GEMENGDE BERICHTEN
KERKNIEUWS
Financiën en Economie
DINSDAG 22 MAART 1932
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD PAG.
Spr. dient een voorstel in, om deze voor
waarde van een rijksvoorschot te schrap
pen.
De heer Knuttel vindt de berekenin
gen van B. en W. inzake het woningtekort
zeer optimistisch. De berekening van den
heer Kooistra acht spr. evenwel al te sim
plistisch. Betrouwbare gegevens ontbreken,
doch spr. neemt wel aan, dat er over twee
jaar een tekort van 500 arbeiderswoningen
zal zijn. Overigens betreurt spr. het, dat
er maar weer arbeiderswoningen zullen
worden gebouwd., welke absoluut onge
schikt zijn in den socialistischen toekomst
staat.
De heer Huurman: Dan breek je ze
maar weer af. In Busiand hebben jullie ook
tijd over.
De voorz.: Laten wij niet naar Rus
land afdwalen.
De heer Knuttel is het niet eens met
het voorstel-Kooistra. Het voorwaardelijke
karakter kan verdwijnen, maar de rijkssub
sidie moet toch niet worden afgewezen;
hetgen bereikt kan worden met een redac
tie-wijziging.
De heer Schüller constateert, dat B.
en W. spreken oyer het uitbreidingsplan.
Officieel weet de raad daar nog mets van.
"Wanneer komt dat aan de orde? Spr.
vraagt zich af, waarom B. en W. zoo vast
houden aan het rijks voorschot? Bij de
rijksverzekeringsbank bijv. kunnen even
eens geiden geieend worden, en wel zonder
belemmerende voorwaarden. Dat gaat veel
vlugger en de bouwvoreenigingen krijgen
me6r vrijheid. Dan ontkomt men ook aan
aan het streven der regeering om de wo
ningoppervlakte te beperken. Spr. komt
dan tot zijn voorstel om don grond niet te
verkoopen, maar in erfpacht uit te geven,
welk voorstel hij uitvoerig verdedigt, voor
al in verband met de huidige crediet-
schaarsohte.
De heer Wilmer kan zich vereenigon
met de conclusie van B. en W. sub 3, n.l.
niet in te gaan op het verzoek van P. de
Koning c.e. Dat verzoek acht hij echter op
zich heel sympathie^ maar in dezen crisis
tijd zou het toestaan daarvan niet oppor
tuun zijn. Te gelegener tijd zou spr. daarop
willen terugkomen.
De heer Bergers acht het erfpaoht-
systeem ondoelmatig. Het is toch al lastig
om hypotheek te krijgen, op erfpachtgrond
is het al heelemaal onmogelijk.
De heer Wilbrink sluit zich aan bij
den heer Wilmer. Geld verschaffen, opdat
menschen een eigen woning kunnen krijgen,
acht spr. van groot belang en zeer doelma
tig. Wanneer de financiën er wat beter
voorstaan, hoopt spr. er nader op terug te
komen. Spr. acht het onjuist, dat de „Een
dracht" boven- en benedenwoningen
bouwt; dat staat niet in het stadsbeeld.
De heer M a n d e r s zegt, dat de comm.
v. fabricage er wel iets voor voelt, om den
grond in erfpacht te geven aan de woning
bouw vereemgingen.
De heer Bosman wijst erop, dat de
particulieren over het algemeen weinig
voor erfpacht gevoelen. Iets anders is, deu
grond in erfpacht te geven aan de woning
bouw ver eenigingen.
Wethouder Splinter antwoordt den
heer Kooistra, dat een woningbeurs hem
evenmin zou bevredigen. De statistiek van
den heer Kooistra acht spr. heelemaa-l on
voldoende. Mogelijk komen wij over 2 jaar
weer te kort, maar dap zullen wij weer
verder zien.
Het voorstel-Kooistra ontraadt spr. Hot
gaat bij de rijksverzekeringsbank ook niet
zoo gemakkelijk; de weg wordt niet be
kort, want dan moet de goedkeuring van
Ged. Staten worden verkregen. Wij kunnen
altijd nog zien, als het rijk eventueel geen
voorschot geeft. In 1928 heeft spr. uitvoe
rig uiteengezet, waarom het erfpachtstel
sel voor Leiden niet voordeelig is. Ieder
geval zal evenwel afzonderlijk onder net
oog worden gezien. In de commissie van
fabricage heeft de heer Schüller de erf
pachtskwestie in het geval van den Lam
mes chans weg niet ter sprake gebracht.
Den heeren Wilmer en Wilbrink ant
woordt spr., dat hij sympathiek staat te
genover de aanvraag van de Koning c.s
doch de tijden zijn nu te ongunstig. Spr.
beveelt ten slotte het voorstel van B. en
W. ongewijzigd aan.
Na repliek van den heer Schüller
wordt gestemd.
Het amendement-S chöller wordt
verworpen met 20 tegen 11 stemmen.
Voor: de S. D. A. P. en de heer Vos.
Het voorstel-K o o i s t r a wordt ver
worpen met 20 tegen 11 stemmen.
Voor: de S. D. A. P. en de beer Vos.
Het tweede amendement-S c h 11 e r
(erfpacht aan de bouwvereenigingen) wordt
verworpen met 18 tegen 12 stemmen.
Voor: de S. D. A. P. en de heeren
v. Eecke, Vos en Bosman.
Het voorstel van B. en W. wordt z. h. st.
aangenomen.
16. Voorstel in zake de toekenning van
een subsidie aan de Onderlinge ereeni-
ging voor Ziekenhuisverpleging en aan de
afdeeling Ziekenhuisverpleging van de
Coöperatie „Vooruit".
Z. h. st. goedgekeurd.
17. Prae-advies op het verzoek van het
Hoofdbestuur van de Schippersvcreeni-
ging „Schuttevaer", om verlaging van het
havengeld voor stoom- of motorbooten.
Wordt aangehouden.
Een aanbod met een
achtergrond.
De voorzitter deelt daarna mede,
dat de gemeente van de Leidsche Exploi
tatie Maatschappij van Onroerende Goe
deren een aanbieding heeft gekregen om
een groot complex grond in den Crone-
steynpolder, groot 46.35.36 H.A. aan te koo-
pen voor 611.450.
De commissies van fabricage en finan
ciën adviseeren op dit aanbod niet in te
gaan, omdat het grondencomplex te groot
is en weinig waarde voor de gemeente
heeft en anderzijds de gemeente niet over
voldoende contanten beschikt om dezen
aankoop te financieren.
B. en W. adviseeren dus eveneens afwij
zend en wel voornamelijk wegens de finan-
ceeringsbezwaren. Een leening zou slechts
op onvoordeelige voorwaarden kunnen
worden aangegaan.
De heeren Schüller en Wilmer
hebben bezwaren tegen een spoedbehan-
deling van dit aanbod. De aanbieding is nu
eenmaal openbaar gemaakt, zoodat er
thans geen reden meer is, om de gegevens
omtrent dit aanbod den raadsleden in druk
toe te zenden, ten einde ze nader te be
zien.
De heer Wilbrink acht dit uitstel
overbodig. De raad wist reeds eenige we
ken geleden, dat dit aanbod zou komen.
De heer Huurman vindt het aanbod
toch te gewichtig om het op dit late uur
(het is reeds 11 uur) nog te behandelen.
De heer Verwey kan reeds mededee-
len. dat de S. D. A. P. tegen deze aankoop
is. De reden wil hij liever later mededee-
len, als daarvoor meer tijd is.
De voorzitter deelt daarna nog
mede, dat hedenmorgen de koopprijs ver
laagd is tot 560.000.
Nadat nog enkele leden hadden aange
drongen op een meer uitvoerige behande
ling. wat noodzakelijkerwijs uitstel zou
moeten meebrengen, achtte de voorzitter
het beter in geheime zitting eenige nadere
mededeelingen te doen.
De deuren worden daarna gesloten.
Na een half uur worden de deuren weer
geopend.
De heer Wilmer doet het voorstel om
het bij B. en W. ingekomen aanbod met
adviezen van desbetreffende commissies en
van B. en W. den Raad te doen toekomen
en te publiceeren. De voorzitter
zegt, dat B. en W. daartegen geen bezwaar
hebben. Het voorstel wordt z.h.s. aangeno
men.
Rondvraag.
De heer Wilbrink informeert, wan
neer pratdavies van B. en W. komt op ver
zoek Chr. Bewaarschool te Oegstgeest om
subsidie. Wethouder T e p e antwoordt,
dat dit praeadvies komt tegelijk met de
ander nog in behandeling zijnde bewaar
school-kwesties.
Mevr. Braggaar wenscht de vrouwe
lijke hulp bij de politie tijdens ziekte te
vervangen. De voorzitter zal dat
met den Commissaris van Politie bespre
ken.
De heer Schüller vraagt naar bij de
beerooting gedane toezegging omtrent re
geling loon los-personeel. Wethouder
Tepe deelt mede, dat spoedig een mede-
deeling in deze zal worden gedaan.
De heer Bergers wil urinoir Lammer
markt verbeterd zien. Wethouder Splin
ter zal onderzoeken.
De heer Huurman acht het noodig
dat de verkeersagenten 's avonds witte
jassen dragen. De voorzitter zal dit even
eens met den Commissaris van Politie be
spreken.
De heer v. Rosmalen acht het ge-
wensc-ht, dat bezoektijd Endegeest wordt
gesteld tot 3 uur b.v. inplaats van tot 2.30
uur, opdat velen bezoekers gemakkelijker
zal uitkomen. Wethouder R o m e y n zal
dit bespreken met de directie der gestich
ten.
ONGELUKKEN.
SLACHTOFFERS VAN HET VERKEER.
Het autobus-ongeluk bij
Hasselt.
Naar aanleiding van het ongeluk bij
Hasselt met den autobus, die van den wed
strijd België-Holiand kwam, deelde een der
inzittenden, de heer Heerens uit Nieuwen-
hagen, het volgende mede:
Dadelijk na afloop van den wedstrijd
Nederland—België begaven wij ons met de
autobus op den terugweg naar Heerlen. De
bus, die toebehoort aan den heer Meijers
uit Nieuwenhagen, vervoerde 26 personen.
De chauffeur hield zich aan ons verzoek,
langzaam te rijden, omdat het niet hinder
de, wanneer wij eerst tegen Maandag
morgen vroeg thuis zouden zijn. Wij bevon
den ons tusschen het Belgische dorpje
Niest en Hasselt, toon het ongeval gebeur
de. Opeens hoorden wij een geweldig ge
kraak en wij zagen, dat de rechterwand
van de bus scheurde en letterlijk van de
bus afviel.
In een oogwenk werden 15 supporters
uit de bus geslingerd, terwijl een aantal
der inzittenden onder de bus geraakte. Al
leen mijn kameraad en ik bleven in den wa
gen zitten. Wij hoorden gegil en geschreeuw
en boden direct hulp. Eerst vonden wij
den heer Jossaert, die ernstig aan het
hoofd gewond was en in bewusteloozen
toestand verkeerde.
Hij bleek inwendige kneuzingen te heb
ben opgeloopön. terwijl hem een rib door
de long was gedrongen. Hem werden de
laatste H.H. Sacramenten toegediend.
De heer Schiffer, afkomstig uit Heer
len, liep een dubbele breuk aan beide
beenen op. Ook hij werd van de laatste
H.H Sacramenten voorzien.
De heer Kemp, eveneens uit Heerlen,
was aan beide beenen verwond en had
een der beenen gebreken. De heer Romp-
kens uit Randelen bleek vrij ernstig aan 't
oog verwond. De overige inzittenden had
den allen minder ernstige verwondingen
opgcloepen De 4 gewonden werden in de
kliniek te Hasselt opgenomen, waar de
heer Jossaert spoedig is overleden. Vol
gens verklaringen van den chauffeur aan
de Belgische politie was hij eerst op het
moment, dat het ongeluk gebeurde, in
slaap gevallen Hij was oververmoeid, want
hij had van Zaterdagavond half elf tot
Zondagmorgen half zeven aan een stuk door
gereden.
De chauffeur, die slechts een lichte
schram aan de hand bekwam, doch zeer
onder den indruk was, werd door de Bel
gische politie, in afwachting van het par
ket, gearresteerd. De bus, die geheel ver
nield is, is te Hasselt achtergebleven.
Nog een autobus-ongeluk.
Een dame vrij zwaar gewond.
Zondagmiddag is op den Rijksweg na-
Laren, even voorbij het Merwecie-kauaal,
het wiel afgeloopen van een autobus. Een
inzittende dame brak een sleutelbeen en
kneusde haar bovenarm; de overige pas
sagiers kwamen er met eenige schrammen
af. Met een verhuisauto, die toevallig pas
seerde. werden de buspassagiers verdei
gebracht. De gewonden werden in het kin
dersanatorium Hoog-Laren verbonden.
Doodolijk auto-ongeval te
Den Haag.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
omstreeks half twee viel op den hoek van
het Buitenhof en den Hofweg te Den Haag
zekere M. T., wonende aan den Rijswijk-
soheweg, van een two-soater, waar hij ach
terop zat, op straat en werd door een an
deren personenauto overreden. Hij werd
met inwendige kneuzingen door den ge
neeskundigen dienst naar het ziekenhuis
aan den Zuidwal overgebracht, alwaar hij
in denzelfden nacht om 3.30 uur aan de
bekomen verwondingen is overleden.
„Tel."
Door de tram gedood.
De 80-jarige heer Kets te Laag-Kep-
pel, die Vrijdag door de Geldersche tram
is aangereden, is hedennacht aan de ge
volgen daarvan overleden.
LIEFDESDRAMA TE 'S-BOSCH.
MEISJE MET MESSTEKEN ERNSTIG
GEWOND.
Het lijk van den dader gevonden.
Te 's-Hertogenbosch heeft zich wederom
een ernstig liefdesdrama afgespeeld.
Esn meisje uit Orthen, de 21-jarige C. v.
d. A., had verkeering gehad met een 22-ja-
rigen bakkersknecht uit Vlijmen. Eenigen
tijd geleden verbrak zij echter de relaties
met hom en thans had zij kennis aan een
jongen uit Kerkdriel De afgewezene voel
de zich bitter verongelijkt en Zondagavond
wachtte hij op den Orthenschen weg het
tweetal, dat daar per rijwiel moest pas-
seeren. op. Toen zij hem genaderd waren,
sloeg hij met een mes naar het meisje, dat
van baar fiets viel. Toen zij op den grond
lag, heeft hij haar nog een vijftal steken
toegebracht, waarna hij in de duisternis
verdween.
Dr. Diamant, die ijlings te hulp werd
geroepen en spoedig ter plaatse was, liet
het meisje vervoeren. Haar toestand is
naar omstandigheden wel.
De dader, die vermoedelijk beeft ge
dacht het meisje te hebben gedood, is naar
de „Msbd." meldt, gisternacht niet thuis
geweest. Gistermorgen vond men bij den
overweg DenterenCromvoirt zijn rijwiel
tegen den wachtpost, terwijl zijn lijk op de
spoorlijn werd gevonden.
Het hoofd was den ongelukkige van den
romp gescheiden.
BRANDEN.
Bakkerij te Callantsoog
uitgebrand.
Door onbekende oorzaak is gistermiddag
brand uitgebroken in de bakkerij van P.
Slijkerman te Callantsoog. Aanvankelijk
lite de brand zioh niet ernstig aanzien,
doch door de primitieve blusohmiddelen
men had sleohts de beschikking over één
handpomp stond het dubbele perceel,
dat bewoond was door twee gezinnen, spoe
dig in lichtelaaie. Aan blusschen viel niet
te denken. Fel laaiden de vlammen op en
in een uur tijds was er niets meer over dan
een rockende ruine. Van den inboedel, kon
zoo goed als niets worden gered. De be
woners, de familie P. Slijkerman en J-
Hoek, waren verzekerd.
BALANS VAN EEN BRUG
NEERGESTORT.
Autobus-passagiers aan groot ongeluk
ontsnapt.
Gistermiddag te omstreeks vier our
sprong tijdens het passeeren van een der
bruggen in het Zuideinde, te Oostzaan, de
kettingen alle stuk. waardoor de balans
met donderend geweld omlaag stortte en
terecht kwam op de autobus van den heer
J. O. van den dienst Amsterdam—Zaan
dam. Wonder boven wonder zijn geen per
soonlijke ongelukken voorgekomen. Toon
de chauffeur het zware ijzeren stuk zag
naderen, sprong hij van de cabine en ont
kwam daardoor ternauwernood aan een
ernstig ongeluk. De autobus werd totaal
vernield. De passagiers twaalf in getal
waren doodeliik verschrikt dooh bekwa
men geen letsel. De chauffeur kreeg enkele
onbetekenende wonden aan het gelaat.
De materieele schade is aanzienlijk, doch
wordt door verzekering gedekt. Het ver
keer ondervond geruimen tijd stagnatie.
Men heeft de balans weer op haar plaats
gebracht met nieuwe verbindingsstukken
bevestigd.
BUIS VAN EEN KOELINSTALLATIE
GESPRONGEN.
Ammoniak, een leeg café, rookmaskers.
Gisteravond omstreeks twaalf uur is in
den kelder van een café op den hoek van
de Weteringschans en het Frederiksplcin
te Amsterdam een buis van een koelinstal
latie gesprongen, zoodat de daarin ge
bruikte ammoniak naar buiten vloeide.
Het behoeft geen betoog, dat de zioh snel
verspreidende scherpe dampen het café
binnen zeer korten tijd tot een verlaten
oord maakten. De te hulp geroepen brand
weer zag zich genoodzaakt gebruik te ma
ken van de rookmaskers omdat het zonder
deze niet ongevaarlijk was de kelder waar
een dichten ammoniakdamp hing, binnen
te dringen. Na verloop van eenigen tijd
slaagden de brandwachts erin het lek te
dichten.
BELANRIJKE VERDUISTERING.
f 70.000 door een penningmeester in tien
jaren opgemaakt
Thans is aan het licht gekomen dat
de penningmeester van het Water
schap en het Veenschap Roswinkelerveen,
tevens koopman te Nieuw Weerdinge,
voorheen directeur van het Rijksturf-dis-
tributie-bureau aldaar, zich heeft schuldig
gemaakt aan verduistering van meer dan
70 000 ten nadeele van dat Waterschap
en Veenschap. Doordat de besturen groot
vertrouwen in hem hadden is het mogelijk
zeweest. dat deze verduisteringen, die da
teeren van 1922 af verborgen zijn geble
ven.
De justitie te Assen heeft de zaak in
onderzoek. De verdachte bevindt zich nog
op vrije voeten.
LUWT DE SMOKKELHANDEL?
Strenge vonnissen voor kleine
vergrijpen.
De laatste week was het betrekkelijk
stil aan de HollandschDuitsche grens en
hebben de oommiezen geen groote slagen
kunnen slaan bij hun controle. De rechters
vellen steeds strenger vonnissen tegen op
heeterdaad betrapte smokkelaars en zoo
werd de vorige week nog door het Sohwur-
gericht te Cleve een viertal smokkelaars
uit Nutterden en Donsbrüggen wegens klei
ne smokkelgevallen veroordeeld tot een
maand gevangenisstraf en eenige duizen
den Marken boete.
Dergelijke straffen brengen den schrik
er in, vooral bij hen, die geen beroepssmok
kelaars zijn, maar slechts om een kleine
verdienste- af en toe hun kans wagen. De
groot-smokkelaars hadden tot heden nog
betrekkelijk vrij spel en konden door hun
brutaliteit nog menige ruime winst maken.
De bekende bende uit Gelsenkirchen. Xan-
ten en Mors, welke al sinds weken achter
de veeren gezeten werd en met motor en
auto's de grensstreek onveilig maakten,
is nu ook vrijwel geheel in handen gevallen
van de commiezen. Zelfs de beruohte smok-
kelhoofdman K. uit het Roergebied, die in
Areen zijn handlangers en een hoofddepot
had, is eindelijk in de val gereden en in
den Sohwanenturm te Oleve opgesloten.
De Duitsche douanen hebben van deze
bende een tiental personen gepakt en ho
pen hiermede een der gevaarlijkste smok-
keltroepen van den laatsten tijd onschade
lijk gemaakt te hebben. Het is de laatste
dagen dan ook aanmerkelijk stiller in het
grensgebied. „Msb."
BEGRAFENIS P. MARIUS LAMERS. O.F.M
Gisteren had cp het kloosterkerkhof van
Alverna de plechtige begrafenis plaats van
den zeereerw. pater Marius Lamers, definitor
der Nederlandsche Minderbroedersprovincie.
Op den vooravond werden de plechtige Met
ten gezongen, waarbij pater Cyrillus van Bre
da. gardiaan van het klooster, optrad als
agens, geassiteerd door de paters dr. F.gber-
tus Smeets en dr. Fidentius van den Borne
als subdiaken.
Bij de plechtige Louden. 's morgens, was
de hoogeerw. pater Regalatus Hazebroek,
custos der provincie agens, met assistentie van
pater Meinardus Broersen, definitor, en dr.
Saturninus van Egmond, secretaris der pro
vincie.
De plechtige uitvaartdienst werd opgedra
gen door den hoogeerw. pater Honoratus Ca-
minada, provinciaal der Minderbroeders, ge
assisteerd door de paters Damascenus Rom-
bouts, directeur der H. B. S. te Heerlen en dr.
Germanus Vrijmoed, beide definitoren der
Provincie, die ook de absoute verrichtten.
Onder de talrijke aanwezigen waren behal
ve het volledig definitorium der Nederland
sche Minderprovincie, zeer vele medebroeders,
de vertegenwoordigers van den Bosschen
Drankbestrijdersbond en de Sobriëtasvereeni-
gingen van Wijchen met vaandels en andere
leiders van Dr. Ariëns-vereeniging en drank
bestrijding.
Nog waren aanwezig mgr. prof. dr. Hoog
veld van Nijmegen, prof. dr. Raphael Ligten-
berg O.F.M. van Utrecht, pater Grollenberg,
O. P.. de plaatselijke geestelijkheid en ver
schillende priesters uit de omgeving.
Het lijk werd gedragen door de eerw. Fra
ters van het klooster. De Gregoriaansche zan
gen werden door het kloosterkoor op devote,
treffende wijze uitgevoed.
Na de kerkelijke plechtigheden werd het
lijk naar het kloosterkerkhof binnen het slot
gebracht, waarheen de mannelijke aanwezigen
het vergezleden, om den alom geachten over
ledene de laatste eer te bewijzen.
HET KREUGER CONCERN.
Een uiteenvallen van het concern wordt
onvermijdelijk geacht.
Na een pauze van een week, werd de
beurs te Stokcholm gisteren heropend. De
stemming was onder den, invloed van de
Kreuger-aangelegenheid, zwak, meldt de
.,Msbd.".
De Kreuger debentures daalden van 130
op 12 Maart j.l. het tot circa 30 pet.; aan-
deelen Svenska noteerden op 12 Maart
j.l. nog 83, de koers van gisteren stelde
zich op 43.
De handel had over het algemeen een
kalm verloop en van een paniekstemming
wa3 geen enkel oogenblik sprake. De of-
ficeele beurshandel in Kreuger-waarden
blijft voorloopig verboden.
Wat de verdere uitwerkingen der Kren-
ger-débacle in Zweden betreft wordt nog
gemeld dat een aantal makelaarsfirma's
haar btealingen heeft gestaakt, waaronder
een der grootste firma's n.l. de firma H.
Schutz met een aandeelenkapitaal van
500.000 kr.
In financieele kringen te Stockholm is
men meer en meer van meening, dat 'n uit
eenvallen van het Kreugerconcern onver
mijdelijk wordt, waarbij men er echter op
wijst, dat alle pogingen in het werk zullen
worden gesteld om de Zweedsche onderne
mingen in Zweedsche handen te laten. Dit
betreft vooral de lucifersfabrieken, de tele
foonmaatschappijen, de cellulosefabrieken
en de Boliden mijnen. In geval van nvod
zou de staat zelfs bereid zijn hierbij steun
te verleenen. De Boliden-münen zullen
eventueel door de Graensgesberg maat
schappijen worden overgenomen.
Men vreest, dat de moeilijkheden van
het concern ten slotte veroorzaakt werden
door steunaankoopen. welke ook hebben
plaats gevonden door leden van het Kreu-
ger-concern en door vrienden van Kreuger.
