DINSDAG 26 APRIL 1932
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD PAG. 2
DE BEZUIN1G1NGSC0MMISSIE.
Het rapport gereed.
Naar wij vernemen is heden aan H. M.
de Koningin aangeboden het eerste deel
van het rapport der Bezuimngscommissie.
Het bevat behalve economische en firtan-
cieele beschouwingen, bezuinigingsvoorstel
len van algemeene strekking, betrekking
hebbende op alle departementen, zoomede
in détail uitgewerkte voorstellen ten aan
zien van de departementen van Buitenland-
sche Zaken, Justitie, Binncnlandsche Za
ken en Landbouw, Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen en Financiën.
De détailvoorstellen nopens de overige
departementen zullen binnenkort volgen.
DE WINKELS LU ITINGS-WET.
Een protest
Men zendt ons ter plaatsing de volgende
mededeeling „aan het Nederlandsche
Volk".
Ondergeteekende, allen deel uitmakende
van het personeel der Firma C. Jamin, te
Rotterdam, verklaren het volgende:
„Met stijgende ongerustheid zien zij den
datum van 1 Mei naderen, zijnde deze het
wettelijk vastgestelde tijdstip, waarop de
Winkelsluitingswet in werking zou moeten
treden.
Tot voor korten tijd koesterden zij de
hoop. dat genoemde wet niet tot uitvoering
gebracht zou worden, gezien de alom heer-'
schende, en nog steeds toenemende mar
laise. waardoor de werkgelegenheid voort
durend geringer wordt, zoodat men het
deel van het Nederlandsche Volk, dat niet
ten laste van Staats-, Gemeente-, of Par
ticuliere Ondersteuningskassen komt, met
den dag ziet slinken.
Thans, nu nog slechts enkele weken hen
van dien fatalen datum scheiden, meenen
zij allerdringendst de aandacht van alle
welmeenende en weldenkende Nederlan
ders te moeten vestigen op het huns in
ziens buitengewoon ongunstig gekozen
tijdstip van invoering van een wet, die
zulke funeste gevolgen voor de samenle
ving kan hebben, waar toch een ieder er
van overtuigd moet zijn, dat het zoeken
van werkverruiming in deze drukkende tij
den het. grootste probleem is, terwijl door
inwerkingtreding van bedoelde wet eerder
het tegenovergestelde het geval zal zijn.
Overal in den lande gaan stemmen op
van hen, die dezelfde vrees koesteren als
ondergeteekendenoveral worden ernstige
waarschuwingen gehoord tegen de invoe
ring op dit moment.
Dat ook de werkgeefster van ondergetee
kenden met groote bezorgdheid het mo
ment van inwerkingtreding ziet naderen,
blijkt wel uit den kortelings gepubliceer-
den „Open Brief", aan de betrokken auto
riteiten.
Hoewel in bedoeld schrijven in het ge
heel geen hoop gekoesterd wordt om
trent eventueele opschorting of vernieti
ging van de winkelsluitngswet, meenen
ondergeteekenden toch met bijzonderen
nadruk een beroep te mogen doen op het
verantwoordelijkheidsgevoel van hen, die
in deze richting onverhoopt invloed zou
den kunnen uitoefenen.
Is het nog niet voldoende, dat ook het
kleine Nederland zwaar te lijden heeft
onder de gevolgen van de wereldcrisis?
Moeten alle Nederlanders niet gezamen
lijk met alle macht die maatregelen hel
pen bevorderen, welke den druk der tij
den minder zouden kunnen doen gevoelen,
en moeten zij daartegenover niet met volle
energie al datgene weren, hetwelk juist die
crisisgevolgen zou kunnen verzwaren?
Bloeiende bedrijven en floreerende on
dernemingen zijn er tegenwoordig helaas
slechts bedroevend weinige te vinden, ook
in Nederland, en daarom moet ieder, die
stelling wil kiezen tegen de kunstmatige
vernietiging van kleine restjes maat
schappelijke welvaart, zijn stem met kracht
verheffen tegen alle maatregelen, van
wélke zijde ook, die in dezen wereld-ont-
wrichlenden tijd een verslechtering van
den algemeenen toestand ten gevolge zou
den kunnen hebben.
Nóg is het niet te laat. Een der restee-
rende dagen van de maand April kan het
Nederlandsche Volk de blijde mare bren
gen: „De Winkelsluitingswet is van de
baan".
Aldus vastgesteld in de Algemeene Per
soneelsvergadering, te Rotterdam, den
18 April 1932".
Het origineel van bovenstaande, voor
zien van 2943 handteekenigen, ligt voor
belangstellenden ter inzage bij den Secre
taris der Personeelsvereniging, Hugo de
Grootstraat 41, te Rotterdam, alwaar ook
betuigingen van instemming gaarne inge
wacht worden. Voor publicatie zal worden
gezorgd.
DE NIEUWE DEPARTEMENTALE
INDEELING.
Gisteren is afgekondigd het Staatsblad:
No. 175. Wet van den 21en April 1932,
houdende wettelijke voorziening naar aan
leiding van het Kon. besluit van S Decem
ber 1931 (Staatsblad no. 501), tot overbren
ging van de zorg voor do uitvoering van
wetten en Kon. besluiten betreffende den
landbouw, le visscherij en de statistiek,
voor zooveel het departement van Binnen-
landsche Zaken en Landbouw thans daar
mede belast is, naar dat van Arbeid, Han
del en Nijverheid en van de zorg voor de
volksgezondheid, de werkloosheidsverzeke
ring én de arbeidsbemiddeling van laatst
genoemd departement naar het eerstge
noemde en tot naamsverandering van beide
departementen.
VERDWIJNENDE TOL.
In de raadsvergadering van Pijnacker
is het algemeene stemmen besloten tot
opheffing van den tol aan den Klapwijk-
sehenweg. Rijk en Provincie zullen on
derscheidenlijk 10.000 en 13.620 bij
dragen. Aan de bijdrage van het Rijk is
de voorwaarde verbonden, dat die op
heffing vóór of op 1 Juli a.s. moet ge
schieden.
BENZINE-1NV0ER RECHT IN
DU ITSCHLAND.
Een lastige bepaling opgeheven.
De A. N. W. B. meldt: Van de Duifc-
sche grensautoriteiten is bericht ontvan
gen, dat, in het belang van het vreemde
lingenverkeer naar Duitschland, de las
tige en tijdroovende heffing van invoer
rechten van benzine aan de grens, waar
over zoo herhaaldelijk geklaagd is, met
ingang van heden is vervallen, voor zoo
ver het personenauto's en autobussen be
treft.
Voor vrachtauto's blijft de oude rege
ling gelden.
Natuurlijk wordt wel invoerrecht ge
lieven van benzine, welke men zou mee
nemen in bussen, of in reserve-tanks.
Auto- en motortoeristen zullen dit be
richt met instemming vernemen; het
komt zoo tegen Pinksteren net mooi op
tijd.
DERDE EEUWFEEST
UNIVERSITEIT.
Vele eere-doctoraten.
De Senaat der Gemeentelijke Universi
teit te Amsterdam heeft ter gelegenheid
van haar Derde Eeuwfeest benoemd tot
doctores honoris causa
In de Faculteit der Godgeleerdheid:
Rev. Travers Herford. Kelsall (Chester);
H. C. Hoskier, te Trinity (Jersey, C.I.)S.
Minwinckel to OsloO. Scheel te Kiel.
In de Faculteit der Rerohtsgeleerdbeid:
P. J. A. Adriani te AmsterdamD. Anzi-
lotti te Rome; E. Bartin te Parijs; I. H.
Gosses te Groningen; S. van Mesdag te
Groningen (Helpman)W. de Vlugt te
Amsterdam.
In de Faculteit der Rechtsgeleerdheid:
Aschoff te Freiburg i. Br.; S. L. Brug te
Weltevreden; H. Cushing te Boston (U.S.
A.)C. Levaditi te Parijs.
In de Faculteit der Wis- en Natuurkun
de: C. B. Biezeno te Delft; A. Cotton te
Parijs; W. C. de Graaff te Utrecht; E. R.
Jacobson te Fort de Koek (Sumatra); P.
C. Korteweg te Amsterdam T. LeviCi-
vita te Rome; H. ter Meulen te Delft; E.
A. Milne te OxfordC. Schroeter te Zu
rich Waclaw Sierpinski te Warszawa
(Warschau); J. Wanner te Bonn.
In de Faculteit der Letteren en Wijsbe
geerte: F. Brunt te Parijs; G. Friederici
te Ahrendsburg (Holstein); R. Menéndez
Pidal te MadridJ. Petersen te Berlijn
Henri Polak te Laren (N.-H.); H. Poutsma
te A'dam; F. Schmidt Degener te Am
sterdam L. Simons te 's-Gravenhage; C.
van Vollenhoven te Leiden; A. J. B. Wace
te Londen; L. Willems te Gent.
In de Faculteit der Handelswetenschap
pen: E. Heldring te Amsterdam; J. W.
Meyer Ranneft te BataviaD. H. Robert
son te Cambridge (Engeland).
De promotie zal plaats hebben in de
plechtige zitting van den Senaus Amplis-
simus ter gelegenheid van de viering van
het derde eeuwfeest der instelling voor
booger onderwijs op Dinsdag 28 Juni a.j&.
PALEIS VOOR VOLKSVLIJT.
Opnieuw een faillissementsaanvrage
ingediend.
Eenigen tijd geleden werd de N.V. Pa
leis voor Volksvlijt door ^le Rechtbank in
staat van faillisement verklaard. Het Ge
rechtshof vernietigde echter in hooger be
roep het rechtbank-vonnis.
Een combinatie van Paleisloten-houders
1867 vroeg opnieuw het faillissement aan.
Voor de Eerste Kamer van de Arrondisse
mentsrechtbank te Amsterdam werd deze
aanvrage heden behandeld.
Voor het Palies voor Volksvlijt trad op
mr. J. H. Polenaar, voor de lotenhouders
mr. M. van Vugt.
De Rechtbank zal nader den dag bepa
len, waarop zij uitspraak zal doen.
In oostelijk Noord-Bra'bant zijn deze
week kleine kippeneieren verkocht
voor één cent per stuk.
De tuinders in Bent en Bemmel over
wegen, in verband met de slechte markt
voor de potplanten, welke den kosten-
den prijs niet kunnen opbrengen, groote
hoeveelheden planten te vernietigen, zoo
dat de aanvoer aan de veilingen beperkt
wordt-.
Evenals te Utrecht en in Den Bosch,
zal ook te Arnhem een automarkt wor
den ingesteld op initiatief van de commis
sie voor het marktwezen. Op Vrijdag 13
Mei a.s. zal de eerst automarkt plaats vin
den op 't Koningsplein. Het voornemen be
staat deze markt eiken Vrijdag te doen hou
den en voorloopig vrij te stellen van markt-
gelden.
In den ouderdom van 70 jaar is te
Haarlem overleden de heer T. H. P e 11 e n-
b u r g, houthandelaar en scheepsbouwer.
Te Tilburg is in den ouderdom van
ruim 74 jaren overleden, de heer F. A. L.
van den Bergh, medeoprichter en oud
firmant der bekende Tilburgsche N.V. Wol
len-Flanel Fabrieken „Beka".
KERKNIEUWS
BENOEMINGEN.
In het Bisdom Haarlem.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem
heeft benoemd tot rector van „Heliomare
tc Wijk aan Zee den Welcerw. heqr J.
Smulders en tot Rector van het St. Willi-
brordusgesticht te Wassenaar den Weleerw.
heer J. Spoorman (oud-pastoor van Kat
wijk).
OUD-PASTOOR J. F. GRAAF, t
Maandagmiddag is in Huize „Duinrust"
te Overveen overleden de zeereerw. heer
J. F. Graaf, oud-pastoor der St. Vincen-
tius-parochie te Amsterdam.
Pastoor J. F. Graaf werd 8 September
1852 te 't Kalf bij Zaandam geboren. Na in
1878 te zijn priester gewijd, was hij achter
eenvolgens kapelaan te Poeldijk, Buiten-
veldert, Gouda, waarna zijn pastoorbe-
noennng volgde te Houtrakpolder, waar hij
een kerk bouwde. In 1899 kreeg hij op
dracht tot het bouwen van een nieuwe kerk
in de parochie van den H. Vincentius a
Paulo te Amsterdam, van welke parochie
hij tot aan zijn heengaan op 24 Juli 1931
de herder bleef.
STADSNIEUWS
LEIDSCH CRISIS-COMITé.
De Woensdag-collecte.
De opbrengst van de Woensdag-collecte
op 20 April was 873.55.
Morgen: opnieuw offerdag.
Op Woensdag moet u blij van hart
Ook uwe tol betalen,
Opdat het Crisis-coinitó
De buit kan binnen balen.
TROUBADOUR.
Postrekening 188690.
Verantwoording van bij den Penning
meester ingekomen giften van 8 April tot
en met 22 April.
N.Z.H.T.M.-bussen f 11.87; vr. geld uit col
lecten f 5.90, f 0.45, f 3.23; Ned. Chr. Reis-
vereen. f 93.50; E. L. S. f 4.70, f 6.20; Pers.
C. A. Brenn. f 35.25; U.L.O. Hoogl. Kerk-
gracht 2e kl. f241; C. R. f 10, f 10.
Wekelijksche bijdragen f 1118.25; Met 1
April Politie f 15.55; 8e collecte f 863.11; 9e
collecte f 8G2.78.
Maandelijksche bijdragen Pers. Ende
geest, Voorgeest, Rhijngeest Jan. t'm Maart
f 138.15; Comm. en bewoners K. M. Inv.
huis Maart f 30.50; M. A. v. d. S. B. April
f 50.
Totaal f 28.071.21 1/2.
DE WINKELSLUITINGSWET.
Treedt 1 Mei a.s. in werking.
Wat het publiek weten moet
In verband met de inwerkingtreding van
de YVinkelsluitingswet °P 1 Mei a.s. wijzen
wij er onze lezers op, dat
het verboden is een winkel voor het pu
bliek geopend te hebben van Maandag tot
en met Vrijdag tusschen 8 uur namiddag en
5 uur voorin., zoomede op .Zaterdag na 10
uur namiddag, behalve voor kappers- en
barbierswinkels, die tot 11 uur des avonds
geopend mogen zijn, na 10 uur echter alleen
voor kappers- en barbierswerkzaamheden.
(Dus nó. 10 uur 's Zaterdagsavond mogen zij
geen waren verkoopen).
Het is verder verboden op Zondag een
winkel voor het publiek geopend te hebben.
Dit verbod is niet van toepassing op win
kels, waar uitsluitend of in hoofdzaak
brood, banket, suikerwerk en chocolade
wordt verkocht. Deze winkels mogen op
Zondag gedurende 4 achtereenvol
gende uren, gelegen tusschen 9 uur voor
middag en 8 uur namiddag, geopend zijn,
doch uitsluitend voor den verkoop van brood
banket, suikerwerk en chocolade en onder
voorwaarde, dat de uren, gedurende welke
de winkel op Zondag voor het publiek ge
opend is, duidelijk zichtbaar zijn aangege
ven op een drukwerk of geschrift, hetwelk
aan de toegangsdeur van den winkel moet
zijn bevestigd, zoodanig dat daarvan van
buitenaf kennis kan worden genomen.
Melkwinkels, fruitwinkels en vischwin-
kels mogen op Zondag tot 12 uur des
middags geopend zijn voor den verkoop van
melk, room, fruit en visch (andere waren
mogen dus niet verkocht worden).
Gedurende den tijd, dat eeij winkel voor
het publiek gesloten moet zijn, mag
men iemand niet vanuit dien winkel of
het winkelhuis bedienen.
Ook mogen daaruit, gedurende den tijd
dat de winkel gesloten moet zijn, geen voor
werpen of stoffen ter aflevering aan het
publiek bezorgd worden.
Publiek, dat bij het sluitingsuur reeds in
den winkel aanwezig is, mag gedurende
ten hoogste een half uur na het sluitings
uur bediend worden.
Het venten, verkoopen of te koop aan
bieden op of aan voor het openbaar ver
keer openstaande land- en waterwegen is
verboden:
lo. Op Zondag; (verkoop van geringe
eetwaren is op Zondag nó. 5 uur voormid
dag toegestaan);
2o. Op de eerste 5 werkdagen der week
na 8 uur namiddag en vóór 5 uur voormid
dag;
3o. Op Zaterdag vóór 5 uur voormiddag
en né. 10 uur namiddag.
De regeling op feestdagen zal nader wor
den bekend gemaakt.
Handelsregister K. v. K.
Wijziging: 2440. N.V. Leidsche Fa
briek van Lampepit en Breigaren v/h Fir
ma van 't Hoot Co., Leiden, Oude Rijn
3133. Procuratie verleend aan: W. van
Koppenhagen, Oegstgeest.
Gisteravond zijn door een verhuiswagen
twee lichtreclame-s afgereden van het pand
Haarlemmerstraat 29, bewoond door deu
heer A. A. V.
DI0C. HAARL. BOND VAN C0ÖP.
VEREENIGINGEN.
Propagandavergadering.
Zaterdagnamiddag werd bovengenoem
de propaganda-vergadering in het gebouw
van den R.-K. Volksbond ahier gehouden.
De groote zaal was door vele belangstel
lenden gevuld, vertegenwoordigend 14
Coöp. vereenigingen.
Te circa 5 uur opende de voorzitter der
Haarlemsche Diocesane, de heer Frank-
huijzen, uit Rotterdam, op de gebruikelijke
wijze, heette allen welkom, in het bijzon
der den spreker, den heer Kolkman uit
Utrecht. Spreker, zeide, dat, hoewel er op
ander terrein nog wel propaganda is te
maken, het bestuur gemeend heeft van on
der af aan te beginnen en hij hoopte, dat
het gesproken woord in deze bijeenkomst
zou uitdijen in 't belang van de Coöp. be
weging opdat er meer en meer kracht
van zal uitgaan en de steun aan den Dioc.
Bond daarbij niet zal worden onthouden.
Spr. memoreerde vervolgens, dat het aan
tal van bij den Dioc. Bond aangesloten
Coöp. nog miniem is. Dit moet anders
worden, want bij andere Bisdommen ma
ken wij nog een droevig figuur. Hij sprak
de hoop uit dat het overtuigend woord van
den Bondsvoorzitter, den heer Kolkman, er
veel toe zal bijdragen om den Bond te ver
sterken. Spr. achtte dit in deze dagen van
strijd ten zeerste gewenscht en wees daar
bij op gevallea in Rotterdam, Delft en
Lisse. Na vervolgens nog gewezen te heb
ben op het nut van organisatie en dat
steeds sprekers Ier beschikking staan van
Coöperaties, welke zulks wenschen, ver
klaarde spr. de vergadering geopend.
Alvorens het woord te verleenen aan den
spreker van dezen middag, kree-g de voor
zitter van Coöp. „Eendracht" alhier de ge
legenheid om als gastheer een woord van
welkom tot bestuur en aanwezigen te rich
ten. Spr. stelde er prijs op, dat deze prop.-
vergadering te Leiden werd gehouden, om
dat daarin veel waarde zit voor de Coöp.
beweging hier ter stede.
De heer J. Kolkman ving hierna zijn
rede aan, welke bestond uit een elemen
tair en wetenschappelijk gedeelte. Spr.
noemde het van 't bestuur een gelukkige
gedachte deze vergadering uit propagan
distisch oogpunt te houden en vond het een
eer voor het kader van de Coöp. Vereeni
gingen in het Haarlemsche Diocees een uit
eenzetting te mogen houden over het doel
en streven der Coöp., omdat hij kon spre
ken voor een vergadering welke hem zou
begrijpen. Spr. begon met te zeggen, dat
Coöp. niets anders is dan georganiseerde
koopkracht, welke eenvoudig moet wor
den toegepast, om door onderlinge samen
werking het verdiende loon zoo effectief
mogelijk te maken. Het verdiende loon
moet zoo goed mogelijk worden besteed
om daarvoor de hoogst mogelijke tegen
waarde te verkrijgen. Loon verdienen is
geen kunst, doch de vrouw heeft tot taak
dit loon te besteden op de juiste wijzeop
haar schouders rust daarvoor de volle
verantwoording. Met eenige voorbeelden
toont spr. dit aan. Als alle huismoeders
daarvan doordrongen waren, dan zal er
welvaart in het gezin heerschen. Zij moe
ten voor het Coöp. leven worden opge
voed en ook ieder arbeider moet het nut
er van beseffen. Het is een sociaal stre
ven dat moet aansluiten op het werk van
de vakcentrales. Het sublieme doel moet
zijn Coöp. koopkracht, goed geleid en ge
organiseerd in verschillende richtingen,
dan kan voor de aangeslotenen veel wor
den bespaard en bovendien is het van
waarde voor het gezin.
Dan bespreekt hij het standpunt van de
Coöp. in bepaalde tijdperken, en wijst op
verkeerde inzichten van materieel gewin
en materieel effect, welke niet anders dan
noolottig zijn en funeste gevolgen na zich
slepen.
Er moeten voor de Coöp. gedachte ook
offers gebracht worden. De factoren moe
ten niet alleen zijn groote winsten te ma
ken, de Coöp. brengt ook mede gemeen
schapsbesef. Een groot gevaar voor de
Coöp. acht spr. de pure egoisten; het
maatschappelijk en economisch leven
moeten gereorganiseerd worden. Men moet
niet leven voor het materieele, neen, het
doel van Coöp. is welvaart voor econo
misch zwakkeren, daarnaar moet gestreefd
worden.
Spr. wijst op Duitschland en Engeland
welker Coöp. beweging ten voorbeeld kan
worden gesteld en noemt België en Neder
land waarin andere systemen worden toe
gepast. In den breede zet spr. het voor en
tegen daarvan uiteen. Het arbeidsloon
wordt verkregen door veel offers en is het
resultaat van veel inspanning. Deze be
langrijke materie is waardevol, doch daar
voor dient men ook de volle garantie te
verkrijgen. Deze differentie is alleen dan
van waarde als de arbeiders zoo volledig
mogelijk vergoeding ontvangen voor de
offers die zij gebracht hebben. Als de
vrouwen dit alles een begrepen, wat zou
het practische leven er anders uitzien.
Spr. behandelt dan het wetenschappe
lijk gedeelte van zijn betoog, wijst op lan
den als Zweden waar de Coöp. een mach
tigen invloed doet gelden en geeft een be
schouwing over trusts en kartels, om ver
volgens te besluiten met de aansporing om
den geestelijken en zedelijken ondergrond
der Coöp. te bevorderen.
Het ideaal bij de bereiking van dit doel
zij een samenwerking van organisaties in
landelijk verband, naast stands- en vak
organisaties. (Appaus).
De voorz. dankte den heer Kolkman voor
zijn uitvoerig door de vergadering met
aandacht gevolgd bet-oog, waarna de
voorz. van „Eendracht" de aanwezigen
een versnapering aanbood.
Van de gelegenheid om vragen te stel
len werd door Rotterdam, Zaandam en Lis-
se gebruik gemaakt, welker sprekers naar
genoegen werden beantwoord.
Hicria sluiting op de gebruikelijke van
deze goed geslaagde vergadering.
AGENDA
LEIDEN.
Dinsdag. Mij. tot Bev. der Toonkunst, uit
voering Weihnaohts-Oratorium,
Stadsgehoorzaal, 8 uur.
Woensdag, Onderl. Ver. voor Ziekenhuis-
verpleging, Kleine Stadszaal, 8
uur.
Woensdag. K. J. M. V. „St. Peter Kanis".
Lezing Eigen Huis 8.30 uur.
Donderdag. „Vriendenkring ter eere van
het H H. Sacrament". Jeugdge-
bouw, Maria Gijzensteeg, 8 1/4 uur.
Vrijdag, R. K. Bond van Hotelpersoneel
enz. „St. AntoniuS", gebouw R. K.
Volksbond, 24 uur.
De avond-, nacht en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 25
April tot en met Zondag 1 Mei a.s.
waargenomen door de apotheken: G. F.
Reijst, Steenstraat 35, telef. 136 en A. J.
Donk, Doezastraat 31, tel. 1313.
Mr. Fred Fry.
Wie kent niet mr. Fry? In acht jaar tijd
verwierf hij zich 50.000 leerlingen voor zijn
Engelsche les-per-radio, afgezien nog van
de vele clandestiene luistervinken, die niet
staan ingeschreven. En als succes van zijn
les: stapels dankbetuigingen. Thans gaat
mr. Fry een andere weg inslaan, namelijk
het onderwijs door middel van gramofoon-
platen. Uver deze methode, Fry's Phono-
Method. heeft de leeraar zelf in een der
bovenzalen van „de Turk" een interessau
to uiteenzetting gegeven, waarvoor groote
belangstelling bestond.
Op humoristische wijze ging mr. Fry ua
de oorsprong en ontwikkeling van de taal
vanaf Adam en Eva tot op den dag van ne-
den. Taalstudie moet op dezelfde manier
opgevat worden als het aanleeren van üe
moedertaal, met dit onderscheid dat ont
wikkelde hersens vlugger vatten. Een moe
der leert eon kind de taal door het hon
derden malen dezelfde woorden in het oor
te zeggen. De moedertaal wordt dus aan
geleerd zuiver en alleen door het gehoor.
Hetzelfde systeem zit voor bij de Phono-
Method. Door de gramof'oon is het ook mo
gelijk ontelbare malen dezelfde woorden en
zinnen te repeteeren. Dat is bij geen leeraar
mogelijk. Zoo geduldig als de zwarte schij
ven is geen mensch. Bovendien kunnen van
zoon „gramofoon-leeraar'' alle huisgenoo-
ten proliteeren; men behoeft voor zijn les
niet uit huis, men kan desnoods les nemen
onder 't scheren of in het bad!
Aangezien woorden in zinnen veel ge
makkelijker te onthouden zijn als losse
woorden, zijn de gramofoouplaten allen in
den gesprekvorm opgenomen. In 24 lessen
(gramoioonplateu) met bijbe-hoorende boek
jes, leert de luisteraar 12.0U0 gesproken
woorden, waarmede men zich in een vreem
de taai aardig kan redden. De bedoeling
is, behalve Engeisch, ook gramofoon-lessen
te vervaardigen in Fransch, Duibsch en
andeie talen.
Van verscnillende lessen werd gisteren
avond een demonstratie gegeven op de
plaat. De methode en ook de uitwerking
daarvan leek ons buitengewoon gelukkig.
Engeisch is een moeilijke taal, vooral door
de uitspraak, en de uitspraak leert men het
beste door de eindelooze herhaling.
Na de pauze geleidde mr. Fry zijn gehoor
naar Londen en vertelde, toegelicht met
lichtbeelden, op onderhoudende wijze over
Albions hoofdstad.
Degenen, die inlichtingen over Fry s
methode wenschen, kunnen deze aanvra
gen: Fry's Publishing Dept, Keizersgracht
720, Amsterdam C.
De Directie van het Trïanon-Theater,
Breestraat alhier, heeft bet vriendelijk
aanbod gedaan, om eenige weken in haar
theater eiken avond 50 zitplaatsen ter De-
schikking te stellen voor de vrouwen van
ondersteunde en niet-ondersteunde werk-
loozen.
Voor de werldoozen, georganiseerd in
den Leidschen Bestuurdersbond, of in den
R. K. Volksbond, zijn inlichtingen hierover
bij hunne organisatie te bekomen.
Alle andere werkloozen kunnen voor hun
vrouw een toegangskaart verkrijgen, voor
zoover de voorraad strekt, op vertoon van
hun stempelkaart op het bureau van het
Crisiscomité, Stille Rijn No. 3 op Woens
dag 27 April a.s. des namiddags van 3 tot
5 uur.
De heeren dr. J. W. J. A. van der Berg
de Bruijn en J. W. R. E verse, dezer dagen
alhier tot arts bevorderd, zijn bestemd tot
reserve-officier van gezondheid 2e klasse
bij den geneeskundigen dienst der land
macht.
Door de politie alhier is aangehouden
zekere J. v. E., die nog twee maanden
hechtenis tegoed had.
Ten nadeele van den heer D. is wederom
een schaap in den Maredijkschen polder
doodgebeten.
Gisteravond is de 38-jarige mej. M. de
V. in de nabijheid van haar woning in de
Driftstraat met kaar rijwiel over een stok
gereden. Het ding sprong tusschen de spa
ken en de juffrouw viel. Zij liep schaafwon
den op aan handen, gelaat en beide bee-
nen, terwijl zij bovendien een lichte hersen
schudding bekwam. Door den E.H.D. werd
zij naar het Acad. Ziekenhuis vervoerd.
Gistermiddag heeft op den hoek van
Lammeschansweg en de Koninginnelaan
een aanrijding plaats gehad tusschen een
bestelauto, bestuurd door P. B. en een vier-
wieligen groenten wagen, bestuurd door
C. B. Beide wagens werden beschadigd.
Het paard liep aan een linkerpoot een vijf
tal anijwonden op.
