23ste Jaargang
VRIJDAG 11 MAART 1932
No. 7149
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BINNENLAND
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2 60 per kwarraal
Franco per port f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
regel.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30cent per
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen rrorden aangeboden of gevraagd, buur es
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit vier bladen
V' Een veelzeggende
tegenstelling.
Wij namen in een verslag kennis van
een vergadering, door de ver. „Pret. Ne
derland" te Lisse gehouden, waarop ds. C.
A. Lingbeek uit Urk het afgetreden Ka
merlid optrad.
En wij hebben ons wéér verbaasd!
Hoewel wij reeds dikwijls een en ander
uit redevoeringen van ds. Lingbeek hebben
gelezen, beeft 't ons tóch weer getroffen,
dat een ontwikkeld man, een man, die
in goeden trouw christen wil zijn, zóó ra
dicaal-onwaar en ook zoo ophitsend-onwaar
over de Katholieke Kerk en de Katholie
ken kan spreken!
Wij lezen bijv.:
„Bij het Protestantisme is God alleen
de eer; maar de Roomschen zeggen: de
Kerk is alles".
De Roomschen stellen dus de Kerk in
de plaats van God 1
Met dezelfde logica zou men kunnen
zeggen, dat kinderen, die in het wettig ge
zag hunner ouders Gods wil erkennen, hun
ouders de plaats van God doen innemen!
't Is toch eigenlijk te oppervlakkig, om
ei wat dieper op in te gaan.
En dan weer die praatjes over „miHioe
nen", welke er zouden worden besteed
door Rome om in Nederland de baas te
zijn. Dergelijke ophitsende onwaarheden te
verkondigen, kan tooh moeilijk christelijk
he eten!
Diezelfde menschen, welke te Lisse on
der het gehoor van ds. Lingbeek hebben
gezeten, moesten 'ns bijwonen een katholie
ke conferentie voor andersdenkenden,
zooals er hier en daar worden gegeven, en
zooals er onder de Vasten te Heemstede,
waar Pater W. Sluijs, Franciscaan, Vasten
meditaties houdt voor andersdenkenden,
te genieten zijn.
Wij zouden hier willen adviseeren: ga a.s.
Woensdagavond 'ns naar de St. Bavo-kerk
(Berkenrode) in het naburige Heemstede
Maar wij durven dit advies niet goed
geven, omdat reeds een kwartier voor den
aanvang in de groote kerk haast geen
plaats meer te krijgen is. Gedurende twee
uren (met 'n korte pauze er tussohen) zit
'n volle kerk iederen Woensdagavond te
luisteren met gespannen aandacht naar den
conferencier.
En dit weten wij zeker: onder de Pro
testanten, daarbij aanwezig, zal niemand
gegriefd of gekrenkt heengaan terwijl
katholieken, als zij lezen wat 'n ds. Ling
beek vertelt, zich terecht ergeren over
zooveel beleedigende onwaarheid.
Dat is 'n verschil, wat aan wie objectief
kan oordeelen héél veel zegt.
V De eenige steun.
„Wij voor ons voelen meer en meer in
ons de overtuiging groeien, dat, waar let
terlijk alles in deze tijden den mensch ont
valt. en dit nog wel nadat hij op het ge
bied van ontwikkeling, wetenschap, ont
dekkingen, techniek tot een schier duize
lingwekkende hoogte gestegen was, ten
slotte het geloof de eenige steun blijft, die
hem in het tumult en 't geruoht dezer tij
den staande kan houden."
Dit constateert de schrijver van een
hoofdartikel in de liberale „Avondpost".
Juist in dezen tijd moéten velen, die
willen zien, deze waarheid erkennen....
„Indien in den baayerd van dezen tijd",
zoo lezen we in hetzelfde artikel
„één overtuiging in ons steeds krachtiger
wordt, dan zeker wel déze, dat tenslotte
de groote zedelijke wetten, geboden en
waarheden van het Christendom de stu
wende krachten zijn, die de menschheid op
het goede spoor zullen moeten brengen en
houden."
Mogen velen ook practisch fcoonen,
dat zij hiervan overtuigd zijn....
HET KORTINGSWETJE.
Verschenen is het voorloopige verslag
van de Eerste Kamer over het z.g. Kor
tingswetje.
Er waren leden, die bezwaren hadden,
terwijl anderen het voorstel verdedigden.
De laatsten schijnen wel in de meerder
heid te zijn.
DE CONTINGENTEERINGEN.
En de export van bloembollen.
Sedert de contingenteering van Deensch
vleesch zijn geen invoervergunningen in
Denemarken voor bloembollen meer gege-
\en, waardoor de verkoóp van dit artikel,
die in dezen tijd pleegt te geschieden, ge
heel stopgezet is. Aangezien de productie
van bloembollen bij de huidige oeconomi-
eche conjunctuur reeds te groot was, heeft
deze invoerbelemmering in Denemarken
een nieuwen druk op de reeds zeer lage
prijszetting van het Nederlandsche artikel
in andere landen, met name Engeland en
Amerika, teweeg gebracht.
UIT HET MIJNBEDRIJF.
Schrijven der mijnwerkersbonden aan de
Contact Commissie.
De Ned. R.-K. Mijnwerkersbond, de
Prot. Chr. Mijnwerkersbond en de Centr.
van Werknemers in het Mijnbedrijf hebben
heden een schrijven aan de Contact Com
missie voor het Mijnbedrijf gericht van den
volgenden inhoud:
De besprekingen in de laatste vergade
ringen der Contact Commissie hebben on-
dergeteekenden niet kunnen overtuigen' van
de noodzakelijkheid der doorvoering van
de door de directies voorgestelde maatre
gelen inzake de vermindering der mijnwer-
kersloonen, den kindertoeslag en de wij
ziging der verlofsregeling.
Ze erkennen intusschen dat de mijnin
dustrie. mede ten gevolge van de door het
buitenland getroffen maatregelen, in een
ongunstiger positie verkeert dan in 1925. in
welk jaar de thans geldende loonregeling
werd afgesloten.
Ze stellen er prijs op, dat de voor de
laatste drie jaren geldende verlofregeling
ongewijzigd wordt gehandhaafd en de
mijnwerkersgezinnen niet extra worden
getroffen door een vermindering van den
kindertoeslag.
Indien de directies bereid worden gevon
den de verlofregeling en den kindertoeslag
ongewijzigd te handhav;-» zijn ondereetee-
kenden bereid de nog te houden besturen-
conferenties hunner organisaties te advi
seeren een verlaging der loonen met 5 pet.
te accepteeren.
STRIJD IN TWENTE.
Bonden tot confereeren bereid.
Aan den burgemeester van Enschede is
namens de hoofdbesturen van de bonden
„St. Lambertus" en ,.Unitas" een schrijven
gericht, waarin verklaard wordt, dat deze
besturen op basis van het schrijven der
werkgevers d.d. 18 Febr. 1.1. mede werken
om te komen tot een bevredigende oplos
sing van het textielconlict. Gevraagd wordt
waar en wanneer bedoelde conferentie
kan plaats vinden. Ook de moderne bond
„De Eendracht" heeft een schrijven aan
den burgemeester gezonden, waarin wordt
medegedeeld dat men bereid is over het
conflict tc confereeren, maar dat de leden
de voorstellen der werkgevers onaanne
melijk hebben verklaard.
ZULLEN CONFECTIEZAKEN
SLUITEN?
De contingenteering in de dames-confectie.
Door het voorloopig bestuur van don
Landelijken Bond van Winkeliers in Da-
mesconfectie in Nederland is ons gister
morgen het standpunt uiteengezet van deze
organisatie van de Handelsagenten teu
opzichte van de oontingehteering.
Door mr. Jules Keizer, den voorloopigen
secretaris, werd verklaard, ^Lat deze con
tingenteering feitelijk de winkeliers heeft
overrompeld. Deze winkeliers, ongeveer
100D in ons land met een personeel, dat
©enige tienduizenden tolt, worden door
dezen maatregel der Regeering ernstig in
hun bestaan bedreigd.
Op 5 Februari j.l. werd het verbod van
in\oer van 50 pCt der damesconfectie af
gekondigd. Een week later werd aan den
Minister van Arbeid namens 153 winkeliers
een telegram verzonden, waarin met aan
drang werd gevraagd om ©en audiëntie.
Vier dagen later kwam bericht, dat geen
audiëntie werd verleend, waarna den daar-
opvolgenden dag mededeeling werd. ont-
MAARSCHALK TSJANG KAI SJEK
die benoemd is tot voorziter van den
oppersten oorlogs- en verweerraad
en tevens tot hoofd van alle Chinee-
sche leger-, vloot- en luchtstrijd
krachten.
vangen, dat de Minister >door een belang
hebbende was ingelicht en hij dus op de
hoogte van zaken was. 1
De heer Keizer was wan meening, dat
in deze contingenteeringskwestie de stem
van den winkelstand nooit is gehoord.
Na inzending van ©en request, had op 23
Februari ©en bespreking plaats, die leidde
tot de samenstelling -van een commissie,
bestaande uit ©en vertegenwoordiger van
de wolilen stoffen industrie, ©en van de win
keliers in damesconfectie, ©en van de fa
brikanten in damesconfectie en een van de
handelsagenten.
Deze oommissie is tot het eenstemmig
advies gekomen, dat door den thans ge
schapen toestand ©en geregeld bedrijf niet
mogelijk is.
Ondanks dit advies van den Minister
kwam een week later het bericht dat de
contingenteering doorgang zou vinden.
In verschillende bijeenkomsten met de
Nederlandsche Damesconfectiefabrikanten
is herhaaldelijk gevraagd toch met cijfers
aan te toonen in hoever deze fabrikanten
noodlijdend zijn of met hoeveel percent hun
omzet is teruggegaan. Nooit is door de/.e
fabrikanten een enkel cijfer verstrekt. De
overtuiging ia dan ook algemeen dat de
Damesconfectie-fabrikanten geen noodlij
dend bedrijf hebben.
Een plan dat aan deze fabrikanten is
voorgelegd tot vermindering der lasten, is
niet aanvaard.
Uit de verdere besprekingen bleek, dat
pogingen zullen worden aangewend dat de
Tweede Kamer deze contingenteering niet
zal goedkeuren. Wanneer geen wijziging
komt in de besluiten der Regeering zullen
vele zaken moeten sluiten en zal zeer stel
lig een groote werkloosheid ontstaan ondei
het personeel.
Een ander gevolg zal zeker zijn dat bui-
tenlandsche fabrikanten zich hier te lande
zullen gaan vestigen.
Ten slotte werd meegedeeld, dat de con-
fectie-industrie van den Minister meer
heeft gekregen dan gevraagd is.
Er werd toch slechts gevraagd te oon-
tingenieeren 5U pCt. van de wollen en half
wollen stoffen en bovendien is nog gegeven
50 pCt. ook van andere stoffen als zijde,
half zijd©, enz.
De thans gevormde bond van winkeliers
in damesconlectie zal met kracht pogen te
redden wat nog te redden is.
„Res."
Het ontwerp van wijziging van het
Kiesreglement 1927.
In het artikel .,Het ontwerp van wijzi
ging van het Kiesreglement 1927" van de
hand van den heer A. H. Boekraad, giste
ren in ons blad gepubliceerd stond:
De commissie houdt rekening met het
feit, dat 60 arbeiders en land- en tuinbou
wers 3/4 van ons kiezersvolk uitmaken en2.
Dit moei zijn:
De commissie houdt rekening met het
feit, dat de arbeiders en land- en tuinbou
wers 3/4 van ons Katholieke kiezersvolk
uitmaken en zij acht het daarom billijk,
dat de mogelijkheid geschapen wordt, dat
voor deze. en mogelijk voor andere groe
pen, naar billijkheid, meer zetels „omschre
ven" of aangewezen kunnen worden.
ARTSEN IJ BERE ID KUNST.
Meerderheid van de bijzonde
re Tweede-Kamer-commissie
adviseert de Regeering het
wetsontwerp terug te nemen.
Verschenen ia het voorloopig verslag van
de bijzondere commissie uit de Tweede Ka
mer over het wetsontwerp houdende rege
len betreffende de uitoefening van de art-
senijbereidkunst.
Wij ontleenen er het volgende aan:
Naar de meening der meerderheid van
de commissie, in wier handen dit wetsont
werp is gesteld, is het niet gewenscht do
geheele op dit gebied bestaande regeling
aan ©en zóó ver gaande herziening te on
derwerpen als in het ontwerp geschiedt.
Allerminst kan gezegd worden, dat onder
de werking van de bestaande wet de volks
gezondheid ernstig in 't gedrang komt. Fr
zijn eenige desiderata, maar het beperkte
doel maakt ©en algeheel© omwenteling in
den bestaanden toestand en de toekenning
van ©en monopolie aan den apotheker allex-
minst noodzakelijk. Het ontwerp zoowel als
de memorie van toelichting wekken den ïn-
druK, dat bij deze herziening als uitgangs
punt is genomen de noodzakelijkheid van
economische bescherming van den apothe
kersstand. Dit is ©en onjuiste grondslag.
Hetgeen thans wordt voorgesteld, kan
moeilijk anders worden gezien dan als ©en
kunstmatige bescherming van de belangen
van eén der bij de geneesmiddelenvoorzie
ning betrokken groepen.
Nog sterker treedt de onjuistheid dezer
regeling in het licht, wanneer men zich
rekenschap geeft van de zeer ernstige be
zwaren van practischen aard, welke de/.e
regeling met zich brengt. De bevolking,
welke geneesmiddelen behoeft, wordt ge
heel overgeleverd aan het goedvinden van
600 700 apothekers, die zich practisch elke
prijs-afspraak kunnen veroorloven. Voorts
worden ©enige duizenden drogisten in hun
bestaan belemmerd. Voor het platteland is
deze herziening niet minder dan gevaar
lijk.
Gezien de omstandigheid, dat het onder
havige f wetsontwerp ©en regeling bevat,
welke voor het grootste deel onnoodig en
in velerlei opzichten onbillijk en scliade-
Hjk is, terwijl die regeling bovendien een
geest van despotisme ademt, welke naar
haar meening moeilijk is te dulden, was de
hierbedoelde meerderheid der Commissie
van oordeel, dat het ontwerp niet behoort
te worden aanvaard.
Zij meende der llegeering in overweging
te moeten geven het terug te nemen en een
ontwerp tot wijziging van de bestaan.lo
wet, houdende enkele nader aangeduide
voorzieningen, in te dienen.
Het oordeel der minderheid.
Tegenover deze opvatting stelde de min
derheid der commissie hare zienswijze, dat
een bevredigende toestand op het gebied
der geneesmiddelenvoorziening alleen door
het maken van een geheel nieuwe wette
lijke regeling kan worden bereikt.
Allereerst dient een einde te worden ge
maakt aan de bestaande practijk, dat aller
lei geneesmiddelen waaronder allerminst
onschuldige ©en belangrijke plaats inne
men bij drogisten verkrijgbaar zijn. Ook
de regeling, welke thans bestaat ten op
zichte van de apotheekhoudende genees
kundigen, eischt wijziging. Ten aanzien
van de spécialités dient ©en afdoende re
geling te worden getroffen. Wel heeft ©en
groep van belanghebbenden bij den han
del in verpakte geneesmiddelen in samen
werking met de Nederlandsche dagblad
pers een controlecommissie in het leven ge
roepen, welke tot taak heeft, te bevorderen
dat ergerlijke en schadelijke reclame voor
patent-geneesmiddelen uit de advertentie
kolommen der dagbladen wordt geweerd,
doch in de practijk is deze controle onvol
doende gebleken.
Naar de meening dezer leden is geen
sprake van een monopolie, dat het ont
werp aan den apotheker zou geven, tot
schade van de drogisten.
Verscheidene leden der commissie acht
ten het onjuist, dat het ontwerp zooveel ter
regeling aan de Kroon overlaat.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Rijkspresident Hindenburg voor de radio.
(2e blad).
Ontwerp-resolutie van den Volkenbond
inzake het conflict in het Verre Oosten.
(2e' blad).
BINNENLAND.
vergaderingen van Eerste en Tweede
Kamer. (3de blad).
Vergaderingen van winkeliers in dames
confectie en van winkeliers in tricotgoede
ren over de contingenteering. (1ste blad).
Een arrestatie inzake den moordaanslag
Op een oude vrouw te Amsterdam. (Laat
ste Berichten).
HET OUDE RIJNSBURG Bladz. 5
DE LAATSTE LEVENSDAGEN
VAN FREDERIK VAN
EEDEN Bladz. 14
HET NIEUWE STAATSHOOFD
VAN MANDSJ0ERIJE Bladz. 12
DE CONTINGENTEERING VAN
TRICOT-GOEDEREN.
Een vergadering te Utrecht van winkeliers
I in tricotgoederen.
Gistermiddag is te Utrecht vanwege het
I comité, gevormd uit winkeliers in tricot-
I onder- en bovenkleeding, een vergadering
gehouden ter bespreking van de door de
I regeering beoogde contingenteering van
tricotgoederen. Deze vergadering was be
zocht door vele belangstellenden uit ver
scheidene plaatsen des lands.
De heer J. Goemaat te Hilversum, voor
zitter van het comité, heeft in een uitvoe-
rige rede het standpunt van het comité uit
eengezet. Deze bijeenkomst, zeide spr., is
niet bedoeld als een protest tegen de voor
gestelde maatregelen, maar wel als eon
waarschuwing om daarmede voorzichtig te
zijn. De betere zaken zouden er door in
hun vitale belangen geschaad kunnen wor
den. De inkoopprijs van de goederen is op
het ©ogenblik wel verlaagd, maar de on
kosten, welke voor een groot deel den ver
koopprijs bepalen, zijn niet verminderd.
Er moeten wel maatregelen tegen dumping
beraamd worden, doch de invoer van goe
deren, die al jaren en jaren uit het buiten
land op onze markt komen, moet, wanneer
het niet uiterst noodzakelijk is, niet wor
den belemmerd. We hebben een plicht om
bij gelijken prijs en kwaliteit de Nederland
sche industrie te steunen, doch ook de klan
ten moeten tevreden worden gesteld.
Spr. gaf ten slotte de volgende punten in
overweging:
1: Bestaat er geen mogelijkheid om aan
de Tweede Kamer te verzoeken, de voor
gestelde regeling voor tricotgoederen niet
goed te keuren.
2. Deze regeling zal ten gevolge hebben
groote werkloosheid onder de detailhande
laren, handelsagenten, reizigers, winkel- en
kantoorpersoneel.
3. Maatregelen tegen dumping zijn be
ter dan contingenteering.
4. Zou het niet wenschelijk zijn, aan de
autoriteiten te vragen of zij er bij bet sa
menstellen van deze regeling wel rekening
mee hebben gehouden, dat a. de verhooging
van den import van de laatste maanden
van 1931 een gevolg is van de met 1 Jan.
ingegane verhooging der indirecte belas
ting b. dat deze verhoogde import mede
is ontstaan doordat men bevreesd was
voor contingenteering?
Bij de gedachtenwisseling zeide mr.
Grosheide (Amsterdam), rochtsknudige
raadsman van het comité, dat men, wilde
men wat bereiken, de regeering duidelijk
zou moeten maken, dat de Nederlandsche
handel in tricotage het buitenland niet kan
missen.
De voorzitter wees er nog eens nadruk
kelijk op, dat het landsbelang voorgaat.
Als 60 pet. noodzakelijk is, dan zal men
daarmede genoegen nemen. Kan hot meer
zijn. b.v. 80 pet., dan wil men ook 80 pet.
hebben.
Mr. Grosheid waarschuwde er tegen, bij
de regeering met algemeenheden aan te
komen.
De heer Schut (Arnhemy zeide wel te
vreden te kunnen zijn met 60 pet., maar
drong aaD op betere verdeeling (b.v. over
een half jaar), ook ten aanzien van de in
aanmerking komende landen.
De heer Cohen (Amsterdam) meende,
dat de regeering niet van die 60 pet. zal zijn
af te brengen. We moeten nu de bezwaren
bezien, welke er aan verbonden zijn en
die trachten te voorkomen.
De heer Adler verklaarde met gegevens
te kunnen aantoonen. dat bij een contin
genteering van 55 pet. of 60 pet. de over
blijvende 45 pet. of 40 pet. niet door Ncder-
landsch fabrikaat kunnen worden aange
vuld. Hij stelde deze gegevens ter beschik
king van het comité.
De vergadering droeg ten slotte het co
mité op, nog een nader onderzoek in te
stellen omtrent de stappen, welke men
eventueel zou kunnen doen ten aanzien
van de door de regeering voorgestelde
maatregelen.