UIT DE OMGEVING
UIT DE RIJNSTREEK
DINSDAG 9 FEBRUARI 1932
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD PAG. 10
HILLEGOM.
Propaganda-Feestavond. De Afd. Hil-
legom van den Ned. ft. K. Bouwvakarbei
dersbond hield haar jaarlijksche Propagan
da-Feestavond in den R. K. Volksbond. De
opkomst was best. Op den vastgestelden
tijd opende de voorzitter de bijeenkomst
met een woord van welkom, in het bijzonder
gericht tot den Geest .Adviseur en den
spreker van dezen avond, den heer Gom-
mers. Deze hield een schitterende rede over
de organisatorische propaganda, hoe wij
ons te harden hebben als echte organisatie
mannen voor den economischen strijd en te
vens, hoe de jongeren moeten worden on
dergebracht in het organisatiewezen, daar
ook zij eenmaal op zich zelf staande weten
kunnen, wat hun plicht is ten opzichte van
Kerk en Maatschappij. Nog wees spr. op
den geweldigen strijd in Twente, die voor
ons bouwvakarbeiders van zulk een ontzet
tend groote beteekenis is. Spr. spoorde al
len aan, zooveel mogelijk onze Twentsche
mensohen metterdaad te steunen, opdat zij
zullen kunnen overwinnen en verkrijgen wat
recht en billijk iB.
Hierop volgde het vroolijke gedeelte van
don avond, dat bij het Trio Van Putten in
zeer goede handen was. Hun afwerk oogst
te een verdiend applaus in. Zeker mag deze
avond als volkomen geslaagd worden be
schouwd.
Verkeersgevaar langs de Leidsche straat.
Door de bewoners der Leidsche straat is
een adres gericht tot B. en W. dezer ge
meente, ten einde het verkeersgevaar al
daar te ondervangen. Dit gevaar is niet
denkbeeldig en vermoedelijk was van hoo-
gerhand de kwestie reeds afgemaakt, ware
het niet dat de eigenaar van Garage Zel-
denrust uitsluitend op eigen voordeel be
dacht. de verbetering tegenwerkte zoodat
zelfs onteigening zal moeten volgen.
Dat de klacht alleszins cegrond is moge
blijken uit het antwoord dat werd ontvan
gen door don Pastoor Van Leeuwen. Dit
luidt: Zeereerw. Heer, „Hiermede hebben
wij de eer U te berichten, dat wij het adres
van de bewoners der -Leidsche straat met
teekening hebben doorgezonden aan Z.E.
den Min. van Waterstaat. Ons Colleee heeft
in een uitvoerig schrijven aan den Minister
medegedeeld, dat de bezwaren, in het adres
geuit, door ons volkomen worden onder
schreven. Tot onzen spijt kan derhalve het
Gemeentebestuur in deze zaak thans verder
niets meer doen. doch dient te worden af
gewacht, welke beslissing bovengenoemde
Minister in dezen neemt. Wij geven TT ech
ter de verzekering, dat ons College volko
men overtuigd is van den gevaarlijken toe
stand daar ter plaatse en zooveel in zijn
vermogen is zal medewerken tot een goede
oplossing b.v. door trottoiraanleg, wanneer
het Rijk tot de zoo gewenschte verbetering
mocht, dvergaan. Wij verzoeken U beleefd,
dezen brief ter kennis te willen doen bren
gen van de mede-onderteekenaren van het
adres", w.g. B. en W. der Gemeente Hille-
gom.
Onzerzijds voegen we aan deze onver
kwikkelijke geschiedenis 'n gelijksoortige toe
betreffende de Hooftstr., waar door onwil
van 'n kapitaalkrachtig bewoner 'n wantoe
stand blijft bestendigd. Hier geldt voor de
zooveelste maal. dat het grootste reoht het
grootste onrecht is.
Personalia. Voor het examen cou
peuse van de Eerste Ned. Modevaksohoo1
vereeniging is geslaagd mej. A. Behrene.
alhier.
N00RDWIJK.
De werkloosheid. Het aantal werkloo-
zen, dat op het oogenblik bij de gemeente
lijke arbeidsbeurs staat ingeschreven be
draagt 424, waarvan 66 bouwvakarbeiders,
1 straatmaker, 213 landarbeiders, 69 vis-
schers, 27 losse arbeiders, 45 jongens, 1
dienstbode, 1 smid en 1 boekdrukker.
Mij. v. Tuinbow en Plantenkunde. Do
Februan-vergadering, gehouden in Hotel
Royal, stond wel in teeken van geforceerde
bolbloemen en het was een lust de keurige
en vroolijke aanblik van de vele bloemen.
Bij den ingang stond een keurige collectie
Murillo-vaneteiten op potten en kist op
gesteld, welke de teets der critiek konden
doorstaan; op de tafeltjes bevonden zich
nog de variëteiten Brillant Star, C'ouronne
d'Or, Prins v. Oostenrijk, Prosperity en
een vaas met de grillige Parquit-t-ulpen;
verder Hyacinthen in kleuren potten, Pri-
mu.a Veris én Cinaria en een vaas Primus-
takken.
Temidden van deze bloemenweelde was
het den voorzitter, den heer H. de Boer,
een waar genoegen allen welkom te mogen
heeten en waar Flora's kinderen hier ons
aankondigen de komende lente, sprak hij
den wensch uit, dat dit ook voor allen een
betere tijd moge aankondigen.
De notulen werden onder dank gearres
teerd.
Ingekomen was een schrijven, van het
Hoofdbestuur, waarin mededee'.ing werd ge
daan, dat de winterbijeenkomst zal worden
gehouden op 24 Februari te 11 uur in Kras-
napolski te Amsterdam. Gezien de belang
rijke onderwerpen spoorde de Voorzitter
tot bezoek aan; tevens werd mededeeling
gedaan, dat als patroon der afd. was aange
wezen de heer H. de Lange uit Rotterdam.
Op Donderdag 11 Februari zal, uitgaande
van Bloembollencultuur, de film van „Bol
tot bloem" vertoond worden, waarbij de
leden gratis toegang hebben.
Door den voorzitter werd nu een cause
rie gehouden over enkele merkwaardige
planten en de mogelijkheid van ent-hybri-
disatie, waarbij spreker enkele oude hoo
rnen in de Hortus te Leiden nader besprak.
In de best-uurs-vacature wegens periodiek
aftreden van de heeren P. v. d. Meer en J.
Rakhorst, welke niet herkiesbaar waren,
werden gekozen de heer J. Minderham en
L. v. d. Meer, terwijl voor de nieuwe keu-
rings-commissie werden aangewezen Itak-
horst, Hoogteyling, Wulfinghoff en J. Slate.
De voorzitter dankte de aftredenden voor
hun actief werken en hoopte dat zij ook in
hefc gewone vereenigingsleven hun volle
krachten aan de afd. zullen blijven schen
ken.
Mededee'ing werd gedaan dat 17 Febr. in
de Collegezaal aan de Nonnensteeg te Lei
den door den- heer de Boer een lezing zal
worden gehouden, terwijl op 23 Februari de
beer Volkersz een lezing zal houden over
Gladiolenziekte.
Na- keuring en verloting sloot de voor
zitter onder dank voor opkomst deze leer
zame en geanimeerde bijeenkomst.
St. Joseph-Geze'len. Zondag herdacht
de St. Joseph-Gezellen-Vereeniging haar
stichtingsfeest. In de H. Mis van 7 uur had
een algemeene H. Communie plaats, terwijl
's avonds na het Lof allen zich verzamel
den in het Juvenaatsgebouw.
De Vice-Praeses, Kap. Heemskerk, open
de deze bijeenkomst met den Kolpingsgroet
en heette den Raad van Bestuur, de afge
vaardigden van Katwijk en Oegstgeest, de
ouders van leden en de leden van harte
welkom, het stichtingsfeest is voor de Ge
zellen steeds een vreugdedag geweest en
het is een dubbele vreugde als men daarbij
kan getuigen van een bloei der af deeling
zooals hier. want weder 19 nieuwe leden
kunnen dezen avond geïnstalleerd worden.
Het deed Z.E. goed dit te mogen mededee-
len en een andere vreugde was spr. dat ook
deze avond opgeluisterd zou worden door
één van de eigen onderafdeelingen, n.l. door
de Tooneelvereeniging „Utile Dulci". Spr.
twijfelde er niet aan, deze club zal zeker
ieders aandacht dezen avond boeien.
Hierna bracht de heer J. W. Roodenrijs
een opgewekt en zeer overzichtelijk jaar
verslag uit, waaruit sprak een opgewekt
vereenigingsleven, met den waren Kolpings-
geest van godsdientszin en saamhoorigheid
bezield. Het ledental bedroeg thans 130. 15
conferenties werden gehouden, waaronder
enkele door de leden. Dit moge ook voor
anderen een aansporing zijn dit goede voor
beeld te volgen. Aan de Retraite namen
een tiental leden deel; de ontwikkelings
club wierp goede resultaten af, terwijl de
Gymnastiekafd. Wilskracht weer nieuw le
ven vertoont; de Mandolineclub onder lei
ding van den heer Polman gaat goed voor
uit, het Fanfarecorps onder de eminente
leiding van den heer C. de Haan gaat
steeds „excelsior", terwijl S.J.C. bijna ieders
belangstelling geniet. Met een opwekking
tot wederoprichting van een Zangclub. ein
digde dit keurig gestyleerde jaarverslag.
Nadat de vice-praeses de nieuwe leden
had geïnstalleerd, deed Z.E. nog mededee
ling, dat de Deken en Kap. Meijnders ver
hinderd waren, terwijl ook van den oud-
vice-Praeses, naast de beste wenschen,
eveneens bericht Van verhindering was in
gekomen.
Alsnu kwam „Utile Dulci" voor het voet
licht met het Tooneclspel in 4 bedrijven „De
Eikenboom" van G. Nielen. Hebben wij
meerdere goede uitvoeringen van deze too-
neelisten gezien, zoo moeten wij toch getui
gen dat zij in dit prachtige sociale stuk
alle voorgaande hebben overtroffen. Het
stuk speelt in den tijd van de opkomst van
den Katholieken arbeidersbond, waarmede
de boeren en in het bijzonder de boer van
de „Eikenboom" zich niet willen inlaten en
geen medezegenschap tot het verkrijgen van
een rechtvaardig loon toekennen. De hoofd
figuren in dit stuk als Breemans, boer van
„de Eikenboom", Frans, zijn zoon, de oude
Kees, Verheiden en Japie. het zwakzinnige
zoontje van Verheiden, werden keurig ver
tolkt, terwijl ook de kleinere rollen zich
hierbij goed aanpasten, zoodat deze uitvoe
ring èn voor Uti'e Dulci èn voor den regis
seur, den heer v. Dijk, een groot succes is
geworden, waarbij de grime van den heer
v. d. Heijden, zooals gewoonlijk, tot het
uiterste goed was verzorgd, terwijl Mej. v.
d. Berg met een vroolijke mopje op de piano
de pauzen veraangenaamde.
Aanbesteding. Gisteren heeft op Het
raadhuis plaats gehad de openbare aanbe
steding voor het maken van grondkeerende
muren aan den Nieuwen Zeeweg en den
Duinweg. Ingeschreven is als volgt:
C. van der Wiel f 3434;* G. Vogelaar
f 3443; S. W. Langelaan f 3645; H. A. J.'
Roo'ers f 3692; B. van der Wiel f 3595;
Van Duin en Vink f 3619; N.V.Erica f 3590;
N. van der Wiel f 3700; J. van der Loo
f 3453; C. G. J. Alkemade Jr. f 3615. Alle
inschrijvers hebben woonplaats te Noord-
wijk. De gunning heeft nog niet plaats ge
had.
Gistermorgen heeft op het raadhuis
plaats gehad de openbare aanbesteding
voor het vervoeren en onder profiel verwer
ken van circa 900 M3. duinzand ten behoe
ve van den aan'eg van de Daliastraat. Inge
schreven is als volgt:
A. Opdam f 665; H. van der Putter
f 33S; Gebrs. van der Putten f 552; C.
Meeuwenoord f 575. Het werk is gegund aan
den laagsten inschrijver.
Werkverschaffing in de duinen. Als ge
volg van onderhandelingen tusschen rijk en
gemeente zullen dezer dagen een 50-tal
werkloozen aan een nieuw werkobject wor
den tewerk gesteM n.l. het aanleggen van
wegen in de bébosohte rijks duinen ten
Noorden van de badplaats Noord wijk aan
Zee.
OEGSTGEEST.
Zwemver. „Poelmeer". In 't „Witte
Huis" hield de Oegstgeester Zwemvereeni-
ging „Poelmeer" haar algemeene ledenver
gadering. De belangstelling was zeer
groot. Dr. H. W. BorgehoffMulder leid
de deze vergadering. Na voorlezing der no
tulen, dÏ9 onveranderd werden vastgesteld,
bracht secretaris A. van Ingen Schenau
zijn jaarverslag uit, waarvan we eenige
weken geleden reeds een uittreksel gaven.
De kascommissie adviseerde den pen
ningmeester te dechargeeren en 150 vas..
te stellen voor uitloting obligatieleening.
Met alg. stemmen geodgekeurd.
De voorzitter deed mededeeling betref
fende de nieuwe plannen tot vergrooting
der zwemschool en werd aan 't bestuur
machtiging van handelen daaromtrent ge
geven. De kosten kunnen pl.m. 25000 be
dragen en men hoopt in 1933 te openen.
De aftredende bestuursleden, dr. Bor-
gerhoff—Mulders en A. M. van Sermondt
werden met alg. stemmen herkozen.
In de kascommissie 1932 werden be
noemd dr. Hugenholtz en J. Vos.
De rondvraag bracht niets belangrijks
ter sprake en ging men over to het meer
amusante deel der avond.
De heeren vermaakten zich met potspel
terwijl de dames zich met andere vermake
lijkheden onledig hielden.
Ten slotte werd nog een dansje gemaakt
en het was reeds zeer laat geworden toen
de laatste .bezoekers „Het Witte Huis
verlieten in dankbare stemming voor de
vereeniging „Poelmeer".
RIJNSATERWOUDE.
Ziekenhuisverpleging. De Vereeniging
Ziekenhuisverpleging „Eendracht maakt
Macht" te Rijnsaterwoude hield in café
de Boer alhier haar 9de jaarvergadering.
Aanwezig 22 leden. Voorzitter de heer W.
Compeer. De voorz. opent deze vergade
ring met een hartelijk woord van welkom
aan de aanwezigen, dat zij door hun op
komst blijk geven mede te leven met de
vereeniging. Daarop gaf hij het woord
aan den secretaris de heer P. J. Jansen tot
het voorlezen der notulen van de vorige
vergadering. Deze notulen werden onver
anderd vastgesteld. Hierop deelde de voorz.
mede, dat tot zijn spijt de penningmeester
de heer W. Borrepaal door ziekte verhin
dert was deze vergadering bij te wonen. Bet
batig saldo over 1930 bedroeg 263.24, aan
contributie over 1931 507 te samen
f 770.24. De uitgaven bedroegn over 1931
464.75. Het batig saldo over 1931 bedroeg
305.54. Op de spaarbank staat een be
drag van 469.04. Te zamen een bedrag
van 774 58. In verband met dit gunstige
kassaldo deed het bestuur het voorstel om
de contributie over 1932 te verlagen van
f 1.50 op 1.per lid boven de 15 jaren.
Dit voorstel werd met algemeene stemmen
aanvaard. Hierop bracht de secretaris een
keurig jaarverslag uit, waarvoor hij den
dank oogstte van de vergadering. De be
grooting over het jaar 1932 werd in uitga
ven begroot op 48.Te weten 28 aan
bodeloon. Drukwerk 10.Onvoorziene
uitgaven 10.De inkomsten werden ge
raamd op 334.09 zijnde contributie. Hier
na verkiezing van twee periodiek aftre
dende bestuursleden, W. Compeer en H.
van Dorp. Uit de gehouden stemming
bleek dat met groote meerderheid van
stemmen deze heeren herkozen waren. Zij
namen hunne herbenoeming aan.
Hierna rondvraag. De heer l'Ami zeide
in een der bladen gelezen te hebben, dat
voor de ingezetenen der gemeente Alke
made gelegenheid bestaat om tégen een
koste van ƒ2.50 per dag opgenomen te
worden in het St. Elisabethgasthuis te
Leiden. Hij verzoekt het bestuur te willen
onderzoeken of dit voor deze gemeente ook
mogelijk is. Het bestuur doet de toezeTging
daarna te informeeren. De heer Kinkel
vraagt of hier iemand aangewezen is met
een auto voor het ziekenvervoer naar el
ders. Het bestuur antwoordt dat de heer
Bulk zich indertijd daarvoor beschikbaar
heeft gesteld tegen een geringe vergoe
ding, zoodat het bestuur meent dit zoo te
moeten laten. De heer P. J. Jansen vraagt
of er iemand voor aangewezen is om de
menschen, vooral die hier zich pas komen
vestigen, aan te zoeken lid te worden van
de vereeniging, dit acht hij van groot be
lang. Het bestuur antwoorde dat dit door
de bode werd gedaan en dit was in goedé
handen. Niets meer aan de orde zijnde 6loot
de voorzitter onder een woord van dank
aan den secretaris en penningmeester voor
diens accuraat beheer deze vergadering.
Het Molenpad. Het Molenpad alhier
is thans gereed gekomen en is een stuk
verbetering voor de aldaar wonenden. Na
eerst een flinken laag puin en daarover
een laag koolasch is het nu een mooie vlak
ke weg geworden. Het gemeentebestuui
heeft deze zaak goed aangepakt en met
resultaat.
ZILK (bij Hillegom).
Bloemententoonstelling. Onze corres
pondent schrijft ons:
Wij werden van vriendschappelijke zijde
uitgenoodigd Zondagmiddag rtens een kijkje
te nemen op Kas- en Hui _jro ei-Ten toon
stelling in het Parochiehuis te Zi.k. Gaarne
namen we deze invitatie aan en hebben ons
die „middagstoring" geenszins beklaagd.
Vroolijk wapperde de Vaderlandscke
driekleur van het mooie Parochiehuis naast
de Parochiekerk van' het H. Hart en met
alle voorkomendheid en vriende ijkheid
werden we ontvangen door Kapelaan Mul
der.
Met gerecht vaardigden trots wees hij er
ons op, dat het hier het werk gold van
zijn Patronaatsjongens en der Josephgezel-
len, dus van 1417 en van 17—25 jaar. Èr
waren 6 Kasbroei-inzendingen en 23 van
Huisbroei. Wie in het vak bekend is weet
wat er aan geduld, verwarming, bevochti
ging etc. vereischt wordt, om te kunnen
slagen en deze eenvoudige jongens hebben
daartoe slechts primitieve gelegenheid. We
hebben de collectie, die smaakvol was op
gesteld bezien en bewonderd en deze eerste
poging zal zeker worden herhaald.
Het leeuwenaasdee! ha-dden de Tulpen,
dan volgden Hyacinthen en verder wat Nar
cissen.
Het aantal prijzen was groot: medailles,
luxe en andere kunstvoorwerpen waren ter
aanmoediging tentoongeste'd en de uitrei
king ging met eenige plechtigheid gepaard.
Meer dan 200 belangstellenden gaven blijk
van hun meeleven en van de waardeering
van dit mooie werk, terwijl nog een 3-tal
inzendingen ter opluistering waren gezon
den.
De prijzen waren gedeeltelijk geschonken
door Zilker en Hillegomsche winkeliers,
terwijl het overige was aangekocht van de
opbrengst eener Filmvertooning.
Gratis muziek geven was het werk van
de Firma Ruigrok, die immer bij zulke ge
legenheden zich verdienstelijk weet te ma
ken. Een 4-tal vooraanstaande kweekers
uit de parochie fungeerde als jury en had
een niet gemakkelijke taak.
Ook de schooljeugd had haar best gedaan
en had mede ter opluistering voor inzending
gezorgd, waarvoor mede een 3-tal fraaie
prijzen werden beschikbaar gesteld. Daar
we niet volledig kunnen zijn, zullen we dit
maal de namen der prijswinners maar weg
laten.
Sluiten we met een felicitatie voor dit
mooie en nuttige werk en met een dank
woord aan allen, die op eeniger wijze aan
het welslagen hebben medegewerkt.
ZEVENHOVEN.
„Voorzorg". De vereeniging „Voor
zorg" hield op 4 Febr. do jaarvergade
ring in het café van den heer J. Smit.
Door ziekte van d«.n voorziUer opende
de secretaris de vergadering, leest de no
tulen, die onveranderd werden goedge
keurd.
De penningmeester gaf nx zijn jaar
verslag waa'-uic bleek, dat or t van gen was
725.34. Uitgekeerd was 351.70, zoodat
er een kassaldo was van £73 64. De
heeren S. Vonk en A. Htssing zullen
boeken en bescheiden controle-rcr. Hier
na periodiek aftreden van de heeren P.
J. de Groot cn W. Kerkhoven. Deze wer-
I den met groove meerderheid he. kozen;
in de vacature T. Vonk werd gekozen S.
Vonk. Zoover aanwezig namen de ueeren
de benoeming aan. Tevens werd beslo
ten de eerste 3 dagen niet meer uit te
keeren met ingang van 1 Febr. 1932. De
vereeniging bestaat op heden 25 jaar,
doch daar de kas het niet lijden kan en
door de tijdsomstandigheden werd beslo
ten geen feest te geven. Toen kreeg elk
aanwezig lid een gratis consumurie. dat
er gretig in ging! Hierna sloot de waar
nemend voorzitter de vergadering.
EEN ONBEKENDE
PRIESTERHELD.
DOOR DE BOLSJEWISTEN
VERMOORD IN 1919.
De laatste tientallen jaren zijn zóó rijk
aan gewichtige gebeurtenissen, dat men
de merkwaardigste, soms pas jaren later
hoort. Het is reeds 12 jaar geleden, dat
in Hongarije, dat sedert duizend jaar
door Christelijke, Katholieke vorsten ge
regeerd werd, vier maanden lang de
Communisten van Bela Khun woedden.
Den lSen Maart 1919 geloofde niemand in
Hongarije, „dat zoo iets komen kon en
een dag later was het vreeselijke werke
lijkheid. Genoemde handlanger der Sov
jets is uit den kerker op den troon van
den H. Stephanus gestegen en heeft van
daar zonder de Stephanus-kroon, zonder
God, zonder recht en zonder liefde 8
millioen Hongaren getiranniseerd. Hij
heeft daar duizenden uit den hoogen
adel, uit den burgerstand en vooral veel
boeren, meestal jeugdige personen, te
rechtgesteld, tot het aloude, Christelijke
geloof den ontwapenden boerenstand de
kracht verleende om de verschrikkelijke
terreur te weerstaan en den rooden tiran
uit het land te verdrijven.
Toen de terroristische heerschappij
reeds drie maanden woedde, begon men
hier en daar in het land geheime samen
zweringen te organiseeren.
In afgelegen wouden, in spelonken
kwamen des nachts de kleine groepen
bij elkaar en zwoeren elkander om te
strijden voor God, de redding van het
vaderland en het particuliere eigendom.
De afgevaardigden der Christelijke so
ciale Centrale der hoofdstad Boedapest
onderhielden de betrekkingen tusschen
de verschillende groepen. Het was afge
sproken om den 24en Juni 1919 overal
de klokken te laten luiden.
De mannen moesten zich voorzien van
zeisen, houweelen, spaden en hamers
voor de kerk verzamelen. Iets anders
hadden zij niet meer want alle overige
wapenen waren door de Rooden op den
eersten dag der Sovjetheersohappij onder
bedreiging van doodstraf in beslag ge
nomen. De vrouwen moesten met de
overige familieleden met gesloten deuren
thuis waohten tot de mannen terugkeer
den.
Het was 24 Juni 1919. Een schitteren
de, prachtige zonnige zomermorgen
de rijpende korenvelden in de Hongaar-
hche laagvlakte deinen in gouden golven
en beloven de arbeidzaamheid der men
schen loon en leven. Eenige kilometers
van Boedapest ligt aan den oever van
den Donau de aardige voorstal Szenten-
dre (St. Andreas), toegewijd a-an den
Apostel, die aan het kruis voor den
Heiland zijn leven gaf. De samenzweer
ders slopen in de schemering naar dr
pastorie om den sleutel van de kerk en
.den toren te halen.
De jonge kapelaan was al wakker. Hi;
verrichte zijn morgenmeditatie op dén
bidstoel in zijn eenvoudig slaapkamertje
Wat zijn overweging op den morgen van
het feest van St. Jan wel geweest is
weet alleen Onze Lieve Heer. Heeft hi'
er misschien aan gedaoht, dat hij reeds
zoo spoedig zijn leven voor Jezus zou
moeten opofferen? Dat hij er.een voorge
voel van had, getuigt zijn handelwijze
den volgenden dag, den laatste van zijp
leven.
De priester-martelaar heeft Dr. Fran*
Kucsera. Den 23en eptember 1892 in Le
va (Boven-Hongarije) uit eenvoudige arme
ouders geboren, onderscheidde hij zich
reeds vroeg in talenten en vlijt zooc(at hij
op 23-jarigen leeftijd tot preister gewijd
en in den dienst des Heeren gesteld
werd. De eerste en eenige plaats zijner
werkzaamheid was de parochie van den
H. Andreas, waar iedereen, vooral de
kinderen, hem lief hadden. Over het
algemeen was kapelaan Dr. Kucsera zeer
teruggehouden en stil, alleen bij de 'kin
deren openbaarde zich zijn vrome ziel.
daar was hij altijd vroolijk en blij, even
als de kinderen, die met hem speelden.
Hij had geen vijanden in het dorp, tot
de socialistische revdlutie na het onge
lukkig einde van den oorlog de zielen
in verwarring bracht.
Kapelaan Dr. Kucsera redigeerde een
weekblad in ohristelijk-socialen zin tegen
het dreigende gevaar.
Toen begon de „hetze" tegen hem. De
socialistische arbeiders verdreven hem
maaj het gelukte kardinaal Dr. Eser-
nock, aartsbisschop van Esztergom bij
de Regeering zijn terugkeer te bewerken
en kapelaan Dr. KuCsera arbeidde vol
ijver verder.
Op dien bewusten morgen gaf hij di
rect de verlangde sleutels aan de hem
goedbekende boeren. Verder had hij geen
aandeel in de samenzwering, zooals de
communisten-bandieten zelf bekennen
moesten. Het was in geheel Hongarije
een dag van bange verwachting, maar
ook van treurige nederlaag. De eenvou
dige voorwerpen konden niets uitrichten
tegen de machine-geweren der bandie
ten. de opstand werd onderdrukt, de
deelnemers gevangen genomen.
Eer het avond was wist het roode
krijgsgerecht waar de menschen de sleu
tels gehaald hadden, maar de aanvoer
ders der samenzwering konden zij niet
vinden. Niemand der gevangenen wilde
hen verraden. Men stuurde hem naar den
kapelaan.
„Tegen half 12 's nacht" zoo ver
telt Ivan Klincseh, de ooggetuige, die
toen nog in de gevangenis smachtte
„brachten de rooden onzen goeden kape
laan in de villa Veremarthus, waar wij
gevangen gehouden werden.
Met gevouwen handen stond hij voor
de beulen. Zijn lippen bewogen zich
langzaam zooals gewoonlijk wanneer hi'
bad. Men zag, dat hij zich met God on
derhield. Zijn oogen blikten ver over de
hoofden heen in de oneindige verte. Hij
moest alles bekennen, wat hij wist. En
•hij zei alles, wat hij zelf sinds drie
maanden verricht had. Maar niet de kerk
en de school interesseerde de rechters
doch slechts alleen de vraag: „Wie van
hun heeft vanmorgen den sleutel ge
haald?"
„Over mij zelf heb ik alles gezegd
van anderen zeg ik niets".
Kapelaan Dr. Kucsera herhaalde tel
ken® dit antwoord op de steeds heftiger
vragen tot de roode rechtbank hem met
de doodstraf bedreigde. Toen zei hij
zacht slechts de volgende woorden: „Zij
hebben allemaal een huishouden" En hij
zweeg.
Het doodvonnis werd uitgesproken. Zijn
bleek gezicht werd zoo moge'ijk nog blee-
ker, maar in zijn oogen brandde een boven-
aardsch licht. Het was het offerlampje van
zijn jong priesterleven. Men leidde hem
weg.
Zijn onschuld was zóó duidelijk zicht
baar, dat de vier beulsknechten, die het
vonnis moesten vo'trekken, zelf beefden
Twee van hen verlieten den veroordeelde
en vluchtten uit het dorp. De twee andere,
d'e bang waven voor de wraak van de
zijde der roode terreur, brachten den mar
telaar naar den Donau. Tweemaal twee ge
weerschoten waren het salvo voor den
terdoodveroordee.de, die, evenals het God
delijk Offerlam, zonder een woord te zeg
gen, zich voor hem en voor de leiders der
vrijheidsbeweging offeren wi'.de, „omdat
de anderen een huishouden hadden!"
Den volgenden morgen vond men het lijk
van den vermoorde op den mesthoop. Na
de voltrekking van het doodvonnis had een
Sovjetbeul nog een dolk in zijn hart ge
stoken ter waarschuwing voor hen, die
iets dergelijks zouden durven wagen. Da
genlang lag hij op den mesthoop, tot de
rooden hem zonder kist buiten het christe
lijk kerkhof begroeven. Bij dag durfde nie
mand het graf naderen, doch iederen mor
gen vond men altijd vele bloemen op het
graf van den martelaar. Waren het kin
deren of zij „die een huishoud enhadden?"
Ook dat is alleen bij O. L. Heer bekend.
Toen het land eindelijk van de roode
terreur bevrijd was, 'begroef men den jong-
sten held op het kerkhof tusschen hen, die
hij daar zelf ter ruste gelegd had en
plaatste een eenvoudig kruis op het graf,
Gaarne zouden de geloovigen van de St.
Andreas-parochie een waardig gedenktee-
ken oprichten, maar momenteel zijn zij zeer
arm. Oorlog, communisme, bezetting, eco
nomische crisis zijn daarvan de schuld.
Zij moeten voor hun dagelijksch brood zor
gen zoo zou ook thans nog de priester
martelaar antwoorden daar zij hun huis
houden hebben.
Zij verzamelden ijverig de datums van het
jonge priesterleven en alles wat de arme
kapelaan in eigendom had: k!eeren, voor
werpen van godsvrucht en een schrijftafel,
dat zijn de relekwieën die zij zorgvuldig
bewaren.