LAUSANNE GESLAAGD
23ste Jaargang
ZATERDAG 9 JULI 1932
No. 7248
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
bet dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
V Het rapport-Weiter.
Verschenen is het Rapport van de
Staatscommissie-Weiter voor de verlaging
van de Rijksuitgaven (Commissie-Welter).
Het rapport dat we vanmorgen ont
vingen telt 456 bladzijden, is in 16
hoofdstukken verdeeld, waarin de meeste
onderverdeeld zijn in afdeelingen. Wij
hebben er voor heden een kort uittrek
sel van gegeven.
En ons oordeel over de in het rapport
geopperde denkbeelden 1
Voorop moet worden gesteld, dat be
zuiniging noodzake 1 ij k is, om
's lands begrooting sluitend te maken
wat een nationaal belang is èn dat zon
der offers van wat wenschelijk is van
die bezuiniging niets kan komen.
Als men dus bezuinigings-denkbeelden
leest, die fnuikend ingrijpen in wat men
goed en mooi en nuttig vindt dan ligt
daarin nog niet per se een veroordeeling
van die denkbeelden.
Van den anderen kant behoeft echter
ook niet bezuinigings-noodzakelijkheid ons
te brengen in een stemming, waarin men
alles goed vindt en zich bij alles neerlegt,
omdat 't nu eenmaal niet anders kan.
Wij willen vandaag nog geen critische
bespreking van het rapport geven al
dringen zich bij ons al enkele vragen en
bemerkingen op, b.v. betreffende de in
overweging gegeven korting op de salaris
sen (pok op de laagste loonen?) en verla
ging van den werkloozensteun.
Alvorens de denkbeelden van het rap
port tot wetsvoorstellen zullen zijn ge
bracht, zal er nog wel een en ander over
gesproken en geschreven worden.
Dat kan en zal heel nuttig zijn, als 't
geschiedt in de overtuiging, dat kort ge
zegd: bezuiniging eenerzijds noodzakelijk
en anderzijds onaangenaam is.
BINNENLAND
VERVOER VAN BOTER.
Berekening wereldmarktprijs.
De minister van Economische Zaken en
Arbeid heeft toegestaan, dat gedurende
een periode van ten hoogste dertig dagen
ingaande 11 Juli a.s. boter zonder merk
uit een koelhuis wordt vervoerd. Zij moet
voorzien zijn van een geleidebiljet door
of vanwege de Crisiszuivelcentra-le afge
geven. De minister heeft voorst toege
staan, dat tot 1 Augustus a.s. uit de be
waarplaatsen van veehouders die zelf
melk tot boter verkamen, boter' zonder
merk wordt vervoerd. De minister van
Economische Zaken en Arbeid heeft vast
gesteld den prijs van de vervoervergun-
ning voor A. boter op 40 ct.; B. margari
ne B, bestemd voor erkende margarine
producenten op 20 ct.: C. ritueel onver
mengde en onvermengde plantaardige
margarine op 35 ct. per Kg., vervoerde
waar. De minister van Economische Za
ken en Arbeid heeft aangewezen als bui-
tenlandsche noteeringen waarnaar de
wereldmarktprijs, bedoeld in art. 1 ten
vijfde der Crisiszuivelwet 1932, berekend
wordt de noteeringen in Duitschland,
Frankrijk, België, Groot>Brittannië en
Denemarken en heeft den prijs bedoeld
in art. 4 lid 2 der Crisiszuivelwet voor het
merk voor boter vastgesteld op 40 cent per
kilo.
LOONCOMMISSIE IN DE
TYPOGRAFIE.
Nog geen overeenstemming.
Gelijk gemeld, leverde de eerste verga
dering der Looncommissie, voorzien in art.
26 der C.A.O. voor de typografie, waarin
werd nagegaan of aan de hand der index
cijfers betreffende de kosten van het le
vensonderhoud en mede in verband met
den algemeenen toestand in heb typogra
fisch bedrijf, tot verlaging der loonen
moest worden besloten, geen resultaat op.
Donderdag j.l. is de tweede vergadering
gehouden, waarin opnieuw over deze aan
gelegenheid gesproken en gestemd moest
worden. Thans staakten, naar de „Volks
krant verneemt, de stemmen andermaal.
De commissie moet nu nogmaals bijeen
komen, aangevuld met een onpartijdigen
voorzitter.
Wanneer deze derde vergadering zal
plaats hebben, ie nog niet vastgesteld.
Overeenkomst bereikt tusschen"de mogendheden
Hedenochtend plechtig onderteekend.
DE PLENAIRE ZITTING.
Gisteravond 10 uur begon te Lausanne
de plenaire zitting van alle mogendheden
ter conferentie. De voorzitter, MacDonald,
begon met een gelukwensch te richten tot
de aanwezige gedelegeerden. Daarna zeide
hij, dat den volgenden dag de uitgenoodig-
de mogendheden het accoord onderteeke
nen zouden, de niet-uitgenoodigde mogend
heden niet, omdat zij nog geen tijd genoeg
gehad hadden om den tekst behoorlijk te
bestudeeren.
MacDonald las daarna het ontwerp-ver-
drag voor, dat hieronder is weergegeven.
INHOUD DER OVEREENKOMST.
De overeenkomst van Lausanne, die he
denochtend om tien uur plechtig is onder
teekend, behelst volgens de persagent
schappen in de inleiding een politieke ver
klaring. Deze wijst erop, dat het een
nieuwe ordening van de wereld betreft,
waarin het vertrouwen tusschen de volken,
hun volledige verzoening en toekomstige
samenwerking wordt ingeleid en welke een
algeheel einde van de schadevergoedingen
brengt, doch zegt dat deze regeling nog te
onrijp is om volledige bevrediging te ver
krijgen, die van economischen en politieken
aard moet zijn, en dat tot dit doel opnieuw
de verplichting wordt bekrachtigd, nooit
weder een beroep te doen op de wapenen.
Het verdrag zelf bestaat uit vijf hoofd- j
stukken, en wel:
lo. De overeenkomst met Duitschland;
2o. Overgangsbepalingen voor de rege
ling in den tijd tusschen het sluiten der
conferentie van Lausanne en de ratificatie
van Eet verdrag;
3o. De regeling van de Oost-Europeesche
herstelquaestie
4o. Oost- en Midden-Euxopeesche econo
mische quaesties;
5o. Resolutie van de Economische com
missie der conferentie van Lausanne be
treffende de voorbereiding van de Econo
mische wereldconferentie.
Het eerste deel van het verdrag met
Duitschland bestaat uit elf artikelen, waar
in de quaestie der schuldverhoudingen
wordt geregeld. Vastgesteld wordt dat de
overeenkomst, van Den Haag gewijzigd en
volkomen vervangen wordt door de over
eenkomst van Lausanne.
De financieele regeling komt hierop
neer:
Gedurende de eerste drie jaren na de ra
tificatie van het verdrag bestaat ©en vol
ledig betalingsmoratorium voor Duitsch
land. De slotbetaling door Duitschland be
draagt nominaal 3 milliard Mark. Met het j
oog op den emissiekoers der obligatie ad
90% bedraagt haar waarde evenwel slechts
2.7 milliard. De slotbetaling geschiedt in
5% schuldbekentenissen ten laste van het
Duit-sche Rijk. De schuldbekentenissen
welke eerst na verloop van het driejarige
moratorium zullen mogen worden uitgege
ven, worden bij de Herstelbank, welke als
trustee optreedt, gedeponeerd. De definitie
ve termijn, waarna de niet uitgegeven obli
gaties geannuleerd zullen worden, is thans
vastgesteld op 12 jaren. De emissiekoers
van 90% geldt voor alle obligaties. Een
verlaging van den emissiekoers kan slechts
geschieden bij besluit van een 2/3 meerder
heid van den Raad van Beheer der Herstel-
bank. De obligaties zullen uitsluitend ge
baseerd zijn op het Duitsche crediet, zon
der deelneming van het buitenland.
RADIO-REDE VON PAPEN.
Gisteravond ongeveer zeven uur sprak
de Duitsche rijkskanselier Von Papen voor
de radio over het resultaat van de confe
rentie te Lausanne. De rede werd door alle
Duitsche zenders uitgezonden. De rijkskan
selier sprak ongeveer als volgt:
Het Duitsche volk heeft het recht door
de verantwoordelijke regeering op de snel
ste wijze ep de hoogt© gesteld te worden
van het resultaat van de conferentie te
Lausanne. Op dit historisch oogenblik is
voor partijpolitiek geen ruimte. In Lau
sanne gaat het om niet meer en niet min
der dan het lot van het Duitsche volk en
daarmee om de toekomst van 'het Avond
land.
Wij zijn aan den arbeid gegaan met het
vaste bewustzijn van een gesloten en ster
ken wil van het Duitsche vaderland, met
het bewustzijn leiders te zijn van een volk
dat bereid is voor zijn eoonomische en na
tionale vrijheid een triomfeerenden strijd
te voeren.
Gij, mijn Duitsche landgenooten, kunt nu
een oordeel vellen, nadat gij gehoord hebt
wat wij wilden en wat wij bereikt hebben.
Onze taak was het verleden te liquidee
ren en voor de toekomst het Duitsche volk
te bevrijden van den ongehoorden druk die
eiken economischen arbeid verlamde en
eiken opbouw vernietigde. Wij moesten een
nieuwen levensgrondslag vestigen, die de
natie een mogelijkheid van cultureel en eco
nomisch herstel bood. De weg om dat te
bereiken te Lausanne was voor ons zeer
zwaar. Wij hebben er drie weken hardnek
kig om gevochten. Wij hebben niet van
toegeven willen weten, omdat wij den groo-
DE V. S. EN HET ACCOORD TE
LAUSANNE.
Op het departement van huitenlandsche
zaken te Washington verklaart men met
zeer veel voldoening kennis genomen te
hebben van het accoord te Lausanne. Do
oplossing van 't uitermate gecompliceerde
probleem van de herstelbetalingen betee-
kent 'het begin van een nieuw tijdperk van
MACDONALD.
betere verstandhouding tusschen de Euro-
peesche staten en het herstel van de nor
male levensomstandigheden.
Na ratificeering van het herstelaccoord
in de verschillende landen is men bereid
met de regeeringen van de afzonderlijke
geallieerde debiteurstaten over een nieu
we regeling van de schuldbetalingen aan
Amerika te onderhandelen. De Vereenig-
de Staten zullen met genoegen alle voor
stellen afwachten die hun Europeesche
debiteuren hun willen voorleggen voor een
herziening van de bet-dingen aan Ameri
ka. Men verklaart dat de regeering te
Washington thans bereid is om haar be
lofte in te lossen om een herziening van
het sohuldenvraagstul- te bestudeerer),
zoodra Je Europeesche mogendheden het
eens waren geworden 'over de herstelbe
talingen. Tevens wordt verklaard dat
1 Amerika voornoemde voorstellen van de
debiteurstaten stuk voor stuk zal bestu
deeren, omdat het steeds de politiek van
i de Vereenigde Staten is geweest om af-
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De conferentie van Lausanne geslaagd.
Heden onderteekening der overeenkomst
(lste blad).
Prof. Rutgers over het Hoover-plan. (3de
blad).
Geen hoop op redding der mannen van
de gezonken Fransche duikboot. (Buitenl.
Berichten, 3e blad).
BINNENLAND.
Verschenen is het bezuinigings-rapport-
Welter. (1ste blad).
Weer een geheime zender te Gouda ont
dekt. (Gem. Ber. 4de blad).
Aanvaring op de Wester Schelde. (1ste
bladz.).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De Intern. Tenniskampioenschappen te
Noordwijk. (4de blad).
zonderlijk met de vijftien Europeeseï»
debiteuren te onderhandelen, en niet met
alle vijftien tegelijk.
Men hoopt echter, dat deze onderhan
delingen met de debiteurstaten uitgesteld
zullen worden tot na de verkiezingen in
November, opdat de vraag van de herzie
ning van de schulden uit den verkiezings
strijd gehouden wordt.
RIJKSKANSELIER VON PAPEN.
ten nood van Duitschland. kenden, omdat
wij de verantwoordelijkheid voor 65 mil-
lioen menschen voelden en omdat wij be
grepen, dat elke afwijking van de gedrags
lijn, die wij ons gesteld hadden, Duitsch
land en de heele wereld slechts dieper in
het ongeluk konden brengen.
Onze strijd is zoo nu en dan bijna wan-
hopig geweest. Ik gevoel de behoefte, op
dit oogenblik het vaderland den dank van
de Duit-sche regeeiing te betuigen. Het i
voorbeeldelooze gedrag van het Duitsche j
volk in deze moeilijke weken heeft ons de
kracht en den moed gegeven onversaagd
voort te strijden. En, zooals reeds zoo dik
wijls in de Duitsche geschiedenis, heeft het
vaste vertrouwen aan een betere toekomst
zich waar betoond.
De rijkskanselier vervolgde daarop mei
een bespiegeling van de gevöigen van een
mislukking van de conferentie, hetgeen j
volgens hem van te voren al onmogelijk
werd geacht, gezien den onhoudbaren toe
stand in Europa.
En nu het resultaat, aldus Von Papen:
Het doel van de conferentie te Lausau-
ne, de algeheele schrapping van de herstel
betalingen, is bereikt. In geen enkelen vorm
zal Duitschland van af 1 Juli 1932 meer her
stelbetalingen behoeven te doen. Het plan-
Young is gevallen. Jaarlijksche betalingen
van rond twee milliard mark zijn verdwe
nen. Onze verplichtingen uit het Hoover-
jaar tot aan den len Juli 1932 zijn door ons
erkend en zullen opgebracht worden. Dat
beteekent een zekere bijdrage voor den
deropbouw van Europa, alles te zamen voor
een bedrag van drie milliard mark. Die
worden echter niet betaald in vaste jaar
lijksche termijnen, maar door bijzondere
rijksschuldobligaties, die eerst dan op de
wereldmarkt gebracht zullen en mogen v
den, wanneer het economische evenwicht
van Duitschland weer geheel hersteld is.
Von Papen gaf daarna een herhaling van
de verklaring van de Duitsche delegatie
die hier boven vermeld is.
De rijkskanselier beëindigde zijn radio
rede met het uitspreken* van de overtui
ging, dat dit resultaat van de conferentie te
Lausanne het herstel van Duitschland in
elk opzicht mogelijk maakte en ook poli
tiek een vooruitgang 'oeteekende.
HET ZIEKENTRIDUUM IN DE ST. JOSEPHSKERK TE LEIDEN