„GRAF ZEPPELIN" OPNIEUW
NAAR NEDERLAND
De groei van de
„Graf Zeppelin"
VRIJDAG 10 JUNI 1932
DE LEIDSCHE COURAN1
VIERDE BLAD PAG. 13
den tocht der „Graf Zeppelin" naar den
Noordpool meemaakte, was de bekende
Fox-Movietione-operateur Hartmann, die
een buitengewoon goed geslaagde opname
van den tooht heeft weten te maken. De
Noordpoolreis werd toen ook medegemaakt
door de heeren G. E. J. Sorgdrager, inspec
teur van de Stoomvaart Mij. Nederland te
Amsterdam en H. G. J. ter Marsch, inap.
van den Rotterdamsohen Lloyd te Rotter
dam. Beide heeren maakten deze vlucht
mede in opdracht van het Syndicaat, dat
zich heeft gevormd in verband met het
totstandbrengen van een eventueele verbin
ding met NederlandsOh-Indië door middel
van luchtschepen, in welk syndicaat beide
genoemde scheepvaartmaatschappijen zit
ting hebben. In den loop van 1931 ondernam
De ontwikkeling van het luchtschip
zijn ruim 30-jarig bestaan.
De Zeppelin op haar Noord pool vlucht boven Reikjavik.
Van 11.300 tot 200.000 M3
Een comfortabel lucht
schip voor 50
passagiers
18 Juni a.s. zal het luchtschip „Graf Zep
pelin" opnieuw een tocht naar Nederland
maken, waarbij de landing geschiedt op het
vliegterrein Waalhaven te Rotterdam en op
het pas geopend vliegterrein Twente. Het
luchtschip van om 8 uur vjm. op het vlieg
veld Twente landen, waar gelegenheid zal
zijn tot het in- en uitlaten van passagiers.
Om 9 uur des morgens zal het weer op
stijgen voor een tocht boven Osnabriick,
Bremen, Hamburg, West-Friesche eilan
den, Groningen, Zuiderzee naar Rotterdam,
waar het luchtschip om 6 uur des middags
zal landen. Aldaar is gelegenheid voor de
passagiers, die alleen de rondvaart mede
maken, het schip te verlaten, terwijl pas
sagiers, die naar Friedrichshafen reizen,
worden opgenomen. De terugtocht vangt
aan pijn. 7 uur n.m. De technische voorzie
ningen, welke voor de landing worden ver-
eischt, worden op genoemde vliegvelden
aangebracht, terwijl verder enkele honder
den manschappen zijn geïnstrueerd, die bij
de landing van het luchtschip tegenwoordig
zullen zijn. Door het ijverig streven der
Rotter damsche Aero-Club, samengaand
met de Nationale LuchtVaartschool, de N.V.
Luchtvaartterrein Twente zijn deze lan-
De uitvinder Graaf Ferdinand von Zep
pelin, die 8 Maart 1917 overleed.
dingstoohten naar Nederland mogelijk ge
worden. De heer Jac. Kleiboer, aan wien
ook een groot deel der landingstochten is
te danken, heeft de geheele organisatie in
handen. Om de geschiedenis der wereldbe
roemde „Graf Zeppelin" te kunnen volgen,
moet men terugzien op een tijdsverloop van
bijna 32 jaar. Op 2 Juli van het jaar 1900
maakte de uitvinder Graaf Zeppelin met
zijn eerste luchtschip, de L.Z. I, een proef
vlucht over de Bodenzee, waarbij het schip
reeds een snelheid van 28 KM. per uur be
reikte, hoewel het slechte met twee moto
ren van 16 P.K was uitgerust, waarna nog
twee vluchten volgden, die eveneens een
succesvollen afloop hadden. Doch door de
herhaalde vullingen met het enorm dure
helium, welke de luchtreus verslond, moest
Graaf Zeppelin tot de treurige ervaring
komen, dat hij spoedig geen cent meer zou
overhouden, indien hij deze vluchten door
zette, waarom hij er dan ook toe overging
de L.Z. I te doen sloopen, daar niemand
zich bereid verklaarde hem financieel bij
te staan. Ondanks de vele moeilijkheden,
waarmede deze vooruitstrevende lucht-
echrpbouwer te kampen heeft gehad, ver
daagde hij niet, doch een loterij in Wür-
temberg leverde de middelen op voor den
bouw van een tweede luchtschip, de L.Z. 2,
dat in November van het jaar 1905 opsteeg
en kort daarop in een hevigen storm ten
gronde ging. Echter nog geen jaar later
•teeg de L.Z. 3 voor een proefvlucht op,
De tegenwoordige commandant
dr. Hugo Eckener.
waarover het militaire Duitschland zeer
enthousiast was. Het ministerie van Oor
log bestelde twee luchtschepen tegelijk, elk
van een omvang van 15.000 M3. Op 1 Juli
1908 maakte de vierde Zeppelin een tocht
van twaalf uur boven Zwitserland, terwijl
de tweede tocht ermede, ofschoon voor een
groot deel succesvol volbracht, met een
ramp eindigde, ten gevolge van een gewel
dige ontploffing. Welke snelle vorderingen
de luchtschepenbouw heeft- gemaakt, blijkt
wel hieruit, als men bedenkt, dat de eerste
luchtreus, de L.Z. 1, een inhoud had van
11.300 M3., terwijl de tegenwoordige „Graf
Zeppelin" een omvang bereikt van 105.000
M3., terwijl de snelheid in dien tuschen-
tijd van 28 tot 135 KM. per uur is toege
nomen! De kundige bestuurder der „Graf
Zeppelin", dr. Hugo Eckener, was een leer
ling van Zeppelin. Op het einde van Mei
1929 werd het luchtschip bij een poging den
Oceaan over te steken van den ondergang
gered door een noodlanding bij Cuers Pier-
refeu. Van verschillende Fransche autori
teiten ondervond de leider bij de landing
in Frankrijk uitstekende hulp. De oorzaak
van deze landing lag in het onklaar raken
van drie der vijf motoren, waarover het
luchtschip beschikte. Bij den terugkeer naar
de oever van het meer van Constanz on
derging het verschillende veranderingen.
Den len Augustus o.a.v. werd een nieuwe,
thans succesvoller, tocht ondernomen,
waarbij de tocht over de vallei van de
Rhone trok, via Gibraltar en de Azoren
en te Lakehurst landde. Over deze rit werd
93 uur gedaan, doch de terugreis ging veel
sneller; in ruim twee dagen was men weer
op Friedrichshafen. Op 19 Augustus zette
het luchtschip zijn tochten voort naar To
kio, waarbij vrijwel de geheele wereld in
bewondering was voor de schitterende on
derneming van dr. Eckener. Het schip vloog
toen over Siberië, waarbij het Oeralgeberg-
te een belangrijke hindernis vormde, doch
voor de Zeppelin wae ook dit gebied van
weinig bezwaar. In ongeveer honderd uren
was de tocht FriedrichshafenTokio vol
bracht; daarna volgde de tocht over den
Pacific. Nog nimmer voordien had een
luchtverkeersmfddel de route JapanVer-
eenigde Staten afgelegd. Op 29 Augustus
was de reis om de wereld volbracht; in
twintig dagen had de „Graf Zeppelin"
39.350 K.M. afgelegd, wat voor het lucht
schip een schitterende prestatie beteeken-
de. Immers in 1924 deden de Amerikaan-
ache vliegeniers over een reis om de we
reld nog 182 dagen, terwijl de groote „Phi-
lias Fogg" van den fantastischen Fran-
schen schrijver Jules Verne nog 80 dagen
voor zijn wereldreis noodig Ihad. Op zijn
tocht naar den Noordp>ool in Juni van het
vorig jaar, vertoonde de Zeppelin zich ook
boven ons land. De eenige film-man, die
het luchtschip eenige reizen naar Zuid-
Amerika, welke een vrij goeden afloop
hadden. Als eindpunt werd Pernambuco
gekozen, waar de post voor Brazilië, Pa
raguay en Uruguay aan boord werd geno
men. In Maart j.L werd besloten een regel-
matigen dienst met luchtschepen te openen
van Friedrichshafen naar Zuid-Amerika.
De dienst wordt onderhouden met de „Graf
Zeppelin", die over een afstand van 10.000
K.M. een nuttigen last van 10 ton kan ver
voeren. De lengte van het schip is 252 M.,
de breedte 30.5 M. en de vijf Maybadhmo-
toren kunnen een gemiddelde snelheid van
117 KM. per uur ontwikkelen. Hoewel het
luchtschip hoofdzakelijk voor goederenvei-
comfortabel ingericht. Er zijn een salon,
voer is gebouwd, is het ook voor passagiers
plaats biedend voor circa 30 personen,
twaalf twee-persoonshutten en een sp>eciaie
waschgelegenheid met stroomend warm en
koud water. Op koude dagen zijn de p)as-
8agiersverblijven verwarmd.; in de keuken
worden de maaltijden toebereid, waarvan
de kosten in den passagiersprijs zijn begre
pen, indien de tocht langer dan 24 uur
duurt. Voor de veiligheid der passagiers
zijn alle maatregelen genomen. Een sp>eciale
meteorologische dienst geeft voortdurend
inlichtingen over de weersgesteldheid. On
langs zijn de plannen voor de L.Z. 129, de
nieuwe Zeppelin, gereed gekomen en bin
nenkort wordt te Friedrichshafen met den
bouw een aanvang gemaakt. Het nieuwe
luchtschip, dat vijftig passagiers zal kunnen
vervoeren, verschilt in menig opzicht van
de „Graf Zeppelin". Het nieuwste is, dat
heliumgas zal worden gebruikt, voorts
wordt gewerkt met ruw-olie-motoren, ter
wijl de passagiersoabines naar de mid
scheeps worden verplaatst. De lengte over
alles van de L.Z. 129 zal 247.8 Meter bedra
gen, grootste diameter 41.2 M. Bij de „Graf
Zeppelin" waren die afmetingen respectie-
velijk 235 Meter en 30.52 Meter. Het nieuwe
schip zal een kubieken inhoud hebben van
200.000 M3. tegen 105.000 M3. van de tegen
woordige luchtreus. Het aantal motoren
wordt van vijf tot acht opgevoerd. Deze
acht motoren worden tandengewijs ge
bouwd; vier aan iederen kant van het
luchtschip. De navigatieruimte blijft in den
kop, de draadlooze installatie komt daar
vlak boven. In de midscheeps zullen zijn
twee dekken voor de passagiers; boven
eetzaal, lees- en schrijf zalen, wandelgan
gen aan weerszijden, benevens 26 hutten. In
het benedendeks bevinden zich de keukens,
badkamers, toiletten, hutten officieren en
een rooksalon. Op de onlangs gehouden ver
gadering van het Internationale Comité
voor Noordpool-onderzoek werd besloten in
den loop van dit jaar weder een Noordpool-
vlucht met den „Graf Zeppelin" te onder
nemen, over welk plan de onderhandelingen
echter nog gaande zijn.
GEMENGDE BERICHTEN
ONGELUKKEN.
IN DE KOKENDE STEARINE
GEVALLEN,
In de stearinesmelterij der Kaarsen fa
briek te Gouda, is de 39-jarige arbeider
C. J. Rondel tap», bij het leegst orten van
baaltjes stearine, in den smeltketel, uitge
gleden en in de kokende massa gevallen. De
man wist zich nog aan den rand van don
ketel te grijpen, waardoor hij alleen mot
het onderlichaam in de stearine terocht
kwam. Toegeschoten arbeiders hebben hem
er uitgetrokken. Het slachtoffer had vooral
aan beide beenen ernstige brandwonden
opgcloopen, welke ter plaatse door een
dokter zijn behandeld. Daarna is hij i%r
brancard naar zijn woning vervoerd.
„Vad."
Jongetje doodgereden.
Op het bouwterrein bij de R.-K. kerk te
Rijswijk is de 4-jarige H. B.. die daar met
andere kinderen aan t spelen was op een
ijzeren plaat gevallen, juist toen een
vrachtauto, geladen met zand en bestuurd
door R. E. Z. uit Den Haag daar passeer
de. Een achterwiel van den auto ging den
jongen over het hoofd, waardoor de dood
onmiddellijk intrad.
Aan de gevolgen overleden.
De 41-jarige C. Bouman uit Stolwijker-
sluis, die Woensdag met het hoofd tegen
een viaduct te 's-Hertogenbosch terecht
kwam is denzelfden avond nag ovorloden.
BRAND TE WANSSUM.
Bakkerij en boerderij door het vuur
vernield.
Woensdagmiddag is in de bakkerij van
den heer Pijpere te Wanssum brand uit
gebroken. Do heele bakkerij met winkel
en woonhuis benevens de inboedel gingen
verloren. Ook de aangrenzende boerderij
van de wed. van Dijck werd door hot vuur
aangetast en geheel door het vuur ver
nield. Het grootste deel van den boerderij-
inboedel alsook eenige varkens werden een
prooi der vlammen. Door krachtig optre
den van de brandweer uit Venray werd
verdere uitbreiding van het vuur voorko
men.
De oorzaak van den brand is onbekend.
De schade wordt door verzekering gedekt,
„Msbd."
BOERDERIJ TE UDEN AFGEBRAND.
Gebrek aan water.
Gisteren is bij afwezigheid van de bewo
ners in de boerderij ran don landbouwer J.
v. Lanen te Uden een felle brand uitgebro-
I ken. Wegene gebrek aan water slaagde men
I er niet in het vuur tegen te gaan. De boer-
I derij benevens inboedel en landbouw
werktuigen werden in korten tijd een prooi
I der vlammen. Een aantal kippen kwam in
de vlammen om. Omtrent de oorzaak van
den brand tast men in het duister. Verze
kering dekt do schade.
MEENINGSVERSCHIL BIJ EEN
VOETBALWEDSTRIJD.
Met een relletje tot gevolg.
Dat kleine oorzaken groote gevolgen
kunnen hebben, is Woensdagavond weer
eens gebleken, schrijft de „Msbd.".
Bij een voetbalwedstijd te Rotterdam,
die op het voormalig land van Hoboken
gehouden werd, ontstond tusschen twee
toeschouwers een meeningsverschil. De
een beweerde, dat er „valsch" gespeeld
werd en de ander zei, dat daar niets van
waar was. De opposanten gingen, zooals
dat meer en meer gebruikelijk wordt," er
ten slotte toe over elkaar met geweld hun
meening op te dringen en het vechtpartij
tje trok al spoedig heel wat meer bekijks
dan de wedstrijd. Een agent die op het ru
moer afkwam trachtte eerst de vechtenden
te scheiden en toen dit niet lukte besloot
hij hen mee te nemen naar het politie-bu-
reau. Dit was echter allerminst naar den
zin van het publiek dat zich door dezen
maatregel van een gewaardeerde sensatie
beroofd zag. Een van de omstanders
sprong den agent op den rug en slecht
door een van zijn arestanten los te laten
kon deze zich van zijn aanvaller bevrijden.
Daar de vrijgekomen arrestant dankbaar
van de ontstane situatie geprofiteerd had
bleef er voor den agent niets anders over
dan te trachten den tweeden vast te hou
den en over te brengen. Dat was echter
lang niet gemakkelijk want van alle kan
ten drong het publiek op hem aan. Eerst
trok hij zijn sabel en toen bleek dat de
menschen daar niet bang voor waren zijn
revolver. Men deinsde terug doch op een
eenigszins veiligen afstand gekomen be
gonnen enkele kwajongens met steenen te
gooien. Zij boekten daarmee het succes,
dat zij den arrestant een gat in zijn hoofd
wierpen.
Inmiddels was er voor den agent hulp
komen opdagen waardoor het hem mogelijk
werd zijn arrestant, die de 18-jarige va
rensgezel A. P. bleek te zijn, naar de poet
aan het Kruisplein over te brengen. Van
daar is de man eerst naar het ziekenhui*
aan den Coolsingel gebracht om verbon
den te worden. Vervolgens is hij naar het
politiebureau aan de Witte de Withstraat
gebracht om daar in bewaring te worden
gesteld.