3)e QzAdóeho, (Bou/tatiJj
23ste Jaargang
DINSDAG 31 MEI 1932
No. 7214
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
VROUWENBOND EN NAASTENLIEFDE
BINNENLAND
EEN ZAKENMAN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per poet f 2J)5 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 oent per kwartaal, bij
▼ooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het. tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Z.H. PAUS PIUS XI
Heden herdenkt" Z. H. Paus Pius XI
zijn 75sten verjaardag.
Met eerbiedige bewondering ziet de
wereld, ook de niet-katholieke, op naar
den Man, die vanuit Rome de richtlijnen
aangeeft, om de wereldcrisis op te los
sen. Mocht de wereld ook naar de
lessen van den Paus handelen
De Paus onderschat de grootte van
de wereldramp niet. Hij zegt zonder
aarzelen
„Na den zondvloed zal (men) nauwe
lijks het menschelijk geslacht door zoo
vele en groote lichaams- en ziels-benau-
-wingen zoo diep en zoo algemeen be
proefd vinden, als waarmee wij het he
den met deernis gekweld vinden".
Zijn dat geen schrikwekkende woor
den?
Toen we zoo schreef prof. dr. Fr.
Feron dezer dagen vroeger in den
Bij-bel lazen van de zorgelooze onver
schilligheid der Joden, die hun profeten
tevergeefs lieten waarschuwen om toch
door gebed en boete de dreigende ram
pen te keeren, waren we verstoord over
zooveel gebrek aan zorg en tijdigen in
keer. Zal het nageslacht dat misschien
ook wezen over ons, als wij de streng
vermanende stem van onzen „profeet"
niet verstaan of versmaden?
onze „profeet", de Paus roept ons
emeekend op tot een kruistocht van
gebed en boete.
In het bijzonder in zijn laatste En
cycliek aan de wenschen, in deze en
cycliek neergelegd, mogen we vandaag
nog 'ns worden herinnerd.
Wat wenscht de Paus?
De Paus wil, dat wij, om van God red
ding uit den nood af te smeeken en te er
langen, twee middelen zullen aanwenden:
boete en gebed.
In het bijzonder roept de Paus daartoe
op onder het octaaf van het feest van
het Heilig Hart van Jezus (dat a.s. Vrij-
dag is).
Naar aanleiding van deze pauselijken
oproep verzoeken onze Bisschoppen:
le. dat wij op genoemd feest of den
daarop volgenden Zondag communiceeren
2e. dat wij op dezen feestdag en onder
het octaaf meer dan anders de kerk bezoe
ken
3e. dat wij onder dat octaaf ons ge
oorloofde ontspanningen ontzeggen en het
daarmede bespaarde geld aan de armen
geven
4e. dat wij op Vrijdag 3 Juni of Vrij dar
10 Juni een vastendag houden.
EEN „ZIEKEN-MIS" TE BODEGRAVEN.
V De eigen pers.
Op de vergadering van den Partijraad
der R.-K. Staatspartij ie door den voorzit
ter gememoreerd de overleden politicus
Van Vuuren.
Van Vuuren is heel zijn leven een over
tuigd en krachtig ij veraar geweest voor de
katholieke pers, waarin hij zag het groote
middel voor de propageering en verdie
ping van het katholieke leven.
Wij herinneren ons zijn rede over de ka^
tholieke pers, gehouden op een der eerste
Kaholiekendagen in bet Bisdom Haarlem.
In deze rede wees hij o.m. op het volgende:
De meest anti-clericale 'notaris, staande
onder den druk van zijn meest anti-cleri-
calen cliënt, zal eieren voor zijn geld kie-
z»n en zijn verkocpingen annonceeren in
de katholieke courant als hij weet, dat
de katholieke gegadigden anders er geen
kennis van nemen en van zijn verkoopin-
gen wegblijven.
Inderdaad de Katholieken hebben het
zelf in hun macht, om hun pers te doen
erkennen, om achterstelling, waar deze in
dit opzicht nog bestaat, daadwerkelijk te
keeren.
Als de Katholieken willen, kunnen
zij ook op het terrein dor pers zoo veel
bereikenWat het verleden heeft aange
toond. Deze in eendracht en eensgezind
heid krachtige wil gesteund door zelf
respect en klaar inzicht in de waarde
eener eigen pers moge pok in het heden
overal waar noodig tot daadwerkelijke
uiting komen
Jubilea van vereenigingen en bonden
worden meestentijds gevierd met vele
bloemstukken en nog meer toespraken.
Of een Katholieke vereeniging jubileert,
of een neutrale de wijze van jübileeren
is dezelfde.
Het bestuur van den Vrouwenbond te
Bodegraven daarbij stevig gesteund door
de Mariacongregatie heeft de viering
van het koperen jubileum der afdeeling op
een andere wijze opgezet. Het ging van de
gedachte uit: laat het feest van den Bond
ook een feest der zieken zijn. Een mooie,
echt-christelijke geclac1#©! Een schoone
vrouwelijke gedachte.
Het voorbeeld van Bodegraven verdient
navolging bij alle afdeelingen van den
Vrouwenbond waar of in wel'ker omtrek
niet bestaat het heerlijke en heilrijke jaar-
lijksche Eucharistisch ziekentriduum.
Eenige autobezitters waren zoo welwil
lend de zieken en ouden van dagen heden
morgen naar de kerk te rijden. Het altaar
was prachtig tusschen de bloemen gezet.
Een groote menigte belangstellenden vul
den de kerk.
De zieken een twintigtal hadden
voor in de kerk hun plaats, waar zij van
nabij de handelingen van het H. Misoffer
konden volgen. Men kan zich indenken,
welk een vreugde het voor hen was de slui
ting van de Meimaand op zoo heerlijke
wijze te kunnen vieren.
De H. Mis werd opgedragen door den
zeereerw. heer Keet, pastoor der parochie,
die na het Evangelie een predikatie hield.
De predikant had tot tekst gekozen Luc.
I 56: „Maria bief ongeveer twee maanden
bij haar''. Zijneerw. sprak over de naasten
liefde, welke Maria beoefende, een naasten
liefde van wie niemand werd buitengeslo
ten. Als kind ging zij bidden in den Tem
pel voor die haar na stonden. Toen de en
gel Gabriël haar de tijding bracht, dat zij
de Moeder van Christus zou worden, bracht
zij gaarne het offer. Zij toch wist uit de pro
fetieën van Isaïas, dat de Christus lijden
moest.
Maria ging op bezoek bij haar nicht Eli
sabeth, om haar bij te staan; zij hielp te
Bethlehem de herders en de koningen, in
Egypte hielp zij de ongeloovigen, in Naza
reth steunde zij haar plaatsgenoot-en. On
der het Kruis staande, leefde zich geheel
het Lijden van haar Zoon mede. Op Pink
steren was zij aanwezig bij de stichting der I
Kerk, steunde zij de Apostelen. Zij gaat j
nog steeds voort de Kerk te beschermen. I
Zij blijft onze goede Moeder, ook voor de
zieken, die zij öf de gezondheid terug- j
schenkt, óf de kracht van het lijden te dra- j
gen- i
De predikant besloot met allen op te I
wekken de H. Maagd in haar naastenliefde j
na te volgen.
Na de H. Mis reden de zieken huis- J
waarts, dankbaar jegens Vrouwenbond en
Mariacongregatie voor dezen schoonen
morgen.
Het jubileum van den Vrouwenbond
wordt hedenavond nog gevierd met een
fee8tvergadering, waar pater Borromeus de
Greeve een rede zal uitspreken. Daarvan
hopen wij morgen verslag te geven.
zal vooral in dezen tijd de
kooplust trekken door doel
treffende reclame.
R. K. VREDESBOND.
Dankbetuiging van Z. Em. Kard. van
Rossum.
In de tweede helft van de vorige maand
heeft de directie van het Centraal Bureau
van den 'R!. K. Vredesbond in Nederland, in
samenwerking met de Vlaggenfabriek
„Transvaal'' in Den Haag, het goede idee
gehad, om de internationale vredesteeke
nen der Katholieke Vredesoctie langs offi-
eel schriftelijken weg aan te bieden ter ken
nismaking aan Zijne Eminentie Kardinaal
W. van ltossum, daarbij namens de Interna
tionale Vredesbeweging den Zegen van
Zijne Eminentie verzoekend op het werk
van verspreiding en propagoering dezer
nieuwe officieele vredesteekenen, alsmode
voor alle bonden en organisaties, die met
het Centraal Bureau samenwerken.
Dozer dagen i6 thans een schriftelijke be
vestiging van Zijne Eminentie ontvangen
van de ontvangst der vredesteekenen, waar
voor dank wordt betuigd, alsmede bericht,
dat de gevraagde zegen op het werk van
den R. K. Vredesbond in Nederland, vol
gaarne is verleend.
Een mooie onderscheiding, zoowel voor
de actieve directie van het Centraal Bu
reau alsmede voor de Haagsohe katholieke
firma, die geheel belangeloos zorg heeft
willen dragen voor de kosten van verzen
ding en verpakking der mooie vlaggen en
insignes naar Rome!
INGETROKKEN
LOONSVERLAGINGEN.
A.T.O.- en Van Gend en Loos-
personeel.
Do door de directie van A.T.O. oV
Van Gend en Loos aangekondigde 10
pet. loonsverlaging is, na bespreking mot
de vertegenwoordiging van het personeel,
door haar voor nader beraad teruggeno-
De directie van „Stork" te Hen
gelo restitueert een deel der
reeds toegepaste loonsverlaging.
Men meldt van werknemerszijde uit
Hengelo:
In de Maandagmiddag gehouden con
ferentie van de firma Stork en den
vertegenwoordiger van den Metaalbond,
den heer Scholten, met do besturen der
arbeidersorganisaties heeft de firma
Stork de tweede 5 pet. loonsverlaging te
ruggenomen. De eerBte 5 pet. verlaging
zal ingevoerd worden met ingang van 1
Juni. De te vroeg toegepaste 5 pet. ver
laging zal aan de werklieden worden ge
restitueerd.
In de gehouden ledenvergadering van
de drie samenwerkende organisaties is
het advies van de besturen aangenomen
om in het voorstel van de firma Stork te
treden.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
L00NK0RTING EN S. D. A. P.
Houding der raadsfractie te Deventer.
Men schrijft uit Deventer aan de „Tel.":
Naar aanleiding van de houding der
soc.-dem. wethouders en enkele soc.-dera.
raadsleden, die in den gemeenteraad heb
ben gestemd voor loonkorting voor het
gemeentepersoneel ondanks het besluit
van de afdeelingsvergadering der S.D.A.
P„ die de fractie opdraoht gaf tegen te
stemmen, is op verzoek van een aantal
leden der S.D.A.P. een spoedvergadering
der afdeeling Deventer gehouden. Ter
vergadering was o.a. aanwezig do partij
secretaris de heer C. Woudenberg. Over
de houding der fractie, die door do ver
gadering werd afgekeurd, word langdu
rig van gedachten gewisseld. Een motie,
er toe strekkende de webhouders te doen
aftreden, werd met groot© meerderheid
van stemmen verworpen, terwijl een motie
van den heer Woudenberg, waarin de
houding der raadsfractie wordt betreurd
en tevens wordt te kennen gegeven, dat
in de toekomst bij belangrijke aangelegen
heden allereerst de vergadering haar hou
ding zal bepalen, et groote meerderheid
van stemmen word aangenomen.
Webhouder Beertens gaf toe, dat door
de fractie fouten zijn gemaakt, maar deel
de tevens mede, dat, met het oog op den
slechten toestand der gemeentefinanciën,
alsmede de voorbereidingen voor woning
bouw, de fractie niet anders kon doen
dan te stemmen voor het voorstel van B.
en W. om de loonen en tractementen van
het gemeentepersoneel t© verlagen.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Wie zal na Brünings val rijkskanselier
worden? De meening in het buitenland over
het heengaan van Brüning. (2e blad).
Het program van Herriot, den vermoe-
delijken premier van Frankrijk. (2o blad).
De Zeppelin komt in Juni naar ons land.
(Luc'htv. 2e blad).
BINNENLAND.
Wijziging Lager-Onderwijswet. (1ste
blad).
Weer een smokkelaar doodgeschoten.
(Gem. Ber., 3de blad).
Een snelheidsmaniak te 's-Gravenhage
gedood. (Gem. Ber., 3do blad).
Wapenen en patronen aan boord van het
s.s. „Meerkerk" gevonden. (Gem. Ber., 3do
blad.)
HERZIENING DER L. O.-WET.
ÏÏET OVERLEG TUSSCHEN
MINISTER EN KAMER.
Uniforme schaal van 45 leer
lingen per onderwijzer ver
valt Overigens weinig
concessies.
Naar de „Tol." verneemt zal in liet uit
voerig verslag der schriftelijke en monde
linge gedaohtenwisseling tussohon de
Commissie van Voorbereiding uit de
Tweede Kamor en den minister van On
derwijs, K. en W. over de voorgestelde
wijzigingen in de Lager-Onderwijswet
1920 aan de Tweode Kamer worden toe
gezonden. Het verslag telt ruim honderd
bladzijden en is vergezeld van een even
eens uitvoerige nota met do wijzigingen,
die door de Regeering worden voorge
steld.
Deze wijziging betreft in hoofd
zaak min of meer gewichtige technische
aangelegenheden. Op de meosto principi
eel e punten wordt, aldus constateert de
„Tel.", aan de bezwaren der tegenstan
ders in geen enkel opzicht tegcmoctge»-
komen
Van gewicht is echter, dat de uniforme
schaal van 45 leerlingen per onderwijzer
vervalt, waardoor de bekende éénmans-
scholen ©enigszins uit het gedrang komen.
In plaats van eerst bij 46 wordt nu het
hoofd, bijgestaan door een onderwijzer bij
35 leerlingen, door twee onderwijzers zoo
dra het getal 76 wordt (in plaats van 9-1),
door drie onderwijzers zoodra het 131,
door vier onderwijzers zoodra het 186 be
draagt; daarboven wordt voor elk vijftig
tal leerlingen een onderwijzer meer gere
kend.
Voort» vernemen wij, dat een nieuw ar
tikel wordt ingevoegd, waarbij de ge
meenteraad de bevoegdheid krijgt, het be
noemen, overplaatsen en ontslann van
vakonderwijzers aan burgemeester cn
wethouders op te dragen.
Voornamelijk met het oog op het
Friesch wordt ©en bepaling opgenomen,
waarbij de mogelijkheid geopend wordt
om in gemeenten, waar naast do Nedor-
landsoho taal nog een streektaal of een
dialect in levend gebruik is, den leerlin
gen bij de lessen in lozen en Nederland-
sche taal eenige kennis van die streektaal
of dat dialect bij te brengen.
Het aantal toe te kennen straffen aan
onderwijzers wordt eenigszins gewijzigd
en verminderd.
In gemeenten met een éénmans open
bare school, waar een vakonderwijzeres
voor handwerken wordt aangesteld, be
hoeft do gemeente niet langer aan alle
bijzondere scholen in de gemeente ver
goeding voor vakonderwijs uit te keeren,
doch alleen aan de bijzondere scholen, die
in hetzelfde geval verkeeren. Een weder-
keerigo bepaling is opgenomen voor één-
maris bijzondere scholen in gemeenten
waar aan geen enkele openbare school
een vakonderwijzeres is aangesteld.
Ten opzichte van de gewone onderwij
zers zijn echter dergelijke bepalingen
niét opgenomen-