LAUSANNE'S HERSTELCONFERENTIE. DE „GRAF ZEPPELIN" IN ONS LAND.
Retraiten voor den Middenstand
23ste Jaargang
ZATERDAG 18 JUNI 1932
No. 7230
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
Bi] onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regeL
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangebodèn of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
V0N PAPEN OVER HET DUITSCHE STANDPUNT.
RADICALE SCHRAPPING Nio JOELTREFFEND,
NOCH RECHTVAARDIG, ZEGT HERRI0T.
DE RECHTSGELDIGHEID DER
VERDRAGEN.
Na de inleidende redevoering van Mac-
Donald, den voorzitter der herstelconfe
rentie te Lausanne, heeft Vrijdag rijkskan
selier von Papen en na hem de Fransche
premier Herriot het woord gevoerd.
MacDonlad had de begnselkwestie
scherp gesteld, dat n.l. „overeenkomsten"
niet eenzijdig kunnen opgezegd worden,
doch dat men die verdragen, welke on
uitvoerbaar zijn geworden, aan een her
ziening in gemeenschappelijk overleg moet
onderwerpen.'"
Door zijn verklaring aldus te formulee
ren, was MacDonald de Duitschers al een
heel eind weegs tegemoet gekomen, en
rijkskanselier von Papen heeft gistermor
gen, bij de uiteenzetting van het Duitsche
standpunt, de hem geboderf hand niet af
gewezen. Zelfs maakte hij bedoelde pas
sage uit de rede van den Engelschen pre
mier tot het uitgangspunt van zijn betoog
door te verklaren, dat niemand dus
ook Duitschland niet de rechtsgeldig
heid van de overeenkomst van Den Haag,
het Youngplan in twijfel trok of ook maar
wilde betwisten. Het is derhalve doelloos
het herstelvraagstuk wederom van juri
disch standpunt te onderzoeken en te be
handelen, want daaromtrent bestaat abso
luut geen verschil van meening.
Deze officieele verklaring is van het
hoogste belang: zij houdt immers een er
kenning van Frankrijks recht op herstel
betalingen inzij erkent ook, dat het
Young-plan nog steeds rechtsgeldig be
staat. En deze officieele erkenning door
Duitschland was door Heriot in zijn re-
geerings'verklaring als conditio sine qua
non voor verder besprekingen beschouwd.
Wie een recht uit verdragen heeft, heeft
ook het recht die verdragen ten gunste
van de tegenpartij te verzachten, ze ten
hare voordeele buiten werking te stellen,
was de gedachtengang van Herriot. Daar
voor ligt nu de weg open.
Na Frankrijks recht erkent te hebben,
deed von Papen een beroep op de schuld-
eischerslanden om de feiten onder de oogen
te zien en daaruit de onafwendbare con
clusies te trekken. Dit beroep ondersteun
de von Papen door een zeer sterk betoog,
waarin hij de verarming van Duitschland
duidelijk demonstreerde en verklaarde, dat
het land voor een catastrofaal bankroet
stond, waarbij niet alleen de regeerings-,
maar ook de particuliere schulden zouden
betrokken zijn.
Van den daverenden vuistslag op de
conferentietafel, welken velen gevreescr en
enkelen in Duitschland zoo graag gezien
hadden, valt in von Papen's rede niets te
bespeuren. Deze rede zou Bruning ook ge
houden hebbenzij is trouwens de slotsom
van zijn werk, gelijk von Papen gisteren
nog verklaarde: de Duitsche regeering
zal, het spreekt vanzelf, de nationale nood
zakelijkheden met dezelfde standvastig
heid als haar voorgangster verdedigen. Te
Lausanne wordt een Bruningsche politiek
gevoerd: van gezond realisme, zonder sen
sationeel© uitdagingen, welke Duitsch-
lands zaak meer zouden schaden dan
vooruit helpenwelke wellicht alle kans
op redding zouden vernietigen.
Herriots antwoord.
In antwoord op de rede van den Duit-
schen rijkskanselier heeft de Fransche mi-
nister-presndent Herriot heden een ver
klaring afgelegd, waarin hij o.a. zeide:
De Fransche regeering heeft natuurlijk
den plicht haar eigen belangen te verde
digen, zij wil echter tevens het Duitsche
volk te verstaan geven, dat zij wil hande
len in het algemeen© belang en in het be
lang van den vrede.
De Fransche regeering neemt met be
vrediging kennis van de verklaring van
minister-president MacDonald over de
eerbiediging der verdragen, welke eerbie
diging slechts de grondslag voor de inter
nationale moraal in de komende tijden
kan zijn.
Het rapport van de deskundigen van
Bazel dient voor de conferentie een alge
meen advies te zijn. De Fransche regee
ring aanvaardt de conclusies van het rap
port ten aanzien van de huidige crisis, die
verre overtreft wat men bij de opstelling
van het Youngplan had voorzien.
Zij aanvaardt ook, dat de financieele
moeilijkheden van Duitschland voor een
groot deel oorzaak zijn van den toenemen-
den stilstand van het crediet en dat een
gemeenschappelijk optreden van de re
geeringen noodzakelijk is.
De Fransche regeering constateert, dat
de conferentie van Lausanne reeds den
grondslag van een „universeele regeling"
heeft aanvaard. Het rapport der Bazelsche
deskundigen zegt dat Duitschland een
maal zijn econamisch evenwicht zal hervin
den. Daarom kan men bij een duurzame re
geling noch van een periode van buitenge
wonen welstand, noch van een periode
van buitengewone depressie uitgaan.
Herriot behandelde vervolgens de her
stelkwestie en de kwestie der spoorwe
gen, alsmede de wederzijdsche internatio
nale schuldenuitwisseling. De schuldbeta
lingen bedragen momenteel voor Duitsch
land 12 milliard rijksmark, voor Frankrijk
61 milliard voor Engeland 105 milliard. Het
Hoover-moratorium heeft voor de Fransche
begrooting een hiaat, van 1.8 milliard frs.
veroorzaakt. Volgens het Youngplan be
draagt het overschot van Frankrijk jaar
lijks 360 millioen mark. Hieruit blijkt de
onrechtvaardigheid van het offer, dat bij
algemeene schrapping der herstelbetalin
gen Frankrijk zou worden opgelegd.
De last die op de Duitsche spoorwegen
is gelegd voor de betaling van 660 mil
lioen aan herstelschulden is geenszins
overdreven. Wanneer men deze last zou
schrappen zou de schuldenlast der Duit
sche spoorwegen met 10 milliard franc
verminderd worden, terwijl de Fransche
spoorwegen gedrukt worden door een last
van 65 milliard francs én de Engelsche
spoorwegen door 100 milliard franc. De
Duitsche regeering zou in geval van
schrapping de spoorwegtarieven aanzienlijk
kunnen verlagen voor een deel tot 15 of
25 procent van het tarief van voor den
oorlog.
Naar Fransche meening is het herstel
probleem niet uitsluitend een Duitsch-
Fransche kwestie. De schrapping zou tal
rijke landen treffen. Het herstelvraagstuk
betreft het geheele probleem van het Euro-
peesche economische leven.
Duitschland kan ongetwijfeld niet alleen
de algemeene crisis weerstaan. Noodzake
lijk is het algemeene herstel van Europa.
Frankrijk verlangt thans slechts een
algemeen plan, zonder het zijne te willen
opdringen.
De volledige schrapping der herstelbe
talingen is geen doeltreffende en recht
vaardige oplossing van het te Lausanne
te behandelen probleem. De herstel- en
schuldenkwestie is slechts één oorzaak van
de onrust in Europa en in de wereld. Er
bestaat geen economische vrede zonder
politieken vrede en omgekeerd. Van dit
standpunt moet de conferentie bij haar
werk uitgaan.. De Fransche regeering con
stateert daarom in den zin van de des
kundigen, dat de regeling die noodig is ver
boven het probleem Duitschland" uit-
Amerika bereid tot betalingsverlichting.
President Hoover heeft op het bericht
inzake het Vijfmogendhedenverdrag te
Lausanne, waarbij voorzien wordt in een
voorloopige staking der betalingen, voort
vloeiende uit politieke schuldverdragen en
der herstelovereenokmsen, den leiders der
Europeesche mogendheden de mededee-
ling doen toekomen, dat de regeering der
Vereenigde Staten bereid is ook harerzijds
met de Eurppeesche debiteurstaten onder
handelingen aan te vangen inzake ver
lichting van betaling voor het geval de
Europeesche landen onderling een aan-
melijke herstelregeling zouden tot stand
brengen.
Mussoiini wil daden zien.
Naar aanleiding van de opening der
conferentie van Lausanne heeft Mussolini
aan persvertegenwoordigers verklaard, dat
de volken het geredeneer moe zijn en da
den willen zien. De tijd der herstelbetalin
gen is voorbij, aldus de Duce. Wanneer
de Duitschers ,neen" zeggen, zal ook Ita
lië „neen" zeggen.
Engelands bereidwilligheid.
In een rede ter herstelconferentie ver
klaarde de Engelsche minister van finan
ciën Neville Chamberlain o.a. het volgende:
Het is niet zoo eenvoudig de aanspraken
DE MATINEUZE GAST OP HET VLIEGVELD TWENTE,
LANDING ONDER ENORME BELANGSTELLING.
Het vertrek van Friedrichshafen.
Het luchjws*ip „Graf Zeppelin" is heden
nacht te 1.10 uur van Friedrichshafen ver
trokken voor de vastgestelde vlucht naar
Nederland. Aan boord bevinden zich ze
ventien passagiers. Het staat onder com
mando van kapitein E. A. Lehmann, ter
wijl als onder-commandanten meegaan de
kapiteins Flemming Von Schiller en Witle-
man.
Het luchtschip boven Twente.
Het luchtschip „Graf Zeppelin" werd to
ongeveer tien minuten vóór acht boven de
stad Enschede zichtbaar. Üm 8 uur vloog
het luchtschip over Enschede en tien mi
nuten later was het vlot op het vliegter
rein Twente geland.
Te 8.50 uur steeg de „Graf Zeppelin"
weer op voor de voorgenomen rondvlucht
met als einddoel Rotterdam.
DE LANDING OP HET VLIEGVELD
TWENTE.
Meer dan honderdduizend toeschouwers.
De belangstelling voor de landing van
het Duitscne luchtschip „Graf Zeppelin"
was niet alleen, te Enschede doch in geneol
Twente en in nog verdere omgeving enorm.
lteeds tegen vijl atir in den ocinend oe-
gon de geweldige stroom belangstellenden
op te trekken naar het vliegveld Twente,
dat zooals bekend tuasohen Enschede,
Oldenzaal en Hengelo is gelegen. Allo
auto's werden over Enschede m de rich
ting Oldenzaal geleid, waar de file links-af
sloeg om vandaar uit het vliegveld te be
reiken. De stroom fietsers en voetgangers
kwam langs verschillende wegen naar net
vliegveld. Eenige extra treinen brachten
nog vele belangstellenden van grootere af
standen en tegen zeven uur, het tijdstip
waarop de luchtreus werd verwacht, waren
naar schatting zeker honderdduizend toe
schouwers bij het vliegveld aanwezig.
Het weer, dat in den zeer vroegen och
tend zeer mooi was geweest, begon tegen
het tijdstip waarop de landing zou geschie
den, te betrekken. Donkere wolken kwamen
aan den hemel; het bleef echter vrij goed,
zoodat geen moeilijk/heden bij de landing
plaats hadden.
De „Graf Zeppelin" had in den loop van
den nacht naar de weerberichten in Twente
op te geven op de groote sommen, waarop
Engeland recht heeft, maar het is er van
overtuigd, dat alleen door radicale maat
regelen het vertrouwen kan worden her
steld en daarom is het bereid zijn aandeel
te dragen aan een algemeene uitwissohing
der sohulden, mits alle andere regeeringen
hetzelfde doen.
Het standpunt der andere landen.
De ItaJiaansche minister Mosconi ver
klaarde gistermiddag, dat er een oplossing
gezocht moet worden in het kader van den
algemeenen economischen toestand; een
oplossing, die alle volken baat en niet den
een begunstigt ten koste van den ander.
Men moet zich Laten leiden door het begin
sel der gelijkheid en solidariteit. Er moet
thans gehandeld worden in overeenstem
ming met het beginsel van de zoo vaak ge
proclameerde economische afhankelijkheid
van alle volken.
De Belgische premier Renkin verklaarde
o.m., dat de Belgische regeering niet aan
toestemmen in een volkomen schrapping
der herstelachulden, aangezien België hier
door het meest van alle landen zou worden
getroffen. België zou zich evenwel niet ver
zetten tegen een aanpassing der herstel-
regeling aan den huidigen economischen
toestand. België heeft aldus Renkin de bei-
stelbetalingen noodig voor zijn financieel
evenwicht.
De Japansche ambassadeur Josjida ver
klaarde dat zijn regeering iedere oplossing
van het herstelvraagstuk zal aannemen,
welke zou kunnen leiden tot een oplossing
van de economische wereldcrisis.
Vandaag worden particuliere besprekin
gen gevoerd en Maandag komen de zes uit-
noodigende mogendheden in een vertrou
welijke zitting bijeen. Dinsdagmorgen vindt
dan weder een plenaire zitting plaats.
gevraagd en ook aan boord was men dus
geheel op de hoogte.
Üm zeven uur was alles voor de landing
gereed. De gymnasten van zestien turn-
veroenigingen uit Twente stonden klaar om
als landingsmanschappen dienst te doen.
Het was reeds tien minuten vóór achten,
toen de „Graf Zeppelin" uit het Zuiden in
het gezicht kwam. Een gejuich ging reeds
op toen het luchtschip naderde. Te acht
uur was de „Graf Zeppelin" boven Ensche
de, waar het door het neigen niet het voor
schip een groet aan de bevolking bracht.
Steeds lager vloog het luchtschip en te
tien minuten over acht word op hot vlieg
veld Twente de eerste landing van de „Graf
Zeppelin" in ons land uitgevoerd. Touwen
werden uit het luchtschip geworpen, de
gymnasten trokken volgens de ontvangen
instructies en vlot kwam het gevaarte,
waarvan de geweldige afmetingen thans op
het vliegveld wel zeer goed bleken, naar be
neden. De daarvoor aangewezen gymnasten
pakten daarop den gondel beet en het
luchtschip was gemeerd. De landing ge
schiedde in de richting Oost-West.
Een enthousiast gejuich ging óp toen het
luchtschip vast lag. Intusschen waren Z.
K. H. Prins Hendrik, de ministers Reymer
en Decker en een aantal autoriteiten, be
nevens de passagiers, die zioh voor de rond
vlucht zouden inschepen, op het vliegveid
aangekomen.
De autoriteiten werden op het vliegveld
begroot door den voorzitter van het lucht
vaartterrein Twente, den heer Edo Berge
nia, burgemeester van Enschede. Hij ver
klaarde dat het bezoek van den Prins en
do autoriteiten ter gelegenheid van de lan
ding van de „Graf Zeppelin" op hoogen
prijs wordt gesteld.
De commandant van het luchtschip, ka
pitein Lehmann en de onder-commandan
ten waren, nadat de douane-beambten
vluchtig een kijkje in het luohtschip hadden
genomen, uitgestegen en naar het voorste
gedeelte van het vliegveld gekomen. Bij huD
aankomst speelde het muziekcorps van de
Enschedesche politie het „Duitschland
lied".
De commandant en zijn metgezellen wer
den begroet door den heer Edo Bergsma,
die zich in het Duitsch tot hon wendde. Hij
heette hen welkom en sprak er zijn buiten
gewone verheugenis over uit, dat het
luchtschip „Graf Zeppelin" zijn eerste lan
ding in Nederland op het vliegveld Twente
maakte. Hij zag in het luchtschip en do
geweldige prestaties, die hiermede werden
bereikt, de groote kracht van het Duitsche
volk.
Een gejuich ging op en daarna dankte
kapitein Lehmann hartelijk voor de ont
vangst.
Hierna was het woord opnieuw aan Bur
gemeester Edo Bergsma, die thans den ka
pitein de geschenken aanbood, die door de
leerlingen van de Hoogere Textielschool te
Enschede, een badhanddoek met een beeld
van de Twentschc stad en de „Zeppelin"
erboven erin verwerkt, en een damast tafel
laken, waren vervaardigd Ververschingen
waren aangeboden.
Kapitein Lehmann dankte hartelijk voor
de geschenken en hiermede was de offi
cieele plechtigheid geëindigd.
De commandant en zijn metgezellen be
gaven zich weer naar het luchtschip, waar
op de inscheping der passagiers, Z. K. H.
Prins Hendrik, do ministers Roymer en
Deckers en de overige passagiers plaats
had.
Tien minuten vóór negen startte het
luchtschip voor de rondvlucht over net
Noordwestelijk deel van Duitschland, onze
Noordelijke provinciën, den afsluitdijk van
de Zuiderzee, Noord- en Zuid-Holland met
als bestemming Rotterdam, waar het schip
tegen 5 uur verwacht wordt.
Een luid gejuich weerklonk toen het
luohtschip los van den grond was en spoe
dig was het in Noordoostelijke richting ver
dwenen.
Het duurde geruimen tijd vóór dat de
vele tienduizenden, die het schouwspel had
den gadegeslagen, weer van het vliegveld,
waar ook eenige vliegtuigen van de K. L.
M. stonden, waren vertrokken.
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
waaronder geïllustreerd Zondags-
blad.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Het standpunt der diverse regeeringon
inzake het Herstelschulden-probleem, (le
blad).
De tegenrevolutie in Chili. (3e blad).
Te Weenen heeft Matuschka 6 jaar zware
kerkerstraf gekregen. (Buitcnl. Berichten
3e blad).
Ontploffing op een Engelsch oorlogsschip
eischt 25 dooden. (Buitcnl. Berichten 3o
blad).
BINNENLAND.
De aankomst van de Zeppelin op het
vliegveld Twente. (1ste blad).
Overleden is de heer A. Colijn, burge
meester van Nieuwer Amstel. (1ste blad).
Een geheime radio-zender te Almelo op
gespoord. (Gem. Ber 3de blad)
Het landgoed „Duivenkade" te Nijver-
dal afgebrand. (Gem. Ber. 3e blad).
HOE IS DE UITKEERING
VAN DE CRISIS-ZUIVEL-
WET 1932 Bladz. 10
SOCIALE TROEBELEN IN
SPANJE Bladz. 5
BINNENLAND
CRISIS-PACHTWET.
In werkingtreding op 1 Juli a.s.
Naar wij vernemen, hebben de Raad van
Stute en do Regeering II. M. de Koningin
geadviseerd, haar sanctie te vorleenen aan
de C'risispachtwet-Ebele.
Daar do wet eerst op 3 Juni j.l. werd
goedgekeurd door de Eerste Kanier, die
haar ook al zeer snel behandeld heeft, is
de onderstelling gewettigd, dat ook II. M.
de Koningin, do Raad van State en do Mi
nister van Justitie buitenge wonen spoed
hebben gozot achter do afhandeling van
deze initiatiofwet, welke trouwens met be
hulp van Minister Donner tot stand kwam.
De bedoeling der Rogeoring is do wet,
zoo eenigezina mogelijk, reeds op 1 Juli a.s.
in werking to laten treden.
Weliswaar zullen dien datum nog niet
alle uitvoeringsmaatregelen hun beslag
hebben gekregen, zoo de samenstelling
der Kamera voor crisisjiaclilzaken. die in
overeenstemming van Justitie en Economi
sche Zaken moet plaats hebben maar do
wet zal dan toch in zoover effect hebben,
dat beroep op den kantonrechter al tot
schorsing van betaling der paehtpenningon
kan leiden en deze, in afwachting der Ka
mers voor pachtzaken, zelf al kan probee-
ren partijen tot overeenstemming te bren
gen.
Verlaging luchtposttarief
Indië.
Te beginnen mot do post voor het vlieg
tuig, dat 30 Juni van Schiphol vertrekt,
wordt het luoht-posttarief dat boven do
gewone porti en rechten verschuldigd i»,
voor de verzending naar Ned.-Indië gewij
zigd in dien zin, dat voor stukken van 5 tot
10 gram het recht verlaagd wordt tot 50
cent.
St. Ciemens Retraitenhuis Noordwijkerhout
28 Juni1 Juli Hoeren Middenstand.
58 Juli Gehuwde Dames Middenstand.
69 Aug. Jonge Middenstanders.
9—12 Aug. Ongehuwde Dames Middenstand
16—19 Aug. Jonge Middenstanders.
VERGOEDING 10.—.
AANMELDING BIJ DE DIRECTIE.
TELEFOON 6048. -:-
