OVERALLS
ENGELAND EN LAUSANNE
VRIJDAG 15 JULI 1932
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 5
DE HERBOUWDE KERK TE HOOGMADE, NADERT HAAR VOLTOOIING.
GE ACTRICE CISKA KRE-
MER, die te Sohevenineren
is verdronken.
DE NEDERLANDSOHE ROEIBOND org aniseert driedaags dhe roei wedstrijden op
den baan bij Sloten. De eerste heat op Do nderdagavond tusschen Njord en Willem 3
welke door Njord gewonnen werd.
m
mÊÊËÊSRm
DE HEER J. TONOKERS is Donderdag geïnstalleerd
als burgemeester van Zweelo (Drenthe). De oudste wet-
v">ider Warmolts hangt den nieuwen burgemeester den
ambtske ten om
DE BEGAAFDE JEUGDI-
ROOSJE KöHLER. Onlangs werd door mevrouw Roosje Köihler, welbekend
als commère in de vroegere Ter Hall-revue een kwartet opgericht onder den
naam „The Harmony Ladies". Het eerste optreden vond dezer dagen plaats
in het Thalia-theater te Elberfeld, waarbij een groot succes werd behaald. Het
eerste optreden van dit gezelschap hier te lande is bepaald op 16 Juli a.s. in
het theater Arena te Rotterdam.
DE JONGE BEERTJES in den Haagschen Dierentuin
krijgen hun drinken uit een blikken kruik, die zij als echte
menschen ledigen.
Vertrouwen in de redelijkheid van Amerika
De ontwapeningsconferentie
LONDEN, 11 Juli 1932.
Wat beteekent het succes van Lausanne
yoor Engeland?
In cijfers uitgedrukt beteekent het voor
het oogenbiik een zwaar verlies.
Engeland ontving, althans theoretisch,
19 millioen pond sterling per jaar aan
Duitsche herstelbetalingenvan zijn Euro-
peesohe debiteuren (Frankrijk, Italië enz.)
inde het een ongeveer even groot bedrag
tot aflossing der oorlogsschulden.
Te Lausanne is een einde gemaakt aan
de herstelbetalingen. Verder is het oorlogs-
sohuldenmoratorium verlengd geworden tot
na de ratificatie van het verdrag, welke
niet zal plaats vinden alvorens Amerika
belangrijke concessies doet aan zijn debi
teuren.
Engeland ontvangt due niets. Daarente
gen zal het over een half jaar, voor het
eerst sinds het Hoover-moratorium in wer
king trad, een bedrag van 33 millioen pond
sterling aan de Vereenigde Staten moeten
uitbetalen. Dit bedrag was gedekt geweest
door Engelands ontvangsten aan reparaties
en oorlogssohuldaflossingen. Het is thans
niet gedekt.
De overeenkomst van Lausanne betee
kent, op zichzelf bezien, voor Engeland een
verlies van veertig millioen pond sterling
per jaar, hetgeen bijna twee maal meer is
dan de regeering door conversie der oor-
logsleening hoopt uit te sparen, en ongeveer
twee derden van wat sinds den vorigen zo
mer ten koste van zeer zware offers ge
spaard geworden is.
De in 1923 te Washington door mr. Bald
win, dien toen kanselier der schatkist was
in het kabinet Bonar Law, gesloten schuld
overeenkomst geeft Engeland het recht zijn
betalingen aan Amerika voor den tijd van
een jaAr op te schorten; van dit reoht zal
in geen geval gebruik gemaakt worden, al
ware het slechts omdat het crediet van
een Land, dat geheel op eigen krachten aan
gewezen is en zijn heil zoekt in financieele
striktheid en rechtschapenheid, dergelijke
manoeuvres niet gedoogt.
Was de overeenkomst van Lausanne een
op zichzelf staand feit, dan zou zij Enge
land duur te staan komen. Maar als op
zichzelf staand feit zou zij alle waarde mis
sen, behalve voor Duitschland. Men legt
den nadruk op haar „moreele" beteekenie,
en doelt hiermede op verschillende facto
ren.
De voornaamste daarvan is deze, dat de
kwijtschelding der reparaties onmogelijk
kan nalaten de houding van Amerika te
beïnvloeden. Het is waar, dat de aanvan
kelijke berichten omtrent de uitwerking
van het succes te Lausanne op Washington
overdreven optimistisch geweest zijn. Vóór
de presidentsverkiezing in November
schijnt in geen geval iets van Amerika
verwacht te kunnen worden. Maar Frank
rijk en zijn Eerste Minister worden door
de Engelsche pers luid geprezen, omdat zij
datgene gedaan hebben, wat zeer kort ge
leden nog geen Fransch staatsman wilde
doen, of met goedkeuring der openbare
meening had kunnen cloen. Tot in de eer
ste week van Juni toe heette Frankrijks
recht op reparaties „sacré". Op geen punt
was men te Parijs onverzettelijker. In drie
weken tijds evenwel is een wonder ge
schied. Washington is niet minder onver
zettelijk geweest dan Parijs. Bestaan er
niet alle redenen om te gelooven, dat Ame
rika, welks moreele aanspraken op beta
ling zeker niet sterker zijn dan die van
Frankrijk waren, eveneens zal toegeven aan
den drang der noodzakelijkheid?
In het vaste vertrouwen, dat dit geschie
den zal, heeft Engeland het risioo van
SVOOi
in BLAUW, KHAKI, BRUIN en WIT
4.75, 3.95, 3.75, g% «F
3.50, 3.10 ^|||9
Lausanne op zich genomen. Schrapping
der reparaties op zichzelf is voor de niet-
Duibsche wereld zeker geen voordeel, of
schoon men mag aannemen, dat zij er
praktisch weinig bij verliest, aangezien de
kans, ooit Duitsche herstelbetalingen te
ontvangen, sinds het Hoover-moratorium
uiterst gering was. Politiek en financieel is
de toestand in Duitschland te onzeker dan
dat men zich eenig denkbeeld kan maken
van de indirecte voordeelen, welke de we
reld trekken zal van een economisch her
stel van dat land en van den terugkeer
der milliarden marken, die, onder het re
paratie-regiem, buiten zijn grenzen ge
houden werden. Maar indien schrapping
der reparaties de inleiding, de eerste schre
de is tot likwidatie van alle door den oor
log ontstane internationale schulden, dan
zal de weg gebaand zijn tot een algemeen
economisch herstel.
Het verdrag van Lausanne is, wat En
geland aangaat, een heldhaftige acte van
vertrouwen in de redelijkheid van het
Amerikaansche volk en zijn staatslieden.
De voldoening niet algemeen.
De beurs, een wel niet onfeilbaar, maar
toch zeer scherp beoordeelster der wereld
gebeurtenissen, heeft maar heel weinig
geestdrift aan den dag gelegd voor de te
Lausanne bereikte resultaten. Zij was „te
vreden", maar haar voldoening gold niet
zoozeer de gesloten overeenkomst als wel
het feit, dat de conferentie niet mislukt
gpfas. Alleen Middel-Europeesche sbaatslee-
ningen zijn hoog opgeloopen in sommi
ge gevallen met 15 pet. en meer in ver
band met de te Lausanne genomen beslui
ten. Van een uitbundige stemming, gelijk
die welke een week vroeger door het con
versie-aanbod was uitgelokt, was in het
geheel niets te bespeuren, en het optimis
me dat de city bleef beheersohen was uit
sluitend het gevolg van dezelfde factoren,
welke de beurs reeds een tijd lang gesti
muleerd hadden, en waarvan de voornaam
ste is de toenemende goedkoopte van het
geld.
Onder de pers is een neiging merkbaar
de resultaten van Lausanne wat kritischer
te bezien, dan zij deed onmiddellijk nadat
deze bekend gemaakt waren. De Beaver-
brookbladen (Daily Express enz.) geven
hun ontevredenheid zonder voorbehoud te
kennen, en noemen het een dwaasheid dat
Engeland te Lausanne tot overeenstem
ming gekomen is met de Europeesche mo
gendheden, zonder hèt eerst of tegelijker
tijd eens geworden te zijn met de Vereenig
de Staten. De Morning Post meent, dat
zoolang met Amerika geen accoord aange
gaan is, er voor Engeland geen enkele re
den tot blijdschap bestaat. „De verplich
tingen, waaraan Duitschland ontkomen
is, rusten thans op Groot-Brittannië, dat
er een zeer gezonde traditie op nahoudt
zijn verplichtingen na te komen", schrijft
het blad.
Meer en meer wint de overtuiging veld,
dat mr. MacDonald als conferentie-voor
zitter te Lausanne veel meer gepresteerd
heeft dan als hoofd der Britsche dele
gatie, maar wat bijna algemeen dankbaar
erkend wordt is, dat hij aldus Engelands
internationaal prestige opnieuw aanmer
kelijk versterkt heeft. De groote ontvangst,
welke hem gisteren bij zijn terugkeer van
het vasteland te Londen ten deel viel, gold
voorpamelijk den staatsman, die het „Euro-
peesch Orkest" op meesterlijke wijze gedi
rigeerd had, en zijn land ongetwijfeld op
nieuw de leiding in Europa verzekerd had.
Met weinig minder geestdrift werd trou
wens mr. Snow den ontvangen, toen hij in
het najaar van 1929 uit Den Haag terugkeer
de, ofschoon hij er niets volbracht had, dat
Engeland positief ten goede had kunnen
komen.
De conferentie te Lausanne is niet zoo
zeer belangrijk geweest om de groote po
sitieve en onmiddellijke gevolgen, die zij
had kunnen hebben, indien zij slaagde ai3
wel om de rampzalige gevolgen, die haar
mislukking met zich had kunnen sleepen.
Haar niet-mislukking is voor het oogen
biik voor Engeland het belangrijkste feit,
en de verdienste daarvan geeft men aan
mr. MacDonald, den conferentie-voorzitter.
Lausanne en Genève.
Aangezien Amerika den sleutel in han
den heeft van het internationale schulden
probleem, en zijn houding tegenover de
Europeesche mogendheden in hooge ma
te beïnvloed kan worden door de bereid
willigheid van deze om over te gaan tot
een aanmerkelijke beperking van bewape
ning, is de zg. ontwapenings-conferentie
te Genève in zekeren zin een sohakel tus-
sohen de overeenkomsten van Lausanne
en de schuld-besprekingen met de Ver
eenigde Staten, welke beslissend zullen
worden voor de praktische waarde dier
overeenkomsten.
Het ontwapeninge-vraagstuk is oneindig
veel gecompliceerder dan het Reparatie
probleem tenslotte geworden was. Maar
het moreele succes van Lausanne zal wel
licht den onderhandelaren, die te Genève
een zooveel moeilijker taak te verrichten
hebben, ben goede komen. Resultaten zul
len slechts bereikt kunnen worden indien
Engeland en Amerika ten volle samenwer
ken. De Britsche regeering heeft de begin
selen, opgeworpen door president Hoover,
aanvaard, maar in de rede, Donderdag door
mr. Baldwin in het Lagerhuis gehouden,
werd toch tusschen de regels door te ken
nen gegeven, dat het Amerikaansche plan
tot vermindering der strijdkrachten met
één derde en één vierde (al naar de „cate
gorieën") beter strookte met de Amerikaan
sche dan met de Engelsche belangen. Do
Britsche voorstellen zijn gebaseerd op ver
laging van den inhoud der schepen en het
kaliber van het geschut. Van alle zijden
wijst men er thans op, dat tusschen de
Britsche en Amerikaansche voorstellen, die
verwezenlijking van eenzelfde.beginsel b^-
oogen, een „compromis" niet alleen ge-
wensoht doch ook mogelijk is. Moeilijkhe
den van Fransohe en nog veel grooter
moeilijkheden van Japansche zijde, kunnen
alleen overwonnen worden indien Amerika
en Engeland samenwerken. En dat te Ge
nève resultaten bereikt worden, is des te
