UIT DE OMGEVING DONPERDAG 31 MAART 1932 DE. LEIDSCHE COURANT DERDE BLAD PAG. Als U tandzeep of een tanden borstel noodig heeft, denkt dan vooral aan den naam GIBBS! •J517 Magazijn te Sneek uitgebrand. Gistermiddag is het groote magazijn en kantoorgebouw der firma A. M. Kuijt, groothandel in glas, porcelein en aarde werk, aan het Klein Zand te Sneek geheel door brand verweest. De brand, waarvan de oorzaak nog niet kon worden vastgesteld, ontstond om streeks vijf uur op een van de voorste voorraadzolders. De brandweer was spoe dig met alle beschikbaar materieel aanwe zig, maar kon toch niet voorkomen, dat het groote gebouw geheel uitbrandde. De uit gebreide voorraad werd geheel vernietigd. De aanzienlijke schade aan gebouw, goe deren en bedrijf wordt door verzekering ge dekt. De aangrenzende perceelen kregen veel waterschade. DE VALSCHE-MUNTERIJ TE ROTTERDAM. Zes arrestaties. Omtrent het door de Rotterdamsche re cherche, afdeeling valschgeld-oentrale, ont dekte complot valsche munters, dat kans heeft gezien gedurende langen tijd een groote hoeveelheid valsch geld te vervaar digen en uit te geven, meldt de „Tel." nog het volgende: Dinsdagmiddag zijn in verschillende ge deelten van de stad invallen gedaan in woningen, daar de politie sterk vermoedde, dat daar ter stede op groote schaal valsch geld werd uitgegeven. In een pand aan den Goudsche 8ingel ontdekte men ten slotte een volledige installatie voor het vervaardigen van valsche rijksdaalders en halve guldens, alsmede een groote hoeveel heid geheel of gedeeltelijk afgewerkte geld stukken. Naar later uit het onderzoek is gebleken werd dit geld gemaakt uit tin en bewerkt met antimonium. Na deze bewerking werden de geldstuk ken verkoperd en daarna verzilverd, een bewerking waardoor zij vrijwel niet van echte munten waren te onderscheiden. Een groot aantal valsche geldstukken schijnt in omloop te zijn gebracht. De .politie heeft alle ingrediënten voor het maken van bet valsche geld in beslag genomen en voorts een zestal personen gearresteerd, onder wie eemge mannen, .die zich reeds eerder aan valsche munterij hebben schuldig ge maakt. Een 26-jarige reiziger uit het Noorder stadsgedeelte schijnt zich voornamelijk met de uitgifte van het valsche geld te hebben beziggehouden. De leider van het complot, een 37-jarige kapper, is een man, die aanvankelijk groote zaken deed. Behalve een groote kappers zaak op den Goudschesingel exploiteerde hij twee café's, waarvan een o>p den Schie- damschedijk. Bovendien is hij beheerder van een woningvereeniging, waarvan een medegearresteerde secretaris was. Reeds geruimen tijd gingen alle zaken ten gevolge van de crisis zeer slecht. Het plan om valsche rijksdaalders te maken ging uit van den secretaris, die daarvoor een koperslager m den arm nam. De fa briek werd gevestigd boven de kappers zaak aan den Goudsche Singel, waar ook de woning van den kapper zich bevindt. Een omvangrijke installatie was niet noo dig, daar men zich uitsluitend toelegde op het maken van valsche rijksdaalders en val sche rijwielplaatjes. Door zijn talrijke zaken was de kapper in de gelegenheid de rijksdaalders in om loop te brengen. Zoo had hij ook de ge woonte om in zijn kapperszaak bij het wis selen van bankbiljetten eenige valsche rijksdaalders bij het goede zilvergeld te voegen. Eveneens werden de leveranciers vaak met valsche rijksdaalders betaald. Ten gevolge daarvan kwamen er zeer veel valsche geldstukken in omloop, waardoor het spoor leidde naar d9 kapperszaak. Men heeft het pand eenige dagen onder bewaking van rechercheurs gesteld en de personen, die daar kwamen nu en dan ge volgd, ten einde af te wachten of deze aan gifte zonden doen van het ontvangen van valsch geld. Een kruidenier die met een valschen rijksdaalder ten huize van den kapper betaald werd, verwittigde de poli tie hiervan. Toen had men voldoende ma teriaal bijeen en Dinsdagmiddag, toen de kapper en zijn vrouw zich in het bovenhuis bevonden, is de politie binnengekomen en heeft het tweetal overvallen. Ontkennen baatte niet, omdat men omvangrijk bewijs materiaal in beslag kon nemen, w.o. ma trijzen, metaal, instrumenten voor het gie ten, benevens verschillende valsche rijks daalders, die geheel of gedeeltelijk waren afgewerkt en waarvan vele voor uitgifte gereed lagen. De kapper en zijn vrouw zijn toen naar het hoofdbureau van politie gebracht. Te vens arresteerde men den secretaris der woningvereeniging in zijn woning aan de Tollensstraat, terwijl de koperslager, die als de „technicus" van de bende fungeerde, eveneens kon worden aangehouden. Naar verschillende medeplichtigen, die zich ook met de uitgifte van de rijksdaalders belast hebben, wordt nog gezocht. EEN VELDSLAG HAARLEM—AMSTERDAM. Verscheidene gewonden. Dinsdagavond, omstreeks elf uur, wa ren in café B. aan de Krocht te Haarlem, een zestal Amsterdammers en een onge veer gelijk aantal Haarlemmers bijeen. Langen tijd werd een vriendschappelijk ge sprek tusschen hen gevoerd, tot de hoof den meer of min verhit geraakten. Om één of andere duistere reden ontstond op een gegeven oogenblik twist tusschen een Mo- kummer en een Haarlemmer. De ruzie liep zoo hoog, dat het in een vechtpartij ont aardde. De wederzijdsche vrienden der bei de partijen bemoeiden zich met het geval en snelden hun favorieten te hulp. Tenslot te draaide het op een waren veldslag uit, waaraan alle aanwezigen een werkzaam deel hadden. Men ging eikaar met stoelen, tafels, leege en volle glazen, enz. enz. te lijf- Na enkele minuten van feilen strijd be gonnen er slachtoffers te vallen. De eerste verliezen leden de Haarlemmers; een van hen werd even boven zijn rechteroog een gat in het hoofd geslagen. Inmiddels waren eenige leden van den eersten hulpdienst gewaarschuwd. Het gat in het hoofd van den gewonde werd voor- loopig verbonden. De man was echter bui ten bewustzijn geraakt. Een dokter heeft hem Later bijgebracht en de wonde gehecht. Ook het tweede slachtoffer dat viel was een Haarlemmer. Hc-rn werd met een stoel een zóó hevigen slag op het hoofd toege bracht, dat hij een hersenschuddig kreeg. Per ziekenauto is hij naar zijn woning ge bracht. Dan begonnen de Haarlemmers zich te weren. Het resultaat van hun energiek op treden was, dat een Amsterdammer ineen zeeg; ook hij had een gat in het hoofd. Weer snelde een lid van den H. D. toe, en weer werd de wonde verbonden. En steeds duurde het gevecht maar voort. Nog vele slachtoffers vielen, tot een sterke politiemacht er een einde aan maak te en allen, die daartoe nog in staat wa ren, naar het politiebureau bracht. Later is proces-verbaal opgemaakt. Buiten de persoonlijke slachtoffers lieten vijf stoelen, 50 glazen, koppen en schotels enz. het leven in den strijd. HET EINDE VAN EEN ZWERVER. Onder vodden ƒ900 gevonden. Dinsdag is te Beverwijk een bekend Beverwijksch type, J. v. d. T. genaamd, die alleen in een schuurtje in den Patei s- weg woonde, onder droeve omstandigheden overleden. De man, die een zeer eenzaam bestaan leidt, was ernstig ziek en lag op een hoop vodden in de tochtige schuur, waarin bovendien ratten en muizen vrij spel hadden. Het ongedierte liet den zie ken man niet ongemoeid en op zijn lichaam werden door rattenbeten ontstane verwon dingen aangetroffen. Hoewel zijn toestand in hooge mate zorg baarde weigerde hij zich in een ziekenhuis te doen opnemen, ondanks het herhaald aandringen van den geneesheer. Hij wilde de schuur met verlaten en aangezien de man volkomen toerekeningsvatbaar was, stond men machteloos. Menschlievende om wonenden hielpen den zwerver zoo goed en zoo kwaad als dat ging en voorzagen hem van eten en drinken. Gistermorgen werd hij dood op zijn bed van lompen aangetrof fen. Toen de politie een anderzoek in 'a mans verblijfplaats instelde, vond zij on der de vodden een geldbedrag van ruim 900. Getracht zal worden eventueele rechtmatige erfgenamen op te sporen. Het stoffelijk overschot van den eenza men zonderling, van wien bekend is, dat hij door stroopen in zijn onderhoud voor zag, zal op de algemeene begraafplaats ter aarde worden besteld. Diefstal van rijdende auto's. Sinds eenigen tijd geschiedt van Neder land uit meestai des nachts een druk ver voer van groenten per vrachtauto met aan hangwagen naar Duitschland. In het Noord Limburgsch-Duitsche grensgebied komt het thans bij herhaling voor, dat personen op den aanhangwagen klimmen en een deel der goederen af gooien, waarna deze door handlangers in veiligheid worden gebracht. Zoo werden dezer dagen van een vracht auto met aanhangwagen in de Luyerbos- schen bij Mör 24 balen uien van 50 K.G. elk, 26 kisten sla, 12 kisten komkommers en een groote partij prei en selderij ontvreemd. De dieven waren zelfs van den aanhang wagen op den vrachtauto geklommen, zon der dat de chauffeur iets bemerkt had. Een groente-expediteur die reeds eenige malen slachtoffer van deze diefstallen werd is er thans toe overgegaan prikkeldraad langs den bovenkant van den wagen te spannen ten einde te voorkomen, dat er dieven tijdens het rijden opspringen. De smokkelende weduwe. Heel wat middelen worden bedacht om de Duitsche kommie zen aan de grens om den tuin te leiden. Eenige dagen geleden werd een vrouw uit Hamborn aangehouden, die een kindje op haar armen droeg, dat een celluloid- kapje had, waarin sigaretten geborgen wa ren. Dezelfde vrouw kwam deze week in die pen rouw aan de grens. Een zware wedu- wensluier golfde van haar hoofd omlaag. Het trok de aandacht der kommiezen, dat de lichaamsomvang der vrouw niet in over eenstemming was met haar magere bee- nen. Ze vroegen al direct of ze m den rouw was en over wien. Zij antwoordde dat ze een harer familieleden verloren had, dooh de kommiezen herkenden haar. Daar ze teekenen van onrust gaf, vond men het noo dig haar eens te visiteeren en al spoedig verloor de vrouw haar dikte, want onder haar kleeding kwamen 2000 sigaretten en een K.G. fijne tabak voor den dag. Het spreekt, dat ze met haar tabak ook haar vrijheid kwijt raakte. au» DE OUDSTE STOOMKETEL UIT DE FABRIEK VAN JAMES WATT. Een curiositeit. We lezen in „Spoor- en Tramwegen" o.m. het volgende: „De nieuwsgierigheid van menigeen zal geprikkeld zijn door de aanwezigheid van een bijzonder gevormden ketel op het open terrein van Utrecht C.S. nabij de hoofdge bouwen. Deze ketel is het reservoir van de oude watertoren van station Simpelveld. Volgens een oude teekening van den aanleg van de lijn AkenMaastricht is deze ketel in 1853 daar reeds opgesteld en heeft thans voor een betonnen bak het veld moeten ruimen. De reden, dat men dit vrij onhandelbare en veel ruimte innemende voorwerp een plaats in het spoorwegmuseum heeft inge ruimd, is, dat met vrij groote zekerheid ge zegd kan worden, dat dit voorwerp de oud ste stoomketel is, die thans in Nederland is te vinden en zeer waarschijnlijk de eer ste stoomketel die ooit in Nederland of liever ooit in de Vereenigde Zeven Pro vinciën binnenkwam, van de fabriek van niemand meer of minder dan James Watt. Om deze vooronderstelling te verduide lijken, volge hier een stukje geschiedenis van den stoomketel. De stoomketel, die den Romeinen reeds bekend was, werd om streeks 1675 opnieuw uitgevonden door Pa pin en om en nabij 1700 door Savery ge bruikt voor het leveren van stoom voor het opvoeren van water. Men verdreef daarbij met de stoom lucht uit een groot vat, sloot de stoom af, condenseerde den stoom, waardoor 'n vacuum ontstond en water kon worden aangezogen. De ketels van New- comen en Smaeton leverden stoom voor hetzelfde doel. Deze installaties waren uitsluitend in gebruik voor het oppompen van mijnwater in de Engelsche mijndistric- ten, waar zij de paarden vervingen. Uit dit eerste gebruik van de stoommachine is ook de arbeidseenheid paardekracht ontstaan. Eerst later toen James Watt de stoom machine vervolmaakte kwam het gebruik van deze machine voor andere doeleinden in zwang. De vorm der ketels was zeer verschil lend. Omstreeks 1770 kwam de eerste „Wa gon Boiler" in gebruik; een ketel zonder vuurgang of andere inwendige pijpen. Het rooster lag onder den ketel, de rookgassen trokken onder den ketel naar achteren, kwamen langs een zijde naar voren en ver dwenen langs de andere langszijde in den schoorsteen. James Watt, die in 1776 zijn beroemde uitvinding n.l. het gebruik van de expan siekracht van den stoom en de aparte oon- densor patenteerde, gebruikte dezelfde wa gonboiler tot pl.m. 17S5, daarna bracht hij er een vuurgang in aan. Door de uitvin dingen van James Watt nam het gebruik van de stoommachine ineens sterk toe en in zijn fabriek werden verschillende ma chines voor het vasteland van Europa ge bouwd. Het is waarschijnlijk, dat behou dens eenige uitzonderingen deze machines bestemd geweest zijn voor het oppompen van mijnwater". Geheimzinnig licht boven de zee. Uit IJmuiden wordt aan de „Tel." ge schreven: Eenige late bezoekers van den havenkant zagen Dinsdagavond voor den mond van de haven een lioht op zekere hoogte boven de zee. Het was te hoog voor een scheepslicht; ook bewoog het zich te onrustig op en neer om aan den mast van een vaartuig bevestigd te kunnen zijn. Dan moest het een vliegmachine zijn. Een vlieg tuig voor de pieren van IJmuiden bij avond is geen dagelijks voorkomende gebeurtenis, zoodat het aantal toeschouwers zich al lengs in een stijgende lijn bewoog. Men ver diepte zich in gissingen omtrent het doel van dit late vliegtuigbezoek. Toen kwam de sensatie. Het licht daalde plotseling, om spoedig daarop geheel te verdwijnen. Een vliegmachine in zee gestort? Vol hui vering staarde de menigte naar den donke ren havenmond. In haar fantasie zag ze reeds de wakkere bemanning van het ver ongelukte vliegtuig in een worsteling op leven en dood met de onstuimige zee In dergelijke gevallen is er voor den IJmuidenaar maar één handeling: de kust wacht waarschuwen. De kustwacht werd gewaarschuwd. Maar de kustwacht zou geen kustwacht zijn, als ze het geheimzinnige licht niet al lang had opgemerkt. Maar ze had meer gezien. Echter niet een vliegtuig, maar eenige jongens, die op de pier een vlieger hadden opgelaten, aan den staart waarvan ze een lampion of een ander lichtgevend voorwerp hadden bevestigd. Gerustgesteld ging de menigte huistoe. Die kwajongens toch! KATWIJK. Arbeidsbeurs. Stand der werkloosheid per 26 Maart: 9 varensgezellen, 157 vis- schers, 1 autogeen-Lasscher, 33 kuipers, 13 binnenschippers, 2 scheepsmakers, 12 sto kers, 1 expeditieknecht, 1 machinist, 1 mon teur, 1 ijzerwerker, 4 mandenmakers, 81 grondwerkers, 20 opperlieden, 18 metse laars, 25 timmerlieden, 7 schilders, 167 los arbeiders, 8 fabr-arb., 3 bloemisten, 149 Landarbeiders, 2 tuinlieden, 1 boeernarbei- der, 1 kantoorbediende, 2 chauffeurs, 1 straatmaker, 1 kistenmaker. Totaal 721. Bij de werkverschaffing werden in totaal 45 personen geplaatst. LISSE. Personalia. Tot onderwijzer aan de Gereformeerde School, waarvan hoofd is de heer W. P. de Jonge, is benoemd de heer P. Hartingsveldt uit Krimpen aan de Ussel. HILLEGOM. Kiesvereeniging. Gisterenavond hield de R. K. Kiesvereeniging „R. K. Kring" een ledenvergadering in Hotel Sistermans. De opkomst was slechts matig. De nieuwe voorzitter, de heer C. Seijse- ner, opent de vergadering met den Chr. groet. Al terstond ontstaat een klein inci dent, doordat een der aanwezigen verzoekt, meteen maar te sluiten, daar de arbeiders, die tot 7 uur werken, toch om half 8 hier niet tegenwoordig kunnen zijn; spr. wijt dit aan opzet en is zeer scherp. De voorzitter beantwoordt den spreker uiterst bezadigd. Hij erkent de fout, dat het aanvangsuur op half 8 gesteld is, de convocaties zijn echter reeds voor 14 dagen vastgesteld en gedrukt; vergaderen in de Goede Week was lastig, met den aanvang der vergadering hebben we gewacht tot bijna 8 uur. In den vervolge zal echter wel degelijk met den aanvangstijd rekening worden gehouden, van opzet is geen sprake. Het incident is hiermee gesloten. De secretaris leest nu de notulen, die on veranderd onder dank worden vastgesteld. Mededeelingen. De heer F. C van Lierop Jzn. wijst erop, dat met trots mag worden geconstateerd, dat geen enkele politieke partij zoo demo cratisch optreedt als de R. K., getuige detfe wijzigingen en het verplicht zijn van een ledenvergadering ter behandeling der wij zigingen van het Kiesreglement. Inzake het zoo even behandelde incident merkt spr. op, dat de fout bij de kiezers zelf ligt. die zoo schaarsch zijn opgenomen. Spr. geeft vervolgens'een keurig verslag van de ver gadering der Statenoentrale, waarvoor hem door het bestuur gaarne dank wordt ge bracht. Hierna kwam in behandeling het voor stel tot wijziging van het Kiesreglement 1927, den hoofdschotel der agenda. We stippen hiervan slechts het voor naamste aan. Bij art. 6 wordt aanmerking gemaakt op c. men wil er dat uit hebben. Na bespreking zal het bestuur den wensch overbrengen, dat gekwalificeerde personen niet meer adviseerende stem hebben. Bij art. 8 wil men de 18 kwaliteitszetels terug brengen tot 12. De heer van de Loo zegt, dat met de kwaliteitszetels gesjacherd wordt. De heer Lieverse meent, dat de R. K. Staatspartij zoo aan de kiezers het medezeggenschap ontneemt. Na bespreking wordt volgens betoog van den heer Mathot besloten, voor te stellen, dat in een district, waar slechts 1 afgevaardigde kan gekozen worden, geen kwaliteitszetel zal ko men. Bij art. 11 stelt Mr. Sens voor, dat b.v. 8 dagen te voren candidaten schrifte lijk kunnen worden ingediend, daar dit or delijker en beter is; hiertoe wordt besloten. Bij art. 18 sub 2 willen de heeren Lierop en Lieverse het mandaat der afgevaardigden wel bindend stellen voor personen, niet voor zaken. Het bestuur zal het voorge stelde, indien mogelijk, ter bestemden plaatse brengen. De afgevaardigden zullen voor de voorgestelde wijzigingen stemmen, behoudens de gemaakte opmerkingen. Bij de rondvraag bepleit de heer Berk het rondbrengen der convocaties door een of meer werkloozen in plaats van door de post. Dit vindt bestrijding. Het bestuur' zal de mogelijkheid overwegen. Hierna slui' ting. I HAARLEMMERMEER. Gevestigd: Anna Michlmayr, /eh. met A. Slinger, van den Haag Allert Tas en gezin van Amsterdam LodfWijk Koot en gezin van Benschop Joh/nnes Beerendonk en gezin van Fijnaart i— A. H. Bisschop en gezin van Haarl^imer- liede H. Lansing en gezin vai/ Am sterdam I. Koole en gezin v^i Uit geest C. R. Rotteveel en ge/in van Sassenheim G. Beekman en g/zin van Nieuwveen H. Rabbers en gizin van Wognum F. Braaksma en jfizin van Barendrecht J. H. Oostrom en gezin van Nieuwer-Amstel W. ï- Bulters van Haarlemmerliede. Vertrokken: Derk Lusiuk en gezin naar Heemstede C. M. Tchelaar en gezin naar den Haag M. VV. Lieverse naar Woubrugge H. A. Pels naar Amsterdam G. Goers najr Rotterdam K. Bleijenberg naar Amsierdam W. Wisse en gezin naar Edam G. G. Spaans, geh. met W. Kiosschell naar Lisse C. van der Vlug! naar Amster dam J. J. van Rijssel raar Lisse L. Bulters en gezin naar üaarlemmerliede M. Jonkers en gezin ïaar Hillegom K. Sandifort naar Aalsneer K. Het- tinga naar Utrecht P. van Goethem en gezin naar Amsterdam L. van der Linden en gezin naar Lisse L. Tim mermans en gezin naar Geertruidenberg G. J. de Vos en gezin naar Zaandam J. van der Helm, wed. R. Krabbendam naar Vel sen. STOMPWIJK. Voetbal. Teneinde de pas opgerichte neutrale ontspanningsvereeniging N.O.L.O. in de gelegenheid te stellen een sportter rein te huren, heeft de heer S. alhier een ruime gift geschonken. Laat echter de Roomsche voetballers zich toch aansluiten bij de Katholieke vereeniging en deze neu trale vereeniging in geen enkel opzicht steunen. Bezuiniging. De ingevoerde bezuini ging bij de Ned. Spoorwegen is oorzaak, dat in afwijking van andere jaren bij den aanvang van den zomerdienst geen losse poetsers etc. zullen worden aangesteld. LEIDSCHENDAM. Winkelsluiting. Naar wij vernemen, ligt het niet in het voornemen van B. en W. den Raad voor te stellen uitzonderings bepalingen te maken ten opzichte van de Rijkswet op de Winkelsluiting, zoodat de wet hier ia haar geheel zal worden toe gepast. N00RDWIJK. Fiets gestolen. De heer W. deed bij de politie aangifte van vermissing van zijn rijwiel, dat hij voor zijn woning in de Kerkstraat had geplaatst en bij terugkomst verdwenen bleek te zijn. Landarbeidersbond „St. Hyacirthus". Dinsdagavond hield de R. K. landarbei dersbond „St. Hyacinthus", ad. Noord- wijk, onder leiding van den voorzitter, den beer P. Vink, een druk bezocht ledenver gadering. Na opening met den Chr. góet spoorde de voorzitter de leden aan wanneer zij ter vergadering worden ojgeroepen, als 'én man ter vergadering te ersehijnen. De notulen werden na vo>rlezing door den secretaris, den heer L.J. Bakker, on veranderd vastgesteld. Hierna werd de Rijks'erkverschaffing in deze gemeente besprolen, welke werk verschaffing de tongen lö maakte. Door het bestuur werl voorgesteld om voor het Floraperk 1932 een medaille be schikbaar te stellen, wairtoe met aller in stemming besloten weri. De voorzitter spoort de leden, die te voren in vasten dienstbaren en met Maart in lossen dienst gekonen zijn, aan om in hun eigen belang reefs vanaf 1 Maart de verhoogde contribute te gaan betalen, of schoon dit voor hen eerst half April ver plicht wordt, omdat'het vrijwel vast staat, dat men eerst 39 /eken als los-arbeiders contributie betaald moet hebben alvorens men als werklooz/ uit de werkloozenkas kan trekken, wat voor hen in een eventu eele volgende werkloosheidsperiode van groot belang kar zijn. De voorzitter brengt de leden namens het bestuur el ook namens het hoofd bestuur dank /oor het geschonken ver trouwen in de/leiding met betrekking tot laatste loonacjle. Na een ro ra vraag, waarvan door meer dere leden gebruik gemaakt werd, sloot de voorzitter deze zakelijke en aangename vergadering. FILM-NIEUWS DE FILM „BEN HUR". Door Fred Niblo. Mee: dan drie jaar heb ik noodig gehad voor Je verfilming van Lewis Wallace's romai „Ben Hur", Anderhalf ja-ar duurden de voorbereidingen en de opnamen op de hist<psche plekken van Italië en in de stu dio'/ duurden de opnamen eveneens 1J< jaa ijf en twintig jaar geleden toen Er- laiger het „Ben Hur"-gegeven tot een too neelstuk verwerkte, was het een sensatie v>or Amerika, dat de ensceneering voor at tooneelstuk twee maanden duurde en achtig-duizend Dollar kostte en toen kwam de film waaraan drie jaaj gewerkt werd en waaraan 4 millioen Dollar besteed werd. Het 'tooneelstuk van Erlanger bestond uit -6 acten, verdeeld in 25 scènes, doch voor de film met de vele grootere mogelijk heden werd gebruik gemaakt van alle ge gevens uit den roman. Wij namen duizend scènes op in ongeveer vijf en twintig honderd opnamen en niet minder dan 650 K.M. negatief-film werd ge bruikt. Slechts 300 K.M. hiervan werd goedgekeurd voor positieve afdrukken en deze enorme film, die uit 14 millioen beeld jes bestond, moest bekort worden tot een geheel. Dagen lang zijn wij hiermede bezig ge weest en het viel soms zeer zwaar, sommi ge schitterende scènes uit de film te knip pen om een eindresultaat van niet meer dan ongeveer 4 K.M. te krijgen. Na weken- Langen arbeid waren wij met ons werk klaar. Voor iedere meter, die u thans ziet, werd bijna 160 Meter opgenomen. Dit waren de voorbereidingen voor de film, die ruim vijf jaar geleden het pu bliek der geheele wereld m verrukking bracht. Thans komt „Ben Hur" terug, ver nieuwd door toepassing der moderne ge luidstechniek en ik vertrouw, dat de ge luidsfilm, die veel meer mogelijkheden biedt dan de stomme film, omdat hierdoor niet alleen de groote scènes als de wagen rennen gezien kunnen worden, maar ook het trappelen der paarden, het knersen van het zand onder de hoeven, het gejuich van de opgewonden menigte gehoord worden, waardoor het effect verhoogd wordt, een even groot of nog grooter succes zal heb ben, dan „Ben Hur" in eerste stille editie had. Herinneringen aan de opname. Vier maanden lang werd in Californië gewerkt om voor de verfilming van „Ben Hur" het Circus Maxim us van Antiochië te reproduceeren naar aanleiding van de verzamelde gegevens betreffende de afme tingen en foto's van beeldhouwwerken en dergelijke. Het circus was 500 Meter lang en 50 Meter hoog en in de arena bevonden zich standbeelden van gladiatoren, die twaalf Meter hoog waren. Dag in dag uit oefenden twaalf menners met hun vierspannen zich op de renbaan. Duizenden toeschouwers stroomden uit Hollywood en Los Angelos toe om de wed rennen te bewonderen. En toen kwam de dag van de opnamen. Honderdduizenden figuranten verdrongen zich m de loges en op de galerijen van het circus. Fred Niblo, de regisseur leidde het reusachtige apel vanaf een 30 Meter hooge commandotoren met behulp van luidsprekers, signalen en telefoons. Meer dan 1200 electrische leidingen waren voor deze opnamen gelegd, 40 camera's werden gebruikt om de opnamen te maken en in enkele uren werd meer dan 20.000 Meter negatief-film verbruikt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1932 | | pagina 10