VREEMDELINGENHAAT IN SJANGHAI.
VRIJDAG 26 FEBRUARI 1932
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. F
Overwinningsroes in de Chineesche kwartieren.
Spanning in het heele land. -Interview met Gene
raal Tsai.
(Van onzen correspondent WALTER BOSSHARD).
SJANGHAI, 24 Februari.
Van de stemming in China kan men zich
in Europa slechts moeilijk een voorstelling
maken. Door het feit, dat het internationa
le concessie-gebied gebruikt wordt als ope
ratiebasis voor militaire acties tegen Chi
na, heeft zich van de bevolking een sterke
anti-vreemdelingen-beweging meester ge
maakt, waarvan de gevolgen niet te over
zien zijn. Politieke personen en autoritei
ten vreezen, dat het volk, dat mateloos ver
bitterd is het offer zou kunnen worden van
een massa-psychose. De Chineesche solda
ten zijn na de talrijk afgeslagen aanvallen
der Japanners dol van overwinningsvreug
de geworden. Zij vieren feest en jubelen,
houden zich voor onoverwinnelijk, terwijl
groote deelen van het leger door het bijge
loof bevangen zijn, dat zij door het innemen
van bepaalde wondermedicijnen veilig Wor
den voor alle kogels. Het enthousias
me der laatste dagen kan men bijna ver
gelijken met een roes van religieuse oor.o-
genf Voor de twee millioen civilisten in het
concessiegebied die door honderd duizend
soldaten, die in deze stemming verkeeren,
omringd zijn, terwijl een andere vijandelij
ke armee voor de poorten staat, een leger,
dat met de modernste wapenen is toege
rust, bestaat natuurlijk een enorm gespan
nen situatie. Duizende arbeiders slapen op
de straat. De huizen zijn overvol met hon
gerige vluchtelingen. Er is maar een zeer
kleine aanleiding noodig, om de menschen,
die tot den hoogsten graad nerveus zijn
geworden tot gewelddaden te doen over
gaan. De geraffineerde tactiek der Japan
ners, om de Chineesche centrale regeering
niet te erkennen, en inplaats van aan haar
onderbevelhebbers, burgemeesters en ste
delijke ambtenaren voortdurend ultima
tums te zenden, hebben een verontwaardi
ging gewekt, «lie langzaam tot uitbarsting
moet komen, ledereen keert zich hier met
afkeer af van de woordgevechten te Ge-
nève, terwijl Japan de eene devisie na de
andere naar het slagveld jaagt. Het voor
wendsel der beschieting van Nanking door
de Japansche oorlogsschepen, n.l. dat het
leven der Japanners in die stad beschermd
moest worden, is des te belaohelijker, om
dat. na de vlucht der Japanners uit Nan
king, daar nog slechts een consul met zijn
beambten is achtergebleven, en die sinds
langen tijd reeds op een Japansch oorlogs
schip een goed heenkomen heeft gezocnt.
De Opperbevelhebber van het 19e Chi
neesche leger, generaal Tsai, ontving he
den in zijn hoofdkwartier in Tschenju een
eenvoudige week-end villa, de buitenland
sche correspondenten. In de villa zijn groo-
te hopen zandzakken opgestapeld, waar
onder zich een verborgen ruimte bevindt
voor het geval van vliegeraanvallen. Gene
raal Tsai dementeerde vooral uitdrukkin
gen der Japansche beweringen, dat hij zich
zou bevinden in tegenstelling tot of zelfs
in oproer met Tschiang Kaischek of met
de Hanking-regeering. Generaal Tsai is
pas 38 jaar oud en selfmademan die geen
buitenlandsche militaire school heeft be
zocht en precies zoo eenvoudig als zijn sol
daten eet en slaapt. Hij neemt voor zich
in door groote openhartigheid en eenvoud.
Hij zeide, dat in tegenstelling met de Ja
panners, die voortdurend wreedheden be
gaan, zijn eigen leger een beschaafde troep
was. „De Japanners zijn geen faire vech
ters, zij dooden vrouwen en kinderen, ons
leger strijdt alleen tegen soldaten. Wij ree-
pecteeren de neutraliteit der internatio
nale concessies. Wij zouden een aanval
kunnen probeeren midden door de conces
sies heen, maar wij houden ons aan de ver
dragen en wenschen geen protestten der
diplomatieke vertegenwoordigers. Het is
mogelijk, dat Japan zal overwinnen wan
neer er weer 60.000 man zijn aangekomen.
Maar waarheen zal deze Japansche over
winning leiden. Zegt u aan de wereld, dat
de Chineesche regeering en de 19de armee
de vrede willen zooals de heele wereld dien
wenscht".
Generaal Wong toonde ons daarop de
loopgraven aan het front, die sedert mijn
laatste bezoek zeer verbeterd waren. Nog
terwijl de twaalf automobielen der corres
pondenten op den weg naar Chanju waren,
circelden drie Japansche vliegtuigen bo
ven onze hoofden. De Japanners hebben
heden alle toegangsbewijzen tot het front
ingetrokken, wat toegeschreven moet wor
den aan de publicatie van berichten over
waargenomen wreedheden. Heden heerscht
rust aan het Oostelijke front.
BUITENLAND
ONTWAPENING.
RUSSISCHE ONTWAPENINGS
RESOLUTIE VERWORPEN.
Resolutie-Simon aangenomen.
In de zitting van gistermorgen van de
centrale commissie den ontwapeningsconfe
rentie heeft Litwinoff uitvoerig de Russi
sche ontwapeningsvoorstellen toegelicht en
wel in de eerste plaats het voorstel om de
algemeene en volledige ontwapening te
aanvaarden.
Litwinoff betoogde, dat het oorlogsge
vaar op het moment grooter is dan ooit
en dat volledige veiligheid slechts door
volledige ontwapening en vernietiging der
oorlogsindustrie kan worden geschapen.
Na eenig debat werd het Russische voor
stel verworpen met alleen de stemmen van
Rusland en Turkije vóór. Tal van staten,
oa. Duitschland, onthielden zich van stem
ming.
Daarna werd de resolutie-Simon in oor-
spronkelijken vorm in stemming gebracht
en met algemeene stemmen aangenomen.
Zij luidt (gedeeltelijk) als volgt:.
De conferentie is van meening, dat een
algemeene, volledige ontwapening alleen
be.eikt kan worden door progiessieve be
wapeningsvermindering en door de ver
grooting van het vertrouwen, dat als volgt
daarvan zal ontstaan.
De conferentie besluit, haar beraadsla
gingen in het kader van het ontwerp-con-
ventie te houden, zoodat alle delegaties de
volleuige vrijheid blijven houden, hun eigen
voorstellen in den loop der verdere bespre
kingen uiteen te zetten en hun voorsteden
in den vorm van amendementen, toevoegin
gen of schrappingen ter gelegener tijd te
ontwikkelen.
DUITSCHLAND
BRüNINGS RIJKSDAGREDE.
EEN ZEER GOEDE ONTVANGST.
Voortzetting der debatten.
Gisteren heeft, zooals wij reeds kort in
een telegram konden mededeelen, de Duit-
sche rijkskanselier dr. Brüning in den
Rijksdag het woord gevoerd.
Aan het eind van zijn rede noemde Brü
ning het een onwaarheid, dat hij schuld
zou drageh, dat er geen eenheids-candidaat
bij de presidentsverkiezingen is gesteld.
Ik héb, aldus de rijkskanselier, herhaalde-
sprak des te persoonlijker werd zijn be
toog en met des te meer vuur viel hij zijn
tegenstanders aan, zoodat hij den Rijksdag
een oogenblik tot luisteren dwong, op
een wijze zooails voor hem alleen jStrese-
mann kon. De woorden, die hij ten slotte
aan Hindenburg wijdde, oogstten enormen
bijval; men beschouwde de rede als de
grootste gebeurtenis van deze zittingsda-
gen.
Na de verklaringen van dr. Brüning wer
den de debatten voortgezet. Dr. Siemsen
zette uiteen waarom de nieuwe socialisti
sche partij voor den communist ThaLmarm
zal stommen, terwijl de communist Torgler
vooral de nationaal-socialistetn aanviel.
Aan het eind van Torgler's rede hieven
de communisten de Internationale aan. De
vice-voorzitter Von Kardorff verliet daar
op zijn zetel, waarmede de zitting geschorst
was.
Repliek van dr. Goebbels.
Bij do hervatting wees Loebe twee com
munisten wegens zingen uit de zaal, waar
na het woord word gegeven aan dr. Goeb
bels (nat. socialist). Deze zeide, dat er in
zijn redo geen sprake is geweest van een
beleediging van don rijkspresident. Door
heb rumoer der sociaal-democraten kon hij
zijn zin niet voltooien. „Wij koesteren eer
bied voor Hindenburg, aldus Goebbels1; hij
is een persoonlijkheid, die men uit het na
tionale kamp heeft weggenomen. Hij be
hoort bij ons en niet bij hen, die hem
thans prijzen. Het systeem, dat wij bestrij
den, zullen we overwinnen, aldus de natio-
naal-socialistische leider, het gaat thans
niet om Hindenburg, maar om dat systeem,
en dat zal op 13 Maart vernietigd worden,
daar Hitler za.l zegevieren".
De voorzitter Loebe deelde ten slotto
mede, dat dr. Frick een motie vaü wan
trouwen tegen hem heeft ingediend, waar
na de zitting tot Vrijdagmorgen tien uur
wordt verdaagd.
HITLER THANS DUITSCH
STAATSBURGER.
In gezantschapsfunctie benoemd.
De leider der nationaal-socialistische
partij, Adolf Hitler, is met ingang van he
den door de regeering van Brunswijk be
noemd tot referendaris bij het Brunswijk-
sche gezantschap te Berlijn. Hiermede is
Hitier Duitsch staatsburger geworden.
De aanstelling van Hitler is gistermid
dag onderteekend door den Brunswijkschen
premier Kuechenthal en minister Klagges.
Aan den nieuwen referendaris is ver
zocht onverwijld in dienst te treden en
den eed af te leggen. Hitler's werkzaamhe
den als referendaris bij het Brunswijksohe
gezantschap omvatten het behartigen van
de economische belangen van het land en
het verkrijgen van orders voor Brunswijks
landbouw en nijverheid.
DE STRIJD IN EN OM SJANGHAI. De gevechten in de stra
ten. Japansche marine-soldaten zoeken tijdens het bombarde
ment dekking achter geïmproviseerde verschansingen
lijk mijn ontslag aangeboden, om den weg
vrij te maken. Natuurlijk wilde ik mijn post
slechts verlaten, om voor den vooruitgang
den weg vrij te maken en niet voor den
chaos. (Bijval).
De onderhandelingen zijn mislukt, omdat
een groep het geheele staats-apparaat in
handen wilde hebben en tot een dergelijk
experiment was de president niet bereid.
Iedereen weet, dab de beide burgerlijke
partijen en de andere groepen, die met u
de oppositie vormen, over geen enkele po
litieke kwestie tot een accoord kunnen ko
men. Maar het gaat toch wel wat te ver,
mij daarvan een verwijt te maken. (Vroo-
lijkheid). Gij kunt ook niet van mij ver
langen, dat ik u help aan een accoord,
door in zekeren zin over mijn eigen poli
tiek lijk te springen. (Instemming en vroo-
lijkheid).
De indruk in den Rijksdag.
De rede van den rijkskanselier heeft in
den Rijksdag een buitengewoon diepen in
druk gemaakt. Zij vormde langen tijd het
onderwerp der gesprekken in de wandel
gangen en men noemde haar algemeen <ie
beste rede, die hij ooit heeft gehouden.
Vooral werd opgemerkt, dat ondanks al
het tumult waarmede de nationaal-socialis-
ten de rede van den rijkskanselier bege
leidden, zelfs uit hun rijen nu en dan in
stemming kwam, oa. toen Brüning consta
teerde, dat men ook rekening moet houden
met de fouten van Voor den oorlog.
Wat betreft het deel der rede, dat over
de buitenlandsche politiek ging wordt
vooral gewezen op hetgeen dr. Brüning
zeide over de mogelijkheid van repressieve
maatregelen tegen Litauen. Het meeste
succes oogstte hij echter toen hij met zijn
tegenstanders afrekende. Hoe langer hij
MR. P. A. v. d. DRIFT is benoemd
tot inspecteur der - Volksgezondheid
in Algemeenen dienst onder toeken
ning van gelijktijdig eervol ontslag als
referendaris bij het Departement van
Arbeid, Handel en Nijverheid.
TE AMMERZODEN
heeft een FELLE
BRAND 't restaurant
„De Hopwaag" ver
nield. Een aangren
zende boerderij met
bijliggende schuren
en loodsen benevens
een tweetal groote
hooibergen werd een
prooi der vlammen.
HET INSTRUCTIE-
VAARTUIG VOOR
DE SCHEEPVAART.
„PRINSES JULIA
NA" heeft een draad-
looze zend- en ont-
vang-telefooninstalla-
tie gekregen. Het eer
ste gesprek werd
Donderdagmiddag
aan boord van het
vaartuig gevoerd door
den heer .G. de Jong,
directeur van het On
derwijsfonds voor de
scheepvaart met
H. K, H. Prinses Ju
liana
D»R'., BRÜNING.
DE AFSLUITING VAN DE ZUIDERZEE zal dezen
zomer haar beslag krijgen. Een overzicht van de
drukke werkzaamheden bij den Oever
