ieder weer
naar huis gaan. Den Z.E. pastoors werd
in „De Tijd" beleefd dooh dringend ver
zocht de Geloovigen aan te ssporen dien
dag een algemeene H. Communie te hou
den. Den Z.E. pastoors brengen wij hier
voor gaarne hierbij onze hartelijken
dank
Onze oproep gaat nu voor Zaterdag al
lereerst tot de Geestelijke Adviseurs van
de afdeelingen en verder tot onze leden
in West-Friesland, Kennemerland, West-
land, de Yenen etc. Wij moeten deze
keer de mannen hebben, va/ders en zoons
boven de 18 jaren. De vrouwen en doch
ters zullen thuis haar best wel doen! De
reis zal natuurlijk moeten plaats hebben
per fiets, per bus of per trein. Dezer da
gen zal bekend gemaakt worden, wat wij
nog met de Soporweg-Mij. bereikt heb
ben. De afdeelingsbesturen direct in ac
tie wat men ter plaatse nog kan klaar
krijgen b.v. omtrent vaandels, reisgele
genheid en natuurlijk zoo voordeelig mo
gelijk! Het zal goed zijn om wat boter
hammen en wat drinken mede te nemen,
want voor die honderden, ja. duizenden,
die verwacht worden, is natuurlijk geen
voedsel en drinken voldoende aanwezig.
De verwachting is eenvoudig deze. dat er
in Heiloo nog nimmer, zooveel bedevaart
gangers tegelijk aanwezig zullen zijn
geweest! Dus verder geen bedenkingen,
geen bezwaren, wij hebben maar een
doel voor oogen: Bij Onze Lieve Moeder
Maria gaan wij den Hemel eeen heilig
geweld aandoen! Tot Zaterdag!
Rector KOK.
Eduard Brom.
Een bekend Amsterdammer, een ge
niale letterkundige, een fijnzinnig edel
mensoh van Thijmsche levenshouding: de
heer Eduard Brom wordt den twintig
eten Juli zeventig jaar.
Onvermoeid ijveraar voor de katho
lieke cultuur en voor den bloei van kunst
en wetenschappen, geëerd voorzitter van
den Katholieken Kunstkring „De Vio
lier", zal het hem ongetwijfeld niet ont
breken aan belangstelling. De Gemeen
schap, Uitgevers Utrecht, doen op dien
dag een bloemlezing het lioht zien, sa
mengesteld en ingeleid door An ton van
Duinkerken, waarin ©en keuze uit zijn
poëtisch werk werd gedaan en waarin zijn
leven en werken worden bezien in het
lioht van de hedendaagsche periode.
In samenwerking met Charles Eyok,
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Een bloedige Zondag te Altona. Twaalf
dooden. 55 gewonden. (2de blad).
Vrijwillige arbeidsdienst in Duitschland,
als bestrijding van de werkloosheid. (2de
blad).
Tarieven-oorlog tusschen Engeland en
Ierland. (2de blad).
BINNENLAND.
Het concept-program 1933 der R. K.
Staatspartij (3de blad).
De Zondag bracht weer tal van verkeers
ongelukken. (Gem. Ber., 3de blad en
Laatste Berichten).
Groote brand in den IJpolder. (Gem.
Berichten, 3de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
S. J. C. II wint den Leidsche Courant
beker.
Goedgeslaagde zwemwedstrijden van de
Zijl.
De nationale zeilwedstrijden van de
Braassemermeer.
De nationale roeikampioenschappen be
ëindigd. De uitzending voor de Europoesche
kampioenschappen.
welke een portret van den jubilaris tee-
kende voor dit boek, en door de goede
zorgen van de uitgevers werd dit boek
een voortreffelijk staal van hedendaag-
söhe boekkunst. „Tijd"
H.H. Wijdingen in het Bisdom Haarlem.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem
•heeft Zondagavond in de kapel van het
Philosophicum te Warmond de Tonsuur
toegediend aan de volgende Eerw. heeren:
J. A. M. van Adrichem, G. A. Beek, J. J.
Betjes, W. J. A. Bon, A. F. J. L. v. d. Boog,
C. A. Bouman, P. A. v. d. Bosch, J. Breed-
veld, F. S. P. v. Buchem, F. A. v. d. Burg,
A. Th. v. d. Burg, A. W. A. Danckaarts,
Th. G. Drost, W. J. J. Dijsselbloem, H. A.
W. v. Egmond, B. A. Emmelkamp, P. M. A.
von Fisenne, C. J. Graaf, F. Gnent, H. L.
Groeneveld, H. J. Heesterbeek, J. A. M.
ten Hengel, J. J. Hetem, G. J. Hooger-
vorst, G. Jongkind, H. R. J. Keizer, H.
Kooyman, P. J. Kraakman, W. J. F. de
Lange, J. G. Louter, P. J. M. Matthijsen,
W. J. J. M. van Niekerk, J. de Nijs, A. C.
Pielage, G. van der Poel, J. J. M. A. M. van
Rek, J. M. Th. Reiber, A. A. A. Rikkers,
H. A. J. Roosen, Th. J. M. Ruiter, A. A. M.
Sanders, J. A. M. Schmidt, C. SohuttcLaar,
C. Stet, S. M. M. Steur, J. van Stijn, N.
Tromp, W. G. Vet, L. A. Weiden, M. J.
Wenners, A. A. M. Wentholt, C. P. Wit, M
J. M. Wuyster.
COLORADO-KEVER BIJ FRANKFURT
WAARGENOMEN.
Do gevaarlijke Colorado-kever is waar
genomen in een aardappelland bij de
grens van de gemeente Frankfurt a/Main.
Larven werden onmiddellijk gezonden
naar de autoriteiten, die met het onder
zoek belast zijn. Voorzorgsmaatregelen
zijn genomen.
TIJDELIJKE AANBIEDING
6 OPNAMEN
Selofilms 6x9 0.50
Selochrom 6x9 0.60
Selofilms 6>/2 x 11 0.60
Selochrom 61/., x 11 0.70
H. JONKER ZOON, Leiden
AP0THEKERS0IJK 7
