PEEK&CLOPPENBURG
BUITENLAND
DONDERDAG 17 MAART 1932
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. r
Z. H. EXC. MGR.
A. J. H. V. VERSTRAELEN f
BIJ EEN AUTO-ONGELUK
OMGEKOMEN.
Z. H. Exc. Mgr. A. Verstraelen S.V.D.,
Apostolisoh Vicaris van de kleine Soenda-
eilanden, titulair-Bisschop van Myriofido,
is tengevolge van een auto-ongeluk tus
schen Ende en Bandjawa overleden.
Mgr Verstraelen werd 18 Juli 1882 te
feevennm geboren. Na zijn studies in het
missiehuis te Steyl en te St. Gabriel bij
Weenen, ontving hij op 10 Februari 1907 de
!H. Priesterwijding. Spoedig werd de jonge
missionaris door zijn oversten uitgezonden
naar de missie onder de negers van Togo-
land (Afrika). Hier werkte pater Verstrae
len bijna vier jaar, toen hij werd aangewe
zen om met pater P. Noyen als eerste mis
sionarissen van het Gocldel ijk Woord naar
de missie van Steyl op Timor te vertrek
ken.
Na den dood van pater Noyen werd pa
ter Verstraelen tot zijn opvolger aangewe
zen en bij de verheffing van de missie der
Kleine Soenda-eilanden tot Apostolisoh
Vicariaat, op 13 Maart 1922 door Z. H. den
Paus benoemd tot apostolisch-vicaris en ti-
tulair-bissohop van Myriofido. De plech
tige consecratie vond plaats te Steyl op 1
October 1922. Mgr Verstraelen ontving de
H. Bisschopswijding uit de handen van-Z.
H. Exc. Mgr. L. Schrijnen, Bisschop van
Koermond onder assistentie van Mgr. Ara.
Dieoen en Mgr. P. Hopmans.
Het overlijden van Mgr. Verstraelen be-
teekent een groot verlies voor Katholiek
Nederland en vooral voor de Missie, welke
aan den thans ontslapen Apostolisch Vica
ris machtig veel te danken heeft.
Uit het Missiehuis te Uden schrijft men
ons het volgende:
Zooeven bereikt ons 't ontstellend be
richt, dat Z. H. Exc. Mgr. Arnold Verstrae
len, Apostolisoh Vicaris der Floresmissie
(waarschijnlijk Dinsdagavond) tengevolge
van een auto-ongeluk, is overleden.
De woorden van 't radio-telegram zijn
even koud als kort, maar ontzettend van
inhoud
Bij 't voorloopig totaal-ontbreken van na
dere berichten kunnen we hier niets anders
doen dan U een paar gegevens verstrekken
omtrent het leven en de werkzaamheid van
den minzamen Bisschop, die pas nog een
jaar in 't Vaderland vertoefde waar hij met
duizenden in persoonlijke aanraking kwam.
Gegevens die trouwens nog heel onlangs
werden gepubliceerd, naar aanleiding van
Mgr's Zilveren Priestèrfeest, op 2 Febru
ari 1.1.
In 1882 te Sevenum (L.) geboren waar
zijn Vader hoofd der school was deed
Arnold in 1895 zijn intrede in 't Missiehuis
te Steijl, in de dagen van de pas-begonnen
expansie der jonge sociëteit van 't Godde
lijk Woord en 't krachtig bestuur van den
Stichter Pater Arn. Janssen. Na afloop der
gymnasiale studie vertrok de thans overle
dene naar Oostenrijk, w.aar hij in 't Missie
huis St. Gabriel, aan de voeten van den
Wienerwald, zijn philosophische studies
deed, gevolgd door 't noviciaat eö de theo
logie. In 1907 ontving hij daar ook de H.
Priesterwijding.
Op zijn wensch ontving hij van den
Stichter zijn benoeming voor de Missie van
Togoland in Afrika, alwaar hij werkzaam
bleef tot 1912. In dat jaar nam de Congre
gatie van Steijl (Missiehuis Uden) van de
Paters Jezuieten de Missie over op 't eiland
Timor. Pater Verstraelen werd, als gezel
van Pater (spoedig daarna Mgr.) Noijen,
mede aangewezen voor het pionierswerk in
't nieuwe missiegebied Hij ondernam met
zijn Overste een lange en zeer interessante
reis dwars door geheel 't eiland; daar wer
den reeds verschillende posten „gefixeerd",
die dd eerstvolgende jaren door de Steijler
paters bezet zouden worden en die thans
gedeeltelijk reeds bloeiende missiestaties
zijn.
Na 't onverwacht plotseling overlijden
van Mgr. Noijen werd pater Verstraelen
tot diens opvolger benoemd en in 1922 te
Steijl Bisschop gewijd. Spoedig vertrok hij
weer naar de Missie en vestigde zijn resi
dentie (niet meer in de vroegere hoofdsta
tie der Missie, Larantoeka), maar in on-
middelijke nabijheid van den bestuurszetel
Ende, te Ndona.
Onder de leiding van Mgr. Verstraelen
nam de Floresmissie een geweldige vlucht;
't getal christenen nam de laatste jaren ge
regeld met 20.000 toe en heeft thans de-
200.000 al overschreden; hét tijdstip van 't
bereiken van dit cijfer viel bijna samen
met 't Zilveren Feest van den beminden
Bij de uitgestrektheid van zijn district,
't overgroot getal zijner Christenen en de
„veelzijdigheid" van 't missie-bedrijf, was
Mgr. bijna heel 't jaar op dienstreizen en
sinds de groote verkeersweg dwars door
Flores klaar was meest per auto. Aan
die omstandigheid en 't feit, dat bij de
gevaarlijke talrijke bochten temidden der
bergen vooral de veiligheidsmaatregelen
niet overal toegepast kunnen worden, is 't
zeker te wijten, dat de ijverige en nooit-
rustende Bisschop thans 't slachtoffer ge
worden is van een droevig ongeluk.
In afwachting van nadere, berichten,
worden alle lezers en de vele persoon
lijke vrienden van Mgr Verstraelen bij
deze hartelijk verzocht hem indachtig zijn
in hun gebed.
ONTWAPENING.
PAASCHVACANT1E TE GENèVE.
Zooals te verwachten was, zal de Paasch-
vacantie der ontwapeningsconferentie
eenigszins worden verlengd, en wel tot 11
April, dus tot den dag na de verkiezingen
voor het Duitsche rijks presidentschap. De
algemeene commissie heeft daartoe gister
ochtend besloten, overeenkomstig het voor
stel van het bureau en tevens een res-o.u-
tie van Gibson (Amerika) aangenomen, dat
van 11 April af de algemeene en de po.i-
tieke commissie iederen dag zullen bijeen
komen en hun principieele besprekingen
niet door bijeenkomsten der technische
commissies zullen doen ophouden.
De voorzitter Henderson spoorde de le
den tenslotte aan om de drie weken va-
cantie nuttig te besteden door nota's bij
den volkenbond in te dienen met na dei e
verduidelijking of precizeering van de tij
dens de algemeene discussies door de ver
schillende delegaties geuite wenschen.
DUITSCHLAND
HET D0NAUBL0K.
Duitschlands standpunt.
Het Duitsche antwoord op het plan tot
vorming van een Donau-federatie is eer
gisteren aan den Franschen gezant te Ber
lijn, Frapgois-Poncet, ter hand gesteld.
Bij het bepalen van Duitschlands hou
ding ten opzichte van de Fransche voor
stellen i.z. de economische saneering van
het Donaubekken gaat de rijksregeering
er. van uit, dat zij het volkomen eens is
met de Fransche regeering over de urgen
tie van een vastberaden hulpactie ten be
hoeve van de noodlijdende Donaustaten.
De Duitsche regeering beschouwde a-ls
de beste oplossing die oplossing, welke den
afzet van het landbouwoverschot der sta
ten van Z.-O.-Europa zou verzekeren bin
nen de grenzen van het öonaubekken zeif.
Door een onderlinge samenwerking alleen,
zooals die van Fransche zijde wordt voor
gesteld, is dit doel echter niet te bereiken,
en een werkelijke grondige oplossing zal
niet zoo ras gevonden worden.
Heeds heeft de Italiaansche regeering in
een zeer rake beoordeeling van den toe
stand er op gewezen, dat de toestand van
Hongarije en Oostenrijk een gevaarfactor
vormt, die dringend noodig moet worden
geliquideerd.
Volgens de opvatting der Duitsche re
gering kan een effectieve snelle hulp voor
Oostenrijk slecht worden verkregen door
dat, overeenkomstig bet voorstel van de
financieele Volkenbondscommissie, de na
buurlanden en andere staten voorkeursbe
palingen vaststellen met het oog op den
afzet van Opstenrijks uitvoer.
Voor Hongarije en de overige Donausta
ten met overwegende landbouwproductie
zal voorshands eveneens slechts een ver
lichting van beteekenis kunnen worden
verkregen, doordat hun graan overschotten
door die Europeesche staten, die graan
moeten importeeren, onder gunstiger voor
waarden worden overgenomen.
Zulke maatregelen zouden met name
overeenstemmen met de voorstellen, welke
door de Fransche regeering zelf op 16 Mei
1931 bij de Europeesche commissie van den
Volkenbond zijn ingediend in het zg. „con
structieve plan1', dat onverwijlde hulp aan
Oostenrijk en de landbouwstaten van het
Donaubekken beoogde.
Ook de Duitsche regeering ziet in een
accoord op den grondslag van deze voor
stellen de beste methode voor snelle effec
tieve hulp aan de betrokken Donaulandeu.
Zij heeft in haar antwoord op Oostenrijks
hulproep reeds onvoorwaardelijk hiervóór
verklaard. Bovendien heeft zij, evenals de
Fransche regeering, de feitelijke uitvoering
der vooratellen reeds ter hand genomen
door het sluiten van verdragen met Hon
garije en .Roemenië over de afneming van
graan uit deze landen. Zij is bereid in den
zelfden geest van hulpvaardigheid en eco
nomische samenwerking deel te nemen aan
de verdere internationale behandeling van
deze kwestie.
STAHLHELM-BOND TEGEN DE
CANDIDATU UR-HITLER.
„Tweede stemming overbodig".
In een verklaring van den officieelen
persdienst van den Stahlhelmbond wordt
met betrëkkmg tot' het resultaat van de
rijkspresidentsverkiezing oa. opgemerkt:
„Rijkspresident von Hindenburg heeft
op 13 Maart 18,8 millioen stemmen op zich
weten te vereenigen. Dit is ruim zeven mil
lioen stemmen meer dan het op een na
grootste aantal, dat van den leider der na-
tionaal-socialistisehe partij, Hitier. Aan de
absolute meerderheid ontbreken slechts
nauwelijks 200.000 stemmen. Wij zijn met
democratisch en formalistisch genoeg
to ontkennen, dat Hindenburg hiermede
practisch de overwinning in den stembus
strijd behaald heeft. Een tweede stemming
zou geen ander resultaat kunnen opleve
ren. Daarom is zij, zelfs wanneer zij om
formeele redenen moet plaats hebben, in
politiek opzicht zonder beteekenis. Be-staat
er dus een mogelijkheid, de formaliteit van
een tweede stemming te vermijden, dan
hebben wij daartegen geenerlei bezwaar,
hoewel onze principieele bezwaren tegen
een eventueele samenkoppeling der presi
dentsverkiezing met parlementaire beslis
singen onverminderd voortbestaan. Het
besluit, zich niet aan een nationaal-socia-
listische partij-dicetatuur te onderwerpen,
blijft eveneens gehandhaafd".
IERLAND
IERLANDS BETALINGEN AAN
ENGELAND.
De Valera over zijn plannen.
President de Valera heeft gisteren in
een interview verklaard, dat hij voorne
mens is, in de eerstvolgende bijeenkomst
der regeering de onlangs uitgevaardigde
wet in'zake de openbare veiligheid bij de
creet te doen opschorten. Voorts verklaar
de hij, "niet voornemens te zijn, nieuw.e be
talingen aan Groot-Brittannië te doen ge
schieden op rekening van de schadeloos
stelling aan de voormalige Engelsche
grondbezitters in Ierland, alvorens hier
over onderhandelingen tusschen Engeland
en Ierland hebben plaats gehad, daar de
Valera van oordeel is, dat deze betalingen
niet rechtens verschuldigd zijn. Hij zal
voorts de terugbetaling eischen der reeds
gestorte annuïteiten ten bedrage van 30
millioen pond sterling.
Ten slotte uitte de Valera de hoop, dat
de kunstmatige grenzen tusschen Noord
en Zuid-Ierland in de toekomst afgeschaft
zullen worden.
Onze nieuwe
Demi Saison II-rij
Wij brengen ook een
Nieuw model I-rij
Prachtvolle dessins
Vischgraat
Kleine werkjes
Effen
Gevoerd en ongeroerd
20.- 25.- 35- 45- 60-
ali.kï:\ beter eigen werk
SPANJE
DE GODSDIENSTSTRIJD IN SPANJE.
Zeventig godsdienstleeraren ontslagen.
Naar uit Madrid vernomen wordt, heeft
de ministerraad besloten om artikel 48 van
de grondwet van toepassing te verklaren
op verschillende normaalscholen. Door dit
besluit worden de gelden, die bij de begroo
ting van onderwijs reeds waron goedge
keurd voor het geven van godsdienstonder
wijs, weer ingetrokken.
Uit een ingesteld onderzoek is gebleken
dat er aan 70 rijksinstellingen voor opvoe
ding en onderwijs nog een godsdienstlee
raar verbonden was. Bij besluit van den
ministerraad van 11 Maart zijn al deze
leeraren thans ontslagen.
Spaansche Franciscanen naar Amerika.
Naar de „Osservatore" uit Chicago ver
neemt, is aldaar een groep van 21 francis
canen, vier paters en twintig studenten, uit
Spanje aangekomen.
Een der paters deelde mede, dat zij ge
noodzaakt waren ttpanje te verlaten we
gens de hooge belastingen en de beper
king van het godsdienstonderricht op de
scholen.
De groep is doorgereisd naar het ooilege
van yuincy, waar verscheidene hunner hun
studies zullen voltooien.
ROEMENIE
DE BISSCHOP VAN ZEVENBURGEN
STRAATARM.
Een ontroerend herderlijk schrijven.
Naar Kipa meldt, bezat de bisschop van
Zevenburgen, mgr. graaf Gustaaf Majlath,
toen hij drie en dertig jaar geleden tot bis
schop benoemd werd, een zeer omvangrijk
particulier vermogen. Met dit vermogen
ondersteunde hij doorloopend Katholieke
instellingen en noodlijdenden, die zich
steeds vertouwvol tot hem richtten.
In de laatste tien jaar is het vermogen
van den bisschop echter wegens de vervol
gingen door den Roemeenschen staat en de
algemeene economisohe crisis zoo zeer ge
slonken, dat hij thans in een ontroerend
herderlijk schrijven aan zijn geloovigen me
dedeelt, dat hij tot zijn groot leedwezen
niemand meer iets geven kan, wijl hij reeds
geheel zijn have en goed heeft weggeschon
ken aan de armen.
POLEN
ALGEMEENE STAKING MISLUKT.
De socialistische algemeene 24-uursha-
king is volkomen mislukt. In totaal staak
ten 40.000 personen of 5 pet. der arbeiders.
Het spoorweg-, post- en telegraaf verkeer
was normaal. Slechts eenige dagbladen
zijn niet verschenen.
Bloedige botsingen in Galicië.
In West-Galicië kwam het in verband
met de algemeene staking tot ernstige bot
singen.
Te Krakau betoogden ca. 8000 arbeiders
De politie.schoot op de menigte en kwetste
talrijke personen. Ten slotte slaagde zij er
in de demonstranten met traAnsganbommen
te verdrijven.
Tot hevige gevechten kwam het ook in
het West-Galicische stadje Saybusch. waar
de politie-agenten, die zich hadden moeten
aaneensluiten, op de betoogende arbeiders
en werkloozen twee salvo's loste, waar
door een persoon gedood en drie zwaar
gekwetst werden.
LITAUEN
KRACHTIGE VERMANING AAN
LITAUEN.
Naar wordl vernomen hebben de staten,
die mede het Memelstatuut onderteeken
den, besloten een zeer krachtige nota
aan de Litausohe regeering te zenden,
waarin deze dringend wordt verzocht in
het Memelgebied een directorium te benoe
men, dat het vertrouwen der bevolking ge
niet en aldus voor een grondwet-telijken
toestand te zorgen. De nota zou de waar
schuwing bevatten, dat de mogendheden
eventueel gedwongen zouden kunnen zijn,
een aanklacht tegen Litauen bij het Perm.
Hof van Intern. Justitie in te dienen we
gens schending der Memelconventie.
Engeland, Frankrijk en Japan hebben
reeds hun toestemming voor het zenden
der nota gegeven en de Italiaansche toe
stemming wordt nog verwacht, doch wordt
zeker gegeven.
In de nota zou er nog op worden gewe
zen, dat de pogingen der Litausohe regee
ring, om een directorium te vormen, in
strijd zijn met de bepalingen der Memel-
conventie en de besluiten van den Volken
bondsraad van Febr. j.l. De Litausohe re
geering wordt ten slotte verzocht het di
rectorium overeenkomstig die besluiten te
LAMMETJES IN
DE WEI. De eer
ste teekenen van
het naderende voor
jaar zijn thans weer
waar te nemen.
Illlllil
DE LENTE OP
KOMST. In het
Vondelpark te Am
sterdam, waar het 5
dagen ge'eden nog
sneeuwde, staan nu
de crocussen al in
bloei.
