DE CRISIS-ZUIVEL-CENTRALE.
23ste Jaargang
VRIJDAG 15 JULI 1932
No. 7253
Seicbdie (Bauront
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 1
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regeL
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
bet dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit vier bladen
V Samenw'ik ng.
Uit een pas verschenen boek van IKlitter
von Lama blijkt het volgende: Voor het
groote winteroffensief van 1916, toen de
oorlogsmoeheid èn in Frankrijk èn in En
geland een aanleiding dreigde te worden
voor ernstige onlusten en, toen de Duitsche
positie, van strategisch standpunt be
schouwd, nog buitengewoon gunstig ge
noemd kon worden, zou de wereld den
vrede hebben kunnen erlangen door bemid
deling van Paus Benediotus XV.
In Duitschland was niet alleen de Rijks
dag met het voorstel ingenomen maar ook
Ludendorf, Hindenburg en de Keizer. Zake
lijk beschouwd moest ook de toenmalige
Rijkskanselier Dr. Michaelis met het voor
stel van den Paus instemmen. Toen ge
beurde het volgende:
Dr. Michaelis heeft het aanbod van Paus
Benedictus en daarmee de mogelijkheid om
in 1917 vrede te sluiten gesaboteerd en wel
op een wijze, die een eerlijk mensch on
waardig is. Dr. Michaelis wilde bij het vier
de eeuwfeest van de reformatie den vrede
niet aanvaarden uit de hand van den Paus.
Toen Ritter von Lama jaren geleden
reeds tot Dr. Michaelis dit verwijt richtte,
achtte Dr. Michaelis zich beleedigd en dien
de een aanklacht in bij den officier van jus
titie, maar het proces vond geen doorgang,
daar Dr. Michaelis zijn aanklacht introk.
In het bovenbedoelde boek speelt dat pro
ces geen rol meer, omdat alle persoonlijke
dingen en gevoelsargumenten totaal op den
achtergrond geplaatst worden, zoodat al
leen de bronnen openstaan, die voor de
aanklacht van Ritter van Lama een stroom
van bewijzen leveren.
In een tragisch zielsconflict van een pië
tistisch bekrompen geweten is derhalve
in 1917 het vermeende belang van het Pro
testantisme boven dat der natie gesteld.
Dit boek moest geschreven worden in het
belang der waarheid. Gelukkig, dat de
geest van Dr. Michaelis niet de gezindheid
is van vele geloovige protestanten, die in
vrede naast de katholieken willen leven, en
die te zamen een geloovig volksdeel willen
vormen tegen het rijk van het ongeloof, dat
steeds dreigender afmetingen aanneemt.
De Katholieken vragen van hun mede-
Christenen waardeering innerlijk èn in
de practijk van het dagelijksche leven
van de Katholieke beginselen en het Katho
lieke optreden, óók in bet belang van die
mede-Ohristenen zelf, óók in het belang
van de geheele samenleving.
In het bovenstaande wordt in bet licht
gesteld, dat, tengevolge van kleingeestig
heid en benepenheid, die waardeering is
onthouden, met, wie weet, welke funeste
gevolgen voor de mensohheid.
En gevallen van een dergelijk anti
papisme zijn er, helaas, zoovele
De Katholieken vragen niet alleen waar
deering, maar zij zuilen ook waardeering
schenken, in het bijzonder voor èl het leven
en werken, dat voorkomt uit en gestuwd
wordt door het geloof in Christus, door de
aanvaarding van het Evangelie. Zóó
worde gevormd een eenheid van Geloof
tegenover het van alle zijden opdringend en
vaak met met satanisohen haat aanvallend
ongeloof.
De bedoeling Men wil van Nederland een eiland
maken Onze export Den Haag stelt de noteering
van den boterprijs vast «aas en consumptiemelk
V Waardeering.
Op U Juli consacreerde Kardinaal Bour-
ne den nieuwen bisschop van Nottingham,
Mgr. John Francis Mc Nulty. 's Avonds had
de in Engeland gebruikelijke „public recep
tion" plaats, waar men zijn opwachting
kwam maken bij den nieuwen bisschop.
Onder de aanwezigen, aldus vertelt de
„Universe", was ook de niet-katholieke bur
gemeester van Nottingham, die de hoop uit
sprak, dat de Bisschop er in zou slagen
„goede Katholieken te maken van de velen,
die naar geen kerk gaan en zonder gods
dienst leven".
„Voor ds. Kersten" zette de „Maas-*
bode" boven dit bericht.
En voor.... vele anderen, die, hoewel
De Regeeringscommissaris voor den steun
aan de Melkveehouderij, tevens leider van
de Crisis-Zuivel-Centrale, de heer L. Bück-
man, heeft dezer dagen'een aantal persver
tegenwoordigers ontvangen om hun een uit
eenzetting te geven van de werkwijze der
Crisis-Zuivel-Centrale, haar doel, haar op
richting en het buitengewoon gecompli
ceerde geheel van maatregelen, beschikkin
gen, controle-systemen enz. waarmede de
centrale moet werken om den steun aan
de melkveehouderij zoo effectief mogeiijk
te doen zijn en tevens om bevoordeeling
van bepaalde groepen te voorkomen.
Het spreekt vanzelf, dat de praktijk bij
de ontwikkeling der Crisis-Zuivel-Centrale
verschillende minder juiste maatregelen cor
rigeert en wegen aanwijst, waarlangs ge
makkelijker en eenvoudiger het doel bereikt
kan worden als op de wijze, die men zich
aanvankelijk had voorgesteld. Aan de an
dere zijde echter komen ook telkens nieuwe
moeilijkheden op, bemerkt men steeds weer
onvoorziene gevallen en ziet men zich ge-
•noodzaakt nieuwe maatregelen te treffen
teneinde bepaalde groepen en producten
ook onder de regeling te brengen.
De Crisis-Zuivel-Centrale is een rechts
persoonlijkheid bezittende vereeniging
een vereeniging, welke echter geen leden
telt. Bij het passeeren der acte hebben de
Minister van Economische Zaken en Arbeid
de heer Bückman en de secretaris dan ook
als leden gefungeerd. Men verwijt de De
partementen wel eens, dat zij langzaam
werken en vooral het Departement van
Justitie, dat allerlei dingen moet uitpluizen
en controleeren, krijgt rijkelijk zijn deel in
deze verwijten. Daarom wilde de heer
Bückman er bij deze gelegenheid, op wij
zen, dat hij ook van dat Departement de
grootste medewerking heeft ondervonden.
Op 21 Juni werd de wet afgekondigd en
reeds den 23sten Juni was de Koninklijke
goedkeuring op de statuten reeds verkre
gen.
Nog een ander voorbeeld haalde de heer
Bückman aan. Op Donderdag 7 Juli werden
door de Koningin verschillende Algemeene
Maatregelen van Bestuur en Koninklijke Be
sluiten ter uitvoering van de wet, geteekend
en reeds Vrijdagavond werden deze uitge
vaardigd. Vroeger, toen men van de boeren
iets te halen had, werd de Regeering ver
weten, dat zij in dat geval wel snel kon
werken. De heer Bückman hoopte, dat in
gezien zou worden, dat nu de boeren ge
holpen moeten worden het minstens
even snel geschiedt.
Wat het doel der Crisis-Zuivel-Centrale
betreft, deelde de heer Büchman mede, dat
men trachten wil van Nederland een eiland
te maken, waar de boer voor zijn produc
ten een hoogeren prijs ontvangt dan in het
buitenland en waardoor hij zooveel moge
lijk zijn productiekosten kan dekken. De
toestand is zoo, dat in overgroote meerder
heid der gevallen de melkveehouder thans
den -verbruiker subsidieert, die van onge
woon Lage prijzen profiteert, terwijl de pro-
duoent zelfs niet aan zijn productiekosten
toekomt en dus dagelijks groote verliezen
lijdt.
Het systeem van de Crisis-Zuivelwet,
komt neer op het leggen van een belasting
op botervet in zuivelproducten en de op
brengst van die belasting a-f te dragen aan
producenten.
De positie op de wereldmarkt is van dien
aard, dat zelf® de kostende prijs voor den
Nederlandschen zuivelboer bij export niet
is te bereiken.
Bij den uitvoer moet de producent dus
steeds verlies nemen en ook de binnenland-
sche afzet levert verliezen op. De conse
quentie, welke uit dezen toestand getrokken
zou moeten worden, zou zijn, dat men het
bedrijf moet stopzetten. Dit kan echter bij
een levend organisme als de veestapel is,
niet worden aanvaard, wil men de reeds
tanende welvaart niet in een totale ruïne
doen omslaan.
Het is een - volksbelang van de eerste
orde, dat Nederland als zuivel-exporteerend
land voet houdt op de buitenlandsche
markt. Daarom moet het met den export
gepaard gaande verlies gevonden worden
in de belasting, die geheven wordt op bo
tervet, margarine en andere spijs vetten en
zelf godsdienstig, te kortzichtig zijn, om in
te zien, wat die niet-katholieke burgemees
ter van Nottingham begreep en uitsprak;
om waardeering te hebben voor het streven
„goede Katholieken te maken van de velen,
die naar geen kerk gaan en zonder gods
dienst leven" 1
Met nadruk ontkende de heer Bückman,
dat hier van een min of meer verkapte po
ging tot dumping sprake zou zijn. De we-
reldprijs blijft vrij; ook wordt er geen bo
ter meer naar het buitenland in consignatie
gegeven. De regeling beoogt slechts de
vaste afnemers te behouden en er zorg voor
te dragen, dat, wanneer de toestand zich
in gunstigen zin wijzigt en er weer sprake
kan zijn van export onzer zuivelproducten,
niet alle mogelijkheden en wegen om te
exporteeren zijn afgesloten.
Voorts vestigde hij er de aandacht op,
dat het onjuist is te meenen, dat de buiten
landers goedkoope boter ten onzen koste
eten. Als wij ze niet leveren tegen wereld-
prijs, koopen Engeland en Duitschland bo
ter van Denemarken, de Oostzee-la-nden,
Rusland, Australië en Nieuw-Zeeland en
betalen dan ook niet meer dan den wereld-
prijs.
De belasting wordt gestort in een fonds:
het Crisis-Zuivelfonds en uit dit fonds moe
ten de middelen gevonden worden om den
export in stand te houden.
Het systeem is eigenlijk het verwekken
van 'n kunstmatige schaarschte. Op veler
lei 'gebied heeft men reeds getracht deze
kunstmatige schaarste te bereiken. Echter
nam men de voorraden wel uit de markt,
doch zij bleven steeds boven de markt zwe
ven, m.a.w. zij werden niet opgesoupeerd.
Daarom heeft Minister Verschuur de zaak
anders aangepakt. Het streven is er thans
op gericht, de voorraden inderdaad gecon
sumeerd te krijgen.
Het heffingssysteem (dat gepaard gaat
met de toepassing van negen aparte mer
ken voor boter, voor margarine en weldra
ook voor allerlei eetbare vetten) is in hoofd
zaak van administratieven aard. Het stelsel
der Crisis-Zuivel-Centrale is: belasting bij
de bron, en daardoor zal het publiek prak
tisch zeer weinig van de werking der weti
bemerken, behalve de geleidelijke stijging
van den boterprijs, die echter nog steeds
aanzienlijk blijft beneden den prijs, dien de
Nederlandsche verbruiker nog in 1929 voor
de boter betaalde. De belasting bedoelt n.l.
niet verder te gaan dan den veehouder een
uitkeering te garandeeren, die een richtprijs
van 5 6 cents per Liter gewone melk be
reikbaar maakt, zijnde het equivalent van
de onmisbare productiekosten.
Het ligt in de bedoeling in de toekomst
den binnenlandschen boterprijs op te voe
ren tot 1.60 per K.G. in den groothandel.
Die prijs kan, volgens den heer Bückman
ook wel bereikt worden. Men heeft dezen
prijs gekozen, omdat bij 1.60 per K.G.
aangenomen mag worden, dat de consump
tie op peil blijft. Stelt men echter een prijs
van 1.70 vast, dan zal de consumptie sterk
dalen en komt er aanzienlijk minder in het
Crisis-Zuivelfonds. Ook is er in den winter
een te kleine productie om den boterprijs
op 1.60 te stabiliseeren. Men heeft daar
om besloten een regeling te treffen voor
het opslaan van boter in koelhuizen, waar
door men ook in den winter dezen prijs kan
handhaven.
Tot heden werd de boterprijs voor den
groothandel vastgesteld door de Leeuwar
der noteering, welke des Vrijdags afkomt.
In het vervolg echter wordt de noteering
beheerscht door de politiek der Cri«i®-Zui-
vel-wet en wordt dus de noteering feitelijk
in Den Haag vastgesteld.
In 1931 bedroeg onze totale boterproduc-
tie pl.m. 86 millioen K.G., waarvan wij 60
millioen K.G. zelf hebben geconsumeerd
en 29 millioen hebben uitgevoerd. Het ver
schil tusschen deze hoeveelheden wordt ver
oorzaakt door den invoer van buitenland
sche boter. De Crisis-Zuivel-Centrale schat
voor 1932 het eigen gebruik op 45 millioen
K.G.; de productie inclusief import op 80
millioen K.G. Onze uitvoer zal dit jaar on
geveer 20 millioen K.G. bedragen. Het res
tant, 15 millioen K.G., wordt verwerkt in
de margarine, die daardoor duurder wordt,
maar tevens van beter kwaliteit en hoo-
gere voedingswaarde.
Bij de uitvoering der bepalingen kan
men verschillende wegen bewandelen. Er is
daarbij gestreefd naar een methode, die zoo
weinig mogelijk kosten meebracht.
De Crisis-Zuivel-wet is een steunwet,
moet dus goedkoop werken, of, zooals de
heer Bückman het formuleerde: het is de
steun van een verarmd volk aan een nog
armer deel van dat volk.
Elke producent moet boekhouden.
Bij de fabrieken geeft dit geen groote
moeilijkheden, maar de wet heeft ook te
doen met een zeer groot aantal boeren en
slijters, die nooit eenige controle gekend
hebben. De formulieren en productie- en
verkoopsstat-en heeft men dan ook zoo een
voudig en zoo overzichtelijk mogelijk opge
steld.
De accijns wordt gestort in het Crisis-
Zuivelfonds en uit dit fonds worden de zui-
velboeren gesteund. Zoo zal b.v. van de boe
ren ïyi oent per Liter melk van 3 pet. vet
worden uitgekeerd voor de periode van 11
tot en met 30 Juli.
Exporteurs, die boter naar het buiten
land zenden, ontvangen bij den expert den
accijns terug. Daardoor zijn zij in staat
naar het buitenland te blijven exporteeren
tegen wereldprijs.
Om te voorkomen, dat er in boter naar
het buitenland wordt gespeculeerd, zullen
alleen uitvoervergunningen worden ver
leend ten aanzien van vaste handelsrela
ties van den exporteur.
De prijs van de boter is niet constant.
Wordt ze duurder, dan stijgt ook de prijs
van de margarine. De regeling voor de
margarine-distributie is zoo, dat de ver
schillende categorieën margarine-gebrui
kers naar eigen verlangen worden bediend
(Israëlieten, vegetariërs enz.).
Bij het mengen van boter met margarine
(25 pet. boter en 75 pet. margarine) wordt
een zeer strenge controle uitgeoefend in de
fabrieken en meng-inriohtingen. Hoe de
distributie zal geschieden van de onver
mengde margarine aan het financieel meest
zwakke deel van onze bevolking staat nog
niet vast.
Evenmin is /er reeds een regeling gepro
jecteerd voor de wijze, waarop de andere
spijsvetten, die margarine zullen vervangen,
zullen worden belast. Voor een maximale
consumptie van boter en margarine is een
belasting op die andere vetten noodzakelijk.
Het terrein biedt hier zeer vele moeilijkhe
den. De heer Bückman deelde het een en
ander hierover mede, bijvoorbeeld over de
lijnolie. De lijnolie werd algemeen geacht
te zijn een industrieele olie. Toen deze
meening van de regeering echter bekend
werd, hebben enkele fabrieken een procédé
toegepast waardoor lijnolie als spijsvet te
gebruiken was en bak- en raapolie kon ver
vangen.
Ook op de k a a s zal een heffing worden
gelegd, die uit den aard der zaak lager zal
zijn dan op boter, omdat er minder boter
vet inzit. Het geheele systeem toch berust
op het belasten van het botervet.
De consumpti e-m e 1 k valt buiten
de regeling, in zooverre, dat aangenomen
moet worden, dat, als de industriemelk (dat
is de melk, die verwerkt wordt tot boter,
kaas, melkpoeder en gecondenseerde melk)
in prijs stijgt, de consumptiemelk automa
tisch ook in prijs zal omhoog gaan. Indien
het niet zoo ware, zou deze melk immers
aan de industrie ter verwerking worden
aangeboden, omdat dit voor den producent
dan loonender is.
Uitvoerig is, met behulp van graphische
voorstellingen en cijfermateriaal, de zeer
ingewikkelde techniek van de uitvoering
der wet door den eher Bückman uiteenge
zet. Het doel is, dank zij ingespannen ar
beid en krachtige medewerking van de be
trokken departementen, aanvankelijk be
reikt, ook al valt op dit oogenblik nog in
'het geheel niet te voorspellen, of aan de
gekoesterde verwachtingen zal worden vol
daan, gezien het uiterst onzekere van den
wereldtoestand, die in niet geringe mate
de positie van ons zuivelwezen beheerscht.
BINNENLAND
ALARM GESLAGEN.
GROOTE BEROERING ONDER DE
MIJNWERKERS.
Dc Nederlandsche R. K. Mijnwerkers-
bond heeft een telegram gezonden aan den
Minister van Waterstaat te Den Haag,
waarin geconstateerd wordt, dat sinds de
conferentie tusschen den Minister en de
vertegenwoordigers der mijndirecties en ar
beiders-organisaties de toestand in de mijn
industrie nog moeilijker is geworden. De
Oranje-Nassau Mijnen zullen tegen 1 Aug.
omstreeks 700 arbeiders ontslaan, hetgeen
groote beroering onder de mijnwerkers ver
oorzaakt. In het telegram wordt er nog
maals met kracht en klem op aangedrongen
op het treffen van de besproken maatrege
len, waardoor de positie der mijnindustrie
kan worden verbeterd.
Heden is op de 4 Oranje-Nassau mijnen
per 1 Aug. a.s. aan 672 mijnwerkers ont
slag aangezegd en wel 285 op de Oranje-
Nassau mijn I te Heerlen, 132 op de Oranje
Nassau mijn II te Schaesberg, 239 op de
Oranje Nassau mijn II te Heerlen en 16
op de Oranje Nasau mijn IV te Heerlen.
Ook is aan een aantal ongehuwde arbei
ders op de Staatsmijn Hendrik te Bruns-
sum ontslag aangezegd. Verder onderzoekt
de directie der Oranje Nassau mijnen ern
stig in hoeverre een inkrimping van het
beambtencorps noodzakelijk is, om dit aan
te passen aan het geheele bedrijf.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Italië en België willen toetreden tot het
Fransch-Engelsche accoord. (2e blad).
De politieke onrust in Zuid-Amerika. (2e
blad).
BINNENLAND.
Ontslagen in de mijnen. (1ste blad).
De gemeenten hebben geen recht tot
een winkelsluiting 's middags te verplich
ten (1ste blad.)
Zware fabrieksbrand te Veghel. (Gem.
Ber., 4e blad.)
Doodelijke verkeersongelukken. (Gem.
Ber., 4de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Inschrijvingen voor de Kaagweek en
voor de Nationale Zwemwedstrijden van de
Zijl. (3de blad).
WAT BEOOGT DE CRISIS-
ZUIVEL-CENTRALE Bladz. 1
DE VOORGENOMEN STEUN
AAN DE VARKENSFOK
KERIJ Bladz. 9
HET SUCCES VAN LAUSANNE Bladz. 5
RIJKSWEG AMSTERDAM—HAARLEM.
Verbetering van het stuk Sloterdijk
Halfweg.
De Bond van Bedrijfsautohouders in Ne
derland heeft de aandacht van den Rijks
waterstaat gevestigd op den minder goed
berijdbaren staat van het wegdok van dea
Rijksweg AmsterdamHaarlem tot Half
weg.
De arrondissementsingenieur van den
Rijkswaterstaat deelde mede, dat tusschen
Sloterdijk en Halfweg op ruime sohaal her-
bestratings-werkzaamheden in dit jaar aan
de vakken kei- en klinkerbestrating uitge
voerd worden, zoodab binnenkort dit weg
gedeelte wederom in behoorlijk berijdbaren
toestand zal zijn gebracht.
Het werd niet gewenscht geoordeeld,
reeds dadelijk de kei- en klinkerbestrating
te vervangen door een gesloten wegdek en
dit hoofdzakelijk wegens do nog steeds
voorkomende verzakkingen van het weg-
lichaam. Hiermede wil men nog eenige ja
ren wachten, omdat verwacht mag worden,
dat dan een gesloten wegdek zonder gevaar
voor beschadiging ten gevolge van nazak-
king van het weglichaam mogelijk is.
HET NATIONALE PADVINDERS
KAMP.
Z. H. Exc. Mgr. Aengenent zal op
11 Augustus een pontificale H. Mis
opdragen.
De „Katholieke Verkenners" zullen in het
nationale padvinderskamp, dat van 212
Augustus op het landgoed Oosterbeek te
Wassenaar wordt gehouden sub-kamp J.
vormen.
De dagelijksche godsdienstoefeningen
worden in het kamp gehouden. Op 11 Aug.
den Baden Powell's-dag, zal Z. H. Exc. de
bisschop van Haarlem om half tien een
pontificale H. Mis opdragen. In verband
hiermede trachten de „Katholieke Verken
ners" een zoo groot aantal leden als moge
lijk, op dien dag in het kamp te verzame
len.
Daar dien dag het Ned. Meisjes-Gilde
eveneens een massabezoek aan het ka-mp
denkt te brengen, zal het daar extra druk
worden.
Het officieele diner, op 11 Augustus,
waaraan de Prins zal aanzitten, wordt niet
in „Wittebrug", maar in het Kurhaus ge
houden.
BELANGRIJKE BESLISSING.
De kapperszaken behoeven
Donderdagmiddag te Haarlem
niet gesloten te zijn.
De Haarleni8che Kantonrechter heeft
vonnis geveld in een zaak, waarbij de kwes
tie der gedwongen sluiting van kappersza
ken op een bepaalden dag in de week, naar
aanleiding van de desbetreffende verorde
ning, zooals die o.m .te Haarlem en Velsen
bestaat, aan zijn oordeel onderworpen
werd.
De kantonrechter besliste, dat de ge
meentelijke verordening niet bindend is.
