(23ste Jaargang
DONDERDAG 2 JUNI 1932
No. 7216
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
HET KABINET VON PAPEN
3)e £cidóclie0ou^Gmt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden f9 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per port f2.95 per kwartaal
Eet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
bet dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
DE NIEUWE RIJKSKANSELIER HEEFT ZIJN REGEERING
BIJNA GEREED.
Verscheidene ministers reeds benoemd.
De Bijkspresident heeft Woensdagavond
te ongeveer half negen den heer von Papen
ontvangen die hem verslag uitbracht aan
gaande de door hem gevoerde besprekin
gen bij de kabinetóvorming en vervolgeus
benoemd tot:
Rijkskanselier: von Papen.
Binnen Land sche Zaken: Freiherr von
Gayl.
Économische Zaken: Dr. Warmboldt.
Rijksw eer baarheid: Generaal von Schlei
cher.
Voedselvoorziening en Gommissari8 voor
de Oostelijke gebieden: Freiherr von Bnaun.
Posterijen en Verkeerswezen: Eltz von
Ruebenach.
Bovendien werd Oberregierungsrat
Planck benoemd tot staatssecretaris voor
de Rijkskanselarij.
Bij aankomst van de heeren te Berlijn is
beden de benoeming te verwachten van
Dr. Goedeler tot Rijksminister vian Arbeid,
van Dr. Guertner tot minister van Justitie
en van Freiherr von Neurath tot Minis
ter van Buitenlands cbe Zaken.
Slechts de bezetting van de portefeuille
van Financiën is nog dubieus.
Uit het leven der nieuwe Kabinetsleden.
Fra-nz von Papen wend den 29eten
October 1879 te Werl (Westphalen) gebo
ren. Hij was in actieven dienst bij de vroe
gere weermacht, eerst als officier bij het
5de regiment Ulanen» In 1911 werd hij bij
den groeten generalen staf benoemd. Tij
dens den oorlog was hij militair attaché bij
de Duitsche ambassade te Washington. Na
den oorlog nam hij ontslag en wend hij in
bet jaar 1921 voor de kieskring Westphalen
Noord tot lid van den Pruisischen Landdag
gekozen, waar hij behoorde tot den rech
tervleugel van de Oentrumfractie. Hij is
voorzitter van den raad van toezicht en
eigenaar van de „Gennania".
Wilhelm Freiherr von Gayl,
die 53 jaren oud is, stamt uit een oude
Pruisische officiersfamilie. Na rechten en
staatswetenschappen te hebben gestudeerd,
was hij eerst werkzaam in Pruisen, waarna
hij in het jaar 1909 de leiding op zich nam
van de Oostpreussische Dandsgesellschaft.
Hij heeft actief deelgenomen aan den oor
log en werd in het jaar 1916 chef van de
afdeeling voor binnenlandsche politiek 'en
binnenlandsch bestuur bij den staf in het
Oosten. Na de omwenteling organiseerde
bij sinds Januari 1919 de bescherming van
Oost Pruisen. Sinds 1921 is hij lid van den
Piriisischen staatsraad en gevolmachtigde
van Oost Pruisén in den Rijksnaad. Hij is
lid van de Duitsch Nationale Volkspartij,
doch beeft nimmer partij functies aangeno
men en zich evenmin met politieke actie
bezig gebouden.
Freiherr Konstantin von Neu-
r a t b werd den 2den Februari 1873 gebo
ren en trad na zijn rechtsstudie in consu-
lairen dienst. Tijdens de oorlogsjaren wa3
bij gezantschapsraad te Constantinopel. In
bet jaar 1917 werd bij benoemd tot kabi
netschef van den koning van Wurtemberg.
In 'bet jaar 1919 trad bij wederom in diplo-
imatieken dienst. Hij werd achtereenvolgens
gezant te Kopenhagen, van 1922 tot Mei
1930 was hij gezant bij het Quirinaal te
Rome, sindsdien is hij ambassadeur te Lon
den.
Luit e nan b-G eneraal von Schlei
cher, die enkele weken geleden 50 jaar
is geworden, begon zijn militaire loopbaan
bij het cadettencorps en werd in den oor
log benoemd bij den generalen staf. Na
den oorlog is hij toegetreden tot de Rijks-
weer. In het jaar 1924 weird hij bevorderd
tot overste en den 1 Februari 1926 tot af-
deelingsleider in het Rijksweerministerie.
Den len April 1929 werd hij chef van het
nieuw gevormde ministerie van Rijksweer-
zaken en korten tijd later werd hij be
noemd tot luitenant-generaal.
Dr. Karl Goerdeler is 47 jaren
oud, heeft rechten gestudeerd en was later
in het bankbedrijf werkzaam. Na den oor
log werd hij loco-burgemeester van Ko
ningsbergen en in 1930 Eerste burgemeester
van Leipzig. In December 1931 werd hij
•benoemd tot Rijkscommissaris voor prijs
regeling, welke functie hij in April j.l. neer
legde.
Dr. Hermann Warmboldt werd
21 April 1876 geboren, studeerde landbouw
wetenschappen, werd later professor aan
da landbouwschool te Hohenheim en is
FREIHERR VON GAYL, de nieuwe
rijksminister van binnenlandsche zaken.
sinds 1921 minister geweest voor landbouw-
aangelegenheden van Pruisen. Sinds 1922
was hij lid vam de directie der I.G. Farben
Industrie, terwijl hij in October 1931 als
Rijksminister van Economische Zaken tot
het tweede kabinet Bruening toetrad. In
de maand Mei j.l. trad hij als zoodanig af.
EEN NIET BEPAALD GUNSTIGE
ONTVANGST.
De houding van het Centrum.
De centrumfractie van den rijksdag ver
strekte gisteravond na afloop \an haar be
raadslagingen een communiqué, waarin o.a.
gezegd wordt, dat door mtrigues van con
stitutioneel onverantwoordelijke personen
een grootsch opgezette politiek van natio-
nalen opbouw plotseling is onderbroken.
Wijl de oppositiepartijen weigeren mede
de politieke verantwoordelijkheid te aan
vaarden, tracht men thans tusschenoplos-
singen te zoeken. De oenhrumsfractic wijst
deze echter beslist af.
Slechts een overgangskabinet.
De Fran sche bladen bevatten vrij uitvoe
rige commentaren op de benoeming van
Von Papen tot Duitsch kabinets-formateur.
De meeste groote bladen zijn van meening,
dat men hier slechts te doen heeft met een
overgangskabinet, dat in den herfst na de
nieuwe verkiezingen plaats zal moeten ma
ken voor de nationaal-socialisten en dat
zich voorloopig er toe zal beperken, den
overgang voor te bereiden.
Pertinax noemt in de „Echo de Paris''
de komende rijksregeering een militair ka
binet dat gedragen zal worden door de
idee van de revanche. De „Petit Parisien"
schrijft, dat de nieuwe regeering is voorbe
stemd om de brug te vormen tuschen de
politiek van Brüning en die van Hitier, en
dat zij slechts gevormd wordt om de ver
ontrusting te Parijs, Londen en Washing
ton weg te nemen en uitstel van de confe
rentie van Lausanne te vermijden. Het
„Journal" is van meening, dat het kabinet-
Von Papen slechts de taak zal hebben den
voormaligen geallieerden te Lausanne me
de te deelen dat Duitechlamd geen herstel
betalingen meer zal doen. De toestand is
nog nooit zoo duidelijk en eenvoudig ge
weest.
De radioaal-socialistische „Republiqué"
schrijft oa., dat de politieke ontwikkeling
in DoiitscMand een sprong in het duister
beteekent, zoowel voor Duitschland zelf als
voor Europa en voor den vrede. De socia
listische „Populaire' noemt het nieuwe ka
binet een militaire regeering, die de res
tauratie der Höhenzollerns voorbereidt.
De „Ere Nouvelle", het orgaan van Her-
riot, schrijft dat het republikeinsche
Duitschland van Weimar een slag heeft
gekregen, waarvan zijn tegenstanders #ho-
pen dat geen herstel meer mogelijk is. On
der deze omstandigheden heeft Frankrijk
slechts den plicht, zonder zijn koelbloedig-
heidi te verliezen en zonder op reeds geno
men besluiten terug te komen, zijn rechten
te handhaven, waarvan het in het belang
vaai den vrede geen afstand kan doen.
Engelsche commentaar.
Ook de Engelsche pers is algemeen van
meening, dat het komende kabinet-von Pa
pen als overgangskabinet moet worden be
schouwd en dat nieuwe verkiezingen voor
den Rijksdag onvermijdelijk zullen zijn. De
persoon van den kabinetsformateur trekt
de algemeene aandacht. Zijn capaciteiten
worden niet bestreden. Tegelijkertijd her
inneren de Engelsche bladen echter aan
zijn anti-Engel sche activiteit gedurende
den wereldoorlog, toen hij als militair atta-
ahé te Washington werkzaam was.
De „Times" merkt op, dat de situatie in
Duitschland zienderoogen slechter wordt,
zoodat spoedig handelen noodzakelijk is. De
„Daily Telegraph" schrijft, dat de meeste
nieuwe ministers openlijke of heimelijke
monarchisten zijn. Geen hunner kan men
democraat noemen. Het blad gelooft even
eens, dat het kabinet slechts gevormd
wordt om Duitschland in Lausanne te kun
nen vertegenwoordigen, vervolgens den
Rijksdag te ontbinden en dan te verdwijnen.
De „Daily Express" spreekt eveneens van
een tus6chenregeering. Zij zal te Lausanne
verklaren, dat Duitschland geen Pfennig
meer kan betalen. Overigens is zij slechts
het voorspel voor liet aan de macht ko
men der nationaal-socialisten, want er be
staat geen twijfel, dat de nationaal-socia
listen en hun bondgenooten bij de komende
verkiezingen belangrijk zullen winnen.
Hitler's bomende overwinning werpt reeds
zijn schaduw vooruit.
De liberale „New Chronicle" verklaart,
dat de politieke situatie in Duitscbkund
volkomen door Hitier wordt behcerscht.
Het is uitermate belangrijk dat Duitsch
land zoo spoedig mogelijk weer een verant-
ALLE KATHOLIEKE KERKEN
IN DEN STAAT MEXICO
GESLOTEN.
Naar uit Mexico City, d.d. 2 Juni wordt
gemeld, zijn in den staat Mexico alle
katholieke kerken door de politie gesloten
aangezien de Aartsbisschop tot nog toe uit
de 150 nog aanwezige priesters geen keuze
van 34 priesters om de kerkdiensten te
vervullen heeft gedaan, zooals door de wet
is voorgeschreven.
woordelijke regeering heeft. De man, die
Duitschland te Lausanne vertegenwoordigt,
moet over volledige autoriteit beschikken.
De andere mogendheden moeten van te vo
ren er van overtuigd zijn, dat de verplich
tingen, die de Duitsche vertegenwoordiger
op zich neemt, ook ten voile uitgevoerd zul
len worden. Er bestaat in werkelijkheid
slechts één opvolger voor Brüning, die als
opvolger in aanmerking komt, en die heet
Adolf Hitler. Geen Duitsch politicus zal
zich kunnen handhaven, die niet eenvoudig
de schrapping der herstelbetalingen en het
recht op gelijkheid van bewapening voor
Duitschland eischt. Het gaat er slechts om,
aldus het blad, of de politici der andere
mogendheden deze eischen als onvermijde
lijke feiten zullen erkennen en er een ver
standige en verzoeningsgezinde politiek op
zullen opbouwen, zoo niet, dan zal de hui
dige crisis nooit opgelost kunnen worden.
TWEEDE KAMER
HET WETSONTWERP TEGEN SMALENDE GODSLASTERING
VERWEER TEGEN DUITSCHE MAATREGELEN.
De stemming over het wetsontwerp tegen
krenking van godsdienstige gevoelens door
smadelijke godslasteringen heeft de Kaïmer
nog even een vroolijk oogenblik bezorgd.
Onder de afgevaardigden, die ten deze een
korte verklaring aflegden, behoorde n.l.
ook de heer Peereboom (H.G.). Deze
heer, dié aanvankelijk verklaard had, dat
dit „paard van Troje" niet met zijne huip
in onze wetgeving zou worden binnenge
haald, bleek thans geheel van gevoelen
veranderde Hij zou voorstemmen, omdat de
Minister gezegd had, dat spr. dit wetsont
werp niet uit ziju handen wilde aanvaar
den. Hij wilde nu laten zien, dat hij daartoe
wel bereid was. Het is begrijpelijk, dat deze
argumentatie in de geheele Kamer een al
gemeen gelach deed opstijgen! Voor het
overige bracht de stemming geen verrassin
gen; de St.k. Ger. partij, de heer Slotemo-
ker de Bruine, en mej. Frida Katz stem
den tegen. Het wetsontwerp werd aangeno
men met 49 tegen 44 stemmen.
Toen was de crisis weer aan het woord.
Ditmaal gold het een noodmaatregel als
verweer tegen buitenlandsche maatregelen.
Men weet, dat Duitschland uit ons land in
gevoerde artikelen slechts voor de helft
betaalt; de andere helft blijft een Neder-
landsche vordering. Daarentegen betailen
wij alles, wat uit Duitschland wordt inge
voerd met ons goede geld. Alle pogingen
om Duitschland tot een andere houding te
bewegen hebben gefaald. In Berlijn wordt
eenvoudig gezegt, dab men niet anders
kan; maar het ergerlijke is, dat andere
kunden beter behandeld worden. Voor onzen
export is deze houding van Duitschland
als het ware de doodsteek geweest. De Re
geering stelt nu voor Duitschland welis
waar niet met gelijke munt te betalen, maar
toch haar te machtigen betalingen aan het
buitenland aan bepaalde voorwaarden te
binden. Dit is natuurlijk een groote macht,
welke zij vraagt. Voor eenigen tijd zou er
geen denken aan geweest zijm, dat de Ka
mer in het verleenen van zulk een macht
zou hebben toegestemd. Thans was er eigen
lijk niemand, die zich verzette, de heer
W ij n k o o p (C.P.) dan uitgezonderd. Het
eenige, waarop van links werd aangedron
gen, maar niet alleen van links, was, dat
er uit de Kamer een Commissie zou wor
den benoemd, die in voortdurend contact
zou staan met de Regeering t.a.v. de toe
passing dezer wet. De hoer Van der
W a e r d e n (S.D.A.P.) had een desbetref
fend amendement ingediend, waarvoor
niet alleen dr. Bierema (V.B.), en de
heer Oud (V.D.), maar ook do heer C o-
1 ij n (A.R.) bleek te gevoelen. Deze laatste
niet zoozeer omdat hij toezicht op de Re
geering noodig achtte, maar omdat hij ver
wachtte, dat door zulk een Commissie de
eensgezindheid tusschen Regeering en
Volk beter zou worden bewaard, dan wan
neer de Regeering de wet alleen moest uit
voeren. Want het zou er op aankomen, als
het buitenland met retorsiemaatregelen ant
woordde, tot het bittere einde door te strij
den.
Voor den heer Wijnkoop (C.P.) was
deze redevoering een welkome aanleiding
om er op te wijzen, dat het kapitalisme geen
anderen uitweg meer wist dan den economi-
schen oorlog, wat overigens zijn ondergang
niet zou beletten.
Dat de heer Korten horst (R.K.),
over de eensgezindheid der Kamer vroe
ger was het wel eens anders geweest, merk
te hij op zeer verheugd was, behoeft wel
geen betoog. En al evenmin, dat de heeren
F1 e s k e n s (R.K.), Weitkamp (C.H.),
en Van Voorst tot Voorst (R.K.)
ten zeerste met het ontwerp waren inge
nomen.
Ook de M i n i s t er, die heden zijn reden
aanving, legde den nadruk op de aLgeheole
eenstemmigheid der Kamer in deze aange
legenheid. De uitzondering van den heer
Wijnkoop belette alleen, dat de eenstem
migheid eentonigheid werd. Heden zal de
Minister zijn rede voortzetten.
HET CONFLICT TE WADDINXVEEN.
Ultimatum-meubelindustrie ingetrokken.
Gisteren zijn te 's-Gravenhage met den
rijksbemiddelaar prof. Aalberse besprekin
gen gevoerd tusschen partijen bij het con
flict in de meubelindustrie te Waddinxveen
Het resultaat is geweest dat de arbei
ders-organisaties op advies van den rijksbe
middelaar het uitgevaardigde ultimatum
hebben ingetrokken.
Rijksdaalders van vóór 1920.
Naar het „Centrum" verneemt, ligt het
in de bedoeling, om ook de rijksdaalders,
die vóór 1920 ter rijksmunt zijn vervaardigd
aan de circulatie te ontrekken.
Dit zal echter niet geschieden, op do
wijze, die men bij den gulden heeft toege
past. Er wordt voorloopig geen bepaalde
datum vastgesteld, waarop het publick
deze rijksdaalders moet hebben ingeleverd.
De inhouding geschiedt geleidelijk, na
melijk door de posterijen, die alle rijksdaal
ders, voor 1920 aangemunt, welke onder
haar bereik komen, aan den omloop ont
trekken.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De nieuwe Duitsche regeering bijna ge
reed. (2e blad).
Alle katholieke kerken in den staat
Mexico gesloten. (1© pagina.).
Nazi's overvallen te Krefeld een katho
lieke demonstratie. (2o blad).
De Grieksche ex-dictator Pangalos ver
bannen. (2de blad).
BINNENLAND.
Uitvoer van boter naar Duitschland.
(lste blad).
Clearing-ontwerp in de Tweede Kamer.
(lste blad).
Het drama te Putbroek. De eisch. (3e
blad).
Drie gezusters te Lith door gemaskerde
bandieten overvallen. (Gem. Berichten,
öde blad.
Ernstige brand in een school te Lonne-
ker. (Laatste Berichten,).
BOTER NAAR DUITSCHLAND.
Commissie voor den uitvoer
ingesteld.
De Minister van Economische Zaken en
Arbeid heeft ingesteld een commissie voor
den uitvoer van boter naar Duitschland.
Tot leden van die commissie zijn be
noemd de heeren J. J. O. Anient te Roer
mond, G. J. Blink te Noordwijk, J. A. Ge
luk te 's-Gravenhage, dr. F. E. Posthuma,
te 's-Gravenhage, J. M. Wagenaar-IIuinin-
tink te Vlaardingcn en A. van Wijnen te
Gouda.
Als voorzitter dier commissie is de heer
dr. F. E. Posthuma te 's-Gravcnhage aan
gewezen.
Voor deze commisie is de volgende in
structie door den Mirrster vastgesteld:
1. De commissie brengt den Minister
van Economische Zaken en Arbeid advies
uit over alle zaken betreffende den uit
voer van boter naar Duitschland, welk©
dcor of vanwege genoemden Minister aan
haar worden voorgelegd.
2 De Commissie dient van advie3 aan
dengene, die gemachtigd is inet liet afge
ven der certificaten.
3. De Commissie is gehouden zich cr
van te overtuigen, dat de aanvrager zich
gedurende het vastgesteld vragenriidvak
met den uitvoer van boter naar Duitsch
land heeft bezig gehouden en control© uit
te oefenen op de van den. aanvrager ont
vangen gegevens, welke haar in staat
moeten stollen de hoeveelheid boi.or t-e
bepalen, welke door hem naar Duitsch-
.and nag worden uitgevoerd tegen het ver
laagd invoerrecht cn aldaar in vernouding
tot zrn boteruitvoer naar Duitschland iu
bedeeld tijdvak.
De Minister heeft voorts bepaald, dat do
aanvragen, bedoeld in artikel 5 van het
K. B van 20 Mei tot regeling van den uit
voer van boter naar Duitschland, zullen
worden ingediend bij bovengenoemde com
missie. Met het uitgeven van certificaten,
bertoeld in art 2 van voornoemd besluit is
belast de heer dr. F. E. Posthuma te
's-Giavenhage en is deze gemachtigde
aangewezen als comptabele in den zin der
comptabiliteitswet 1929.
Het bedrag ter bestrijding van de kos
ten aar. het uitgeven der certificaten ver
bonden, is door den Minister vastgesteld
op 21/2 cent per 100 K.G. met een mini
mum van 10 cent per zending.
De Minister heeft voorts het tijdvak, be
doeld in artikel van het bovengenoemde
K. B., vastgesteld van 1 Juli 1930 tot 1
Juli 1931.
