23ste Jaargang
DONDERDAG 11 FEBRUARI 1932
No. 7124
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BINNENLAND
S)eÊcidóclve0oti^cmt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
V oor Leiden 19 cent per week f 2^0 per kwartaal
Bi] onze Agenten 20 cent per week f 2-60 per kwartaal
Franco per poet f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt 1
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangoboden of gevraagd, huur ea
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
Nog eens: de pachtwetten.
Wij zijn den Eersten Kamerleden, die te
gen de Pachtwet hebben gestemd, niet zóó
hard gevallen. "Wij schreven bijv. tijdens de
discussie in den Senaat o.m.:
„Als we de reeds gevoerde discus
sie lezen, dan mogen wij niet daaruit
concludeeren, dat alle bezwaren te
gen de voorgestelde Pachtwetten vast
zitten aan een feitelijk onchristelijke
opvatting van het eigendomsrecht; er
worden bezwaren naar voren gebracht,
welke, indien ze juist zijn, ook kun
nen èn moeten worden gevoeld door
hen, die van het eigendomsrecht een
christelijke opvatting hebben."
En verder:
„De tegenstand in de Eerste Kamer
tegen de Pachtwet is gegrond op
een vermenging van bezwaren, die
w e 1 en die niet voortkomen uit een
om in den wortel verkeerde opvatting
wat de beoordeeling van de discussie
niet erg gemakkelijk maakt."
Een van de tegenstemmers, de heer Dob-
belmann, verdedigt zijn tegenstemmen in
de „Gelderlander". En die verdediging is,
naar ons gevoelen, héél zwak. Naar aan
leiding van de kwalificatie „conservatief",
hem gegeven, schrijft hij:
„Van zijn vrienden moet men het
maar hebben, zegt het spreekwoord.
Toen ik in het begin van mijn politieke
loopbaan in do Staten van Gelderland
en den Baad van Nijmegen krachtig
opgekomen ben voor de belangen der
arbeiders en ambtenaren, toen ik be
toogde. dat de loonen en salarissen
verhoogd moesten worden en dat de
overheid een voorbeeld moest stellen
aan de particuliere werkgevers, waar
in zij toen nog te kort schoot, word
ik door mijn eigen partijgenooten niet
rose, maar beslist voor rood uitge
maakt. Ik heb er mij niets van aange
trokken en zal ook de qualificatie
conservatief van Tijd en Maasbode
moeten verdragen".
W ij zullen den heer Dobbelmann de
aanduiding van „conservatief" niet geven,
maar willen toch opmerken, dat zijn herin
nering uit vroeger dagen in deze niet veel
zegt. Ongeveer dertig jaar geleden, in het
begin van de politieke loopbaan des hee-
ren D., waren er wel onder de onzen, die
graag „rood" wilden noemen, wat „Kerum
Novarum" duidelijk en klaar had voorge
houden al kwamen zij er dan ook niet
rond voor uit!
Dooh wij maken deze opmerking ter
loops. Wat is h e t motief geweest, waar
om de heer D. tegen de Pachtwetten heeft
gestemd? Dit motief was gelegen in de in
voering van het z.g. continuatierecht.
De heer D. zegt van meening te zijn, dat
er groot verschil bestaat tussohen het in
voeren van een continuatier echt en het
regelen bij de wet van een schadevergoe
ding:
„Door het eerste, om het maar eens
kort en in leekentaal te zeggen,
schept men een nieuw recht voor een
bepaalde categorie van personen, door
het tweede regelt men een aangele
genheid tussohen bepaalde personen
op grond van billijkheidsoverwegingen.
Het ergste gevolg van het continua
tierecht is m. i. wel daarin gelegen,
dat de verpachter daardoor tegen zijn
wil geboden kan worden aan zijn
pachter, dien hij, om welke reden dan
ook, wel schadeloos en ruim schade
loos wil stellen, maar dien hij niet
langer zeggenschap over zijn eigendom
wil toevertrouwen. Bij schadeloosstel
ling is men er met de vergoeding af.
Bij continuatie blijft men met den
ongewenschten pachter opgesoheept.''"
Met verplichte schadeloosstelling is de
pachter beter af dan bij den bestaanden
toestand, waarin zulk een verpliohting voor
den verpachter niet bestaat. Dat is zeker.
Maar aan het continuatiereoht heeft de
pachter meer. Dat kan ook niet worden
pnt kend.
k Er zijn ongetwijfeld zeer vele gevallen,
waarin het voor den pachter hoogst on
aangenaam is, als hem de pacht wordt
opgezegd, en waarin de rechter toch niet
een schadeloosstelling gemotiveerd zal
achten.
Maar is het dan niet in strijd met het
eigendomsrecht van den verpachter, dat
hij bij continuatie „met den ongewensch
ten pachter opgeschept" blijft, zooals de
heer D. het uitdrukt.
Ja en neen.
J a, als de verpachter zakelijke redenen,
rechtvaardige en billijke motieven heeft,
om de pacht op te zeggen. En daarin had
de door de Eerste Kamfer verworpen wet
voorzien.
Neen, als de verpachter zulke motie
ven niet heeft, 't Is volstrekt niet in strijd
met het eigendomsreoht van den verpaoh-
ter, als de wet hem verplicht tot verlen
ging van de pacht, ook als hij den pachter
bijv. geen aardigen, vriendelijken man
vindt, die overigens aan al zijn verplichtin
gen uitstekend voldoet!
Ook bij den heer Dobbelman dringt zich
o.i. te veel naar voren de opvatting, dat de
bezitter van eigendom, van land, bijv. moet
kunnen doen, wat hij wil als het maar
opziohzelf niet verkeerd is.
Kan dat ook practisch en feitelijk de be
zitter van een ander soort eigendom, van
arbeidskracht?
TWEEDE KAMER.
In de gisteren voortgezette vergade
ring van de Tweede Kamer, waar aan de
orde was de begrooting van het Zuider-
zeefonds voor 1932 zijn redevoeringen ge
houden door den heeren Colijn (A.R.),
Bierema (V. B.), Weitkamp (Chr. H.), Ebels
(V. D.), Loving (Chr. H), Wijnkoop (C. P.),
Kupers (S. D. A. P.), Zandt (St. Ger.).
Er waven voor- en tegenstanders van de
oortzetting der werkzaamheden de
voorstanders schijnen in de meerderheid.
De Minister van Waterstaat, de heer
Reymer, is vandaag aan 't woord geko-
EERSTE KAMER.
KORTING OP DE JAARWEDDEN.
Zooals gemeld, was gisteren aan de orde
het wetsontwerp tot vaststelling van een
tijdelijke korting op de jaarwedden van
cie le^en van den Baad van State, de Alg.
Rekenkamer, de rechterlijke macht en de
militaire rechterlijke maoht.
Wij heb beu reeds de meeste sprekers
hierover vermeid.
De heer Nivard (R.K.) heeft bezwa
ren tegen de salarispoLitiek der regeering.
In de eerste plaats üeboen de ambtenaren
ook recht op stabiliteit m hun salaris. Dit
is sinds 1918 reeds de negende wijziging l
ln ne tweede plaats acht spr. het niet bil
lijk thans een korting op te leggen. En
in de derde plaats ziet hij deze Kortiugs
slechts als een schakel m de keten dor
loonsverlaging, door de regeering ingeluid.
Öpr. gaat hierop uitvoerig ae geschie
denis van het salarisvraagstuk na en be
toogt, dat de regeering nooit medewerking
heelt verleend, den levensstandaard naar
omhoog te brengen, wanneer daartoe aan
leiding bestoud.
Meue namens enkele van sprekers poli
tieke vrienden verklaart spr., dat hij tegen
het ontwerp zal stemmen.
De heer Bink (V.B.) sluit zich aan bij
den heei Lobman en acht de salariskorting
onvermijdelijk. Met leedwezen moet spr. de
regeering steunen.
Hierna pauze.
De Minister van Financiën, de
heer De Geer, verklaart, op dit oogen-
blik slechts zeer sober te moeten ingaan
op bet gesprukenfe. Anders zou hij den to-
den, die over de zaak willen spreken, bij
het begrootingsdebat, het gras voor de
voeten wegmaaien voor zoover zij het met
hem eens zijn, of hun de gelegenheid ont
nemen, bij net begrootingsuebat te spre
ken voor zoover zy het niet met hem eens
zijn. Den heer Moltniaker brengt spr. on
der het oog, dat een verwerping van het
weisouiweijj geen afbreuk zou doen aau
de aigemeene salaris verlaging, die ter com
petentie is van de regeering, en waarover
ue volksvertegenwouidiging achteraf een
motie van aiseuiing kan aannemen. Maar
als de Eerste Kamer nu een dergelijke mo
tie aannam, wat zou dan de regeering moe
ten doen tegenover de Tweede Kamer, die
zoo'n motie heeft verworpen? De heer Os-
sendorp zeide, niet te willen uitspreken,
dat de salarissen nooit verlaagd zouden
mogen worden, maar spr. betwijfelt of
iemand, die er zoo over denkt, een verla
ging thans niet gemotiveerd kan achten.
Men denke aan den achteruitgang in
inkomsten van maatschappijen en particu
lieren, aan de salarisverlagingen in hot
vrije bedrijf en bij gemeenten. Hoe kan men
serieus opkomen tegen de salariskorting
der regeeringAlle mutaties sedert 1920 in
de salarissen aangebracht, zijn gezamen
lijk minder sterk geweest dan de daling
van het indexcijfer tusschen 1920 en 1928.
In 1920 is een salansregeling verkregen,
die vrij algemeen bevrediging wekte. Na
1928 19 het index-cijler meer gedaald dan
de salarisseu nu naar beneden gaan. De
centrale oommissie is buitengewoon cou
lant gehoord dit maal. Het is onjuist, dat
zij alleen heeft mogen spreken over degres-
sie enz. Urenlang is gesproken over Je
hoofdzaak met mdexcijlers van twintig
jaar lang en met de verhouding tot de ge
meenten.
De heer J. ter Laan heeft de in de Twee
de Kamer aan de rogeeruig verweten, een
hetze tegen de ambtenaren te ontketenen.
Het feit der hetze ontkent spr. niet, maar
zij was niet de schuld der regeering, die
al het mogelijke heeft gedaan om te miti-
georen.
De heer Van Embden zeide, dat de re-
geering den moed moest hebben gehad om
protesten tegen de z.g. bevoorrechting van
de rechterlijke macht te verduren. Spr.
komt tegen zulk een wijze van voorstellen
op. Men verwijte aan de regeering geen
gebrek aan moed als men het niet met haar
eens is.
Den heer Nivard zegt spr. dat, als hij
nog lid was van den liotierdainschen ge
meenteraad, zooals 25 jaar geleden, spr.
den heer Nivard zou steunen bij zijn sala
risverlaging van 3 pet. voor het gemeente-
personeel. (Gelach).
De heer Nivard (R.K.): De gemeente
is niet zoo vrij in de keuze van uitbreiding
van inkomsten als het Bijk.
Minister De Geei: Voor het Rijk
is die vrijheid tegenwoordig ook maar zeer
beperkt.
Den heer Moltmaker merkt spr. op, dat
wethouderspensioenen zijn een verzekering
tegen het politieke risico, dat men bij ver
kiezingen loopt.
Deze nieuwe pensioenvorming is juist m
de latere jaien ingevoerd, na de uitbrei
ding van het kiesiecht om den kring van
geschikte meuschen, waaruit men een keu
ze Kan doen, zoo groot mogelijk te maken.
Wat cumulatie betreft bedenke men, dat
in den llaad van iitale seuioies komen, de
allerbesten, die men kan krijgen, die uit
hun vorige functies uiteraard inkomsten
hebben. Had men na den oorlog bij*, den
voorzitter van het oorlogskabinet niet m
den Baad van State moeten benoemen
vanwege de cumulatie?
Na re- en dupliek keurt de Kamer het
wetsontwerp met 22 tegen 16 stemmen
goed.
Tegen: sociaal- en vrijzinnig-democraten
en de katholieken Visser, De Bruijn, Serra-
rens en Nivard.
Daarna is aan de orde gesteld het wets
ontwerp tot steun uit 's Rijks kas iu de fi
nanciering van kasbehoeften van de ge
meenten,
Dit ontwerp wordt z. h. s. aangenomen,
evenals het ontwerp tot vervanging van de
artikelen 15 tot 17 van de wet regelende
de uitoefening der geneeskunde.
HET GEVAL-KORS.
De motie-Romsee automatisch
uitgeschakeld.
De Brusselsche correspondent van de
„Msbd." seint d.d. 10 dezer:
De motie-Jdomsee, voorstellende het op
treden der Belgische regeering tegen de
Leuvensche vreaesmeeting en de paters
Kors en Strattman af te keuren, is gister
middag wegens een hier dikwijls herhaalde
manoeuvre op den achtergrond geduwd.
Het Brusselsch katholiek lid Fieuillien,
specialist van dit soort karweitjes, had een
eenvoudige motie van kennisneming van
interpellaties en overgaan tot do dagorde
ingediend. Volgens het reglement moet
over dergelijke moties in eerste instan
tie gestemd worden. Deze werd goedge
keurd met 81 katholieke en liberale stem
men tegen 73 socialistische, Fronters,
communist en twee onthoudingen (Destree
en van Cauwelaert). Hiermede was de mo
tie-Romsee automatisch uitgeschakeld.
Van Cauwelaert motiveerde zijn onthou
ding door te verklaren, dat hij niet tegen
de regeering had gestemd, om haar niet in
mooilijkheden te brongen, doch ook niet
voor haar had willen stemmen, omdat hij
betreurde dat zij pater Kors den toegang
tot het land hee.t ontzegd.
Hiermede is dit incident dus afgeloopen
INVOERBEPERKING VOOR
TEXTIELGOEDEREN.
Protestactie van belangheb
benden tegen het contingen-
teeringsbesluit Stagnatie
in bedrijf gevreesd.
Gisterenmiddag had in „Krasnapolsky"
te Amsterdam oen zeer druk bezochte ver
gadering piaats van winkeliers, importeurs
en handelsagenten in dames- en kinder-
kleedang, bedoeld als actie tegen de oon-
tingenteering van damesconfectie. Initia
tiefnemers van deze bijeenkomst wajen de
heeren Bücker en Meyer.
De voorzitter van het voorloopig comité,
de heer C. H. Vogelzang, wees in zijn ope
ningsrede op den ernst van den toestand,
geschapen door de contingeuteering van
damesooufectie.
De overhaaste invoering van het betref
fende Kon. besluit heeft, naar spr. zeide,
reeds tot dadelijk gevolg gehad, dat er in
onzen handel een zeer belangrijke stagna
tie is ontstaan.
Juist op dit oogenblik wordt na een
slecht seizoen aan alle blijmoedige ver
wachting voor het voorjaarsseizoen even
rauw als hard de bodem ingeslagen.
De Nederlandsohe wollen stofien-indus-
trie kan ons niet helpen en zeker niet op
zoodanige spoedige wijze, dat het nieuwe
Beizoen nog kan worden gered.
Wat ziju de gevolgen bij onverhoopte
handhaving van het besluit?
Reeds nu is, volgens spr., uit stellige uit
latingen van sommige binnenlandscue fa
brikanten bekend, dat zij hun prijzen zul
len gaan verhoogen. De aangekondigde
prijsverhoogmg mocht reeds een marge van
twintig procent bereiken. Ongetwijfeld zal
verdere prijsstijging volgen.
Een even noodzakelijk gevolg zal moeten
zijn de geleidelijke achteruitgang van de
bedrijven.
Handhaving van het oontingenteering3-
besluit zal, volgons spr., aan talrijke con
fectiezaken het eigen oaohet, aan hetwelk
zij haar bestaan danken, ontnemen.
De omzet moet verminderen. Herhalen
zal zich het verschijnsel, uit de valuta-tij
den, dat onze cliëntèle, aldus spr., haar in-
koopen gaat doen over de grens.
Tengevolge van al deze omstandigheden
in hun bestaansmogelijkheid ten ernstigste
bedreigd, zullen de detaillisten in de da
mes- en kinderoonfectie, de bedrijfskosten
op belangrijke wijze moeten inkrimpen.
OntsLag van winkel-, atelier- en kantoor
personeel zal dan moeten volgen.
Te vormen een georganiseerde geconcen
treerde actie tot onmiddellijke intrekking
van dit besluit is het doel van deze bijeen
komst, aldus eindigde spr.
Na deze uiteenzetting werd uit de aan
wezigen een comité van actie gekozen, dat
als volgt werd samengesteld: J. A. Reu-
ding (Winschoten), Zwarte (Groningen), A.
Meyer (Enschedé), C. H. Vogelzang (Haar
lem), W. H. Lampe (den Haag), Witte veen
(Heerlen), Henueman en Plukker (den
Haag), R. W. G. Lienis (Alkmaar), Zwart-
senberg (Groningen), ölickerman Amster
dam), Gomperts (Arnhem), Spier (Dedems-
vaart), Vinke (Utreoht), Zuurloh (Leiden),
Both (Rotterdam), en Maison do Vries (Am
sterdam). De vertegenwoordigers van
Vroom en Dreesmann en de Bijenkorf
wenschten het verzoek om in het comité
zitting te nemen nog in beraad te houdon.
Besloten werd, dat het secretariaat ge
vestigd zal worden ten kantore van mr. J.
Keyzer, Heereiigracht 560, Amsterdam.
In de hierna gevolgde huishoudelijke ver
gadering werd de te voeren actie uitvoe
rig besproken.
KONINKLIJKE BESLUITEN.
Burgemeester.
Bij K. B. is aan S. E. Woldringh, op ver
zoek eorvol ontslag verleend als burge
meester der gemeente Kloosterburen.
CRISIS EN KUNST
Wij vernemen, dat de totale opbrengst
van de tentoonstelling der sclulderijen,
schetsen en teekemngen van H. M. de Ko
ningin in de Kon. Kunstzaal Kleykamp te
's-Gravenhage, 12.587.97 bedraagt.
Dit bodrag is namens Hare Majesteit
afgedragen aan het Steunoomité voor Beel
dende Kunstenaars.
De Fransche contingenteering voor boter.
Havas meldt uit Parijs: Het contingent
voor de invoer van boter is gebracht op
2400 quintalen voor het eerste trimester
van 1932. Het resteerende contingent moet
vóór 15 April a.s. zijn ingevoerd en zal
worden verleeld onder de importeurs, die
reeds een aanvraag hebben ingediend
volgens de voorwaarden, vastgesteld bij
het besluit van 19 December j.l.
Hoeveelheden boter, verzonden op reeds
afgegeven vergunningen, moeten vóór 15
dezer bij de douane zijn ingeklaard.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Het ceremonieel van Mussolini's bezoek
aan den Paus. (Buitend., 2de blad).
Protest der Mexicaansche Katholieken
tegen de Kerkvervolging. (BuitenL 2de
blad).
BINNENLAND.
Actie tegen de invoer-beperking van tex-
tiel-goederen. (lste blad).
Een sleepboot te Dinteloord gezon
ken. De kapitein en zijn vrouw ver
dronken. (Gem. Ber. 3de blad).
Oude man door verstikking om het leven
gekomen. (Gom. Ber. 3d© blad).
OMGEVING.
De heer Schokking, gisteren benoemd
tot lid van den Raad van State, zal ont-
s'ag nemen als burgemeester van Katwijk.
(Jsie blad).
Een drietal hooibergen onder Bleiswijk
verbrand. (1st© blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De Olympische Winterspelen te Lake
Placid. Sonje Henie opnieuw kampioene
schoonrijden; Amerika wint den bobslee
wedstrijd; Utterstrom Olympisch kam
pioen skiloopen. (Sport 2de blad).
LEGATEN.
Jhr. H. F. Schuurbeque Boeye, gewoond
hebbende te Velp, hoeft gelegateerd:
Aan de Vereeniging tot verbetering van
het lot der blinden in Nederland en zyne
koloniën, gevestigd te Amsterdam 40.000;
aan de stichting Tehuis voor alleen
staande blinden te Wolfhezen 15.000;
aan de Vereeniging tot oprichting en
exploitatie van volkssanatoria voor borst-
lijders in Nederland te Hellendoorn,
ƒ40.000;
aan de Vereeniging tot verzorging van
gebrekkige en mismaakte kinderen in Ne
derland, om te gebruiken ten nutte van de
inrichting, gevestigd in de gemeente Ren-
kum 10.000
aan de J. P. Heyestichting te Ooster
beek ƒ20.000;
aan de vereeniging het Nederlandsche
Kankeriustituut te Amsterdam 20.000
aan de vereeniging Zusterhulp te Am
sterdam ten behoeve van het rusthuis Mo-
ria te Nunspeet 10.000;
aan de Nederlandsche vereeniging tot
bescherming van dieren ƒ10.000;
aan de vereeniging Pro Senectute to
Amsterdam voor het Tehuis voor dames
Boddaert Schuurbeque Boeye 40.000 (dit
laatste ter herinnering aan zijn tweeling
zuster).
DE R. K. BOUWVAK ARBEIDERSBOND
EN DE WERKLOOSHEID.
In de Bondsraads vergadering van den
R. K. Bouwvakarbeidersbond „Sfc. Joseph"
te Utrecht, op 9 Februari gehouden, werd
door den Bondsvoorzitter, den heer J. An-
driessen, een uitvoerige inleiding&rede ge
houden, waarin een belangrijk deel gewijd
werd aan de werkloozenkas en de situatie
daarvoor ontstaan door de groote en aan
houdende werkloosheid.
Daarna werd een algeheel overzicht ge
geven van hetgeen het Bondsbestuur ge
daan had om van de Overheid de noodige
steun te verkrijgen, teneinde de werkloo
zenkas, waarvoor al zeer hooge premie»
worden betaald, op de gewone wijze te doen
functionneeren.
Over de resultaten daarvan zeer onte
vreden, nam de vergadering met algemeen»
stemmen de volgende door het Bondabe-
stuur voorgestelde motie aan:
De Bondsraads vergadering van den B.
K. Bouwvakarbeidersbond „St. Joseph", in
vergadering bijeen op 9 hebruari 1932, on
derschrijvende den inhoud der motie, aan
genomen door de buitengewone Verbonds
vergadering van 29 Januari 1932 van het
R. K. Werkliedenverbond, terzake van do
swbsidieenng, door do Regeering, der werk-
loozeukassen en niet m het minst dat ge
deelte waarin sterke afkeuring uitgespro
ken wordt over he feit, dat nog niet alle
kassen voor een verhoogd subsidie-percen
tage in aanmerking komen;
oonstateerende,
dat door de Regeering nog altijd hot
standpunt wordt ingenomen, dat in do
bouwbedrijven niet van een crisis-toestand
kan worden gesproken, terwijl naar hot
oordeel dierzelfde Regeering daarin zooda-
