23ste Jaargang
ZATERDAG 14 MEI 1932
No. 7201
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
PINKSTER
OVERWEGING.
BINNENLAND
2)e £cid^elie0oii^cmt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden '19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per poet f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
'het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
Spiritus Domini replevit orbem
terrarum
De geest des Heeren vervulde
de gansohe aarde 1).
Vol bewondering staan wij telkens bij de
overweging der gebeurtenissen van den eer
sten Pinkstermorgen. De H.Geest, door den
Zaligmaker beloofd, daalde over de leer
lingen neer onder de gedaante van vlam-
men-tongen. Dat bracht hel licht in hun
verstand en warmte in hun harten. Zoo
werden zij van eenvoudige visschers en
bange leerlingen gevormd tot vurige ver-
breiders van Gods' rijk en overtuigende
verkondigers van Gods leer. Zij gingen ge
leid en gesterkt door Gods genade de ge-
heele wereld vervullen van den geest des
Heeren.
Onwillekeurig gaan onze gedachten naar
de geschiedenis der oude christenkerk. On
danks de ruwe tegenwerking van woeste
kerkvervolgers, ondanks de felle fijne spot
van heiden-wijsgeeren is de kerk gegroeid
tot een machtige organisatie.
Vernieuwd werd het aanschijn der aar
de 2) want de wereld, die zedelijk en gods
dienstig zoo diep was gezonken, dat
deugd als zoodanig niet werd erkend ja
zelfs ondeugd als godheid werd vereerd,
die wereld werd vervuld door Gods geest,
een geest van liefde, trouw en versterving
De menschen, die eerst lage genietingen
als hoogste goed beschouwden, werden win
naars van lijden en kruis.
Die wonderen van God's geest bleven
doorwerken de eeuwen door en altijd
weer heeft die geest gezegevierd, want
alleen hierdoor heeft Christus Kerk al haar
vijanden kunnen overwinnen.
Deze gedachte troost ook ons in deze
moeilijke tijden. Wij verliezen niet ons
Gods vertrouwen, al zien we ook dat velen
zich verzetten tegen zijn genade en moed
willig verhinderen dat die geest des Hee
ren doordringe in aller harten.
Immers, wanneer God opstaat, dan zullen
zijn vijanden uiteenstuiven en zij die Hem
haten zullen vluchten voor Zijn aange
zicht. 3)
Ook nu kan 't-aanschijn der aarde wor
den vernieuwd. Het kille egoisme moet
worden weggebrand door de liefdegloed
die de H. Geest in de harten der menschen
opwekt en de lichtstraal die van uit den
Hemel wordt gezonden zal verdrijven de
duisternis die veroorzaakt werd door de
hoogmoed der menschen.
Wij moeten op het Pinksterfeest met
aandrang en vertrouwen gezamenlijk bid
den opdat „de vader der armen, de ge
ver van alle gaven en 't licht der harten"
kome over onze wereld; da zal al „wat on
rein is worden gewasschen, al wat dor is
door de dauw „van Gods genade weer op
bloeien, en het zieke gezond worden." 4).
Juist in tijden van nood komt de mensch
tot de erkenning van zijn onmacht. Wan
neer 't menschelijk vernuft ons in de steek
laat en geen uitweg meer kan aanwijzen
dan knielt de mensch neer en bidt oot
moedig tot God om hulp.
Alleen wanneer de geest des Heeren
wederom de geheele aarde vervult zal de
crisis op economisch staatkundig en sociaal
terrein verdwijnen en daarom moeten
morgen alle geloovigen zich vereenigen in
deze bede: Kom, H. Geest, vervul de har
ten van alle menschen, opdat weer kome
op deze aarde rust en vrede en welvaart.
Fr. G. DOLLE, O.F.M.
1) Introitus Pinkstermis.
2) vgl. vers Alleluja Pinkstermis.
3) vgl. Psalmvers, introitus, Pinkstermis.
4) vgl. sequentra, Pinkstermis.
TWEEDE KAMER
DE ECONOMISCHE RAAD AANGENOMEN.
CONT1NGENTEER1NGSEXCESSEN.
Nadat er Comité Generaal was gehouden
werd de zitting om 7 minuten over half 2
geopend. 'Onmiddellijk was partijgenoot
W ij n k o o p (C.P.) er bij met de aange
name mededeeling, dat hij de Regeering
vragen wilde stellen over het levensmidde
lentekort in Indië. Woensdag a.s. wanneer
de Kamer weer bijeenkomt, zal hierover
worden beslist. Vermoedelijk is er dus al
weer een nieuwe interpellatie in uitzicht.
Het wetsontwerp tot instelling van den
Economischen TÜaad werd aangenomen z.h.
s. doch Wijnkoop deelde mede, dat hij aan-
teekening wenschte van het tegenstemmen
zijner fractie omdat deze in den Economi
schen Raad een nieuwe stap ziet naar de
organische, of, wat voor haar het zelfde is,
de fascistische Staatsinrichting.
Onmiddellijk daarop werd de behande
ling hervat van de Contingenteeringsont-
werpen. Het dreigt weer heel erg te wor
den. Reeds zijn 10 sprekers en spreeksters
ingeschreven; en het is heelemaal niet ge
zegd, dat het daarbij blijven zal. Wie weet,
wat de Kamer boven het hoofd hangt, wan
neer de dames en heeren. gesterkt door het
Zuiderzeetochtje, dat zij Dinsdag zullen ma
ken, op de groene banken zullen terugkee-
ren I
Voor heden was 'de eerste spreker de
heer Dr. Vos (V.B.) die het opnam voor
den door de Contingenteering ten zeerste
bemoeilijkten handel. Deze kan velerlei ge-
conbingenteerde artikelen niet volcloende in
het binnenland verkrijgen. Hij kan niet
daar koopen, waar de waren het goedkoopst
zijn. Hij moet soms vier tot zes weken wach
ten op een consent. De fout zit in het sys
teem; maar zou althans niet voor een snel
lere uitvoering kunnen worden gezorgd?
Dan is er nog een maatregel, waardoor post
pakketten beneden 40 gulden buiten de
Contingenteering vallen en vrij van rechten
binnenkomen Hierdoor wordt b.v de Con
tingenteering van heerenbovenkleeding il-
lusior. Tot nu toe zijn de Contingentee-
ringsmaatregelen niet geslaagd. Zoo wer
den bijv vóór en spr. meent zelfs ook na de
Contingenteering van het schoeisel groote
hoeveelheden schoenen ingevoerd. Spr
deelde mede, dat zijne fractie in deze rich
ting niet verder kon gaan
Mej. Frida Katz (C.H.) leidde uit de
geschiedenis van de wet af dat alleen bij
uiterste noodzaak gecontingenteerd moet
worden. Die uiterste noodzaak was bij de
damesconfectie niet aanwezig, bovendien
was de voorbereiding van dezen maatregel
zeer onvolledig. Daarom acht spr. deze
contingenteering fout.
De heer van der Meijs (R.K.) be
toogt aan de hand van uitvoerig cijfermate
riaal, dat de contingenteering van dames-
bovenkleeding zeker niet te laag is geweest.
De invoer toch van deze kleeding is, bere
kend naar het gewicht, in het jaar 1931, dat
niettemin ook als basisjaar is aanvaard,
toegenomen met 72% tegen voorafgaande
jaren. Dus kan cofitingenteering tot 62 1/2
zeker geen reden tot klagen geven. Het
contingent voor den invoer van wollen
stoffen had zeker niet verhoogd moeten
worden; want het aantal arbeiders in de
wollen-stoffen-industrie is den laatsten tijd
nog met 1/6 verminderd, terwijl van hen,
die nog arbeid hebben, niet minder dan een
derde kort-arbeiders zijn. En het zal nog
erger worden, want er is wederom een prijs
verlaging ingetreden; en, daar het contin
gent naar de waarde berekend wordt, be-
teekent dit weer een vergrooting ervan.
Niet de importeurs hebben te klagen, doch
wel onze eigen industrie, die ten gronde
gaat. Daarom vraagt spr. aan den Minis
ter een lager contingent voor wollen stof
fen, en zou hij tevens een toezegging wen-
schen, dat het groote euvel van de vrijstel
ling der f 40 postpakketten, met kracht
zal worden tegengegaan.
Nadat de heer Slotemaker de
Bruine (C.H.) als zijn meening had uit
gesproken dat de Regeering aan de Kamer
méér mededeeling behoorde te doen van de
overwegingen t.a.v. den invloed van con
tingent eeringsmaatregelen op het buiten
land, en op de onderlinge verhouding onder
de verschillende takken van industrie, wel
ke haar bij hare voorstellen hebben geleid,
sprak de heer Lockefeer (R.Kuit
voerig over den buitengewoon slechten toe
stand onzer industrie. Deze zou eigenlijk
eischen, dat er veel sneller en krachtiger
kon worden ingegrepen door de Regeering;
en daarom betreurt spr. achteraf de aan
neming van het amendement-Oud op de
crisis-invoerwet, tengevolge waarvan alle
rcgeeringsmaatregelen in de Kamer moeten
worden besproken. Spr. wilde den Minister
niet critiseeren, doch is er van overtuigd,
dat alle contingenten te gunstig zijn gesteld
voor het buitenland. Volgens hem hadden
de heeren IJzerman en Vos en Mej. Katz
bij hunne redevoering uit het oog verloren,
in welken ernstigen toestand onze indus
trie zich bevindt. Hij beriep zich ten deze
op het Congres der R. .K. Werkgevers.
Naar de meening vallen heer C o 1 ij n
(A/ES.) echter behoorde"' crisisinvoerwet
alleen te worden toeeys om abnormalen
invoer te beletten. Blijxens hare geschiede
nis heeft deze wet niet ten doel de indus
trie te beschermen. Spr. zegt niet, dat hier-
leen, dat dit niet door middel van deze wet
leen, atd dit niet door middel van deze wet
moet geschieden. Is het aan den eenen
kant verkeerd hierop aan te dringen, aan
den anderen kant is het even verkeerd hier
te gaan disputeeren over de vraag of de
contingenteeringen een of een paar procen
ten te hoog of te laag zijn. Spr. betwijfelt
daarom of het systeem, dat tot nu toe ge
volgd werd, juist is. Hij zou wenschen, dat
de regeering het recht kreeg contingentee
ringen toe te passen, die alleen strekken
om den status quo te handhaven. Hij zou
er dan geen bezwaar tegen hebben als ver
dergaande contingenteering slechts bij de
wet kon geschieden
De heer Oud (V.D.) acht de ervaring
met de crisisinvoerwet nog niet voldoende,
om thans reeds tot zulk een wijziging te be
sluiten. De reden waarom hij indertijd zijn
amendement indiende, was dat hij wilde
voorkomen, dat wij door allerlei detail
maatregelen ongemerkt naar een ander
stelsel van handelspolitiek zouden over
gaan. Dit kan geschieden door contingen-
teeringsmaatregelen; en daarom wenscht
hij deze vooralsnog in de Kamer besproken
te zien. In de onderhavige contingentee-
ringsmaatregelen speurt hij een poging tot
bescherming der industrieën en dit werkt-,
volgens hem, zooals uit de werking van
het schoenenwetje is gebleken, steeds ver
keerd. Daardoor verzuimen de industrieën
zich aan de behoeften aan te passen. Daar
om vindt hij het verkeerd dat de schoenen
gecontingeerd zijn, omdat het buitenland,
allerlei schoensoorten maakt uit andere
grondstoffen dan leer, welke hier niet wor
den vervaardigd. Dit is ook met vele tri
cotgoederen het geval, waarvan de invoer
overigens allerminst abnormaal is. Ook bij
wollen stoffen is dit zoo; maar geheel on-
noodig acht spr. de contingenteering van
confectiegoederen, met name wat de da
mesconfectie aangaat Tenslotte bestrijdt
ook hij het buitensluiten der 40 gulden
postpakketten uit de Contingenteering.
De dagen van de retraite geven
rust en verkwikking voor ziel
en lichaam.
SI. CleirasrelraiteiÈis Ie Koordwijkerlioul.
21—24 Mei Mannen 6.50
24—27 Mei Politiebond 6.50
28—31 Mei Jonge Mannen 6.50
31 Mei—3 Juni Gehuwde Vrouwen 6.50
6—9 Juni Overheidspersoneel 6.50
11—14 Juni Leiders Jeugdvereen. 6.50
25—28 Juni Gehuwde Mannen 6.50
28 Juni—1 Juli Heeren Middenst. 10.
2—5 Juli Meisjes 6.50
58 Juli Geh. Dames Middenst. 10.
AANMELDING BIJ DE DIRECTIE
TELEFOON 6048.
DE LOONSVERLAGING BIJ DE
SPOORWEGEN.
In een zitting van den personeelraad
der Nedcrlandsche Spoorwegen >s bet ant
woord van den minister van Waterstaat
behandeld op het verzoek van den raad
om een onderhoud. De minister gaf den
raad in overweging, zich alsnog met de
directie tc verstaan inzake de dopr haar
vooigestelde loonsverlaging. Besloten
werd in de gecombineerde hoofdbesturen-
«■cigadering, welke Zaterdag 21 dezer te
Utrecht wordt gehouden, het antwoord van
den minister nader onder het oog cc zien.
INKRIMPING VAN HET AANTAL
POSTBESTELLINGEN.
Op 22 Mei in gemeenten beneden
5000 inwoners.
Eenige weken geleden is gemeid, dat ïn
gemeenten met minder dan 5000 inwoners
de derde postbestelling zal worden opge
heven. Deze opheffing zal voor de gemeen
ten, waarin zulks mogelijk is, ingaan tege
lijk met de nieuwe zomerdienstregcling,
d.w.z. op 22 Mei a.s.
Wat betreft de opheffing van een der
vier bestellingen in do groote steden,
daarover heeft de Postraa-d nog geen de
finitief advies uitgebracht. „Tel.'i
GEMEENTERAAD VAN GOUDA.
De Goudsche gemeenteraad heeft gis
teravond na een discusseis, welke ruim
twee uren duurde, besloten met 128
stemmen tegemoet te komen aan do wen
schen van Ged. Staten van Zuid-Holland
en uit bezuinigingsoogpunt den op de be
grooting 1932 geplaatsten post ad 81.200
voor den bouw eener nieuwe Kleiwegbrug
af te nemen en de bestaande brug te re-
pareeren.
Nadat de beslissing gevallen was, werd
van achter de bestuurstafel de toezegging
gedaan, dat binne den tijd van vijf jaren
de uitvoering van het plan tot den bouw
eener nieuwe brug opnieuw zal worden
overwogen.
In verband met het feit, dat de heer ir.
T. C. J. van der Steen van Ommeren een,
naar de meening van B. en W., veel te
hooge declaraties heeft ingediend voor het
uitbrengen van een rapport en het advi-
seeren over de mogelijkheid en noodzake
lijkheid van het maken van een verbin
dingsweg tussohen den ontworpen provin
cialen weg van de Nieuwe Gouwesluis tot
de kaarsenfabriek en de Krimpenerwaard,
en de gemeente met hem niet tot een over
eenkomst kon geraken, werd besloten het
gesohil aan het oordeel van scheidsman
nen te onderwerpen. Als zoodanig zullen
optreden dr. ir. M. M. de Bruyne te Rot
terdam, ir. W. J. de Koek van Leeuwen,
Den Haag, en mr. J. Drost te Rotterdam.
B. en W. kregen machtiging om gedu
rende het tweede kwartaal van 1932 hoog
stens 1.250.000 kasgeld op te nemen en
zoo noodig effecten der gemeente en haar
bedrijven, diensten en instellingen in onder
pand te geven.
„H'bld."
DE UITVOER VAN KAAS.
De Nederlandsche Vereeniging van kaas
handelaren, gevestigd te Gouda, schrijft
in een adres aan den minister van econmi-
sche zaken en arbeid
Een der belangrijkste oorzaken van den
noodtoestand in de melkveehouderij en
zuivelbereiding is wel de belemmering,
welke allerwegen aan onze kaasexport in
den weg wordt gelegd en wel speciaal
thans aan onzen uitvoer naar Duitschland
Steeds minder deviezen worden beschik
baar gesteld, zoodat liet langzamerhand on
doenlijk gaat worden, ook op Duitsch
land, tot heden het grootste afzetgebied
van de Hollandsehe kaas, zaken te doen.
Speciaal tegenover Duitschland heeft
Nederland een machtig wapen in handen:
onze export, in geld uitgedrukt, naar dat
land is kleiner, dan de import uit Duitsch
land in Nederland. De z.g. contingentee-
ringswet is toch zeker een prachtig raid
del in de hand van de Nederlandsche re
geering om de export-mogelijkheden op
Duitschland in de door producenten en
handelaren gewenschte banen te leiden.
Adressante verzoekt, in het belang van
de zuivelproducenben en dientengevolge
ook van den handel, alle pogingen in het
werk te stellen, de exportmogelijkheden
van het product kaas zoo sterk mogelijk
te bevorderen.
EIGEN ROZEN EN VREEMDE
LELIETJES-VAN-DALEN.
De Nederlandsche bloemkweekers mogen
tegenwoordig elf kilo bloemen per dag naar
Frankrijk verzenden.
Naar gelang het bepaald wordt.
Op het oogenblik, den eersten Mei,
voorjaarsdag, waarop de Parijzeuaar zich
met een lelietje-van-Dalen tooit, worden
deze schatjes van geringe schoonheid ge
vraagd.
En let nu op den econmisChen onzin zegt
de „Nieuwe Tilb. Crt.".
De rozen liggen in Aalsmeer te verrot
ten en de kweekers moeten in Hamburg
de lelietjes- bestellen om ze naar Frankrijk
in hun kilo's-pakjes te verzenden.
Dat is het onverstand der Europeosche
regeeders, der politieke stoethaspels, die
de welvaart der volken in den afgrond ja
gen, terwijl zij zelf hun ambities botvieren.
En in ons land zijn er velen, die maar
zouden willen dat van buiten uit alles
vrijelijk werd ingevoerd terwijl onze eigen
nijverheid veeteelt, land- en tuinbouw
door het buitenland worden gesmoord.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Het Lindbergh-drama. Groote veront
waardiging in Amerika, (lste blad).
De Hitlerianen, die de oorzaak waren
van het incident in den Rijksdag, tot ge
vangenisstraf veroordeeld. (3de blad).
Ex-koning Alfonso te Marseille aange
vallen. (3de blad).
BINNENLAND.
De contingenteering in de Tweede Ka
mer besproken (lste blad).
De „boter-debacle". (lste blad).
WANKELT DE SOVJET? Biadz. 9
GESCHIEDENIS VAN KAT
WIJK AAN ZEE Bladz. 15
BOTER-DéB&CLE.
Scherpe daling der commissie-
noteering tot 82 cents; mid-
denprijs der mijn 75 cent.
Onder dit opschrift schrijft het „Han
delsblad" ongeveer het volgende:
Met niet veel minder dan ontsteltenis
zal men hebben ontwaard, dat de prijzen
op de Leeuwarder Botermijn gisteren heb
ben bedragen: 69 cents laagste, 75 oonl»
midden- en 79 cents hoogste prijs en dat
de Oommissionoteering, die vorige weok
92 oenbs bedroeg, thans is ineengezakt tot
82 ojrts.
D™e prijsontwikkeling mag catastrofaal
genoemd worden,te meer wanneer men oe-
denkt, dat de aanvoer heden slechts wei
nig meer was dan de helft van vorigen
Vrijdag en de Pinksterdagen, die als alle
feestdagen, de botermarkt aantrekken, voor
de deur staan
Ter vergelijking wijzen wij er op, dat de
boterprijzen in de beruchte crisisjaren
1894-^1898 in het tweede kwartaal lo
Leeuwarden bedroegen:
189 495 cents
189 582
189 686
189 789
189 892
Vóór den oorlog bedroeg do twecdc-
kwartaalsprijs
191 1122 cents
191 2129
Verder merken wij op, dat omstreeks
1830 een gemiddelde boterprijs gold van
70 A 80 cents; deze liep, met eenige tus-
schentijdscho dalingen, op tot 1675 en wel
tot 1.50. Daarna volgde tot 1890 een da
ling tot even boven de 1, waarna de prijs
weer geleidelijk opliep via de genoem
de crisisjaren tot 1.30 a 1.10 even
voor den oorlog.
Niet ter zake ingewijde lezers wijzen wij
er op, dat do kleinhandelsprijzen der boter
in Friesland en ook in vele andere stre
ken des lands door deze noteering worden
bepaald.
Voor verpakte boter is de kleinhandels
prijs in het algemeen per K.G. dertig cents
boven de naar beneden of boven afgeron
de Gommissie-noteoring. De winstmarge
der winkeliers varieert van 15 tot 20 cent
per kilo.
De huidige Commissie-noteering van 82
cents komt dus overeen met een winkel
prijs voor verpakte boter van 55 k 57
cents per pond (n.l. 82 -{- 30 112 cents
per kg.).
Nieuw R.-K. Vereenigingsgebouw
te Pijnacker.
Donderdag is te Pijnacker het nieuwe
R.-K. vercenigingsebouw plechtig ingeze
gend. Hiertoe werd in de werk des mor
gens door den pastoor der parochie J. J.
Brüning, geassisteerd door de vroegere
kapelaans van Pijnacker, de eerw. heeren
Dijsselbloem, van Leeuwen en Holder-
beek een plechtige H. Mis opgedragen.
Tijdens de H. Mis werd door do hoogste
klasen der R.-K. School een liturgische
Mis gezongen. Hierna werd door pastoor
Brüning, met assistentie van de kapelaans
het gebouw ingezegend en het H. Hart
beeld geïntroniseerd. Daarna werd het ge
bouw bezichtigd. Het is een ruim gebouw,
dat onder architectuur van den heer J. J.
Simons te Den Haag is opgetrokken. Het
gebouw bevat o.m. een uitleenzaal voor de
bibliotheek, een vergaderzaal, directeurs
kamer, lokalen voor cursussen en een wo
ning voor den ooncierge.
