23ste Jaargang
MAANDAG 7 MAART 1932
No. 7145
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
STILLE OMGANG IN DE HOOFDSTAD
j-~ - r -
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2-60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is roor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
▼ooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
V Wij vergeten
Wij hebben gisteren genoten van een
artikel, door pater dr. Ferd. Sassen ge
schréven in de „Maasbode" over „Thomas
van Aquino en de Groot" een artikel,
dat ten doel heeft, om de schitterende
figuur van pater de Groot O.P. over
leden als bijzonder hoogleeraar aan de
Amsterdamsche Universiteit in de Tho
mistische wijsbegeerte op 26 Febr. 1922
nog eens te zetten in het volle licht.
Het lijkt niet misplaatst, aldus dr.Sas
sen, „op het feest van St. Thomas, dat
den tienden verjaardag van dr. Groot's
sterven het meest nabij komt, de her
innering aan dengene, die de princiepen
van den Aquiner onder ons 't scherpst
heeft doordacht en 't trouwst beleefd,
nog eens in een dankbare herdenking te
verlevendigen".
Zulk 'n herinnering is zeker niet mis
plaatst, maar zeer gewenscht.
Voor jongeren en ook voor hen, die
ouder zijn.
Voor jongeren. Dr. Sassen moot con-
stateeren:
We staan voor 't jammerlijk feit,
dat zelfs bij de academische jeugd de
persoon van den studentenvader bij
uitstek thans reeds eenigermate in
vergetelheid is geraakt. De naam
van de Groot wekt bij ve'en nog
slechts de vage herinnering aan den
schrijver van „Levenswijding"' en
„Wedergeboorte", waaruit ze van tijd
tot tijd in lectuur of toespraak ci
taten ontmoeten. Nog kort geleden
heeft 't bestuur van S. Thomas Aqui
nas te Amsterdam den jaarlijksohen
bedetocht naar 't graf van den eer
sten hoogleeraar in de Thomistische
wijsbegeerte in Nederland eenvoudig
afgeschaft.
Maar ook voor hen, die niet meer tot
de hier bedoelde jongeren behooren, is
zulk 'n herinnering zeer gewenscht!
Ook zelfs voor velen van hen, die „de
wondere gave van de Groots leven"
meer of minder van nabij hebben ge
kend en hem hebben bewonderd in op
getogenheid voor de groote schoonheid,
die God in den grooten eenvoud van
dezen even geleerden als heiligen mensoh
had neergelegd. Wij vergeten
Over die „wondere gave" schrijft dr.
De wondere gave van de Groo'ts
leven is geweest, dat hij op den 'Am-
sterdamschen katheder en in de Ko
ninklijke Academie even goed thuis
was als in den Nijmeegsohen biecht
stoel, en dat hij in alle perioden van
'zijn geestelijke werkzaamheid onder
de meestuiteenloopende kringen als
een andere Newman, met wien hij
zich trouwens innerlijk verwant voel
de, het contact met de zielen in een
onfeilbare intuitie wist te vinden.
Thans bezitten we de herinnering
aan zijn kostbaar leven als een rijke
realiteit, waarmede God den groei-
tijd van onze cultureele emancipatie
heeft gezegend.
Maar 't is zoo jammer, dat zeer velen
bij wie 't anders kon en daarom moest
zijn zich van dat bezit het bezit
van die herinnering niet bewust zijn!
Een bezit, dat wij hebben maar niet
kennen, zal ons ook geen geluk en vreug
de schenken.
Wij vergeten....
Wij verliezen te veel uit onze aan
dacht hen, die aan ons oog zijn onttrok
ken door den dood
Misschien mogen wij in de courant,
die op zoo'n verscheiden terrein het
nieuws van den dag brengt, hierop wel
'ns wijzen.
„Wij kunnen niet met de dooden le
ven", wordt er vaak schijn-wijs gecon
stateerd.
Wij kunnen wel met de dooden le
ven! De „Gemeenschap der Heiligen"
de gemeenschap tusschen de zielen van
hen, die op de aarde, in den hemel en in
het vagevuur verblijven kan niet al
leen zijn een bron van troost bij het
graf van een mensch, die ons dierbaar
was, maar moét ook leiden en richten
onze dagelijksche levenspractijk.
En, óók beschouwd zonder de belich
ting van dit troostrijk katholiek dogma,
is de herinnering aan de dooden goed en
gewenscht, omdat wij zóó vóór ons blij
ven zien, wat God ons in het leven van
veler hunner heeft gegeven en geleerd...
't Zijn niet alleen mannen en vrouwen,
wier grootheid en wier deugd wijd-uit
schitteren zooals 'n pater de Groot
van wie wij ons bewust behooren te zijn,
dat God ze ons levenspad heeft laten
kruisen, ze ons heeft geschonken als een
rijke realiteit voor onze persoonlijke
ziele-cultuur.En een levende her
innering aan dezen is een kostbaar
bezit.
JAPAN EN CHINA.
DE BUITENGEWONE ASSEMBLEE.
Japan becritiseerd.
De algemeene commissie van de buiten
gewone volkenbondsvergadering heeft Za
terdag lange bijeenkomsten gehouden,
waarin de algemeene beschouwingen over
het ChineeschJapansch geschil zijn aan
gevangen.
De gedelegeerden van Denemarken, Est
land, Finland, Nederland, Noorwe
gen, Spanje, Tsjecho-Slowalcije, Zweden en
Zwitserland en eveneens die van Columbia
Mexico, Uruguay en Perzië hebben allen
op de noodzakelijkheid gewezen, dat niet
alleen de vrede in het Verre Oosten moet
worden verzekerd, doch dat vredesvoor
waarden geenszins onder den invloed van
de militaire bezetting van vreemd gebied
mogen staan.
Ofschoon de gedelegeerden allen ernaar
streefden, Japan zoo min mogelijk te
krenken, doordat zij het vraagstuk uit een
algemeen principieel standpunt behan
delden, bleek uit alle redevoeringen toch
ondubbelzinnig, dat al deze sprekers het
optreden van Japan veroordeelen.
Alle sprekers stelden op den voorgrond
dat de volkenbondsvergadering het begin
sel moet eerbiedigen, dat geen staat het
recht heeft, rechter in eigen zaak te zijn
en dat de militaire bezetting van vreemd
grondgebied, ook niet voor de zooge
naamde rechtmatige verdediging van
eigen belangen, geoorloofd is.
Verschillende redenaars betoogden even
eens, dat de volkenbondsstaten nooit zul
len mogen erkennen territoriale, politieke
of administratieve veranderingen, die on
der militairen druk zouden zijn doorge
zet.
Op al deze punten bleken de kleinere
staten van Europa en de Amerikaansche
staten en Perzië het volkomen onderling
eens te zijn. Hun redevoeringen waren
niet alleen een les voor Japan, dat aldus
op een niet twijfelachtige wijze de veroor
deeling van zijn optreden door de open
bare wereld vernomen heeft, doch hun
redevoeringen waren ook gericht aan het
adres van eenige groote mogendheden, die,
zooals in de wandelgangen van het Vol
kenbondsgebouw verbindt, desnoods bereid
zouden zijn voor de ontruiming v. Sjang
hai door Japan een prijs te betalen in den
vorm van- concessies aan Japan in Mand-
sjoerije.
De redevoeringen gaven blijk, dat de
groote meerderheid der volkenbondsver
gadering een stipte eerbiediging van de
bovengenoemde volkenbondsbeginselen
eischen zal.
De beraadslagingen hebben aangetoond
hoe goed dr. Yen gedaan heeft door het
initiatief te nemen tot het bijeenroepen
der volkenbondsvergadering.
Het gevaar voor een zwak optreden der
groote mogendheden schijnt door de ener
gieke redevoeringen der kleine staten ver
minderd.
Een denkbeeld van Politis.
Toch schijnen de groote mogendheden
de hoop nog niet te hebben opgegeven,
zich spoedig van de hun onwelkome vol-
kenbondsvergadering te kunnen bevrijden
Politis, die reeds zoo dikwijls als schild
knaap der groote mogendheden is opge
treden en die de eenige spreker was, die
noch direct, noch indirect een verwijt te
gen Japan richtte, opperde het denkbeeld,
dat de volkenbondsvergadering zeer spoe
dig naar huis zou gaan, na een kleine on
dercommissie te hebben benoemd, die het
verloop der ronde tafelconferentie te
Sjanghai zou nagaan en daarover aan
de volkenbondsvergadering rapport zou
uitbrengen.
Indien de ronde tafelconferentie zou
slagen en den vrede te Sjanghai zou her
stellen, zou de volkenbondsvergadering
zioh voor onbepaalden tijd kunnen verda
gen en haar kleine commissie kunnen op
dragen bemiddelingspogingen tusschen
China en Japan te ondernemen.
Het is zeer de vraag, of de volkenbonds
vergadering dit denkbeeld van Politis, dat
de taak van de volkenbondsvergadering
uitsluitend tot den toestand te Sjanghai
wil beperken en dat door Engeland schijnt
geïnspireerd te zijn zal aannemen.
GEEN NIEUWE ONDERHANDELINGEN
TE SJANGHAI.
Rust aan het front
Sedert het uitvaardigen van het Japan-
8che bevel tot staken der vijandelijkheden
hebben geen nieuwe onderhandelingen tot
het sluiten van een wapenstilstand plaats
gevonden. De Chineezen weigeren nog
steeds aan dergelijke onderhandelingen
deel te nemen, vóór de Japanners hun
voorwaarden niet principieel verzachten.
De Chineesche regeering wijst er op, dat
het aanvaarden van den eisch tot het
scheppen van een gedemilitariseerde
strook of een uitbreiding van de interna
tionale nederzetting bij de tegenwoordige
stemming van het Ohineesche volk niets
anders zou beteekenen dan revolutie. Ook
de bewering, dat op het oogenblik een
wapenstilstand bestaat, wordt door -de
Chineesche regeering onjuist genoemd.
Er wordt op gewezen, dat aan het geheele
fiont voortdurend gevechten plaats vin
den.
Ook gister hebban groote Chineesche
demonstraties in de straten van Sjanghai
plaats gevonden. De bevolking verkeert in
groote opw'-ding. Steeds weer worden
geruchten verspreid over groote overwin
ningen. Uit alle vensters waait de vlag
der nationale regeering. De houding der
menigte werd van tijd tot tijd zoo drei
gend tegenover de vreemdelingen, dat ver
scheidene afdeelingen neutrale troepen
een marsch door de straten maakten om
de menigte te intimideeren.
Volgens een telegram van onzen specia-
lenn correspondent te Sjanghai Walter
Bosshard hadden Zondag geen gevechten
plaats. De Japansche autoriteiten wach
ten op nader instructies betreffende de te
rugtrekking der troepen.
Tsjang Kai Sjek vergiftigd.
Walter Bosshard seint ons uit Sjanghai,
dat' volgens een mededeeling van Japan
sche zijde Tsjang Kai Sjek vergiftigd zou
zijn, in verband waarmede te Nanking
verscheidene arrestaties zouden zijn ver
richt.
ITALIAANSCHE -MISSIONARISSEN
IN CHINA GEVANGEN
GENOMEN.
Men meldt uit Rome aan de „Msb.":
De Italiaansche bladen houden zioh uit
voerig bezig met het thans ook bij de
rie-generaal der Franciscanen binnengeko
men bericht over de gevangenneming der
Italiaansche missionarissen in Laobokow,
Het betreft hier de uit de provincie
Toscana afkomstige paters Mansueto Mag-
gini, Giocondo Baldi, Michelangelo Casa
nova, Cherubino Oheccacci, een neef van
den pater-martelaar van denzefïden naam
die aan de gevolgen van de mishandelin
gen door de Chineesche bandieten is
overleden, Gaetano Fucini en Geremia
Pascucci.
Ook een aantal in genoemde missie ar-
beidende missiezusters van de missie-oon-
gregatie der Franciscanessen van Egyptf
zijn gevangen genomen.
De bladen maken melding van de ijve
rige bemoeiingen van den Italiaanschen
zaakwaarnemer in Ohina, graaf Galeazzo
Ciano, den schoonzoon van Mussolini, om
de vrijheid der missionarissen te bewerk
stelligen.
De „Tribuna" wijdt aan deze zaak zelfs
een hoofdartikel, waarin de ontsteltenis
wordt uitgesproken, welke het geheele
Italiaansche volk heeft aangegrepen. Zoo
lang dergelijke schanddaden der Chinee
sche bandienten, aldus het blad, telkens
weer in China gebeuren, kan men het
land niet als een beschaafden staat be
schouwen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De Volkenbond over het optreden van
Japan in China. Rust aan het front in het
Verre Oosten. (Buitenl.e 2de blad).
Het kind van Lindbergh gevonden, door
twee bandietenleiders, wier hulp door den
vader was ingeroepen. (Buitenl. Berichten,
2e blad).
BINNENLAND.
Buitengewoon groote deelname aan den
Stillen Omgang te Amsterdam. (1ste blad).
De stand der werkloosheid in Januari.
(lste blad).
Bezwaren tegen de Contingenteering,
(lste blad).
Gruwelijke moord op een 16-jarig meisje
te Naaldwijk. (Gem. Ber. 3de blad).
Meisje te Valkenburg door een mergel
steen doodelijk getroffen. (Gem. Ber. 3de
blad).
Zwakzinnige te Leeuwarden verbrand.
(Gem. Ber. 3de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Blauw Zwart moet degradatiewedstrij
den spelen in de 2e klasse R.K.F.; Leiden
stelt zich veilig. (Sportblad).
Feyenoord en Alphen winnen het kanv
pioenscnap hunner afdeeling in den K. N.
V. B. (Sportblad).
Deetos korfbalkampioen van Zuid-Hol
land. (Sportblad).
De hockey-wedstrijd Nederland—West
Duitschland eindigt onbeslist (00). (Sport
blad).
EEN ZWIJGENDE STOET VAN DUIZENDEN.
Redding uit de economische crisis.
Ditmaal was het een mooie nacht van de
naderende lente.
In het middernachtelijk uur kwamen langs
de donkere buitenwegen de zwijgende, bid
dende menschen. Van de wegen langs de
maanbeschenen velden kwamen zij in vele
extra-treinen, denderend over de in het
nachtelijk duister glimmende spoorstaven.
Iedere trein trok een streep van licht door
het duister naar de Mirakelstad.
Vanaf het middernachtelijk uur verove
ren die duizenden de hoofdstad, zwijgend
en biddend, alleen bezig met zichzelf, het
heele nachtelijke leven rondom hen tar
tend met onverzettelijke zwijgzaamheid.
De donkere drommen bezetten het cen
trum der stad.
Op de hoeken van pleinen en bij krom
mingen van straten waait nog wel een
koude wind, maar dit deert die duizenden
niet in dezen overigens zoo schoonen
nacht. Zij zijn diep in hun kraag gedoken
en de hand in de zak tast naar de kralen
van den rozenkrans voor een stil gebed.
De treinen hebben van alle landsdeelen
aan den nachtelijken ommegang aange
bracht uit Gelderland en Brabant, uit
het verafgelegen Limburg, uit Zeeland en
het Noorden. Men ziet hen in gesloten
drommen marcheeren, de geestelijken aan
het hoofd, en allen richten zich naar het
uitgangspunt het Spui. En als eenmaal
deze stoeten zich in beweging zetten, be
speurt men hoe alles loopt naar een vast
gesteld plan. Zwijgende menschen staan
hier en daar geposteerd en geven de rich
ting aan, zooals in de Kalverstraat, waar
de groepen telkens langs elkander henen-
glijden om dan op een bepaald punt zich
weer van elkander te verwijderen, als be
woog één aanvoerder deze donkere lange
colonnes, die zwijgend door de stille don
kere stad voorttrekken.
Er zijn ouden van dagen en jonge men
schen, welgestelden van uiterlijk en ar-
moedigen, visschers, handwerkslieden, fa
brieksarbeiders en landbouwers, de man
nen van Volendam en uit den Achterhoek
duizenden mannen. Enkelen dragen hun
simpele bagage onder den arm oude
karbiezen, rieten mandjes, koffertjes of
een papieren pakje. En men verwondert
zich over de in den loop der jaren ont
stane organisatie, die deze verspreide
groepen op één punt weet te vereenigen,
in de nauwe binnenstad, en hen in bewe
ging weet te zetten, zonder dat ooit on
der die duizenden de geringste wanorde
ontstaat.
De duizenden voeten schuifelen door de
Gedempte Bagijnensloot, waar enkele felle
lantaarns lichtglanzen teekenen in de
zwarte duisternis en waar die stoet van
mannen als een gehemzinnige zwijgende op
tocht door heen trekt. Het Spui zendt die
drommen door den ingang dezer nauwe
steeg de gelederen worden als verzwol
gen door het diepe duister van het oude
straatje, tot bij de kromming er van 't late
nachtlicht van Amsterdams drukste straat
hen weer met een schemer van electrisch
licht omgeeft en zij in den schellen schijn
van de nachtverlichte straat treden. Hier
vlak bij is 't Begijnhof, dat nu in stille
rust is verzonken die rustige vrome plek
van Amsterdam waar het moderne leven en
het schichtige verkeer niet heeft kunnen
binnentreden en waar de eeuwen bewaard
en verstold schijnen in de schoone fa^aden
der oude huizen. Waar zich het intieme rus
tige kerkje bevindt met de schoone histo
rische schilderijen, die betrekking hebben
op het gebeuren, dat nu zoovele jaren het
katholieke Nederland in stillen ommer
gang door de Amsterdamsche oude stad
zendt.
De Kalverstraat neemt hen op in haar
schijn van verlichte magazijnen en doode
koffiehuizen, waar de naakte stoelen en
tafeltjes op elkander gestapeld zijn. Ach
ter enkele verlichte étalageramen staan
levenlooze poppen met bont en kostbare
mantels omhangen en staren zielloos naar
buiten, waar de zwijgende menschen gaan,
zoo geheel verschillend van de menigte die
dagelijks langs hun vensters gaat. Dezen
hebben nu heden geen oogen voor de
pracht der groote magazijnen. In een por-
