UIT DE OMGEVING UIT DE RIJNSTREEK DINSDAG 9 FEBRUARI 1932 DE LEIDSCHE COURANT DERDE BLAD PAG. 10 HILLEGOM. Propaganda-Feestavond. De Afd. Hil- legom van den Ned. ft. K. Bouwvakarbei dersbond hield haar jaarlijksche Propagan da-Feestavond in den R. K. Volksbond. De opkomst was best. Op den vastgestelden tijd opende de voorzitter de bijeenkomst met een woord van welkom, in het bijzonder gericht tot den Geest .Adviseur en den spreker van dezen avond, den heer Gom- mers. Deze hield een schitterende rede over de organisatorische propaganda, hoe wij ons te harden hebben als echte organisatie mannen voor den economischen strijd en te vens, hoe de jongeren moeten worden on dergebracht in het organisatiewezen, daar ook zij eenmaal op zich zelf staande weten kunnen, wat hun plicht is ten opzichte van Kerk en Maatschappij. Nog wees spr. op den geweldigen strijd in Twente, die voor ons bouwvakarbeiders van zulk een ontzet tend groote beteekenis is. Spr. spoorde al len aan, zooveel mogelijk onze Twentsche mensohen metterdaad te steunen, opdat zij zullen kunnen overwinnen en verkrijgen wat recht en billijk iB. Hierop volgde het vroolijke gedeelte van don avond, dat bij het Trio Van Putten in zeer goede handen was. Hun afwerk oogst te een verdiend applaus in. Zeker mag deze avond als volkomen geslaagd worden be schouwd. Verkeersgevaar langs de Leidsche straat. Door de bewoners der Leidsche straat is een adres gericht tot B. en W. dezer ge meente, ten einde het verkeersgevaar al daar te ondervangen. Dit gevaar is niet denkbeeldig en vermoedelijk was van hoo- gerhand de kwestie reeds afgemaakt, ware het niet dat de eigenaar van Garage Zel- denrust uitsluitend op eigen voordeel be dacht. de verbetering tegenwerkte zoodat zelfs onteigening zal moeten volgen. Dat de klacht alleszins cegrond is moge blijken uit het antwoord dat werd ontvan gen door don Pastoor Van Leeuwen. Dit luidt: Zeereerw. Heer, „Hiermede hebben wij de eer U te berichten, dat wij het adres van de bewoners der -Leidsche straat met teekening hebben doorgezonden aan Z.E. den Min. van Waterstaat. Ons Colleee heeft in een uitvoerig schrijven aan den Minister medegedeeld, dat de bezwaren, in het adres geuit, door ons volkomen worden onder schreven. Tot onzen spijt kan derhalve het Gemeentebestuur in deze zaak thans verder niets meer doen. doch dient te worden af gewacht, welke beslissing bovengenoemde Minister in dezen neemt. Wij geven TT ech ter de verzekering, dat ons College volko men overtuigd is van den gevaarlijken toe stand daar ter plaatse en zooveel in zijn vermogen is zal medewerken tot een goede oplossing b.v. door trottoiraanleg, wanneer het Rijk tot de zoo gewenschte verbetering mocht, dvergaan. Wij verzoeken U beleefd, dezen brief ter kennis te willen doen bren gen van de mede-onderteekenaren van het adres", w.g. B. en W. der Gemeente Hille- gom. Onzerzijds voegen we aan deze onver kwikkelijke geschiedenis 'n gelijksoortige toe betreffende de Hooftstr., waar door onwil van 'n kapitaalkrachtig bewoner 'n wantoe stand blijft bestendigd. Hier geldt voor de zooveelste maal. dat het grootste reoht het grootste onrecht is. Personalia. Voor het examen cou peuse van de Eerste Ned. Modevaksohoo1 vereeniging is geslaagd mej. A. Behrene. alhier. N00RDWIJK. De werkloosheid. Het aantal werkloo- zen, dat op het oogenblik bij de gemeente lijke arbeidsbeurs staat ingeschreven be draagt 424, waarvan 66 bouwvakarbeiders, 1 straatmaker, 213 landarbeiders, 69 vis- schers, 27 losse arbeiders, 45 jongens, 1 dienstbode, 1 smid en 1 boekdrukker. Mij. v. Tuinbow en Plantenkunde. Do Februan-vergadering, gehouden in Hotel Royal, stond wel in teeken van geforceerde bolbloemen en het was een lust de keurige en vroolijke aanblik van de vele bloemen. Bij den ingang stond een keurige collectie Murillo-vaneteiten op potten en kist op gesteld, welke de teets der critiek konden doorstaan; op de tafeltjes bevonden zich nog de variëteiten Brillant Star, C'ouronne d'Or, Prins v. Oostenrijk, Prosperity en een vaas met de grillige Parquit-t-ulpen; verder Hyacinthen in kleuren potten, Pri- mu.a Veris én Cinaria en een vaas Primus- takken. Temidden van deze bloemenweelde was het den voorzitter, den heer H. de Boer, een waar genoegen allen welkom te mogen heeten en waar Flora's kinderen hier ons aankondigen de komende lente, sprak hij den wensch uit, dat dit ook voor allen een betere tijd moge aankondigen. De notulen werden onder dank gearres teerd. Ingekomen was een schrijven, van het Hoofdbestuur, waarin mededee'.ing werd ge daan, dat de winterbijeenkomst zal worden gehouden op 24 Februari te 11 uur in Kras- napolski te Amsterdam. Gezien de belang rijke onderwerpen spoorde de Voorzitter tot bezoek aan; tevens werd mededeeling gedaan, dat als patroon der afd. was aange wezen de heer H. de Lange uit Rotterdam. Op Donderdag 11 Februari zal, uitgaande van Bloembollencultuur, de film van „Bol tot bloem" vertoond worden, waarbij de leden gratis toegang hebben. Door den voorzitter werd nu een cause rie gehouden over enkele merkwaardige planten en de mogelijkheid van ent-hybri- disatie, waarbij spreker enkele oude hoo rnen in de Hortus te Leiden nader besprak. In de best-uurs-vacature wegens periodiek aftreden van de heeren P. v. d. Meer en J. Rakhorst, welke niet herkiesbaar waren, werden gekozen de heer J. Minderham en L. v. d. Meer, terwijl voor de nieuwe keu- rings-commissie werden aangewezen Itak- horst, Hoogteyling, Wulfinghoff en J. Slate. De voorzitter dankte de aftredenden voor hun actief werken en hoopte dat zij ook in hefc gewone vereenigingsleven hun volle krachten aan de afd. zullen blijven schen ken. Mededee'ing werd gedaan dat 17 Febr. in de Collegezaal aan de Nonnensteeg te Lei den door den- heer de Boer een lezing zal worden gehouden, terwijl op 23 Februari de beer Volkersz een lezing zal houden over Gladiolenziekte. Na- keuring en verloting sloot de voor zitter onder dank voor opkomst deze leer zame en geanimeerde bijeenkomst. St. Joseph-Geze'len. Zondag herdacht de St. Joseph-Gezellen-Vereeniging haar stichtingsfeest. In de H. Mis van 7 uur had een algemeene H. Communie plaats, terwijl 's avonds na het Lof allen zich verzamel den in het Juvenaatsgebouw. De Vice-Praeses, Kap. Heemskerk, open de deze bijeenkomst met den Kolpingsgroet en heette den Raad van Bestuur, de afge vaardigden van Katwijk en Oegstgeest, de ouders van leden en de leden van harte welkom, het stichtingsfeest is voor de Ge zellen steeds een vreugdedag geweest en het is een dubbele vreugde als men daarbij kan getuigen van een bloei der af deeling zooals hier. want weder 19 nieuwe leden kunnen dezen avond geïnstalleerd worden. Het deed Z.E. goed dit te mogen mededee- len en een andere vreugde was spr. dat ook deze avond opgeluisterd zou worden door één van de eigen onderafdeelingen, n.l. door de Tooneelvereeniging „Utile Dulci". Spr. twijfelde er niet aan, deze club zal zeker ieders aandacht dezen avond boeien. Hierna bracht de heer J. W. Roodenrijs een opgewekt en zeer overzichtelijk jaar verslag uit, waaruit sprak een opgewekt vereenigingsleven, met den waren Kolpings- geest van godsdientszin en saamhoorigheid bezield. Het ledental bedroeg thans 130. 15 conferenties werden gehouden, waaronder enkele door de leden. Dit moge ook voor anderen een aansporing zijn dit goede voor beeld te volgen. Aan de Retraite namen een tiental leden deel; de ontwikkelings club wierp goede resultaten af, terwijl de Gymnastiekafd. Wilskracht weer nieuw le ven vertoont; de Mandolineclub onder lei ding van den heer Polman gaat goed voor uit, het Fanfarecorps onder de eminente leiding van den heer C. de Haan gaat steeds „excelsior", terwijl S.J.C. bijna ieders belangstelling geniet. Met een opwekking tot wederoprichting van een Zangclub. ein digde dit keurig gestyleerde jaarverslag. Nadat de vice-praeses de nieuwe leden had geïnstalleerd, deed Z.E. nog mededee ling, dat de Deken en Kap. Meijnders ver hinderd waren, terwijl ook van den oud- vice-Praeses, naast de beste wenschen, eveneens bericht Van verhindering was in gekomen. Alsnu kwam „Utile Dulci" voor het voet licht met het Tooneclspel in 4 bedrijven „De Eikenboom" van G. Nielen. Hebben wij meerdere goede uitvoeringen van deze too- neelisten gezien, zoo moeten wij toch getui gen dat zij in dit prachtige sociale stuk alle voorgaande hebben overtroffen. Het stuk speelt in den tijd van de opkomst van den Katholieken arbeidersbond, waarmede de boeren en in het bijzonder de boer van de „Eikenboom" zich niet willen inlaten en geen medezegenschap tot het verkrijgen van een rechtvaardig loon toekennen. De hoofd figuren in dit stuk als Breemans, boer van „de Eikenboom", Frans, zijn zoon, de oude Kees, Verheiden en Japie. het zwakzinnige zoontje van Verheiden, werden keurig ver tolkt, terwijl ook de kleinere rollen zich hierbij goed aanpasten, zoodat deze uitvoe ring èn voor Uti'e Dulci èn voor den regis seur, den heer v. Dijk, een groot succes is geworden, waarbij de grime van den heer v. d. Heijden, zooals gewoonlijk, tot het uiterste goed was verzorgd, terwijl Mej. v. d. Berg met een vroolijke mopje op de piano de pauzen veraangenaamde. Aanbesteding. Gisteren heeft op Het raadhuis plaats gehad de openbare aanbe steding voor het maken van grondkeerende muren aan den Nieuwen Zeeweg en den Duinweg. Ingeschreven is als volgt: C. van der Wiel f 3434;* G. Vogelaar f 3443; S. W. Langelaan f 3645; H. A. J.' Roo'ers f 3692; B. van der Wiel f 3595; Van Duin en Vink f 3619; N.V.Erica f 3590; N. van der Wiel f 3700; J. van der Loo f 3453; C. G. J. Alkemade Jr. f 3615. Alle inschrijvers hebben woonplaats te Noord- wijk. De gunning heeft nog niet plaats ge had. Gistermorgen heeft op het raadhuis plaats gehad de openbare aanbesteding voor het vervoeren en onder profiel verwer ken van circa 900 M3. duinzand ten behoe ve van den aan'eg van de Daliastraat. Inge schreven is als volgt: A. Opdam f 665; H. van der Putter f 33S; Gebrs. van der Putten f 552; C. Meeuwenoord f 575. Het werk is gegund aan den laagsten inschrijver. Werkverschaffing in de duinen. Als ge volg van onderhandelingen tusschen rijk en gemeente zullen dezer dagen een 50-tal werkloozen aan een nieuw werkobject wor den tewerk gesteM n.l. het aanleggen van wegen in de bébosohte rijks duinen ten Noorden van de badplaats Noord wijk aan Zee. OEGSTGEEST. Zwemver. „Poelmeer". In 't „Witte Huis" hield de Oegstgeester Zwemvereeni- ging „Poelmeer" haar algemeene ledenver gadering. De belangstelling was zeer groot. Dr. H. W. BorgehoffMulder leid de deze vergadering. Na voorlezing der no tulen, dÏ9 onveranderd werden vastgesteld, bracht secretaris A. van Ingen Schenau zijn jaarverslag uit, waarvan we eenige weken geleden reeds een uittreksel gaven. De kascommissie adviseerde den pen ningmeester te dechargeeren en 150 vas.. te stellen voor uitloting obligatieleening. Met alg. stemmen geodgekeurd. De voorzitter deed mededeeling betref fende de nieuwe plannen tot vergrooting der zwemschool en werd aan 't bestuur machtiging van handelen daaromtrent ge geven. De kosten kunnen pl.m. 25000 be dragen en men hoopt in 1933 te openen. De aftredende bestuursleden, dr. Bor- gerhoff—Mulders en A. M. van Sermondt werden met alg. stemmen herkozen. In de kascommissie 1932 werden be noemd dr. Hugenholtz en J. Vos. De rondvraag bracht niets belangrijks ter sprake en ging men over to het meer amusante deel der avond. De heeren vermaakten zich met potspel terwijl de dames zich met andere vermake lijkheden onledig hielden. Ten slotte werd nog een dansje gemaakt en het was reeds zeer laat geworden toen de laatste .bezoekers „Het Witte Huis verlieten in dankbare stemming voor de vereeniging „Poelmeer". RIJNSATERWOUDE. Ziekenhuisverpleging. De Vereeniging Ziekenhuisverpleging „Eendracht maakt Macht" te Rijnsaterwoude hield in café de Boer alhier haar 9de jaarvergadering. Aanwezig 22 leden. Voorzitter de heer W. Compeer. De voorz. opent deze vergade ring met een hartelijk woord van welkom aan de aanwezigen, dat zij door hun op komst blijk geven mede te leven met de vereeniging. Daarop gaf hij het woord aan den secretaris de heer P. J. Jansen tot het voorlezen der notulen van de vorige vergadering. Deze notulen werden onver anderd vastgesteld. Hierop deelde de voorz. mede, dat tot zijn spijt de penningmeester de heer W. Borrepaal door ziekte verhin dert was deze vergadering bij te wonen. Bet batig saldo over 1930 bedroeg 263.24, aan contributie over 1931 507 te samen f 770.24. De uitgaven bedroegn over 1931 464.75. Het batig saldo over 1931 bedroeg 305.54. Op de spaarbank staat een be drag van 469.04. Te zamen een bedrag van 774 58. In verband met dit gunstige kassaldo deed het bestuur het voorstel om de contributie over 1932 te verlagen van f 1.50 op 1.per lid boven de 15 jaren. Dit voorstel werd met algemeene stemmen aanvaard. Hierop bracht de secretaris een keurig jaarverslag uit, waarvoor hij den dank oogstte van de vergadering. De be grooting over het jaar 1932 werd in uitga ven begroot op 48.Te weten 28 aan bodeloon. Drukwerk 10.Onvoorziene uitgaven 10.De inkomsten werden ge raamd op 334.09 zijnde contributie. Hier na verkiezing van twee periodiek aftre dende bestuursleden, W. Compeer en H. van Dorp. Uit de gehouden stemming bleek dat met groote meerderheid van stemmen deze heeren herkozen waren. Zij namen hunne herbenoeming aan. Hierna rondvraag. De heer l'Ami zeide in een der bladen gelezen te hebben, dat voor de ingezetenen der gemeente Alke made gelegenheid bestaat om tégen een koste van ƒ2.50 per dag opgenomen te worden in het St. Elisabethgasthuis te Leiden. Hij verzoekt het bestuur te willen onderzoeken of dit voor deze gemeente ook mogelijk is. Het bestuur doet de toezeTging daarna te informeeren. De heer Kinkel vraagt of hier iemand aangewezen is met een auto voor het ziekenvervoer naar el ders. Het bestuur antwoordt dat de heer Bulk zich indertijd daarvoor beschikbaar heeft gesteld tegen een geringe vergoe ding, zoodat het bestuur meent dit zoo te moeten laten. De heer P. J. Jansen vraagt of er iemand voor aangewezen is om de menschen, vooral die hier zich pas komen vestigen, aan te zoeken lid te worden van de vereeniging, dit acht hij van groot be lang. Het bestuur antwoorde dat dit door de bode werd gedaan en dit was in goedé handen. Niets meer aan de orde zijnde 6loot de voorzitter onder een woord van dank aan den secretaris en penningmeester voor diens accuraat beheer deze vergadering. Het Molenpad. Het Molenpad alhier is thans gereed gekomen en is een stuk verbetering voor de aldaar wonenden. Na eerst een flinken laag puin en daarover een laag koolasch is het nu een mooie vlak ke weg geworden. Het gemeentebestuui heeft deze zaak goed aangepakt en met resultaat. ZILK (bij Hillegom). Bloemententoonstelling. Onze corres pondent schrijft ons: Wij werden van vriendschappelijke zijde uitgenoodigd Zondagmiddag rtens een kijkje te nemen op Kas- en Hui _jro ei-Ten toon stelling in het Parochiehuis te Zi.k. Gaarne namen we deze invitatie aan en hebben ons die „middagstoring" geenszins beklaagd. Vroolijk wapperde de Vaderlandscke driekleur van het mooie Parochiehuis naast de Parochiekerk van' het H. Hart en met alle voorkomendheid en vriende ijkheid werden we ontvangen door Kapelaan Mul der. Met gerecht vaardigden trots wees hij er ons op, dat het hier het werk gold van zijn Patronaatsjongens en der Josephgezel- len, dus van 1417 en van 17—25 jaar. Èr waren 6 Kasbroei-inzendingen en 23 van Huisbroei. Wie in het vak bekend is weet wat er aan geduld, verwarming, bevochti ging etc. vereischt wordt, om te kunnen slagen en deze eenvoudige jongens hebben daartoe slechts primitieve gelegenheid. We hebben de collectie, die smaakvol was op gesteld bezien en bewonderd en deze eerste poging zal zeker worden herhaald. Het leeuwenaasdee! ha-dden de Tulpen, dan volgden Hyacinthen en verder wat Nar cissen. Het aantal prijzen was groot: medailles, luxe en andere kunstvoorwerpen waren ter aanmoediging tentoongeste'd en de uitrei king ging met eenige plechtigheid gepaard. Meer dan 200 belangstellenden gaven blijk van hun meeleven en van de waardeering van dit mooie werk, terwijl nog een 3-tal inzendingen ter opluistering waren gezon den. De prijzen waren gedeeltelijk geschonken door Zilker en Hillegomsche winkeliers, terwijl het overige was aangekocht van de opbrengst eener Filmvertooning. Gratis muziek geven was het werk van de Firma Ruigrok, die immer bij zulke ge legenheden zich verdienstelijk weet te ma ken. Een 4-tal vooraanstaande kweekers uit de parochie fungeerde als jury en had een niet gemakkelijke taak. Ook de schooljeugd had haar best gedaan en had mede ter opluistering voor inzending gezorgd, waarvoor mede een 3-tal fraaie prijzen werden beschikbaar gesteld. Daar we niet volledig kunnen zijn, zullen we dit maal de namen der prijswinners maar weg laten. Sluiten we met een felicitatie voor dit mooie en nuttige werk en met een dank woord aan allen, die op eeniger wijze aan het welslagen hebben medegewerkt. ZEVENHOVEN. „Voorzorg". De vereeniging „Voor zorg" hield op 4 Febr. do jaarvergade ring in het café van den heer J. Smit. Door ziekte van d«.n voorziUer opende de secretaris de vergadering, leest de no tulen, die onveranderd werden goedge keurd. De penningmeester gaf nx zijn jaar verslag waa'-uic bleek, dat or t van gen was 725.34. Uitgekeerd was 351.70, zoodat er een kassaldo was van £73 64. De heeren S. Vonk en A. Htssing zullen boeken en bescheiden controle-rcr. Hier na periodiek aftreden van de heeren P. J. de Groot cn W. Kerkhoven. Deze wer- I den met groove meerderheid he. kozen; in de vacature T. Vonk werd gekozen S. Vonk. Zoover aanwezig namen de ueeren de benoeming aan. Tevens werd beslo ten de eerste 3 dagen niet meer uit te keeren met ingang van 1 Febr. 1932. De vereeniging bestaat op heden 25 jaar, doch daar de kas het niet lijden kan en door de tijdsomstandigheden werd beslo ten geen feest te geven. Toen kreeg elk aanwezig lid een gratis consumurie. dat er gretig in ging! Hierna sloot de waar nemend voorzitter de vergadering. EEN ONBEKENDE PRIESTERHELD. DOOR DE BOLSJEWISTEN VERMOORD IN 1919. De laatste tientallen jaren zijn zóó rijk aan gewichtige gebeurtenissen, dat men de merkwaardigste, soms pas jaren later hoort. Het is reeds 12 jaar geleden, dat in Hongarije, dat sedert duizend jaar door Christelijke, Katholieke vorsten ge regeerd werd, vier maanden lang de Communisten van Bela Khun woedden. Den lSen Maart 1919 geloofde niemand in Hongarije, „dat zoo iets komen kon en een dag later was het vreeselijke werke lijkheid. Genoemde handlanger der Sov jets is uit den kerker op den troon van den H. Stephanus gestegen en heeft van daar zonder de Stephanus-kroon, zonder God, zonder recht en zonder liefde 8 millioen Hongaren getiranniseerd. Hij heeft daar duizenden uit den hoogen adel, uit den burgerstand en vooral veel boeren, meestal jeugdige personen, te rechtgesteld, tot het aloude, Christelijke geloof den ontwapenden boerenstand de kracht verleende om de verschrikkelijke terreur te weerstaan en den rooden tiran uit het land te verdrijven. Toen de terroristische heerschappij reeds drie maanden woedde, begon men hier en daar in het land geheime samen zweringen te organiseeren. In afgelegen wouden, in spelonken kwamen des nachts de kleine groepen bij elkaar en zwoeren elkander om te strijden voor God, de redding van het vaderland en het particuliere eigendom. De afgevaardigden der Christelijke so ciale Centrale der hoofdstad Boedapest onderhielden de betrekkingen tusschen de verschillende groepen. Het was afge sproken om den 24en Juni 1919 overal de klokken te laten luiden. De mannen moesten zich voorzien van zeisen, houweelen, spaden en hamers voor de kerk verzamelen. Iets anders hadden zij niet meer want alle overige wapenen waren door de Rooden op den eersten dag der Sovjetheersohappij onder bedreiging van doodstraf in beslag ge nomen. De vrouwen moesten met de overige familieleden met gesloten deuren thuis waohten tot de mannen terugkeer den. Het was 24 Juni 1919. Een schitteren de, prachtige zonnige zomermorgen de rijpende korenvelden in de Hongaar- hche laagvlakte deinen in gouden golven en beloven de arbeidzaamheid der men schen loon en leven. Eenige kilometers van Boedapest ligt aan den oever van den Donau de aardige voorstal Szenten- dre (St. Andreas), toegewijd a-an den Apostel, die aan het kruis voor den Heiland zijn leven gaf. De samenzweer ders slopen in de schemering naar dr pastorie om den sleutel van de kerk en .den toren te halen. De jonge kapelaan was al wakker. Hi; verrichte zijn morgenmeditatie op dén bidstoel in zijn eenvoudig slaapkamertje Wat zijn overweging op den morgen van het feest van St. Jan wel geweest is weet alleen Onze Lieve Heer. Heeft hi' er misschien aan gedaoht, dat hij reeds zoo spoedig zijn leven voor Jezus zou moeten opofferen? Dat hij er.een voorge voel van had, getuigt zijn handelwijze den volgenden dag, den laatste van zijp leven. De priester-martelaar heeft Dr. Fran* Kucsera. Den 23en eptember 1892 in Le va (Boven-Hongarije) uit eenvoudige arme ouders geboren, onderscheidde hij zich reeds vroeg in talenten en vlijt zooc(at hij op 23-jarigen leeftijd tot preister gewijd en in den dienst des Heeren gesteld werd. De eerste en eenige plaats zijner werkzaamheid was de parochie van den H. Andreas, waar iedereen, vooral de kinderen, hem lief hadden. Over het algemeen was kapelaan Dr. Kucsera zeer teruggehouden en stil, alleen bij de 'kin deren openbaarde zich zijn vrome ziel. daar was hij altijd vroolijk en blij, even als de kinderen, die met hem speelden. Hij had geen vijanden in het dorp, tot de socialistische revdlutie na het onge lukkig einde van den oorlog de zielen in verwarring bracht. Kapelaan Dr. Kucsera redigeerde een weekblad in ohristelijk-socialen zin tegen het dreigende gevaar. Toen begon de „hetze" tegen hem. De socialistische arbeiders verdreven hem maaj het gelukte kardinaal Dr. Eser- nock, aartsbisschop van Esztergom bij de Regeering zijn terugkeer te bewerken en kapelaan Dr. KuCsera arbeidde vol ijver verder. Op dien bewusten morgen gaf hij di rect de verlangde sleutels aan de hem goedbekende boeren. Verder had hij geen aandeel in de samenzwering, zooals de communisten-bandieten zelf bekennen moesten. Het was in geheel Hongarije een dag van bange verwachting, maar ook van treurige nederlaag. De eenvou dige voorwerpen konden niets uitrichten tegen de machine-geweren der bandie ten. de opstand werd onderdrukt, de deelnemers gevangen genomen. Eer het avond was wist het roode krijgsgerecht waar de menschen de sleu tels gehaald hadden, maar de aanvoer ders der samenzwering konden zij niet vinden. Niemand der gevangenen wilde hen verraden. Men stuurde hem naar den kapelaan. „Tegen half 12 's nacht" zoo ver telt Ivan Klincseh, de ooggetuige, die toen nog in de gevangenis smachtte „brachten de rooden onzen goeden kape laan in de villa Veremarthus, waar wij gevangen gehouden werden. Met gevouwen handen stond hij voor de beulen. Zijn lippen bewogen zich langzaam zooals gewoonlijk wanneer hi' bad. Men zag, dat hij zich met God on derhield. Zijn oogen blikten ver over de hoofden heen in de oneindige verte. Hij moest alles bekennen, wat hij wist. En •hij zei alles, wat hij zelf sinds drie maanden verricht had. Maar niet de kerk en de school interesseerde de rechters doch slechts alleen de vraag: „Wie van hun heeft vanmorgen den sleutel ge haald?" „Over mij zelf heb ik alles gezegd van anderen zeg ik niets". Kapelaan Dr. Kucsera herhaalde tel ken® dit antwoord op de steeds heftiger vragen tot de roode rechtbank hem met de doodstraf bedreigde. Toen zei hij zacht slechts de volgende woorden: „Zij hebben allemaal een huishouden" En hij zweeg. Het doodvonnis werd uitgesproken. Zijn bleek gezicht werd zoo moge'ijk nog blee- ker, maar in zijn oogen brandde een boven- aardsch licht. Het was het offerlampje van zijn jong priesterleven. Men leidde hem weg. Zijn onschuld was zóó duidelijk zicht baar, dat de vier beulsknechten, die het vonnis moesten vo'trekken, zelf beefden Twee van hen verlieten den veroordeelde en vluchtten uit het dorp. De twee andere, d'e bang waven voor de wraak van de zijde der roode terreur, brachten den mar telaar naar den Donau. Tweemaal twee ge weerschoten waren het salvo voor den terdoodveroordee.de, die, evenals het God delijk Offerlam, zonder een woord te zeg gen, zich voor hem en voor de leiders der vrijheidsbeweging offeren wi'.de, „omdat de anderen een huishouden hadden!" Den volgenden morgen vond men het lijk van den vermoorde op den mesthoop. Na de voltrekking van het doodvonnis had een Sovjetbeul nog een dolk in zijn hart ge stoken ter waarschuwing voor hen, die iets dergelijks zouden durven wagen. Da genlang lag hij op den mesthoop, tot de rooden hem zonder kist buiten het christe lijk kerkhof begroeven. Bij dag durfde nie mand het graf naderen, doch iederen mor gen vond men altijd vele bloemen op het graf van den martelaar. Waren het kin deren of zij „die een huishoud enhadden?" Ook dat is alleen bij O. L. Heer bekend. Toen het land eindelijk van de roode terreur bevrijd was, 'begroef men den jong- sten held op het kerkhof tusschen hen, die hij daar zelf ter ruste gelegd had en plaatste een eenvoudig kruis op het graf, Gaarne zouden de geloovigen van de St. Andreas-parochie een waardig gedenktee- ken oprichten, maar momenteel zijn zij zeer arm. Oorlog, communisme, bezetting, eco nomische crisis zijn daarvan de schuld. Zij moeten voor hun dagelijksch brood zor gen zoo zou ook thans nog de priester martelaar antwoorden daar zij hun huis houden hebben. Zij verzamelden ijverig de datums van het jonge priesterleven en alles wat de arme kapelaan in eigendom had: k!eeren, voor werpen van godsvrucht en een schrijftafel, dat zijn de relekwieën die zij zorgvuldig bewaren.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1932 | | pagina 10