23ste Jaarpang
WOENSDAG 23 MAART 1932
No. 7158
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
RONDVLUCHT BOVEN NEDERLAND
29-30 APRIL
t
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2 60 per kwartaal
Franco per port f2.95 per kwartaal
Het Ge-llustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
rooruit betaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 ©ent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentfën 30 cent per regeL
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur ea
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
Loon en kindertoeslag.
't Is in onzen tijd misschien wel *ns nut
tig te herinneren aan de loon-theorie, zoo
als deze over het algemeen door katholie
ke sociologen wordt aangehangen en ge
propageerd.
De maatstaf voor het loon is de ge-
praesteerde arbeid.
Voor een normalen werker mag het loon
nooit minder zijn dan wat noodig moet
worden geacht om een gezin van gemid
delde grootte te onderhouden óók al
heeft hij geen gezin of een gezin, dat klei
ner is dan een van gemiddelde grootte.
Alleen als het loon aan dezen eisch vol
doet kan men spreken van een rechtvaar
dig loon.
En hoe brengen wij dan in dit systeem de
in onze kringen veel geprezen (maar nog
te weinig in de practijk ingevoerde) kin
dertoeslag t
Voor den kindertoeslag kunnen twee
Piotieven worden aangevoerd.
Ten eerste is de kindertoeslag nood
zakelijk bij een loon, dat niet meer
dan aan de minimum-eischen van recht
vaardigheid voldoet voor gezinnen, die
grooter zijn dan wat men verstaat onder
een gezin van gemiddelde grootte.
Vervolgens is de kindertoeslag ook g e-
wenscht bij zulk een minimum-recht-
vaardig loon voor hoofden van gezin
nen, welke niet boven de gemiddelde
grootte uitgaan.
Onwaar is dus de bewering, dat kinder
toeslag hei loon zou drukken, als wij in het
oog houden, dat wij als verdedigers van
den kindertoeslag voor alle loonen bij nor
malen arbeid den eisob stellen, dat zij
(zonder kindertoeslag) voldoende zijn voor
bet onderhoud van een gezin van gemid
delde grootte.
Een moeilijkheid voor het systeem van
den kindertoeslag kan zijn wij ont
kennen dit niet de invoering bedrijfs-
gewijze en veel meer nog de invoering in
een particuliere onderneming. Het kan ten
gevolge hebben, dat de duurdere arbeids
krachten worden vermeden en vervangen.
Gezocht zal moeten worden naar een
middel, dat de loondruk zooveel mogelijk
in gelijke verhouding wordt verdeeld.
Dit kan langs den weg van een alge
meen kindertoeslagfonds, waarin wordt ge
stort een nader bepaald percentage van
alle arbeidsloonen. Het komt ons
voor, dat hier inderdaad van alle arbeids
loonen gesproken moet worden en daar
onder ook moeten worden begrepen de loo
nen van ongehuwden- en gehuwden en ook
van het overheidspersoneel, omdat het in
beginsel geen verschil maakt wie die loo
nen verdient en wie die loonen betaalt.
Alle looisen toch zijn een deel van het
▼olksinkomen, onverschillig voor welke ar
beidsprestatie zij genoten worden.
Dit algemeene kindertoeslagfonds zou
door een overheidsorgaan beheerd moe
ten worden. De uitbetaling aan de recht
hebbenden, behalve aan het overheidsper
soneel, behoeft echter niet door het over
heidsorgaan te geschieden, doch kan
mits voor de noodige waarborgen wordt
zorg gedragen aan de groote arbeiders
bonden worden opgedragen. Hoe die ver
deeling zal moeten geschieden is een zaak
van latere zorg. Op den duur zal de even-
wichtstendenz in het economisch leven ook
bier den ongeveer juisten weg wel wijzen.
Een algemeen kindertoeslagfonds heeft
voor de structuur van onze economische
maatschappij het voordeel, dat het de gun
stige zijden van de prijsvorming onaange
tast laat en daarmede de gevolgen van de
gewijzigde koopkracht in goede banen wor
den geleid.
IN ELK KATHOLIEK GEZIN
Ket Katholieke Dagblad!
DE EERSTE GEMEENSCHAPPELIJKE TOCHTEN.
Als onderdeel voor de Koninklijke Ne-
derlandsche Vereeniging voor Luchtvaart
is sinds jaren ingesteld een Commissie
voor Luchttoerisme, waarvan baron Kra-
yenhoff voorzitter is, de heer H. Wal-
aardt Sacré eecretaris, terwijl voorts de
heeren R. F. t*. de Beaufort, W.^ P.. F.
van Deventer, M. Dutilh, dr. J. Jong
bloed, C. Kolff, A. Plesman, G. A. Pos
en W. C. J. Versteegh deel van de com
missie uitmaken.
Dank zij het krachtige werk van de
Rotterdamsche Aeroclub en van de Na
tionale Luchtvaartschool, is het gebruik
van kleine vliegtuigen in ons land ©enigs
zins ontwikkeld, hoewel wij op dit ge
bied naar verhouding bij Engeland,
Frankrijk, Amerika, Duitschland, enz.
achterstaan.
In 1931 werd een aanvang gemaakt
met de binnenlandsche luchtvaart en wel
met de lijnen RotterdamHaamstede en
Amsterdam—Groningen, van welke beide
de eerste lijn een volledig succes werd
en de tweede lijn te kort werd geëxploi
teerd om daarover ©en oordeol te kun
nen vellen. Het aantal vliegterreinen is
in ons land langzamerhand toegenomen
en daardoor zijn tevens de mogelijkheden
toegenomen en heeft men een grootere
keuze in zijn vluchten. Men kan zeggen,
dat de belangstelling op dit gebied
groeiende is en zich waarschijnlijk zul
len binnen enkele jaren regelmatig bin
nenlandsche luchtlijnen worden geëxploi
teerd.
Teneinde deze reeds bestaande be
langstelling voor luchttoerisme in Ne
derland nog meer op te wekken, heeft
bovengenoemde commissie besloten een
rundvlucht boven ons land te organisee-
ren. Het plan is in één dag ©en tocht
te maken over ons geheele land, waar
door vreemdelingen in zoo kort mogelij
ken tijd een zoo volledig mogelijken in
druk krijgen van ons land. Ook voor de
talrijke Nederlanders die meestentijds
hun verpoozing in het buitenland zoe
ken, zal het interessant zijn hun eigen
land in zijn geheel te kunnen overzien
en er een totaalindruk van te krijgen.
De eerste vlucht zal dit jaar twee
dagen duren, omdat op verschillende ter
reinen geland wordt, waar de passagiers
gelegenheid hebben eenige oogenblikken
te vertoeven.
Als data voor deze rondvlucht zijn be
paald 20 en 3o April a.s. Het ligt in de
bedoeling in 1933 eveneens ©en derge
lijke vlucht te ondernemen zooals
gezegd: in één dag terwijl men
hoopt, dat het mogelijk zal zijn in 1934
te komen tot een wedstrijd met een
rondvlucht over Nederland, waarbij in
ternationale deelneming zal worden be
vorderd. Bij de vluchten op 29 en 30
April a.s. zullen dus geen wedstrijden
worden gehouden voor de deelnemende
vliegers. Wel meende de commissie voor
Luchttoerisme hieraan drie wedstrijden
te moeten verbinden, welke bij het pu
bliek en de jeugd groote belangstelling
zullen ondervinden.
WEDSTRIJDEN.
In de eerste plaats zal een fotowed
strijd worden gehouden, waarbij de ver
vaardigers der beste drie foto s, welke
van deze rondvluchten vanaf den grond
zijn genomen, zullen worden beloond.
Aan dezen wedstrijd kunnen personen
uit het geheele land deelnemen. Nadere
bijzonderheden omtrent dezen wedstrijd
zullen nog bekend worden gemaakt.
De tweede wedstrijd zal meer ©en
plaatselijke zijn. De deelnemende vlieg
tuigen zullen bepaalde plaatsen passee-
ren, in welke plaatsen commissies ge
vormd zullen zijn om de inzendingen te
beoordeelen. Iedere deelnemer zal moe
ten opgeven ho© laat een bepaald type
vliegtuig en op welke hoogte, een aan
gegeven punt ie gepasseerd.
Door de commissie voor Luchttoerisme
zal aan belangstellenden verzocht wor
den een aantal plaatsen in de vliegtui
gen te doen reserveeren voor leerlingen
van de hoogste klassen van Middelbare
Scholen, welke daarvoor het meest in
aanmerking komen. Deze jeugdige deel
nemers aan de rondvluchten zullen van
hun bevindingen opstellen moeten in
zenden, welke door do commissie zullen
worden beoordeeld.
DE ROUTE.
Den eersten dag wordt de vlucht als
volgt gehouden: van Waalhaven en van
Schiphol vertrekken de vliegtuigen over
Soesterberg naar Arnhem, waar geland
wordt en de deelnemers ontvangen wor
den door de plaatselijke vereeniging voor
vreemdelingenverkeer. Na ©en verblijf
van ongeveeer drie kwartier vertrekken
de vliegtuigen naar Twenthe en van
hier naar Eelde, waar de lunch zal wor
den gebruikt. Van Eelde gaat de tocht
verder over Leeuwarden, Harlingen, den
afsluitdam van de Zuiderzee, den Hel
der naar Amsterdam.
Op den tweeden dag zal gevlogen
worden van Waalhaven, Schiphol en
Soesterberg, langs de Waal, over den
Bosch, Nijmegen naar Venlo. Van Venlo
over Maastricht, Heerlen naar Helmond,
Eindhoven, Breda, Roosendaal, Axel,
Roeskens, Vlissingen. Tenslotte van Vlis-
singen naar Rotterdam, waar de deel
nemers uiteen zullen gaan.
Aan den Minister van Defensie is
verzocht, te willen toestaan, dat enkele
vliegers van de Marine en van het Le
ger aan beide vluchten zullen deelne
men. Mocht dit verzoek worden inge
willigd. dan wordt verwacht, dat de
vliegtuigen van particulieren, van de
Rotterdamsche Aeroclub, van de Natio
nale Luchtvaartschool, van de K. L. M.
en van Leger en Marine, tezamen onge
veer een twintigtal zullen vormen. De
verkeersvliegtuigen van de K. L. M. zul
len 8, 15 en 20 passagiers kunnen be
vatten.
Deze beide vluchten zijn de eerste,
welke in dit genre ooit in Nederland
zijn ondernomen en kunnen beschouwd
worden als de gemeenschappelijke toch
ten, welke vroeger door automobilisten
en door bezitters van motorbooten wer
den ondernomen om voor het nieuwe
verkeersmiddel meer belangstelling te
wekken.
De Commissie van Luchttoerisme ver
wacht, dat deze vluchten in den lande
algemeene belangstelling zullen wekken
en dat deze na verloop van tijd groot
nut zullen afwerpen en zeer bevorderlijk
zullen zijn voor de luchtvaart in het al
gemeen, maar in het bijzonder voor het
luchttoerisme in Nederland en voor het
binnenlandsch luchtverkeer vandaar dan
ook, dat de Algemeene Nederlandsche
Vereeniging voor Vreemdelingenverkeer
(A. N. V. V.) in de organisatie van deze
beide vluchten een werkzaam aandeel
heeft genomen; omdat daarin door haar
wordt gezien een middel om met den
groei van de luchtvaart ook NeJerland
in het centrum der belangstelling te hou
den. Het belang dezer vluchten is ook
ingezien door de plaatselijke vereenigin-
gen voor Vreemdelingenverkeer. welke
hierbij in aanmerking komen. Deze zul
len haren steun gaarne verleenen.
DE TARIEVEN.
Door de K. L. M. wordt, tegen beta
ling, plaats in de vliegtuigen voor de
beide vluchten gereserveerd.
Ook kan men voor ieder traject af
zonderlijk passage bespreken. Voor den
eersten dag bedraagt het tarief pl.m.
50.(een traject van pl.m. 450 K.M.);
op den tweeden dag wordt 650 K.M. ge
vlogen waarvoor vermoedelijk de kosten
pl.m. 70.— zullen bedragen. Gevlogen
wordt van 's morgens 9 uur tot 's mid
dags 5 uur.
Inschrijvingen en verder© inlichting
bekomt men bij de kantoren der K. L.
M. in den Haag, Amsterdam en Rotter
dam en bij de agenten in de plaatsen
waar geland wordt.
BINNENLAND
INVOERING ZOMERTIJD.
VAN 22 MEI TOT 2 OCTOBER.
Bij Kon. besluit is bepaald dat in 1932
de vervroeging met één uur van den wet
te!ijken tijd, bedoeld in artikel 1 van de
wet van 23 Juli 1908 (Staatsblad no. 236),
zal aanvangen 22 Mei en zal eindigen 2
October.
DE KONINGIN OVER DE LAND
BOUWCRISIS.
Een communiqué door H.M. in
Leeuwarden uitgegeven.
Gisterochtend onderhield H.M. de Ko
ningin zioh ten huize van den Commissa
ris der Koningin te Leeuwarden met de
navoLgende heeren B. W. Okma, lid van
Ged. Staten van Friesland, ïr. W. Ooster-
baan, voorzitter van de Friesche Mij. van
Landbouw, Marra, voorzitter van den
Ohnst. Landbouw-arbeidersbond, en J.
Jongsma, voorzitter \an den R.K. Boe
ren- en Tuindersbond.
Na afloop dezer besprekingen werd na
mens de Koningin door haar particulier
secretaris het navolgende communique
verstrekt.
De uitkomsten van het veehoudersbe-
drijf zijn diep teleurstellend. De omstan
digheden, waaronder dit bedrijf muel
werken, zoo bijzondere als algemeene zijn
dermate ongunstig, dat een ieder is ver
vuld van groote zorg voor hetgeen in de
toekomst voor dit bedrijf verborgen ligt.
De eerste slagen zgn toegebracht aan
den akkerbouw op de zware gronden. Met
bewonderenswaardigen moed en een hard
nekkigheid, die van groote wilskracht go-
tuigen, heeft de talrijke groep landbou
wers, boeren en arbeiders getracht het
hoofd te bieden aan de wangunst der
tijeftn.
Niet bij machte de oorzaak der moeilijk
heden weg te nemen heeft de regeeririg
getracht de ergste gevolgen althans
eenigszins te temperen. Zoo zijn achter
eenvolgens maatregelen ten behoave van
de tariefwet van de tarweteelt, den beet-
worlelverbouw, de aardappelmeelproduc-
tie„ de vlasteelt, genomen.
Ook aan den groven tuinbouw in West-
Friesland is hulp geboden.
Deze maatregelen verschillen in aard en
strekking in overeenstemming met de
eigenaardigheden van den tak van bedrijf,
die geholpen moest worden.
Wat m den aanvang reeds werd ge
vreesd op groad van de ervaringen met
hetgeen in vroegere crisisperioden is ge
beurd, de noodtoestand bepaalde zich niet
tot den akkerbouw.
Het aanvankelijk gespaarde veehou-
dersbedrijf werd wel is waar later, maar
niet minder ernstig getroffen. Evenmin
als bij den akkerbouw kan de regeering
eenigen oniniddellijken invloed uitoefenen
op de oorzaken van het kwaad.
Een groote belemmering voor het tref
fen van noodmaatregelen is gelegen in de
omstandigheid, dat bedrijfs- en bestaans-
moeilijkheden zich in alle takken van
maatschappelijk leven in ernstige mate
vertoonen. Naast voortvarendheid moet
dan ook voorzichtigheid worden betraont,
wil men de uitwerking van hetgeen wordt
beoogd, niet reeds aanstonds in gevaar
brengen.
Weest er van overtuigd, dat de regee
ring met inachtneming van dit alles zoo
veel als haar mogelijk is, de helpende
hand zal bieden aan de veehouderij.
Zij vergeet de plattelanders niet.
DE KONINGIN IN FRIESLAND.
Gistermiddag kwart over twee is de Ko
ningin, vergezeld door den commissaris der
Koningin in Fries and, uitgereden om in
het Oosten der provincie enkele bedrijven
te bezoeken, die tengevolge van de crisis in
moeilijke omstandigheden verkeeren. Er
werd ©en bezoek gebracht aan een boerde
rij te Oenkerk en vervolgens reed H. M.
over Hardegarijp, Geen voorden, Zwaag-
westeind naar Zwagerveen, waar wederom
oen bezoek aan ©en klem boerenbedrijf
werd gebracht. De tocht werd voortgezet
over Geenklooster, Eesierum, Oostermeer,
Nijega naar Oudega, waar nogmaals een
kleine boerderij werd bezocht. H. M. keer
de over Wartena, Warga en Goutum naar
Leeuwarden terug, waar zij omstreeks vijf
uur aankwam.
Naar wij vernemen zou H M. vanoch
tend om tien uur een bezoek brengen aan
eenige boerenbedrijven in ©en ander deel
van de provincie.
120 MILLI0EN OP DE STAATS
UITGAVEN TE BEZUINIGEN.
Naar wij vernemen, zal binnen korten
tijd de Bezuinigingscommissie-Weiter een
plenaire zitting houden, waarin haar rap
port aan de Kroon uit te brengen, defini
tief zal worden vastgesteld.
Naar ons ter oore kwam, zou de commis
sie tot de conclusie zijn gekomen, dat een
bedrag van circa f 120 millioen op de
Staatsuitgaven bezuinigd moet worden.
Dit bedrag zal moeten worden gevonden
door een reeks van maatregelen, waaron
der^ salarisverlaging der rijksambtenaren
over de geheele linie en inkrimping van het
ambtenarencorps door vervroegde pension-
neering.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Ernstige spanning tusschen Ierland en
Engeland. (2de blad).
Landdag van het Memelgebied ontbon
den. (2de blad).
De cycloon in de Vereen. Staten van
Amerika heeft heel wat slachtoffers ge-
ëischt en groote schade veroorzaakt (Bui-
tenlandsche Berichten, 2de blad).
BINNENLAND.
Koninklijke Boodschap aan den Boeren
stand. (lste blad).
Een rondvlucht boven Nederland. (1st©
blad).
Geruchten over voorstellen van de be-
zuinigings commissie-Weiter. (1st© blad).
Een vergadering van den personeelraad
over de veiligheid op den spoorweg, (lste
blad).
De zomertijd zal dit jaar duren van 22
Mei tot 2 October. (1st© blad).
De Hooge Raad van Arbeid vereenigde
zich rret het wetsontwerp betreffende ver
vroeging van het aanvangsuur in het bak
kersbedrijf. (1st© blad).
Auto op een stilstaanden vrachtauto ge
reden oo dén Muiderstraatweg. Eé»-
doode, één gewonde. (Laatste Ber.)
Het vermiste Haagsche meisje terecht.
(Gem. Ber., 2de blad).
B. en W. stellen voor afwijzend te be
schikken op adressen inzake uitbreiding
van verplichte winkelsluiting. (3d© blad).
Het gouden jubileum van de Bodftgraaf-
sche Kaasmarkt herdacht. (3de blad).
NAAR HET LAND VAN OVER
ZEE Bladz. 7
DE LEIDSCHE GEMEENTE
RAAD Bladz. 9
De commissie zou voor elk departement
een bepaald percentage, dat dit in de be
zuiniging heeft op te brengen, vastgesteld
hebben. Daarbij zou het in de bedoeling
liggen, een zeer ver doorgevoerde vermin
dering van de uitgaven voor materieel voor
te stellen, benevens wijziging opheffing en
combinatie van verschillende diensttakken.
De departementen van Defensie, Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen zouden
vooral een belantrriik contigent bij de be
zuiniging moeten leveren.
Wat het onderwijs betreft, moet het
voornemen beste an, voor te stellen, in de
las-ere k'assen de onderwüsferachten te
vervangen door hnteonderwiizers. die een
mindere hevc#»<?dheid bezitten en lager ge
salarieerd zullen worden.
Deze geffevena. wel1-" intussehen ceen of
ficieel en ook ceen off;«ieus karakter dra
gen. worden slechts onder voorbehoud ver
strekt.
STEUN AAN HET ZUIVELBEDRIJF.
Binnenkort kan een wetsontwerp worden
verwacht.
Het lid van de Tweede Kamer dr H. J.
Lovink. voorzitter van de Hollandsche
Maal schappij van Landbouw, heeft in ©en
gisteren te Rotterdam gehouden crisis-
vertradering van die organisatie medege
deeld, tijdens deze bijeenkomst telefonisch
het bericht te hebben ontvangen, dat de
regeering tot de conclusie was eekomen,
dat steun aan het zuivelbedrijf moet wor
den verleend. De regeering heeft dank
baar gebruik gemaakt van de rapporten
van organisaties en commissies, maar
heeft gemeend, een eigen stelsel verder te
moeten ontwikkelen.
Hoe dat stelsel er zal uitzien, weten we
nog niet. aldus dr Lovink verder, maar
uit deze mededeeling volgt, dat binnen kor
ten tijd een wetsontwerp om het zuivelbe
drijf te steunen bij de Kamer zal worden
ingediend.