ZONDAGSBLAD
23ste Jaargang
WOENSDAG 6 JULI 1932
No. 7245
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Fra-noo per poE-t f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
'het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verbuur, koop en verkoop f 0.50.
V De aandacht waard.
Het sociaal-democratisch Kamerlid ds.
v. d. Heide schrijft in de „Blijde Wereld"
van deze week o.m. het volgende:
„Al zou op ons initiatief deze regeering
tot aftreden kunnen worden gedwongen,
zouden wij, in deze omstandigheden, be
lust en in staat zijn de regeering over te
nemen? Is hét een voorrecht te besturen
met een schatkist, die van maand tot
maand minder ontvangt? Niemand, zal het
beweren."
Een verder:
„Maar, men moet wel een vreemdeling
in de wereld zijn, om niet te weten, dat
een regeering, waarin wij een aandeel
zouden hebben, zeer velen zou teleurstel
len, omdat die zeer velen zich een volsla
gen onjuist beeld van de huidige werkelijk
heid vormen".
Deze opmerkingen zijn wel de aandacht
waard en zij mogen vooral worden over
wogen en onthouden door de velen, die
zich door socialistische demagogie, in de
socialistische pers, op het dwaalspoor la
ten brengen van bandelooze, rede-
1 o o z e critïek op de regeering. 't Is o.i.
duidelijk, dat ds. v. d. Heide, toen hij het
bovenstaande neerschreef, de dagelijksche
lectuur van de „democratische" pers zijner
partij voor den geest had.
Naast deze opmerkingen van den so
ciaal-democraat v. d. Heide willen wij
plaatsen een uitlating van een anderen
soèiaal-democraat prof. mr. W. A. Bonger
in „De Socialistische Gids", waaruit óók
blijkt, hoe men toch ook in socialistische
kringen zelf de democratie van het „Volk"
niet.... bewondert!
Prof. Bonger schrijft n.l. in een artikel
„Over democratie." o.m. het volgende:
„De note gaie" heeft aan het slot der
Amsterdamsche gemeenteraadstragedie,
waarbij dit lichaam van vier harer zeer
verdienstelijke leden beroofd werd, geluk
kig niet ontbroken: „Het Volk" deelde
mede, nadat het „groot slem" had gemaakt,
dat er nu maar niet „nagekaart" moest
wordenMen moet wel zeer groen zijn in
de problemen der democratie om zoo iets
te durven neerschrijven, al kan erkend
worden, dat het aan durf in deze materie
de redactie van het hoofdorgaan niet ont
broken heeft: de oppositie, door de leiders
zoowel van de Tweede al& van de Eerste
Kamerfractie tegen haar gevoerd, werd
ergens in een hoekje der krant, met kleine
letter onder de ingezonden stukken, weg
gestopt! Vermoedelijk een nog nooit in
de politieke geschiedenis van Nederland
voorgekomen feitMet het groote for
maat, het groote aantal abonné's, de groo
te letters en de daarbij behoorende groote
woorden, is dezen alleenheerschers in het
rijk der socialistische publieke opinie van
den dag de kam wel wat al te zeer ge
zwollen."
Inderdaad, democratie ontaardt in de
socialistische pers maar al te zeer. in de
magogie èn in despotisme.
ACCOORD TE LAUSANNE.
TUSSCHEN DUITSCHLAND EN
ENGELAND.
Slotbetaling van 2.6 milliard.
Bij de besprekingen te Lausanne tus-
Bche de Duitsche en Engeleche ministers te
Lausanne is een principeele overeenstem
ming inzake een regeling van het herstel-
vraagstuk op de basis van het rapport
Layton bereikt.
Deze overeenkomst voorziet, wat het
financieels gedeelte betreft, in de volgende
maatregelen
De slotbetaling door Duitschland be
draagt 2.6 milliard. De oorspronkelijke ter
mijn voor een moratorium van drie jaar
vervalt.
Duitschland geeft aan de herstelbank te
Bazel als trustee direct een eerste deel
van de totaal-som ten bedrage van 1.6 mil
liard, welke in 5 pet. bonds zullen worden
uitgegeven tegen een emissiekoers van
90 pet.
De resteerende 1 milliard mark worden
BINNENLAND
DE VERKIEZING VOOR DE EERSTE
KAMER.
De R. K. candidaten voor Overijssel,
Groningen en Drenthe. Voor Gelderland
een aparte lijst.
De (RJ. K. Statenclubs in Groningen,
Overijssel en Drente en Gelderland hebben,
naar De Morgen meldt, geen overeenstem
ming kunnen bereiken over de samenstel
ling van de candidatenlijst voor de Eerste
Kamer.
Dit heeft tot gevolg, dat in Gelderland
een andere candidatenlijst zal worden in
gediend dan in 'Groningen, Overijssel en
Drenthe, waarmee Gelderland anders een
kieskring vormt. De drie provinciën zullen
uitkomen met de volgende lijst:
1. A. J. Schoenmaker te Deventer; 2. J.
C. L. van der Lande te Ubbergen; 3. H.
Ruyter te Arnhem; 4. dr H. W. Takken-
berg te Groningen; 5. H. W. Andriessen te
Utrecht; 6. mr. J. B. H. van Schaik te den
Haag.
Deze lijst zal verbonden worden met de
Geldersche lijst.
Het politiek advies voor de vier provin
cies luidde:
1. J. C. v. d. Lande, 2. Ant. J. Schoen
maker, 3. H. Ruyter. 4. dr W. W. Takken-
berg, 5. J. W. Andriessen, 6. mr. J. van
Schaik.
Op de lijst voor Overijssel, Groningen en
Drenthe komen dus, evenmin als op het po
litiek advies, de namen voor van de zitting
hebbende leden, de heeren J. F. C. Arntz
en P. T. H. M. Dobbelman, die tegen de
Pachtwetten hebben gestemd
Wèl daarop voor komt de naam van den
heer van der Lande, die bij die stemming
was.
STEUN AAN DE KIPPENHOUDERIJ.
De handel en de coöperaties.
Verschenen is het voorloopig verslag van
de Eerste Kamer over het wetsontwerp tot
wijziging van hoofdstuk V (oud) der Rijks-
begrooting voor het dienstjaar 1932 (Ga
rantie-regeling ten behoeve vaji de kippen-
houderij).
Wij ontleenen er het volgende aan:
Sommige leden wenschten onder de aan
dacht van den Minister te brengen, dat
naar hun meening de vrije handel te veel
bij diens regeling uit het oog wa-s verloren.
Wanneer de vrije handelaren daaraan geen
deel hebben, zet men hen als het ware uit
het bedrijf. Dat achtten deze leden een
grievend onrecht voor deze handelaren.
Andere leden betuigden hiermede hun
instemming en voerden de volgende bezwa
ren aan:
le. door een deel der uitvoering in han
den te geven aan bepaalde gemeentebestu
ren, wordt de in- en verkoop der koelhuis
eieren volkomen gedecentraliseerd en de
behartiging daarvan opgedragen aan or
ganen, welke op dit gebied elke practische
ervaring missen;
2e. door den vrijen handel buiten te slui
ten werden bovendien de coöperatieve
instellingen niet denkbeeldig bevoordeeld;
3e. de coöperatieve instellingen krijgen
bovendien het buitenlandsch afzetgebied
in handen ten koste van de handelsrelaties
van den vrijen handel, -die deze betrekkin
gen in den loop der jaren zorgvuldig en met
groote opofferingen heeft opgebouwd.
Deze leden verlangden van den Minister
de toezeggingj dat bij de uitvoering der wet
op loyale wijze aan den vrijen handel een
gelijke en gelijkwaardige positie als aan de
coöperatieve instellingen zal worden gebo
den.
Algemeen werd de wensch geuit, dat het
koelhouden en bewaren van de eieren uit
sluitend in Nederlandsche inrichtingen en
hier te lande zoude geschieden.
geëmitteerd tegen 95 pet. en kunnen eerst
dan op de internationale kapitaalmarkt
worden ondergebracht, wanneer het eerste
deel der bonds ten bedrage van 1.6 mil
liard volkomen zal zijn geplaatst.
Mocht binnen een termijn van tien ja
ren de volkomen plaatsing van alle bonds
tot een bedrag van 2.6 milliard niet moge
lijk zijn dan zal het resteerende worden
geschrapt.
De onderhandelingen tusschen MacDo-
nald en Herriot hebben plaats gehad op
de basis van dit Duitsch-Engelsche ac-
coord.
STEUN AAN DE VARKENSHOUDERIJ.
Mesters en baconbedrijven.
De Bond van Kaasproducenten te Gouda,
welks leden tot de grootste mesters van
zware varkens behooren, zet in een adres
aan de Eerste Kamer zijn zeer ernstige be
zwaren uiteen tegen het ontwerp tot steun
aan de varkenshouderij. Adr. betoogt o.m.,
dat de minister deze zaak veel te eenvou
dig heeft gezien, door slechts aandacht te
schenken aan den bacon-export met de
weinig floreerende baconbedrijven, terwijl
de varkensmesterij voor het binnenland en
voor andere landen dan Engeland, een veel
grooteren omvang heeft.
Adr. verzoekt de Kamer het wetsontwerp
in zijn huidigen vorm niet aan te nemen,
maar terug te wijzen naar de regeering tot
breedere voorbereiding.
DE STEUN AAN DEN LANDBOUW.
En landarbeidersloonen.
De besturen van den modernen, van den
Christelijken en van den R.-K. landarbei-
dersbond hebben aan den minister van
economische zaken en arbeid een brief ge
zonden, waarin zij wijzen op de houding
van de landbouwers in zeer vele streken
van het land, die ondanks den belangrijken
regeeringssteun voor hun bedrijven niet
slechts de loonen verlagen, maar ook elk
overleg met de arbeidersorganisaties wei
geren. Bovendien gaan de landbouwers
door met de tewerkstelling van uitheem-
sche (Belgische) arbeiders. In den brief
wordt er op gewezen, dat die toestand
vooral in Zeeland, maar ook in andere
provincies voorkomt. Genoemd worden
Zuid- en Noord-Holland en Friesland. De
landarbeidersbonden vragen van den mi
nister maatregelen tegen die groepen land
bouwers, die inzake de loonen overleg met
de arbeidersorganisaties weigeren en on-
noodig uitheemsche arbeiders tewerkstel
len.
TOESTAND IN HET BOUWBEDRIJF.
Minister Ruijs gaat overleggen met de
organisaties.
Naar „Het Volk" verneemt, heeft de Mi
nister van Binnenlandsche Zaken, jhr. Ruijs
de Beerenbrouck, de besturen der verschil
lende landelijke bonden a-vn bouwarbeiders
uitgenoodigd tot een bespreking op 12 Juli
a.s. over den toestand in het bouwbedrijf.
Gunstige regeling voor veraf wonenden.
De aanvragen van kostelooze rijwielmer-
ken konden tot heden alleen geschieden
op de kantoren van de ontyangers der ac
cijnzen, waartoe de aanvragers persoonlijk
ten kantore moeten verschijnen. Ten einde
tegemoet te komen aan de bezwaren van
hen, die ver van een kantoor wonen zullen
belanghebbenden met ingang van het be
lastingjaar 1932'33 de aanvraagformulie
ren ook kunnen verkrijgen en indienen bij
den dienstgeleider van den post waaronder
zij wonen, mits die post niet is gevestigd
in een plaats die ook standplaats is van
een ontvanger van de accijnzen.
De aanvrager moet het formulier per-
sonlijk bij den dienstgeleider inleveren,
(desgewenscht kan hij het door een ander
soonlijk bij den dienstgeleider, inleveren
vragen.
Evenals vorige jaren zullen de ontvan
gers gedurende een tijdvak van ongeveer
drie weken, ingaande omstreeks half Juli,
des avonds en c.q. des Zaterdags eenige
extra zittingen houden voor het inleveren
van de aangiften en het afhalen van de
rijwielmerken. Bij de hierboven bedoelde
dienstgeleiders zal eveneens op voor be
langstellenden gunstige tijdstippen gele
genheid bestaan het benoodigd formulier
aan te vragen en in te leveren.
Met de afgifte van de rijwielmerken
worden de dienstgeleiders niet belastzij
worden uitsluitend ten kantore van den be-
treffenden ontvanger der accijnzen uitge
reikt. Gelijk bekend is, kan de aanvrager
het rijwielmerk door een ander persoon
doen afhalen, mits tegen overlegging van
de aan den aanvrager toegezonden kaart.
„DE AARDIGSTE MEIJES".
Zonder verf en poeder!
Een speciale correspondent van de „Ca
tholic Times" naar het Eucharistisch Con
gres te Dublin uit zijn sympathie voor de
Nederlandsche delegatie op de volgende
wijze: „Nederland was vooral door jonge
meisjes vertegenwoordigd en dezen wisten
zich een buitengewone sympathie te ver
werven. Een goede Engelschman verklaar
de mij de reden als volgt: „The pretty girls
of Holland waren de aardigste meisjes, die
ik ooit gezien heb. En ze zijn zoo lieftallig,
wijl ze niet weten, wat verf en poeder is''.
De kinderen van Dublin waren ook dol op
haar, en ze haalden een rijken oogst aan
lekkernijen binnen".
NED. OUD-ZOUAVEN BOND.
Zondag had te Utrecht de jaarlijksche
vergadering plaats van den Oud-Zouaven
Bond, onder leiding van den voorzitter,
den heer Harkx uit Valkenswaard.
Vertegenwoordigd waren de af deelingen
Amsterdam, Den Bosch, Eindhoven,
Utrecht, Gouda en Nijmegen. Ook was
vertegenwoordigd het volledig bestuur van
het Ondersteuningsfonds van den Bond,
benevens de geestelijk adviseur, pastoor B.
van Leeuwen uit Hillegom.
Ingekomen was o.m. een schrijven van
pastoor I. Wils uit Akersloot, waarin deze
den bond verzocht, moeite te doen, dat
alles, wat voor de historie der Oud-Zoua
ven van eenig belang was, te verzamelen
en op te sturen naar het Bisschoppelijk
Museum.
Naar aanleiding van dit verzoek vroeg
pastoor Van Leeuwen de medewerking van
de afdeelingen en de leden persoonlijk, om
alles, wat voor dat doel belangrijk is, aan
zijn adres op te zenden, opdat hij het al
vast eenigszins in samenwerking met pas
toor Wils kan ordenen.
Nog was ingekomen een schrijven van
den heer Tiggers uit Den Bosch, waarin hij
wegens hoogen leeftijd bedanken moet als
penningmeester.
De voorzitter memoreert hetgeen de
heer Tiggers voor den bond beeft gedaan
en vindt het jammer, dat hij tot dit be
sluit moest komen.
Op voorstel van Pastoor van Leeuwen
wordt de heer Tiggers benoemd als eere
voorzitter van den bond. In zijn plaats
wordt tot penningmeester van den bond
gekozen de heer W. Kuitems te Hillegom.
Nog 125 in leven.
Aan bet jaarverslag van den secretaris
ontleenen we, dat momenteel nog 125
Oud-Zouaven in leven zijn, van wie er 66
ondersteuning genieten. In 1931, stierven
er 18, waaronder de heer Romijn te Delft,
die zooveel voor de Zoua ven-beweging
heeft gedaan. Dank zij de milde gift van
Z.H. den Paus kon de ondersteuning op
denzelfden voet plaats hebben als het vo
rig jaar, echter loont bet aantal donateurs
beduidend terug, hetgeen betreurd wordt,
daar zooveel noodig is.
Aan het verslag van den penningmees
ter van het Ondersteuningsfonds ontleenen
wij, dat in het afgeloopen jaar ongeveer
37Qp aan behoeftige Oud-Zouaven werd
uitgekeerd, terwijl aan donaties slechts
sec.werd ontvangen. De penning
meester hoopt vurig, dat hij in de gelegen
heid zal blijven uitkeeringen te doen. Gi
ronummer van Pastoor van Leeuwen is
114345.
Nadat nog eenige huishoudelijke zaken
waren besproken, sloot de voorzitter met
een speciaal dankwoord aan pastoor van
Leeuwen voor alles wat hij voor de Oud-
Zouaven deed en sloot, deze zeer geani
meerde vergadering, waarna de geestelijk
adviseur een gebed verrichtte voor alle
overleden Oud-Zouaven.
DE VRIJHEID VOOR aLLES.
In ons vrije vaderland!
In verband met de demonstratieve be
tooging der communisten te Haarlem heeft
het Katholieke lid van den Haarlemsciien
gemeenteraad, mr. dr. F. A. Bijvoet, vragen
gericht tot den burgemeester, waarin de
aandacht er op wordt gevestigd, dat tijdens
den optocht door verschillende groepen lie
deren werden gezongen en spreekkoren
werden gezegd, waarin o.m. bij herhaling
voorkwam „Hang op, hang op, Ruys moet
in den strop".
De heer Bijvoet vraagt, of de burgemees
ter, als hoofd der politie, het toelaatbaar
acht, dat in een door de plaatselijke over
heid geautoriseerden en onder politiebe
scherming voorttrekkenden optocht luid
keels de wensch wordt kenbaar gemaakt,
den minister-president der Nederlandsche
regeering op te hangen.
Hij vraagt, of de burgemeester bereid
is, maatregelen te nemen, dat dergelijke
stuitende en ergerniswekkende feiten
voortaan de Haariemsche burgerij gespaard,
zullen blijven.
COMMISSARIS DER KONINGIN IN
ZUID-HOLLAND.
Donderdag audiëntie-dag.
Voortaan zullen de audiënties van den
Commissaris der Koningin in de provincie
Zuid-Holland niet meer op Woensdag doch
op Donderdag plaats hebben.
De audiëntie van deze week gaat echter
niet door.
Weer een „open brief" inzake Winkel
sluiting.
De firma Jamin heeft wéér een open
brief gericht aan den Minister van Econo
mische Zaken en Arbeid te 's-Gravenhage,
welke luidt:
„Met verschuldigden eerbied deelt de
Dit nummer bestaat uit drie bladen
Weekabonnè's, die geabonneerd zijn op
het Zondagsblad, worden er aan herin
nerd, dat dit vanaf heden ad 50 cent
betaald moet worden.
DE ADMINISTRATIE.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Duitsch-Engelsch accoord te Lausanne.
(le pagina).
Nog steeds vechtpartijen in Duitschland.
(2de blad).
Een nieuwe wereldvlucht begonnen.
(Luchtvaart, 2de blad).
binnenland.
Auto door een trein gegrepen op den
onbewaakten overweg te Hem. (Gem. Be
richten, 3de blad).
Berooving van f 22.000 in een D-trein.
(Geip. Berichten, 3do blad).
sport en wedstrijden.
De intern, tenniskampioenschappen te
Noordwijk. (2de blad).
firma C. Jamin Uwe Excellentie mede, dat
zij, nu de win'kelsluting&wet twee maanden
in werking is, ten duidelijkste ondervonden
heeft, dat hare aan Uwe Excellentie en de
leden der Staten Generaal kenbaar ge
maakte gedachte, dat door de inwerktre-
ding van de betreffende wet het debiet ten
zeerste zou worden geschaad en de werkge
legenheid zou worden verminderd, maar al
te zeer bewaarheid is.
Tengevolge van de betreffende wet ont
stond werkloosheid voor een groot deel van
haar personeel.
Uit verschillende berichten, welke haar
toekwamen en welke Uwe Excellentie er
zeer zeker over ontving, en verder van al-
gemeene bekendheid zijn, blijkt de wet bij
allen er door getroffen debietsverminde-
ring te veroorzaken met een zelfde als door
haar aangegeven gevolg.
De handel in het algemeen en allen, het
zij direct of indirect erbij betrokken, onder
vinden de ongewenschte nadeelige gevol
gen.
Velen zijn genoodzaakt, willen zij zich
niet de bestaansmogelijkheid geheel zien
ontnomen, de wet op allerlei wijze te ont
duiken.
Inmiddels is deze wet aan de consumen
ten ook allerminst sympathiek.
Zij richt zich thans tot Uwe Excellentie
met het dringend verzoek en is ervan over
tuigd dat hierin een wensch van allen er
door getroffen, tot U spreekt, aan de leden
der Sta ten-Generaal voor te stellen, de wet
voor onbepaalden tijd op te schorten en in
middels een enquête te doen instellen naar
de van verschillende zijden en hare firma
aan Uwe Excellentie kenbaar gemaakte
bezwaren.
't Is haar bekend, dat do Tweede Kamer
op reces is, doch zij vleit zich met de ge
dachte, dat de Edelachtbare Leden gaarne
bereid zullen worden bevonden, hunne va-
cantie te onderbreken om mede te kunnen
werken aan een zoo dringend noodig eco
nomisch herstel.
In dezen tijd van crisiswetgeving kan
door opschorting van de wet een door haar
invoering ontstane crisis worden opgehe
ven.
Met velen zou zij het betreuren, wanneer
hiermede noodeloos langer zou worden ge
wacht en daardoor steeds ingrijpender en
voor menigeen onherstelbaar onheil zou
ontstaan.
Zij is ervan overtuigd, dat een als door
haar aan Uwe Excellentie voorgestelde be
slissing door het grootste deel der Neder
landsche bevolking zal worden toegejuicht
en gewaardeerd
Zij verzoekt Uwe Excellentie beleefd
haar Uwe goedgunstige beschikking met
het oog op het dringend karakter ten spoe
digste te willen mededeelen''.