Z3ste Jaargang
DINSDAG 8 MAART 1932
No. 7146
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BINNENLAND
Vier huizen afgebrand te Hazerswoude
e S^icbefte 0ou/£a/nl
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 t
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt jA
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
V Openbaar en Bijzonder
Onderwijs.
't Ia oi. nuttig, om er eens op te wijzen,
dat wij ons niet kunnen laten noemen te
genstanders van het' openbaar onderwijs,
zonder meer. Er moet hierbij onderscheid
(worden gemaakt.
Wij zijn tegenstanders van het openbaar
onderwijs in dezen zin, dat wij voor de Ka
tholieken Katholiek onderwijs verlangen;
dat wij confessioneel onderwijs nuttig ach
ten voor alle positief geloovige Christenen;
dat wij voor hllen het recht erkennen, om,
als zij gelijkelijk aan bepaalde voorwaar
den voldoen, gelijken steun te ontvangen
van de overheid voor. het oprichten van
bijzondere scholen.
Wij zijn geen tegenstanders van het
openbaar onderwijs, in dezen zin, dat wij
voor de overheid niet den plicht zouden
erkennen, om aan dit onderwijs waar
en zoo lang het bestaat de grootst mo
gelijke zorg te wijden.
En wij persoonlijk en hierin verschil
len wij wel met geestverwanten zijn óók
geen tegenstanders van het openbaar on
derwijs, in dezen zin, dat wij het gaarne
geheel en al zouden zien verdwijnen of al
thans tot zoo bescheiden mogelijken om
vang teruggebracht. Wij achten, integen
deel, het bestaan van het openbaar onder
wijs feitelijk een zegen voor vele kinderen,
wier ouders zelf voor geen beter of voor
geen even goed onderwijs zouden zorg dra
gen.
Naast deze erkenning van de waarde
van het openbaar onderwijs moeten wij
onze aandacht gericht blijven houden en
onze activiteit gespannen, om de rechten
van het bijzonder onderwijs te beschermen,
zijn bestaan te verdedigen.
Het bestaan vdn het bijzon'der onderwijs
wordt dikwijls aangevallen met de bewe
ring, dat dit onderwijs tot groote geldver
spilling leidt. Deze bewering is onzerzijds
herhaaldelijk weerlegd. En 't doet ons ge
noegen dat nu ook 'ns aan andere zijde, in
het „Handelsblad." door den heer A. keber-
wee, wordt erkend-, dat n 1 e t de pacificatie
de oorzaak van de groote vermeerdering
van onder wijs-uitgaven is.
Letterlijk schreef de heer Feberwee:
„Wie op objectieve wijze de oorzaken
van de reeds vóór 1930 te constateeren
kostenstijging zonder onderwijsverbete
ring wil oplossen, moet bedenken: a.
Dat niet het bijzonder onderwijs, maar
het openbaar m overwegende mate de
kosten-normen bepaalt, waarbinnen het
bijzondere moet blijven, (art. 100 en 101);
b. dat de overgroote massa der openbare
leerlingen én dus der uitgaven inde
steden gevond-en wordt; c. dat de
pacificatie in het algemeen slechts daar
scholensplitsing met kostenvermeerde-
ring kan veroorzaken, waar zeer geringe
bevolkingsdichtheid gepaard gaat met
meervoudig geloofsverschil. Dus met bij
de overgroote massa s m de steden en
in religieus gelijkgezinde streken als bijv
Brabant.
Hieruit volgt m.i. onweerspreke
lijk, dat de kostenstijging
zonder onderwijsverbetering
hoofdzakelijk veroorzaakt
moet zijn door het openbaar
o n d e r w ij s".
Als de bestrijders van het bijzonder on
derwijs nu 'ns met deze feitelijk niet te
loochenen waarheid meer rekening zouden
willen houden!
UIT HET MIJNBEDRIJF.
Geen overeenstemming omtrent
loonsverlaging.
In de gisteren gehouden vergadering van
de contactcommissie voor het mijnbedrijf is
men niet tot overeenstemming gekomen ten
aanzien van de door de mijndirecties voor
gestelde 10 pet. loonsverlaging. Zoowel de
mijndirecties als de mijnwerkersorganisa
ties handhaven haar standpunt, Zaterdag
komt de contactcommissie opnieuw bijeen.
Foto Slegtenhorst
Hedennacht heeft te Hazerswoude-
Dorp een geweldige brand gewoed, waar
bij vier woonhuizen en een timmermans
werkplaats in asch zijn gelégd.
Te ongeveer half twee uur werd de
heer C. A. van der Wiel, meester-tim-
merman wakkór door het geroep van een
zijner kinderen. Het huis stond vol rook.
en tot zijn schrik ontwaarde hij dat de
lichte laaie stond.
Ijlings verlieten de bewoners het huis,
met achterlating van alles. En was geen
tijd meer om iets te redden.
Aangewakkerd door den hevigen zuid
westen wind maakte het vuur van het
huis, waarvan de kap, hoewel met pan
nendak, met riet beschoten was, een
ruïne.
Er kwam spoedig van alle zijden hulp
De druk op de waterleiding
was echter te gering om daarmede de
aanval op het vuur te openen, zoodat
al het werk neerkwam op den motor
brandspuit, die spoedig ter plaatse was.
Er was echter geen redden meer aan.
De vlammen laaiden hoog op en weldra
waren ook drie nevenliggende arbeiders
woningen en klompenmakerswerkplaats
aangetast. Deze huizen werden bewoond
door de families P. Timmermans, Bak-
huyzen en G. Olierook.
Het vuur greep zoo snel om zich heen.
dat de bewoners van/ deze drie huizen
slechte heel weinig huisraad konden red
den. De inboedel was niet verzekerd,
zoodat dit voor deze gezinnen een groote
schade is.
De timmermanswerkplaats en woning
en de inboedel daarvan waren wel verze
kerd. De drie arbeiderswoningen, welke
toebehoorden aan Jac. den Hertog te
Hazerswoude eveneene.
De brandweer, die met 3 stralen werk
te, stond voor een hopelooze taak. Ze
beperkte zich er toe de belendende per-
ceelen door nat-houden te beveiligen,
wat ook gelukt is. De burgemeester van
Hazerswoude, de heer Van der Meulen
en wethouder de Bruijn waren tijdens
den brand aanwezig.
De brand is vermoedelijk ontstaan in
de werkplaats door kortsluiting.
Te ongeveer 5 uur had het vuur zijn
verwoestend werk geëindigd. De vier
huizen waren tot den grond toe afge
brand. Te 6 uur rukte de brandspuit in.
De belangstelling was tijdens den nacht
en ook den ge-heelen dag zeer groot.
STEUNREGELING VOOR
WERKLOOZEN.
In November j.l. werden B. en W. van
Amsterdam door de raadsleden Pothuis,
Baas en Steinmetz uitgenoodigd zich met
de gemeentebesturen van Botterdam, Den
Haag en Utrecht in verbinding te stellen,
ten einde gezamenlijk bij de regeering
stappen te doen, opdat de volgende verbe
teringen in de steunregeling zouden wor
den verwezenlijkt:
den grondslag der uitkeeringen voor
crisis-gesteunden te brengen van ƒ.13.50
op 15
voor alleenstaande personen het steun
bedrag te verhoogen van ƒ10 tot ƒ11.50;
aan ongehuwde werkloozen, die inwonen
bij hun ouders, gedurende de werkloosheid
van het gezinshoofd een nader te bepa
len bedrag aan ondersteuning toe te staan;
aan de, bestaande steunregeling zooda
nige bepalingen toe te voegen, dat ook
gedeeltelijk werkloozen naar een bepaal
den maatstaf worden ondersteund.
en gelijksoortige verbeteringen aan te
brengen voor hen, die door de Instelling
van Maatschappelijken Steun worden ge
holpen.
Thans deelen B. en W. van Amsterdam
aan den Baad mede, dat, in aanmerking
nemende de steeds dalende kosten van le
vensonderhoud- en gezien de verbeteringen,
welke in den laatsten tijd in de steunre
geling der vier groote gemeenten zijn aan
gebracht, de vertegenwoordigers een ver
der gaande verbetering der steunregeling
niet noodzakelijk achtten. Ook werd er op
gewezen, dat de financieele toestand der
gemeenten zoodanig is, dat het niet verant
woord zou zijn, tot verhooging der steun
bedragen over te gaan, terwijl voorts niet
verwacht werd, lettende op de bezwaren
door de gemeenten ondervonden bij het tot
stand brengen der huidige steunregelingen,
dat de regeering een steunregeling, verder
gaande dan de tegenwoordige, zou goed
keuren.
De slotsom dezer besprekingen was dan
ook, dat er volgens de vertegenwoordigers
geen voldoende aanleiding bestond, om er
bij de regeering op aan te dringen, dat de
verlangde verbeteringen in de steunrege
ling worden opgenomen.
Na ampele bespreking dezer aangelegen
heid in hun college hebben B. en W. be
sloten, bij de regeering geen stappen tot
verbetering der steunregeling te doen.
De gemeentebesturen van Botterdam,
's-Gravenhage en Utrecht hebben in gelij
ken zin beèloten.
TARWE-ORGANISATIES VOOR
NOORD-HOLLAND EN ZUID-HOLLAND.
Stopzetting van vervoer en verkoop,
vervroegde levering.
De Tarwé-Organisatie in Noord-Holland
en in Zuid-Holland hebben besloten de te
lers in de gelegenheid te stellen hun tarwe
in de eerstkomende maanden (Maart, April
en Mei) aan de Organisatie-zelf te ver-
koopen. De Organisatie betaalt den vollen
prijs uit, welke in die maanden geldt en
slaat de tarwe verder voor eigen rekening
bij bepaalde erkende handelaars 1 op, n.l.
bij die handelaars, waarmede een desbe
treffende overeenkomst zal worden afge
sloten. De tarwe, welke reeds bij hande
laars ligt opgeslagen, zal ook door de Or
ganisatie worden gekocht. Teneinde vast
te kunnen stellen welke hoeveelheden voor
opslag en aankoop door de Organisatie in
aanmerking komen, is vanaf Maandag 7
Maart 1932 het vervoer en de verkoop van
tarwe door de telers stopgezet. Verkoop-
en vervoervergunningen worden niet meer
afgegeven. Men kan zich om nadere in
lichtingen tot den districtssecretaris wen
den.
VERMAAK EN MALAISE.
Verzoek geen circusspelen toe te laten.
Naar aanleiding van geruchten dat bet
circus Gleich of een ander circus in den
loop van dit jaar in Nederland voorstel
lingen zal geven, heeft de Vereeniging van
Ondernemers v. Publieke Vermakelijkhe
den te Amsterdam zich tot den gemeente
raad gewend met het verzoek voor circus-
spelen als van Saras san i, Gleich etc. geen
toestemming te verleenen.
Adressante voert aan dat door de recla
me der circussen groote groepen der be
volking worden aangetrokken als vlinders
door kaarslicht en deze zich hoogere uitga
ven veroorloven dan in gewone omstandig
heden het geval is, waardoor weken na het
vertrek van bet circus de amusementsgele-
genheden de schade van het circusbezoek
nog ondervinden,
Adressante acht zulke „Amerikaansch
getinte strooptochten" een ernstige onbil
lijkheid tegenover hier gevestigde onder
nemingen, d'e door de langdurige malaise
te lijden hebben, zoodat het overweging
zou verdienen of niet de overheid op de
een of andere wijze helpend dient op te
treden.
Voorshands verzoeken zij echter slechts
geen circus-ondernemingen toe te laten.
Wat de invloed van de malaise op de
openbare vermakelijkheden betreft wij
vernamen, dat de opbrengst der Vermake
lijkheidsbelasting in Jan. weer aanmerke
lijk hooger was, dan het vorig jaar Januari.
Geen contingenteering van emaillewaren.
Het Correspondentiebureau voor Dag
bladen meldt ons:
De Begeering heeft na het advies te
hebben ingewonnen van de Commissie, be
doeld in art. 2 der Crisisinvoerwet 1931,
besloten niet over te gaan tot contingen
teering van den invoer van
emaillewaren.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De bekende Fransche staatsman Aristide
Briand plotseling overleden. (Ie blad)
Japan vecht door. Wil Japan uit den Vol-
kenbond treden? (Buitenl., 2de blad).
Nog geen nieuws van Lindbergh's kind.
(Buitenl. Berichten, 2de blad).
Plannen voor een Zeppelin-dienst naar
Zuid-Amerika. (Luchtvaart, 3de blad).
BINNENLAND.
De architect Berlage heeft een Engel-
sche onderscheiding ontvangen. (L. en K„
lste blad).
De schilder John Thorn Prikker is in
Keulen overleden. (L. en K., lste blad).
Een interlocutoir arrest inzake het to
rendrama te Amsterdam. (Beohtzaken, lste
blad).
De vergiftigingszaak te Bergen, (lste
blad).
Doktersauto op onbewaakten overweg
te Vroomshoop door den trein gegrepen.
(Gem. Berichten, 3de blad).
Twee gevallen van kolendampvergifti
ging. (Gem. Berichten, 3de blad).
Landbouwer en zijn vrouw te Asten
onder neerstortenden muur gedood, (lste
blad).
Brand te Hazerswoude. (lste blad).
LANDBOUWER EN ZIJN
VROUW DOOR VALLEND
PUIN BEDOLVEN.
BEIDEN GEDOOD.
Negen kinderen blijven onverzorgd achter.
Gisterenmiddag te omstreeks drie uur
heeft te Asten (N.B.) een' ernstig ongeluk
plaats gehad, dat aan twee menschen het
leven heeft gekost.
Omstreeks dien tijd was de landbouwer
Aarts, die zijn boerderij heeft aan den Dijk
te Asten met behulp van zijn vrouw en een
buurman, zekeren H., bezig een ouden
muur zijner hoeve af te breken. Plotseling
stortte de muur in. Aarts en zijn eohtge-
noote werden door het vallend puin ge
troffen en bedolven. Aarts moet onmiddel
lijk dood zijn geweest, terwijl zijn vrouw
eenige oogenblikken later aan haar won
den overleed. De buurman H. werd slechts
licht gewond.
Het echtpaar laat negen kinderen in on-
verzorgden toestand achter.
DE KONINGIN IN HET WESTLAND.
Gistermorgen heeft de Koningin een niet-
officeel bezoek an het West-la nel gebracht,
vergezeld van adjudant Van Kesteren en
freule Taets van Amerongen. H.M. kwam
ruim halfelf aan de in gang zijnde groen
ten- en fruitveiling te Poeldijk, waar zij
werd ontvangen door den heer J. Ba-
rendse, voorzitter van den Bond Westland,
die eenige personen aan H.M. voorstelde,
oa. enkele kweekers, die aan H.M. inlich
tingen hebben verstrekt. Ook vroeg de Ko
ningin nog inlichtingen aan schipper Ver
douw, uit Leidsohendam, betreffende het
vervoer te water.
De heer Barendse heeft hierna H. M. in
de bestuurskamer genoodigd. waar hij haar
dankte voor haar belangstelling.
VEILING VAN HET LEESMUSEUM TE
AMSTERDAM.
De vrijwillige-verkooping bij opbod van
het bekende gebouw van het Leesmusêum,
gevestigd aan het Bokin 102, dat is inge
richt tot bibliotheek met bijbehoorende
societeits-, vergaderzalen enz., ia gistermid
dag na zes uur ten overstaan van notaris
H. Groenier in het Verkooplokaal „Fras-
cati" geschied-. De verkoop werd ingezet
met een bedrag van 175.000.er werd
hierna geboden tot 195.000. Dit hoogste
bod was van de firma Staal en Haalmeyer
te Amsterdam. Op 14 Maart zal de afslag
plaatsvinden.